درخت حوزه‌های تخصصی

زمانی که سازمان ها به منظور بهبود عملکرد کسب وکار و افزایش ظرفیت نوآوری خود در تلاش هستند، توجه شان به طور فزاینده ای بر چگونگی مدیریت دانش شان متمرکز می شود. این دلیلی برای پاسخ به این سئوال است که چرا دانش یک اسلحه استراتژیک برای کسب مزیت رقابتی در دنیای کسب وکار امروزی است. یکی از دلایلی که خیلی از سازمان ها هنوز هم با مدیریت دانش مشکل دارند و در به دست آوردن مزایای بالقوه آن به طور کامل، با شکست رو به رو می شوند، ناشی از فقدان یک پایه علمی به منظور راهنمایی آنها در پیاده سازی آن است. یک چارچوب پیاده سازی مدیریت دانش قوی، با فراهم نمودن اصول و دستورالعمل مناسب به سازمان ها کمک می کند تا این مشکل را برطرف نمایند. این پژوهش به منظور فراهم نمودن یک روش شناسی جامع، هفت تواناساز مدیریت دانش و شش فرآیند مدیریت دانش را به عنوان معیارهایی برای پیاده سازی مدیریت دانش در سازمان انتخاب کرده است. این پژوهش از نوع پژوهش کاربردی بوده و در یکی از صنایع کشتی سازی کشور پیاده سازی شده است. داده ها از طریق پرسشنامه و مصاحبه با مسئولان جمع آوری شده و از تکنیک تصمیم گیری چند معیاره و آنتروپی شانن جهت جمع بندی یافته ها استفاده شده است. در ارزیابی صورت گرفته عواملی مانند فرهنگ و منابع انسانی در توانمندسازها و خلق دانش در فرآیندها، به عنوان اولویت های سازمان به منظور شروع برنامه های مدیریت دانش انتخاب شدند که بر مبنای آن استراتژی دانش سازمان مشخص شده و برنامه های بهبود دانشی تدوین گردیده است.

هدف این پژوهش مطالعه تأثیر مدیریت دانش بر توسعه منابع انسانی در شهرداری منطقه 4 تهران جهت ارایه پیشنهادات کاربردی برای افزایش سطح توانمندی های سرمایه انسانی از مجرای استقرار نظام مدیریت دانش بوده است. پس از مرور ادبیات و پیشینه پژوهش به منظور تعریف مدیریت دانش چهار مؤلفه شناسایی، کسب، توسعه و تسهیم و برای توسعه منابع انسانی چهار مؤلفه توسعه نگرشی، دانشی، رفتاری و مهارتی حاصل شدند. با پیروی از فسلفه اثبات باوری، رویکرد قیاسی (کمی) و روش پیمایش، از پرسش نامه (مشتمل بر 45 پرسش) جهت گردآوری داده ها استفاده شده است. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه از طریق انتخاب پرسشنامه استاندارد و ارایه آن به خبرگان، روایی سازه از طریق انجام تحلیل عاملی تأییدی و پایایی از طریق ضریب آلفای کرونباخ (91/0) تأیید شدند. جامعه آماری پژوهش کارشناسان، کارشناسان ارشد و مدیران این سازمان به تعداد 1100 نفر بود و نمونه آماری به روش تصادفی ساده و به حجم 285 نمونه انتخاب شدند. نرمال بودن داده ها از مجرای آزمون کولموگروف اسمیرنوف و روابط بین متغیرها و برازش مدل مفهومی پژوهش از طریق آزمون همبستگی پیرسون و آزمون معادلات ساختاری تأیید شدند. در نهایت مشخص شد که مدیریت دانش در توسعه منابع انسانی نقش معناداری (ضریب همبستگی 857/0 و بار عاملی 81/0) را ایفا می کند. همچنین مشخص شد که شناسایی، کسب، توسعه و تسهیم دانش بر توسعه دانشی، نگرشی، رفتاری و مهارتی سرمایه انسانی مؤثر است. در نتیجه یکی از نتایج مورد انتظار از توسعه نظام مدیریت دانش می تواند توسعه سرمایه انسانی در تمامی ابعاد باشد. همچنین، می توان نتیجه گرفت که یکی از ابزارهای توسعه منابع انسانی استقرار نظام مدیریت دانش است.

اامروزه پذیرش فناوری اطلاعات جدید، چالش اساسی در سازمان های دولتی است که کمتر مورد بررسی واقع شده است. هدف از انجام این تحقیق، شناسایی عوامل فردی، سازمانی و مدیریتی مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات در سازمان های دولتی ایران است. به همین منظور، ابتدا مبانی نظری مرتبط با پذیرش فناوری اطلاعات در سازمان ها مورد بررسی قرار گرفته است. سپس با ارایه مدل عوامل مؤثر، با درنظرگرفتن ویژگی های سازمان های دولتی ایران، عوامل و شاخص های مورد نظر با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری بررسی و تأیید شده است. یافته های پژوهش، مؤلفه های هنجار و تصویر ذهنی (عوامل فردی)، حمایت مدیر ارشد، تخصص فناوری اطلاعات، رسمیت، تمرکز، اندازه، عمق تغییر و آمادگی سازمانی (عوامل سازمانی)، نگرش، نوآوری، دانش فناوری اطلاعات، تصدی مدیریتی مدیر عالی اجرایی (عوامل مدیریتی) را به همراه شاخص های مرتبط، مورد بررسی و تأیید قرار داده است. یافته ها همچنین نشان می دهند که مؤلفه های هنجار ذهنی، آمادگی سازمانی و نوآوری مدیرعالی اجرایی، نقش های مهم تری در پذیرش فناوری اطلاعات در سازمان های دولتی ایران ایفا می کنند

فناورى، کاربرد علم در حوزه فنون و مهارت هاى کاربردى است و منابع طبیعى، سرمایه و نیروى انسانى را به کالأ، خدمات تبدیل مى کند. فناورى را مى توان ترکیبى از سخت افزار و نرم افزار دانست، نرم افزار خود داراى سه جزء انسان افزار، أطلاعات افزار و سازمان افزار است. اطلاعات افزار یا فناورى اطلاعات از اجزاى مهمى است که توجه بسیارى از کشورها را در دو دهه اخیر به خود جلب نموده است. زیرا در عصر حاضر فناو رى اطلاعات به عنوان بستر و ابزارى قدرتمند به شمار مى آید که مى تواند تأثیرات اقتصادى، اجتماعى، فرهنگى و سیاسى شگرفى بر جاى گذارد. مقاله اى که پیش رو دارید، خلاصه تحقیقى است که به بررسى بخشى از تأثیرات فوق پرداخته است: "تأثیر فناورى اطلاعات بر ساختار نیروى کار، ساختار مشاغل و ساختار سازمانى ". برای این منظور به طرح فرضیاتی پرداخته که در آن تاثیر فناوری اطلاعات بر ترکیب نیروی کار تولید مشاغل جدید ساختار سازمانی و کار آفرینی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است .

فناوری اطلاعات اثرات عمده ای در تمامی عرصه های اقتصادی،تجاری و شغلی نهاده است به طوری که برای هر پدیده تجاری یک نسخه الکترونیک به وجود آمده است . یکی از این نسخه های الکترونیکی،تجارت الکترونیکی می باشد که استفاده و به کارگیری آن مانند استفاده از هر پدیده تجاری دیگر،مستلزم وجود زیرساختها و بسترهای متعددی می باشد. مقاله حاضر درصدد پاسخگویی به این سوال عمده می باشد که زیرساختهای لازم جهت تحقق تجارت الکترونیکی در صنایع غذایی شهر تهران چیست ؟نتایج حاصل از نمونه گیری بیش از 150 شرکت تولیدی مواد غذایی شهر تهران در این تحقیق نشان میدهد به کارگیری و استفاده از تجارت الکترونیکی مستلزم وجود ساختارهای تکنولوژیکی،حقوقی-قانونی،فرهنگی-اجتماعی و مالی می باشد.

مقدمه: دانشگاه ها اصلی ترین مؤسساتی هستند که سرمـایه ی دانش را در نیروی کار ایجـاد می کنند و می توانند اقتصاد دانش محور را حمایت کنند. این مقاله درصدد تعیین رابطه ی بین کاربست مؤلفه های مدیریت دانش با عملکرد آموزشی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال تحصیلی 91-1390 بود. روش بررسی: روش پژوهش توصیفی- همبستگی و جامعه ی آماری شامل اعضای هیأت علمی (643 نفر) و دانشجویان آنان (7006 نفر) در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بود. حجم نمونه ی اعضای هیأت علمی 240 نفر و دانشجویان 1120 نفر بودند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی- طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های محقق ساخته ی کاربست مؤلفه های مدیریت دانش (ایجاد، ثبت، پالایش، انتشار و کاربرد دانش) و عملکرد آموزشی بود که روایی ابزارها با استفاده از روایی صوری و محتوایی و پایایی آنها با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (87/0=r1) و (92/0=r2) محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه ی 18 و آزمون t، ANOVA و رگرسیون چند متغیره صورت گرفت. یافته ها: بین ایجاد، پالایش، انتشار و کاربرد دانش با عملکرد آموزشی در سطح (05/0P<) رابطه ی چندگانه ی معنی دار وجود داشت. همچنین ضرایب بتا بین کاربست مؤلفه های مدیریت دانش با عملکرد آموزشی از نظر آماری معنادار بود (000/0 = P). ضریب همبستگی چندگانه 269/0 و ضریب تعیین اصلاح شده 20/7 بود. بنابراین 0/27 درصد از تغییرات مربوط به واریانس عملکرد آموزشی تحت تأثیر کاربست مؤلفه های مدیریت دانش بود و بین آنها هم خطی وجود نداشت و بنابراین مدل رگرسیون معنی دار بود. بین میانگین نمرات مدیریت دانش از دیدگاه اعضای هیأت علمی برحسب مشخصات دموگرافیک تفاوت معنی دار وجود نداشت، ولی بین عملکرد آموزشی اعضای هیأت علمی برحسب جنس و مرتبه ی علمی تفاوت معنی دار بود. نتیجه گیری: مدیریت دانش به عنوان ابزار کلیدی مدیریت قرن جدید، راهبردی سیستماتیک بوده و فرآیندهای تعریف، دستیابی، انتقال و به کارگیری اطلاعات و دانش توسط افراد سازمان های آموزشی است که موجب ایجاد نوآوری، توانایی رقابت و ارتقای بهره وری می شود و ضمن کمک به حل مشکل، تصمیم گیری، برنامه ریزی راهبردی، یادگیری پویا از زوال دارایی های ذهنی جلوگیری کرده به آگاهی سازمان های آموزشی می افزاید و انعطاف پذیری آنها را افزایش می دهد.

در این نوشتار، رویکرد شبکه سازی صنایع دفاعی با استفاده از ظرفیت های موجود در سایر بخش های کشور، به عنوان یکی از رویکردهای ضروری برای ورود به "دوران دفاع دانایی محور" مورد بررسی قرار گرفته است. رویکرد شبکه سازی یکی از شکل های ارتباطات و همکاری های بین سازمانی است که در آن، یک سازمان در نقش کانون، دسته ای از سازمان های مستقل را پیرامون فعالیت های اصلی خود سازمان دهی می کند. هدف این پژوهش، تشریح ضرورت های این رویکرد برای وزارت دفاع و تبیین چگونگی تحقق آن برای صنایع دفاعی است. در ادامه به اصول و منافع این نوع همکاری برای بخش خصوصی اشاره شده و یکی از انواع شبکه های همکاری های به عنوان نمونه، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

قرار دادن نیروهای مرتبط با فناوری اطلاعات در جایگاه شغلی مناسب، با توجه به توانایی ها و دانش آنها، مسئله ای است که هرچند در اهمیت آن هیچ شکی نیست، اما دشوار پنداشتن و یا عدم توانایی در پرداختن به آن باعث تصمیم گیری های سطحی، غیر علمی و بدون برنامه ریزی در این امر شده است. آنچه در این میان اهمیت فوق العاده ای دارد، تعداد زیاد و تنوع شاخص های تأثیرگذار در استخدام کارکنان فناوری اطلاعات است، هم چنان که ماهیت کیفی، مبهم و فازی آنها تصمیم گیری درباره استخدام فرد را با مشکل روبه رو می سازد. در این مقاله پس از جمع آوری موارد مهم در ارزیابی گروه های شغلی هشت گانه فناوری اطلاعات، با نظرسنجی از خبرگان امر، به تعیین میزان لازم برای هر یک از مهارت ها در گروه های شغلی گوناگون در زمینه فناوری اطلاعات به شیوه دلفی فازی پرداخته شد و سپس سیستم خبره فازی استخدام طراحی شد که ورودی های آن امتیاز فرد در هر یک از مهارت ها و خروجی آن نمره نهایی فرد برای استخدام در آن گروه شغلی می باشد. یافته های این پژوهش را می توان در تصمیم گیری مدیران در امر استخدام کارکنان فناوری اطلاعات و برنامه ریزی هدف مند آموزشی آنها برای گروه های شغلی فناوری اطلاعات به کار گرفت.

در سال های اخیر وب سایت ها به یکی از اصلی ترین ابزار سازمان ها برای ارتباط و ارائه خدمات به مشتریان و ذینفعان خود تبدیل شده اند. با توجه به این مطلب باید اذعان داشت که علی رغم صرف هزینه های زیاد برای طراحی و پیاده سازی وب سایت از طرف سازمان ها توجه بسیار کمی بر ارزیابی عملکرد وب سایت های طراحی شده مبذول می شود که این به جهت نبود وجود ابزارها و چارچوب های مناسب ارزیابی وب سایت می باشد. چارچوب های ارزیابی وب سایت می توانند به عنوان یک راهنمای خوب برای ایجاد یک وب سایت در فضای مجازی مورد استفاده قرار بگیرند و به مدیران وب سایت ها کمک کنند تا در مرحله طراحی و یا در زمان پیاده سازی و اجرا، وب سایت های خود را در جهت هر چه اثربخش تر بودن ارزیابی کنند. در همین راستا مقاله حاضر با بررسی تحقیقات انجام شده در حوزه ارزیابی وب سایت در سال های 1995 تا 2011، به استخراج شاخص ها و عوامل مؤثر در ارزیابی وب سایت پرداخته و سپس با استفاده از آزمون انتروپی شانون شاخص های پر تکرار را شناسایی کرده و چارچوب مفهومی شامل شش عامل اصلی کیفیت اطلاعات، ظاهر وب سایت، قابلیت کاربری، پشتیبانی مشتریان، کیفیت و اعتبار سازمان و ویژگی های فنی، جهت ارزیابی وب سایت را ارائه داده است. در پایان نیز با بهره گیری از نظرات خبرگان این حوزه، مدل پیشنهادی را مورد ارزیابی قرار داده است.

فرهنگ ها هم بر طراحی نظام های مبتنی بر فن آوری اطلاعات و هم بر نحوه ی اکتساب آنها تأثیر می گذارند . بخشی از این تأثیر را می توان ناشی از آثار اجتماعی به کارگیری فن آوری اطلاعات درست که بیشتر از دید فرهنگ عامه مطرح است ، دانست. در حوزه اینترنت ، ماهواره ها ، و تلویزیون به علت اعمال فن آوری های اطلاعاتی ، و امکان اشاعه ی زبان ، رفتارها و ارزشهای خاص یا مصرفی می تواند باعث ایجاد تغییرات فرهنگی شود. از دیدگاهی دیگر ، مؤلفه ها و ابعاد فرهنگ ملی ( به عنوان مثال : فردگرایی ، مردگرایی ، فاصله ی قدرت ، ابهام گریزی و دید بلندمدت ) باعث ایجاد نگرشهای گوناگون و حمایتهای متفاوت نسبت به استقرار فن آوری اطلاعات می شود. در نهایت فرهنگ سازمانی به عنوان نرم افزار ذهنی اعضای سازمان ، باعث پدید آمدن پدیده هایی نظیر پیش فرض های مدیریتی متنوع ، پویایی سیاسی ، چارچوبهای شناختی متفاوت کاربران از فن آوری اطلاعات و انگیزه های مختلف آنان شده و می تواند باعث ایجاد رویکردهای گوناگون ( نادیده گرفتن ، انزواپذیری ، پرستش و یکپارچه سازی ) به فن آوری اطلاعات در سازمانها شود .

تغییرات جهانی، همراه شدن این تغییرات با فناوری های اطلاعاتی و اقتصاد بازار آزاد، تغییر وضیعت جمعیت شناختی دانشجویان و کاهش منابع مالی دولتها، زمینه تشویق نظامهای آموزش عالی را برای توجه به ملاحظات ملی و پاسخگویی مناسب تر به نیازهای محلی فراهم کرده است. دانشگاهها و مؤسسات آموزشی عالی در پاسخ به این نیروها نیازمند پرورش و ایجاد بسترهای نوآوری می باشند؛ به ویژه آن دسته از نوآوری ها که در رویه های موجود تغییرات اساسی ایجاد می کنند - که از آن تحت عنوان «نوآوری مرزشکن» یاد می شود- که این جز، با تکیه بر دستاوردهای جدید در زمینه دانش و اداره اثربخش دانش امکان پذیر نیست. هدف:این مقاله بر این هدف است تا به تشریح اقدامات دانشگاه در مدیریت دانش و ارتباط آن با نوآوری بپردازد. روش انجام پژوهش تحلیل اسنادی بوده است.یافته: بدین منظور، ابتدا مفهوم و اهمیت مدیریت دانش و سپس مفاهیم مرتبط با نوآوری و ضرورت آن تبیین می شود. در ادامه، اقدامات مدیریت دانش در ارتباط با انواع نوآوری عنوان و در نهایت، نقش دانشگاه در ارتباط با مدیریت دانش و نوآوری تشریح می شود.

"بهره‌وری در مراکز اطلاع‌رسانی نتیجة استفادة بهینه و مؤثر از منابع اطلاعاتی و بهبود کیفیت ارائة خدمات و ارتقای رضایت کاربران، دلپذیری در محیط کار، و افزایش انگیزه و علاقة کارکنان به کار بهتر می‌باشد که در نهایت، رشد و توسعة مراکز اطلاع‌رسانی را به دنبال خواهد داشت. بنابراین، این مراکز نیز از آشنایی با شیوه‌های اندازه‌گیری بهره‌‌وری بی‌نیاز نخواهند بود. بهره‌وری یکی از معیارهای ارزیابی عملکرد یک نظام است. در دهه‌های اخیر به اندازه‌گیری و بهبود بهره‌وری نیروی انسانی، خلاقیت و نوآوری و تجزیه و تحلیل‌های کارشناسی اهمیتی ویژه داده شده است و تفکر و تلاش برای شناسایی مشکلات و مسائل و راه‌ها و طرح‌های جدید به منظور استفادة مفیدتر و بهتر از منابع، به بهره‌وری تعریف شده است. بهره‌وری، به زبان ساده عبارت است از رابطة بین ستاده‌های یک نظام و نهاده‌های فراهم‌شده برای تولید ستاده‌ها. رابطة علّی بین بسیاری از متغیرها و عوامل مؤثر بر بهره‌وری، بسیار پیچیده است. در یک مرکز اطلاع‌رسانی با توجه به حجم بالای نهاده‌ها، تلاش در جهت افزایش کارآیی و بهره‌وری ضروری به نظر می‌رسد."