علی توکلان

علی توکلان

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۴ مورد.
۱.

سطح بندی روستاهای گردشگرپذیر استان آذربایجان شرقی، بر مبنای توسعه یافتگی کارآفرینی، به منظور تبیین سیاست های کارآفرینی روستایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات برنامه ریزی سکونتگاه های انسانی دوره ۱۹ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۶۷) 1 - 13

کلیدواژه‌ها: سطح بندی سیاست گردشگرپذیر توسعه یافتگی کارآفرینی فرایند تحلیل سلسله مراتبی آذربایجان شرقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶ تعداد دانلود : ۹
مقدمه: امروزه کارآفرینی تبدیل به یک سیاست کلیدی برای کشورهای در حال توسعه شده است. ضمن اینکه توسعه گردشگری نیز در روستاهای دارای پتانسیل می تواند نقش مهمی در بهبود شرایط کارآفرینی در بین ساکنان محلی ایجاد کند. در همین راستا، بررسی سطح توسعه یافتگی کارآفرینی در روستاهای گردشگرپذیر آذربایجان شرقی، در راستای تبیین سیاست های کارآفرینی روستایی ، هدف پژوهش حاضر قرار گرفته است. هدف: در راستای هدف یاد شده، هدف پژوهش از نوع کاربردی – توسعه ای است و از بعد ماهیت، تحلیلی- توصیفی، استنباطی است. روش شناسی تحقیق : به منظور بررسی میزان برخورداری روستاها از توسعه کارآفرینی، از چک لیستی تکمیل شده توسط کارشناسان استفاده گردید. گویه های مورد نظر این چک لیست شامل: ارائه محصولات و خدمات مختلف، تنوع و انعطاف پذیری محصولات و خدمات، استفاده از کارکنان بومی، وجود فروشگاه ها و فضای بازار، کاهش فقر و رشد اقتصاد روستا و خودکفایی روستاییان ، مشارکت مردمی در کارآفرینی ، وجود زیرساخت های مناسب بوده است. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، روستاهای گردشگرپذیر آذربایجان شرقی میباشد. یافته ها : مطالعات صورت گرفته از نظرسنجی اولیه ، 8 روستا نسبت به بقیه بیشترین فراوانی را در معرفی داشتند و به عنوان روستاهای نمونه انتخاب گردیدند. در نهایت با استفاده از مدلAHP و به کمک شاخص های مؤثر در توسعه کارآفرینی ، نسبت به اولویت بندی روستاهای منتخب اقدام شد. نتایج : نتایج حاکی از این بوده است که بیشترین میزان توسعه کارآفرینی در روستای کندوان (وزن نهایی242/0) و کمترین میزان توسعه یافتگی کارآفرینی در روستای کردشت (وزن نهایی051/0 ) رخ داده است .
۲.

ارائه راهبردهای ارتقاء تاب آوری شهری در شهرهای اقماری حوزه کلانشهر تهران (مطالعه موردی: شهر اسلامشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره ۸ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۲۰) 73 - 88

کلیدواژه‌ها: تاب آوری شهری حوزه کلانشهری شهرهای اقماری تهران اسلامشهر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸ تعداد دانلود : ۶۱
مقدمه: یکی از موضوعاتی که بیشتر شهرهای جهان با آن دست به گریبان هستند، موضوع سوانح طبیعی می باشد. بر اساس آمار موجود 90 درصد از شهرهای ایران در برابر زلزله 5/5 ریشتری آسیب پذیر هستند. در حال حاضر دیدگاه غالب از تمرکز برروی صرفا کاهش آسیب پذیری به افزایش تاب آوری در مقابل حوادث تغییر پیدا کرده است.هدف: پژوهش حاضر با هدف ارائه راهبردهای ارتقاء تاب آوری شهری در شهرهای اقماری حوزه کلانشهر تهران (مورد مطالعه: شهر اسلامشهر) صورت پذیرفته است.روش شناسی: با توجه به ماهیت موضوع و اهداف تحقیق، روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است و اطلاعات به صورت اسنادی، کتابخانه ای و پیمایشی و با ابزار پرسشنامه گردآوری شده اند. جامعه آماری پژوهش متشکل از شهروندان ساکن در مناطق 1 و 2 و 3 و 6 شهر اسلامشهر و کارشناسان و متخصصین مرتبط با موضوع تحقیق در این شهر می باشند. حجم نمونه مورد بررسی نیز با استفاده از فرمول کوکران برای شهروندان برابر 384  نفر و برای متخصصان برابر 50 نفر محاسبه گردیده است. همچنین به جهت تجزیه و تحلیل داده ها ابتدا از آزمون های تی.تست و سپس از تحلیل سوات و ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی استفاده گردیده است.قلمرو جغرافیایی: تحقیق حاضر به لحاظ جغرافیایی در شهر اسلامشهر واقع در شهرستان اسلامشهر و استان تهران انجام پذیرفته است.یافته ها: یافته ها نشان می دهد از لحاظ تاب آوری شهر اسلامشهر فاصله معناداری از حدود نرمال دارد که در زمان پس از بحران می تواند تعادل در حوزه کلانشهری را تحت تأثیر قرار داده و جامعه را ناپایدار سازد.نتیجه گیری: نتایج حاصل از تحلیل سوات و برنامه ریزی استراتژیک کمی، «تدوین برنامه های بازآفرینی شهری در بافت های ناکارآمد و جلوگیری از ریزدانگی در توسعه شهر و تشویق به تجمیع پلاک های ریزدانه در سطح شهر» را به عنوان مهم ترین راهبرد ارتقاء تاب آوری شهر اسلامشهر معرفی نموده است.
۳.

تحلیلی بر عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه پایدار منطقه ای مکران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا سال ۲۲ بهار ۱۴۰۳ شماره ۸۰ 19 - 38

کلیدواژه‌ها: توسعه یافتگی برنامه ریزی آمایش سرزمین مکران میک مک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲ تعداد دانلود : ۱۶۸
مکان های زیستی مختلف به اقتضای ماهیت و کارکردشان استراتژی های مختلفی را برای رسیدن به هدف در نظر می گیرند؛ هدف نهایی تمام این استراتژی ها رسیدن به توسعه پایدار می باشد. رسیدن به توسعه در ادوار مختلف همواره مدنظر دولت ها، حکومت ها و مردمانی که در قالب شهروند و شهرنشین به ایفای نقش می پرداخته اند؛ بوده است. هدف اصلی توسعه حذف نابرابری هاست، بهترین مفهوم توسعه، رشد همراه با عدالت اجتماعی است. مفهوم توسعه تداوم رشد اقتصادی، رشد سریع و ممتد سرانه واقعی، همگام با پیشرفت جامعه است. باتوجه به هدف پژوهش که براین اساس هدف پژوهش تحلیل عوامل کلیدی مؤثر بر توسعه پایدار منطقه ای مکران است، پژوهش حاضر با بهره گیری از روش تحقیق توصیفی - تحلیلی و بر اساس روش های علم آینده پژوهی با ترکیبی از روش های اسنادی و پیمایشی صورت گرفته است. در پژوهش حاضر برای شناسایی متغیرهای اولیه مؤثر بر توسعه پایدار منطقه ای مکران پس از مطالعه اسناد بالادستی در حوزه های مختلف از روش دلفی دومرحله ای استفاده شده است. پژوهش با استفاده از 36 متغیر در قالب 8 حوزه به عنوان متغیرهای اولیه مؤثر بر توسعه پایدار منطقه ای مکران انتخاب گردید. یافته ها نشان می دهد، باتوجه به وجود 36 متغیر اصلی تأثیرگذار بر توسعه یافتگی مکران، ابعاد ماتریس 36×36 می باشد. تعداد تکرار دو بار در نظر گرفته شده است و درجه پرشدگی 60.88% است که بیانگر پراکندگی متغیرهای مؤثر بر توسعه یافتگی مکران می باشد. نتایج بیانگر این است، وضعیت توسعه منطقه ای مکران تا حد بسیار زیادی ناشی از بخش های کلان مدیریتی، سیاست گذاری، اجتماعی و اقتصادی است. در واقع تا زمانی که تحولات اساسی در ساختار اقتصادی و مدیریتی منطقه مکران به وجود نیاید و قدرت اقتصادی لازم و تحولات مدیریتی مؤثر صورت نگیرد امکان بهبود در وضعیت توسعه منطقه ای مکران ناممکن می باشد.
۴.

تاثیر ساختارهای مدیریتی بر عدم انطباق طرح های شهری مورد: طرح جامع و تفصیلی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آمایش سیاسی فضا دوره ۶ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۳ (پیاپی ۲۳) 123 - 141

کلیدواژه‌ها: تهران طرح جامع طرح تفصیلی ساختارهای مدیریتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴ تعداد دانلود : ۷۰
فضای شهرها دارای ارزش های اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی هستند. ارزش این فضاهای جغرافیایی تابع کاربری آن است که در طرح های توسعه شهری بر مبنای استاندارد مورد نیاز هر شهروند در سطوح محله ای، منطقه ای و شهری تعیین می گردند. از آنجائی که در مراحل مختلف یک طرح اعم از تعیین سرانه های هر کاربری، پیشنهاد، تهیه، تصویب، اجرا و نظارت، نهادهای مختلفی دخالت دارند، چالش هایی ایجاد می شود که از جمله آن ها می توان به عدم انطباق طرح های تهیه شده با طرح های فرادست و یا تغییر کاربری های مصوب اشاره کرد. فضای جغرافیایی شهر تهران به دلیل موقعیت پایتختی و مرکز اقتصادی، سیاسی و اداری در ایران همواره با توسعه فضایی مواجه بوده است. افزایش سریع جمعیت شهر تهران و توسعه فضایی شهر که از دهه 1340 شمسی شروع شده است، زمینه تدوین طرح های مربوطه را فراهم نمود. لیکن در عمل این طرح ها با دگرگونی های متعددی مواجه شد. متاخرترین طرح جامع تهیه شده برای شهر تهران، طرح جامع مصوب سال 1386 بوده است که بر مبنای آن طرح تفصیلی مصوب 1392 تهیه گردید؛ اما طرح های تفصیلی تهیه شده با طرح جامع (فرادست) انطباق ندارد و بررسی ها حاکی از دگرگونی فراوان طرح جامع دارد. بخشی از این دگرگونی های ناشی از تضادهای درونی طرح و بخشی ناشی از نگرش های متفاوت نهادهای متولی در امر تدوین طرح های مربوطه است. در همین راستا، این پژوهش به بررسی تاثیر این نهادها و ساختارهای مدیریتی بر تغییرات کاربری طرح جامع در قالب طرح تفصیلی تهران پرداخته است. این تحقیق جز تحقیقات کاربردی و از نظر روش جز تحقیقات توصیفی- تحلیلی می باشد. گردآوردی داده ها به روش اسنادی – پیمایشی انجام گرفته است. بررسی ها نشان داده است که از مجموع 61562 هکتار مساحت کل پهنه های کلان چهارگانه (G,M,R,S) طرح جامع شهر تهران، 12132 هکتار معادل 19.7 درصد کل مساحت شهر، دستخوش تغییرات پهنه بندی و عدم انطباق شده است. طبق نتایج به دست آمده در این تحقیق، نهادهای تهیه کننده طرح های تفصیلی و جامع (3.29). نهادهای تهیه کننده طرح ها، قوانین شهرسازی و مصوبات شورای عالی شهرسازی و معماری (3.25)، نهادهای بررسی کننده طرح (3.24)، مشاوران تهیه کننده طرح ها (3.22) و شرح خدمات طرح ها (3.19) بیشترین تاثیر را بر عدم انطباق طرح ها داشته اند.
۵.

تعیین پیشران های کلیدی برای زیست پذیری شهری با رویکرد آینده پژوهی (مطالعه موردی: شهر ساری)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال ۲۱ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۸۲) 21 - 36

کلیدواژه‌ها: زیست پذیری آینده پژوهی MIC-MAC سناریونویسی شهر ساری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳ تعداد دانلود : ۳۷
رشد جمعیت و توسعه قارچ گونه ی شهرهای ایران در چند دهه گذشته، محیط های شهری کشور را با مشکلات عدیده ی اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی روبه رو کرده است و در بسیاری از موارد شهرها را از معیارهای زیست پذیری دور کرده و وضعیت نامطلوب زیستی را خصوصا در کلانشهرها به وجود آورده است. امروزه محققان جهت بهبود وضعیت زندگی و ارتقای جایگاه زیست پذیری در شهرها با توجه به عدم توانایی در پیش بینی دقیق آینده و همچنین پیچیدگی های ناشی از تغییرات روز افزون، از قابلیت های دانش نوظهور آینده پژوهی بهره برده و آینده پژوهی را وارد بطن فعالیت های برنامه ریزی و پیش بینی تحولات کرده اند. برهمین اساس پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی تحلیلی و بهره گیری از فنون آینده پژوهی در پی تحلیل وضعیت زیست پذیری شهر ساری بوده است. جهت نیل به هدف از 45 گویه تأثیرگذار در قالب شاخص های (اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی) استفاده شد. بررسی گویه ها با استفاده از نرم افزار MICMAC نشان داد که 7 گویه به عنوان پیشران های اصلی و کلیدی تأثیرگذار مستقیم و غیرمستقیم بر بهبود وضعیت زیست پذیری شهری این شهر می باشند. سپس این 7 پیشران با وضعیت های مختلف جهت ارائه سناریوهای مرتبط به وسیله نرم افزار سناریو ویزارد مورد تحلیل قرار گرفت. در این زمینه 4 سناریو باورکردنی و محتمل مورد شناسایی قرار گرفته که از بین آن ها سناریوی اول به عنوان سناریوی کاملا مطلوب و سناریو 4 به عنوان سناریو بحرانی در روند زیست پذیری شهری شهر ساری در آینده معرفی شد.
۶.

سیاستگذاری توسعه منطقه ای مکران با رویکرد آینده پژوهی

نویسنده:
منبع: سیاستگذاری شهری و منطقه ای دوره ۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ 1 - 16

کلیدواژه‌ها: توسعه منطقه ای مکران پایداری سناریونویسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۱۱۱
از جمله معیارهای برنامه ریزی منطقه ای برای مشخص کردن نابرابری ها، تعیین وضعیت مناطق بر حسب برخورداری از شاخص های توسعه است. در ادبیات و سیاست توسعه، عموماً این باور رواج دارد که رشد تولید ناخالص ملی و بالابودن درآمد سرانه، محور اصلی توسعه است. هدف این تحقیق سیاستگذاری توسعه منطقه ای مکران است، پژوهش حاضر با بهره گیری از روش توصیفی - تحلیلی و بر اساس روش های آینده پژوهی با ترکیبی از روش های اسنادی و پیمایشی صورت گرفته است. در این تحقیق برای شناسایی متغیرهای کلیدی مؤثر بر توسعه پایدار منطقه ای مکران پس از مطالعه اسناد بالادستی، از روش دلفی دومرحله ای استفاده شده است و داده های مورد تحلیل شامل 36 متغیر در قالب 8 حوزه به عنوان متغیرهای اولیه مؤثر بر توسعه پایدار می باشد. یافته ها نشان می دهد الگوی مطلوب نهادی برای توسعه مکران گذر از رویکردهای بخشی و حرکت تدریجی در مسیر ظرفیت سازی نهادی خواهد بود. الگوهای غیرنهادی مبتنی بر نظریه نومنطقه گرایی ظرفیت های بالایی را برای ظرفیت سازی نهادی مکران ایفا می نماید. در نتیجه در حکمرانی منطقه ای، سازمان توسعه مکران باید نقش راهبری و سیاستگذاری را به اعتبار پشتیبانی سیاسی حکومت مرکزی ایفا نماید.
۷.

تاثیر امنیت و سرزندگی فضای شهری بر توسعه روابط شهروندی در خیابان گوهردشت شهر کرج(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال ۲۰ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۷۹) 15 - 41

کلیدواژه‌ها: توسعه روابط شهروندی خیابان گوهر دشت کرج ایمنی امنیت سرزندگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۴۸
هدف این پژوهش تعیین تاثیر امنیت و سرزندگی فضای شهری بر توسعه روابط شهروندی در خیابان گوهردشت شهرکرج بوده است. این پژوهش از نوع کاربردی و روش آن توصیفی همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه ساکنان شهر کرج (1592492 نفر) بودند که از بین آنها با استفاده از فرمول حجم نمونه کوکران تعداد 384 نفر به عنوان نمونه تعیین که با روش طبقه ای تصادفی انتخاب گردیدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود. یافته های پژوهش نشان داده است که رابطه بین ایمنی و امنیت و سرزندگی فضاهای شهری با توسعه روابط شهروندی در بین شهروندان شهر کرج معنادار بوده که در این بین با توجه به مقادیر ضریب همبستگی رابطه سرزندگی فضاهای شهری با توسعه روابط شهروندی از شدت بالاتری برخوردار است. همچنین مشخصه ی آماری رگرسیون نیز نشان داده است که 43.5 درصد واریانس مربوط به توسعه روابط شهروندی در بین ساکنان شهرکرج به وسیله متغیرهای ایمنی و امنیت، سرزندگی و خوانایی تبیین می شود. که متغیر سرزندگی فضاهای شهری بیشترین ضریب تاثیر و ایمنی و امنیت کمترین ضریب را به خود اختصاص داده است. ایمنی و امنیت فضای شهری بر توسعه روابط شهروندی خیابان گوهردشت شهرکرج تاثیر داشته که ضریب تاثیر آن از مقدار قابل توجهی نیز برخوردار است. ضمنا در بین دو متغیر مورد بررسی (ایمنی و سرزندگی) متغیر ایمنی کمترین تاثیر را بر ارتباط شهروندی داشته است. سرزندگی فضای شهری بر توسعه روابط شهروندی در خیابان گوهردشت شهرکرج تاثیر داشته و ضریب تاثیر آن نیز از مقدار قابل توجهی برخوردار است. ضمنا در بین دو متغیر مورد بررسی(ایمنی و سرزندگی) متغیر سرزندگی بیشترین تاثیر را بر ارتباط شهروندی داشته است نتیجه اینکه سرزندگی فضاهای شهری بویژه در خیابان گوهر دشت کرج در ارتباطات اجتماعی شهروندان تاثیر داشته است. زیرا وقتی فضا از سرزندگی لازم برخوردار باشد با حضور فرد در این فضا احساس شادی و نشاط در او ایجاد گردیده که این احساس شادی و نشاط منجر به برقری ارتباط با دیگران می گردد. این شادی و نشاط هم منجر به تقویت حس تعلق خاطر نسبت به شهر در شهروندان گردیده و هم از آنجایی که یک نیاز طبیعی فرد را مرتفع می کند احساس خوشی در زندگی به او دست خواهد داد
۸.

ارزیابی سکونتگاه های غیررسمی شهر رشت به منظور ارائه راهبردهای بازآفرینی پایدار شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره ۷ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) 433 - 446

کلیدواژه‌ها: سکونتگاه غیررسمی بازآفرینی شهری حاشیه نشینی راهبردهای بازآفرینی شهر رشت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۷۷
مقدمه:  امروزه سکونتگاه های غیررسمی یک معضل جدی در کشورهای در حال توسعه است که باعث کاهش کیفیت محیط زیست و تضعیف کیفیت زندگی جوامع محلی شده است.هدف:  پژوهش حاضر با هدف ارزیابی سکونتگاه های غیررسمی شهر رشت به منظور ارائه راهبردهای بازآفرینی پایدار شهری صورت پذیرفت.روش شناسی:  در این راستا با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی به صورت تلفیقی از روش های کمی و کیفی اقدام به تجزیه و تحلیل اطلاعات گردید. نمونه تحقیق شامل 50 نفر از کارشناسان و متخصصان شهری می باشد که به صورت هدفمند نمونه گیری شده اند. در راستای دستیابی به اهداف پژوهش، در ابتدا از تحلیل سوات و پس از آن از ماتریس QSPM استفاده گردید.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی شامل سکونتگاه های غیررسمی سلیمانداراب، عینک، نخودچر و پاسکیاب در شهر رشت.می باشد .یافته ها و بحث:  بر اساس تحلیل سوات مشخص گردید که مناسب ترین راهبردها به منظور بازآفرینی پایدار سکونتگاه های غیررسمی شهر رشت استفاده از راهبردهای محافظه کارانه برپایه استفاده از فرصت ها جهت به حداقل رساندن ضعف ها می باشد.نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل از تحقیق، 5 راهبرد تدوین گردید که به کمک ماتریس QSPM مورد ارزیابی قرار گرفت و در نهایت راهبرد "تهیه طرح مطالعاتی جامع ساماندهی مرتبط با بازآفرینی شهری پایدار در قالب «برنامه جامع اقدام مشترک» با توجه به سطوح زمانی کوتاه مدت، میان مدت، بلند مدت و ضربتی و مشخص کردن نقش هر کدام از سازمان ها و نهادهای دولتی، خصوصی و مشارکت مردمی" به عنوان بهترین راهبرد بازآفرینی پایدار سکونتگاه های غیررسمی شهر رشت انتخاب گردید.
۹.

شناسایی سازه های مؤثر بر نقش گردشگری خوراک در توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه پایدار فضا دوره ۴ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۶) 113 - 131

کلیدواژه‌ها: گردشگری خوراک توسعه پایدار روستاهای مازندران مدلسازی تفسیری-ساختاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۴۸
امروزه از گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین گزینه های توسعه در جوامع یاد می شود. توسعه گردشگری در مناطق روستایی عنصری اساسی است و یکی از راه های نجات روستاها از فقر، مهاجرت و مشکلات اجتماعی و اقتصادی به شمار می رود. در حال حاضر بین انواع گردشگری روستایی، گردشگری خوراک اهمیت بسیاری پیدا کرده است و سبب بروز تحولات اساسی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، ساختار کالبدی و زیست محیطی روستاها می شود. هدف اصلی این پژوهش تعیین روابط بین نقش مولفه های گردشگری خوراک در توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی استان مازندران می باشد. روش جمع آوری اطلاعات به صورت مطالعات کتابخانه ای می باشد. داده های این تحقیق در دو بخش کیفی و کمی طبقه بندی شدند. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه و پرسشنامه است. جامعه مورد بررسی این تحقیق، خبرگان شامل مدیران و کارشناسان ارشد اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان مازندران می باشند. برای ایجاد مدل نقش گردشگری خوراک بر توسعه پایدار سکونتگاه های روستایی استان مازندران از روش مدلسازی تفسیری-ساختاری که سازه های آن از طریق روش کیفی و به شیوه تحلیل محتوا شناسایی شد استفاده شده است. در ادامه با استفاده از تحلیل MICMAK میزان اثرگذاری و اثرپذیری متغیرها بر یکدیگر مشخص شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد در سطح دهم مدل، سازه "حمایت دولت" قرار گرفته است که زیر بنای مدل می باشد و توسعه پایدار روستاها از این سیاست شروع و به سایر سازه ها سرایت می کند. در نهایت، در سطح اول مدل، سازه "ساختار اجتماعی " قرار دارد که حاصل روابط بین سازه های سطوح ما قبل خود بوده و منتج به توسعه پایدار روستا می شود.
۱۰.

سناریوهای توسعه شهری در پهنه جنوبی استان آذربایجان شرقی با رویکرد آینده پژوهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۹ 37 - 54

کلیدواژه‌ها: توسعه شهری مدیریت شهری میک مک اثرات متقاطع سناریو ویزارد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۸ تعداد دانلود : ۱۷۸
یکی از چالش بی رویه در فرایند توسعه شهری کشورهای در حال توسعه در آینده برای دستیابی به توسعه مطلوب و پایدار رشد شتابان آن ها می باشد. امروزه دستیابی به چنین توسعه ای در آینده برای حل مشکلات زیست محیطی، اقتصادی، اجتماعی، کالبدی و توجه به خلأهای موجود و تعیین چشم اندازهای آینده و ارائه سناریوهای مختلف امری مهم و ضروری است. هدف از این مقاله ارائه سناریوهای مختلف توسعه شهری در پهنه جنوبی استان آذربایجان شرقی است. روش تحقیق از لحاظ هدف توصیفی- تحلیلی و از لحاظ روش از نوع اکتشافی می باشد. در این تحقیق برای تجزیه و تحلیل اطلاعات کمی و کیفی از نرم افزار میک مک، سناریو ویزارد و اثرات متقاطع استفاده گردد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که در پهنه مورد مطالعه 5 عامل کلیدی بازیگران اصلی و مؤثر بر فرایند توسعه هستند که وضعیت آن ها در حال حاضر مناسب نمی باشد. اگرچه سناریوهای احتمالی امیدهای فراوانی به وقوع شرایط مطلوب در پهنه جنوبی استان را نشان می دهد منتها وقوع شرایط بحرانی دور از انتظار نیست. همچنین نتایج این تحقیق حاکی از 11 سناریوی باورکردنی با ترکیب های متفاوتی از وضعیت ها، احتمال وقوع در پهنه جنوبی استان را دارند که متأسفانه احتمال وقوع رویدادهای منفی بالاترین احتمال تحقق را دارند. با اینکه تعداد کمتری از این سناریوها مطلوب هستند و بخش عمده ای از سناریوهای 11 گانه حالت های نامطلوب را نشان می دهند ولی احتمال تحقق شرایط بحرانی در پهنه جنوبی استان به مراتب بالا تر از احتمال تحقق شرایط مطلوب است. بنابراین، در میان سناریوهای محتمل، سناریوی اول، مهم ترین و محتمل ترین سناریوی پیش روی توسعه پهنه جنوبی استان آذربایجان شرقی است
۱۱.

سیاست گذاری کارآمدی طرح های تفصیلی با تأکید بر زیست پذیری (نمونه موردی: منطقه یک کلانشهر تهران)

نویسنده:
منبع: سیاستگذاری شهری و منطقه ای دوره ۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ 34 - 53

کلیدواژه‌ها: طرح تفصیلی کارآمدی زیست پذیری تهران سیاست گذاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۶۷
سیاست های طرح تفصیلی شهرسازی به مجموعه ای از استراتژی ها و قوانین مرتبط با برنامه ریزی و توسعه شهرها اشاره دارد. این سیاست ها برای بهبود کیفیت زندگی شهروندان، حفاظت از محیط زیست، افزایش بهره وری و ایجاد یک شهرباز مطلوب تدوین می شوند. بعلاوه این سیاست ها به عنوان راهنمایی برای برنامه ریزان و مسئولان شهری در تصمیم گیری در زمینه توسعه شهرها و مدیریت فضاهای شهری مورد استفاده قرار می گیرند. تحقیق و مشارکت مداوم با جامعه نیز جزء اصول اساسی در طراحی و اجرای این سیاست ها است. هدف این تحقیق سیاستگذاری کارآمدی طرح های تفصیلی با تأکید بر زیست پذیری است. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و روش شناسی توصیفی - تحلیلی است. به منظور بررسی روایی محتوایی ابزار سنجش، پرسشنامه های مورد نظر در اختیار صاحبنظران و متخصصان امر در حوزه مورد نظر قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد متغیر ساختاری تنها متغیری بوده است که توانسته است تنها به صورت مستقیم بر کارآمدی و اثربخشی طرح تفصیلی تأثیر بگذارد. با توجه به نتایج حاصل از تحلیل رگرسیون متغیر قانونی و اجرایی هم به صورت مستقیم و هم غیر مستقیم بر متغیر کارآمدی و اثربخشی طرح تفصیلی تأثیر گذاشته است. تأثیرات مستقیم و غیر مستقیم برای متغیر قانونی و اجرایی به ترتیب برابر با 429/0 و 201/0 است.
۱۲.

سیاست های پدافند غیر عامل در مدیریت هوشمند شهری؛ نمونه موردی: تهران

نویسنده:
منبع: سیاستگذاری شهری و منطقه ای دوره ۲ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ 43 - 58

کلیدواژه‌ها: شهر هوشمند سیاستها پدافند غیرعامل تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۸۵
پژوهش حاضر با سه مفهوم مدیریت شهری، شهرهوشمند، الزامات پدافند غیرعامل ماهیت معنایی یافته است، که هدف اصلی آن ارائه ملزومات، عناصر و اجزا پدافد غیر عامل در شهر هوشمند بوده است. الگویی که نقش و قالب آن در چارچوب رویکردهای حکمروایی شهری به مانند الگوی مدیریت یکپارچه ماهیت یافت. رویکردهای نوین مدیریت شهری مفاهیمی مانند: مشارکت، پاسخگویی، شفافیت، عدالت، اجتماعات محلی، توزیع قدرت و اختیارات، پایداری همه جانبه شهری، حضور نهادها در نظام تصمیم سازی و تصمیم گیری شهری، توسعه نهادهای محلی، ظرفیت سازی نهادی، همگرایی نهادها، سرمایه اجتماعی، هم افزایی نهادها، نظام قانونی مناسب، حقوق شهروندی و... را کلید واژه اصلی خود قرار داده و با توجه به مفاهیم مورد اشاره سیستم مدیریت شهری را نظام می بخشد. مطالعات حاضر نشان داد که اصول مدیریت شهری منطبق با الزامات پدافند غیرعامل نمی باشد. نتایج بیانگر این است تهران به لحاظ هوشمندی در شرایط نامناسبی قرار دارد ولی به لحاظ مقایسه مؤلفه های مدیریت شهر هوشمند زندگی هوشمند در رتبه اول و حکمروایی هوشمند در رتبه پنجم قرار دارند.
۱۳.

تحلیل هوش شهری در بهبود زیست پذیری شهری(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال ۲۰ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۷۸) 63 - 83

کلیدواژه‌ها: هوشمندسازی زیست پذیری شهری منطقه 2 شهرداری تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۱۳۹
شهرنشینی به عنوان دومین انقلاب در فرهنگ انسان، باعث دگرگ ونی در رواب ط متقاب ل انس ان ه ا و مح یط شده است. این دگر گونی موجب تغییر و تحولاتی در سطح زیست پذیری محیط زندگی شده است. در عصر جدید عوامل هوشمند سازی در شهرها باعث رشد چشمگیر تمامی متغیرهای اصلی زندگی شهروندی شده است.به همین دلیل بررسی اثر دگرگونی متغیرهای زیست پذیری با رشد شهرهای هوشمند ب رای ش هرها و ب ه وی ژه ک لان ش هرها ضرورت یافته است. بر این مبنا هدف پژوهش حاضر تحلیلی بر هوشمندسازی شهر در ارتقای زیست پذیری شهری در منطقه 2 شهرداری تهران است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی تحلیل است. جمع آوری داده های میدانی مبتنی بر پرسشنامه است یافته های پژوهش براساس مدل ویکوور نشان می دهد که سطح زیست پذیری محلات تفاوت زیادی دارد سعادت آباد زیست پذیرترین محله، در مقابل محله فرحزاد در شرایط نامناسب قراردارد. نتایج ضریب همبستگی بیانگررابطه مستقیم بین شهر هوشمند با زیست پذیری شهر با ضریب همبستگی 666/0 است. همچنین نتایج آزمون تی نشان میدهد که از بین مولفه های مورد بررسی، مولفه شهروند هوشمند با ضریب بتای 563/0 بیشترین تاثیر را بر زیست پذیری داشته است.
۱۴.

آسیب شناسی نظام ارزیابی عملکرد مدیریت شهری تهران (مطالعه موردی شهرداری منطقه 17 تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال ۱۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۵۴ 37 - 50

کلیدواژه‌ها: آسیب شناسی ارزیابی عملکرد مدیریت شهری شهرداری تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۳۰
قدم اول جهت بهبود مدیریت در یک سازمان با آسیب شناسی آغاز می گردد. آسیب شناسی باعث می شود تا بتوانیم موانع رشد و توسعه سازمان را شناسایی و جهت رفع آنها برنامه ریزی کنیم. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش انجام کار از نوع پیمایشی- توصیفی و هدف اصلی آن، آسیب شناسی نظام ارزیابی عملکرد در مدیریت شهری تهران می باشد. در راستای تحقق این هدف، ابتدا مبانی نظری وپیشینه پژوهش های مربوط به ارزیابی عملکرد شهرداری های کشور و قوانین و مقررات مربوطه مطالعه وآسیب های این نوع ارزیابی تعیین گردیدکه در 5 مولفه کلی تقسیم شدکه هر یک از مولفه ها شامل تعدادی گویه مختص به خود می باشد. سپس پرسشنامه ای که روایی آن توسط استادهای راهنما و پایایی آن با محاسبه آلفای کرونباخ 80 تاییدگردید، از طریق بکارگیری روش توصیفی و تحلیلی توسط 30 نفر از مدیران خبره شهرداری منطقه 17 تهران توزیع گردید . تجزیه و تحلیل داده ها وآزمون های مورد نیاز با استفاده از نرم افزار spss انجام شد ،که با استفاده از آزمون های مختلف از جمله آزمون تی- تست که نتایج با توجه به سطح معناداری حاکی از ارتباط بین متغیرها بوده، آزمون همبستگی که مقادیر به دست آمده نشان از همبستگی بالای متغیرها دارد و آزمون تحلیل حساسیت که تحلیل واریانس متغیرها در سطح معنی داری 00/0 از مقدار واقعی کمتر می باشد، نشان دهنده ی وابستگی متغیرهاست، سپس از تحلیل عاملی که روشی برای تقلیل تعداد زیادی از متغیرها به تعداد کمی از متغیرهای مفروض زیربنایی (عامل) است استفاده شد که نتایج تحقیق نشان داد آسیب های قانونی در نظام ارزیابی عملکرد مدیریت شهری تهران بیشترین سهم را در موضوع ایفا می کند و این عامل می تواند حدود 53 درصد از تغییرپذیری (واریانس) متغیرها را توضیح دهد و چهار گویه اول آسیب های قانونی هم این آسیب را تبیین می کنند. به شرح گویه اول حدود 34 درصد ،گویه دوم 18درصد،گویه سوم 15درصد و گویه چهارم 11 درصد.
۱۵.

کارآفرینی و نقش آن در توسعه اقتصاد روستایی با تأکید بر نقش گردشگری (مطالعه موردی: استان آذربایجان شرقی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره ۷ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) 351 - 366

کلیدواژه‌ها: کارآفرینی توسعه اقتصادی گردشگری آذربایجان شرقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۱۹۰
مقدمه: از آنجاییکه طی دهه های اخیر در ایران، توسعه روستایی و ارتقاء سطح رفاه روستاییان از اهداف اصلی اجرای برنامه های توسعه ای بوده است و توسعه ارتباط تنگاتنگی با کارآفرینی دارد  بنابراین با خلق فرصت های جدید اشتغال و درآمد می توان نقش مؤثری در بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی روستاها بوجود آورد. یکی از مشکلات اساسی کشور ما در سال های اخیر، عقب ماندگی روستاها و مهاجرت روستاییان به نواحی شهری بوده است که عامل اصلی آن، مسائل اقتصادی، بخصوص دسترسی به اشتغال می باشد.هدف: توسعه فضای کسب و کار، از عوامل مؤثر در توسعه روستایی است. با توجه به اینکه بسیاری از جاذبه های گردشگری در محیط های روستایی قرار دارند لذا توجه به گردشگری روستایی و پرداختن به آن می تواند نقش مهمی در توسعه اقتصاد روستایی داشته باشد.روش شناسی: این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی است و می توان از نتایج تحقیق در مناطق دیگر نیز بهره برد و به لحاظ روش انجام کار، توصیفی_ تحلیلی می باشد. در این پژوهش جهت استخراج داده های پرسشنامه ها از نرم افزار SPSS بهره گرفته شده است و برای آزمون فرضیه ها از روش تک نمونه ای استفاده شده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: این مطالعه براساس نظر سنجی از کارشناسان و متخصصین 10  روستای گردشگرپذیر  استان آذربایجان شرقی انتخاب گردیدند.یافته ها و بحث: از نظر 5 شاخص مرتبط با کارآفرینی و تحولات اقتصاد روستایی نظیر: نقش گردشگری در توسعه اقتصادی روستاها مورد مطالعه قرار گرفتند.نتیجه گیری: پژوهش حاکی از این مطلب است که رابطه معناداری بین توسعه کارآفرینی و توسعه پایدار اقتصادی وجود دارد و در روستاهایی که گردشگرپذیری بیشتری دارند فعالیت های کارآفرینانه بیشتری صورت می گیرد.
۱۶.

تحلیلی بر شاخص های زیست پذیری شهری با رویکرد معادلات ساختاری (مطالعه موردی: منطقه 1 تهران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: سرزمین سال ۲۰ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۸۰) 35 - 50

کلیدواژه‌ها: اقتصاد زیست پذیری کالبد تهران تحلیل عاملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۵۷
تمرکز زیاد مردم و فعالیت های اقتصادی در مناطق شهری سبب تقویت ارتباط بین شهر، سلامت و محیط زیست می شود. شهر زیست پذیر از دیدگاه سازمان جهانی بهداشت شهری است در آن با آفرینش و گسترش پیوسته شرایط فیزیکی، اجتماعی، زیست محیطی و استفاده بهینه از منابع و امکانات موجود، محیطی فراهم شود که در اثر آن مردم جامعه ضمن حمایت یکدیگر و مشارکت گروهی در انجام کلیه امور زندگی، قابلیت های خود را به حداکثر ممکن برسانند. اساس شهر زیستپذیر بر این اصل استوار است که سلامتی چیزی بیش از مراقبت های پزشکی است. محیط زیست سالم و پرورش جامعه نیز ویژگی های کلیدی هستند. روش پژوهش توصیفی تحلیلی می باشد. برای شناسائی ابعاد گوناگون زیست پذیری در مناطق شهری تهران با استفاده از آخرین آمار و اطلاعات و ابزار پریسشنامه در قالب 4 مؤلفه و در میان 10 ناحیه منطقه یک تهران، مورد مطالعه قرار گرفته و نتایج آن با بهره گیری از مدل تحلیل عاملی ارزیابی شده است. نتایج نشان میدهد مولفه های اقتصادی و کالبدی پیش بینی کننده خوبی برای متغیر زیست پذیری به شمار می آیند.
۱۷.

بررسی افزایش ظرفیت جمعیت پذیری ناشی از عدم انطباق طرح تفصیلی با طرح جامع، مطالعه موردی: منطقه 4 تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۵ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۲۶) 185 - 205

کلیدواژه‌ها: تهران طرح جامع طرح تفصیلی مغایرت طرح ها منطقه 4

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۳۱
طرح جامع شهر تهران در سال 1386 مصوب و طرح تفصیلی شهر تهران در سال 1392 مصوب شده است و طبیعتاً می بایست طرح تفصیلی شهر در قالب طرح جامع و با حداقل تغییرات پهنه های اصلی تهیه می شده است. اما بررسی های انجام شده حاکی از تغییر نزدیک به 20 درصدی پهنه های طرح جامع در طرح تفصیلی مصوب شهر تهران است. این تغییرات باعث پیامدهای مختلف از جمله افزایش جمعیت، کاهش سرانه های خدماتی، افزایش ترافیک و.. خواهد شد. مقایسه میزان عدم انطباق بین طرح تفصیلی و طرح جامع، در بین مناطق شهر تهران نشان داده است که منطقه 4 با 2052 هکتار تغییر (33% پهنه های طرح جامع) بیشترین میزان تغییرات را دارا بوده است. در همین راستا تحقیق حاضر به دنبال بررسی وضعیت تغییرات پهنه ها و زیر پهنه های طرح جامع در طرح تفصیلی منطقه 4 و پیامدهای آن می باشد. نتایج تحقیق نشان داده است که در بین پهنه های چهارگانه منطقه 4؛ پهنه مختلط با 996 هکتار بیشترین میزان تغییر را داشته است. از طرفی بیشترین تغییرات نیز با 824 هکتار به پهنه مسکونی منجر شده است. این تغییر و تحولات درمجموع نزدیک به 470 هزار نفر به ظرفیت سکونتی منطقه افزوده اند (صرفاً ظرفیت سکونت و بدون تأمین خدمات). در مقیاس کلان تر میزان پهنه مسکونی در طرح جامع 2243.4 بوده است که این میزان در طرح تفصیلی به 2517.3 هکتار رسیده است. این افزایش ظرفیت جمعیت پذیری در آینده باعث سکونت افراد زیادی در منطقه 4 با کمترین میزان سرانه های خدماتی خواهد شد. علاوه بر تراکم جمعیت، کاهش سرانه ها، ترافیک، آلودگی هوا و سخت شدن مدیریت بحران در این منطقه خواهد شد که همگی پیامد تغییر پهنه و ضوابط طرح جامع در طرح تفصیلی می باشد.
۱۸.

بررسی اثرات مولفه های تاب آوری شهری در پدافند غیر عامل(مطالعه موردی:شهر سیرجان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مهندسی جغرافیایی سرزمین دوره ۷ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۷) 599 - 614

کلیدواژه‌ها: تاب آوری شهری پدافند غیر عامل آزمون تحلیل مسیر شهر سیرجان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۰ تعداد دانلود : ۱۵۳
مقدمه:  پدافند غیر عامل و تاب آوری جوامع از دیدگاه علوم شهری به مفهوم توان آمادگی برای مقاومت در برابر شرایط اضطراری می باشد. هدف:  اهداف اختصاصی پژوهش حاضر شامل - بررسی میزان همبستگی ابعاد تاب آوری و پدافند غیر عامل؛ بررسی وضعیت تاب آوری وابعاد آن در سطح خانوارهای مورد مطالعه و بررسی اثرات مستقیم و غیر مستقیم ابعاد تاب آوری در پدافند غیر عامل می باشد. روش شناسی:  پژوهش حاضر از نظر نوع تحقیق کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی و تحلیلی، روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و میدانی(مشاهده و پرسشنامه) و جامعه آماری تحقیق حاضر کلیه  خانوارهای شهر سیرجان می باشد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر مشخص گردید. روایی متغیرهای تحقیق از نظرات و کارشناسان متخصص در برنامه ریزی شهری استفاده شده است و پایایی پرسشنامه  با استفاده از آلفای کرونباخ 75/0 محاسبه شده است. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات با استفاده از آمار توصیفی(میانگین و توزیع فراوانی) و آماری استنباطی در محیط اس پی اس اس صورت گرفته است. قلمرو جغرافیایی پژوهش:  قلمرو جغرافیایی شهر سیرجان می باشد . یافته ها و بحث: نتایج تحقیق حاصل از  آزمون تی تک نمونه ای حاصل از آن شد که بین ابعاد تاب آوری شهری و پدافند غیر عامل رابطه مستقیمی وجود دارد. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون و تحلیل مسیر حاصل از آن شد که بعد کالبدی بیشترین تاثیر و بعد زیست محیطی کمترین تاثیر در پدافند غیر عامل داشته است. نتیجه گیری: بنابراین می توان گفت که در مناطقی که در  بروز سانحه مستعد تلفات جانی و مالی بسیار هستند؛ نیازمند اقدام سریع در راستای تاب آورسازی هستند.
۱۹.

تحلیل پروژه های محرک توسعه مبنایی برای پیشرفت و توسعه منطقه ای، مورد مطالعه: منطقه مکران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۳ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۵۱ 125 - 142

کلیدواژه‌ها: محرک توسعه مکران سواحل جنوب منابع انرژی دسترسی فراسرزمینی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۱۰
امروزه به دلیل افزایش حساسیت ها نسبت به رفاه انسانی و ضرورت بهره گیری از ظرفیت های مناطق دور افتاده و محروم مانده از جریان توسعه، توجه به این قبیل مناطق در کانون توجهات قرار گرفته است، و به تبع آن رویکردهای زیادی نیز در قالب عمومی توسعه منطقه ای ارائه شده و در مواردی نیز به منصه ظهور و اجرا رسیده اند که می توان به رویکرد تمرکززدایی، توسعه نهادی، رشد شبکه شهری، توجه به مناطق محروم روستایی، سرمایه گذاری خارجی و نظایر آن اشاره کرد. رویکرد بازآفرینی نهادی-اقتصادی دیدی جامع تر و یکپارچه تر به حل مشکلات این قبیل مناطق بخصوص در به کارگیری ظرفیت های محیطی و سرزمینی بویژه سواحل و آبهای آزاد دارد که این پدیده ها فرصت های زیادی نیز برای تحول منطقه ای و بهبود کیفیت زندگی مردم آن به همراه دارند. اما با اینحال بازآفرینی نهادی- اقتصادی مناطق دورافتاده اغلب با چالش هایی مواجه است که گذر از آن مستلزم اتخاذ راهبردهایی از جنس بازآفرینی دولت، ایجاد هسته های تحرک و تغییر، رویکرد به راهبرد اصلاحات تدریجی، اتخاذ راهبرد موفقیت های کوچک و تقویت ظرفیت های اعتماد نهادی و اجتماعی می باشد. منطقه مکران با مشخصه های خاص جغرافیایی- ارتباطی که دارد ظرفیت های بی بدیلی را جهت توسعه بخشی به سرزمین وسیعی از پیرامون خود ارائه می دهد که به نظر می رسد مستلزم بهره گیری از الگوی محرک توسعه در زمینه های مختلف زیرساختی، اقتصادی، نهادی، اجتماعی است، این تحقیق امکان سنجی پروژه های محرک توسعه و مولفه های برنامه ریزی(سیاستی، مدیریتی و راهبردی، قانونی، اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی)، طراحی (عوامل زمینه ای، حس مکان و هویت) و اجرایی این پروژه ها را در جهت تحریک توسعه در منطقه مکران را مورد بررسی قرار می دهد.
۲۰.

تأثیر حس تعلق در باززنده سازی محلات ناکارآمد شهری (مطالعه موردی محله خاک سفید منطقه چهار شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش و برنامه ریزی شهری سال ۱۴ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۵۵ 237 - 252

کلیدواژه‌ها: باززنده سازی امنیت پویایی سرزندگی حس تعلق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۹۸
یکی از مهمترین شاخصه های ارتباط انسان با محیط، حس تعلق به مکان است که در راستای تداوم حضور انسان در مکان نقش تعیین کننده ای دارد. تعلق به مکان که بر پایه حس مکان به وجود می آید فراتر از آگاهی از استقرار در یک مکان است. بافت های فرسوده شهری به دلیل ارزش های تاریخی-فرهنگی نیازمند حفظ، احترام و بازآفرینی است و احساس تعلق خاطر به مکان در بین ساکنین بافت های فرسوده و کهن سبب پایداری آن، در ابعاد مختلف می گردد. امروزه ضرورت شناخت مؤلفه های تأثیرگذار بر کیفیت فضا های شهری به منظورپاسخگویی به نیاز های شهروندان در راستای ارتقای سطح تعاملات اجتماعی آن ها، بیش از پیش مهم جلوه می نماید. آشنا پنداری شهروند با محل سکونتش در فرآیندی از تجربه و آموزش ایجاد شده و تفاوت حس مکانی در اشخاص در شهر ها و بافت های مختلف نتیجه تفاوت تجربیات حاصل از فعالیت ها و فضا ها است. هدف این پژوهش بررسی تأثیرحس تعلق به مکان در باززنده سازی محلات فرسوده محله خاک سفید تهران است روش تحقیق، به لحاظ هدف، کاربردی وبه لحاظ ماهیت وروش از نوع توصیفی است. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد. پس از دسته بندی داده ها، در جهت اثبات فرضیات تحقیق و تحلیل ها از SPSS استفاده شده است که علی رغم فرسودگی بافت محله حس تعلق به مکان، امنیت، پویایی وسرزندگی در محله قابل مشاهده است. می توان چنین نتیجه گرفت این مؤلفه ها، موجب پیشبرد اهداف باززنده سازی بافت های فرسوده محله خواهند شد. 

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان