مدیریت بهره وری (علوم مدیریت سابق)

مدیریت بهره وری (علوم مدیریت سابق)

مدیریت بهره وری سال شانزدهم تابستان 1401 شماره 61 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ارائه چارچوبی برای سنجش میزان بلوغ مدیریت دانش در سازمان های عمومی (مورد مطالعه: دانشگاه فردوسی مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بلوغ مدیریت دانش سازمان های عمومی شبکه عصبی ماتریس تحلیل اهمیت - عملکرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۲ تعداد دانلود : ۱۲۱
اندازه گیری میزان موفقیت اجرای مدیریت دانش به دلیل مزایای بلندمدت و غیرمستقیم آن در سازمان های عمومی دشوار است. ازاین رو، اندازه گیری میزان بلوغ مدیریت دانش به عنوان راهکاری برای ارزیابی موفقیت اجرای مدیریت دانش در این سازمان ها مطرح می شود. پژوهش حاضر بر آن است تا چارچوبی برای سنجش میزان بلوغ مدیریت دانش در سازمان های عمومی ارائه دهد. بدین منظور، طی یک فرآیند چهار مرحله ای پس از شناسایی ابعاد هفت گانه بلوغ مدیریت دانش و تأیید آنها به کمک تحلیل عاملی تأییدی از شبکه های عصبی مصنوعی برای بررسی میزان اهمیت هر یک از ابعاد استفاده شده است. در ادامه، بر اساس موقعیت هر یک از ابعاد در ماتریس تحلیل اهمیت- عملکرد و بررسی میزان شکاف میان وضعیت موجود و مطلوب هر یک از آنها، سطح بلوغ مدیریت دانش برای هر یک از ابعاد مشخص گردیده است. مطابق با نتایج پژوهش، ابعاد رهبری، فرهنگ سازمانی و فرآیندهای مدیریت دانش در وضعیت مناسبی قرار داشته اند، درحالی که ابعاد منابع انسانی، ساختار سازمانی و استراتژی مدیریت دانش مستلزم بهبود بوده اند. بعد فناوری اطلاعات و ارتباطات تنها بعدی است که انجام تعدیل فعالیت ها در آن ضروری بوده است. همچنین، نتایج نشان داده است که بعد رهبری در سطح بهینه شده، ابعاد فرهنگ سازمانی و فرآیندهای مدیریت دانش هر دو در سطح بهبودیافته و مدیریت شده، بعد منابع انسانی در سطح تعهد، دو بعد ساختار سازمانی و استراتژی مدیریت دانش در سطح استقرار و تمرکز، و در پایان بعد فناوری اطلاعات و ارتباطات در سطح ابتدایی و تک نگری از بلوغ مدیریت دانش قرار داشته اند.
۲.

طراحی مدلی به منظور شناسایی عوامل اثرگذار و میزان تأثیر آنها در احیای صنایع غذایی کوچک و متوسط راکد شده و نیمه فعال(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: افول شرکت ها احیاء شرکت صنایع غذایی کوچک و متوسط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۱۵
هدف اصلی تحقیق حاضر طراحی مدل احیای شرکت های راکد و نیمه فعال تولیدی و صنایع غذایی کوچک و متوسط استان اردبیل است، بدین منظور با مرور پیشینه و مصاحبه با خبرگان از طریق روش دلفی فازی در ابتدا مؤلفه های تأثیرگذار بر احیای این شرکت ها شناسایی گردید که 97 مؤلفه به دست آمدند. سپس براساس تحلیل عاملی اکتشافی به بررسی رابطه میان مؤلفه ها اقدام شد. بدین منظور عوامل در 10 بعد تعیین و به واسطه تبیین رابطه بین مؤلفه ها و ابعاد با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی نسبت به رتبه بندی ابعاد براساس نظرات خبرگان به تعداد 48 نفر از مدیران و کارشناسان عالی رتبه صنایع کوچک و متوسط غذایی در استان اردبیل اقدام گردید. نتایج به ترتیب نشانگر اولویت عوامل اقتصادی، عوامل مرتبط با تأمین زیرساخت، عوامل مرتبط با فرآیندهای تحقیق و توسعه، عوامل مربوط به مشکلات مالی، عوامل حقوقی و قضایی داشته و عوامل ناشی از اثرات تحریم، عوامل مربوط به بازار، وضع قوانین محل کسب وکار، عوامل سازماندهی مدیریت و کارکنان و عوامل اجتماعی و فرهنگی در اولویت های بعدی قرار داشتند. در با توجه به اهداف تحقیق به خوشه بندی صنایع غذایی فعال در استان اردبیل براساس مستندات موجود پرداخته شد که با توجه به نتایج، صنایع مربوط در پنج خوشه قرار گرفتند، بر مبنای خوشه بندی موجود و با استناد به عوامل مهم احیا شناسایی شده در شرکت های کوچک و متوسط، اقدام به تعیین ضریب تأثیر هر مجموعه عوامل در هر خوشه با استفاده از روش رگرسیون چند متغیره شد و درنهایت مدل احیای مناسب برای هر خوشه شناسایی و ارائه گردید.
۳.

ارائه الگوی مدیریت عملکرد اجتماعی سازمان های دولتی، مورد مطالعه: شهرستان نجف آباد اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سازمان های دولتی عملکرد عملکرد اجتماعی مدیریت عملکرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۱۱۸
یکی از عوامل کلیدی بقای دولت ها در جهان امروز ارتقای پیوسته مدیریت عملکرد در این سازمان ها است به نحوی که سازمان های دولتی هرچه در زمینه نوآوری مدیریت عملکرد از حیث پاسخگویی به نیازهای مختلف اجتماع غنی تر عمل نمایند اسباب ایجاد رشد و کمال توسعه سازمانی را فراهم خواهند نمود. الگویی در زمینه مدیریت عملکرد اجتماعی در سازمان های دولتی وجود نداشت، لذا این پژوهش با هدف طراحی الگوی توصیف شده انجام گردید. پس از تأیید مدل با استفاده از تکنیک دلفی و بهره گیری ازنظر خبرگان در دو دور رفت وبرگشت با اجماع بیش از 80 درصد، مدل ارائه گردید، درنهایت 10 بعد اصلی،39 مؤلفه به عنوان گویه های مدل استخراج گردید. سپس توسط 16 نفر از خبرگان علمی و دانشگاهی آزمون شد و مورد تأیید قرار گرفت. تحقیق حاضر ازنظر هدف توصیفی و ترکیبی، از نظر نتیجه، کاربردی و از نظر نوع داده ترکیبی (کمی و کیفی) است. جامعه هدف تحقیق سازمان های اداری نظام دولتی مستقر در شهرستان نجف آباد اصفهان بود. بخش کمی به وسیله، 94 پرسشنامه محقق ساخته از مدیران عالی و ارشد دستگاه های اجرایی تکمیل و جمع آوری شد. درنهایت برای تحلیل داده ها از روش تحلیل عاملی تأییدی با استفاده از نرم افزار SPSS و Smart_PLS استفاده شد. بار عاملی تمامی گویه ها بالاتر از 4/0 به دست آمد. لذا پایایی مدل از وضعیت مطلوبی برخوردار بود. هدف پژوهش ارائه مدلی برای سازمان های دولتی است که سبب تاب آوری در پاسخگویی اجتماعی و تعالی سازمان های دولتی در بهره وری بوده است.
۴.

شناسایی عوامل مؤثر بر ارتقای بهره وری کارکنان دورکاری در دوران بیماری کووید19 با استفاده از تکنیک های فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهره وری کارکنان دورکاری دورکاری تکنیک بهتری - بدترین فازی تکنیک دیمتل فازی بیماری کووید- 19

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۲ تعداد دانلود : ۱۷۴
شناخت و مدیریت عوامل مؤثر بر بهره وری کارکنان از اهمیت بسزایی برخوردار است. باوجوداین، مورد بررسی چندانی قرار نگرفته است. از طرفی دورکاری به عنوان یکی از عوامل مؤثر بر اقتصاد جهانی، موضوعی است که امروزه توجه اندیشمندان را به خود جلب است و اهمیت آن در زمان شیوع بیماری کووید 19 جای بحث فراوان دارد. به همین منظور هدف اصلی این پژوهش شناسایی عوامل مؤثر بر بهره وری کارکنان به صورت دورکاری در دوران بیماری کووید 19 است. پژوهش حاضر شامل دو بخش کیفی و کمی است. بدین منظور بخش کیفی با بررسی ادبیات تحقیق و مروری نظام مند بر مطالعات و با استفاده از روش دلفی فازی عوامل مؤثر بر ارتقای بهره وری کارکنان دورکاری در قالب مدلی با 7 بعد و 21 شاخص استخراج شد که این هفت بعد عبارتند از: عوامل فیزیولوژیکی و روان شناسی، عوامل اجتماعی، عوامل سازمانی، عوامل فنّاورانه و عوامل موقعیتی مرتبط با محیط کار. در بخش کمی 35 نفر از کارشناسان شرکت کارگزاری تدبیرگران با استفاده از پرسشنامه خبره محور طراحی شده، پس ازآن به منظور تبیین و ارزیابی وزن عوامل و روابط میان آنان از تکنیک بهتری-بدترین فازی و از رویکرد دیماتل فازی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که عوامل فیزیولوژیکی دارای بیشترین اهمیت و عوامل فنّاورانه دارای کمترین اهمیت در میان عوامل اصلی و میزان تأثیر وضعیت جسمی و جنسیت کارکنان دارای بیشترین اهمیت و کیفیت کار دارای کمترین اهمیت در میان شاخص های فرعی دارند.
۵.

طراحی مدل برندسازی در تولید اجتماعی در جهت بهبود عملکرد صنعت پوشاک داخلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برندسازی تولید اجتماعی صنعت پوشاک داخلی گراندد تئوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۴۵
تحقیق حاضر با هدف طراحی مدل برندسازی در تولید اجتماعی در جهت بهبود عملکرد صنعت پوشاک داخلی انجام شده است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، توسعه ای و از لحاظ نوع روش، توصیفی- اکتشافی است. داده های کیفی مورد نیاز از طریق مصاحبه گردآوری شده است. تعداد مشارکت کنندگان با استفاده از روش نمونه گیری نظری، 20 نفر از فعالان عرصه تولید اجتماعی در صنعت پوشاک داخلی بوده است. جهت طراحی مدل برندسازی در تولید اجتماعی در جهت بهبود عملکرد صنعت پوشاک داخلی از استراتژی گراندد تئوری با رهیافت استراوس و کوربین استفاده شده است. بر اساس نتایج کدگذاری باز و محوری، عوامل شبکه های ارتباطات، پویایی صنعت، اهداف و انگیزه های برندسازی، انجمن های تولید اجتماعی و حمایت های بالادستی، از جمله عوامل علی می باشند. ظرفیت های مشارکت، توسعه برند، بسترهای حقوقی و قانونی، ساختارسازمانی چابک، ظرفیت های آموزشی برندسازی و قابلیت های ایده پردازی در برندسازی، در دسته الزامات قرارمی گیرند. چالش های مالکیت حقوقی، چالش های مدیریتی، چالش های برنامه ریزی و تحولات غیرقابل پیش بینی، از جمله عوامل مداخله گر محسوب می شوند. همچنین، تولید سفارشی، بهبود کیفیت خدمات، بهبود روابط با بازار هدف، توسعه فعالیت های پژوهشی در زمینه برند، افزایش چابکی سازمان، توسعه ایده ها در جهت افزایش قدرت برند، توسعه شبکه های مشارکت و ادغام تولیدکنندگان اجتماعی خرد از جمله مهمترین راهبردها هستند. کاهش هزینه ها، افزایش سودآوری، برنامه ریزی بهینه و توسعه کانال های ارتباطات ازجمله مهمترین پیامدهای مدل پژوهش می باشند.
۶.

آزمون مدل مفهومی رابطه علّی سکوت سازمانی با بهره وری با نقش میانجی گری امنیت شغلی در استادان تربیت بدنی دانشگاه های آزاد شمال غرب کشور با تأکید بر مقایسه دیدگاه استادان رسمی و حق التدریس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سکوت سازمانی امنیت شغلی بهره وری سازمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۱۵۳
هدف اصلی این تحقیق، آزمون مدل مفهومی رابطه علّی سکوت سازمانی با بهره وری با نقش میانجی گری امنیت شغلی در استادان تربیت بدنی دانشگاه های آزاد شمال غرب کشور با تأکید بر مقایسه دیدگاه استادان رسمی و حق التدریسی است. روش پژوهش توصیفی – همبستگی و به لحاظ هدف کاربردی است. جامعه آماری تحقیق، شامل استادان تربیت بدنی دانشگاه های آزاد شمال غرب کشور می باشد. تعداد نمونه بر اساس جدول مورگان 320 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی تعیین شده است. در تحقیق حاضر از پرسشنامه (داشچی و کمال اوغلو) برای سکوت سازمانی (این پرسشنامه برای اولین بار در کشور مورد اعتبارسنجی و استانداردسازی قرار گرفته است) همچنین از پرسشنامه (نیسی و همکاران) برای امنیت شغلی و پرسشنامه (آچیو) برای بهره وری استفاده شد که میزان آلفای کرونباخ به ترتیب 0/84، 0/86 و0/91 به دست آمد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار PLS-SMART بهره گرفته شد. یافته های تحقیق نشان داد که بین سکوت سازمانی با امنیت شغلی (T=14.646, Z=-0.724) و بهره وری (T=11.956, Z=-0.749) رابطه منفی و معنی داری وجود دارد. از سوی دیگر نیز می توان نتیجه گرفت که بین سکوت سازمانی و بهره وری استادان تربیت بدنی دانشگاه های آزاد شمال غرب کشور با نقش میانجی گری امنیت شغلی رابطه منفی و معنی داری وجود دارد. (T=2.098*14.646, Z=-0.724*0.215) همچنین براساس نتایج تحقیق دیدگاه های استادان حق التدریسی و استادان رسمی دانشگاه های آزاد شمال غرب کشور در تأثیر سکوت سازمانی بر بهره وری به شکل معنی داری متفاوت است. (F=8.253, P<0.05)
۷.

ارائه مدل مدیریت ریسک های منابع انسانی در شرکت های تأمین سرمایه (رویکردی جهت ارتقای عملکرد سازمان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ریسک منابع انسانی مدیریت ریسک های منابع انسانی تأمین سرمایه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۶ تعداد دانلود : ۱۴۶
مدیریت کردن ریسک های منابع انسانی به عنوان یک رویکرد قابل بحث برای رشد مداوم شرکت های تأمین سرمایه مطرح شده است. ازاین رو شرکت ها باید بتوانند با شناسایی و ارزیابی ریسک های موجود، آنها را به گونه ای مناسب مدیریت نمایند. پژوهش حاضر با هدف تدوین مدلی برای مدیریت ریسک های منابع انسانی در شرکت های تأمین سرمایه با رویکردی جهت ارتقای عملکرد سازمان اجرا شده است. روش تحقیق به صورت کیفی و مبتنی بر نظریه پردازی داده بنیاد است. برای گردآوری اطلاعات از مصاحبه های نیمه ساختاریافته استفاده شد و تجزیه وتحلیل اطلاعات به روش استراوس و کوربین انجام گرفت. نمونه گیری به روش هدفمند انجام شد. مطابق با الگوی نظام مند نظری ه داده بنی اد، خبرگان و مدیران باسابقه در شرکت های تأمین سرمایه برای جامع ه آماری انتخاب شدند. نتایج تحلیل داده های به دست آمده از مصاحبه ها طی فرایند کدگذاری باز، محوری و انتخابی، به ایجاد مدل مدیریت ریسک منابع انسانی بر مبنای نظریه پردازی داده بنیاد منجر شد. درنهایت، الگویی برای مدیریت ریسک های منابع انسانی در شرکت های تأمین سرمایه شناس ایی ش د. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که برای موفقیت مدیریت ریسک های منابع انسانی در شرکت های تأمین سرمایه، مدیران بایستی به کلیه مقوله ها و زیرمقوله های شناسایی شده در این پژوهش به دقت توجه کنند و در خصوص هر یک از آنها اطلاعات لازم و کافی داشته باشند. بعلاوه این پژوهش لزوم توجه به مدیریت ریسک های منابع انسانی ب رای توسعه شرکت های تأمین سرمایه را نشان می دهد.
۸.

تعیین شاخص های بهره وری منابع انسانی در سازمان های علمی و فناورانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهره وری منابع انسانی سازمان های علمی و فناورانه تحلیل مضمون تحلیل عاملی تاییدی شاخص های بهره وری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۳ تعداد دانلود : ۱۳۵
ساده ترین توصیف بهره وری انجام درست کار است. بهره وری می تواند از ابعاد مختلف مثل بهره وری انرژی، سرمایه، نیروی انسانی، تجهیزات و... مورد بررسی قرار گیرد. بهره وری منابع انسانی یکی از مهم ترین ابعاد آن بوده و به کارگیری صحیح سایر منابع نیز درگرو بهره ور بودن آن است. شناسایی و توصیف شاخص های بهره وری در ابعاد مختلف از قدم های اساسی مدیریت بهره وری می باشد. این امر در سازمان های علمی و فناورانه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. جامعه آماری شامل مدیران، کارشناسان و خبرگان سازمان های علمی و فناورانه بوده که در این مقاله شاخص های مذکور با حجم نمونه 350 از طریق پرسش نامه با استفاده از روش های کیفی تحلیل محتوا و تحلیل مضمون و تحلیل عاملی تأییدی و با استفاده از نرم افزارهای MAXQDA، SPSS و AMOS مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از یافته ها و تحلیل ضرایب مسیر عاملی تأییدی نشان می دهد پنج شاخص کلی "برنامه ریزی اثربخش و کارا"، " عوامل مالی و فناورانه"، " انگیزه، تعهد و روحیه کار تیمی"، " رقابت پذیری و توسعه" و "دانش، مهارت و تفکر سیستمی" مهم ترین شاخص های بهره وری منابع انسانی در سازمان های علمی و فناورانه محسوب می شود به طوری که ضریب شاخص دانش، مهارت و تفکر سیستمی کمترین ضریب و شاخص برنامه ریزی اثربخش و کارا بیشترین ضریب را در مدل نهایی دارد. بر این اساس سازمان های علمی و فناورانه جهت افزایش بهره وری منابع انسانی خود، بایستی به مهارت های تیم سازی، توسعه فرایند تصمیم غیر متمرکز، تقویت روحیه مشارکت پذیری در کنار عواملی نظیر ارتقاء سطح کیفیت تجهیزات، فناوری ها و مسائل مالی توجه ویژه ای داشته باشند.
۹.

تأثیر تحقیق و توسعه بر چابکی سازمان و بهره وری عوامل تولید با روش های مدل-یابی معادلات ساختاری و رویکرد پویایی سیستم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحقیق و توسعه چابکی سازمان بهره وری روش پویایی سیستم معادلات ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۶ تعداد دانلود : ۱۲۸
تحقیق و توسعه نقشی اساسی در توسعه و پیشرفت جوامع و رشد اقتصادی کشورها دارد و در کشورهای پیشرفته و صنعتی، سرمایه گذاری های هنگفتی در این زمینه انجام می شود. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر تحقیق و توسعه بر چابکی سازمان و بهره وری عوامل تولید در شرکت های شهرک صنعتی سمنان است. در این پژوهش پس از بررسی مبانی نظری و مطالعات پیشین، مدلی طراحی شد تا چگونگی تأثیر تحقیق و توسعه بر چابکی و بهره وری عوامل تولید نشان داده شود و مدل طراحی شده با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری مورد آزمون قرار گرفت و تأیید شد. سپس با استفاده از نتایج به دست آمده از این بخش و بهره گیری ازنظر خبرگان، مدلی پویا طراحی شد تا پویایی متغیرها در طول زمان نیز نشان داده شود، اعتبار این مدل با روش های ارزیابی مدل های پویا ارزیابی و تأیید شد. نتایج تحقیق در بخش اول نشان دهنده وجود تأثیر مثبت و معنادار فعالیت های تحقیقات بر بهره وری عوامل تولید و چابکی سازمان بود و نتایج حاصل از شبیه سازی سناریوهای مختلف در مدل پویا نشان داد، افزایش بودجه تحقیقات به واسطه تشکیل حلقه های خودتقویت کننده از ماه دوازدهم به بعد باعث افزایش چابکی و بهره وری عوامل تولید به شکل نمایی می شود.
۱۰.

طراحی و تببین وضع موجود الگوی مدیریت استعداد کارکنان سازمان تامین اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استعدادخواهی استعداد یابی استعداد پروری استعداد گماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۰ تعداد دانلود : ۱۶۸
   این پژوهش به طراحی الگوی مطلوب مدیریت استعداد و ارزیابی وضع موجود مدیریت استعداد  سازمان پرداخته است.  مطالعه حاضر با توجه به هدف آن  از روش تحقیق آمیخته اکتشافی استفاده نمود. جامعه تحقیق در بخش کیفی، مدیران سازمان تامین اجتماعی بودند و  جمع آوری داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختارمند و  نمونه  گیری هدفمند با مشارکت تعداد 20 مدیر عالی و میانی سازمان انجام شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل محتوای استقرایی در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شد. به منظور برآورد الگو و شناسایی وضع موجود فعالیت ها و فرآیندها در سازمان تامین اجتماعی، پرسشنامه حاصل از تحلیل مصاحبه های کیفی با 28  گویه در بین 245 نفر از مدیران سازمان تامین اجتماعی به روش نمونه  گیری تصادفی ساده  توزیع شد. در بخش کیفی این پژوهش، الگوی مدیریت استعداد در چهاربعد  جذب (استعدادخواهی)  با تعداد 12 مولفه، انتخاب  (استعداد یابی) با تعداد 7 مولفه، توسعه (استعدادپروری)  با تعداد 10مولفه و حفظ (استعدادگماری) با تعداد 8 مولفه جمعا 37 مولفه بدست آمد. نتایج حاصل از اجرای آزمون تی تک نمونه  بر روی داده های بدست آمده نشان داد که  در چرخه مدیریت استعداد در سازمان تامین اجتماعی بعد استعدادخواهی کمترین میانگین را به خود جلب کرده است در حالیکه بعد استعدادپروری با بیشترین میانگین در وضع موجود است. نظر می رسد سازمان تامین اجتماعی باید توجه بیشتری را به فرایند جذب (استعداد خواهی) معطوف دارد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۹