مدیریت بهره وری (علوم مدیریت سابق)

امروزه کارآفرینی و حرکت سازمان به سمت آن، یکی از روش های مهم در ایجاد مزیت رقابتی است که نوآوری را در سازمان نهادینه می سازد و در پی آن تعالی اقتصادی کشورها را در پی خواهد داشت. هدف از این مقاله توسعه یک درک بهتر از رابطه میان کارآفرینی سازمانی، جهت گیری کارآفرینی و عملکرد سازمانی در شرکت های صنعتی استان زنجان می باشد که از طریق ارزیابی تأثیر متغیر میانجی کارآفرینی استراتژیک بین سه متغیر فوق انجام شد. این پژوهش از بعد هدف از نوع کاربردی بوده و از جهت روش و شیوه کار از نوع توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش، کلیه کارکنان شرکت های صنعتی استان زنجان بوده که از بین آنها 304 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبق ه ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها     پرسش نامه کارآفرینی سازمانی و کارآفرینی استراتژیک (کانتو، 2016) می باشد و در طراحی آن مبادرت به استفاده از طیف لیکرت شده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل معادلات ساختاری از طریق نرم افزار PLS استفاده شد و نتایج نشان داد که متغیرهای کارآفرینی سازمانی و جهت گیری کارآفرینی بر کارآفرینی استراتژیک مؤثر بودند و متغیر کارآفرینی استراتژیک بر عملکرد سازمانی تأثیر مثبت داشت. از طرف دیگر تأثیر غیرمستقیم کارآفرینی سازمانی و جهت گیری کارآفرینی بر عملکرد سازمانی نیز مورد تأیید قرار گرفت.  

ساختارسازمان مادر، به عنوان مغز و مرکز فرماندهی بنگاه های چند کسب وکاره، با هدف دستیابی به مزیت مادری، در حال تغییر مداوم است. مدیریت بهینه پویایی های ساختاری سازمان مادر، می تواند اثری شگرف بر بهره وری داشته باشد. بررسی پیکره دانش موجود در این حوزه، خلأ دسترسی به چارچوبی مشخص، برای مدیریت تغییرات ساختاری سازمان های مادر را نشان می دهد. پژوهش حاضر با هدف پر کردن این خلأ پژوهشی و با رویکردی کیفی مبتنی بر مطالعه موردی(تک موردی) تلاش می کند تا چارچوبی برای سیاستگذاری تغییرات ساختار سازمان مادر به دست دهد. در گام اول، با مطالعه مبانی نظری مرتبط، تعریفی مشخص و کاربردی از ساختار سازمان مادر به دست داده شده است. بر اساس تعریف فوق و هدف پژوهش، پرسش های مرتبط در قالب پرسش نامه تدوین  و در یکی از بنگاه های چند کسب و کاره- فعال در حوزه پتروشیمی- داده های مرتبط از طریق مصاحبه و مطالعه اسناد، گردآوری و با استفاده از روش تحلیل تم، تحلیل شده است. الزامات محیطی، تغییرات بنیادین، ارکان جهت ساز، سبک مدیریت و مادری و منحنی بلوغ سازمان مادر به عنوان مهم ترین عوامل مؤثر بر سیاستگذاری تغییرات سازمان مادر شناخته شدند. چالش های مرتبط با هر یک از عوامل فوق همراه با راهکارهای پیشنهادی برای تطابق با آنها به تفصیل بررسی شده است.در نهایت چارچوب نهایی عوامل مؤثر بر سیاستگذاری تغییرات ساختار ستاد در سازمان مادر به دست داده شده است.

طبق تحقیقات انجام شده استفاده از رفتارهای کارآفرینانه در سازمان های دولتی ایران چندان موفق نبوده و بهبود این شرایط نیازمند شکل دهی مجدد سیاست های توسعه مدیریت منابع انسانی در کشور است بر همین مبنا در این مقاله به دنبال ارائه مدل مناسب در حوزه نظام جذب، تأمین و تعدیل منابع انسانی بر اساس مدل میرسپاسی به عنوان یکی از زیر نظام های چهارگانه نظام مدیریت منابع انسانی هستیم که بتواند کارآفرینی را در سازمان های دولتی ایران ایجاد و یا تقویت نماید در همین راستا از ابعاد مورد نظر میرسپاسی در حوزه نظام جذب، تأمین و تعدیل منابع انسانی که شامل نظام جبران خدمت، طراحی مشاغل و مدیریت امور استخدامی می باشد استفاده کردیم با توجه به روش پژوهش که ترکیبی است جامعه آماری آن نیز به دو دسته کیفی و کمّی تقسیم بندی می شوند، دسته اول خُبرگان پژوهش هستند که شامل 25 نفر از استادان دانشگاهی می باشند و دسته دوم مدیران و کارشناسان منابع انسانی وزارتخانه های ایران می باشند. روش نمونه گیری، طبقه ای در دسترس و ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه است.در نهایت بعد از بررسی موانع کارآفرینی نظام جذب، تأمین و تعدیل منابع انسانی در وزارتخانه های کشور براساس نظر خبرگان با استفاده از نرم افزار لیزرل، مدل مناسب ارائه می گردد که در آن ابعاد جبران خدمت، مدیریت امور استخدامی و طراحی مشاغل بایستی طوری طراحی شوند که بتوانند نوآوری، پیش کنشی و انعطاف پذیری را به عنوان ابعاد شناسایی شده کارآفرینی درسازمان های دولتی ایران تقویت نمایند.

گسترش گونه های مختلف سازمان های مجازی از جمله دورکاری از پدیده های نوظهور همزمان با عصر اطلاعات است که بهره وری آن مستلزم شرایط خاصی است. در این پژوهش از میان پیش نیازهای گوناگون مورد نیاز برای اجرای موفق و بهره ور دورکاری در سازمان های دولتی ایران به شناسایی و رتبه بندی چالش هایی منابع انسانی پرداخته شده است. پژوهش حاضر اکتشافی-پیمایشی و از نوع کاربردی است. جامعه آماری تحقیق در مرحله شناسایی چالش ها، تعداد 230 نفر از مدیران و کارشناسان ستادی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بود که تعداد 144 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند و در مرحله رتبه بندی از تعداد 10 نفر از خبرگان جامعه آماری به روش نمونه گیری قضاوتی هدف مند استفاده شد. چالش های منابع انسانی از طریق مطالعه پیشینه نظری و تجربی شناسایی شدند و داده های مورد نیاز به کمک پرسش نامه محقق ساخته گردآوری و از طریق تحلیل عاملی اکتشافی و روش تحلیل مؤلفه های اصلی و تحلیل سلسله مراتبی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد چالش های مرتبط با مسائل شغلی، ویژگی های شخصیتی، کیفیت زندگی کاری، نگرش فردی، صلاحیت فردی و ویژگی های شخصی به ترتیب مهم ترین چالش های منابع انسانی افراد دورکار را تشکیل می دهند.  

چرم یکی از جذاب ترین و پر سودترین صنایع و تجارت جهان به شمار می رود، چرا که ارزش افزوده بسیاری را عاید فعالان خود می کند. با این حال شرایط صنعت چرم در ایران، وضعیتی متفاوت با جایگاه مورد انتظار دارد و همچنان با سطح مورد نظر در امرتولید و صادرات فاصله دارد. هدف از این مطالعه ایجاد و گسترش اهمیت برند ملی در بین واحدهای تولید کننده برند چرم تبریز و بررسی پیامدهای حاصل از این فرایند و کمک به بهره وری برند سازمان می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش در زمره تحقیقات توصیفی پیمایشی قرار دارد. جامعه آماری این پژوهش کلیه مشتریان و مصرف کنندگان برند چرم تبریز در سطح استان آذربایجان شرقی می باشد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که پرستیژ برند بر جذابیت برند تأثیر مثبت و معناداری داشته در حالیکه تأثیر همین متغیر (پرستیژ برند) بر شناسایی برند مشتری تأیید نگردید. همچنین تمایز برند، منافع اجتماعی برند و تجربه برند بر جذابیت برند و جذابیت برند نیز بر شناسایی برند مشتری و بهره وری برند تأثیرگذار است. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که تمایز برند و تجربه برند بر شناسایی برند مشتری و شناسایی برند مشتری بر بهره وری برند تأثیر معناداری دارد، ولی اثر منافع اجتماعی برند بر شناسایی برند مشتری تأیید نگردید. نتیجه گیری نهایی این این پژوهش نشان داد که برای ایجاد بهره وری برند در صنعت چرم متغیرهای تأثیرگذار زیادی را در نظر گرفت.

سازمان ها یکی از بارزترین مشخصه های جوامع امروزی هستند که به سرعت در حال بهبود عملکرد خود می باشند. توجه به منابع انسانی به عنوان مهم ترین دارایی هر سازمان و عامل موفقیت عملکرد سازمان، سبب پررنگ شدن توسعه سرمایه های روانی و کاهش تعارضات سازمانی و خانوادگی شده که از مزیت های رقابتی سازمان های موفق به حساب می آید. هدف این مقاله ارزیابی سرمایه های روانی بر تعارض کار-خانواده و عملکرد سازمان می باشد. این تحقیق به روش میدانی و با استفاده از پرسش نامه در اداره کل ثبت اسناد و املاک شهر مشهد انجام شد. نمونه گیری با دوروش متناسب با حجم وتصادفی ساده و تعداد نمونه بر اساس جدول مورگان تعیین گردید که شامل 138 نفر از مدیران و کارکنان شد. این تحقیق بر اساس مدل معادلات ساختاری است که داده های جمع آوری شده با تکنیک حداقل مربعات جزئی و با استفاده از نرم افزار (Smart-PLS) مورد آزمون و تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. یافته های این تحقیق حاکی از وجود تأثیر بین بیشتر متغیرهاست. فرضیه های اول، دوم، چهارم، ششم و هشتم تأثیر منفی و فرضیه های پنجم و هفتم نیز تأثیر مثبت بین متغیرها را تأیید کردند. بدین معنا که سرمایه های روانی کارکنان بر توسعه رفتارهای شهروندی سازمانی می توانید بهبود دهنده باشد. تأثیر این متغیر در تعارض کار-خانواد منفی است، بدین معنا که سرمایه های غنی روانی در کارکنان و حمایت آنها از سوی سازمان می توانید به کاهش تعارض کار-خانواده بیانجامد. مشخص گردید که قصد ترک شغل نیز بر عملکرد سازمان تأثیر منفی دارد. به عبارتی هراندازه این قصد در کارکنان افزایش یابد، به تبع آن عملکرد سازمان که به طور مستقیم از رفتار کارکنان تأثیرمی پذیرد، کاهش خواهد یافت. نتایج این تحقیق مدیران را برای برنامه ریزی در جهت دستیابی به نیروی انسانی توسعه یافته و با انگیزه همراهی خواهد نمود.

مفهوم بهره وری سرمایه به اندازه گیری توان مدیریت در استفاده بهینه از سرمایه به عنوان یکی از منابع مهم و محدود شرکت می پردازدو طبیعی است که سهام شرکت های با بهره وری سرمایه بالا، بازده بالاتری نیز داشته باشند و همچنین قدرت توضیح دهندگی مدل های ارائه شده جهت پیش بینی بازده سهام با استفاده از بهره وری سرمایه افزایش یابد. هدف این مطالعه، بررسی چگونگی تأثیر بهره وری سرمایه بر قدرت توضیح دهندگی مدل های پیش بینی بازده سهام و همچنین بررسی این تأثیر در مراحل مختلف چرخه عمر شرکت ها است. نسبت سود عملیاتی به سرمایه ی سرمایه گذاری شده شرکت(ROIC) به عنوان شاخص بهره وری سرمایه و از مدل های سه عاملی فاما و فرنچ (1993) و پنج عاملی فاما و فرنچ (2013) به عنوان مدل های پیش بینی بازده سهام و از روش جریان های نقدی دیکنسون(2011) جهت طبقه بندی چرخه عمرشرکت ها استفاده شده است. دوره مورد مطالعه، سال های 1384 الی 1394 است و نمونه ی انتخابی110 شرکت از میان شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و با ویژگی های تعریف شده، می باشد. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها نشان می دهد که بهره وری سرمایه بر رابطه بین عامل بازار و رشد با صرف ریسک در تمام مراحل چرخه عمر تأثیر دارد ولی بر رابطه بین عامل اندازه با صرف ریسک فقط در مرحله بلوغ تأثیر معنادار دارد.

گسترش شهرها و تنوع نیازهای شهروندی، از یکسو و توسعه کاربردهای فناوری اطلاعات و ارتباطات از سوی دیگر، جایگاه استفاده از دستگاه های برنامه ریزی منابع سازمانی (ERP) را در شهرداری ها و سازمان های شهری پررنگ نموده است. ازاین رو تحقیق حاضر شامل دو قسمت شناسایی عوامل مؤثر بر استقرار سامانه ERP و اولویت بندی و بررسی میزان تأثیرگذاری و اثرپذیری عوامل شناسایی شده می باشد. برای شناسایی عوامل، جستجوی الکترونیکی در پایگاه های علمی معتبر داخلی و خارجی صورت گرفت. سپس عوامل حیاتی موفقیت در استقرار سامانه ERP شناسایی و در 24 بعد تقسیم شدند. بر اساس غربالگری فازی 11 بعد از 24 بعد تقسیم بندی شده مبنای مقایسات زوجی عوامل و تعیین تأثیرگذاری و اثرپذیری قرارگرفتند. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی و از نظر جمع آوری داده ها کتابخانه های-پیمایشی است و جامعه آماری آن را مدیران ارشد شهرداری قم تشکیل می دهند که از این بین به دلیل استفاده از تکنیک دیمتل 9 نفر از خبرگان حوزه های برنامه ریزی و فناوری اطلاعات از شهرداری مرکز و سازمان فاوای شهرداری قم انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تکنیک دیمتل و نرم افزار اکسل و متلب استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان داد اثرگذارترین عامل، فرهنگ و ویژگی های سازمانی (R-C=1/24) و اثرپذیرترین عامل، مدیریت تغییر (R-C=-0/88) می باشد. فرهنگ و ویژگی های سازمانی (R-C=1/24)،چشم انداز(R-C=0/56)، مهارت های کارکنان (R-C=0/53)،حمایت مدیریت عالی (R-C=0/41) و ارتباطات(R-C=0/06)،عوامل اثرگذار و پنج عامل مدیریت تغییر (R-C=-0/88)، فروشنده   (R-C=-0/67)، کنترل و ارزیابی(R-C=-0/52)، استراتژی پیاده سازی(R-C=-0/29)،هزینه ها(R-C=-0/23) و تیم اجرایی پروژه(R-C=-0/20)،عوامل اثرپذیرمی باشند. همچنین پرتعامل ترین عامل، حمایت مدیریت عالی (R+C=10/54) و کم تعامل ترین عامل، چشم انداز (R+C=8/37) می باشد.