سرزمین

سرزمین

سرزمین سال 20 بهار 1402 شماره 1 (پیاپی 77) (مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

مقالات

۱.

بررسی تحقق پذیری مدیریت یکپارچه سازمان های دولتی با رویکرد آینده نگاری، مطالعه موردی: کلان شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: بافت های تاریخی فضاهای عمومی منطقه 12 تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۷۷
توسعه بافت های جدید در شهرها علاوه بر نادیده گرفتن بافت تاریخی و دگرگونی شکل و ساختار قدیمی شهر، گسترش عناصر کالبدی جدید و فراموشی عناصر باارزش تاریخی است. در کشورهای توسعه یافته که دارای میراث فرهنگی غنی هستند، حفظ و احیای بافت باارزش تاریخی در چارچوب مدیریت فضایی آن و توسعه فضاهای عمومی همچنان یک حوزه مهم و پیوند دائمی موفقیت است. از این منظر، بافت های باارزش تاریخی به عنوان مکان هایی ویژه و فرصت آفرین به لحاظ مولفه های کالبدی، اجتماعی، فرهنگی و مردم شهر محسوب می شوند. بر این اساس هدف تحقیق، تحلیلی عملکرد فضای عمومی شهری در بافت باارزش تاریخی منطقه 12 تهران می باشد.روش تحقیق حاضر با توجه به ماهیت موضوع و هدف کلی آن، از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و در منطقه 12 کلانشهر تهران با ابزار پرسشنامه به تعداد 50 نفر انجام گرفته است. مؤلفه ها در 3 بخش فرهنگی، کالبدی و اجتماعی و در قالب 20 متغیر مورد ارزیابی قرار گرفته اند. در سنجش میزان تأثیرگذاری فضای عمومی و بافت تاریخی از آزمون پیرسون، تی و رگرسیون استفاده شده است.یافته ها نشان می دهد یک واحد تغییر در انحراف معیار اقدامات فرهنگی و پویایی زندگی بومی و محلی باعث می شود تا انحراف معیار متغیر وابسته (فضای عمومی بافت تاریخی) به اندازه 81 و 70 درصد تغییر کند. در حالی که یک واحد تغییر در انحراف معیار الگوی فعالیت تنها باعث می شود تا انحراف معیار متغیر وابسته به اندازه 24 درصد تغییر نماید.نتایج نشان می دهد که مؤلفه اجتماعی دارای وضعیت بهری نسبت به کالبدی و فرهنگی دارا می باشد. به عبارت دیگر متغیرهای اقدامات فرهنگی و پویایی زندگی بومی و محلی به مراتب سهم بیشتری در مقایسه با سایر متغیرها بر عهده دارند.
۲.

بررسی کارایی رویکرد معماری مدرن در مقایسه با رویکرد معماری سنتی با استفاده از چارچوب زنده واری و نظریه گفتمان انتقادی فرکلاف (مطالعه موردی بررسی سیتی سنتر و بازار هنر اصفهان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: زنده واری معنای محیط معنا کاوی تحلیل گفتمان فرکلاف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۱۰۹
هدف این تحقیق بررسی کارایی رویکرد معماری مدرن در مقایسه با رویکرد معماری سنتی با استفاده از چارچوب زنده واری است. این تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع تحلیلی است. روش تجزیه وتحلیل اطلاعات و داده هایی که از مطالعه نقشه ها و تبدیل آنها به سامانه های منطقی اولیه به دست آمده است و همچنین داده های حاصل از مصاحبه ها و تهیه پرسشنامه، با استفاده از روش تحلیل گفتمان فرکلاف در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین مورد تحلیل قرار گرفته و در نهایت مدل تحلیل گفتمانی برای بازتعریف مفهوم زنده واری در معماری تدوین می گردد. پس از بررسی گفتمان انتقادی و نظریه فرکلاف در این مورد و تطابق پذیری موارد این گفتمان با مباحث لایه های زنده واری که در آن یک نگاه سیستماتیک به بنای معماری داشته دارد به این نتیجه رسیدیم که الگوی سنتی و مدرن در شهر اصفهان مطرح نمی باشد و عملاً به علت این که در جای درست و تعادل و طبیعی سازی محقق گردیده عملاً هیچ یک از الگوهای سنتی و مدرن ملاک تعیین طرح معماری نمی باشد و مهم ترین مورد ،بحث کانتکست و زمینه و نهایتاً طبیعی سازی و تعادل بوده که هر دو بنا در زمینه شهر اصفهان جواب مثبت دادند و همین نشان دهنده درست بودن معادل سازی و تعادل و طبیعی سازی این نظریه ها است. به طوری که به این نتیجه رسیدیم که این دو می توانند بر هم منطبق باشند و ملاک تعیین طراح مجتمع تجاری قرار گیرند.
۳.

مولفه های اجتماعی- کالبدی موثر بر گردشگری ورزشی در مناطق شهری، مورد مطالعه تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: گردشگری ورزشی زمینه ساز عوامل اجتماعی عوامل کالبدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۶۶
هدف : هدف از این مقاله بررسی زمینه ساز و عوامل اجتماعی موثر بر گردشگری شهری است.روش: از نظر روش اجرا توصیفی، از نوع پیمایشی و از نظر هدف کاربردی است. ابتدا با مطالعه و بررسی مبانی نظری در حیطه مورد نظر و از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته و عوامل مهم، کاربردی و تاثیرگزار به تدوین پرسشنامه با روش دلفی پرداخته شد. روش جمع آوری داده ها در این پژوهش از نوع میدانی و بر اساس مدل ساختاری با نرم افزار Amos انجام شد. شرکت کنندگان در مرحله اول 82 نفر از مدیران عالی (متخصصین) و در مرحله دوم 479 نفر از گردشگران ورزشی استان تهران بودند. برای شناسایی ابعاد گردشگری ورزشی، شناسایی ابعاد بخش بندی بازار بر اساس رویکرد گردشگری و شناسایی ابعاد زمینه ساز بر اساس رویکرد گردشگری در شهر تهران (به عنوان اهداف جزئی) از تحلیل عامل تاییدی مرتبه اول و دوم استفاده شدیافته ها: تعداد سه بعد، کالبدی، اجتماعی و زمینه ساز و 156 گویه بدست آمد. نتایج آزمون کلموگروف اسمیرنوف آورده شده است. مقدار معنا داری آزمون کلموگرف اسمیرنف برای همه متغیرها بیش تر از 05/0 است. همبستگی بین ابعاد (مولفه های) اجتماعی با سازه گردشگری ورزشی برای تمام ابعاد معنی دار است ( ). میزان همبستگی برای تمامی ابعاد قابل توجه و قوی بوده و از حداقل 64/0 برای تسهیلات و خدمات تا 9/0 برای جاذبه گردشگری به دست آمده است.بحث و نتیجه گیری: ورزش و فعالیتهای ورزشی به عنوان یک امر مهم جهت جذب گردشگر محسوب می شود. گردشگری ورزشی امکان استفاده بهینه از جاذبه های طبیعی و ورزشی را برای جذب گردشگران ورزشی و در نتیجه افزایش درآمد حاصل از گردشگری فراهم می آورد. انجام تحقیقات بیشتر توسعه می گردد.
۴.

برآورد احتمال وقوع امواج گرمایی با دوره تداوم مختلف در استان اردبیل به کمک زنجیره مارکف(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: استان اردبیل امواج گرمایی زنجیره مارکف دوره بازگشت پرفشار آزور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۹۴
امواج گرمایی یکی از پدیده های طبیعی و ذاتی اقلیم در مناطق مختلف جهان می باشند که فراوانی ظهور آن ها درنتیجه نوسانات آب و هوایی کره زمین در سال های اخیر همانند سایر پدیده های حدی اقلیم افزایش دارد، افزایش دمای هوا چه به دلیل خشک سالی های دوره ای و چه به دلیل گرمایش جهانی در سال های آتی امری بسیار محتمل است. برای ارزیابی دما در استان اردبیل، داده های حداکثر دمای روزانه ایستگاه های همدید اردبیل، پارس آباد، خلخال و مشکین شهر برای سال های 1991 تا 2016 از هواشناسی اردبیل اخذ گردید. در این پژوهش به منظور بررسی دوره های گرما در ماه های مختلف استان اردبیل، همچنین برای نشان دادن تغییرات، دوره تداوم و دوره بازگشت امواج گرمایی شناسایی شده، از مدل زنجیره مارکف استفاده شده است. در ادامه برای نمونه داده های حداکثر دمای روزانه ایستگاه پارس آباد در نرم افزار اکسل فیلتر گذاری ودمای بالای 35درجه انتخاب شد که روز های انتخاب شده17/7/2016 و18/7/2016که دمای هوا به ترتیب در این روزها با 8/38 و6/38 می باشد سپس با اخذ داده اقدام به ترسیم نقشه در محیط گردس که نقشه های فشار سطح دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل در تراز 500هکتوپاسکال و نقشه دمای سطح بالا (از سایت مرکز پیش بینی محیطی نوا)اخذ گردید بر این اساس در هیچ ماهی موج های پرتداوم تر بیشترین فراوانی را به خود اختصاص نداده اند و موج کوتاه مدت و بلند مدت گرمایی در ماه فروردین بیشترین مقدار و در ماه شهریور کمترین مقدار را داشته است. نتایج تحقیق نشان داد که در ماه فروردین، اردیبهشت و خرداد ایستگاه پارس آباد کمترین طول دوره بازگشت موج گرمایی را به خود اختصاص داده است و ماه های تیر، مرداد و شهریور ایستگاه اردبیل کمترین طول دوره بازگشت را به خود اختصاص داده است. طولانی ترین دوره بازگشت هم در ماه های فروردین، اردیبهشت، خرداد، تیر و مرداد در ایستگاه مشکین شهر بوده و در ماه شهریور در ایستگاه خلخال مشاهده شده است.همچنین وجود پرفشار دینامیکی آزور در ایران باعث حاکمیت شدید گرما در منطقه مورد مطالعه ما شده است.
۵.

ژئومیتولوژی، رویکردی نو در توسعه ژئومیتوتوریسم نواحی دره ای، نمونه مورد مطالعه: دره اخلمد(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: اخلمد روستا ژئومیتولوژی ژئومیتوتوریسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۹۹
ژئومیتولوژی بررسی رابطه بین عوارض ژئومورفولوژیک با فرهنگ شفاهی مناطق جغرافیایی است. هدف این پژوهش، بررسی رابطه ژئومیتولوژی با جذب ژئوتوریست در دره اخلمد و معرفی آن به عنوان یک مقصد جدید گردشگری است. اخلمد از مهمترین مقاصد تفریحی در استان خراسان رضوی است. اما به دلیل وجود عوارض خاص ژئومورفولوژیکی، افسانه های ریشه-داری در فرهنگ عامه منطقه شکل گرفته که برای عموم ناشناخته است و می تواند زمینه ساز توسعه ژئومیتوتوریسم در این محدوده شود. پژوهش حاضر از نوع پیمایشی و کاربردی است و از تحلیل ترکیبی برای دستیابی به پاسخ سوالات پژوهش استفاده شده است. اطلاعات مورد نیاز با روش های میدانی؛ مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه گردآوری شده و به کمک نرم افزار spss تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که اکثر گردشگران اخلمد، ساکن خراسان رضوی هستند. مهمترین انگیزه سفر آنها بازدید و گردشگری بوده و افرادی که پدیده های ژئومیتولوژیک را دارای اهمیت و جذابیت می دانستند هزینه کرد بیشتری در سفر به اخلمد داشته اند.
۶.

پهنه بندی فضایی فقر شهری در باقر شهر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: فقر شهری محله های فقیرنشین پهنه بندی فضایی تحلیل فضایی باقرشهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۸ تعداد دانلود : ۱۴۴
فقر در پیرامون کلان شهرها، به یک پدیده فراگیر تبدیل شده است. باقرشهر یکی از نقاط شهری پیرامون تهران است که به صورت شتابان و غیرنظام مند، رشد کرده و جمعیت آن در پنجاه سال اخیر بیش از 34 برابر شده است.هدف پژوهش حاضر، تعیین گستره های فقر شهری در این شهر جهت برنامه ریزی مدیران و سیاست گذاران برای ساماندهی و توانمندسازی آنها است. پژوهش حاضر از نوع کاربردی و روش آن، توصیفی-تحلیلی است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل Factor Analysis و از نرم افزار GIS در تولید نقشه ها استفاده شده است. با استفاده از نرم افزار GIS و مدل تحلیل عاملی اقدام به تعیین مکانی پهنه های فقر در باقرشهر شد. بر اساس یافته های پژوهش تعداد 146 بلوک معادل %5/53 خیلی فقیر و فقیر، 82 بلوک معادل 30% متوسط، 44 بلوک معادل %1/16 مرفه و 1 بلوک معادل 4% خیلی مرفه در باقرشهر وجود دارد. شهر به طور عمده تحت تسلط طبقه فقیر و بسیار فقیر قرار گرفته است. به طوری که فقر در تمام سلول های شهر نفوذ کرده و عینیت مکانی و فضایی یافته است. پهنه غربی شهر به طور کامل به مکان سکونت طبقه فقیر و خیلی فقیر تبدیل شده است. همینطور در شمال شرقی شهر، اسکان طبقه فقیر به وضوح دیده می شود. در واقع بیش از 50 درصد بلوک های شهری به طبقه خیلی فقیر اختصاص یافته است. تنها بخش های محدودی از پهنه مرکزی و شمال شهر به طبقه متوسط و مرفه اختصاص پیدا کرده است.بیشترین تمرکز فقر در محدوده پیرامون جاده قم، میدان امام خمینی، خیابان آیت اله کاشانی و محدوده های پایین تر از شهر سنگ تمرکز یافته است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۰