مدیریت سلامت

مدیریت سلامت

مدیریت سلامت دوره 16 بهار 1392 شماره 51 (مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

مقالات

۱.

به کارگیری مدل شکاف کیفیت خدمات (سروکوال: ServQual) در مجتمع آموزشی درمانی امام خمینی (ره): 1390(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: بیمارستان کیفیت خدمات انتظارات ادراکات سروکوال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۹۴
مقدمه: بخش خدمات و کیفیت ارائه آن به افراد در بیمارستان ها به عنوان یکی از سازمان های بزرگ و پیچیده خدماتی و مهم ترین واحدهای ارائه خدمات در نظام سلامت، بسیار برجسته است و نظر بیماران میزان کیفیت خدمات ارائه شده را تعیین می نماید. هدف از انجام این مطالعه، ارزیابی میزان شکاف کیفیت خدمات ارائه شده در مجتمع آموزشی و درمانی امام خمینی (ره) تهران با استفاده از تفاوت بین ادراکات و انتظارات بیماران از خدمات است. روش کار: نظرات 116 نفر از بیماران بستری در مجتمع آموزشی و درمانی امام خمینی (ره) تهران در پژوهشی مقطعی با استفاده از پرسشنامه شش بعدی مدل سروکوال، مورد بررسی قرار گرفت و روایی و پایایی پرسشنامه توسط محققین تأیید گردید. نمونه با استفاده از فرمول آماری کوکران تخمین زده شد و با استفاده از آزمون های آماری t مستقل، آزمون همبستگی پیرسون و آزمون آنووا، تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: در تمام ابعاد کیفیت خدمات ارائه شده، شکاف منفی وجود داشت؛ بیش ترین شکاف (2.55-) در بعد دسترسی و کم ترین میزان آن (0.697-) در بعد تضمین به دست آمد. هم چنین هیچ یک از متغیرهای زمینه ای، شامل جنس، وضع تأهل، بیمه، دفعات مراجعه، سن و میزان تحصیلات، ارتباط آماری معنی داری با شکاف کیفیت خدمات (0.05 P> ) به دست نداد. نتیجه گیری: در هیچ یک از ابعاد، انتظارت بیماران، برآورده نشده است و می توان، به جز در بعد دسترسی، با اثرگذاری بر هر طرف از انتظارات و یا ادراکات، بر طرف دیگر ابعاد اثر گذاشت. در حالت کلی، فضای زیادی برای بهبود کیفیت خدمات در این مرکز وجود دارد. کلیدواژه ها: بیمارستان، کیفیت خدمات، انتظارات بیماران، ادراکات بیماران، سروکوال
۲.

بررسی ضریب مشارکت پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی تهران در انتشارات بین المللی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: همکاری علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران پایگاه وب علوم ضریب مشارکت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۱۱۱
مقدمه: همکاری پژوهشگران در سطح داخلی و بین المللی، شکل گسترده ای از مشارکت علمی است که نتایج مطالعات در این حیطه، بر اهمیت و مزایای آن تأکید دارد. این پژوهش با هدف بررسی همکاری پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی تهران با همکارانشان در سایر کشورها و سازمان ها در انتشارات پایگاه وب علوم صورت گرفته است. روش کار: پژوهش حاضر از نوع کاربردی و یک پژوهش کمی است که با استفاده از شاخص های علم سنجی انجام گرفته است. برای تعیین مشارکت پذیری در انتشارات از فرمول ضریب مشارکت استفاده شده است. ابزار این پژوهش را پایگاه وب علوم تشکیل می دهد که تولیدات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال های 2006 تا 2010، شامل 5781 عنوان مدرک، در این پایگاه بررسی شده است. یافته ها: متوسط ضریب مشارکت کلی نویسندگان دانشگاه علوم پزشکی تهران در این پایگاه، 0.64 بوده است که تمایل نسبتاً بالای نویسندگان را به تولید مدارک مشارکتی نشان می دهد. بررسی وضعیت مشارکت بین المللی نویسندگان در سال های مختلف نشان داد میزان تولیدات حاصل از مشارکت بین المللی (22 درصد) پایین تر ازمیزان تولیدات مشارکت داخلی بود. دانشگاه علوم پزشکی تهران با 69 کشور جهان همکاری علمی داشت، همچنین کمترین میزان نرخ رشد سالیانه (3.7) مربوط به انتشارات همکاری بین المللی این دانشگاه بود . همکاران اصلی دانشگاه به ترتیب آمریکا، انگلستان و کانادا بودند . به لحاظ تعداد نویسنگان هم تألیف، مدارک پنج تا هشت نویسنده ای از 33 درصد در سال 2006 به 45 درصد در سال 2010 رسیده و بالاترین میزان رشد به لحاظ تعداد نویسندگان مربوط به این دسته از مدارک بوده است. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها، می توان نتیجه گرفت که همکاری های گروهی در امر پژوهش، در دانشگاه علوم پزشکی تهران، در حال توسعه و رشد است و تمایل پژوهشگران به انجام پژوهش های مشارکتی در حال افزایش است.
۳.

مدل سازی بیزی حوادث ناشی از کار ایران در سال 1388(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: حوادث ناشی از کار خطر نسبی بیز تجربی مدل پواسون- گاما

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۱۱
مقدمه : در هر جامعه ای بررسی الگوی جغرافیایی یک بیماری جهت تعیین نواحی با خطر بالا یا پایین، از اهمیت خاصی برخوردار است. نقشه بندی بیماری ها، مجموعه ای از روش های آماری را شامل می شوند که نقشه هایی دقیق جهت بررسی توزیع جغرافیایی بیماری مورد نظر به دست می دهند. در این پژوهش از روش های بیزی برای برآورد خطر نسبی وقوع حوادث ناشی از کار استفاده شده است. روش کار: در این پژوهش، داده های حوادث ناشی از کار ایران در سال 1388 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. برای برآورد پارامترهای نقشه حوادث ناشی از کار و همچنین پیامدهای آن از روش بیز تجربی (مدل پواسون- گاما) و نرم افزار Winbugs 1.4 استفاده شد. همچنین برای تنظیم نقشه مربوط به خطر نسبی رخداد حادثه ناشی از کار و مرگ و میر ناشی از آن از نرم افزار Arc GIS 9.3 استفاده شد. یافته ها: با توجه به برآوردهای مدل پواسون- گاما، بیشترین و کمترین برآورد خطر نسبی رخداد حادثه ناشی از کار در سال 1388 برای مردان به ترتیب در استان های مرکزی(2.199) و خراسان رضوی(0.457) و برای زنان نیز به ترتیب در استان های سمنان (3.848) و هرمزگان(0.234) به دست آمده است. نتیجه گیری: به طور کلی رخداد حوادث ناشی از کار در استان های مختلف کشور از پراکندگی یکسانی پیروی نمی کند و در اکثر استان ها ی کشور این الگو برای زنان و مردان متفاوت است. کلاً در استان های همجوار استان تهران شیوع این حوادث بیش تر از سایر نقاط کشور است.
۴.

ترسیم و تحلیل نقشه علمی پزشکی ایران با استفاده از روش هم استنادی موضوعی و معیارهای تحلیل شبکه اجتماعی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: نقشه علمی پزشکی تحلیل هم استنادی تحلیل شبکه ها ی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳ تعداد دانلود : ۷۶
مقدمه: با توجه به اهمیت حوزه پزشکی و ترسیم نقشه ها ی علمی در حوزه ها ی مختلف و نظر به اینکه معیارهای تحلیل شبکه ها ی اجتماعی می تواند در تحلیل این نقشه ها موثر واقع شود، هدف پژوهش حاضر تحلیل نقشه علمی پزشکی ایران در سال 2007 با استفاده از معیارهای مرکزیت درجه و مرکزیت بینیّت است. روش کار: در این پژوهش که از انواع مطالعات علم سنجی است، جامعه پژوهش کلیه تولیدات علمی پزشکی ایران در سال 2007 (3967 مدرک) است که در نمایه نامه استنادی علوم منتشر شده است. نقشه ها ی مورد نظر، با استفاده از تکنیک تحلیل هم استنادی مقوله ها ی موضوعی و با کمک نرم افزار ( NWB ) Network Workbench Tool ترسیم شد. یافته ها : بیش از 37 درصد از کل تولیدات علمی ایران در سال 2007 به مقوله ها ی پزشکی و بیشترین تولیدات علمی ایران به پزشکی عمومی و داخلی و بیشترین تعداد استنادهای دریافتی به داروشناسی و داروسازی اختصاص دارد. این دو مقوله موضوعی در کنار بیوشیمی و بیولوژی مولکولی از نظر هر دو شاخص مرکزیت درجه و مرکزیت بینیّت دارای بیشترین رتبه در بین مقوله ها ی موضوعی پزشکی هستند. مقوله ها ی موضوعی پزشکی عمومی و داخلی با بهداشت عمومی، حرفه ای و محیط دارای قوی ترین رابطه هم استنادی هستند. نتیجه گیری: استفاده از شاخص ها ی تحلیل شبکه اجتماعی در تحلیل نقشه ها ی علمی موثر است. مقوله ها ی موضوعی پرتولید و پر استناد، حضور مؤثرتری در نقشه علمی هم استنادی دارند. برنامه ریزی و سیاستگذاری به منظور افزایش کمیت و کیفیت تولیدات علمی در مقوله ها ی موضوعی مختلف به منظور حضور مؤثرتر در نقشه ها ی علمی ضروری است.
۵.

ارزیابی جوّ سازمانی کتابخانه های تحت پوشش دانشگاه های علوم پزشکی بابل در سال 1390(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: فرهنگ سازمانی جو سازمانی کتابخانه ها مراکز پزشکی دانشگاهی بابل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۱۰۰
مقدمه: جوّ سازمانی مجموعه ویژگی هایی است که یک سازمان را توصیف می کند و آن را از دیگر سازمان ها متمایز می سازد، تقریباً در طول زمان پایدار است و رفتار افراد در سازمان را تحت تأثیر قرار می دهد. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی جوّ سازمانی کتابخانه های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی بابل بود. روش کار: این مطالعه به صورت پیمایش توصیفی- تحلیلی و مقطعی درسال 1390 انجام گرفت و جامعه آماری مورد مطالعه شامل کلیه کارکنان کتابخانه های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی بابل بود که به صورت رسمی، قراردای و تبدیل وضعیت در حال خدمت بوده اند (25 نفر). برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استاندارد توصیف جوّ سازمانی ( OCDQ-RS ) که توسط لیل ساسمن و سام دیپ طراحی شده است، استفاده گردید. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی، T- test و آنالیز واریانس مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد، از حداکثر نمره جوّ سازمانی یعنی 160، میانگین جوّ سازمانی کتابخانه های مورد بررسی برابر با 04 . 112 بوده است. بین وضعیت جوّ سازمانی کتابخانه های مورد بررسی (دانشکده ای، بیمارستانی و مرکزی) تفاوت معناداری وجود نداشت . اما بین نگرش کارکنان زن و مرد نسبت به جوّ سازمانی حاکم بر کتابخانه ها، تفاوت معناداری وجود داشت (سطح معناداری 012 . 0). همچنین از بین شاخص های هشت گانه جوّ سازمانی، بیشترین میانگین نمرات به ترتیب به شاخص های مزاحمت یا بازدارنگی (52 . 16)، صمیمیت (32 . 16) و روحیه گروهی (20 . 16) تعلق داشته است و کمترین میانگین نمره نیز به شاخص فاصله گیری با میانگین 24 . 11 مربوط می گردد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده، تلاش مدیریت کتابخانه ها و مسئولین سازمان برای بهبود جوّ سازمانی کتابخانه ها مهم به نظر می رسد و از سویی ارائه راهکارهای مدیریتی برای بالا بردن علاقمندی و نفوذ در کارکنان برای ایجاد خلاقیت و انگیزه های شغلی در آن ها لازم و ضروری است.
۶.

عوامل مؤثر بر بهره وری نیروی انسانی با استفاده از تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره مطالعه موردی: کارکنان بیمارستان شهید صدوقی یزد(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:

کلید واژه ها: بهره وری نیروی انسانی تحلیل سلسله مراتبی تاپسیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۵۹
مقدمه: درک بهره وری از دیدگاه کارکنانی که در یک فرایند صنعتی یا خدماتی دخیل و نقش آفرین هستند و به کارگیری دیدگاههای آن ها، مهمترین اقدام اولیه برای افزایش بهره وری است. لذا، هدف اصلی این تحقیق شناسایی، تعیین درجه اهمیت و رتبه بندی عوامل اثرگذار بر بهره وری کارکنان بیمارستان شهید صدوقی یزد می باشد. روش کار: این مطالعه از روش تحقیق توصیفی_تحلیلی و ریاضی با پیمایش به صورت میدانی انجام شده است. جامعه آماری شامل؛ کلیه کارکنان بیمارستان صدوقی یزد با حجم نمونه 145نفر می باشد. برای گردآوری داده ها، از پرسشنامه استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری مانند؛ آزمون میانگین یک نمونه ای و تکنیک های تصمیم گیری چندمعیاره استفاده شده است. یافته ها: بررسی ویژگی های جمعیت شناختی (سن، سابقه کار و تحصیلات) نشانگر پتانسیل بالقوه کارکنان می باشد. ضمنا، با به کارگیری آزمون های آماری و پردازش داده ها، تعدادی از فرضیه ها (ا تا 8) تایید و نهایتا 8 عامل اثرگذار بر بهره وری کارکنان نیز شناسایی و رتبه بندی شدند. نتیجه گیری: رتبه بندی عوامل مؤثر بر بهره وری کارکنان به ترتیب عبارتند از؛ عوامل سازمانی و مدیریتی، عوامل حمایت سازمانی و نظام جبران خدمات، عوامل فیزیکی و روانی محیطی، عوامل میزان آزادی و استقلال کارکنان در انجام امور، عوامل فردی، عوامل ایجاد کننده جو صمیمیت و همکاری در بیمارستان، عوامل برنامه ریزی و هدایت عملکرد کارکنان، عوامل تقویت حس تعهد و وفاداری در کارکنان. ضمنا، با استفاده از تکنیک تاپسیس، رتبه بندی مؤلفه های مربوطه نیز تعیین شدند. علیهذا، عوامل شناسایی شده می تواند مبنای پیاده سازی هسته و چرخه بهبود بهره وری، طراحی و اجرای آموزش های ضمن خدمت ویژه مدیران و سایر طرح های پرسنلی قرار گیرد.
۷.

کاهش زمان انتظار بیماران در فرآیند اورژانس بیمارستان آیت الله کاشانی اصفهان با استفاده از مدل شبیه سازی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: اورژانس زمان انتظار شبیه سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱ تعداد دانلود : ۸۵
مقدمه: در بخش اورژانس دقیقه ها و ثانیه ها برای بیمار مهم است. مدیریت صحیح زمان انتظار بیماران، نیازمند بهره گیری از یک منطق تصمیم گیری مناسب است. شبیه سازی یکی از تکنیک های پشتیبانی از تصمیمات مدیریت و کاهش ریسک فرآیند تصمیم گیری به وسیله ارزیابی و تحلیل استراتژی های مختلف می باشد. بنابراین هدف از نجام این مطالعه کاهش زمان انتظار بیماران در بخش اورژانس با استفاده از مدل شبیه سازی بود. روش کار: پژوهش حاضرکاربردی و از دسته مطالعات تحلیلی بود. جامعه پژوهش شامل بیماران مراجعه کننده به اورژانس بیمارستان کاشانی اصفهان در خرداد ماه 1387 بود. پس از شناسایی مسیر حرکت بیماران، داده های مورد نیاز در زمینه زمان ورود و زمان ارائه خدمت به بیماران در ایستگاه های مختلف طی دو هفته و برای 663 بیمار جمع آوری شد. با بهره گیری از این اطلاعات مدل شبیه سازی به کمک نرم افزار Simul 8 از بخش اورژانس طراحی شد. با مقایسه نتایج خروجی حاصل از اجرای مدل و نتایج به دست آمده از سیستم دستی اعتبار مدل تأیید شد و مدل به صورت نهایی درآمد. یافته ها: نتایج حاصل از اجرای راه حل های پیشنهادی و مقایسه آن با نتایج مدل مبنا در قالب میانگین کاهش زمان انتظار بیمار در فرآیند دریافت خدمات اورژانس نشان داد که در راه حل های 2 ، 9 ، 10 و 12 این زمان افزایش و در سایر راه حل ها این زمان کاهش یافته است. در راه حل های 6 و 17- 13 زمان انتظار کل بیش از راه حل های دیگر کاهش یافت. بیشترین کاهش در راه حل 15 مشاهده شد به گونه ای که زمان انتظار بیمار در فرآیند دریافت خدمات اورژانس از 19. 112 دقیقه در مدل مبنا به 24. 99 دقیقه کاهش یافت. در راه حل15 علاوه بر اضافه نمودن یک اینترن به سرویس تخصصی گوش، حلق و بینی، میانگین زمان ارائه خدمت توسط اینترن گوش، حلق و بینی از 89. 38 دقیقه به 54. 26 دقیقه، اینترن مغز و اعصاب از 31. 13 دقیقه به 58. 6 دقیقه و اینترن ارتوپدی از 13. 12 دقیقه به 98. 5 دقیقه کاهش یافت. نتیجه گیری: از آنجایی که مدیران در مراقبت بهداشتی بخصوص در بخش اورژانس، پزشکانی هستند که متخصص تجزیه و تحلیل امور نیستند، به نظر می رسد آن ها به ابزاری نیاز دارند که بتوانند از آن به سادگی استفاده کنند و به کمک این ابزار روش های علمی را جهت کاهش هزینه ها و زمان انتظار بیماران به دست آورند. استفاده از تکنیک های مختلف تحقیق در عملیات به ویژه شبیه سازی می تواند اهداف فوق را برآورده سازد. 2. . مدرس گروه مدیریت و فنآوری اطلاعات سلامت، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی ، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
۸.

بررسی شاخص های زمان سنجی در بخش اورژانس بیمارستان فیروزگر تهران: 1391(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: شاخص های زمان سنجی بخش اورژانس بیمارستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۷۳
مقدمه: سرعت ارائه خدمات در مراکز درمانی به خصوص اورژانس، در جهت کاستن از مرگ و میر و معلولیت ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است. یکی از مهمترین شاخص هایی که در ارزیابی مراکز اورژانس به کار گرفته می شود مدت زمان انتظار بیماران برای دریافت خدمات تشخیصی درمانی می باشد. این مطالعه به منظور بررسی شاخص های زمان سنجی شش ماهه اول سال 1391 در بخش اورژانس بیمارستان فیروزگر تهران انجام شده است. روش کار: این مطالعه از نوع مشاهده ای به روش مقطعی در نیمه اول سال 1391 انجام گرفت. جامعه مورد بررسی تمام بیماران مراجعه کننده به بخش اورژانس بیمارستان فیروزگر تهران در نیمه اول سال 1391 بود. جهت جمع آوری داده ها از فرم زمان سنجی گردش کار اورژانس با پنج گروه استفاده گردید. داده های حاصل توسط نرم افزار Excel تحلیل گردید. یافته ها: متوسط زمان دسترسی به اولین ویزیت بالینی در اورژانس در شش ماهه اول سال 1391 حدود سه دقیقه و متوسط زمان انجام اولین خدمات پرستاری در اورژانس حدود سه دقیقه، متوسط زمان دریافت پاسخ آزمایش در اورژانس حدود 170 دقیقه و متوسط زمان انجام رادیوگرافی تا حاضر شدن کلیشه رادیولوژی حدود 125 دقیقه و متوسط زمان انتظار در اورژانس جهت تعیین تکلیف بیماران حدود 305 دقیقه بوده است. نتیجه گیری: شاخص های زمان سنجی اورژانس در بیمارستان فیروزگر در شش ماهه اول سال 1391 در حد استاندارد است که از دلایل آن وجود پزشک مقیم طب اورژانس و کمیته تعیین تکلیف بیماران در بیمارستان است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۵