۱.
کلید واژه ها:
طبقه خلاق توزیع فضایی تصمیمات مکانی شهرستان های ایران
نظریه های جدید از طبقه خلاق به عنوان موتور محرکه خلاقیت و به تبع آن رشد به ویژه رشد اقتصادی نام می برند. این پژوهش بر آن است تا با استفاده از ادبیات نظری مربوط به طبقه خلاق، این مفهوم را در سطح شهرستان های ایران مورد سنجش قرار دهد و الگوهای فضایی حاکم بر انتخاب مکانی طبقه خلاق را با استفاده از روش های تحلیل فضایی بررسی کند. برای این منظور، از شاخص های خودهمبستگی فضایی در نرم افزار GIS استفاده شده است. یافته های مقاله نشان از ناموزونی پراکندگی طبقه خلاق در ایران دارد. تهران به دلیل ایفای نقش پایتختی، در کنار نظام سیاسی تمرکزگرا و نظام اقتصادی شبه سرمایه داری رانتی در کشور، به مکانی برای جذب و انباشت طبقه خلاق ایران تبدیل شده است.
۲.
کلید واژه ها:
اقتصاد رانتیر گردشگری توسعه امنیت جمهوری اسلامی ایران
در این مقاله، آسیب های اقتصاد وابسته به نفت و قابلیت ها و فرصت هایی که توجه به صنعت گردشگری ممکن است برای جمهوری اسلامی ایران به همراه داشته باشد، بررسی شده و در پایان به پیامدهای این موضوع بر امنیت ملی کشور پرداخته شده است. فرضیه مقاله این است که صنعت گردشگری ایران ممکن است جایگزین مناسبی برای درآمدهای نفتی کشور و حرکت به سوی توسعه پایدار به عنوان یکی از الزامات امنیت ملی پایدار باشد.
۳.
کلید واژه ها:
دولت ترامپ جمهوری اسلامی ایران فشار حداکثری شوروی سازی فروپاشی
به نظر می رسد هدف دولت ترامپ از استراتژی «فشار حداکثری» علیه ایران، شوروی سازی جمهوری اسلامی ایران با بهره گیری از تجارب دولت ریگان علیه اتحاد شوروی است. بر اساس یافته های این مقاله، شاخه فکری پشتیبان این پروژه، بنیاد دفاع از دموکراسی ها و برخی دیگر از اتاق های فکر دست راستی و محافظه کار ایالات متحده مانند بنیاد هریتیج و امریکن اینترپرایز هستند. شاخه اجرایی این پروژه نیز وزارت خارجه آمریکا و سازمان سیا با کنشگری پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، برایان هوک، رئیس گروه اقدام ایران و همچنین، جان بولتون، معاون شورای امنیت ملی دولت ترامپ است. مطابق این پروژه، براندازی «جمهوری اسلامی» یا تغییر رژیم سیاسی حاکم بر ایران کافی نیست و هدف اصلی، فروپاشی «جمهوری اسلامی ایران» است. البته اتخاذ این استراتژی لزوماً به منزله موفقیت آن نیست و شرایط امتناع جدی در برابر تحقق این پروژه وجود دارد.<br />
۴.
کلید واژه ها:
آژانس بین المللی انرژی اتمی پادمان هسته ای معاهده منع اشاعه هسته ای پروتکل الحاقی برجام
پادمان های هسته ای ازنظر دامنه و تدابیر اعمال، تحول و توسعه چشمگیری یافته و این در نامتوازن شدن اصول و اهداف نظام عدم اشاعه هسته ای، ایجاد کنترل و محدودیت های بیشتر بر برنامه های هسته ای صلح آمیز و در حوزه هایی حتی حاکمیت و امنیت دولت ها مؤثر بوده است. در این زمینه، برجام به عنوان یک موافقت نامه بین المللی خاص، در فرایند توسعه و تحول پادمان های هسته ای جایگاه با اهمیت و تعیین کننده ای دارد. ایران ازجمله دولت هایی است که در سال های اخیر به دلیل توسعه و تحکیم پادمان های هسته ای با چالش های بین المللی مواجه شده است. باتوجه به چنین تأثیراتی و نیز تداوم بی وقفه تلاش های بین المللی برای تحکیم و تشدید بیشتر این پادمان ها، اتخاذ و اعمال راهبردی قوی از سوی کشور در ارتباط با فرایند بین المللی تحکیم پادمان های هسته ای در جهان، ضروری و اجتناب ناپذیر است.
۵.
کلید واژه ها:
بازدارندگی شبکه ای ائتلاف سازی شبکه ارتباطی عربستان سعودی جمهوری اسلامی ایران
جمهوری اسلامی ایران و چگونگی مقابله با نفوذ منطقه ای آن همواره یکی از مهم ترین دغدغه های عربستان سعودی به ویژه در یک دهه گذشته بوده است. از نظر نگارندگان این مقاله، سعودی ها در این راستا تلاش کرده اند با تکیه بر گسترش شبکه ارتباطی خویش در حوزه های مختلف، نوعی بازدارندگی شبکه ای در مقابل ایران ایجاد کنند تا از این طریق جمهوری اسلامی را وادار به تغییر سیاست های منطقه ای خود کنند. بر این اساس، سؤال اصلی مقاله این است که عربستان سعودی چگونه از بازدارندگی شبکه ای برای مقابله با ایران و مهار آن استفاده می کند؟
۶.
کلید واژه ها:
اتحادیه اروپا آمریکا برگزیت ترامپ جمهوری اسلامی ایران
باتوجه به اینکه هم گرایی و واگرایی در روابط فراآتلانتیک و نقش بریتانیا در اتحادیه اروپا همواره دو متغیر مهم تأثیرگذار بر روابط اتحادیه اروپا و ایران بوده است، در این مقاله این سؤال مطرح شده که وقوع برگزیت و روی کارآمدن ترامپ چه تأثیری بر روابط فراآتلانتیک و چه پیامدهایی برای ایران دارد؟ فرضیه مقاله این است که برگزیت و روی کارآمدن ترامپ با ایجاد شکاف بی سابقه در روابط فراآتلانتیک و کسری امنیت در اروپا، اتحادیه اروپا را به سمت کاهش وابستگی راهبردی و دفاع از ارزش ها و منافع خود سوق داده است. باتوجه به تجارب گذشته، این تحولات حاوی فرصت های کم نظیری برای توسعه روابط جمهوری اسلامی ایران با اروپا است؛ به ویژه که ایران خود یکی از موضوعات محوری اختلاف و ازجمله عوامل مهم ایجاد شکاف در دو سوی آتلانتیک است.<br />
۷.
کلید واژه ها:
استقلال خواهی کردی عراق آینده پژوهی تحلیل ساختاری سناریو
این مقاله در پی پرداختن به این موضوع است که مهم ترین متغیرهای اثرگذار بر استقلال کردی در عراق در یک دهه آینده کدامند و چه سناریوهایی در این خصوص قابل ترسیم است؟ برای پاسخ به این سوال، در قالب روش تحلیل ساختاری سعی شده بعد از شناسایی متغیرهای اصلی و ارزیابی میزان اثرگذاری و اثرپذیری هر یک از آنها در سیستمی کلان، نتایج بررسی در بخش های مختلف ارائه و تبیین شود. یافته های این پژوهش نشان می دهد که حمایت ها و رویکردهای بین المللی و رقابت و رویکرد بازیگران پیرامونی به ترتیب اثرگذارترین متغیرها در موضوع استقلال کردی محسوب می شوند. قدرت و انسجام دولت مرکزی و اختلافات یا انسجام راهبردی کردی، دو عدم قطعیت کلیدی شکل دهنده سناریوهای استقلال کردی هستند. بر این اساس، چهار سناریوی بدیل در مورد مسئله استقلال کردی ترسیم شده است.
۸.
کلید واژه ها:
ترامپ ایالات متحده تحریم ها ایران
روی کار آمدن دونالد ترامپ مباحث متعددی را در زمینه آینده «راهبرد کلان» ایالات متحده و تأثیر آن بر سیاست خارجی این کشور برانگیخته است. تشخیص ماهیت و کیفیت راهبرد کلان آمریکا در دوره ترامپ و احتمال پایداری یا دگرگونی آن در آینده، در فهم سیاست خارجی ایالات متحده و آمادگی در برابر روندها و رویدادهای متأثر از آن دارای اهمیت اساسی است. به خصوص جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با اقدامات ترامپ در زمینه خروج از برجام، اعاده تحریم ها و فشار همه جانبه، به میزان بیشتری علاقه مند به درک راهبرد کلان ایالات متحده در حال و احتمال دگرگونی آن در آینده خواهد بود. یادداشت راهبردی حاضر با مرور برخی آثار منتشر شده در حوزه دانشگاهی در آمریکا به بررسی راهبرد کلان آمریکا در دوره ترامپ و تحولات احتمالی آن در آینده به خصوص در رابطه با ایران پرداخته است.
