درخت حوزه‌های تخصصی

گردشگری مدرن با تخطی از اقدامات اخلاقی به ناهنجاری های اجتماعی دامن زده و جوامع انسانی را گرفتار مخمصه های اخلاقی فراوان کرده است. بنابراین، هدف این پژوهش، طراحی مدل تبیین کننده اخلاق گردشگری در استان گیلان به عنوان یکی از پربازدیدترین مقاصد گردشگری کشور با استفاده از روش پژوهش کیفی و نظریه داده بنیاد سیستماتیک است. با توجه به اهداف پژوهش، جامعه مشارکت کنندگان شامل اساتید دانشگاه، مسئولین، کارشناسان و سیاست گذاران صنعت گردشگری هستند که حداقل از تحصیلات کارشناسی ارشد و 5 سال سابقه کاری اجرایی در بخش های مختلف صنعت گردشگری برخوردارند. انتخاب این نمونه ها با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انجام پذیرفت و مصاحبه های نیمه ساختاریافته با طرح 7 سوال کلی تا تحقق اشباع نظری در مصاحبه 12 ادامه یافت. تحلیل داده ها در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی منجر به استخراج 71 مفهوم، 19 مقوله فرعی و در نهایت 6 مقوله اصلی از تلفیق و طبقه بندی مفاهیم شد. بر مبنای مدل پیشنهادی، رفتار اخلاقی گردشگر به عنوان مقوله محوری؛ مسئولیت اجتماعی مقصد گردشگری به عنوان شرایط علی؛ ارزش های جامعه میزبان به عنوان شرایط زمینه ای؛ اخلاق کسب وکارها به عنوان شرایط مداخله گر؛ مدیریت و سیاست های گردشگری به عنوان راهبرد و سرانجام گردشگری اخلاق محور به عنوان پیامد اجرای راهبردها در نظر گرفته شده اند.

فضای شهری بستر زندگی و فعالی ت ش هروندان به شمار می رود و با عطف ب ه خصوصیات اف راد و گروه های سنی، اجتماعی و جنسی، می بایست قادر باشد محیط امن، سالم، پایدار و جذابی مهیا سازد و به شیوه مناسبی به نیازهای گوناگون تمام اقشار اجتماعی پاسخ دهد. در پژوهش حاضر به تحلیل مولفه های تاثیرگذار در فضاهای بی دفاع در سطح محلات منطقه یک شهرداری تبریز پرداخته شد. روش تحقیق: ابتدا با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای مولفه ها، ابعاد و زمینه های موثر در فضاهای بی دفاع تحلیل شدند. 12 مولفه مورد بررسی در 3 گروه دسته بندی شد و تاثیر این مولفه ها به تفکیک مورد بررسی قرار گرفت. همچنین با استفاده از تحلیل واریانس یک طرفه، 13 محله منطقه یک شهر تبریز با یکدیگر مقایسه شدند..همچنین رتبه بندی محلات منطقه یک شهر تبریز با استفاده از مدل ویکور انجام شد. نتایج حاصل نشان داد که در میان 3 معیار مورد بررسی (کالبدی، محیطی و اقتصادی- اجتماعی) نقش مولفه های مربوط به معیار اقتصادی- اجتماعی کمرنگ تر می باشد و در میان این مولفه ها تنها عدم حس تعلق به مکان نقش بارزی بر فضاهای بی دفاع دارد. نتایج نشان داد که بعضی محلات از نظر فضاهای بی دفاع از نوع فضای گم، کنج ها، نبود روشنایی، سطوح L شکل و U شکل کوچه و خیابان و زیرگذرها و پل ها اختلاف معنی داری با یکدیگر نشان دادند.. شرایط نامطلوب محلات بی دفاع از نظر مولفه های کالبدی- محیطی مهم ترین تاثیر را در شکل گیری فضاهای بی دفاع در این محلات داشته است.

کاربری اراضی شهری، یکی از ابزارهای مهم برای دستیابی به اهداف کلان اجتماعی، اقتصادی و کالبدی است؛ که نه تنها تاثیر بر سرمایه گذاری و تصمیم گیری های شهر می گذارد، بلکه نقشی مهم در بر ناهنجاریهای اجتماعی و امنیت شهری دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش برنامه ریزی کاربری اراضی شهری در کاهش ناهنجاریهای اجتماعی شهر مرند به اجرا درآمده است. تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی - پیمایشی و از نظر روش اجرا میدانی می باشد. جامعه آماری پژوهش زندانیان مرد زندان مرند، که تعداد آنها 260 نفر می باشد. با توجه به قوانین و ضوابط حاکم بر زندان های سطح کشور اجازه مصاحبه با تعداد 40 نفر داده شد و بالاجبار حجم نمونه این پژوهش 40 نفر از زندانیان مرد می باشد. همچنین برای رسیدن به نتایج مطلوب از پرسشنامه محقق ساخته برای جمع اوری داده ها استفاده شد. پایایی پرسشنامه توسط آزمون آلفای کرونباخ، 0.857 محاسبه گردید که نشانگر پایایی بالای پرسشنامه ها می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها در دو قسمت آمارتوصیفی(میانگین، نمودار،فراوانی و. ..) و آمار استنباطی(آزمون تی تک نمونه ای) انجام پذیرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد که برنامه ریزی کاربری اراضی شهری در کاهش ناهنجاریهای اجتماعی شهر مرند نقش موثر دارد. کاربری مسکونی اراضی، کاربری آموزشی اراضی، کاربری اداری و نظامی اراضی، در کاهش ناهنجاریهای اجتماعی شهر مرند نقش موثر دارد. کاربری پارک ها و فضای سبز اراضی، کاربری تجاری اراضی، در کاهش ناهنجاریهای اجتماعی شهر مرند نقش موثر ندارد. بنابراین برای جلوگیری از تشدید جرائم شهری مرند ، پیشنهاد می شود که توجه ویژه به برنامه ریزی توزیع عادلانه فضای کاربری اراضی شهری شود و با نظارت بر فضاهایی که مراقبت کمتری از آنها می شود و تغییر کاربری آنها در صورت نیاز و همچنین با مراقبت از فضاهای بدون صاحب، از وقوع جرم در سطوح شهر مرند پیشگیری کرد.

پروژه ترسیب کربن تحت حمایت سازمان های مختلف بین المللی و با هدف اساسی کاهش انتشار گازهای گلخانه ای در سطح کشورهای درحال توسعه در حال اجرا است. شهرستان محلات یکی از مناطق پیشرو در ایران برای اجرای این پروژه است. پروژه حاضر علی رغم دستاوردهای عینی، اثرات اکولوژیکی، اقتصادی، اجتماعی و روان شناختی فراوانی در مناطق تحت پوشش به جای گذاشته است. مطالعه حاضر با تکیه بر تکنیک پیمایشی، این اثرات را از دیدگاه 105 نفر از کارشناسان حاضر در منطقه تحلیل کرده است. نتایج نشان داد که پروژه ترسیب توانسته با اجرای عملیات آبخیزداری، مرتع داری و بیابان زدایی خطر رواناب و جاری شدن سیل در منطقه را به میزان قابل توجهی کاهش دهد و از فرسایش خاک در منطقه در حد قابل قبولی جلوگیری کند. با برگزاری 6 دوره آموزش مهارت، سطح مهارت شغلی شرکت کنندگان در دوره در حد مطلوبی افزایش یافت و هم زمان با برگزاری این دوره ها، 5 صندوق اعتبارات خرد نیز تأسیس شد که پشتوانه اقتصادی لازم برای راه اندازی 49 کسب وکار از این طریق فراهم شد. با شکل گیری 22 گروه توسعه، سطح سرمایه اجتماعی اعضای گروه ها به خصوص در بعد اعتماد اجتماعی در حد خوبی بهبود یافت. به علاوه، درنتیجه برگزاری دوره های آموزشی و همچنین سازمان دهی روستائیان در قالب گروه های توسعه، نگرش و رفتار آن ها در قبال منابع طبیعی و محیط زیست بهبود یافت. درمجموع، نتایج مطالعه حاضر بیانگر این است که اقدامات انجام گرفته در فرایند پروژه، در شکل گیری مؤلفه های توسعه پایدار متوازن در کنار محقق شدن هدف ترسیب کربن خاک تأثیر بسزایی داشته اند. 

در سال های اخیر شرکت های استارت آپ نقش مهمی در توسعه بوم گردی و درنهایت اقتصاد پایدار داشته اند. استان گیلان؛ به ویژه شهرستان لاهیجان که به عروس گیلان معروف است، با جاذبه استخر، کوه، جنگل و مزارع سبز چای و برنج، خاک رُس ، معماری چوبی، غذاهای خوش طعم محلی، موسیقی محلی، صنایع دستی و... نقش مهمی در جذب بوم گردان دارد که در جستار حاضر سعی شده از منظر دیدگاه استعاری الماس فرهنگی تعدیل شده از ویکتوریا دی. الکساندر (1959 ) ، جامعه شناس دانشگاه لندن انگلیس، به روابط زنجیره وار ارکانی مثل توزیع کنندگان در چهار محور پدیدآورنده، مصرف کننده، جامعه، هنر با تمرکز بر توسعه پایدار هشت نقطه روستایی بخش مرکزی لاهیجان به نام های : سوستان، بیجارباغ، آهندان، سرچشمه، سطل سر، لیالمان، شیخانبر وآهندان پرداخته شود؛ این پژوهش می کوشد با روش میدانی و بهره گیری از منابع کتابخانه ای و الکترونیک از نظریه الماس فرهنگی تعدیل شده الکساندر برای بررسی عوامل توسعه اقتصادی روستاهای بخش مرکزی لاهیجان استفاده نماید. بر اساس یافته های پژوهش، روستائیان این منطقه با کمک استارت آپ، ساخت و اجاره دادن اقامتگاه های خلاقانه و سطح بندی شده و تقریباً ارزان توانسته اند در کنار زراعت و چای کاری  نقش مهمی در انتقال فرهنگی زیست بوم ایفا کنند که حمایت های مالی دولتی و بازاریابی بیشتر این جریان فرهنگی - اقتصادی را تقویت خواهد نمود. 

هدف تحقیق حاضر، مدل سازی کیفیت محیطی جاذبه های گردشگری بر رضایتمندی گردشگران شهر زنجان است. روش تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی است که به روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش گردشگران سال 1400 شهر زنجان است. تعداد نمونه لازم 350 نفر و به منظور تحلیل داده ها از آزمون آماری تحلیل عاملی و  Tتک نمونه ای در نرم افزار EXCEL و از روش مدلسازی معادلات ساختاری (SEM) در محیط نرم افزار Amos Graphics استفاده شد. در گام اول با روش تحلیل عاملی؛ هفت عامل، به عنوان عوامل مؤثر کیفیت محیطی جاذبه های گردشگری محدوه مورد مطالعه؛ همچنین، شاخص های انتخابی درباره رضایتمندی گردشگر از مدل آکاما و کیتی 2003 (مدلی برمبنای مدل سروکوال) استخراج شد. نتایج نشان می دهد که میزان رضایتمندی گردشگران از کیفیت محیطی جاذبه های گردشگری، با مقدار (64/2) کمتر از حد متوسط است. همچنین عوامل و متغیرهای مکنون شناسایی شده مطرح شده در پژوهش توانسته اند 68 درصد واریانس اثرات مؤلفه های کیفیت محیطی جاذبه های گردشگری بر رضایتمندی گردشگران را تبیین کنند که عامل پویایی اقتصادی و اجتماعی با اهمیت نسبی و ضریب تأثیر 80/0 دارای بیشترین بار عاملی است. نتایج نهایی مدل معادلات ساختاری نشان می دهد که کیفیت محیطی جاذبه های گردشگری محدوده مورد مطالعه در وضع موجود تأثیر کم به میزان 31/0 بر رضایتمندی گردشگران دارند و از میان عامل های پنهان کیفیت محیطی؛ عامل خدمات معیّن گردشگری با ضریب تأثیر 83/0 و عامل خدمات عمومی شهری با 80/0 بیشترین نقش و اهمیت نسبی را داشته اند که نشانگر غلبه نگاه بخشی نگر برنامه های کالبدی و برنامه های توسعه اقتصادی-اجتماعی 5 ساله کشور در بحث کیفیت محیطی جاذبه های گردشگری است. رسیدن به وضعیت مطلوب نیازمند نگاه آمایش محور با تدوین ضوابط اختصاصی در حریم جاذبه های گردشگری شهر زنجان و طراحی بناهای مجاور مطابق ضوابط اختصاصی گردشگری با هماهنگی و مشارکت همه وزارتخانه ها و نهادهای ذی مدخل با الزامات قانونی و اجرایی کافی است.

برنامه ریزان منظر به دنبال ایجاد ارتباط مناسب میان توزیع مکانی خدمات پارک های شهری با ساکنین شهر ها هستند. توازن توزیع فضایی فضا های سبز شهری یکی از جدید ترین موضوعات مورد مطالعه در حوزه برنامه ریزی منظر در سطح جوامع علمی جهان است. بررسی مطالعات پیشین نشان می دهد که برای انجام تحلیل های متناسب با توازن فضایی از تکنیک هایی همچون تحلیل شبکه و منطق فازی در GIS استفاده می شود. روش های تحلیلی مذکور از دیدگاه فنی به بانک اطلاعاتی گسترده نیاز دارند که باعث صرف هزینه های بسیار خواهد شد. هدف این پژوهش، ارائه مدلی برای اندازه گیری نابرابری فضایی، بدون استفاده از داده های تحلیل شبکه است که نشان دهنده عدم دسترسی به خدمات پارک های شهری باشد. از این رو مقاله حاضر با تعیین حوزه عرضه و تقاضا برای هر پارک به کمک ضریب فاصله هندسی و ضریب توزیع فضایی، جنبه ای نوآورانه را برای محاسبه آن پیشنهاد می دهد. یافته های این پژوهش نشان می دهد شاخص حوزه عرضه و تقاضای اولیه نسبت به شاخص حوزه عرضه و تقاضای جدید دقت کمتری دارد و شاخص D نتایج را مورد ارزیابی قرار می دهد. انتظار می رود یافته های پژوهش، به برنامه ریزان منظر شهری کمک کند تا به طور کلی محدوده خارج از دسترس پارک ها را درک کرده و اولویت برای ارائه خدمات متوازن پارک ها به مخاطب را تعیین کنند. نتایج به دست آمده به کمک تحلیل GIS نشان می دهد پارک هایی که شاخص D آ ن ها حدّ واسط 0.08 تا 0.03 است، نسبت میان ضرایب آن ها در محدوده هشدار قرار دارند و پارک هایی با شاخص D بین 0.7 تا 0.34 در محدوده بحرانی هستند. منطقه یک تهران به اندازه کافی پاسخگوی نیازهای عرضه و تقاضای ساکنان نیست و در بخش هایی از منطقه، این کمبود کاملاً احساس می شود. همچنین نشان می دهد پارک هایی با مساحت کم و فاصله کم از یکدیگر، وضعیت عرضه و تقاضای  نامطلوب تری دارند، زیرا فاصله کم پارک های کوچک از یکدیگر، از قدرت آن ها در جذب افراد از فواصل طولانی تر می کاهد.

هدف پژوهش حاضر بررسی و ارزیابی نقش میدان گنجعلی خان شهر کرمان در ایجاد حس نشاط شهروندان می باشد. شیوه گردآوری اطلاعات از طریق مطالعات کتابخانه ای و پیمایش میدانی صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش، شهروندانی می باشد که جهت گذراندن اوقات فراغت به میدان گنجعلی خان مراجعه کرده اند. در این راستا محقق در طول یک هفته مجموعاً 140 پرسش نامه را تکمیل کرد. همچنین متخصصین، که با استفاده از تکنیک دلفی 25 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از آزمون های مقایسه میانگین وضعیت موجود و ایده آل و رگرسیون گام به گام و همچنین جهت ضریب اهمیت معیارها از تکنیک SWARA، استفاده شده است. مقایسه وضعیت موجود و ایده آل در شاخص های حس نشاط و شادی-آفرینی میدان گنجعلی خان نشان می دهد که میدان گنجعلی خان شهر کرمان به لحاظ شادی آفرینی در وضعیت مطلوب قرار ندارند. به عبارتی میزان میانگین تمامی شاخص ها از حد مبنا (3) پایین تر است. نتایج مدل رگرسیون گام به گام نشان می دهد شاخص عاطفی با ضریب بتا 0/517 بیشترین تأثیر و شاخص امنیتی با ضریب بتا 0/287 کمترین تأثیر را شادی آفرینی میدان گنجعلی خان شهر کرمان داشته است. نتایج مدل SWARA حاکی از آن است از بین شاخص های مؤثر بر شادی آفرینی میدان گنجعلی خان شهر کرمان، شاخص امنیتی با وزن نهائی 0/339 در رتبه اول، شاخص اجتماعی با وزن 0/271 در رتبه دوم، شاخص فضایی کالبدی با وزن 0/217 در رتبه سوم و نهایتاً شاخص عاطفی با وزن نهایی 0/174 در رتبه چهارم قرار گرفت.

آینده پژوهی در سطح محلی نوعی آینده نگاری است، که با ضرورت برنامه ریزی جامع توسعه و پیش بینی آتی در محدوده خاص و در سطح یک ناحیه با هدف اتخاذ تصمیمات معین برای تحقق آینده مطلوب، تمرکز دارد. در همین راستا پژوهشی به روش توصیفی– تحلیلی و از نوع کاربردی با تاکید بر مشارکت پذیری و با هدف شناسایی عوامل کلیدی موثر بر وضعیت آینده مناطق روستایی در حوزه های بوم شناسی، کالبدی، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و مدیریتی، آغاز شد. جامعه آماری  شامل کلیه ساکنین و جمعیت ساکن در بخش های گرمادوز با دو دهستان و مرکزی با دو دهستان و مجموعا تعداد 104 آبادی است. نمونه آماری پژوهش بر پایه روش کوکران تعداد 377 نفر تعیین شد. پس از آنکه تعداد 96 سوال پژوهشی از نوع طیف لیکرت محقق ساخته در چارچوب 14 شاخص طراحی و تدوین شد، داده های مورد نیاز با استفاده از عملیات میدانی در سطح 104 آبادی از طریق برگزاری جلسات گروه بحث و از طریق تشکیل هسته های مشارکتی با استفاده از خبرگان محلی، نمایندگان گروه های مختلف جمع آوری گردید. و در نهایت شناسایی عوامل کلیدی موثر در جهت تدوین سناریوهای آینده و شناسایی پیشران های توسعه بر وضعیت آینده به واسطه نرم افزارmic mac  و با تاکیه بر تحلیل عاملی، بعمل آمد. نتایج نشان داد که سه عامل: پایداری محیط زیست، حفاظت از منابع طبیعی، مدیریت زمین و تولیدات کشاورزی از طریق تحلیل اثرات متقابل/ ساختاری، به عنوان عوامل کلیدی منطقه مورد مطالعه، انتخاب و زیر متغیرهای هریک از این عوامل (استخراج شده از تحلیل عاملی) به عنوان برنامه ها و پروژه های پیشران تعیین شد.

مقدمه:  با بروز بحران های زیست محیطی در شهرها که ناشی از رشد شتابان شهرنشینی و عدم ارائه طرح و برنامه مناسب بود، پایداری بوم شناختی محله های شهری تنزل یافت. به همین دلیل، در دهه های اخیر، نظریات متعددی در این خصوص ارائه شده است که از مطرح ترین آنها می توان به جای پای بوم شناختی اشاره کرد.هدف:  هدف از پژوهش حاضر سنجش پایداری محلات شهر بابلسر از نظر شاخص های جای پای بوم شناختی است و درصدد است تا میزان پایداری محلات 22 گانه شهر بابلسر را با توجه به شاخص های 6گانه ی مسکن، انرژی، آب، کالاهای مصرفی غیرخوراکی، پسماند و حمل و نقل، براساس جای پای بوم شناختی تعیین نماید.روش شناسی:  روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد. بدین منظور، از مدل آنتروپی شانول جهت وزن دهی شاخص ها و مدل تصمیم گیری چندشاخصه ویکور (VIKOR) جهت تحلیل و سطح بندی محلات مورد مطالعه با توجه به شاخص های جای پای بوم شناختی استفاده شده است.  قلمرو جغرافیایی پژوهش:  قلمرو جغرافیایی مورد مطالعه در این پژوهش شهر بابلسر می باشد.یافته ها و بحث: یافته های پژوهش نشان می دهد که 8/81 درصد محلات مورد مطالعه از نظر جای پای بوم شناختی ناپایدار و 2/18 درصد پایدار می باشند.نتیجه گیری:  سنجش نهایی حاکی از آن است که تغییر در شیوه سبک زندگی و الگوی مصرف مهمترین اقدامات در جهت افزایش پایداری در محلات هدف می باشند.

مقدمه: اکثر جمعیت شهری کشورهای در حال توسعه در شهرهای دانشگاهی زندگی می کنند. اندیشه تأکید بر نقش شهرهای کوچک در توسعه روستایی و منطقه ای مدت زمان زیادی است که در جریان بوده است. هدف:  هدف تحقیق حاضر بررسی نقش شهر سرخنکلا بر روستاهای پیرامونی خود می باشد.روش شناسی:  نوع تحقیق کاربردی- توسعه ای بوده و روش انجام آن کمی از روش توصیفی- تحلیلی است که با تکیه بر مطالعات کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) انجام گرفته است. سپس با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته اطلاعات لازمه جمع آوری و با نرم افزار Spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو مکانی آن را روستاهای پیرامونی شهر سرخنکلا و جامعه آماری این پژوهش را خانوارهای ساکن در روستاهای پیرامونی (11روستا) شهر سرخنکلا تشکیل می دهند. از آنجایی که حجم کل جامعه آماری (3476خانوار) بوده است، لذا اقدام به تعیین نمونه کوچکتری از جامعه آماری مذکور شده و طبق محاسبات با استفاده از فرمول کوکران تعداد 203 نمونه مشخص گردیده است. یافته ها و بحث:  مهم ترین نتایج آن به ترتیب فرضیات طرح شده درمتن پژوهش اینگونه می باشد که بین فاصله ومیزان فروش محصول درخارج از روستا همبستگی درسطح 99 درصد وجوددارد. نتایج آزمونTمستقل نشان می دهد که بین دو ناحیه از نظر فروش محصول درداخل و همچنین فروش محصول درخارج از روستا تفاوت معناداری وجود ندارد، بین رضایت مندی ازقیمت پیشنهادی عاملان و میزان فروش محصولات توسط عاملان در شهر سرخنکلا همبستگی در حد 99 درصد وجوددارد، بین دو ناحیه درجذب بازاریابی محصولات در بازارهای روز، اصلی، شرکت تعاونی روستایی وجهاد کشاورزی شهر سرخنکلا تفاوت معناداری درحد 99 درصد وجوددارد، از نظر تغییرات جمعیتی بین دو ناحیه در شاخص های امکانات بهداشتی، میزان تأمین نیازهای ضروری و ماندگاری، افزایش سطح زندگی و ماندن درروستا رابطه معناداری وجوددارد، بین نوع روستا و وضعیت اقشارمهاجر با استفاده از آزمون فای کرامر تفاوت معناداری وجود ندارد، بین دو ناحیه از نظرمیزان رضایت مندی ازمراجعه به خدمات آموزشی واقع در شهر سرخنکلا تفاوت معناداری را شاهد هستیم و بین دو ناحیه از نظر میزان رضایت مندی ازمراجعه به خدمات اقتصادی درغالب مؤلفه ها تفاوت معناداری درحد 99 درصدو 95 درصد نشان می دهد.نتیجه گیری: اینگونه نتیجه گرفت که با توجه به اهمیت مقوله اقتصادی در ایفای نقش زمینه سازی توسعه پایدار به عنوان یک مولفه کارآمد بسیار زیاد می باشد و با توجه به بررسی های انجام گرفته شده می توان بیان نمود که ایجاد دانشگاه در شهر های کوچک می توان بشدت زمینه های توسعه اقتصادی روستاهای پیرامون را فراهم نماید که خود این امر منجر به زمینه سازی توسعه پایدار در سالیان متوالی می گردد.

ژئومیتولوژی بررسی رابطه بین عوارض ژئومورفولوژیک با فرهنگ شفاهی مناطق جغرافیایی است. هدف این پژوهش، بررسی رابطه ژئومیتولوژی با جذب ژئوتوریست در دره اخلمد و معرفی آن به عنوان یک مقصد جدید گردشگری است. اخلمد از مهمترین مقاصد تفریحی در استان خراسان رضوی است. اما به دلیل وجود عوارض خاص ژئومورفولوژیکی، افسانه های ریشه-داری در فرهنگ عامه منطقه شکل گرفته که برای عموم ناشناخته است و می تواند زمینه ساز توسعه ژئومیتوتوریسم در این محدوده شود. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و کاربردی است و از تحلیل ترکیبی برای دستیابی به پاسخ سوالات پژوهش استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز با روش های میدانی؛ مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه گردآوری شده و به کمک نرم افزار spss تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که اکثر گردشگران اخلمد، ساکن خراسان رضوی هستند. مهمترین انگیزه سفر آنها بازدید و گردشگری بوده و افرادی که پدیده های ژئومیتولوژیک را دارای اهمیت و جذابیت می دانستند هزینه کرد بیشتری در سفر به اخلمد داشته اند.

شهرنشینی به عنوان دومین انقلاب در فرهنگ انسان، باعث دگرگ ونی در رواب ط متقاب ل انس ان ه ا و مح یط شده است. این دگر گونی موجب تغییر و تحولاتی در سطح زیست پذیری محیط زندگی شده است. در عصر جدید عوامل هوشمند سازی در شهرها باعث رشد چشمگیر تمامی متغیرهای اصلی زندگی شهروندی شده است.به همین دلیل بررسی اثر دگرگونی متغیرهای زیست پذیری با رشد شهرهای هوشمند ب رای ش هرها و ب ه وی ژه ک لان ش هرها ضرورت یافته است. بر این مبنا هدف پژوهش حاضر تحلیلی بر هوشمندسازی شهر در ارتقای زیست پذیری شهری در منطقه 2 شهرداری تهران است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی تحلیل است. جمع آوری داده های میدانی مبتنی بر پرسشنامه است یافته های پژوهش براساس مدل ویکوور نشان می دهد که سطح زیست پذیری محلات تفاوت زیادی دارد سعادت آباد زیست پذیرترین محله، در مقابل محله فرحزاد در شرایط نامناسب قراردارد. نتایج ضریب همبستگی بیانگررابطه مستقیم بین شهر هوشمند با زیست پذیری شهر با ضریب همبستگی 666/0 است. همچنین نتایج آزمون تی نشان میدهد که از بین مولفه های مورد بررسی، مولفه شهروند هوشمند با ضریب بتای 563/0 بیشترین تاثیر را بر زیست پذیری داشته است.

امروزه محیط های شهری، بر اساس الگوهای ساختگی، اغلب وارداتی و بدون توجه به ویژگی های هویتی خود شکل می گیرند. ساختارهای شهرهای کنونی همچون گذشته از توانایی لازم در برقراری تعامل بین انسان و فضاهای شهری برخوردار نمی باشند؛ نمایانگرها و هنجارهای برگرفته از صفات هویتی شهرها، غالبا ناشناخته هستند؛که این ناشناختگی تاثیر گذاری منفی بر تصمیم گیری و تصمیم سازی امور شهرها را در پی داشته است. هدف این پژوهش شناسایی و ارزیابی مؤلفه های هویّت کالبدی – فضایی شهراهواز تعیین استراتژی بهینه است؛ تا پس از شناخت و اطلاع از چگونگی آن بتوان، از طریق ایجاد زمینه برای برنامه ریزی و طراحی محیط مطلوب به ارتقاء کیفیت زیست شهری کمک نمود.تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر نوع داده ها روش ترکیبی(کمی و کیفی) بوده، که با رویکرد اکتشافی به شیوه توصیف و تحلیل از طریق بررسی و تحلیل اسناد و متون برگزیده مرتبط با موضوع و استفاده از شیوه پیمایشی با بهره گیری از ابزار مصاحبه، و جهت تحلیل داده ها از تکنیک swot استفاده شده است. یافته های پژوهش بیانگر این است که شهر اهواز علی رغم وجود مؤلفه های هویتی قوی در ابعاد سه گانه، طبیعی، مصنوع و انسانی، تاکنون هویت و ویژگی های هویتی آن خصوصاً، آن ویژگی هایی که در هویت رقابتی جای می گیرند ناشناخته بوده است؛ همین علت موجب شده تا، برنامه ها و طرح ها در حوزه های، شهرسازی و معماری، غالباً بدون توجه به ویژگی های هویتی شهر تدوین و اجرا شوند. نتایج حاصل از مصاحبه و تحلیل نمایانگرهای هویتی مرتبط با کیفیت های زمینه ای، کارکردی،ریخت شناسی، فضا و بصری( منظر) به کمک تکنیک swot نشان داد؛ جهت بهره مندی از ویژگی های هویتی شهر و ارتقاء کیفیت های محیطی لازم است؛ در تدوین و اجرای برنامه ها و طرح های آینده، از استراتژی های بهینه به ترتیب، تهاجمی، رقابتی، محافظه کارانه و رقابتی استفاده نمود.

پیشینه و هدف: در ایران سابقه آینده نگری به برنامه های عمرانی پنج ساله کشور و سند چشم انداز توسعه (افق1404) برمی گردد؛ یکی از مهم ترین محورهای مطرح شده در این سند، توسعه کشور از طریق گردشگری پایدار است. طبیعت گردی به عنوان گونه ای از گردشگری پایدار، توان بالقوه ای در ایفای نقش در توسعه منطقه ای و ملی دارد؛ لذا هدف پژوهش حاضر، به عنوان مطالعه ای توصیفی تحلیلی و میدانی، تدوین سناریوهای آینده این نوع از گردشگری در استان یزد و ارزیابی وضعیت آن بر اساس این سناریوها است.مواد و روش ها: به منظور شناسایی عوامل موثر بر توسعه طبیعت گردی در استان یزد، ابتدا عوامل تاثیر گذار بر این نوع گردشگری از طریق مطالعات کتابخانه ای (پژوهش های داخلی و خارجی، اسناد فرادست و طرح های پژوهشی) و مطالعات میدانی (مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه) استخراج شده است. از آن جا که شناسایی عوامل تاثیرگذار بر این نوع از گردشگری، بسته به مقیاس پژوهش و محل ارزیابی و اولویت های منطقه مطالعاتی، متفاوت است، لذا همه عوامل استخراج شده بر اساس موضوعیت در منطقه مطالعاتی یزد، میزان شباهت یا یکسانی موضوع و مطالعه موردی پژوهش بررسی شده با پژوهش حاضر و تلفیق عوامل مشابه در قالب یک عامل واحد انتخاب شده اند و در نهایت تعداد 31 عامل تاثیرگذار در شش بعد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، مدیریتی، کالبدی و زیست محیطی انتخاب شد. روایی آن ها با بهره گیری از روش نسبت روایی محتوایی به تایید خبرگان رسید. هم چنین برای سنجش پایایی عامل ها از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شد. در مرحله بعد به منظور شناسایی عوامل کلیدی، از روش تحلیل ساختاری و به منظور انجام محاسبات آن از نرم افزار میک مک استفاده شده است. به منظور تشخیص تاثیر عوامل بر یک دیگر، پرسشنامه ای شامل 31 عامل و در شش بعد تهیه گردید و وزن آن ها بر اساس طیف پیشنهادی نرم افزار میک مک، توسط کارشناسان مذکور مشخص شد و از این طریق عوامل کلیدی شناسایی گردید. سپس برای هر یک از عوامل کلیدی، انواع وضعیت های احتمالی آینده پیش بینی شده است و بر اساس آن ماتریس آثار متقاطع تدوین و در اختیار متخصصان قرار گرفته است. نتایج حاصل از آن در نرم افزار سناریوویزارد بکار گرفته شده و سناریوهای توسعه گردشگری طبیعت مبنا در استان یزد تدوین شده است. یافته ها و بحث: عامل های کلیدی شناسایی شده بر توسعه طبیعت گردی استان یزد عبارتند از: سرمایه گذاری دولتی، سرمایه گذاری غیردولتی، قوانین مرتبط با توسعه گردشگری، آموزش، فناوری های اطلاعاتی، کیفیت مسیرهای ارتباطی، مناطق حفاظت شده، گونه های حمل و نقل، برنامه ریزی توسعه گردشگری، امنیت، تبلیغات، ارائه تسهیلات دولتی برای جذب سرمایه گذار خصوصی، گردشگری پذیری، جاذبه های طبیعت گردی، مشارکت محلی، ایجاد هماهنگی و یکپارچگی بین سازمان های مرتبط، حمایت مالی سازمان های بین المللی، کیفیت هوای محیط و ایمنی. از بین پنج سناریوی ترسیم شده، سناریوهای اول و دوم وضعیت مطلوب دارند، سناریو سوم وضعیت متوسط و سناریوهای چهارم و پنجم در وضعیت نامطلوب قرار دارند. نتایج حاکی از آن است که اختلاف زیادی بین واقعیت موجود و اهداف سند چشم انداز توسعه کشور وجود دارد.نتیجه گیری: از آن جا که در این پژوهش سعی شده است با دید واقع بینانه نسبت به شرایط کنونی منطقه به ارزیابی روند طبیعت گردی استان یزد پرداخته شود، لذا مقایسه تطبیقی بین سند چشم انداز توسعه کشور و سناریو چهارم و پنجم که در درجه نامطلوب قرار دارند، انجام شده است. بدین منظور وضعیت های احتمالی منتخب برای هر یک از عوامل کلیدی سناریو چهارم و پنجم، با اهداف، راهبردها، سیاست ها و برنامه های اقدام ارائه شده در سند چشم اندازمقایسه تطبیقی شده است. بر اساس نتیجه مقایسه ها، در سطح تعیین اهداف، روند فعلی گردشگری استان یزد، حدودا 68 درصد عوامل سناریو چهارم و پنجم را در برمی گیرد و به تبع آن، در سطح چگونگی دست یابی به اهداف نیز تقریبا به همین میزان هم پوشانی وجود دارد.

مقدمه: پارکهای موضوعی را می توان صنعتی جذاب برای ایجاد یک تفریح شاد و سرگرم کننده در فضاهای باز یا بسته دانست. عدم وجود مطالعات مدون در کشور ایران در خصوص معیارهای ایجاد پارکهای موضوعی و توجه نکردن دست اندرکاران  هنگام طراحی و ساخت به نیازهای بازدیدکنندگان و گردشگران که بازیگران اصلی شبکه این صنعت هستند؛ این واقعیت را آشکار می سازد که بدون داشتن اطلاعات و منابع کافی نمی توان دستاوردی مناسب داشت.  با توجه به بررسی مطالعات انجام شده در سایر کشورها، شاخص امنیت بعنوان مهمترین معیار کیفیت در خدمات رسانی از دیدگاه بازدیدکنندگان مطرح گردیده است.هدف: : هدف از این پژوهش بررسی موضوعاتی مانند رویکرد در طراحی کالبدی- محیطی و همچنین شناسایی فضاهای بصری و برندسازی، ضمن بررسی  ابعاد مختلف پروژه های خلاقانه، دستیابی به معیارهای موفقیت این گونه طرح ها می باشد.روش شناسی تحقیق: برای دستیابی به معیارهای موفقیت احداث پروژه های خلاق، مانند  پارک بستنی در منطقه 11 شهرداری اصفهان از نظرات 18متخصص، برای بدست آوردن مهمترین شاخص ها در طراحی، ساخت و بهره برداری از روش دلفی استفاده گردید. در این روش ابتدا 12 سوال بصورت باز از متخصصین پرسیده شد که بررسی پاسخها منجر به تعیین 12 معیار و 120 زیرمعیار گردید و طی مراحل بعدی 120 سوال در قالب پرسشنامه طیف لیکرت پنج گزینه ای تا رسیدن به اجماع نهایی مطرح گردید و در نهایت زیرمعیارهایی که میانگین امتیاز بالای 5/4 را کسب کردند به عنوان مهمترین شاخص انتخاب گردیدند.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، شهر اصفهان می باشد.یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که تاکید بر استفاده از نظرات کارشناسان برای طراحی و ساخت، استفاده از مصالح مرغوب و بومی، همچنین امنیت بازده سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران از اهمیت ویژه ای برخوردار است. ایجاد امنیت و احساس آرامش و همچنین توجه به مسائل بهداشتی یکی از مهمترین شاخص ها در ارائه خدمات به بازدیدکنندگان است. برندسازی مکان یکی از شاخص های مهم دیگر در ساخت پارک های موضوعی است و از آنجایی که صنعت بستنی از دیرباز مورد توجه منطقه مورد مطالعه بوده است. می توان انتظار داشت که احداث پارک بستنی در این مکان بتواند به معرفی این صنعت و در نهایت  به رونق اقتصادی و ایجاد درآمد پایدار برای ساکنین منجر گردد. نتایج: پژوهش حاضر در نهایت منجر به مدل مفهومی متاثر از عوامل موفقیت در ساخت پارک های موضوعی گردید. این مدل دارای چهار مولفه اصلی شامل محیط و منظر، برندسازی مکان، سلامت و اقتصاد است که قابل تعمیم در ساخت پارک های موضوعی در شهرهای ایران می باشد.

مقدمه:  روستا واحدی طبیعی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و حقوقی می باشد. محدودیت جمعیت و امکانات اقتصادی،  اجتماعی و ... روستا از گذشته دور، مدیریت روستا را به صورت یکپارچه مطرح کرده است. جهت نیل به توسعه اقتصادی باید سرمایه گذاری های لازم در هر سه بخش کشاورزی، صنعت و خدمات صورت پذیرد تا در روستا، روند توسعه  اقتصادی که یکی از ارکان های توسعه است، تحقق یابد.هدف:  مقاله حاضر با هدف بررسی سیاست های دولت در توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی مناطق روستایی در شهرستان آستارا طی برنامه چهارم و پنجم به انجام رسیده است.روش شناسی:  روش تحقیق توصیفی– تحلیلی بوده و جامعه آماری کلیه مناطق روستایی شهرستان آستارا را شامل می شود که بر طبق آمار سال ۱۳۹۵، جمعیت شهرستان آستارا ۹۱۲۵۷ نفر است. براساس فرمول کوکران تعداد 380 نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شد. تحلیل داده ها با استفده از نرم افزار SPSS و ترسیم نقشه با استفاده از نرم افزار  GISانجام گرفت.قلمرو جغرافیایی پژوهش:  این مطالعه در مناطق روستایی شهرستان آستارا به انجام رسیده است.یافته ها و بحث:  نتایج نشان داد می دهد که اغلب شاخص ها طی این دو دوره شاهد رشد قابل قبولی بوده اند. تغییرات اشتغال طی این دو دوره روند صعودی هرچند با شیب کند ولی قابل قبولی را داشته است. با توجه به مشکلات بیکاری در سطح استان، این تغییرات تقریباً پایدار طی برنامه های چهارم و پنجم ثبات نسبی در این زمینه را نشان می دهد. مراکز صنعتی تحت حمایت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری با رشد 56/26 درصدی طی برنامه چهارم و رشد 7/155 درصدی در طی برنامه پنجم توسعه روبه رو بوده است.نتیجه گیری: به دنبال روند مثبت تغییرات طی این دو برنامه، میزان اشتغال در این واحدها نیز افزایش قابل ملاحظه ای داشته است که یکی از دلایل آن، ثبات نرخ اشتغال در صنایع کوچک محلی هستند.

مقدمه: امروزه بهبود زیست پذیری در روستاها و شهرها، یکی از اهداف اصلی برنامه ریزان در هر کشور است.برای این منظور در درجه اول باید شناخت دقیق و همه جانبه ای از زیست پذیری و شاخص های آن به عمل آید تا بتوان بر اساس آن روستاها را سطح بندی و پس از آن جهت ارتقاء آنها برنامه ریزی نمود. هدف پژوهش: هدف پژوهش حاضر سطح بندی روستاهای شهرستان صومعه سرا بر اساس شاخص های زیست پذیری است.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش شناسی توصیفی- تحلیلی  است. جامعه آماری تحقیق 22790 خانوار روستاهای شهرستان صومعه سرا است. برای دستیابی به هدف پژوهش، از منابع کتابخانه ای و مطالعات میدانی مبتنی بر توزیع پرسش نامه و مصاحبه با 377 نفر از سرپرستان خانوارهای ساکن در روستاهای نمونه(20 روستای منتخب به روش نمونه گیری طبقه ای و به طور تصادفی ساده) بهره گرفته شد. برای تحلیل اطلاعات از روش آماری Tو تحلیل رگرسیون و روش تصمیم گیری کوپراس استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی پژوهش، سکونتگاههای روستایی شهرستان صومعه سرا است. یافته ها و بحث: یافته های حاصل از آزمون T تک نمونه ای نشان می دهد که از میان 24 شاخص مورد بررسی تعداد 8 شاخص بالاتر از حد میانه نظری 3 است که نشان دهنده وضعیت زیست پذیری بالاتر از متوسط در این شاخص ها می باشد. بر اساس یافته های رگرسیون اگرچه فاصله از مرکز شهر صومعه سرا نمی تواند زیست پذیری روستاهای شهرستان صومعه سرا را تبیین نماید اما فاصله از مرکز استان(شهر رشت) به میزان 534/0- تغییرات در میزان  زیست پذیری روستاهای شهرستان صومعه سرا  را تبیین می نماید. همچنین نتایج کوپراس نشان می دهد که  سطح بندی  روستاهای مورد مطالعه از قاعده مشخصی پیروی نمی نماید به طوری که روستای هندخاله (با فاصله 19) و روستای چکور (با فاصله 5/13)کیلومتر از مرکز شهر صومعه سرا به ترتیب در سطوح خیلی مطلوب و خیلی نامطلوب  از نظر زیست پذیری قرار دارند.نتایج: نتایج پژوهش نشان می دهد که زیست پذیری روستاهای شهرستان صومعه سرا بر اساس شاخص های مورد بررسی در یک سطح قرار ندارند.

زمین لرزه از جمله بلایای طبیعی در زمین است که هر ساله خسارات زیادی اقتصادی و جانی به همراه دارد. این مخاطره طبیعی با علم کنونی قابل پیش بینی نیست اما با استفاده از تکنولوژی و پیشرفت فناوری امکان برنامه ریزی مناسب جهت کاهش خسارات وجود دارد. این تدابیر حاصل شناخت و بررسی استعداد مناطقی از زمین است که امکان خطر زمین لرزه وجود دارد و می توان با بهره گیری از آن و تجزیه و تحلیل آنها، آمادگی لازم جهت پیشگیری و یا کنترل زلزله را بدست آورد. در این هدف، سیستم اطلاعات جغرافیایی در تلفیق نقشه های مرتبط نقش بسزایی دارد. در این پژوهش میزان تاثیر عوامل مختلف در ایجاد زمین لرزه بررسی و پهنه بندی خطر وقوع زلزله در شهرستان کرمانشاه انجام شده است. برای رسیدن به این مهم از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی برای بدست آوردن وزن هر یک از معیار های مورد مطالعه و میزان تاثیر آنها استفاده شده و با بدست آمدن مقادیر کمی هر یک از وزن معیارها، نقشه وزنی فازی معیارها تهیه و در نهایت نقشه خطر پذیری مناطق مختلف از شهرستان کرمانشاه بدست آمده است. نتایج نشان می دهد که که 6/15 درصد از شهرستان کرمانشاه در معرض خطر زلزله با درجه "زیاد" و 7/16 درصد با درجه "خیلی زیاد" قرار دارد. همچنین 2/18 از روستاهای شهرستان کرمانشاه با درجه "خیلی زیاد" و 7/17 درصد با درجه "زیاد" در معرض خطر زلزله قرار دارند و در مناطق بافت شهری کرمانشاه نیز میزان خطر وقوع زلزله با درجه "خیلی زیاد" برابر 3/6 درصد و با درجه "زیاد" برابر 1/18 درصد از مساحت شهر کرمانشاه را پوشش می دهد.

گردشگری به منزله صنعتی خدماتی موفقیت آن را تضمین می کند. به همین دلیل به کارگیری و حفظ نیروهای ماهر و باتجربه بر اهمیت این موضوع می افزاید. به نظر می رسد معماری شایستگی مجموعه ای از تمامی شایستگی های لازم برای فرایندهای سازمان، بازنمایی و توضیح آن ها، روابط بین آن ها، نحوه توسعه و موقعیت های سازمانی مورد نیاز آن هاست. بی تردید بااهمیت ترین مزیت رقابتی شرکت های گردشگری در دنیای تغییرات سریع امروزی، داشتن نیروی انسانی شایسته است. این پژوهش با هدف شناخت مؤلفه ها و ابعاد معماری شایستگی کارکنان در صنعت گردشگری انجام شده است. این پژوهش با روش فراترکیب (متاسنتز) روشی کیفی مبتنی بر مرور نظام مند مطالعات کتابخانه ای برای شناختی ژرف پیرامون پدیده مطالعه شده انجام شده است. فرامطالعه ﯾﮑﯽ از روش هایی اﺳﺖ ﮐﻪ به منظور ﺑﺮرﺳﯽ، ﺗﺮﮐﯿﺐ و آسیب شناسی ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﭘﯿﺸﯿﻦ ﺑﻪ ﮐﺎر می رود. ﺑﺮای دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ این ﻫﺪف، از روش ﻓﺮاﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﻄﺎﺑﻖ با اﻟﮕﻮی سندلوس کی و بارو سو (2007) اﺳﺘﻔﺎده شده است. در این مطالعه، روش  اصلی برای برقراری قابلیت اطمینان و قابلیت تأیید ازطریق رسیدگی فرایندها و یافته های تحقیق بوده است. شناسایی شاخص های اولیه و فرعی معماری شایستگی کارکنان در صنعت گردشگری با به کارگیری روش تحلیل فراترکیب انجام شد. براین اساس، چند مرحله کدگذاری انجام شد. در مرحله اول، پرسش های پژوهش در گروه بندی تنظیم و ابعاد معماری شایستگی کارکنان تحلیل شد. بررسی نظام مند متون پایگاه های علمی معتبر در سراسر دنیا به زبان های فارسی و انگلیسی مدنظر محققان این پژوهش بوده است که در جست وجو و انتخاب متون مناسب، جامعه آماری مشخص و براساس ملاک های ورود اولیه پالایش شدند. در ادامه، ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش CASP ﺑﺎ ده ﺷﺮط ﮐﯿﻔﯽ، ﻫﺮ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﮐﯿﻔﯽ ارزﯾﺎﺑﯽ شد. ﻫﺮﯾﮏ از مقاله ها در مواجهه ﺑﺎ اﯾﻦ ﺷﺮاﯾﻂ، اﻣﺘﯿﺎزی از 1 ﺗﺎ 5 گرفت و ﻣﻘﺎﻻﺗﯽ ﮐﻪ ﻣﺠﻤﻮع اﻣﺘﯿﺎزات آنﻫﺎ 21 و ﺑﺎﻻﺗﺮ بود ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ ﮐﯿﻔﯽ ﺗﺄﯾﯿﺪ و ﺑﺎﻗﯽ ﻣﻘﺎﻻت ﺣﺬف شدند. پژوهش حاضر با بررسی و دسته بندی کدهای توصیفی حاصل از متون مصاحبه، 53 مقوله فرعی را شناسایی کردند و با توجه به شباهت و قرابت معنایی آن ها، در هشت مقوله اصلی شامل شایستگی مدیریتی، شایستگی ادراکی، شایستگی فردی و شخصیتی، شایستگی دانشی، شایستگی درک تجارت، شایستگی ارتباطات، شایستگی اجرایی و شایستگی حرفه ا ی ارائه شد.