مدیریت سلامت

ازجمله مشکلات جدی در کشور ما که نیازمند توجه فوری می باشد، روند پرشتاب کهن سال شدن جمعیت است. علی رغم اینکه متعاقباً رشد جمعیت و میزان باروری کل کاهش یافته است، شاخص امید به زندگی در حال افزایش می باشد. این بحران به زودی مسئولین را با چالش های متعددی ازجمله هزینه های گزاف مراقبت های بهداشتی و درمانی حاصل از بیماری های مزمن سالمندان، مواجه خواهد نمود. راه حل کلیدی موجود برای مقابله با این چالش ها، ارائه خدمات مراقبت در منزل به سالمندان می باشد. با توسعه روزافزون کاربرد فن آوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه سلامت، تحولی عظیم در نظام ارائه خدمات بهداشتی و درمانی صورت می پذیرد. ]1[ به کارگیری این فن آوری ها در خدمات مراقب منزل نقشی ضروری در افزایش کیفیت، تنوع و سهولت ارائه خدمات مراقبتی و درمانی ایفا می نماید. در این رابطه سریواستا و همکارانش به این موضوع اشاره داشته اند که فن آوری اطلاعات و ارتباطات نقش عمده ای در توسعه و تکامل تمامی بخش های تمدن بر عهده دارد و خدمات وب تأثیر قابل توجهی بر کیفیت خدمات و سبک زندگی مردم خواهد داشت. پیاده سازی فن آوری اطلاعات و ارتباطات در بخش سلامت که به عنوان سلامت الکترونیک نیز از آن یاد می شود، امروزه یکی از پرسرعت ترین رشدها را در خدمات مراقبت بهداشت و درمان دارا بوده است. ]2[ به کارگیری فن آوری های اطلاعات و ارتباطات مانند نرم افزارهای یادآوری، مکالمه های تصویری از طریق مشاوره های از راه دور، ارزیابی وضعیت سلامت مددجویان از راه دور، کاربرد پرونده الکترونیک سلامت و کاربرد حسگرهای هوشمند ازجمله لباس هوشمند، ضمن صرفه جویی های اقتصادی، درزمینه کنترل، پایش، تشخیص و درمان بیماری های مزمن تأثیر مثبت داشته است. ]3[ امکان ارزیابی های منظم بالینی و ثبت نتایج گزارش ها در پرونده الکترونیکی بیمار باعث گردیده سالمندان به راحتی با متخصصان مراقبت بهداشتی درمانی، در لحظه و از راه دور ارتباط برقرار نمایند. ]4[ فن آوری های اطلاعات و ارتباطات در کاهش هزینه های بیماران، کاهش تعداد ملاقات کنندگان بخش اورژانس و سرپایی، کاهش مدت زمان اقامت بیمار، بهبود یافتن کیفیت زندگی مرتبط با افزایش سلامت و کاهش هزینه های مراقبت های بهداشتی و درمانی برای نظام سلامت مؤثر می باشد. ]5[ باوجود پیشرفت های چشمگیر، روزآمد و پرشتاب در استفاده از فن آوری اطلاعات و ارتباطات در سطح جهان، کشور ما ایران در این موضوع از دو چالش اساسی رنج می برد. اولا، در ایران مراکز ارائه دهنده خدمات مراقبت منزل در ابتدای مسیر بهره برداری از فن آوری های اطلاعات و ارتباطات می باشند و ثانیا، آگاهی و دانش کافی از بکارگیری انواع فن آوری های اطلاعات و ارتباطات برای مدیران و سرمایه گذاران مراکز ارائه دهنده مراقبت منزل وجود نداشته یا دارای روزآمدی مطلوب نمی باشد. مراکز زیر نظر سازمان بهزیستی به نسبت سایر مراکز موجود، در سطح پایین تری از به کارگیری فن آوری های اطلاعات و ارتباطات قرار دارند. به کارگیری فن آوری اطلاعات و ارتباطات در مراکز ارائه دهنده مراقبت منزل کشور، دامنه وسیعی از چالش ها را شامل می گردد که می توان این چالش ها را از منظر مسائل فن آوری، عوامل انسانی و مدیریتی دسته بندی کرد. سپس، اولویت های چالش های موجود را برحسب نیاز مراکز برای تهیه یک نقشه راهنما برای مدیران و سرمایه گذاران فراهم نمود. نظام های مراقبت از راه دور به طور واضحی منجر به کاهش نرخ بستری مجدد و مصرف منظم داروها توسط افراد سالمند خواهند شد و همراه سازی «فن آوری اطلاعات و ارتباطات» برای بهبود کیفیت ارائه خدمات حمایتی، مراقبتی و درمانی در مراقبت منزل، ضروری می باشد. ازجمله این نظام ها می توان به خدمات سلامت از راه دور، پرستاری از راه دور، مشاوره از راه دور، ارزیابی از راه دور و استفاده مؤثر از پرونده الکترونیک پزشکی اشاره نمود. با توجه به جدید بودن بهره برداری از فن آوری های اطلاعاتی و ارتباطی و مراقبت در منزل، ایران نسبت به سایر کشورهای درحال توسعه، در ابتدای مسیر است. اما، ضرورت استفاده از فن آوری های اطلاعاتی و ارتباطی، با توجه به روند افزایشی سالمند شدن جمعیت در کشور و سطح درخواست ها برای دریافت خدمات مراقبت منزل و تنوع خدمات ضرورت به کارگیری فن آوری اطلاعات و ارتباطات را تائید می نماید. تضاد منافع: نویسندگان اظهار داشتند که تضاد منافعی وجود ندارد. تشکر و قدردا

مقدمه: کنترل و جلوگیری از پیشرفت بیماری چربی خون بالا که یکی از شایع ترین بیماری های مزمن است، مستلزم مصرف داروها توسط بیمار است. تلفن همراه و امکان ارسال پیام متنی که روزانه به طور وسیعی استفاده می شود، امکان ساده و راحتی برای افزایش تبعیت از مصرف دارو است. هدف از مطالعه حاضر ارزیابی تأثیر ارسال پیام های یادآور مصرف دارو بر کنترل چربی خون در بیماران مبتلا به چربی خون بالای مزمن است. روش ها: این مطالعه یک کار آزمایی بالینی تصادفی است. تعداد 60 نمونه در سال 1397 در مرکز خدمات جامع سلامت امام حسین (ع) شهر برازجان در دو گروه کنترل و مداخله قرار گرفتند. بیماران گروه مداخله روزانه یک پیام یادآور مصرف دارو به مدت شش هفته دریافت کردند. پرسش نامه موریسکی در شروع مطالعه و شش هفته بعد توسط هر دو گروه تکمیل گردید. نتایج مطالعه با روش های آمار تحلیلی و با استفاده از نرم افزارهای SPSS نسخه 25 و R نسخه 2. 5. 3 تحلیل شد. یافته ها: نتایج حاصل از مقایسه میزان نمره پرسش نامه موریسکی تکمیل شده در انتهای مطالعه اختلاف معنی داری بین دو گروه نشان داد(p<0.001). نتیجه گیری: ارسال پیام یادآور مصرف دارو بیماران مبتلا به چربی خون مزمن در طول مدت شش هفته اثربخش بوده و منجر به بهبود تبعیت آن ها از درمان دارویی می گردد. واژگان کلیدی: چربی خون، تبعیت دارویی؛ سلامت همراه، پیام متنی، سیستم یادآور

مقدمه: دسترسی به اطلاعات معتبر و روزآمد توسط کادر درمان می تواند به معنای تأمین سلامت یک جامعه باشد و این امر نیازمند نیروهای متخصص در زمینهء بازیابی اطلاعات است. این نیروها با عنوان کتابداران بالینی در کشورهای پیشرفته در حال ارائه خدمات و به این منظور نیازمند آموزش های خاصی هستند. هدف پژوهش حاضر، طراحی برنامه آموزشی کتابدار بالینی برای آموزش کتابداران ایرانی به منظور ارائه خدمات در محیط های بالینی است. روش ها: پژوهش حاضر، کاربردی- توصیفی و با رویکرد کیفی است. در مرحله اول با مرور منابع، 188 منبع مرتبط با کتابدار بالینی به دست آمد. بعد از ارزیابی اعتبار، 44 مورد انتخاب و تحلیل شد. مهارت های مستخرج از مرور منابع، در مرحله دوم با روش دلفی در دو دور به نظرسنجی از اساتید و دانشجویان دکتری کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی در ایران گذاشته شد و از مهارت هایی منتخب برای ارائه برنامه پیشنهادی استفاده شد. یافته ها: نتایج مرحله اول نشان داد از بین 62 مهارت استخراجی از منابع، سواد اطلاعاتی، پزشکی مبتنی بر شواهد و تحلیل و ارزیابی انتقادی بیشترین فراوانی را در منابع داشتند. نتایج دو دور دلفی نشان داد که طراحی برنامه آموزشی در قالب دوره های آموزشی کوتاه مدت باشد و محتوای آن از مهارت های دارای بیشترین فراوانی در منابع و بیشترین میانگین ازنظر مشارکت کنندگان در دلفی باشد. موارد مذکور باهم هم پوشانی داشت. نتیجه گیری: از نتایج این مطالعه می توان نتیجه گیری کرد که نظرات مشارکت کنندگان در دلفی درباره مهارت های کتابدار بالینی تا حدود زیادی با مهارت های ارائه شده در منابع همسان است. بنابراین انتظار می رود برنامه طراحی شده در پژوهش حاضر بتواند راهنمایی برای استفاده طراحان برنامه های آموزشی کتابداری بالینی باشد.

مقدمه: خود مراقبتی در بیماران مبتلا به سرطان پستان تحت شیمی درمانی، عاملی مهم و تأثیرگذار در کنترل و کاهش عوارض شیمی درمانی است که موجب پایبندی بیشتر به شیمی درمانی و بهبود کیفیت زندگی بیماران می گردد. با توجه به نقش تلفن های همراه هوشمند در زندگی افراد و ظرفیت های مشهود آن جهت خود مراقبتی، هدف از مطالعه حاضر طراحی و ارزیابی برنامه کاربردی خود مراقبتی مبتنی بر تلفن همراه برای بیماران مبتلا به سرطان پستان تحت شیمی درمانی است. روش ها: پژوهش توسعه ای-کاربردی حاضر در دو مرحله انجام شد. ابتدا نیازسنجی از نه متخصص آنکولوژی، 24 متخصص جراحی عمومی و 30 بیمار مبتلا به سرطان پستان تحت شیمی درمانی صورت پذیرفت. سپس، نمونه اولیه برنامه کاربردی تحت پلتفرم اندروید طراحی گردید و درنهایت، جهت ارزیابی قابلیت استفاده و رضایت کاربران پرسش نامه استاندارد کوئیز نسخه پنج و نیم به مدت یک هفته در اختیار 30 نفر از مبتلایان به سرطان پستان تحت شیمی درمانی قرارگرفته و تکمیل شد. نتایج مطالعه با روش های آمار توصیفی و با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 21 تحلیل شد. یافته ها: افراد شرکت کننده در پژوهش، از میان 36 نیاز اطلاعاتی مطرح شده، 32 عنصر داده پرسش نامه نیازسنجی را ضروری دانستند. ویژگی های کلی برنامه طراحی شده شامل پروفایل بیمار، مدیریت عوارض جانبی، سبک زندگی و قابلیت های سیستم بود. ارزیابی قابلیت استفاده از برنامه کاربردی نشان داد که کاربران برنامه کاربردی را با میانگین امتیاز 9/7 (از مجموع نه امتیاز) در سطح خوب ارزیابی نموده اند نتیجه گیری: از برنامه های کاربردی خود مراقبتی مبتنی بر تلفن همراه می توان جهت کمک به بیماران مبتلا به سرطان پستان تحت شیمی درمانی در مدیریت عوارض جانبی و کسب مراقبت های خود مراقبتی استفاده نمود.

مقدمه: خطاهای جدی و سوء رفتارهای پژوهشی، سلب اعتبار مقاله ها را پس از انتشار آن ها به دنبال خواهد داشت. هدف از پژوهش حاضر، بررسی مقاله های سلب اعتبارشده حوزه غدد درون ریز و متابولیسم طی سال های 1990 تا 2017 است. روش ها: پژوهش حاضر نوعی مطالعه کاربردی بوده و با رویکرد توصیفی و با استفاده از شاخص های علم سنجی انجام شده است. جامعه موردمطالعه را 106 مقاله سلب اعتبارشده حوزه غدد درون ریز و متابولیسم نمایه شده در پایگاه وب آو ساینس طی سال های 1990 تا 2017 تشکیل می دهد. یافته ها: در هر مجله موردبررسی، به طور میانگین 35/2 مورد سلب اعتبار طی بازه زمانی مذکور رخ داده است. میانگین شاخص سلب اعتبار مجله های موردبررسی 65/0 بود. بیشترین موارد سلب اعتبار مقاله ها مربوط به نشر مکرر (29 مورد) و دست کاری (23 مورد) بود. فاصله زمانی میان انتشار و سلب اعتبار مقاله های مجله های این حوزه به طور میانگین 4/49 ماه بود. بیشترین سهم در نگارش مقاله های سلب اعتبارشده حوزه غدد درون ریز و متابولیسم به نویسندگانی از کشور ایالات متحده (42 مورد) تعلق داشت. نتیجه گیری: سوء رفتارهای پژوهشی و سلب اعتبار مقاله ها در حوزه غدد درون ریز و متابولیسم به عنوان یک رشته بالینی نگران کننده است. اهتمام بیشتر متصدیان نشر علمی به سیاست های اخلاق نشر و آگاهی هر چه بیشتر پژوهشگران از مصادیق سوء رفتارهای پژوهشی در راستای کاهش جنبه های گوناگون این گونه رفتارها ضرورت دارد.

مقدمه: کسورات اعمالی از سوی سازمان های بیمه گر اغلب بیمارستان ها را با آشفتگی مالی و فشارهای ناشی از آن روبرو می سازد. لذا، با توجه به کمبود منابع بیمارستانی، کسورات بیمارستانی مشکلات محدودیت منابع را دوچندان می نماید و بررسی شاخص های بیمارستانی تأثیرگذار بر میزان کسورات می تواند کاهش هزینه ها را به دنبال داشته باشد. مطالعه حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر کسورات بیمه ای در بیمارستان های یزد قبل و بعد از اجرای طرح تحول سلامت به انجام رسید. روش ها: مطالعه حاضر به صورت تحلیلی-کاربردی در سال 1397 انجام شد. جامعه موردمطالعه شامل کلیه بیمارستان های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی یزد (N=11) و ابزار گردآوری داده ها فرم طراحی شده توسط پژوهشگر بود. تحلیل داده ها نیز با استفاده از آماره های توصیفی و ضریب همبستگی پیرسون انجام شد. یافته ها: مقایسه کسورات بیمه ای قبل و بعد از اجرای طرح تحول سلامت نشان می دهد که در کلیه بیمارستان ها کسورات افزایش یافته است. همچنین، رابطه معنی دار و مستقیمی بین تعداد پذیرش بستری (000/0P=)، ضریب اشغال تخت (034/0P=) و تعداد تخت فعال (001/0P=) با میزان کسورات بیمه ای مشاهده شد. نتیجه گیری: مبلغ قابل توجهی از درآمدهای بیمارستان های موردمطالعه به دلیل کسورات اعمال شده به هدر می رود که می توان با کارشناسی و تحلیل هر یک از علل و پیدا کردن راه حل های برطرف کردن آن، آموزش و آگاهی کارکنان و مسئولین بیمارستان ها در جهت کاهش این کسورات گام برداشت و راه کارهای اجرایی کاهش آن را یافته و به اجرا درآورد.

مقدمه: امروزه افزایش شدت رقابت و عدم اطمینان محیطی باعث شده است که مدیران برای بهره گیری از فرصت های پیش رو به عواملی که بر عملکرد تأثیرگذار است، بیش تر توجه کنند. بر همین اساس هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر گرایش کارآفرینی، گرایش یادگیری و خودکارآمدی کارآفرینانه بر عملکرد کسب و کار است. روش ها: پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی و از حیث روش انجام توصیفی پیمایشی بوده که در سال 97 انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، مدیران، رؤسا، سرپرستان و کارشناسان شرکت داروسازی ثامن مشهد بود. از جامعه آماری 187 نفره، 132 نفر با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای به عنوان نمونه این پژوهش انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه استاندارد بوده که روایی سازه آن از طریق آزمون تحلیل عاملی و پایایی آن با آلفای کرونباخ بالای 8/0 تایید شد. داده ها پس از جمع آوری در نرم افزار SPSS و آموس تحلیل شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که گرایش کارآفرینی و خودکارآمدی کارآفرینانه به طور مستقیم و به ترتیب با ضرایب 18/0 و 33/0 بر عملکرد کسب و کار تأثیرگذار هستند. همچنین، گرایش یادگیری (با ضریب 22/0) بر یادگیری سازمانی تأثیرگذار است. یادگیری سازمانی نیز با ضریب مسیر 40/0 بر عملکرد کسب و کار تأثیرگذار است. علاوه بر آن، گرایش کارآفرینی، گرایش یادگیری و خودکارآمدی کارآفرینانه می توانند از طریق یادگیری سازمانی به ترتیب با ضرایب 20/0، 08/0 و 16/0 عملکرد کسب و کار را تحت تأثیر قرار دهند. نتیجه گیری: یافته های مطالعه حاضر نشان داد افزایش گرایش یک سازمان به کارآفرینی و خودکارآمدی باعث بالا رفتن یادگیری در آن سازمان می شود که موجب عملکرد بهتر است.

مقدمه: اینترنت اشیا یکی از مباحث روز فناوری در عصر جدید اطلاعات و ارتباطات می باشد که با فراگیر شدن کاربرد آن در صنایع مختلف به ویژه مراقبت سلامت مسئله امنیت و حریم خصوصی آن توجه زیادی را به سمت خود جلب نموده است و به موضوعی بحث برانگیز در این حوزه تبدیل شده است. هدف از مطالعه حاضر، شناسایی مکانیسم های امنیت اینترنت اشیا در صنعت مراقبت سلامت و غیر سلامت می باشد. روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه مروری نظام یافته است که با جستجو در پایگاه های داده وب آو ساینس، اسکوپوس، آی تریپل ای، پابمد و پروکوئست در بازه زمانی سال های 2005 تا 2019 انجام شد. پس از حذف موارد تکراری و ارزیابی یافته ها براساس معیار ورود و خروج، مطالعات مرتبط با هدف پژوهش انتخاب شد. یافته ها: از مجموع 2340 مطالعه، 71 مطالعه مرتبط با مکانیسم های امنیت اینترنت اشیا در صنعت مراقبت سلامت (چهار مطالعه) و غیر سلامت (67 مطالعه) بررسی شد. مکانیسم های امنیت در 11 طبقه اصلی سازماندهی شد که مکانیسم های رمزنگاری، توزیع و مدیریت کلید، مدیریت هویت دیجیتال و مدیریت نگهداشت چرخه حیات سیستم در هر دو صنعت سلامت و غیر سلامت توجه شده اند. یافته ها نشان داد که به شش نوع مکانیسم امنیتی در صنعت سلامت پرداخته نشده است، این مکانیسم ها در ارتباط با صرفه جویی انرژی، طراحی فیزیکی امن، سیستم تشخیص نفوذ و پیشگیری، مدیریت اعتماد، مسیریابی امن و تشخیص و تحمل خطا بودند. نتیجه گیری: با توجه به نوظهور بودن این فناوری در صنعت مراقبت سلامت و حساس بودن امنیت آن نسبت به سایر صنایع، یافته های این مطالعه بینش وسیعی را برای پژوهشگران، مدیران و متخصصان امنیت اطلاعات درجهت مقابله با تهدیدات و حملات و توسعه یک معماری امن اینترنت اشیا فراهم می کند.

مقدمه: نیروی انسانی به عنوان مهمترین منابع حوزه نظام سلامت، نزدیک به سه چهارم هزینه های جاری را به خود اختصاص داده است. از این رو، تعیین سطح بهینه منابع انسانی در مراکز ارائه دهنده خدمات سلامت از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف مطالعه حاضر برآورد نیروی انسانی مورد نیاز بخش فیزیک پزشکی مرکز تخصصی رادیوتراپی - انکولوژی رضا (ع) براساس شاخص حجم کار بود. روش ها: در مطالعه حاضر که از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و به صورت مقطعی در سال 1398 انجام شد، از روش تعیین نیروی انسانی مورد نیاز براساس شاخص حجم کار استفاد گردید. از برگزاری جلسات کارشناسی برای تعیین اجزاء حجم کار و زمان استاندارد، از کارسنجی برای تایید زمان استاندارد فعالیت های اصلی، از طریق مصاحبه با افراد کلیدی و استفاده از قوانین و مقررات و سیستم پرسنلی برای تعیین میزان و عوامل مرتبط با زمان کاری دردسترس و از سیستم اطلاعات مدیریت و مشاهده دفاتر ثبت فعالیت برای تعیین حجم کار سالیانه استفاده شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار اکسل و نرم افزار SPSS نسخه 19 استفاده شد. یافته ها: هفت عامل مرتبط با زمان کاری در دسترس سالانه کارکنان شناسایی شد. زمان کاری در دسترس سالانه برای کارکنان بخش فیزیک پزشکی 1069 ساعت در سال تعیین شد. طراحی درمان، چک مجدد طراحی درمان و ورود اطلاعات به سیستم موزائیک و محاسبات دستی فعالیت های اصلی تعیین شد. نتایج محاسبات شاخص حجم کار نشان داد بخش فیزیک پزشکی چهار نفر کمبود نیرو دارد. نتیجه گیری: نتایج مطالعه کمبود نیروی انسانی و فشار کاری در کارکنان بخش فیزیک پزشکی مرکز درمانی رضا را نشان داد. روش شاخص حجم کار به خوبی اجزای حجم کار را مشخص کرده و برای برآورد نیروی انسانی در حوزه مشاغل تخصصی مرتبط با درمان سرطان توصیه می شود.