روانشناسی

هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی ساختاری تأثیر پردازش شناختی خودکار بر همجوشی شناختی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری آن را دانشجویان دانشگاه های پیام نور و علوم پزشکی فارس تشکیل دادند با استفاده از فرمول مورگان و روش نمونه گیری خوشه ای، تعداد 379 نفر انتخاب شدند ابزارهای جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه های گیلاندرز و همکاران (۲۰۱۰) و هولن و همکاران (۱۹۸۶) بود که با روش آماری مدل معادلات ساختاری تجزیه وتحلیل شد. نتایج نشان داد که اثر مستقیم پردازش شناختی خودکار بر همجوشی شناختی در مدل کل (0/۵۸۱)، در مدل دانشگاه پیام نور (0/۴۵۹) و در مدل دانشگاه علوم پزشکی (0/۲۶۱) معنی دار بود. همچنین اثر مستقیم همجوشی شناختی بر همجوشی و گسلش در هر سه مدل، ازنظر آماری، معنی دار گزارش شد و درنهایت اثرات مستقیم پردازش شناختی خودکار بر اعتمادبه نفس پایین، عدم سازگاری شخصی، خودپنداشت منفی و انتظارات منفی و بی یاوری در مدل کل، پیام نور و علوم پزشکی ازنظر آماری در سطح 0/05 معنی دار بود. به طورکلی در بررسی اثرات مستقیم، همجوشی شناختی، تأثیر بیشتری بر همجوشی نسبت به گسلش شناختی داشت و از بین مؤلفه های چهارگانه، پردازش شناختی خودکار تأثیر بیشتری بر عدم سازگاری شخصی داشت.

هدف از پژوهش حاضر تعیین نقش واسطه ای نیازهای اساسی روانشناختی در رابطه بین ارزشهای فرهنگی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان بود. شرکت کنندگان پژوهش شامل 378 نفر (253 دختر و 125 پسر) از دانشجویان دانشگاه شیراز بودند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس فردگرایی و جمع گرایی (سیواداس و همکاران، 2008)، مقیاس نیازهای اساسی روانشناختی (گانیه، 2003) و پرسشنامه راهبردهای تنظیم شناختی هیجان (گرنفسکی و همکاران، 2001) بود. مدل مفهومی شامل واسطه گری نیازهای اساسی روانشناختی بین ارزشهای فرهنگی فردگرایی- جمع گرایی و راهبردهای سازگارانه و ناسازگارانه تنظیم شناختی هیجان با استفاده از مدلیابی معادلات ساختاری بررسی گردید و نتایج حاکی از برازش مناسب مدل پیشنهادی با داده ها بود. همچنین اثر مستقیم ارزشهای فرهنگی بر تنظیم شناختی هیجان تأیید شد. نتایج نشان داد که فردگرایی، به واسطه رضای نیاز به ارتباط و ارضای نیاز به شایستگی، راهبردهای سازگارانه تنظیم شناختی هیجان را به طور مثبت و به واسطه ارضای نیاز به ارتباط، ارضای نیاز به شایستگی و ارضای نیاز به خودپیروی، راهبردهای ناسازگارانه تنطیم شناختی هیجان را به طور منفی پیش بینی می نماید. همچنین، جمع گرایی از طریق ارضای نیاز به شایستگی، راهبردهای سازگارانه تنظیم شناختی هیجان را به گونه منفی و راهبردهای ناسازگارانه تنظیم شناختی هیجان را به گونه مثبت پیش بینی می کند. براین اساس، ارضای نیازهای اساسی روانشناختی، نقش واسطه ای بین ارزش های فرهنگی و تنظیم شناختی هیجان ایفا کردند.

این مطالعه باهدف تدوین الگوی تحولی بر اساس تنوع و سرعت استقرار فرآیندها و راهبردهای نظم بخش هیجان برای غم، خشم، درد و ترس انجام شد. مطالعه کیفی و از نوع تحلیل محتوای جهت دار بود. مشارکت کنندگان در این مطالعه 108 کودک 4 تا 12 ساله بودند. داده ها از طریق انجام مصاحبه فردی و مشاهده کودکان پس از خواندن سناریوهای هیجان یا تجربه یک موقعیت هیجانی واقعی گردآوری شد. نتایج بر اساس کدگذاری رفتارها، خرده راهبردها، راهبردها و فرآیندهای تنظیم هیجان برای چهار هیجان غم، ترس، خشم و درد تحلیل شد. یافته ها مؤید تأثیرپذیری نظم بخشی هیجان از افزایش سن است، لذا پدیدهای تحول وابسته است. یافته ها نشان داد خط سیر تحولی فرآیندهای نظم بخشی برای هر چهار هیجان یکسان و هم شکل است. آنچه در تحول انواع هیجانها متفاوت است، سرعت استقرار و تنوع فرآیندها و راهبردهای نظم بخش بسته به نوع هیجان است.

هدف از پژوهش حاضر تبیین فرسودگی تحصیلی بر اساس الگوی ارتباط والد- فرزند با میانجیگری تاب آوری و توانایی حل مسئله در دختران دانش آموز دبیرستانی بود. دختران دانش آموز پایه اول دوره متوسطه دوم که در دبیرستانهای شهر تهران در سال تحصیلی 95-94 مشغول به تحصیل بودند جامعه آماری این پژوهش را تشکیل می دادند. این پژوهش به روش ترکیبی- تبیینی در دو گام صورت گرفت. در گام اول از روش همبستگی و در گام دوم از روش کیفی با رویکرد پدیدارشناسی توصیفی استفاده شد. روش نمونه گیری در گام اول تصادفی خوشه ای و تعداد نمونه بر اساس تعداد پارامترها، 461 نفر بود و در گام دوم نمونه به صورت هدفمند انتخاب شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه فرسودگی تحصیلی برسو و همکاران، پرسشنامه الگوی ارتباط والد- فرزند، مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون و توانایی درک حل مسئله هپنر و پترسون و مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. برای تحلیل داده ها در گام اول از روش مدلیابی معادلات ساختاری و در گام دوم از روش کلایزی استفاده شد. نتایج بیانگر آن است که شاخصهای به دست آمده از تکنیک معادلات ساختاری، نشاندهنده برازش قابلِ قبول مدل پژوهش با داده ها است. نتایج به دست آمده از روش کلایزی در تحلیل داده های کیفی، تأییدکننده نتایج کمی بود.

هدف از مطالعه حاضر تعیین ویژگیهای روانسنجی مقیاس ارضا و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی است. به این منظور 215 دانشجوی کارشناسی دانشگاه شیراز با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چند مرحلهای انتخاب شدند و مقیاس ارضا و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی (چن و همکاران، 2015)، مقیاس نشاط ذهنی موقعیتی (ریان و فردریک، 1997)، پرسشنامه پرخاشگری (باس و پری، 1992) و مقیاس رضایت از زندگی (داینر و همکاران، 1985) را تکمیل نمودند. برای احراز روایی مقیاس ارضا و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی، همبستگی مثبت ارضای نیازها با نشاط ذهنی و رضایت از زندگی، همبستگی منفی ناکامی نیازها با این متغیرها و همبستگی مثبت ناکامی نیازها با پرخاشگری تأییدکننده روایی همگرا و واگرای این مقیاس بود. اعتبار با استفاده از روش آلفا کرونباخ بررسی گردید. دامنه ضرایب از 0/86 تا 0/58 به دست آمد. نتایج نشانگر آن است که مقیاس ارضا و ناکامی نیازهای بنیادین روانشناختی یک ابزار معتبر برای استفاده در جامعه ایران است.

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه بین ویژگیهای شخصیتی، رفتار اخلاقی و احساس گناه با رفتار شهروندی اجباری بود. بدین منظور 320 نفر از دبیران دبیرستانهای دخترانه شهر اصفهان به شیوه تصادفی طبقهای و متناسب با سهم جمعیتی هر ناحیه بهعنوان حجم نمونه انتخاب شدند. روش پژوهش، علیّ- همبستگی و ابزار پژوهش شامل مقیاس رفتار شهروندی اجباری ویگودا- گادوت، سیاهه ویژگیهای شخصیتی کاستا و مک کری، مقیاس رفتار اخلاقی لوزیر و مقیاس احساس گناه مارشال، سانفنتر و تانگنی بود. دادهها از طریق ضریب همبستگی پیرسون و مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین ویژگیهای شخصیتی (ویژگیهای برونگرایی، دلپذیر بودن و باوجدان بودن) با رفتار شهروندی اجباری رابطه منفی، ویژگی انعطافپذیری رابطه منفی و ویژگی روان گسسته رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. نتایج الگوسازی معادله ساختاری نشان داد که از بین ویژگیهای شخصیتی، بعد باوجدان بودن و دلپذیر بودن با رفتار اخلاقی رابطه معنادار و مستقیم دارد. همچنین ویژگیهای باوجدان بودن، انعطافپذیری، برونگرایی و روان گسستگی با احساس گناه رابطه معنادار و مستقیم و متغیر رفتار اخلاقی و احساس گناه رابطه مستقیم و معنادار با رفتار شهروندی اجباری دارند.

هدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه تعارض کار- خانواده با فشار روانشناختی و رضایت زندگی با توجه به نقش تعدیل کننده بهبودی از کار می باشد. جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان شرکت بهره برداری نفت و گاز آغاجاری تشکیل می دهند که 194 نفر از آنها به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب گردیدند. برای جمعآوری داده های پژوهش از مقیاس تعارض کار- خانواده (کارلسون، کاکمار و ویلیامز، 2000)، پرسشنامه بهبودی از کار (ساننتیج و فریتز، 2007)؛ پرسشنامه سلامت عمومی (گلدربرگ، 1972) و مقیاس رضایت زندگی (دینر، امانس، گریفین و لارسون، 1985) استفاده شد. نتایج نشان داد که تعارض کار- خانواده با فشار روانشناختی رابطه مثبت و با رضایت زندگی رابطه منفی دارد. نتایج همچنین حاکی از نقش تعدیل کننده بهبودی از کار در رابطه بین تعارض کار- خانواده با فشار روانشناختی و رضایت زندگی بود و رابطه مثبت بین تعارض کار- خانواده و فشار روانشناختی و رابطه منفی بین تعارض کار- خانواده و رضایت زندگی در افراد دارای بهبودی از کار بیشتر، ضعیف تر است.