درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۱۴۱ تا ۱٬۱۶۰ مورد از کل ۳۰٬۰۱۵ مورد.
۱۱۴۱.

واکنش روسیه به سپر دفاع موشکی امریکا و ناتو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۵۲ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 307 - 285

کلید واژه ها: روسیه سپر دفاع موشکی غرب بازدارندگی معمای امنیت فرهنگ راهبردی روسیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۶ تعداد دانلود : ۱۱۸
طی سال های اخیر ارتش روسیه برخی جنگ افزارهای نظامی خود را نوسازی کرد که از مهم ترین آنها، افزارهای انتقال کلاهک های هسته ای بوده است. در این زمینه برخی سلاح های پیشرفته و نو شامل موشک های قاره پیما و کروز، راکت های مافوق صوت و زیردریایی های هسته ای باسرنشین و بی سرنشین در اختیار نیروهای مسلح روسی قرار داده شدند. پرسش اصلی پژوهش این است که چرا روسیه به نوسازی وسایل انتقال کلاهک های هسته ای خود اقدام کرده است؟ در فرضیه بیان می شود که اقدام های امریکا و ناتو در استقرار سپر دفاع موشکی در اروپا موجب شد که روسیه انواع وسیله حمل و پرتاب کلاهک های اتمی خود را نوسازی کند. در پژوهش با رویکردی توصیفی - تبیینی، از روش تحلیل کیفی اسناد دولتی (مانند راهبرد امنیت ملی) و بیانات مقامات عالی رتبه روسیه، افزون بر بررسی دیدگاه های نظریه پردازان و کارشناسان داخلی و خارجی استفاده شده است. اقدام غرب در استقرار سامانه های دفاع موشکی از دید رهبران روسیه تهدیدی وجودی تلقی می شود و در نتیجه مهم ترین ابزار مؤثر مسکو در برابر تهدیدهای راهبردی غرب، اجرای برنامه نوسازی نظامی با هدف افزایش توانایی حمل و پرتاب کلاهک های اتمی برای بازدارندگی و نیز حفظ توانایی تلافی برای پاسخ به حمله اتمی غرب بوده است. نوآوری نظامی روسیه دربرگیرنده تولید موشک هایی است که سپرهای دفاع موشکی امریکا و ناتو قادر به رهگیری و انهدام آنها نباشند. استقرار این سامانه های تهاجمی بر توانایی بازدارندگی و دفاعی روسیه در برابر غرب افزوده است.
۱۱۴۲.

تحلیل معیارهای تحدید آزادی در دو نظام حقوق بشر اسلامی و حقوق بشر عرفی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال ۲۷ تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۴) 111-136

کلید واژه ها: حدود آزادی عفت عمومی نظم عمومی امنیت ملی حقوق بشر اسلامی حقوق بشر عرفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۱ تعداد دانلود : ۱۷۷
هرچند صیانت از آزادی دغدغه اصلی نظام های مردم سالار است، با وجود این، آزادی ها در هیچ نظام حقوقی به صورت مطلق به رسمیت شناخته نشده اند. پرسش اصلی این است که حدهای وارد بر آزادی های مدنی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی بر اساس چه معیارها و شاخص هایی صورت می پذیرد. این مقاله با فرق گذاری میان «مرجع» و «مبنا»ی تحدید آزادی ها، مرجع و عامل اصلی تحدید آزادی ها را قانون دانسته و بر این نکته تأکید می کند که حدود آزادی، صرفاً به موجب «قانون» تعیین می شود و در این مسأله نظام های حقوق بشر عرفی و اسلامی هم داستان اند و تفاوت را تنها باید در محتوای قوانین جست وجو کرد. از سوی دیگر، مبنایی که بر اساس آن، قانون می تواند آزادی ها را محدود کند، معیارهای چهارگانه تجاوز به «آزادی دیگران»، «حقوق عامه و امنیت ملی»، «عفت عمومی» و «نظم عمومی» است. در نظام حقوقی اسلام، افزون بر این شاخص ها، شاخص تجاوز به «موازین شرعی» نیز به عنوان یک مبنا مورد تأکید قرار گرفته است. این شاخص ها متناسب با هر نظام حقوقی، در درون خود قابلیت قبض و بسط دارند؛ مشروط بر این که اصالت آزادی را تحت الشعاع قرار ندهند.
۱۱۴۳.

توسعه از نظر علمای شیعه در تاریخ معاصر ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال ۱۹ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۷۱ ۱۴۸-۱۲۹

کلید واژه ها: توسعه پیشرفت نوسازی عدالت استبداد بی قانونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۱۰۸
با توجّه به اتهام هایی که همواره به روحانیت شیعه زده شده و به آن ها نسبت ارتجاع و مخالفت با پیشرفت داده شدند. هدف این نوشتار پاسخ به این سؤال است که در یکصد سال گذشته موضع روحانیت شیعه نسبت به ترقی و پیشرفت همه جانبه جامعه چه بوده برای نیل به این مقصود با استخراج نظریه علما این نتیجه گرفته شد که علما همزمان باروشنفکران عوامل پیشرفت، و عقب ماندگی را مطرح کرده بودند و از قضا در مدلی که از نظرات آن ها برای توسعه استخراج شد هم عدالت وهم رفاه توأمان دیده شده بود ولی از آنجایی که جناح رقیب از هر وسیله ای برای بیرون کردن علما استفاده می کرد تلاش کرد تا علما را مرتجع و عقب گرا نشان دهد و چون رسانه ها وقدرت در دست آن ها بود تا حدّی در این کار موفّق شدند، وبا این حربه توانستند علما را برای یک قرن بیرون از صحنه سیاست نگهدارند.
۱۱۴۴.

آسیب شناسی فعالیت های پژوهشی اعضای هیئت علمی رشته علوم سیاسی دانشگاه های دولتی تهران در چارچوب نظام آموزش عالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال ۱۸ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۶۹) 169-206

کلید واژه ها: علوم سیاسی اعضای هیات علمی فعالیت های پژوهشی آموزش عالی دانشگاه های دولتی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴ تعداد دانلود : ۷۷
این مقاله با هدف «آسیبشناسی فعالیتهای پژوهشی اعضاء هیأت علمی رشته علوم سیاسی دانشگاه های دولتی تهران در چارچوب نظام آموزش عالی» انجام شده است، از لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش تحقیق آمیخته است. جمع آوری دادهها طریق مرور مبانی نظری و مقررات مربوط به آئین نامه ارتقاء سپس با مصاحبه های نیمه ساختاریافته و پرسشنامه صورت گرفت.دادههای میدانی پژوهش پس از مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 43 اعضاء هیأت علمی رشته علوم سیاسی در بخش کیفی با روش کُدگذاری باز واستفاده از تحلیل مضمون و نرم افزار Maxquda مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. پس از بررسی دادههای کیفی، کُدهای اولیه استخراج، در چند مرحله بازبینی، بررسی و طبقه بندی آنها در نهایت چهار مقوله اصلی و نُه مقوله فرعی به دست آمد. بعد از تجزیه و تحلیل و تقلیل دادن واحدهای معنادار 64 کُد اولیه به 363 فراوانی مضمون در بخش آسیب شناسی فعالیت های پژوهشی اعضاء هیأت علمی رشته علوم سیاسی احصاء و در نهایت الگوی آسیب شناسی استخراج شد. یافتههای تحقیق در بخش کیفی در مورد آسیبشناسی حاکی از نقش مؤثر عامل فردی «توانمندی علمی»، عوامل پژوهشی « هدفمند و مسأله محوری = کاربردی بودن»، « تخصصگرایی و خلاقیت ذهنی» و «کیفیت و اعتبار مجلات» و همچنین آسیبهای مربوط به ارتباطات علمی است. همچنین چالشها و موانع پژوهشی به مواردی همچون «فردی، سازمانی، اقتصادی و سیاسی» احصاء شد. در بخش کمّی با استفاه از پرسشنامه محقّق ساخته منتج از مصاحبههای نیمه ساختاریافته که روایی محتوایی آن توسط 8 تن استادان رشته علوم سیاسی مورد تأیید قرار و جمع آوری گردید.
۱۱۴۵.

واکاوی مفهوم «تمدن نوین اسلامی» با رویکرد معناشناختی

نویسنده:
منبع: پژوهش های گفتمان تمدنی انقلاب اسلامی سال دوم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳ 11 - 32

کلید واژه ها: تمدن فرهنگ تمدن نوین اسلامی معناشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹ تعداد دانلود : ۱۹۱
بی گمان، سخن گفتن از تمدن نوین اسلامی و ارائه هر طرح و نظریه ای دراین باره ، نخست مستلزم درک صحیح و واقعی از مفهوم تمدن است. تمدن واژه ای آشنا، درعین حال مبهم و پرمناقشه است که درباره چیستی آن گفت وگوهای بسیاری انجام شده و دیدگاه های فراوانی ارائه گردیده است. در این پژوهش کوشیده ایم با روشی تحلیلی و رویکردی انتقادی ضمن واکاوی مفهوم تمدن از حیث معناشناختی، مسئله اسلامیت و نوین بودن آن را بررسی کنیم. برای رهیافت به این مهم نخست با مراجعه به دیدگاه اهل لغت و فرهنگ نامه نویسان و نیز آرا و اندیشه های نظریه پردازان تمدنی ضمن نقد برخی دیدگاه ها، هماهنگ با معنای لغوی نظریه ای جامع و جدید ارائه نموده ؛ و در ادامه تبیین کرده ایم که تقیّد تمدن به پسوند اسلامیت و نوین بودن گویای تقابل تمدن مزبور با تمدن غرب و تغایر آن با تمدن اسلامی است.  
۱۱۴۶.

A comparative Study of Iranian and Turkish Cultural Diplomacy in Iraq (2003 - 2020)

نویسنده:
منبع: International Journal of Political Science, Vol ۱۲, No ۴ , July & Aug ۲۰۲۲ 51 - 69

کلید واژه ها: Cultural Diplomacy Soft power Iraq Iran Turkey Neo-ottomanism

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۷۱
The purpose of this study is to conduct comparative review of Iran and Turkey’s cultural diplomacy in Iraq after the US invasion and the fall of Saddam Hussein's regime. Iran and Turkey, as two influential powers in the developments of the Middle East, are trying to advance their cultural diplomacy in Iraq according to the nature of their government, goals, and aspirations. The main question of the research is, “On what approach are the effectiveness factors of Iranian and Turkish cultural diplomacy in Iraq between 2003 and 2020 based?” The hypothesis is that Iranian cultural diplomacy in Iraq after 2003 has been following Shi’ism, the axis of resistance, and Iranianism as the cornerstones of its approach, as opposed to Turkish cultural diplomacy that is based on Turkish nationalism and neo-Ottomanism. Accordingly, each of these governments is trying to exert influence in Iraq using soft power and cultural diplomacy. In doing this, Iran and Turkey have different conditions, opportunities, threats, and tools to advance their cultural diplomacy. The research findings indicate that Iran is in a better position than Turkey in terms of conditions, opportunities and tools but the focus on Shiism and the issue of resistance in Iraq has led to little attention paid to other features of cultural diplomacy. In contrast, Turkey, with its benefit-oriented and opportunistic approach, has been able to make the most of tools such as Kurdish language and literature, media diplomacy, tourism development, scientific and educational topics, etc. through careful planning and has gained more influence in Iraq. The method of data analysis is descriptive-analytical and the data collection was carried out via library research.  
۱۱۴۷.

ارائه الگوی عقلانیت در دفاع مقدس در اندیشه حضرت امام خمینی (ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات دفاع مقدس و نبردهای معاصر سال چهارم پاییز و زمستان ۱۴۰۲شماره ۷ 95 - 118

کلید واژه ها: الگو عقل دفاع مقدس انقلاب اسلامی امام خمینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵ تعداد دانلود : ۴۹
نسبت بین عقلانیت و رویدادهایی چون دفاع مقدس از جمله پرسش های اساسی در اندیشه و فلسفه سیاسی به ویژه در عصر جدید به شمار می آید. یقیناً عمل سیاسی مبتنی بر عقلانیت همواره به عنوان یکی از مقومات جامعه، در حیات گذشته و امروز بشر مورد توجه متفکران سیاسی قرار داشته و دارد. از ابتدای وقوع انقلاب اسلامی، برخی تلاش داشته و دارند پیروزی های شکل گرفته به ویژه در مقطع جنگ را مساوی با نوعی تندروی و رادیکالیسم و نیز مغایر با عقلانیت، معنا کنند. در این میان امام خامنه ای (مدظله العالی)  به عنوان یک حکیم و دانشمند جهان اسلام، معتقدند دفاع مقدس از ابتد ا تا انتها یکی از «عقلانی ترین و مد برانه ترین حرکات ملت ایران» بوده است. برای شناخت این گزاره، باید به این پرسش که الگوی عقل در دفاع مقدس در اندیشه حضرت امام خمینی (ره) چیست؟ پاسخ گفت. این تحقیق از نوع کاربردی و با رویکرد آمیخته است که به روش کتابخانه ای و با تحلیل محتوا و نظریه پردازی داده بنیاد به صورت کمی و کیفی انجام گرفته است. براساس منظومه فکری حضرت امام خمینی (ره) عقل در دفاع مقدس در ابعاد و مؤلفه های ارکان (خرد جمعی، اعتماد به امداد الهی، رعایت اصول تصمیم گیری و ...)، مبانی و جهت سازها (قرآن، احادیث اهل بیت، ولایت فقیه، آموزه های دینی و ...)، موانع و چالش ها (استکبار، ضعف ایمان، غرور، اختلاف و ...)، اهداف (تقویت روحیه، انسجام، آرامش به مردم و...) دستیابی به وحدت فرماندهی، پرهیز از غرور، تنبیه متجاوز، ورود به خاک عراق و ابتکار و خلاقیت را تسهیل می کند.
۱۱۴۸.

جنگ ترکیبی آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران به روایت دیپلماسی و مذاکره؛ از دیپلماسی اجبار تا بازدارندگی اطلاعاتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی آمریکا سال دوم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۸) 11 - 47

کلید واژه ها: جنگ ترکیبی دیپلماسی اجبار مذاکره بازدارندگی امریکا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳ تعداد دانلود : ۸۹
جمهوری اسلامی ایران به عنوان بازیگری که هژمونی امریکا و بلکه نظام سلطه حاکم بر روابط بین الملل را به چالش کشیده و منتقد جدی و فعال مناسبات ظالمانه و ناعادلانه حاکم بر جهان است، همواره یکی از اهداف استراتژیک و اصلی امریکا در جنگ ترکیبی و دیپلماسی اجبار در عرصه سیاست خارجی بوده است که با روش ها و ابزارهای متفاوت مثل تحریم تسلیحاتی، فشار سیاسی، تحریم اقتصادی و تلاش برای انزوا و تنگ تر کردن حلقه محاصره انقلاب اسلامی، خواستار تسلیم جمهوری اسلامی و دنباله روی از سیاست های منطقه ای و جهانی امریکایی ها بوده است. با توجه به اینکه در کنار ابزارهای متعارف و نامتعارف جنگ ترکیبی اعم از جنگ اقتصادی، جنگ اطلاعاتی، جنگ سیاسی، جنگ فرهنگی، عملیات روانی، حملات سایبری، ناامنی و بی ثبات سازی داخلی، «دیپلماسی» و «جنگ دیپلماتیک» نیز یکی از محورهای اصلی و مهم این نوع جنگ ترکیبی است، این مقاله به دنبال بررسی و تحلیل ماهیت و ابعاد جنگ ترکیبی امریکا علیه جمهوری اسلامی به روایت دیپلماسی و مذاکره است. ....
۱۱۴۹.

تحلیلی تطبیقی و انتقادی از عقل عربی جابری و عقل اسلامی آرکون و دلالت های سیاسی آن(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و پنجم بهار ۱۴۰۱ شماره ۹۷ 183 - 206

کلید واژه ها: سنت مدرنیته عقل عربی عقل اسلامی عابد الجابری محمد آرکون حکومت - دموکراتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۱۶۵
برخی متفکران جهان اسلام درصدد همسازی سنت و مدرنیته ازطریق پالایش سنت و ارائه الگوی حکومتی متناسب با زیست مدرن و متکی به امر سنت برآمده اند. محمد عابد الجابری و محمد آرکون دو متفکر جهان اسلام، این موضوع را ذیل دو انگاره عقل عربی و عقل اسلامی مورد تأمل قرار داده اند. سؤال مطرح این است که چرا محمد عابد الجابری و محمد آرکون در مواجهه با عقلانیت برساخته سنت اسلامی، از دو انگاره متفاوت عربی و اسلامی برای این عقل سخن گفته اند؟ این دوگانگی چه تأثیری بر امر سیاسی و نمود حکومتی آن خواهد داشت؟ فرضیه پژوهش حاضر این است که محمد عابد الجابری در مواجهه با سنت، آن را در چارچوب فرهنگی و عناصر هویتی ای چون زبان، ساختارهای اجتماعی و مناسبات قدرت در جامعه عربی می بیند، در حالی که آرکون این نگرش را در بستر تمدنی و تلاش های اقوام، فرهنگ ها و تعاملات با دیگران ازیک سو و مرجعیت دین و مبانی اسلامی آن ازدیگرسو مورد خوانش قرار می دهد.
۱۱۵۰.

بررسی وضعیت و جایگاه مسأله فلسطین در عادی سازی روابط عربستان سعودی و رژیم اسرائیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۸ بهار ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۷۲) 135 - 155

کلید واژه ها: فلسطین عربستان سعودی رژیم اسرائیل عادی سازی روابط امنیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۲۱۰
مسأله فلسطین یکی از پیچیده ترین مسائل منطقه خاورمیانه از 1948 تا به حال است. رژیم اسرائیل در چندین جنگ با اعراب، بر مناطق فلسطینی زیادی مسلط شده و اراضی آنها را اشغال کرده است. این رژیم در اتحاد با آمریکا برای سال ها امنیت خود را تأمین شده می دید، اما رقابت روزافزون ایالات متحده با چین، که یکی از دلایل خروج تدریجی آن از منطقه است و افزایش نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه، موجب شده هم اعراب، به خصوص متحدان عربستان سعودی و هم رژیم اسرائیل با چالش های امنیتی روبه رو شده و از 2015، روندی موسوم به عادی سازی روابط را آغاز کنند و تا کنون، به موفقیت هایی نیز دست یابند. در این میان پرسش اصلی آن است که مسأله فلسطین در روند عادی سازی این روابط میان اعراب و رژیم اسرائیل، داری چه وضعیت و جایگاهی است؟ برای پاسخ به این پرسش، روش تحقیق مقاله تحلیلی و توصیفی، و تا حدودی نیز تاریخی است. هدف مقاله آن است که در این روند عادی سازی روابط، به طور خاص بر موضوع فلسطین متمرکز شود، چرا که این مسأله برای جمهوری اسلامی، یکی از نقاط ایدئولوژیک است که در تضاد با وجود رژیم اسرائیل، با امنیت آن گره خورده. نتیجه کلی مقاله نشان می دهد اعراب متحد عربستان، در روند عادی سازی، جایگاه بالایی برای آرمان فلسطین قائل نیستند؛ اما سعودی که ادعای رهبری مسلمانان را دارد، در شعار، حل مسأله فلسطین را یکی از شروط عادی سازی کامل روابط خود با رژیم اسرائیل می داند، با این حال چنانچه امنیت آن بیشتر تهدید شود، عربستان این شرط را نیز رها خواهد کرد.
۱۱۵۱.

The Roots of Cultural Policy in the Islamic Republic of Iran : In the speech of three scholars of Iran Islamic Revolution in 1979 (Shariati, Motahari and Fardid)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Contemporary Research on the Islamic Revolution, Volume ۴, Issue ۱۳, summer ۲۰۲۲ 115 - 139

کلید واژه ها: Islamic Revolution thinkers culture cultural policy making Shariati Motahari Fardid

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹ تعداد دانلود : ۱۳۲
The purpose of this study is to identify the roots of cultural policy making in the IRI. Having a historical approach this article has used a thematic content analysis with a “content coding technique” to review the works of three Islamic revolutionary scholars whose views have been frequent reference to many cultural policy makers before and after the revolution. In this regard there have been “thirty headlines” identified as policy making headings which are divided into: ten headlines from Ali Shariati’s book called “Returns”, eight headlines from "The Future of the Islamic Revolution" a book by Morteza Motahari, and twelve headlines from a series of Seyyed Ahmad Fardid’s lectures, titled as "Hereafter Conquest and Meetings of Farahi". According to the results of this research, the sharing feature of these three views, albeit from different origins of ideas, is the two following lines "Confrontation with Being Westernized" and "the Priority of Reform, and the Development of Thought and Culture". Another result of this research indicates the influence of the document "Principles of cultural policy of the country" through the views of these scholars. At the end of this article, it is claimed that the Islamic Republic of Iran's cultural policies, both elective and compound, are rooted in the cultural theorists of the revolution, and it cannot be accepted that the Islamic Republic of Iran, in its forty-year lifetime, departed from the first designed cultural principles. It is a form of early thought that has been recognized and formed as normal
۱۱۵۲.

بررسی بنیادگرایی در آسیای مرکزی

نویسنده:
منبع: دانش تفسیر سیاسی سال چهارم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱۱ 74-95

کلید واژه ها: بنیادگرایی آسیای مرکزی اسلام تروریسم امنیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۱۲۵
گروه های اسلامی از بازیگران تحولات دهه 1990 در آسیای مرکزی بوده اند. این گروه ها به بهره گیری از ریشه های عمیق باورها و تمایلات اسلامی در منطقه، تلاش های وسیعی را سازمان داده اند. سوال پژوهش حاضر که به روش توصیفی-تحلیلی و گردآوری شده با اسناد کتابخانه این است که بنیادگرایی اسلامی چه تأثیر بر امنیت در آسیای مرکزی دارد؟ فرضیه پژوهش در پاسخ به سؤال مطرح شده این است که بنیادگرایی دینی عامل اصلی در تأثیرگذاری بر امنیت آسیای مرکزی نیست؛ ولی نفوذی مشخص را برای خود حفظ می کند. عامل اسلامی نخست در سیاست داخلی کشورهای آسیای مرکزی و دوم در همسایگان بلافصل نقش دارد
۱۱۵۳.

نظام تربیتی مدیریت و فرماندهی در نیروهای مسلح با تاکید بر مکتب شهید سلیمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات دفاع مقدس و نبردهای معاصر سال چهارم بهار و تابستان ۱۴۰۱شماره ۶ 283 - 316

کلید واژه ها: نظام تربیتی مدیریت فرماندهی نیروهای مسلح مکتب شهید سلیمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۶ تعداد دانلود : ۲۱۴
نظام تربیتی در مدیریت و فرماندهی یک سازمان و نهاد، نقش مهمی در تحقق اهداف آن بر عهده دارند. در این راستا مدیران و فرماندهان نقش بسزایی ایفا می کنند. تحقق این مهم نیازمند کاربست نظام تربیتی در سازمان و نهاد می باشد. در این بین، توجه به مشی تربیتی مدیریت و فرماندهی شهید سلیمانی به عنوان یک مکتب الگو ساز بسیار حائز اهمیت می باشد. علیرغم اهمیت و ضرورت مذکور تاکنون پژوهشی که نظام تربیتی مدیریت و فرماندهی در نیروهای مسلح را مبتنی بر مکتب شهید سلیمانی طراحی کرده باشد، صورت نگرفته است. لذا این پژوهش درصدد است تا مبتنی بر مشی تربیتی شهید سلیمانی در مدیریت و فرماندهی، نظام تربیتی مدیریت و فرماندهی نیروهای مسلح را استخراج نماید. نتایج این پژوهش که با استفاده از روش تحلیل مضمون و بهره گیری از روش تحلیلی استنباطی و با استفاده از ابزار فیش برداری انجام شده است، حاکی از آن است که اخلاص و ساده زیستی در حوزه شخصیتی؛ ایمان و معنویت در حوزه اعتقادی؛ ولایتمداری، دشمن شناسی و دشمن ستیزی (بصیرت انقلابی) در حوزه سیاسی؛ مردم دوستی و مردم یاری در حوزه اجتماعی و تعهد شغلی و عملکرد جهادی در حوزه مدیریتی و فرماندهی به ویژه در مکتب شهید سلیمانی، از جمله مهمترین شاخصه های نظام تربیتی مدیریت و فرماندهی در نیروهای مسلح به شمار می آیند که نقش بسزایی در رشد مادی و معنوی مدیران و فرماندهان ایفا می کنند.
۱۱۵۴.

مطالعه تطبیقی ابتکار جاده و کمربند چین با طرح مارشال آمریکا و طرح مولوتوف شوروی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۹ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۷۴) 7 - 29

کلید واژه ها: ابتکار جاده و کمربند طرح مارشال طرح مولوتوف چین آمریکا شوروی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۷ تعداد دانلود : ۱۴۶
دردوران پس از جنگ جهانی دوم تاکنون کشورهای ابرقدرت و پیروز در جنگ ابرپروژه های اقتصادی برای گسترش نفوذ اقتصادی و سیاسی خود و توسعه و گسترش تجارت با کشورهای همپیمان و گاهی رقیب ارائه کرده اند. برخی از این طرح ها با اهداف ایدئولوژیک یا تقابل با رقیب طراحی و ارائه شدند و برخی دیگر بر اهداف اقتصادی تمرکز بیشتری داشته اند. این پژوهش دنبال پاسخ به این سوال است که این ابتکارات و طرح های بین المللی دنبال چه اهدافی بودند و این اهداف تا چه میزان با یکدیگر شباهت دارد. این مقاله مهمترین ابتکارات بین المللی از این دست در 70 سال گذشته را معرفی کرده و برای اولین بار ابتکار جاده و کمربند چین (BRI) را با روش مطالعه تطبیقی از منظر اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، تجاری و ژئوپولتیک با طرح مارشال آمریکا (Marshall Plan) و طرح شورای همکاریهای اقتصادی متقابل شوروی (CMEA یا Comecon) مقایسه میکند. هدف اصلی مقاله پاسخ به این سوال است که چه نقاط تشابه و افتراق بین طرح جاده و کمربند چین با طرح مارشال آمریکا و طرح مولوتوف شوروی وجود دارد. روش تحقیق استفاده شده در این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد. این مقاله استدلال می کند که گرچه این ابتکارها شباهت هایی با یکدیگر دارند و هدفشان پاسخگویی به نظم نابسامان جهانی و بهبود اقتصادی از طریق سرمایه گذاری های کلان سیاسی-اقتصادی و کمک به روند توسعه دیگر کشورها میباشد، اما نتایج و تاثیر آنها بر ساختارهای اقتصادی ملی و بین المللی می تواند متفاوت باشد.
۱۱۵۵.

آینده پژوهی تحولات سیاسی- امنیتی سوریه در ارتباط با محور مقاومت به روش سناریونویسی و نقش آن بر مأموریت های ارتش ج.ا.ا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی دفاعی سال هفتم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۵ 33 - 54

کلید واژه ها: آینده پژوهی تحولات سیاسی - سوریه مأموریت آجا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۳۱
با گذشت یک دهه بحران در سوریه، به دلیل تعدد بازیگران و تعارض منافع آنها، آینده سیاسی این کشور در هاله ای از ابهام است. پژوهش حاضر با هدف آینده پژوهی تحولات سیاسی امنیتی سوریه در ارتباط با محور مقاومت به روش سناریونویسی و نقش آن بر مأموریت های آجا در پی پاسخ به این سوأل است که آینده پژوهی تحولات سیاسی- امنیتی سوریه چگونه است و این تحولات چه نقشی بر مأموریت های آجا دارد؟ در این پژوهش جامعه آماری40 نفر می باشد بنابراین با توجه به ویژگی های جامعه آماری و محدود بودن آن، جامعه آماری به صورت تمام شمار مورد پرسش قرار گرفت. سپس با استفاده از آمار استنباطی و استدلالی داده های حاصل از مصاحبه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و با استفاده از الگوی آینده پژوهی علمی و طی مراحل 8 گانه سناریو نویسی شوارتز (شناسایی بازیگران، فاکتورهای کلیدی، پیشران ها، عدم قطعیت ها، اولویت بندی و انتخاب شاخص) نسبت به آینده پژوهی تحولات سوریه و چشم انداز آن در افق 2030 اقدام گردید. نتایج پژوهش نشان می دهد سناریوهای سوریه با مقاومت، بی مقاومت، در مقاومت و بر مقاومت سناریوهای احتمالی تحولات سوریه می باشند. سوریه در مقاومت به عنوان سناریوی محتمل در کوتاه مدت، سوریه بی مقاومت محتمل ترین سناریو در افق 2030 و سوریه با مقاومت سناریوی مطلوب ج.ا.ا تشخیص داده شد. همچنین آجا براساس اصل 143 قانون اساسی مأموریت حفظ تمامیت ارضی، استقلال و حفظ نظام مقدس ج.ا.ا را بر عهده دارد، لذا تحقق هر یک از سناریوهای مذکور به نوعی بر مأموریت های آجا در دفاع سرزمینی، فراسرزمینی و بازدارندگی دفاعی اثر گذارست.
۱۱۵۶.

تحلیل جنگ هیبریدی غرب علیه جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۱۵ بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۴ 93 - 130

کلید واژه ها: جنگ هیبریدی پیچیدگی شبکه ای جمهوری اسلامی ایران منطقه خاکستری تأثیرات شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸ تعداد دانلود : ۶۶
مفهوم جنگ و الگوهای آن روزبه روز در حال تغییر و تطور است. در این بین و با ظهور جوامع پیچیده شبکه ای به عنوان بستر مدرن برای زیست قدرت، الگوهای جنگ مدرن نیز در حال ظهور هستند. جنگ ترکیبی به عنوان یکی از الگوهای مدرن جنگ در این قالب قابلیت پردازش دارد. جمهوری اسلامی ایران همواره هدف انواع تهاجم های غرب بوده و هست. ازاین رو واکاوی مدل های جنگ علیه جمهوری اسلامی ایران از اهمیت زیادی برخوردار است. در این مقاله، جنگ ترکیبی اجراشده غرب علیه جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر نظریه پیچیدگی شبکه ای مورد پردازش قرار گرفته است. تقویت نظام تحلیلی سیاست خارجی کشور از طریق تبیین چارچوبی کارآمد برای شناخت و مواجهه صحیح با جنگ ترکیبی غرب، هدف اصلی این پژوهش را شکل می دهد. پرسش اصلی تحقیق آن است که جنگ ترکیبی غرب علیه جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر چه چارچوبی قابل تحلیل است؟ در این پژوهش برای گردآوری داده ها از روش اسنادی استفاده شده و با رجوع به منابع معتبر در این زمینه تلاش شده تا ابعاد مختلف موضوع بررسی و بیان گردد. برای تحلیل داده ها نیز از روش کیفی با رویکرد توصیفی و تحلیلی استفاده شده است. یافته های تحقیق بیانگر آن است که جنگ ترکیبی اعمال شده غرب علیه جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر نظریه پیچیدگی قابل پردازش می باشد. این مدل از جنگ در برهم کنشی چند سطحی و پیچیده در ساحات فیزیکی و محیط اطلاعاتی به ایجاد تأثیرات شناختی منجر می شود و فرآیند تصویر، ادراک و کنش بازیگر هدف را مورد تأثیر قرار می دهد.
۱۱۵۷.

پهپاد به عنوان ابزاری نوین در سیاست خارجی، مطالعه موردی سیاست پهپادی ترکیه (2017-2022)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست خارجی سال ۳۶ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ (پیاپی ۱۴۴) 201 - 226

کلید واژه ها: پهپاد ترکیه سیاست خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۴۷
امروزه با گسترش ابزاری تحت عنوان «پهپاد» و استفاده نظامی از آن، این فن آوری جدید به شکلی از قدرت ملی بدیل گشته است و به عنوان عنصری تأثیرگذار در منازعات و تعاملات بین المللی، ایفای نقش می کند. پهپادها به عنوان سلاحی نوین، توانایی آن را دارند تا به صورت از راه دور، در مدت زمان بالا و با انعطاف عملیاتی گسترده به مأموریت بپردازد و هزینه ای کمتری نسبت به جایگزین های عملیاتی دیگر دارند، لذا دسترسی به ابزاری جدید توسط دولت ها، می تواند به عنوان اهرمی در سیاست خارجی برای انتفاع ملی آن ها بدیل شود. این پژوهش در پی پاسخ به این پرسش که چگونه می توان از ابزارهای نوین حوزه نظامی به صورت عام و پهپاد به صورت خاص را در سیاست خارجی به کار گرفت، با استفاده از چارچوب نظری واقع گرایی نوکلاسیک به آزمایش این فرضیه می پردازد که «پهپادها و ابزارهای نوین نظامی با ایجاد ظرفیت جدید در سه حوزه قدرت نرم، مبادلات اقتصادی و سیاسی به شکل تأثیر بر موازنه قدرت می تواند موجب پیگیری منافع کشورها شود» که در این راستا به مطالعه موردی سیاست پهپادی ترکیه از سال 2017  تا سال 2022 می پردازد.  
۱۱۵۹.

مقابله با خشونت خانگی علیه زنان با رویکردی بر رویه قضایی دادگاه حقوق بشر اروپا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۹ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۷۴) 55 - 75

کلید واژه ها: کنوانسیون اروپایی حقوق بشر خشونت خشونت خانگی دیوان حقوق بشر اروپا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۰ تعداد دانلود : ۱۷۸
با توصیه عمومی شماره 19 کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان، خشونت علیه زنان برای اولین بار به عنوان نوعی تبعیض بر اساس جنسیت پذیرفته و در سیستم رفع تبعیض علیه زنان ادغام شد، که قبلا به صراحت خشونت علیه زنان را مورد پذیرش قرار نمی داد. لاجرم دولت ها موظف به مبارزه با خشونت علیه زنان شده اند که به عنوان نوعی تبعیض بر اساس جنسیت در حقوق بین الملل حقوق بشر پذیرفته شده است. کنوانسیون اروپایی حقوق بشر نیز در همین راستا مقرراتی را در جهت مبارزه با خشونت خانگی علیه زنان وضع کرده است. مطابق با این تعهدات، دولت نه تنها موظف به حمایت از قربانیان خشونت و مجازات مرتکب است، بلکه باید ریشه ها و علل خشونت را نیز از بین ببرد. سوالی که در این رابطه مطرح می شود این است که این مقررات به چه نحوی در رسیدگی و آرای دیوان حقوق بشر اروپا نمود پیدا کرده است؟ بنابراین به صورت نظری و با روش توصیفی- تحلیلی به دنبال تبیین رویکرد رویه قضایی دادگاه حقوق بشر اروپا در خصوص مقابله با خشونت خانگی علیه زنان هستیم. وقتی خشونت خانگی علیه زنان در چارچوب حقوق بین الملل حقوق بشر در تصمیمات دادگاه حقوق بشر اروپا مورد تحلیل قرار می گیرد، مشاهده می شود که آرای دادگاه حقوق بشر اروپا نیز این شکل از خشونت را با احکام حقوق بشر اروپایی ناسازگار می داند و می پذیرد که دولت های عضو تعهدات عملی در این زمینه داشته باشند.
۱۱۶۰.

بررسی نسبتِ بین قضایای آینده و علم مطلقِ الهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی انقلاب اسلامی سال سوم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 11 - 36

کلید واژه ها: علم الهی تعین ناپذیری شناخت ناپذیری علم پیشینی و پسینی لازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۴ تعداد دانلود : ۱۷۵
مسئله این پژوهش این است که اگر خداوند عالِم مطلق است و در صورت تعلق علم الهی به چیزی آن چیز محقق می گردد، و از طرفی انسان مختار و صاحب اعمال خویش است؛ پس خداوند چگونه به آن اعمال در آینده (مستقبل)علم دارد و مشخصاً رابطه علم الهی با قضایای آینده چیست؟ آنچه بر این پیچیدگی می افزاید این است که هم خداوند قادر متعال است، یعنی به آنچه بخواهد دست می یابد و بالاتر از آن، حتی نزدش بلافاصله حاضر می گردد؛ از طرفی اختیار انسان به گونه ای ست که اگر درست تبیین نگردد، با علم الهی دیالکتیک تکوینی خواهد داشت؛ از طرفی آنچه که در عالَم وجود مشاهده می گردد، تحقق موجودات در بستر زمان و مکان است. در این میان انسان معاصر با تکیه بر اختیار خویش بعنوان یکی از مبانی انسان شناسی آینده پژوهی، دست به تحقیق در آینده زده است و این امر مهم و پیچیده تبدیل به معمای هستی شناسانه ای برای هستندگان ناطقی(انسان یعنوان حیوان ناطق) شده است که به علم الهی، هستی و انسان، و دیالوگ تکوینی آنها، می نگرند. روش تحقیق در این مطالعه بنیادین مبتنی بر قیاس منطقی، استوار بر استدلال عقلی است که بحثی نظری( نه به مثابه روش های کیفی و نه به هیچ وجه کمّی) را در بر می گیرد. نتیجه تحصیل شده نیز از این قرار است که امور و اعمال اختیاری آینده تعیّن ناپذیرند؛ اما به دلیل علوّ الهی بر زمان در علم الهی موجود اند و با شناخت سبب و مسبات و جریانات تکوینی می توان به شناخت آینده تا حدّ مقدور دست یازید.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان