رفتار حرکتی

ازبین شیوه های مختلف رقابت، مطالعات متعددی آثار نسبی رقابت فردی و گروهی را بر تکالیف شناختی، بهبود تصمیم گیری و اجرای مهارت های ورزشی بررسی کرده اند؛ باوجوداین، آثار انواع مختلف رقابت بر یادگیری مهارت های ورزشی بررسی نشده است. هدف اصلی از انجام پژوهش حاضر، مقایسه آثار رقابت فردی و گروهی بر اکتساب و یادداری سرویس چکشی والیبال بود. تعداد 40 دانش آموز دوره متوسطه دوم (18-16 سال) که تجربه ای در این مهارت نداشتند، به صورت دردسترس انتخاب شدند. با توجه به نمرات پیش آزمون، شرکت کنندگان به دو محیط رقابت فردی و گروهی تقسیم شدند. شرکت کنندگان هر دو گروه تکلیف را در 10 جلسه تمرین کردند. پیش آزمون قبل از مداخله، آزمون های اکتساب در مرحله اکتساب و آزمون های یادداری فوری و تأخیری بعد از مداخله اجرا شدند. برای اندازه گیری اجرای شرکت کنندگان از آزمون سرویس والیبال ایفرد (1984) استفاده شد. برای تحلیل داده ها، آزمون تی نمونه های مستقل و آزمون تحلیل واریانس با تکرار سنجش در سطح معناداری 05/0 استفاده شد. نتایج نشان داد که در مرحله اکتساب بین گروه های موردمطالعه تفاوت معناداری وجود نداشت؛ اما در مرحله یادداری، میانگین امتیازهای گروه رقابت گروهی به طور معناداری بهتر از گروه رقابت فردی بود. بنابر نتایج پژوهش می توان اذعان کرد که یادگیری سرویس چکشی والیبال در محیط رقابت گروهی نسبت به رقابت فردی بهتر است. معلمان و مربیان می توانند برای استفاده از نوع رقابت در محیط تمرین برای آموزش سرویس والیبال به دانش آموزان نوجوان، به یافته های این پژوهش توجه نمایند

آزمون رشد حرکتی درشت نسخه سه (اولریخ، 2016) برای طیف اتیسم همراه با حمایت بینایی پیشنهاد شده است که در مطالعه حاضر، هنجاریابی این آزمون در پسران سالم و در پسران با اختلال طیف اتیسم ارزیابی شد. پژوهش حاضر، توصیفی- هنجاری و طرح پژوهش، مقطعی و بالینی بود. نمونه آماری 160 پسر سه تا 10 سال شهر ارومیه با میانگین سنی 09/3 ± 73/7 بودند که 80 نفر با اختلال اتیسم و 80 نفر سالم و بدون اختلال یا بدون تأخیر رشدی- حرکتی بودند. ابزار جمع آوری داده ها، آزمون اولریخ- سه با حمایت بینایی بود که مهارت های بنیادی کودکان را در دامنه سنی سه تا10 سال ارزیابی می کند. آزمون شامل شش مهارت جابه جایی و هفت مهارت توپی بود. بررسی پایایی آزمون ازطریق آلفای کرونباخ، پایایی بین ارزیاب، پایایی درون ارزیاب و بازآزمایی نشان داد که آزمون اولریخ- سه در پسران سالم و اولریخ- سه با حمایت بینایی در کودکان با اختلال اتیسم ابزاری پایا است. روایی آزمون نیز ازطریق مقایسه نمره های کودکان سالم و کودکان با اختلال اتیسم و بررسی همبستگی سن با عملکرد حرکتی درشت ارزیابی شد. کودکان سالم در عملکرد حرکتی نسبت به کودکان با اختلال اتیسم برتری داشتند و عملکرد حرکتی کودکان با اختلال اتیسم با حمایت بینایی نسبت به آزمون بدون حمایت بینایی، بهبود داشت. ارتباط بین سن و خرده مقیاس جابه جایی، مهارت توپی و نمره کل در کودکان با اختلال اتیسم و سالم تأیید شد و در خرده مقیاس جابه جایی در آزمون با حمایت بینایی بسیار کم بود. آزمون رشد حرکتی درشت نسخه سه، به عنوان آزمونی روا و پایا در کودکان سالم و در کودکان با اختلال اتیسم در بازه سنی سه تا 10 سال اعتبار و اطمینان ارزیابی را دارد و می تواند استفاده شود.

هدف از انجام این مطالعه، بررسی کارآمدی تمرین های چشم ساکن در یادگیری مهارت های تنیس روی میز بود. بدین منظور، 28 بازیکن مبتدی به طور تصادفی در دو گروه قرار گرفتند. گروه کنترل 12 جلسه تمرین های رایج و گروه تجربی یک جلسه تمرین های چشم ساکن و 12 جلسه تمرین های رایج با تمرکز بر تمرین های چشم ساکن را انجام دادند. نتایج نشان داد که گروه تجربی در فاکتورهای بینایی و دقت عملکرد در تمام مهارت ها بهبود یافتند و میانگین دقت عملکرد در گروه کنترل ( 7.1 = M ، 3.2 = M ) و تجربی ( 10.2 = M ، 6.3 = M ) به ترتیب در اجرای سرویس و دریافت سرویس بود. یافته های مطالعه حاضر از ادبیات پژوهشی دراین زمینه حمایت می کنند که تمرین های چشم ساکن در مقایسه با تمرین های رایج، اکتساب مهارت در افراد مبتدی را سرعت می بخشند و شواهد اولیه نشان می دهند که پروتکل های تمرینی چشم ساکن مختصر می توانند تأثیر تمرینی بلندمدت داشته باشند.

هدف از انجام پژوهش حاضر، استفاده از رو شی نوین مبتنی بر تکنیک های شبکه های اجتماعی برای شناسایی نقشه های خودسازمانی در تیم های فوتبال بود. نوع پژوهش مشاهده ای بود و براساس داده های استخراج شده از سایت فیفا، بعد از هر بازی شاخص های شبکه در دو سطح میکرو و ماکرو سازمان دهی شدند و سه بازی رسمی تیم ملی فوتبال ایران در جام جهانی 2018 تحلیل شدند. درمجموع، 517 فاز هجومی در سه بازی تحلیل شدند. برای هر فاز هجومی یک سری ماتریکس های مجاورت ایجاد شدند که براین اساس، مقادیر چگالی، ضریب خوشه بندی و مرکزیت بازی براساس موقعیت نسبی بازیکن در زمین در دو سطح با است ف اده از ن رم اف زار Nod XL تحلیل شدند. نتایج حاصل توضیحی را برای عملکرد تاکتیکی و ویژگی های شبکه های تیم ملی ایران در این بازی ها فراهم کرد و مقادیر پایین چگالی و ضریب خوشه بندی بر وجود راه حل های تاکتیکی ضعیف در فاز هجومی دلالت داشتند. به طورکلی، یافته های این پژوهش راهبردهایی عملیاتی را فراهم می کنند که بتوان ازطریق آن ها ساختار شبکه تیمی و شاخص های آن را در تیم های فوتبال بررسی کرد و بتوان به مربیان در درک ویژگی های رفتار تیمی، بهبود تصمیم گیری درحین مسابقه و ارائه پروتکل های تمرینی مناسب کمک کرد .

وزن هنگام تولد از شاخص های مهم سلامت نوزادان و بهترین روش سنجش پیامد بارداری درنظر گرفته می شود. هدف از انجام مطالعه حاضر، مقایسه اختلالات بینایی و مشکلات حرکتی دربین کودکان سه تا هفت سال با وزن خیلی کم تولد، وزن بسیار کم تولد و سالم بود. شرکت کنندگان این پژوهش 128 کودک با وزن تولد بسیار کم، خیلی کم و سالم بودند که به صورت دردسترس انتخاب شدند. از آزمون مجموعه ارزیابی حرکتی کودکان- ویرایش دوم برای سنجش عملکرد حرکتی استفاده شد. همچنین، یک چشم پزشک اطفال کارکردهای بینایی شامل تیزی بینایی، حساسیت تقابلی، دید سه بعدی، انحراف چشم، نیستاگموس، انطباق پذیری، همگرایی و ادراک بینایی کودکان را ارزیابی کرد. نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره و آزمون تعقیبی بونفرونی نشان داد که بین عملکرد حرکتی سه گروه کودک تفاوت معناداری وجود داشت  ( 0.001 = P ). بین عملکرد بینایی سه گروه تفاوت معناداری وجود نداشت ( 0.051 = P ). براساس نتایج، اختلالات بینایی و حرکتی در کودکان زودرس در مقایسه با جمعیت سالم بیشتر هستند؛ بنابراین، اولین گام شناخت بیشتر بالینی کودکان است.

هدف از انجام مطالعه حاضر، تحلیل محتواى مقاله های نشریه های علمی- پژوهشى داخل کشور در حوزه رفتار حرکتی و روان شناسی ورزشی منتشرشده در سال هاى 1388 تا 1395 بود. پژوهش حاضر ازنوع کاربردى و روش پژوهش، تحلیل محتوا بود. در این مطالعه، درمجموع، 814 مقاله در شش نشریه مختلف بررسی شدند. پس از مراجعه به نسخه بایگانی شماره های منتشرشده از نشریه ها و ورود داده های کمّی خام در برگه کدگذاری، شاخص های آماری توصیفی ازطریق نرم افزار اس.پی.اس.اس. محاسبه شدند و جدول های توزیع فراوانی تنظیم شدند. نتایج نشان داد که نشریه رفتار حرکتی با 28 درصد بیشترین تعداد و نشریه پژوهش نامه مدیریت ورزشی و رفتار حرکتی با 7/5 درصد کمترین مقاله را داشتند. مشاهده شد که کمترین زمان پذیرش مقاله ها به نشریه مطالعات روان شناسی ورزشی با میانگین 227/2 ± 50/3 ماه مربوط بود. نویسندگان مرد با 9/70 درصد ، نویسندگان دانشجوی دکتری با 8/11 درصد، نویسندگان با رتبه علمی استادیار با 5/20 درصد و نویسندگان گرایش رفتار حرکتی با 4/71 درصد، بیشتر نویسندگان مقاله ها بودند . همچنین، مشخص شد که عمده مقاله ها با موضوع روان شناسی ورزشی و بعد از آن، با موضوع یادگیری حرکتی منتشر شده اند و به حیطه رشد و کنترل حرکتی کمتر پرداخته شده است. دراین میان، مقوله هیجان ها (3/13 درصد) بیشتر از سایر موارد موردتوجه پژوهشگران بود. در مقاله های موردبررسی، عمده آزمودنی ها غیرورزشکار و ازنظر سطح مهارت، «مبتدی» بودند و فقط 2/7 درصد در دسته «نخبه» قرار داشتند. همچنین، بیشتر مقاله ها در حوزه «سلامت» انجام شده بودند. نمونه های انسانی، جوان و سالم اغلب نمونه آماری مقاله ها را تشکیل می دادند و فقط در 5/12 درصد از مقاله ها، آزمودنی ها مبتلابه کم توانی بودند. نتایج نشان داد که در مقاله ها از منابع انگلیسی بیشتر از منابع فارسی استفاده شده بود. همچنین، بیشترین خوداستنادی نشریه در نشریه رشد و یادگیری حرکتی- ورزشی (124 مورد) و بیشترین خوداستنادی نویسنده به نشریه رفتار حرکتی (146 مورد) مربوط بود . اغلب پژوهش ها ازنوع کاربردی بودند و از روش پژوهش نیمه تجربی استفاده شده بود. همچنین، مشخص شد که دانشگاه تهران با 477 مورد، بیشترین سهم از مقاله ها را دربین نهادهای علمی مشارکت کننده به خود اختصاص داده است. براساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گیری کرد که با توجه به بی توجهی به جامعه سالمندان و افراد کم توان و همچنین، نبود توازن در مطالعات انجام شده در حیطه های گوناگون رفتار حرکتی، تعیین اولویت های پژوهشی براساس نیازسنجی در نشریه های مختلف و اطلاع رسانی به پژوهشگران می تواند گامی درجهت رفع کمبودها و خلأ های علمی و پژوهشی باشد . کمبود پژوهش های کیفی، کمبود مشارکت علمی بین رشته ای دربین نویسندگان مقاله ها، سهم کم دانشیاران و استادان درزمینه تولید مقاله ها، تمایل اندک به انجام پژوهش درزمینه رشد و کنترل حرکتی و بهره گیری کم از گروه سنی کودک و سالمند به عنوان نمونه پژوهش، از نقاط ضعف و محدودیت های مهم درخور اشاره هستند.  

خستگی ذهنی یک حالت روان شناختی است که به وسیله دوره های طولانی فعالیت های شناختی ایجاد می شود. تأثیر خستگی ذهنی بر اجرای مهارت های حرکتی شناخته شده است؛ اما تأثیر آن بر یادگیری مهارت های حرکتی کمتر بررسی شده است؛ براین اساس، هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی نقش خستگی ذهنی بر اثربخشی بازخورد به کوشش های موفق در یادگیری تکلیف تولید نیرو بود. بدین منظور، ۴۴ پسر غیرورزشکار (۲۵-۱۸ سال) براساس خستگی ذهنی و نوع بازخورد به چهار گروه تقسیم شدند. برای ایجاد خستگی ذهنی از نرم افزار استروپ استفاده شد و برای اطمینان از وقوع خستگی ذهنی از پرسش نامه های چند بعدی سنجش خستگی و مقیاس خودگزارشی بینایی استفاده شد. شرکت کنندگان در مرحله اکتساب در ۱۲ دسته شش کوششی به تولید نیروی ملاک پرداختند. آزمون های یادداری فوری و انتقال یک، ۱۰ دقیقه بعد و آزمون انتقال دو، ۲۴ ساعت بعد از مرحله اکتساب و بدون ارائه بازخورد اجرا شدند. برای تحلیل داده ها در مرحله اکتساب، از آزمون تحلیل واریانس مختلط با اندازه گیری های مکرر و در آزمون های یادداری و انتقال، از آزمون تحلیل واریانس دوطرفه استفاده شد. یافته های پژوهش حاضر نشان داد که در مرحله اکتساب فقط اثر بلوک های تمرینی معنا دار بود و تمام گروه ها درطی مرحله اکتساب به صورت مشابهی پیشرفت معنا دار داشتند. نتایج آزمون های یادداری و انتقال نیز نشان داد که اثر اصلی خستگی ذهنی معنا دار بود؛ اما اثر اصلی بازخورد و تعامل خستگی ذهنی با بازخورد (به جز در آزمون یادداری) معنا دار نبود . یافته ها نشان می دهد که احتمالاً خستگی ذهنی موجب ازبین رفتن مزایای بازخورد به کوشش های موفق و کاهش یادگیری می شود.

پژوهش های انجام شده درزمینه تأثیر توهم بینایی بر یادگیری حرکتی و خودکارآمدی کودکان و بزرگسالان نتایج مثبتی در برداشته اند؛ ازاین رو، هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی اثر توهم بینایی بر یادگیری ضربه پات گلف و خودکارآمدی در سالمندان بود. در این مطالعه نیمه تجربی، 22 سالمند با میانگین سنی 77/1 ± 77/62 سال به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی به دو گروه مساوی توهم بینایی بزرگ و توهم بینایی کوچک تقسیم شدند. شرکت کنندگان تکلیف ضربه پات گلف را از فاصله دومتری در مراحل پیش آزمون (10 کوشش)، اکتساب (50 کوشش شامل پنج بلوک 10 کوششی)، یادداری (10 کوشش) و انتقال (10 کوشش، از فاصله جدید 5/2 متری) انجام دادند. یادگیری حرکتی شرکت کنندگان به صورت خطای شعاعی ضربات پات گلف ثبت شد. همچنین، از پرسش نامه خودکارآمدی بندورابرای سنجش خودکارآمدی استفاده شد. نتایج آزمون تحلیل واریانس مرکب و آزمون تی نشان داد که بین دو نوع توهم بینایی در مرحله اکتساب و انتقال مهارت پات گلف تفاوت وجود نداشت؛ اما در مرحله یادداری، بین یادگیری دو نوع توهم بینایی تفاوت معنا دار وجود داشت ( 0.05 ≥ P ) و توهم بینایی بزرگ نسبت به توهم بینایی کوچک به بهبود یادگیری حرکتی منجر شد. بهبود خودکارآمدی در هر دو گروه نشان داده شد؛ اما بین خودکارآمدی دو گروه تفاوت معنا دار مشاهده نشد ( P ˃ 0.05 ). براساس یافته های مطالعه حاضر می توان نتیجه گیری کرد که سالمندان همانند سایر گروه های سنی، در شرایط توهم بینایی بزرگ، بهبود یادگیری حرکتی را در مهارت هایی نظیر ضربه پات گلف تجربه می کنند. دلیل احتمالی این بهبود می تواند افزایش امیدواری تقویت شده در شرایط توهم بینایی بزرگ باشد.