مدیریت بهره وری (علوم مدیریت سابق)

هدف پژوهش حاضر، تدوین مدل بکارگیری ظرفیت بلااستفاده بنگاه های کوچک و متوسط تولیدی است، که برای این منظور از روش تحقیق «نظریه داده بنیاد» استفاده شده است. داده های کیفی جمع آوری شده ازطریق مصاحبه بامدیران بنگاه ها و خبرگان و همچنین مطالعه مستندات مرتبط، طی مراحل سه گانه کدگذاری باز، محوری و گزینشی مورد تحلیل قرارگرفته و مدل تحقیق تدوین گردید. بنابر نتایج تحقیق، هم عوامل سطح ملی و هم عوامل سطح بنگاه بر بلااستفاده ماندن ظرفیت تولیدی مؤثرند. همچنین بکارگیری ظرفیت های بلااستفاده، مستلزم ایجاد و توسعه شبکه های بین بنگاهی است؛ تا از این طریق امکان واگذاری ظرفیت بلااستفاده به سایر بنگاه ها فراهم آید. بنابراین، می بایست هم زمان استراتژی های سطح ملی بسترسازی و حمایت از توسعه شبکه های بین بنگاهی و استراتژی های سطح رشته صنعت ایجاد شبکه های بین بنگاهی اجرایی شوند. اما عوامل محیطی مانند قوانین و مقررات، عوامل اقتصادی،عوامل فرهنگی و عوامل سیاسی، بر موفقیت استراتژی های حمایت از به کارگیری ظرفیت های بلااستفاده بسیار تأثیرگذارند. پیامدهای به کارگیری ظرفیت بلااستفاده بنگاه ها نیز در دو سطح کلان و سطح بنگاه قابل شناسایی هستند. اشتغال زایی با صرف هزینه و زمان بسیار کمتر، اجتناب از تبعات بیکاری و افزایش بهره وری ملی ازجمله مهم ترین منافع کلان به کارگیری ظرفیت های بلااستفاده است. 

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر تعهد سازمانی و تأثیر آن  بر بهره وری تولید در شرکت ارس خودرو دیزل(آمیکو) انجام شده است. روش انجام این تحقیق از نظر هدف،کاربردی و از حیث روش، توصیفی-همبستگی از نوع مقطعی می باشد. جامعه آماری این تحقیق کلیه 506 نفرکارمند شرکت را شامل می شود. با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران حجم نمونه 218 نفر برآورد گردید که این میزان از طریق نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. در این تحقیق برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه جهت شناسایی عوامل مؤثر بر تعهد سازمانی و از اسناد و مدارک موجود در کارخانه برای اندازه گیری بهره وری تولید استفاده شده است. برای تحلیل سؤالات تحقیق از روش های آماری تحلیل عاملی اکتشافی، رگرسیون خطی ساده و روش بردار ویژه نیز برای اولویت بندی عوامل مؤثر بر تعهد سازمانی از دیدگاه خبرگان استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که تأثیرگذاری تمامی عوامل لیست شده اولیه (22 عامل) بر تعهد سازمانی تأئید گردید و اولویت بندی بدست آمده به این ترتیب می باشد: 1. عوامل سازمانی،2. عوامل فردی،3. عوامل شغلی- سازمانی،4. عوامل شغلی-محیطی. همچنین میزان تأثیرگذاری تعهدسازمانی بر بهره وری تولید نیز در سطح معنی داری 019/0،18 درصد  به دست آمد.

برنامه ریزی فروش و عملیات[1] امروزه به یک فرایند شناخته شده و پرکاربرد در زنجیره تأمین تبدیل شده است. با این حال تا به امروز، ارزیابی و محاسبه منافع بکارگیری این فرایند مورد غفلت قرارگرفته است. این مقاله، عملکرد فرایند برنامه ریزی فروش و عملیات را از طریق مدل سازی ریاضی مورد ارزیابی قرار می دهد. در این مطالعه، سه مدل برنامه ریزی مختلط اعداد صحیح[2] ارائه شدند که به ترتیب نشان می دهنده: "برنامه ریزی فروش و عملیات کاملاً یکپارچه[3]" که در آن برنامه ریزی فروش، تولید، توزیع و تأمین بصورت متمرکز و یکپارچه انجام می پذیرد؛ "برنامه ریزی فروش و عملیات نسبتاً یکپارچه[4]" که درآن برنامه ریزی فروش و تولید بصورت متمرکز انجام گرفته، درحالی که برنامه ریزی توزیع و تأمین بصورت مجزا در هر سایت انجام می گیرد؛ یک مدل "برنامه ریزی گسسته[5]" که در آن برنامه ریزی فروش به صورت متمرکز انجام شده، در حالی که برنامه ریزی تولید، توزیع و تأمین به صورت مجزا و محلی انجام می گیرد. هرسه مدل مذکور برای یک سیستم تولیدی چندسایتی توسعه داده شده اند که دارای تأمین کنندگان متعدد بوده، محصولات متفاوتی را تولید می کنند و به مشتریان بسیاری سرویس می دهند. در انتها، عملکرد برنامه ریزی فروش و عملیات کاملاً یکپارچه نسبت به دو مدل دیگر، از طریق مقایسه تأثیرات مالی این رویکردها تحت تقاضای ماهانه و قیمت بازار واقعی دریک شرکت تولید صنایع فرمینگ[6] در ایران مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج، بیانگر برتری مدل برنامه ریزی کاملا یکپارچه نسبت به دو مدل دیگر است.

هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه سیستم اطلاعات حسابداری و بهره وری سازمانهای خدماتی با استفاده از روش دیماتل می باشد. تحقیق حاضر مطالعه ای کاربردی است که به شکل پیمایشی اجرا شده است. جامعه آماری این پژوهش 140 نفر از کارکنان بخش حسابداری و مالی مؤسسات خدماتی پلیس +10 استان آذربایجان شرقی شامل    می شود که براساس جدول مورگان 102نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب می گردد. همچنین قلمرو زمانی این پژوهش نیمه اول سال 1395 می باشد. در این پژوهش با مطالعه پیشینه و متون مرتبط با تحقیق، به بررسی ابعاد و عناصر مؤثر بر موفقیت سیستم اطلاعات حسابداری و نقش آن در بهره وری سازمانهای خدماتی با استفاده از روش دیماتل شده است. همچنین با تلفیق ساختار سیستم اطلاعات حسابداری با عوامل مؤثر بر بهره وری و انجام مقایسات زوجی بین آنان،میزان اثر هریک از عناصر سیستم اطلاعات حسابداری را با منظور نمودن اثرگذاری عوامل بهره وری بر موفقیت در سیستم، رتبه بندی شده است. با توجه به نتایج این پژوهش به ترتیب معیارهای داده،کارکنان،رویه و دستورالعمل و نهایتاً نرم افزار در نیمه مثبت که متعلق به عوامل است قرار گرفته اند. همچنین از عوامل مؤثر بر بهره وری،ابعاد کارکنان با اثر کل42% و نرم افزار با اثر کل 23% در رده های اول و دوم وابعاد داده ها و دستورالعملها و رویه ها در رده های بعدی قرار دارند. 

در مدل های مختلف معرفی شده سبک رهبری و انگیزه به عنوان عوامل مؤثر بر بهره وری در نظر گرفته شدند. جهت افزایش بهره وری باید عوامل مؤثر بر آن را بشناسیم، هدف این پژوهش، بررسی تأثیر سبک رهبری توانمندساز بر انگیزش پیشرفت و انگیزش الهام بخش و ترغیب ذهنی کارکنان در راستای افزایش بهره وری است. جامعه آماری کارکنان شرکت گاز استان خراسان رضوی 444 نفر بودند که با استفاده از جدول کرجسی مورگان یک نمونه 206 نفری به دست آمد. این پژوهش با هدف کاربردی و بر مبنای جمع آوری داده ها پیمایشی است. ابزار مورد استفاده پرسشنامه های استاندارد رهبری توانمندساز اهرن (2010) و انگیزش پیشرفت رنجبریان(1390) بود که البته دو عامل ترغیب ذهنی و انگیزش الهام بخش از پرسشنامه سبک های رهبری تحول آفرین آوولیو(2000) برای اولین بار به صورت مستقل استفاده شد. روایی پرسشنامه ها از روایی سازه و محتوا، همچنین پایایی از آلفای کرونباخ تأیید شده است که پایایی پرسشنامه رهبری توانمندساز0.92 و پرسشنامه انگیزش پیشرفت0.90 و پرسشنامه انگیزش الهام بخش 0.84 و پرسشنامه ترغیب ذهنی0.87 به دست آمد. آزمون فرضیه های پژوهش براساس روش مدل سازی معادلات ساختاری توسط نرم افزار لیزرل بررسی گردید. نتایج نشان داد، در مدل اول رهبری توانمندساز بر ترغیب ذهنی و انگیزش الهام بخش و انگیزش پیشرفت کارکنان تأثیر دارد و در مدل دوم  نقش تعدیل گر انگیزش الهام بخش بر رابطه رهبری توانمندساز و انگیزش پیشرفت تأیید شد. ولی ترغیب ذهنی این رابطه را تعدیل نمی کند.

بهره وری یعنی استفاده از منابع و امکانات سازمان برای دستیابی به هدف با کمترین مصرف مواد اولیه. در محیط پرتلاطم و متغیر امروزی چیزی که می تواند سازمانها را نسبت به سایر سازمان ها در شرایط مطلوب تری نگه دارد، توجه به بهره وری در سازمان است و با توجه به اینکه یکی از عوامل مهمی که می تواند سبب بهره وری کار شود، انگیزش کارکنان برای انجام کار با کیفیت عالی و کمیت زیاد است باید به عواملی که سبب ایجاد انگیزه در افراد برای انجام دادن کار بهتر می شود توجه کرد. رهبری متعالی و معنویت در محیط کار از اصلی ترین متغیرهای جهان حاضر هستند که می توانند انگیزش کارکنان را برای کار با کیفیت و کمیت عالی برانگیزانند و در نهایت به بهره وری سازمان منجر گردد. این تحقیق از نظر ماهیت از نوع تحقیقات توصیفی- علّی و از نظر هدف کاربردی است. داده ها از طریق پرسشنامه جمع آوری شد و نمونه آماری تحقیق شامل 189 کارمند در سازمان های بیمه استان گیلان می باشد. داده ها از طریق همبستگی پیرسون و مدلیابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افراز SPSS 20 و LISREL 8.8 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد که رهبری متعالی دارای اثر مثبت و معنی دار روی معنویت در محیط کار و بهره وری سازمانی است؛ همچنین معنویت در محیط کار دارای اثر مثبت و معنی دار روی بهره وری سازمانی است.

هدف این تحقیق بررسی تعیین کارکردهای مناسب منابع انسانی در مدل معماری منابع انسانی به منظور تحقق دوجانبه گرایی در شرکت تام است. تحقیق حاضر مبتنی بر مطالعات کمّی (پرسش نامه ای) است و در دو مرحله انجام شده است. پس از مطالعات نظری، در مرحله اول، پرسش نامه معماری به منظور تفکیک مشاغل میان مدیران و معاونین شرکت مذکور توزیع شد. پس از تفکیک مشاغل و مشخص شدن اینکه کدام مشاغل در کدام گونه معماری قرار می گیرد، پرسشجنامه کارکردهای منابع انسانی که بر حسب پاداش، ارزیابی عملکرد و آموزش و توسعه طراحی شده است، میان مدیران و معاونان توزیع گردید تا نوع مناسب کارکردهای منابع انسانی برای هر بخش از معماری مشخص گردد. داده های حاصل از مطالعات کمّی (پرسش نامه ای) از طریق تحلیل استنباطی و با استفاده از تی تک نمونه (تی استیودنت) آزمون شد. از نتایج این تحقیق می تواند به این موارد اشاره کرد که در مشاغل شغل محور بهتر است پاداش در راستای انتفاع از دانش، ارزیابی عملکرد در بلندمدت و مبتنی بر کار فردی و همچنین آموزش به صورت استاندارد و عمومی ارائه گردد تا کارکنان به سوی دوجانبه گرایی سوق یابند. برای کارکنان موجود در گونه هم پیمانان باید پاداش مبتنی بر اشتراک گذاری دانش باشد، ارزیابی عملکرد در کوتاه مدت و مبتنی بر کار تیمی و آموزش به ندرت و در راستای افزایش تعهد آن ها صورت گیرد تا دوجانبه گرایی در سازمان ارتقا یابد. 

هدف این تحقیق ارائه مدلی جهت ارزیابی تولید ناب در صنایع کوچک و متوسط با استفاده از ترکیب روش های تحلیل عاملی تأییدی، خوشه بندی و تکنیک LINMAP  است. برای دستیابی به هدف فوق در این تحقیق[1]چهار سؤال مطرح شده است. روش این تحقیق توصیفی و جامعه آماری کلیه شرکت های واحد های صنایع کوچک و متوسط فلزات اساسی و فابریکی استان آذربایجان شرقی می باشد. تعداد جامعه آماری 245 شرکت است که حجم نمونه181 شرکت محاسبه شده وبرای نمونه گیری نیز از روش نمونه گیری تصادفی استفاده شده است. جهت جمع آوری داده ها در این تحقیق از پرسشنامه استفاده شده است که پس از بررسی روایی و پایایی آن در بین جامعه آماری توزیع شده. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها در این تحقیق از روشLINMAP ، تحلیل عاملی تأییدی و خوشه بندی استفاده گردید. نتایج تحقیق مدلی با هشت سازه برای تولید ناب را ارائه می دهد که تولید به موقع، مدیریت کیفیت جامع، تعمیرات و نگهداری، روابط با تأمین کنندگان، روابط با مشتریان، مدیریت منابع انسانی، مدیریت فرآیند و برنامه های بهسازی سطح کارخانه را دربر می گیرد. این مقاله از طرح تحقیقاتی که با بودجه پژوهشی و حمایت مالی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز به انجام رسیده، استخراج شده است.

یکی از مباحث نوین در مباحث مدیریت منابع انسانی سرمایه فکری است. سرمایه فکری شامل سرمایه های انسانی، ساختاری و رابطه ای است و سرمایه انسانی مهمترین بخش آن است. در میان اجزای سرمایه انسانی، استعدادهای هر سازمان از جایگاه ویژه ای برخوردار است، این دارایی نامشهود در تعیین ارزش سازمان ها در عرصه بین المللی، نقش کلیدی و حساسی را ایفا می کند. دراین مقاله نظام مطلوب برای مدیریت استعدادها وزیر سیستم ها و الزامات پیاده سازی آن طراحی و پیشنهاد شده است. در پاسخ به سوال اول مقاله (نظام مطلوب برای مدیریت استعدادها و زیر سیستم های آن)، با استفاده از مباحث نظری و نتایج جلسات گروه کانونی طرحی پیشنهاد شده و ضمن آن دو سیستم توسعه و نگهداشت با شش زیر سیستم مرتبط پیش بینی شده است. در پاسخ به سوال دوم نیز  به الزامات پیاده سازی این نظام پرداخته شده و به جای تأکید صرف بر جذب مدیریت استعدادها و سپس رهاسازی آنها، شناسایی این سرمایه در درون سازمان ها و راهکارهای نگهداشت و توسعه آنها محور قرار گرفته است.

مسأله مسیریابی وسیله نقلیه (VRP) یکی از معروف ترین مسائل بهینه سازی است که در دهه ها ی اخیر کاربرد های زیادی به منظور بهره وری و کارایی سیستم های حمل و نقل داشته است. مسأله مسیریابی وسائل نقلیه با بارگیری و تحویل همزمان، که توزیع و جمع آوری همزمان کالا از مبدأ به مقصد (مشتریان) را انجام می دهد یکی از انواع کلاسیک مسأله مسیریابی می باشد که در آن مشتریان نیازمند تکمیل فرآیند بارگیری و تحویل در انبار در یک پنجره زمانی خاص می باشند. کاربرد های این مسأله در بسیاری از مسائل روزمره واقعی همچون حمل و نقل و بهینه سازی برنامه ریزی منطقی مشهود می باشد. این مقاله از الگوریتم های فرا ابتکاری برای این منظور استفاده کرده است. روش پیشنهادی برای حل مسأله مسیریابی وسیله نقلیه ظرفیت دار جهت بهبود بهره وری و کارایی توزیع (با کمینه کردن فاصله کل طی شده در هر مسیر) و با در نظر گرفتن ظرفیت مسیر های مختلف به کار گرفته شده است. این مسأله، ذاتاً یک مسألهNP-Hard می باشد بنابراین هیچ روش بهینه با زمان چند جمله ای برای آن وجود ندارد. روش پیشنهادی که برمبنای الگوریتم ژنتیک می باشد، بر روی برخی از مسائل آزمون استاندارد با درنظر گرفتن بهره وری محاسباتی و کیفیت جواب آزمون شده است. عملکرد روش ارائه شده با سایر الگوریتم های ابتکاری موجود بر روی همان مسأله مقایسه شده است. نتایج عددی نشان دهنده موفقیت رویکرد پیشنهادی برای مسائل مقید سخت می باشد و مکانیزم جواب ساده و پایداری را برای کاربردهای دنیای واقعی بویژه بهینه سازی مسیر یابی وسائل نقلیه را ارائه می دهد.