مدیریت سلامت

مدیریت سلامت

مدیریت سلامت دوره 17 بهار 1393 شماره 55 (مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

مقالات

۱.

وضعیت کانون کنترل بر سلامت و ارتباط آن با رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت در جمعیت بالای پانزده سال شهر بندرعباس(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: کانون کنترل کنترل درونی شانس قدرت دیگران ارتقاء سلامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۵۷
مقدمه: کانون کنترل بر سلامت عبارت است از درجه باور و اعتقاد فرد به این امر که سلامت او تحت کنترل عوامل درونی یا عوامل بیرونی است. هدف این مطالعه تعیین وضعیت کانون کنترل بر سلامت و ارتباط آن با رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت در جمعیت بالای 15 سال شهر بندرعباس بود. روش کار: این مطالعه مقطعی در سال 1391 در جمعیت بالای 15 سال بندرعباس انجام شد. فرم A پرسشنامه والستون و پرسشنامه رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت در اختیار 830 نفر قرار گرفت و 687 نفر آنها را به طور کامل تکمیل کردند. جهت پیش بینی رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت از روی مؤلفه های کانون کنترل سلامت از رگرسیون چند متغیره استفاده شد . یافته ها: میانگین سن افراد مورد مطالعه (1/12= SD ) 3/34 سال و 8/49 درصد آنها مرد بودند. بین میانگین امتیاز کانون کنترل درونی، شانس و قدرت دیگران اختلاف آماری معناداری وجود داشت (0001 p< ).کمترین میانگین مربوط به کانون کنترل شانس (3/21)، و بالاترین میانگین مربوط به قدرت دیگران (3/30) و کانون کنترل درونی (3/30) بود. بر اساس تحلیل رگرسیون، کانون کنترل درونی (001/0> p ، 23/0= β ) و قدرت دیگران (001/0> p ، 29/0= β ) بطور معنی داری متغیر پاسخ یعنی رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت را تبیین می کنند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه به نظر می رسد برای ارتقاء رفتارهای سلامتی بایستی بیشتر بر باورهای افراد مبنی بر تأثیر عوامل درونی و توانایی خودشان و همچنین تأثیر افراد مهم برکنترل عوامل بیرونی، محیطی و شانس تمرکز نمود و آنها را تقویت کرد.
۲.

کاربرد روش های تحلیل شبکه ای و تاپسیس فازی در تحلیل کیفیت خدمات الکترونیک بخش مراقبت های بهداشتی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: خدمات الکترونیک کیفیت خدمات الکترونیک مراقبت های بهداشتی الکترونیکی تاپسیس فازی سروکوال فرآیند تحلیل شبکه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵ تعداد دانلود : ۱۱۵
مقدمه: کاهش هزینه های خدمات بهداشتی و درمان و نیز ارائه خدمات بهداشتی و درمان با کیفیت، به یک اولویت جهانی تبدیل شده است. هدف از این تحقیق به کارگیری مفهوم کیفیت خدمات الکترونیک در بخش مراقبت های بهداشتی بر اساس رویکرد سروکوال و ارائه چارچوبی برای تحلیل و ارزیابی خدمات مراقبت بهداشتی الکترونیکی می باشد. روش کار: در این تحقیق مدلی بر اساس روش تصمیم گیری چند معیاره ساخته شد که شامل ترکیب فرآیند تحلیل شبکه ای برای به دست آوردن وزن معیارهای کیفیت خدمات الکترونیکی و تاپسیس فازی جهت ارزیابی و اولویت بندی ارائه دهندگان مراقبت بهداشتی الکترونیکی است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه فرآیند تحلیل شبکه ای و تاپسیس فازی می باشد که در چهار بیمارستان شهر رشت مورد ارزیابی قرار گرفته است و تحلیل داده ها به وسیله نرم افزار Super decision صورت گرفت. زمان مربوط به گردآوری داده ها و انجام مطالعه سالهای 1391 تا 1392 بود. یافته ها: معیارهای مربوط به ابعاد سنجش سروکوال الکترونیک استفاده شده در این تحقیق دارای شش معیار اصلی و 19 زیرمعیار می باشد که رتبه بندی شدند. چهار بیمارستان گلسار، قائم، آریا و پورسینا به ترتیب رتبه یک تا چهار را کسب کردند و معیارها و زیرمعیارهای تحقیق که مورد شناسایی قرار گرفتند هر کدام رتبه ای را به خود اختصاص دادند که نشان دهنده اهمیت آن ها در ارزیابی کیفیت خدمات الکترونیک در مراقبت های بهداشتی می باشد. نتیجه گیری: با اجرای این پژوهش می توان با معرفی معیارها و زیر معیارهای مربوط به کیفیت خدمات الکترونیک اهمیت هر کدام از آن ها را مشخص کرد و به بهتر شدن هر چه بیشتر عملکرد خدمات مراقبت های بهداشتی کمک کرد.
۳.

چالش های برنامه آموزشی در مقطع کارشناسی رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی: یک مطالعه کیفی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: برنامه آموزشی ارزشیابی برنامه رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱ تعداد دانلود : ۹۴
مقدمه: کیفیت برنامه های آموزشی در دهه های اخیر با چالش های متعددی همراه بوده است. شناسایی این چالش ها می تواند به برنامه ریزان در جهت هر گونه تغییر و بازنگری و بهبود کیفیت برنامه های آموزشی کمک نماید. هدف این مطالعه شناسایی مشکلات موجود در برنامه آموزشی رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی در مقطع کارشناسی بود. روش کار: این مطالعه کیفی با مشارکت 27 نفر از اعضای هیات علمی، مربیان و دانش آموختگان انجام گردید. افراد به صورت هدفمند انتخاب شدند. پس از کسب رضایت آگاهانه از آنان، داده ها با استفاده از مصاحبه فردی به صورت نیمه ساختار یافته، جمع آوری شد. کلیه مصاحبه های ضبط شده روی کاغذ بازنویسی و مرور شد. سپس به روش تحلیل محتوا مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: پس از تحلیل نتایج، سه طبقه اصلی برنامه درسی، عرصه های بالینی و اهداف برنامه به عنوان چالش های مهم در برنامه آموزشی کارشناسی رشته مدیریت خدمات بهداشتی درمانی شناسایی شد. به نظر می رسد که سرفصل دروس و اهداف این برنامه آموزشی اثربخشی لازم را ندارند و همچنی مشارکت کنندگان معتقد بودند که عرصه های بالینی باید از لحاظ مواردی از قبیل برگزاری کلاس های توجیهی، آموزش مهارت های مبتنی بر بیمارستان و مربیان توانمند مورد توجه قرار گیرند. نتیجه گیری: تصمیم گیرندگان، برنامه ریزان و مدرسان می توانند با استفاده از نتایج این مطالعه، به بازنگری و تدوین برنامه ای متناسب با توجه به نیازهای سیستم بهداشتی درمانی کشور بپردازند تا دانش آموختگان به صلاحیت ها و توانمندی های مورد نیاز در اداره واحدهای بهداشتی درمانی دست یابند.
۴.

بررسی وضعیت جریان اطلاعات در مراکز تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی تهران: 1391(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: مدیریت اطلاعات دانشگاه علوم پزشکی تهران مراکز تحقیقاتی پژوهشگران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵ تعداد دانلود : ۸۳
مقدمه: جریان اطلاعات را می توان به عنوان یکی از مهم ترین مباحث مدیریت اطلاعات در سازمان ها در نظر گرفت. در این پژوهش جریان اطلاعات از لحاظ نحوه «گردآوری»، «تولید و ذخیره» و «اشاعه و انتشار اطلاعات» در مراکز تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی تهران و نیز روابط اطلاعاتی این مراکز با سازمان های مادر، همسو و رقیب مورد بررسی قرار گرفته است. روش کار: این مطالعه از دسته مطالعات کاربردی است و به روش پیمایش توصیفی– تحلیلی (مقطعی) انجام گرفت. داده های آن از طریق پرسش نامه پیش ساخته با پایایی و روایی تأیید شده، گردآوری گردید. با بهره گیری از نرم افزار SPSS، جهت تحلیل آماری داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون کروسکال والیس) استفاده شد. یافته ها: به لحاظ میزان تأکید بر انواع منابع گردآوری اطلاعات (مجذور کا= 40/365، درجه آزادی=10، 000/0= p) و شیوه و نحوه گردآوری اطلاعات (مجذور کا= 40/32، درجه آزادی=10، 000/0= p) در بین مراکز تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی تهران تفاوت معنی داری وجود دارد. هم چنین میزان تأکید بر نوع وقالب های ذخیره اطلاعات (مجذور کا= 22/27، درجه آزادی=10، 001/0= p) و محملهای تولید و ذخیره اطلاعات (مجذور کا= 18/28، درجه آزادی=10، 001/0= p) در مراکز تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی تهران به صورت معنی داری متفاوت است. اما به لحاظ میزان تأکید بر مخاطبان اشاعه اطلاعات (مجذور کا= 20/6، درجه آزادی=10، 695/0= p)، شیوه و قالب های اشاعه اطلاعات (مجذور کا= 40/6، درجه آزادی=10، 795/0= p) و محمل اشاعه اطلاعات (مجذور کا= 95/16، درجه آزادی=10، 070/0= p) در بین مراکز تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی تهران تفاوت معنی داری وجود ندارد. نتیجه گیری: نوع روابط اطلاعاتی موجود در مراکز تحقیقاتی عمدتاً از نوع روابط سازمانی است که تنها با دو نوع سازمان در ارتباط می باشند: سازمان مادر (دانشگاه) و سازمان های هم سو. روابط با سازمان های رقیب و سازمان های هم سو در مراکز تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی تهران به صورت تعریف شده و مشخص وجود ندارد. در کل می توان گفت که جریان اطلاعات به شکل ناقصی در مراکز تحقیقاتی دانشگاه علوم پزشکی تهران وجود دارد.
۵.

خوشه بندی فازی دانشگاه های علوم پزشکی کشور بر اساس شاخص های تجویز دارو در سال 1387(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: ایران شاخص های تجویز دارو خوشه بندی روش فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵ تعداد دانلود : ۸۶
مقدمه: تلاش در راستای بهبود تجویز و مصرف بهنجار و علمی دارو یکی از وظایف متولیان عرصه سلامت می باشد. فعالیت های انجام شده با هدف ارتقاء سطح نسخه نویسی پزشکان و فرهنگ مصرف دارو در بین مردم، شاخص های مربوط به تجویز و مصرف منطقی دارو در کشور کاهش داده است. هدف از این بررسی شناسایی قطب های همگن در بین دانشگاه های علوم پزشکی کشور با توجه به تفاوت بافت اجتماعی، اقتصادی و فضای فرهنگی حاکم بر مناطق مختلف بود. روش کار: در این مطالعه مقطعی– تحلیلی، خوشه های همگن در بین دانشگاه های علوم پزشکی کشور با به کارگیری تکنیک خوشه بندی فازی بر مبنای شاخص های تجویز دارو در کشور در سال 1387 به دست آمد که توسط کمیته کشوری تجویز و مصرف منطقی دارو گردآوری شده است. تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزار بر روی داده های 30 دانشگاه علوم پزشکی کشور انجام گردید. یافته ها: دانشگاه های علوم پزشکی بر اساس روش خوشه بندی فازی به چهار خوشه تقسیم شدند که هر خوشه دربردارنده عناصری است که به لحاظ شاخص های مورد بررسی دارای شباهت بیشتری به هم هستند و ساختاری متفاوت با دیگر خوشه ها دارند. در بین خوشه های به دست آمده، خوشه چهارم یعنی استان گلستان بیشترین متوسط تجویز اقلام دارویی را بین سایر استان ها و در خوشه های مختلف داربود. نتیجه گیری: شناسایی و طبقه بندی مناطق همگون و شناسایی قطب های همگن کشور در تجویز و مصرف منطقی دارو به منظور مطالعه ویژگی های هر یک از این قطب ها و دستیابی به نقاط ضعف و قوت هر یک صورت می پذیرد که بر اساس یافته های این پژوهش خوشه چهارم یعنی استان گلستان نیاز به تغییر فرهنگ پزشکان و مردم منطقه دارد.
۶.

بهبود فرایندهای بخش اورژانس بیمارستان با استفاده از شبیه سازی رایانه ای(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: بخش اورژانس بیمارستان شبیه سازی بهبود فرایندها شبکه های پتری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۴ تعداد دانلود : ۸۴
مقدمه: بخش اورژانس با مسائل گوناگونی مانند کمبود تخت، ناتوانی بیماران در دسترسی منظم به مراقبت سرپایی، و شلوغی و ازدحام روبرو است، که در نتیجه افزایش زمان انتظار بیماران، افزایش مدت اقامت بیماران برای دریافت خدمت و کیفیت پایین خدمات را در پی دارد. هدف اصلی این پژوهش بهبود فرایندهای جریان بیمار در بخش اورژانس است. روش کار: این پژوهش از دیدگاه شیوه، توصیفی و از دیدگاه هدف، یک پژوهش کاربردی است. جامعه آماری پژوهش کلیه افراد مراجعه کننده به بخش اورژانس بیمارستان مورد بررسی بودند که به صورت نامحدود در نظر گرفته شدند. برای مدل سازی فرآیندهای جریان بیمار، از شبکه های پتری رنگین، و برای شبیه سازی و بررسی سناریوهای بهبود، از ابزار CPN Tools استفاده شد. داده های ورودی مدل شبیه سازی از طریق زمان سنجی در طول زمان جمع آوری داده ها به دست آمده اند. زمانهای انتظار بیماران، طول مدت اقامت و میزان استفاده از منابع به عنوان معیارهای عملکردی تعریف شده است. برای بهبود در فرایندها چهار سناریوی بهبود دهنده (B,C,D,E) تعریف و اثر این سناریوها بر معیارهای عملکردی بررسی شد. یافته ها: خروجی شبیه سازی نشان داد که سناریو B، مدت زمان انتظار برای پزشک متخصص را 45 درصد کاهش می دهد و سناریوهای دیگر اثر مثبتی بر کاهش زمانهای انتظار نداشته اند. سناریو E بیشترین کاهش در طول مدت اقامت بیماران سطوح مختلف ESI داشته است. دو سناریو E و D بهبودهای بیشتری در استفاده از منابع داشته اند. نتیجه گیری: در انتخاب سناریوی برتر به مأموریت و رسالت اصلی بخش اورژانس، یعنی نجات جان بیماران بد حال توجه می شود. از اینرو سناریویی که این مهم را برآورده کند، حتی اگر هزینه ی زیادتری نیز داشته باشد، نسبت به دیگر سناریوها برتری دارد. با توجه به بهبودهای ناشی از سناریو E، این سناریو علی رغم هزینه بیشتر، به علت اهمیت آن، نسبت به D ترجیح داده می شود. سناریو D نیز با توجه به هزینه کمتر نسبت به دو سناریوی دیگر به عنوان سناریوی دوم بهبود تعیین می شود.
۷.

ارائه ی مدل توسعه ی گردشگری سلامت با رویکرد تلفیقی تاپسیس فازی و مدل سازی ساختاری تفسیری در استان یزد(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: گردشگری گردشگری سلامت تاپسیس فازی مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶ تعداد دانلود : ۷۹
مقدمه: در میان حوزه های مختلف گردشگری، گردشگری سلامت به دلیل قابلیت و مزیت های رقابتی از توجه زیادی برخوردار شده است. هدف این پژوهش ارائه ی چارچوبی جامع جهت شناسایی و بررسی تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم هر یک از عوامل مؤثر بر توسعه ی صنعت گردشگری سلامت استان یزد می باشد. روش کار: در این تحقیق پس از مرور پیشینه و شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه ی گردشگری سلامت، مهم ترین عوامل با استفاده از تکنیک تاپسیس فازی تعیین گردید و در ادامه با استفاده از روش مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM)، سطح بندی شدند. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان می دهد که عوامل به روز بودن اطلاعات کادر بیمارستان و مرتبط بودن تخصص پزشکان با وظایف آن ها، اساسی ترین عوامل در مدل توسعه ی گردشگری سلامت می باشند و باید در وهله ی اول بر آن ها تأکید شود. نتیجه گیری: با استفاده از یافته های این پژوهش می توان به این نتیجه رسید که گردشگری سلامت و توسعه ی آن در استان یزد نیازمند عزم جدی برای جلب رضایت بیمارانی است که جهت معاینه یا درمان به استان یزد مراجعه می کنند. این مهم از طریق سرمایه گذاری در تجهیز و به روز کردن بیمارستان ها و توسعه ی مهارت کادر بیمارستان مقدور خواهد یود.
۸.

ارزیابی کیفیت وب سایت های فارسی حوزه افسردگی براساس مقیاس وب مد کوال(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: افسردگی اینترنت اطلاعات سلامت مقیاس وب مد کوال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳ تعداد دانلود : ۱۰۴
مقدمه : امروزه در محیط اینترنت هر فرد می تواند با هر سطح دانشی به عنوان تولید و توزیع کننده اطلاعات عمل کند و تفاوت این رسانه با بسیاری از رسانه های سنتی انتقال اطلاعات، عدم امکان کنترل بر محتوی اطلاعات منتشر شده در شبکه اینترنت می باشد وهمین امر باعث شده کیفیت اطلاعات از جمله در حوزه سلامت مورد تردید قرار گیرد. هدف پژوهش حاضر تعیین کیفیت وب سایت های فارسی حوزه افسردگی بود. روش کار : پژوهش حاضر پیمایشی تحلیلی و از نوع کاربردی است. جامعه پژوهش شامل 14 وب سایت فارسی حوزه افسردگی بود که توسط اشخاص حقیقی یا حقوقی ایجاد شده بودند. ابزار گردآوری اطلاعات سیاهه وارسی استاندارد وب مد کوال بود. وب سایت های مورد مطالعه بر اساس شاخص های محتوای اطلاعات، اعتبار منابع، طراحی، دسترس پذیری و قابلیت استفاده، پیوندها، پشتیبانی از کاربر و محرمانگی اطلاعات ارزیابی شد که حداکثر امتیاز برای هر وب سایت 83، حداقل آن صفر و امتیاز متوسط 5/41 بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون t تک نمونه ای درنرم افزار SPSS استفاده شد و یافته ها به صورت میانگین امتیاز و نمره مطلوب ارائه شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد وب سایت های فارسی درحوزه افسردگی در شاخص های اطلاعات (میانگین امتیاز 6/6)، اعتبار منابع (میانگین امتیاز2/4)، دسترس پذیری (میانگین امتیاز1/2)، پیوندها (میانگین امتیاز 5/1)، پشتیبانی کاربر (میانگین امتیاز 9/3) و محرمانگی اطلاعات (میانگین امتیاز 5/2) از وضعیت مطلوبی برخوردار نبوده و امتیاز آن ها کمتر از میانگین امتیاز متوسط بود و تنها در شاخص طراحی (میانگین امتیاز 9) از امتیاز مناسب و بالاتر از میانگین برخوردار بودند. از بین وب سایت های مورد بررسی، وب سایت انجمن روانشناسی ایران بهترین، و وب سایت افسردگی از نظر امتیاز کلی ضعیف ترین وب سایت بود. نتیجه گیری: اطلاعات وب سایت های فارسی در حوزه افسردگی برای استفاده کاربران از کیفیت لازم برخوردار نیستند. بنابراین توصیه می شود کاربران در زمینه افسردگی از فهرست رتبه بندی شده وب سایت های این حوزه بهره بگیرند یا با راهنمایی متخصصان، اطلاعات مورد نظر خود در اینترنت را بازیابی نمایند .

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۸۵