مدیریت سلامت

مقدمه: بیمارستان ها از مراکزی هستند که بیشترین منابع نظام سلامت را مصرف می نمایند. پایش کارایی بیمارستان ها باعث افزایش بهره وری از منابع محدود می شود. برای تعیین سطح کارایی و یا ناکارآمدی هر سازمان باید از شاخص یا شاخص هایی به جهت مقایسه استفاده کرد. گراف پابون لاسو یکی از تکنیک هایی است که به طور هم زمان به مقایسه شاخص های فوق می پردازد. هدف اصلی این مقاله تعیین کارایی بیمارستان های تأمین اجتماعی شهر تهران بر اساس مدل پابون لاسو در سال 1390 است. روش کار: این مطالعه توصیفی و به روش مقطعی در هفت بیمارستان تحت نظارت مستقیم تأمین اجتماعی شهر تهران در سال 1390 انجام شد. یافته ها: در این پژوهش میانگین شاخص های کارایی از قرار زیراست: میانگین درصد اشغال تخت، متوسط اقامت و چرخش اشغال تخت در بیمارستان های موردمطالعه و به ترتیب 7/77 درصد، چهار روز، 3/82 بار در سال بود. در این مطالعه دو بیمارستان در منطقه یک نمودار پابون لاسو، یک بیمارستان در منطقه دوم، یک بیمارستان در منطقه سوم و سه بیمارستان در منطقه چهارم قرار گرفتند و فقط یک بیمارستان کارا بوده است. نتیجه گیری: یافته های این مطالعه بیان کننده این است که فقط یک بیمارستان (2/14 درصد) از مجموع هفت بیمارستان موردمطالعه کارا بوده است. در رابطه با بیمارستان های ناکارا اقدامات لازم و توجه بیشتر مدیران ضروری است

مقدمه: تمرکز زدایی به عنوان فرایند مطلوب ارتقاء نظام سلامت و بخش جدایی ناپذیر اصلاحات گسترده جهت ارتقاء برابری، کارایی، کیفیت شناخته شده است. واگذاری مدیریتی یکی از راهکارهای تمرکز زدایی است. این مطالعه با هدف بررسی و مقایسه کارایی و اثربخشی بیمارستان شهید رجایی کرج قبل و بعد از واگذاری انجام گرفت. روش کار: این پژوهش تحلیلی-مقایسه ای بوده که به صورت مقطعی در سال 1392 انجام گرفت. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استاندارد و فرم جمع آوری اطلاعات استفاده شد. داده های قبل (سال1390) و بعد از واگذاری (1391) پس از جمع آوری از طریق نرم افزار SPSS 19 و آزمون من- ویتنی تحلیل شد. یافته ها: بعد از واگذاری مدیریتی، تعداد تخت های فعال 8/4 درصد، تخت روز اشغالی 6/3 درصد، درصد اشغال تخت 3/0 درصد، تعداد کل ترخیص شدگان 4/3 درصد، چرخش تخت بیمارستانی 3/1درصد، بیماران بستری 3/3 درصد، بیماران سرپایی 5/16 درصد و درآمدهای بیمارستان 5/6 درصد افزایش و هزینه های بیمارستان 19 درصدکاهش داشته است. عفونت های بیمارستانی 06/0 درصد افزایش یافته است، میزان رضایت مندی کارکنان قبل از واگذاری «متوسط» و بعد از آن «زیاد» ارزیابی شد و بین میزان رضایت مندی کارکنان قبل و بعد از واگذاری، اختلاف معنی داری وجود داشت (0001/0P<). میزان رضایتمندی بیماران قبل از واگذاری «ضعیف» و بعد از آن «متوسط» ارزیابی شد و بین میزان رضایت مندی قبل و بعد از واگذاری اختلاف معنی داری وجود داشت (0001/0P<). نتیجه گیری: کارایی و اثربخشی بیمارستان شهید رجایی کرج بعد از واگذاری مدیریتی بهبود یافته است. بنابراین، مدیران و سیاست گذاران نظام سلامت باید برای استفاده از این مکانیزم به عنوان راهکار اصلاحات در نظام سلامت، خصوصاً در بیمارستان های دولتی سطح کشور بسترسازی مناسب را ایجاد نمایند.

مقدمه: دسترسی مناسب به مراقبت های سلامتی یکی از اهداف اصلی همه جوامع می باشد. هدف این مطالعه بررسی میزان توسعه یافتگی استان های کشور ازنظر دسترسی به خدمات بهداشت و درمان بود. روش کار: این پژوهش یک مطالعه توصیفی- کاربردی و از نوع مقطعی بود. جامعه آماری شامل کلیه استان های کشور در سال 1391 بود. ابزار جمع آوری اطلاعات برای تهیه پیشینه و ادبیات نظری این تحقیق، مستندات کتابخانه ای و اینترنتی بود و از وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و مرکز آمار ایران به عنوان مراجع رسمی اطلاعات کشور در این زمینه، برای جمع آوری داده های مربوطه استفاده شد. از روش تاکسونومی به منظور تعیین درجه توسعه یافتگی استان های کشور، از روش آنتروپی شانون به منظور تعیین اوزان شاخص ها و از روش تاپسیس به منظور رتبه بندی استان ها ازلحاظ دسترسی به شاخص های بخش بهداشت و درمان استفاده شد. یافته ها: بر اساس نتایج روش تاکسونومی از میان 31 استان موردبررسی، 12 استان توسعه یافته، نُه استان نیمه توسعه یافته و 10 استان دیگر توسعه نیافته تلقی می شوند. با روش آنتروپی شانون شاخص نسبت تعداد داروساز به جمعیت استان مهم ترین شاخص بود. نتایج روش تاپسیس نشان داد که ازلحاظ دسترسی به شاخص های بخش بهداشت و درمان، استان مرکزی رتبه اول و استان اردبیل رتبه آخر را دارد. نتیجه گیری: با توجه به اختلاف زیاد بین استان های کشور به مسئولان توصیه می شود که اولویت های تخصیص بودجه را با توجه به درجه توسعه یافتگی استان ها مشخص نمایند.

مقدمه: با توجه به اهمیت سرمای هگذاری در توسعه نظام سلامت و تأثیر آن بر افزایش بهر هوری نیروی کار و تولید، تخصیص بهینه منابع در این حوزه و به تبع آن، ارزیابی عملکرد بیمارستا نها که اصل یترین واحد عملیاتی این بخش هستند، بسیار حائز اهمیت است. هدف این تحقیق ارزیابی کارایی بیمارستا نهای دانشگاه علوم پزشکی تهران با استفاده از تحلیل پوششی داده ها می باشد. روش کار: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و ماهیتاً پیمایشی -توصیفی است. در این مقاله کارایی نسبی 22 بیمارستان طی سالهای 1388 تا 1390 مورد ارزیابی قرار گرفت. به این منظور از تکنیک تحلیل پوششی داد هها، فرم پوششی و با ماهیت ورودی با فرض بازده متغیر نسبت به مقیاس، استفاده شد. اطلاعات مورد نیاز از منابع مستندات علمی و داده های مربوط به شاخص های ورودی و خروجی نیز از معاونت توسعه مدیریت و برنامه ریزی منابع دانشگاه علوم پزشکی تهران جمع آوری و از نرم افزار DEA Solver برای تحلیل استفاده گردید. یافته ها: میانگین کارایی بیمارستان ها، طی سال های 1388 تا 1390 به ترتیب 0.865، 0.859، 0.870 بوده و 63 درصد بیمارستان ها از بازدهی به مقیاس ثابت، 27 درصد بیمارستا نها از بازدهی به مقیاس کاهشی و 10 درصد بیمارستا ن ها از بازدهی به مقیاس افزایشی برخوردار بودند، بنابراین 90 درصد بیمارستان های مورد بررسی، قابلیت توسعه بیش از میزان فعلی را ندارند. در این مطالعه میزان ورودی هدف، برای بیمارستا نهای ناکارا جهت رسیدن به مرز کارایی و میزان صرفه جویی منابع نیز تعیین گردید. نتیجه گیری: با اجرای این تحقیق، می توان ضمن معرفی الگوهای عملکردی به مدیران عالی بخش سلامت، امکان برنامه ریزی دقیق تر برای توسعه ظرفیت خدمات بهداشتی درمانی و صرفه جویی در منابع را فراهم کرد.

مقدمه: پیشرفت های فنّاوری، استفاده از روش های علمی در تصمیم گیری خرید تجهیزات پزشکی را ضروری نموده است. پژوهش حاضر با هدف اولویت بندی مؤلفه های مؤثر بر خرید تجهیزات پزشکی در بیمارستان های منتخب شهر تهران صورت گرفته است. روش کار: پژوهش حاضر کاربردی از نوع توصیفی - پیمایشی است که در سال 1392 صورت گرفته است. جامعه پژوهش 645 نفر از اعضای کمیته تجهیزات پزشکی و کاربران تجهیزات پزشکی (شامل مسئولین بخش های بالینی و پاراکلینیکی) در بیمارستان های شهر تهران می باشد. در این مطالعه نمونه گیری انجام نشد و کلیه جامعه پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه بود که پایایی آن با استفاده از نرخ ناسازگاری (02/0IR=) که کمتر از 1/0 بود، تأیید شد. جهت تأیید روایی از نظر متخصصین استفاده شد. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و تحلیلی با استفاده از نرم افزارهای Excel و Expert Choice استفاده شده است. یافته ها: تعداد 516 پرسشنامه جمع آوری و نرخ پاسخگویی درمجموع %87 بود. درمجموع بیمارستان های بررسی شده معیار کیفیت با وزن 414/0 به عنوان اولویت اول مؤثر بر خرید تجهیزات پزشکی بود. معیارهای خدمات پس از فروش با وزن 278/0، نام و نشان تجاری با وزن 160/0 و معیار قیمت با وزن 148/0 اولویت های بعدی بودند. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد بیمارستان ها توجه زیادی به کیفیت تجهیزات پزشکی دارند و آن را به عنوان بخشی از کیفیت ارائه خدمات در نظر می گیرند. چراکه تشخیص صحیح به عنوان یکی از عوامل موفقیت ارائه کنندگان به شمار می رود که استفاده از تجهیزات مناسب نقش عمده ای در آن دارد.

مقدمه: اطلاع درمانی فرایندی است که علاوه بر مطلع ساختن بیماران و ایفای نقش مکمل در فرآیند درمان، با ارتقاء سطح سواد سلامت افراد جامعه به کاهش هزینه های درمانی کشور کمک می کند. پژوهش حاضر قصد دارد با مطالعه امکان سنجی ارائه خدمات اطلاع درمانی در مراکز پزشکی، آموزشی و درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، به بررسی شرایط موجود در این مراکز بپردازد و دورنمایی از میزان موفقیت اجرای این طرح را نمایان سازد. روش کار: روش پژوهش پیمایشی از نوع توصیفی است. جامعه پژوهش را مسئولان و پزشکان شاغل در دوازده مرکز موردمطالعه تشکیل می دهند. تمام مسئولان مراکز به همراه نمونه ای متشکل از 239 پزشک بررسی شدند. برای گردآوری اطلاعات از دو پرسشنامه استفاده شده است. پرسشنامه شماره یک به منظور بررسی نظر پزشکان در مورد خدمات اطلاع درمانی و پرسشنامه شماره دو برای مسئولان مراکز طراحی شده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار excel استفاده شده است. یافته ها: تمامی پزشکان و مسئولان موردمطالعه با ارائه خدمات اطلاع درمانی موافق هستند. بیشتر پزشکان معتقدند که تمایل بیماران به کسب اطلاعات از پزشک معالج خود (90 درصد) و نیز تفاوت سطح سواد بیماران (95 درصد)، بر میزان بهره گیری آن ها از خدمات اطلاع درمانی تأثیرگذار خواهد بود. شرایط مراکز از چهار منظر منابع اطلاعاتی، نیروی انسانی، زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات و بودجه مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه گیری: با وجود مشکلاتی در تأمین بودجه و نیروی انسانی موردنیاز در برخی از مراکز، ارائه خدمات اطلاع درمانی در مراکز موردمطالعه کاملاً عملی است.

مقدمه: تالاسمی ماژور یکی از بیماری های کم خونی شایع است که در صورت عدم تشخیص به موقع می تواند کشنده باشد. تحلیل بقاء مبتلایان به این بیماری می تواند راهکاری مناسب در تعیین و تشخیص عوامل خطر مرگ این بیماران باشد. هدف از این مطالعه، انتخاب بهترین مدل برای تعیین عوامل خطر مرگ مبتلایان به تالاسمی ماژور با استفاده از روش های رایج در تحلیل بقاء است. روش کار: در این مطالعه گذشته نگر طولی از اطلاعات 296 بیمار مبتلا به تالاسمی ماژور استفاده شد که در طی سال های 1373 تا بهار سال 1392 به کلینیک ظفر در شهر تهران مراجعه کرده بودند. برای مقایسه مدل ها و انتخاب برترین مدل از ملاک اطلاع آکاییکه استفاده گردید. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار R نسخه 2-0-3 انجام و سطح معنی داری 1/0 در نظر گرفته شد. یافته ها: مقادیر ملاک اطلاع آکاییکه برای مدل های پارامتری وایبل، وایبل شکننده، لوگ نرمال، لوگ لجستیک، گمپرتز، گاما، مدل نیمه پارامتری کاکس به ترتیب برابر 56/27، 56/29، 73/18، 39/23، 26/26، 10/68، 73/24 محاسبه شدند. میانگین زمان بقاء برای مردان و زنان به ترتیب برابر 2/40 و 7/39 سال به دست آمد. مدل لوگ نرمال نشان داد، سن ابتلا، سن اولین تزریق دسفرال، سن شروع تزریق خون، زادگاه بیماران و تحصیلات مادر با بقاء بیماران رابطه معنی داری داشت. غیر از ارائه مقادیر اکایک یافته های پزشکی هم ارائه شود نتیجه گیری: بر مبنای ملاک اطلاع آکاییکه مدل پارامتری لوگ-نرمال به عنوان مدل برتر مدل گاما نیز ضعیف ترین مدل در بین مدل های فوق ملاحظه بودند. لذا مدل پارامتری لوگ نرمال برای تحلیل بقاء بیماری تالاسمی ماژور انتخاب و پیشنهاد گردید.

مقدمه: سازمان هلال احمر به عنوان یکی از مهم ترین سازمان های مردم نهاد نقش بسزایی در زمینه مدیریت بحران را بر عهده دارد. اثر بخشی این سازمان در گرو نقشی است که نیروهای امدادی به عنوان سرمایه های انسانی ایفا می کنند. در این خصوص، مدیریت استعداد مجموعه ی کاملی از فرآیندها برای شناسایی، به کارگیری و مدیریت افراد به منظور اجرای موفقیت آمیز استراتژی کسب وکار است. هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر گونه ها مختلف رهبری بر ابعاد مدیریت استعداد و شناسایی مناسب ترین گونه آن در خصوص توسعه و بهبود مدیریت استعداد است. روش کار: این پژوهش از نوع توصیفی و کاربردی است و با روش پیمایش تک مقطعی و میدانی انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق را امدادگران جمعیت هلال احمر استان یزد، تشکیل می دهند؛ که بر اساس حجم نمونه محاسبه شده، 246 نفر به صورت تصادفی انتخاب و مورد پیمایش قرار گرفتند. به منظور تبیین رابطه ی میان متغیر های تحقیق، از دو پرسشنامه چندعاملی رهبری (MLQ) باس و آلیو و مدیریت استعداد استفاده شده که پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ و روایی آن از طریق روایی محتوایی بررسی گردیده است. تجزیه وتحلیل داده ها از طریق مدل یابی معادلات ساختاری با کمک نرم افزار SMART-PLS و آزمون تی-استیودنت در محیط SPSS 18 انجام شد. یافته ها: یافته های تحقیق نشانگر غلبه ی رهبری تحول آفرین و سپس مبادله ای در این سازمان و همچنین وضعیت نامناسب ابعاد همسو سازی و نگهداشت و توسعه استعداد می باشد. از سوی دیگر بر اساس خروجی روش PLS، نوع رهبری مبادله ای با تمام اجزاء فرایند مدیریت استعداد ارتباط مثبت و معنی دار دارد و رهبری تحول آفرین تنها با فرایند جذب استعداد دارای رابطه معنی دار می باشد. نتیجه گیری: با توجه به تأثیر مستقیم و معنادار رهبری مبادله ای بر ابعاد مدیریت استعداد و همچنین وضعیت کنونی رهبری غالب در سازمان، حرکت به سوی جایگزینی رهبری مبادله ای در عوض رهبری تحول آفرین در این سازمان باید در اولویت قرار گیرد و با بهبود آن، علاوه بر افزایش کارایی و اثربخشی سازمان به وضعیت مدیریت استعداد به طور چشم گیری مطلوبیت بخشید