رفتار حرکتی

رفتار حرکتی

رفتار حرکتی زمستان 1396 شماره 30 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

اعتباریابی نسخه فارسی مقیاس لذت فعالیت بدنی در کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: لذت فعالیت بدنی کودکان روایی سازه همسانی درونی پایایی زمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۱ تعداد دانلود : ۷۰۶
هدف از پژوهش حاضر، تعیین روایی و پایایی نسخه فارسی مقیاس لذت فعالیت بدنی در کودکان بود. بدین منظور 564 کودک از بازه سنی 10 تا 12 سال به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و نسخه فارسی مقیاس لذت فعالیت بدنی را تکمیل کردند. روش اجرا بدین شکل بود که ابتدا با استفاده از روش باز ترجمه، صحت ترجمه نسخه فارسی پرسش نامه تأیید شد و در ادامه برای تعیین روایی سازه پرسش نامه از تحلیل عامل تأییدی مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری، برای تعیین همسانی درونی از ضریب آلفای کرونباخ و برای پایایی زمانی سؤالات، از همبستگی درون طبقه ای در روش آزمون آزمون مجدد استفاده شد. نتایج پژوهش نشان دهنده برازش مطلوب مدل نسخه فارسی مقیاس لذت فعالیت بدنی است. شاخص های برازندگی رمزی 05/0، سی.اف.آی 92/0 و ان.ان.اف.آی 9/0 بود؛ همچنین، ضریب آلفای کرونباخ با 83/0 و ضریب همبستگی درون طبقه ای با 80/0 از مقادیر قابل قبولی برخوردار بودند. یافته ها همچنین از ساختار تک عاملی و 16 سؤالی مقیاس اصلی حمایت می کند. بنابراین، نسخه فارسی مقیاس لذت فعالیت بدنی از روایی سازه و پایایی درونی و زمانی قابل قبولی در بین کودکان 10 تا 12 سال برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری روا و پایا برای ارزیابی لذت فعالیت بدنی کودکان ایرانی استفاده کرد.
۲.

تأثیر یک دوره برنامه تمرینی با تأکید بر تأثیر مهارت های حرکتی ظریف بر کنش های اجرایی کودکان با اختلال یادگیری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال یادگیری مهارت های حرکتی ظریف کنش های اجرایی کودکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۸ تعداد دانلود : ۸۶۸
هدف پژوهش حاضر، بررسی اثر 12 هفته تمرین مهارت های حرکتی ظریف بر کنش های اجرایی شامل حافظه کاری، حل مسئله و کنترل بازداری در دانش آموزان شش تا ده ساله  مبتلا به اختلال یادگیری بود. 30 دانش آموز از بین دانش آموزان مرکز اختلالات یادگیری به شکل تصادفی انتخاب و به صورت همگن بر اساس جنسیت و پایه تحصیلی به دو گروه کنترل و آزمایش ( 15 = n ) تقسیم شدند. گروه آزمایش به مدت 12 هفته به صورت 24 جلسه یک ساعته به تمرین مهارت های ظریف با تأ کید بر مهارت های هماهنگی بینایی حرکتی و یکپارچگی بینایی فضایی طبق بسته تمرینی رینی و ورنر (1976) پرداختند؛ اما گروه کنترل،  در طول مدت پژوهش، فعالیت های سازمان یافته ورزشی را دریافت نکردند. از آزمون برج لندن، آزمون استروپ و خرده آزمون فراخنای اعداد و مقیاس هوشی وکسلرچهار، درمراحل پیش آزمون و پس آزمون برای جمع آوری داده ها استفاده شد. از تحلیل کوواریانس برای مقایسه تفاوت میانگین گروه ها استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که تمرین مهارت های حرکتی ظریف بر کنش های اجرایی (حل مسئله، حافظه کاری، کنترل بازداری) دانش آموزانِ با اختلال یادگیری، مؤثر بود (05/0 ≥ P ). مداخله مهارت های حرکتی ظریف، یک شیوه مؤثر برای بهبود حافظه کاری، حل مسئله و کنترل بازداری در دانش آموزانِ با اختلال یادگیری است.
۳.

تأثیر هشت هفته تمرین ریتمیک ایروبیک با موسیقی بر تبحر حرکتی، اضطراب و افسردگی کودکان با اختلال هماهنگی رشدی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تمرین ایروبیک تبحر حرکتی اضطراب افسردگی اختلال هماهنگی رشدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۷ تعداد دانلود : ۵۶۲
هدف از پژوهش حاضر، تأثیر تمرین ریتمیک ایروبیک با موسیقی بر تبحر حرکتی، اضطراب و افسردگی کودکان با اختلال هماهنگی رشدی بود. روش پژوهش تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. نمونه پژوهش 60 کودک (30 پسر و 30 دختر) با اختلال هماهنگی رشدی بودند که به روش خوشه ای هدفمند انتخاب شدند. برای تشخیص اختلال از پرسش نامه تشخیص اختلال هماهنگی رشدی، از مقیاس مارچ و همکاران برای اضطراب، از مقیاس افسردگی دوران کودکی لانگ و تیشر برای سنجش افسردگی و از آزمون برونینکس اوزرتسکی دو برای تبحر حرکتی استفاده شد. ورزش ایروبیک طی هشت هفته آموزش داده شد. برای بررسی اثرات تمرین ایروبیک بر متغیرهای وابسته، از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد که در هر سه فاکتور اضطراب، افسردگی و تبحر حرکتی، گروه تجربی در پس آزمون پیشرفت داشته است ( P<0.001 ) ؛ اما در گروه کنترل پیشرفت معنادار نیست ( 0.05 > P ). همچنین گروه آزمایش دختران نسبت به گروه آزمایش پسران پیشرفت بیشتری داشته است. در تفسیر این نتایج می توان گفت تأثیر ورزش ایروبیک بر تبحر حرکتی، اضطراب و افسردگی به دلیل مهیج بودن، شادبودن و به چالش کشاندن کودک از طریق ترکیب حرکات است؛ بنابراین پیشنهاد می شود برای ارﺗﻘﺎی ﻣﻬﺎرت ﺣﺮﮐﺘﯽ و همچنین کاهش اضطراب و افسردگی ﮐﻮدﮐﺎن در ﻣﺪارس از ﺑﺮﻧﺎﻣه تمرینی ایروبیک در ﺳﺎﻋﺎت تربیت بدنی و ورزش اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد.
۴.

اثر تمرین راه رفتن روی سنگ فرش مصنوعی بر برخی پارامترهای فضایی زمانی گام برداری زنان سالمند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تمرین راه رفتن سنگ فرش مصنوعی پارامترهای گام برداری سالمندان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۶ تعداد دانلود : ۳۲۳
هدف پژوهش حاضر بررسی اثر 12 هفته تمرین راه رفتن روی سنگ فرش مصنوعی بر پارامترهای فضایی زمانی گام برداری سالمندان زن بود. 20 سالمند زن (65-80 سال) شهر تهران و واجد شرایط در پژوهش انتخاب و به روش تصادفی ساده به دو گروه 10 نفره تجربی و کنترل تقسیم شدند. گروه تجربی تمرین راه رفتن روی سنگ فرش را با پای برهنه به مدت 12 هفته، هفته ای سه جلسه انجام داد. برای سنجش پارامترهای گام برداری از دستگاه تحلیل گام برداری زبریس در پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد . نتایج آزمون تحلیل واریانس مختلط با عامل درون گروهی زمان (قبل و بعد تمرین) و بین گروهی (گروه تجربی و کنترل) نشان دهنده معنا داری اثر متقابل زمان و گروه بود (P<0.05) . بنابراین، از آزمون تی همبسته برای مقایسه درون گروهی نمرات پیش آزمون و پس آزمون هر گروه و از آزمون تی مستقل برای مقایسه های بین گروهی استفاده شد. مقایسه های درون گروهی نمرات پیش و پس آزمون گروه تجربی نشان داد تفاوت معنا داری بین میانگین نمرات شامل آهنگ گام، طول گام، سرعت گام برداری و تغییرپذیری سرعت گام برداری وجود داشت (P<0.05) . این تفاوت در مورد گروه کنترل در مورد هیچ یک از شاخص ها دیده نشد (P>0.05) . مقایسه های بین گروهی در پس آزمون نشان داد تفاوت معنا داری بین میانگین نمرات شامل آهنگ، طول و سرعت گام برداری و تغییرپذیری سرعت گام برداری گروه تجربی و کنترل وجود داشت (P<0.05) ؛ بنابراین، تمرین راه رفتن روی سطوح برجسته می تواند بر شاخص های زمانی و فضایی گام برداری سالمندان اثرگذار باشد. <br /> <br />  
۵.

تعیین روایی و پایایی آگاهی بدنی آزمون ادراکی حرکتی پوردو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آزمون ادراکی حرکتی پوردو پایایی روایی آگاهی بدنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۲ تعداد دانلود : ۸۹۴
هدف از مطالعه حاضر بررسی روایی و پایایی آگاهی بدنی آزمون ادراکی حرکتی پوردو است. در این پژوهش 400 دانش آموز کلاس اول به عنوان نمونه آماری از میان همه دانش آموزان کلاس اول مقطع ابتدایی شهرستان اهواز (10349 نفر) برای روان سنجی این آزمون انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری، آزمون ادراکی حرکتی پوردو بود. برای تعیین اعتبار عاملی اکتشافی از روش تحلیل عاملی مؤلفه های اصلی، برای تعیین اعتبار عاملی تأییدی از الگوی معادلات ساختاری و برای تعیین پایایی زمانی از ضریب همبستگی درون طبقه ای به روش آزمون مجدد استفاده شد. یافته ها، پایایی آزمون های تشخیص بخش های بدن ( ICC-0.95 )، عبور از مانع ( ICC-0.92 )، تقلید حرکات ( ICC-0.96 )، برتری جانبی ( ICC-0.90 ) و جهت یابی ( ICC-0.89 ) را نشان داد. روایی آگاهی بدنی آزمون پوردو با استفاده از روایی سازه (تحلیل عاملی اکتشافی) و روایی تحلیل عاملی تأیید شد. نتایج نشان داد آزمون آگاهی بدنی پوردو با درصد واریانس 63/29 در عامل اول که مربوط به آزمون تشخیص راست و چپ بدن، برتری جانبی، جهت یابی و تقلید حرکات است و 04/29 در عامل دوم که مربوط به آزمون تشخیص بخش های بدن می شود، از روایی سازه مطلوبی برخوردار است؛ بنابراین می توان نتیجه گیری کرد که آزمون آگاهی بدنی پوردو از اعتبار و پایایی لازم برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری مناسب برای تعیین آگاهی بدنی و تشخیص مشکلات آگاهی بدنی کودکان استفاده کرد.
۶.

تأثیر سازگاری منشوری سیستم بینایی بر کنترل قامت و دقت پرتاب دارت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تطبیق پذیری بینایی کنترل قامت هدف گیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۵ تعداد دانلود : ۳۲۵
هدف این مطالعه بررسی اثر سازگاری منشوری بر کنترل قامت و دقت پرتاب دارت بود. بدین منظور 17 شرکت کننده زن و مرد سالم با دامنه سنی 20 تا 41 سال، بر اساس دقت پرتاب در دو گروه تجربی و شاهد تقسیم شدند. هر شرکت کننده درمجموع 480 پرتاب دارت را در هشت روز متوالی انجام داد. گروه آزمایش در طول زمان پرتاب دارت، از عینک منشوری ای که باعث انحراف دید به سمت چپ می شد، استفاده کرد. قبل و بعد از دوره تمرینی، تعادل ایستا در حالت های چشم باز و بسته، توسط دستگاه صفحه نیرو ثبت شد؛ همچنین، دقت پرتاب ها نیز اندازه گیری شد. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از آنالیز واریانس مرکب و آنالیز کوواریانس استفاده شد. نتایج نشان داد  جابه جایی و سرعت نوسان قدامی خلفی ( 0.002 = P ) و جابه جایی و سرعت نوسان کلی مرکز فشار ( 0.006 = P ) در گروه آزمایش کاهش یافت. در بین دو حالت چشم باز و چشم بسته تفاوت معناداری مشاهده نشد ( P≥0.05 ). همچنین، تعامل معناداری در فاکتورهای گروه و بینایی مشاهده نشد ( P≥0.05 ). شاخص دقت در پس آزمون تفاوتی را نشان نداد؛ اما در آزمون یادداری، متغیر دقت در گروه آزمایش به طور معناداری بهتر بود ( 0.02 = P ). نتایج بیان می کند که چالش حاصل از سازگاری بینایی، ضمن بهبود دقت پرتاب، ممکن است کنترل قامت افراد را نیز بهبود بخشد. <br /> <br />  
۷.

تأثیر روش های تمرین کم خطا، پرخطا و مقیاس بندی تجهیزات بر یادگیری مهارت پرتاب آزاد بسکتبال در کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مقیاس بندی تجهیزات تمرین کم خطا پرتاب آزاد بسکتبال کودکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۷ تعداد دانلود : ۴۱۹
هدف از انجام پژوهش حاضر، مقایسه تأثیر روش های تمرین کم خطا، پرخطا و مقیاس بندی تجهیزات بر یادگیری مهارت پرتاب آزاد بسکتبال در کودکان بود. بدین منظور 50 دانش آموز پسر ده دوازده ساله که سابقه فعالیت ورزشی داشتند، به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به شکل تصادفی به پنج گروه ده نفره (تمرین با تجهیزات مقیاس بندی شده از فاصله ثابت، تمرین با تجهیزات استاندارد [ مقیاس بندی نشده] از فاصله ثابت، تمرین کم خطا با تجهیزات مقیاس بندی شده، تمرین کم خطا با تجهیزات استاندارد و تمرین پرخطا با تجهیزات مقیاس بندی شده) تقسیم شدند. مرحله اکتساب پنج جلسه بود و در هر جلسه 50 کوشش اجرا شد. آزمون ها شامل آزمون انتقال و یادداری بودند. آزمون انتقال با 10 پرتاب از فاصله سه ونیم متری از حلقه ای با ارتفاع 8/2 متر با توپ شش، در آخرین روز اکتساب و 10 دقیقه پس از آخرین کوشش اجرا شد. آزمون یادداری نیز به صورت طرح انتقال دوگانه با 10 پرتاب از فاصله سه ونیم متری از حلقه با توپ سایز پنج و هفت به ترتیب با ارتفاع حلقه 60/2 و 05/3 متری، 24 ساعت بعد از آخرین جلسه اکتساب برگزار شد. داده ها با استفاده از آزمون های تی همبسته، تحلیل واریانس یک سویه و مرکب در سطح معناداری 05/0 تحلیل شدند. مقایسه متغیر دقت گروه ها در آزمون یادداری و انتقال نشان داد که بین گروه ها تفاوت معناداری وجود ند ارد ( P˃0.05 ) . با وجوداین، الگوی پرتاب گروه های تمرین با تجهیزات مقیاس بندی شده بهتر از گروه تمرین با تجهیزات استاندارد بود ( P<0.05 ) . به طورکلی بر اساس نتایج پژوهش حاضر، تمرین با استفاده از تجهیزات مقیاس بندی شده باعث شکل گیری بهتر الگوی حرکت در کودکان می شود.
۸.

رشد طرح ریزی حالت راحت پایانی در یک تکلیف دست کاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طرح ریزی عمل/حرکت دست کاری شیء رشد حرکتی کنترل حرکتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۳۵۹
تمایل به بیشینه کردن آسانی وضعیت های دست و بازو در پایان اجرای تکالیف حرکتی دست کاری ساده به جای شروع حرکت، با عنوان اثر حالت یا وضعیت راحت/آسان پایانی تعریف شده است. از این ویژگی به عنوان معیاری برای ارزیابی آثار رفتاری طرح ریزی عمل استفاده شده است. هدف از این پژوهش ارزیابی روند رشدی طرح ریزی حرکت گروهی از کودکان پسر سالم رشدی با دامنه سنی سه تا 10 سال (میانگین 25/2 ± 06/6 سال؛ تعداد = ۹۷) و مقایسه آن با یک گروه از مردان جوان 18 تا 24 سال (میانگین  13/2 ± 70/20 سال؛ تعداد = 20) بود. شرکت کنندگان یک تکلیف طرح ریزی حرکت (تکلیف شمشیر) را اجرا کردند که در آن یک شمشیر اسباب بازی چوبی را می گرفتند و درون یک شکاف جا می دادند. درصد رعایت وضعیت های راحت پایانی در جهت های کنترل و مهم ارزیابی شد. نتایج، اثر سن را در افزایش درصد رعایت وضعیت های راحت پایانی در موقعیت های مهم مشخص کرد؛ به این صورت که کودکان بزرگ تر بیشتر از کودکان کوچک تر حالت راحت پایانی را نشان دادند و از میان آنها، کودکان 10 ساله در رعایت حالت راحت پایانی به سطح حساسیت مشابه بزرگ سالان رسیدند. این پژوهش درمجموع نشان داد در کودکان حساس بودن نسبت به رعایت حالت راحت پایانی مشابه بزرگ سالان، تا 10 سالگی رشد می کند.
۹.

تأثیریک دوره تمرینات هوازی بر میزان ﻋﺎﻣﻞ ﻧﻮروﺗﺮوﻓیک ﻣﺸﺘﻖ از ﻣﻐﺰ و میزان توجه و تمرکز زنان سالمند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سالمند عامل نوروتروفیک مشتق از مغز توجه تمرکز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۳۲۴
هدف از این پژوهش تأثیریک دوره تمرینات هوازی بر میزان ﻋﺎﻣﻞ ﻧﻮروﺗﺮوﻓیک ﻣﺸﺘﻖ از ﻣﻐﺰ ( BDNF ) و میزان توجه و تمرکز زنان سالمند بود. در این پژوهش نیمه تجربی، 19 زن سالمند با میانگین سن 2/4 ± 3/58 به طور تصادفی به دو گروه تجربی ( <em>10</em> = <em>n</em> ) و کنترل ( <em>9</em> = <em>n</em> ) تقسیم شدند. از همه آزمودنی ها 24 ساعت قبل از شروع تمرین و 24 ساعت پس از پایان دوره آزمون، به صورت ناشتا خون گرفته شد. داده ها با استفاده از آزمون توجه و تمرکز وینا ( COG ) جمع آوری شدند. مؤلفه های آزمون شامل تعداد انتخاب های صحیح، تعداد انصراف صحیح (شاخص سرعت پردازش در توجه)، میانگین زمان انتخاب صحیح (شاخص تمرکز) و میانگین زمان انصراف صحیح (توجه انتخابی) به آزمون ها بود. گروه تجربی به مدت هشت هفته، هر هفته سه جلسه تمرین هوازی به مدت 45-30 دقیقه با شدت 55-40 درصد ضربان قلب بیشینه تمرینات هوازی داشتند. گروه تمرینی در قیاس با گروه مرجع (نورم)، رتبه درصدی 87 را در پس آزمون احراز کرد. این در حالی بود که گروه کنترل رتبه درصدی 34 را احراز کرد. نتایج پژوهش نشان داد شاخص های سرعت پردازش ( P=0.001 )، توجه انتخابی ( P=0.001 ) و شاخص تمرکز ( P=0.001 ) بهبود معنی داری یافت. ازآنجاکه ارتباط مستقیمی بین سطح BDNF و تمرینات هوازی وجود دارد و از طرفی تأثیر BDNF بر ویژگی های شناختی روشن است، بنابراین تمرین هوازی با شدت متوسط می تواند زمینه بهبود ویژگی های روانی حرکتی همچون توجه و تمرکز را مهیا کند.
۱۰.

تأثیر قابلیت محیط (فراهم سازها) روی ادراک بینایی و تعادل کودکان دچار اختلالات ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فراهم سازها تعادل ادراک بینایی کودکان دچار اختلال ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۵ تعداد دانلود : ۴۸۸
هدف از پژوهش حاضر تعیین تأثیر قابلیت محیط (فراهم سازها) روی ادراک بینایی و تعادل کودکان دچار اختلالات ذهنی شش تا نه ساله بود. این پژوهش کاربردی و از نوع نیمه تجربی ) مداخله ای ( بود. جامعه آماری این پژوهش تمام کودکان دچار اختلالات ذهنی شش تا نه ساله در سال 1396 به تعداد 175 کودک بود. با توجه به امکانات و همکاری مدیران و معلمان مدارس استثنایی شهر ستان، از این تعداد، 50 دانش آموز پسر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و سپس به صورت تصادفی در یکی از گروه های آزمایش یا کنترل قرار گرفتند (25 نفر در هر گروه). آزمودنی ها در گروه آزمایش به مدت 36 جلسه (سه ماه و هفته ای سه جلسه) و هر جلسه 30 تا 45 دقیقه تحت آموزش و تمرین برنامه های خاصی که شامل فراهم سازی محیطی با قابلیت زیاد در راستای بهبود متغیرهای پژوهش بود و در محیط مدرسه اجرا می شد قرار گرفتند. برای ارزیابی مهارت های رشد حرکتی کودکان از آزمون تبحر حرکتی بروینینکز اوزرتسکی و آزمون مهارت های ادراک بینایی ( TVPS ) استفاده شد. داده ها با روش آماری آنالیز کوواریانس تجزیه وتحلیل شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که فراهم سازها روی مهارت های رشد حرکتی در دو مهارت ادراک بینایی و تعادل تأثیر داشته است (P<0.01) ، همچنین، نتایج این پژوهش نشان داد که فراهم سازها در متغیر اکمال بینایی (تشخیص شکل ها از نمادهای ناکامل آنها) تأثیری نداشتند (P>0.05) . یافته های پژوهش نشان داد که لازم است به محیط و توانایی های محیطی و استفاده از روش های مناسب فراهم سازی به منظور افزایش ادراک بینایی و تعادل کودکان دارای اختلال ذهنی توجه ویژه داشت و با استفاده از قابلیت محیط، مهارت های ادراک بینایی و تعادل را در کودکان دچار اختلال ذهنی بهبود بخشید.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۴