درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۹۰۱ تا ۵٬۹۲۰ مورد از کل ۳۰٬۰۹۵ مورد.
۵۹۰۱.

جامعه شناسی ظهور تفکر سیاسی جدید در آستانه انقلاب مشروطه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۸ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 347 - 369

کلید واژه ها: پایگاه های سازمانی تحولات ساختاری تحول فکری جامعه شناسی تفکر ساختار اجتماعی ظهور روشنفکری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۷ تعداد دانلود : ۵۹۶
جامعه شناسی تفکر رویکردی نسبتاً جدید به مطالعه اندیشه سیاسی است که ظهور و افول و نیز محتوای اندیشه ها را براساس مطالعه زمینه های اجتماعی آنها توضیح می دهد. در این مقاله، با استفاده از الگوهای تحلیلی دو تن از جامعه شناسان معاصر (روبرت ووسنو و رندال کالینز) تلاش می شود الگوی مرکبی برای تحلیل جامعه شناختی ظهور تفکر سیاسی نوین در دهه های پیش از انقلاب مشروطه ایران طراحی می کنیم. سپس با استفاده از این الگو تلاش می شود نشان داده شود که چگونه ظهور اندیشه سیاسی جدید در ایران معاصر، نه چنانکه معمولاً ادعا شده است، پدیده ای وارداتی و بی زمینه، بلکه برعکس، در پیوند با ظهور ساختارهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی مرتبط در ایران قرن نوزدهم بوده است. استدلال می شود که بر اثر این تحولات ساختاری، جامعه ایران نیمه دوم قرن نوزدهم دیگر جامعه ای ضعیف، ایستا و متفرق نبوده، بلکه جامعه ای قدرتمند، پویا و تا اندازه ای پلورالیستی بوده که امکان حمایت از زمینه های نهادی تفکرات جدید را فراهم می کرده است. 
۵۹۰۲.

فرهنگ منطقه گرایی بر مبنای چرخش سازه انگارانه در روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۸ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 473 - 492

کلید واژه ها: چرخش سازهانگارانه روابط بین‌الملل فرهنگ منطقهگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۱ تعداد دانلود : ۴۳۱
منطقه گرایی از میانه دهه 1980 وارد سومین مرحله تحول خود شده است. در این مرحله و با تثبیت چشم انداز تأمل گرا در روابط بین الملل به تدریج دیدگاه های جدید نیز در تحلیل منطقه گرایی جدید مساهمت کردند. در این میان چرخش سازه انگارانه در روابط بین الملل و آرای الکساندر ونت در نظریه اجتماعی سیاست بین الملل در توضیح فرهنگ های سه گانه آنارشی الگوی مناسب برای تحلیل منطقه گرایی جدید است. از این منظر و با تمرکز بر مفهوم منطقه بودگی که درکی سازه انگارانه از منطقه و منطقه گرایی نشان می دهد، در این مقاله نشان خواهیم داد که چگونه تعاملات منطقه ای در سایه انگاره های مشترک سه نوع فرهنگِ منطقه گرایی هابزی، لاکی و کانتی شکل می گیرد. این فرهنگ های سه گانه منطبق بر سه سطح منطقه بودگیِ مجموعه منطقه ای، جامعه منطقه ای و جماعت منطقه ای هستند.
۵۹۰۳.

تحلیل عوامل تأثیرگذار بر سیاست خارجی رژیم صهیونیستی (با تأکید بر نظریه جیمز روزنا)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال نهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۲۹) 53-77

کلید واژه ها: رژیم صهیونیستی اسرائیل جیمز روزنا سیاست خارجی سیاست اقتصاد فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۱ تعداد دانلود : ۴۳۹
سیاست خارجی هر بازیگری با توجه به نقش عوامل گوناگونی شکل می‌گیرد؛ بنابراین شناخت، تحلیل و مدیریت مناسب رفتارها در عرصه سیاست خارجی نیازمند شناخت این عوامل است. با توجه به دشمنی رژیم صهیونیستی با جمهوری اسلامی ایران، لازم می‌آید تا نقش عوامل مذکور در سیاست خارجی این رژیم مورد بررسی و تحلیل قرار گیرد. هدف مقاله حاضر ارائه تصویری عملیاتی از سیاست خارجی این رژیم است تا در مقام نقد و مقابله با سیاست‌های آن به کار گرفته شود. با این توصیف مقاله حاضر دارای اهمیت کاربردی بوده و به‌طور مشخص به این سؤال می‌پردازد که عوامل تأثیرگذار بر تصمیم‌سازی سیاست خارجی رژیم صهیونیستی کدم‌اند؟ با توجه پیچیدگی عوامل تأثیرگذار، در این پژوهش با استفاده از مدل روزنا که ساختاری چندوجهی دارد و با کمک روش توصیفی – تحلیلی، این عوامل شناسایی شده‌اند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که سیاست خارجی این رژیم با توجه به تأثیرات چهار عامل اصلی شکل می‌گیرند که عبارت‌اند از: عوامل «ارضی»، «منزلتی»، «انسانی» و «ساختاری» (غیرانسانی).
۵۹۰۴.

ارزیابی ملاحظات پدافند غیرعامل در طراحی ساختمان های مسکونی پایدار در برابر تهدیدات نظامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد سال بیست و هفتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۸۶

کلید واژه ها: معماری پدافند غیرعامل ساختمان مسکونی تهدیدات نظامی ارزیابی ملاحظات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۱ تعداد دانلود : ۴۶۵
پدافند غیرعامل به عنوان یکی از دو گونه دفاع در برابر اقدامات و تهدیدات نظامی دشمن، مسیر ارتقای پایداری سرمایه های هر کشور را در زمان رخداد تهدید هموار می سازد. ازجمله سرمایه های حائز اهمیت شهر که وظیفه تأمین امنیت مردم را بر عهده دارد، ساختمان های مسکونی بوده و تجارب جنگ های اخیر در منطقه حاکی از آن است که مناطق مسکونی از گزند تعدی دشمن در امان نمی باشند. این در حالی است که روند افزایش کمی سکونت گاه ها در کشور، انطباقی با ضروریات دفاعی در این حوزه نداشته و به همین دلیل تحقیق حاضر باهدف استخراج ملاحظات پدافند غیرعامل در حوزه ساختمان های مسکونی در برابر تهدید حملات هوایی و اولویت بندی آنها تدوین شده است. ویژگی اصلی تحقیق، اولویت بندی ملاحظات این حوزه است تا راهنمایی برای برنامه ریزان اجرایی این حوزه را در بُعد سرمایه گذاری دفاعی فراهم کند. در این تحقیق که بر اساس روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، ابتدا هشت راهبرد پدافند غیرعامل در حوزه طراحی ساختمان های مسکونی از اسناد کتابخانه ای استخراج شد. سپس ملاحظات مذکور بر اساس روش میدانی پرسشنامه و با بهره گیری از روش های مقایسه ای طیف لیکرت و AHP و به ترتیب با اعداد آلفای کرونباخ 906/0 و 966/0، توسط یک جامعه نمونه متخصص 32 نفری رتبه بندی شدند. پس از رتبه بندی نتایج حاصل از هر دو روش با یکدیگر مقایسه شدند و نتیجه حاکی از آن شد که بهترین ملاحظات معماری پایدار دفاعی در خانه های مسکونی شهری، بهره گیری از فضای امن است. پس از بهره گیری از فضای امن نیز، مقاوم سازی و مکان یابی بیشترین امتیاز را در بین ملاحظات به خود اختصاص داده اند.
۵۹۰۵.

سیاست خارجی مصر از مرسی تا سیسی: تغییر درون پارادایمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال دهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳

کلید واژه ها: مصر سیاست خارجی مصر محمد مرسی عبدالفتاح السیسی تغییر سیاست خارجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۳ تعداد دانلود : ۳۷۱
هدف از این مقاله بررسی مبانی و ابعاد نوین سیاست خارجی مصر در دوره «عبدالفتاح السیسی» است. مصر در دوره پس از «مبارک» تحولاتی گسترده در سطوح داخلی و سیاست خارجی تجربه کرد. با سرنگونی «محمد مُرسی» و روی کار آمدن نخستین رئیس جمهور منتخب در تاریخ مصر، این کشور وارد مرحله نوینی در سطوح داخلی و خارجی شد. از آنجا که سیاست خارجی تداوم سیاست داخلی مصر بوده، توجه سیسی به سیاست و روابط خارجی و به ویژه پیشبرد برخی تغییرات در آن اهمیت داشته است. با توجه به مسئله مقاله، یعنی «تغییرات و آورده های سیسی در سیاست خارجی مصر»، پرسش مقاله بر «چرایی و سطح وقوع تغییر در سیاست خارجی مصر در دوره سیسی» متمرکز بوده است. بنا بر فرضیه اولیه مقاله، تغییر سیاست خارجی حاصل تحوّل جهان بینی نخبگان حاکم بر مصر- در گذار از مرسی به سیسی - و منافع صنفی متناظر با آن است؛ تغییری که نه در سطح پارادایم حاکم بر سیاست خارجی، بلکه درون پارادایم یادشده رخ داده است. در این مقاله برای تبیین علل تغییرات در سیاست خارجی مصر در دوره سیسی و نیز سطح آن از روش «تحلیل علّی پس رویدادی» استفاده شده است. افزون بر این روش، در بحث و توضیح روایت های جدید سیاست خارجی مصر در دوره سیسی، از تحلیل گفتمان استفاده شده و محدوده زمانی پژوهش دوره پس از کودتای 2013 مصر بوده است.
۵۹۰۶.

تاثیر ساختار اقتصادِ رانتی در شکل گیری فرهنگ سیاسی غیرمشارکتی در عصر پهلوی دوم

نویسنده:
منبع: سیاست پژوهی جهان اسلام دوره پنجم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۱ 35 - 74

کلید واژه ها: پهلوی دوم اقتصاد رانتی درآمدهای نفتی خودکامگی فرهنگ سیاسی غیرمشارکتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۷۴
هدف این مقاله، بررسی چگونگی تاثیر ساختار اقتصاد رانتی در شکل گیری فرهنگ سیاسی غیرمشارکتی(انفعالی) در عصر سلطنت محمدرضاشاه می باشد. به طور کلی هرچند در شکل گیری چنین فرهنگ سیاسی در دوره مورد بحث، عوامل مهمی چون ساختار حکومت استبدادی نقش داشته اند، اما در این مقاله تنها به تاثیر ساختار اقتصاد رانتیِ متکی به نفت بر فرهنگ سیاسی پرداخته می شود. واقعیت های تاریخی عصر پهلوی دوم نشان می دهند که فرهنگ سیاسی تحت تاثیر ساختار اقتصاد رانتی نیز  قرار داشته و این ساختار به شکل گیری فرهنگ سیاسی از نوع غیرمشارکتی آن کمک نموده بود. براین اساس، سئوال اساسی تحقیق این است که ساختار اقتصاد رانتیِ متکی به نفت در دوره محمدرضاشاه، چگونه به شکل گیری فرهنگ سیاسی غیرمشارکتی کمک کرد؟ فرضیه مقاله این است که «به دلیل برخوردارشدن دولت پهلوی دوم از درآمدهای سرشار نفتی از اواخر دهه 1330 به بعد ، وابستگی دولت به مردم کم تر شده و در نتیجه  با سرکوب و تضعیف نهادها و تشکل های سیاسی و اجتماعی، نقش مداخله گر اصلی را در زندگی سیاسی برعهده می گیرد و زمینه شکل گیری فرهنگ سیاسی غیرمشارکتی را فراهم می نماید».  در این مقاله از روش توصیفی – تحلیلی استفاده شده است.
۵۹۰۷.

ماهیت و کارکرد محبّت در فلسفه سیاسی اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال بیست و سوم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۸۷) 145-168

کلید واژه ها: محبت حرکت حبی فلسفه سیاسی کمال سعادت عدالت التزام سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۵ تعداد دانلود : ۱۱۷۸
وجه به «محبت» بمثابه یک مؤلفه سیاسی اجتماعی را میتوان یکی از نوآوریها و ابداعات علمی در حوزه فلسفه سیاسی مسلمانان عنوان نمود که بگونهای انکارناشدنی با مبانی و ارزشهای دینی ایشان پیوند خورده است. در این میان، موضوعات بسیار زیادی در حوزه محبّت صورت گرفته است که دو مسأله ماهیت محبّت و کارکردهای سیاسی اجتماعی آن در مدینه آرمانی مورد نظر ایشان از اهمیت ویژه ای برخوردارند. سه اصل حرکت حبّی (ابتنای نظام خلقت بر محبّت)، سریان حبّی (جریان مؤلفه محبّت در نظام آفرینش) و در نهایت تألیف حبّی (ساخت اجتماع بشری بر پایه محبّت)، مهمترین نظریات فیلسوفان سیاسی مسلمان در خصوص ماهیت محبّت بشمار می آید. مهمترین کارکردهای سیاسی اجتماعی محبّت در مدینه فاضله مورد نظر متفکران حوزه فلسفه سیاسی در اسلام را می توان در مواردی همچون کمال بخشی و سعادت آفرینی به جامعه انسانی، پذیرش لباس جایگزینی به جای اصل عدالت در مناسبات جامعه انسانی، نقش آفرینی بمثابه محور مناسبات میان حاکمان و حکومت شوندگان و در نهایت، امکان بهره گیری از آن به عنوان مصدر و منبع الزام و فراتر از آن، التزام سیاسی، مورد بحث و بررسی قرار داد.
۵۹۰۸.

تحلیل سیستمی مسئله نفوذ و منظومه اثرگذاری آن با تأکید بر ابزارهای نوین دیپلماسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و یکم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۸۰ 159 - 182

کلید واژه ها: نفوذ نظریه سیستم ها نفوذ سیستمی دیپلماسی جامعه پذیری سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۶ تعداد دانلود : ۳۷۷
بدون شک مخاطرات فراروی نظام اسلامی، «مسئله نفوذ» است؛ مسئله ای که به دلیل پیچیدگی ها و ظرافت های فراوان، کسب شناخت همه جانبه از آن، امری دشوار و صعب الوصول است؛ بنابراین مقاله حاضر از دریچه نظریه سیستم ها به مسئله نفوذ نگریسته و در پی پاسخ به این پرسش است که مسئله نفوذ در قالب نظریه سیستم ها چگونه عمل کرده و چه تأثیری بر سطوح فردی، اجتماعی و سیاسی جامعه مخاطب نفوذ بر جای می گذارد؟ در این راستا، نگارندگان، ضمن اتخاذ روش توصیفی- تحلیلی، برای جمع آوری داده ها، از منابع کتابخانه ای و داده های حاصل از مصاحبه بهره برده اند. نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که پروژه نفوذ، در کلیت آن، به صورت سیستمی عمل می کند. بدین معنا که در فرآیند نفوذ، ورودی های سیستم که منابع قدرت سخت و نرم و امکانات مادی و معنویِ نفوذ گذار هستند، از طریق کاربست سیستم ابزارهای نفوذ، سبب اثرگذاری بر سه سطح فردی، اجتماعی و سیاسی در جامعه هدف می شوند که این مسئله خود سبب تغییر خواست ها، نیازها و تمایلات پذیرندگان نفوذ متناسب با خواست ها، نیازها و تمایلات مبدأ نفوذ گذاری می گردد و از مجرای تولید قدرت برای نفوذ گذار و تأمین منافع وی، ورودی های جدید سیستم اصلی فراهم می آید. در این فرآیند، سیستم ابزارهای نفوذ به عنوان سیستم فرعی، خود متشکل از ابزارهای دیپلماتیک (سنتی و غیر سنتی) و ابزارهای غیر دیپلماتیک مبتنی بر تهدید، تطمیع و ترغیب است.
۵۹۰۹.

بررسی ابعاد بی ثباتی سیاسی در عراق جدید؛ نقش تقابل گروه های خصوصی و عمومی در خشونت های قومی- مذهبی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و یکم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۸۴ 63 - 92

کلید واژه ها: ثبات سیاسی رقابت قومی- مذهبی عراق جدید خشونت هری اکشتین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۸ تعداد دانلود : ۵۳۵
هدف اصلی این مقاله، بررسی چگونگی تاثیر نقش تقابل گروه های خصوصی و عمومی در پایداری خشونت های قومی- مذهبی در عراق جدید با تاکید بر ایده ی «هری اکشتین» (شناسایی ماهیت و نوع رفتار خشونت آمیز) بود. پژوهش با روش توصیفی – تحلیلی انجام شده و شیوه گردآوری اطلاعات مطالعه کتابخانه ای بود. یافته ها نشان داد، بافت اجتماعی- فرهنگی ناهمگن و ساخت ذهنی طایفه گرای حاکم بر هرم قدرت کشور عراق، رقابت های سیاسی را براساس مناسبات قومی و مذهبی رقم زده و این امر به ظهور سطح جدیدی از خشونت در میان گروه های خصوصی علیه خصوصی، گروه های خصوصی علیه عمومی و گروه های عمومی علیه خصوصی منتهی شده و وجود دولت شکننده و سهم خواهی هرکدام از گروه ها براساس نگاه طایفه گرایانه بر شدت آن افزوده است.
۵۹۱۰.

واکاوی عوامل اقتصادی- امنیتی واگرایی روابط جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان 2000 تا 2016(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال هفتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲۵ (پیاپی ۵۵) 95 - 123

کلید واژه ها: ایران آذربایجان عوامل واگرایی اسرائیل آمریکا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۶ تعداد دانلود : ۴۶۰
آذربایجان از جمله کشورهای قفقاز جنوبی است که به دلیل ویژگی های خاص ژئوپلتیکی و ژئواکونومیکی برای ایران از اهمیت خاصی برخوردار است. علی رغم وجود زمینه های متعدد همگرایی میان ایران و آذربایجان، بیشتر شاهد واگرایی میان دو کشور بوده ایم. پرسش این است که در فاصله زمانی 2000 تا 2016 چه عواملی بر واگرایی روابط ایران و آذربایجان مؤثر بوده است؟ فرضیه عبارت است از عمده عوامل موثر بر واگرایی روابط دو کشور را باید در قالب عوامل اقتصادی و امنیتی و سیاسی جست وجو کرد که توسط بازیگران منطقه ایی و فرامنطقه ایی به عنوان یک ابزار نفوذ جهت محدود کردن دامنه نفوذ ایران در منطقه و تهدید بر ضد ایران استفاده شده است. این مقاله با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و بر اساس داده های معتبر اسنادی و آرشیوی درصدد است عوامل واگرایی روابط دو کشور را تجزیه وتحلیل کند تا نشانه های فرصت برای سیاست خارجی ایران را از درون این تهدیدات شناسایی کند.
۵۹۱۱.

تسهیم مسئولیت بین المللی دولت ها ناشی از عمل دولت دیگر یا سازمان بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال چهارم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۴ 149 - 182

کلید واژه ها: دولت مسئولیت اشتقاقی عمل متخلفانه نقض تعهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۸ تعداد دانلود : ۴۲۰
جامعه جهانی، نظاره گر ارتکاب اعمال متخلفانه ای است که بیش از یک دولت، به نحوی در آن نقش دارند. دو طرح 2001 و 2011 کمیسیون حقوق بین الملل در خصوص مسئولیت بین المللی، در کنار مسئولیت مستقل به مسئولیت در ارتباط با عمل دیگری که از آن به  مسئولیت اشتقاقی یاد شده پرداخته است. کمک یا مساعدت، هدایت و کنترل، اجبار و شانه خالی کردن از تعهد بین المللی، چهار حالت حصری داخل در این قسم از مسئولیت هستند. با این همه، مشخص نشده است که دقیقاً ارتباط میان این دو قسم مسئولیت چگونه است و با اعمال مسئولیت اشتقاقی، هر طرف مسئول به چه اندازه مسئولیت دارد و متعهد به جبران خسارت است. اصل بر مسئولیت مستقل است و مسئولیت اشتقاقی، فرع  بر آن دانسته می شود. در حالت کمک یا مساعدت، هر دولتی تنها تا آن اندازه مسئولیت دارد که کمک کرده یا مساعدت نموده باشد نه بیشتر. در هدایت و کنترل، مسئولیت تضامنی اعمال می شود. این در حالی است که در حالت اجبار، طرف مجبور هیچ مسئولیتی نداشته و تمام بار مسئولیت بر دوش دولت اجبار کننده است. در مورد شانه خالی کردن از تعهد بین المللی، دولت نمی تواند و نباید پشت نقاب عضویت در سازمان پنهان شود و از تعهدات اولیه خود طفره رود.
۵۹۱۲.

هویت، قدرت و امنیت در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: یک چارچوب نظری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال سیزدهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 33 - 64

کلید واژه ها: جمهوری اسلامی ایران سیاست خارجی هویت قدرت امنیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۶ تعداد دانلود : ۷۷۲
  بررسی ادبیات نظری موجود در حوزه سیاست خارجی نشان می دهد که اغلب مطالعات انجام شده بر یکی از عوامل هویت، قدرت و یا امنیت در شکل دهی به تصمیمات و رفتارهای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تأکید کرده اند. از این رو مقاله حاضر در راستای برطرف کردن خلأهای تحقیقی موجود یک چارچوب نظری جدید را ارائه می دهد. در این چارچوب نظری ادعای اصلی مقاله این است که هر سه عامل هویت، قدرت و امنیت به صورت تعاملی و همبسته نقش تعیین کننده ای در تمامی تصمیمات سیاست خارجی ج.ا.ایران ایفا می کنند اما نوع و نحوه ارتباط آن ها در گذر زمان و موقعیت های مختلف، نتیجه ملاحظات و اولویت هایی است که در تصمیم گیری سیاست خارجی رقم خورده است. مفروض این مقاله این است که هیچ یک از مفاهیم هویت، قدرت و امنیت به تنهایی شکل دهنده سیاست خارجی نیست، بلکه در موقعیت های مختلف هریک از آن ها می تواند منبع و ابزار یا هدف باشد که برخورداری از هر یک از آنها به مثابه ابزار برای رسیدن به دو دیگر به مثابه هدف لازم است. با توجه به ادعا و مفروض فوق این سؤال مطرح می شود که که چگونه عوامل هویت، قدرت و امنیت در شکل دهی به سیاست خارجی ج.ا.ایران در گذر زمان و در موقعیت های مختلف نمود و استمرار یافته اند؟ فرضیه مقاله در پاسخ به این پرسش عبارت است از این که سیاست خارجی ج.ا.ایران برآمده از تعامل دائمی، همزمان و در حال تغییر هویت، قدرت و امنیت است که نوع و نحوه ارتباط و ترتیب اهمیت اثرگذاری آن ها تابع نظام اعتقادی و سیاسی داخلی و موقعیت بین المللی کشور است. در راستای غنای نظری ادبیات موجود تلاش مقاله حاضر بر آن است که چارچوب نظری خود را برای فهم و تبیین سیاست خارجی ج.ا.ایران ارائه دهد.        
۵۹۱۳.

بایسته های فرهنگی، نظری و ساختاری شکل گیری تمدن اسلامی ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال پانزدهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۵۲ 51-74

کلید واژه ها: بایسته های فرهنگی بایسته های نظری بایسته های ساختاری تمدن اسلامی ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۷ تعداد دانلود : ۵۶۵
شناخت مسئله های تمدن سازی نظام اسلامی، دغدغه اصلی مقاله حاضر می باشد؛ موضوعی که واکاوی علل و عوامل مؤثر در فرایند پیشرفت ایران، ارزیابی روندهای جاری و بازشناسی فرصت ها و چالش های پیش روی نظام اسلامی در امر تمدنی را می طلبد. در این مقاله در پاسخ به این سؤال که مسئله انقلاب اسلامی و نظام برآمده از آن در امر تمدن سازی کدام است؟ با کاربست روش توصیفی تحلیلی، تلاش گردید مؤلفه های سه گانه فرهنگی، نظری و ساختاری برآمده از نسبت سنجی میان فرهنگ و تمدن، مصداق یابی گردد و از دو منظر فرصت ها و آسیب ها تبیین شود. استدلال های انجام شده نشان می دهد نقطه تمایز انقلاب اسلامی با سایر انقلاب ها با ابتنای آن بر فرهنگ متعالی اسلامی، معنویت و عدالتی است که آسیب در آن از آسیب های در خور تأمل انقلاب اسلامی در فرایند تمدن سازی محسوب می گردد. جمهوری اسلامی برای دست یافتن به تمدن اسلامی می بایست حرکت پیوسته ای را در سه مؤلفه فرهنگی، نظری و ساختاری اتخاذ نماید. در این راستا از ضروری ترین راهبردهای جمهوری اسلامی، جستجوی هویتِ تمدنی، بسترسازی برای رفتن دانشگاه به سمت نخبه پروری و نظریه پردازی و کوشش برای تحقق کامل مقتضیات مردم سالاری دینی است."
۵۹۱۴.

هرمنوتیک رهایی بخش؛ راه برون رفت از منازعات ایران و غرب در عصر جهانی شدن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و یکم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۸۰) 33 - 54

کلید واژه ها: هرمنوتیک رهایی بخش جهانی شدن عقلانیت سنت ایران غرب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۷ تعداد دانلود : ۴۵۷
این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که جمهوری اسلامی ایران و غرب در عصر جهانی شدن بر اساس چه نگرشی می توانند به همکاری و تعامل مطلوب دست یابند؟ فرضیه پژوهش این است که «اتخاذ هرمنوتیک رهایی بخش هابرماس بر مبنای گفت وگو، کنش و عقلانیت ارتباطی و نقد سنت و پیش داوری های تاریخی، در عصر جهانی شدن می تواند بین ایران و غرب تفاهم و توافقی نسبی ایجاد کند تا منافع متقابل شان تأمین شود».
۵۹۱۵.

نقش نیروهای اجتماعی در انقلاب مشروطیت و حوادث پس از آن

نویسنده:
منبع: فصلنامه سیاست سال پنجم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱۷

کلید واژه ها: شأن اجتماعی ماهیت اقتصادی روحانیت روشنفکران طبقه متوسط سنتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۶ تعداد دانلود : ۲۴۵۲
در بررسی تحولات سیاسی و اجتماعی ضرورت دارد تا انگیزه و منافع نیروهای اجتماعی و بازیگران دخیل در آن روند مورد ارزیابی قرار گیرد. در خصوص انقلاب مشروطیت ایران و حوادث پس از آن نیز باید نقش بازیگران و عوامل دخیل در این تحولات به دقت بررسی شود. این مقاله تلاش می کند تا به بررسی نقش نیروهای مختلف اجتماعی در روند انقلاب مشروطیت ایران و حوادث پس از آن بپردازد. در واقع مساله اصلی این مقاله این است که نیروهای اجتماعی آن دوره ایران چه نقشی در این انقلاب و حوادث پس از آن داشتند؟ کدام نیروها نقش فعالی داشتند و کدامیک منفعلانه از کنار آن گذاشتند و نقش خاصی را بر عهده نداشتند؟ فرضیه ما نیز اینست که نیروهای اجتماعی شهری نقش مهمی در مشروطیت بر عهده داشته و نیروهای اجتماعی غیرشهری نقش منفعلانه ای داشتند.
۵۹۱۶.

تأثیر روابط اتحادیه اروپا و اتحادیه آفریقا بر حمایت از حقوق بشر پناهندگان آفریقایی خواستار پناهندگی در اروپا (2012 2007)

نویسنده:
منبع: فصلنامه سیاست سال پنجم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱۷

کلید واژه ها: اتحادیه اروپا اتحادیه آفریقا حقوق بشر پناهنده کمیساریای عالی مهاجرین سازمان ملل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۱ تعداد دانلود : ۳۷۶
اتحادیه اروپا در پی جنگ جهانی دوم با هدف ایجاد اتحاد و همبستگی بین کشورهای اروپایی تأسیس شد. اعضای این اتحادیه در خصوص اولویت های مشترک با یکدیگر مذاکره می کنند و سیاست های بین المللی و قوانین نشان دهنده کشورهای عضو را توسعه داده و تکمیل می کنند. مأموریت اتحادیه آفریقا نیز افزایش توسعه و تعامل در آفریقا است که می خواهد سازمان جهت دار بین المللی باشد. از مهم ترین اهدافی که اتحادیه آفریقا دارد این است که به خود به عنوان یک سازمان، قدرت بدهد تا نقش فعال تری در مذاکرات بین المللی داشته باشد. در این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به این سؤال مطرح پرداخته می شود که تا چه حد اتحادیه آفریقا می تواند از حقوق بشر پناهندگان آفریقایی که قصد دارند از مرزهای اروپا عبور کنند و از کشورهای این اتحادیه تقاضای پناهندگی نمایند حمایت کند؟ این در حالی است که حمایت از حقوق بشر پناهندگان آفریقایی خواستار پناهندگی در اروپا و دشواری مقابله با سیاست های مهاجرت اتحادیه اروپا، ناشی از تأثیر توافق نامه های امضا شده بر علیه پناهندگان آفریقایی می باشد. در مقابل، اتحادیه اروپا استقلال داخلی بیشتری با اختیار اعمال نفوذ (فشار) بر روی روابط بین الملل دارد. بنابراین در این پژوهش چنین استنتاج می شود که حمایت از حقوق بشر پناهندگان آفریقایی خواستار پناهندگی در اروپا و مقابله با سیاست های مهاجرت اتحادیه اروپا برای اتحادیه آفریقا دشوار است.
۵۹۱۷.

هدفمند سازی زیرساخت ها و کارویژه های اقتصادی دولت در الگوی اقتصاد مقاومتی: ظرفیت سازی برای حفظ و تقویت الگوی تجدیدنظرطلبی انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و یکم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۸۰ 135 - 158

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی توسعه اقتصادی دولت توسعه گرا اقتصاد مقاومتی تجدید نظرطلبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۳ تعداد دانلود : ۲۴۳
تحریم های اقتصادی و بعضا ناکارامدیها در ساختار اقتصاد داخلی، موانع مهمی برای حرکت جمهوری اسلامی ایران در مسیر توسعه اقتصادی و قدرت افزایی ایجاد کرده است. در این بین ایده اقتصاد مقاومتی کوشیده است هم راستا با اولویت بخشی به اقتصاد و الزامات توسعه کشور، زمینه های مقاومت بر سر ارزش ها و ایده های انقلاب اسلامی به عنوان مهمترین معیارهای تجدیدنظرطلبی ج..ا.ا را نیز فراهم کند. حال سوال آن است که مطابق ایده اقتصاد مقاومتی با چه سازوکارهایی میتوان ضمن تلاش برای حفظ و تقویت گفتمان کلان انقلاب اسلامی، به توسعه اقتصادی کشور پرداخت؟ برای پاسخ به این سوال، تلاش کرده ایم با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با بررسی اسناد بالادستی اقتصادی کشور به یک الگوی کلی برای حرکت نظام اسلامی به سمت توسعه اقتصادی با حفظ ظرفیت های تجدیدنظرطلبی انقلاب اسلامی دست یابیم. نتایج پژوهش و دقت در محورهای ابلاغی سیاست های کلان اقتصاد مقاومتی، حاکی از توجه به فعال سازی و بهسازی کارویژه های دولت، به عنوان مهمترین عنصر توسعه ای کشور است. در چارچوب نظریه دولت توسعه گرا می توان با فعال سازی ظرفیت های دولت در چند عرصه تعاملی، تنظیمی، تولیدی، بازتوزیعی و مشارکتی، ضمن ایستادگی بر سر ارزش های انقلاب اسلامی و اهداف کلان نظام اسلامی به اهداف توسعه اقتصادی نیز دست یافت.
۵۹۱۸.

جایگاه شورای همکاری خلیج فارس در رویکرد عربستان سعودی در قبال ایران

نویسنده:
منبع: سیاست پژوهی جهان اسلام دوره پنجم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۱ 105 - 129

کلید واژه ها: شورای همکاری خلیج فارس عربستان سعودی ج.ا.ایران موازنه سازی تحولات عربی جزایر سه گانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۹۷
عربستان سعودی همواره سعی داشته است با استفاده از روش های مختلف در مقابل جمهوری اسلامی ایران موازنه سازی کند و مانع از قدرت و نفوذ ایران در منطقه شود. یکی از ابزارهایی که عربستان سعودی برای مقابله با ایران از آن استفاده می کند موازنه سازی و سد نفوذ در چارچوب نهادی سازمان های منطقه ای از جمله شورای همکاری خلیج فارس است. عربستان سعودی با استفاده از نفوذ حداکثری در میان کشورهای عضو شورا و تثبیت رهبری ریاض بر شورا به دنبال این مهم است که از این نهاد منطقه ای برای مقابله و موازنه سازی با ایران و جلوگیری از نفوذ جمهوری اسلامی ایران در منطقه استفاده کند و شکست های خود در منطقه در برابر ایران را با افزایش گسترده و قدرت شورا و رهبری خود بر آن جبران کند. بنابراین سؤالی که برای این پژوهش مطرح است این است که؛ نقش شورای همکاری خلیج فارس در رویکرد عربستان در قبال ایران چگونه است؟ وفرضیه مقاله این است که شورای همکاری خلیج فارس به عنوان ابزار ی در دست عربستان برای رقابت و تداوم مقابله با ایران به شمار می رود.  
۵۹۱۹.

بازنمایی نظام سیاسی ایران در فیلم های غربی ( 1991- 2018 )(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال نهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۲۸) 133-162

کلید واژه ها: افکار عمومی محصولات رسانه ای تروریست ایران هسته ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۰ تعداد دانلود : ۹۷
سوال اصلی این پژوهش این است که نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران در فیلم های سینمایی غربی چگونه بازنمایی شده است؟ و محصولات تصویری رسانه های غربی درباره ایران بر چه محورهایی تمرکز کرده اند؟ در این پژوهش سعی شده است از روش تحلیل مضمون، محورهای مطرح شده فیلم های غربی درباره ایران بررسی شود. تحلیل مضمون 16 فیلم غربی مربوط به سه دهه از تاریخ سینمایی مغرب زمین نشان می دهد که مضامین محتوایی این فیلم ها عمدتا ً در دو حوزه داخلی و خارجی تقسیم بندی می شوند؛ محور و مضمون اصلی این فیلم ها در بعد داخلی بر «ناکار آمد بودن حکومت ایران» استوار و در بعد خارجی مضمون محوری این فیلم ها «تهدید بودن ایران برای صلح و امنیت جهانی» است. این دو مضمون اصلی در قالب مضامین فرعی متعدد دیگری در رده های پائین تر به صورت مکرر وزنجیره وار تکرار می شوند تا بتوانند نوعی ایران هراسی را در ذهن مخاطبان جهانی القا کنند.
۵۹۲۰.

شناسایی، آسیب شناسی و اولویت بندی معیارهای ارتقاء کیفیت دستگاه های آمادی در جنگ های آینده (مطالعه ای در یکی از سازمان های نظامی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی دفاعی سال سوم بهار ۱۳۹۷ شماره ۸ 141 - 167

کلید واژه ها: سیستم آماد و پشتیبانی معیارهای کیفیت جنگ های آینده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۴۵۰
هدف اصلی این تحقیق بررسی و اولویت بندی معیارهای ارتقاء کیفیت دستگاه های آمادی در جنگ های آینده و مقایسه بین وضع موجود و وضع مطلوب شاخص ها و تحلیل شکاف بین آن ها است. پژوهش پیش رو ازنظر هدف، کاربردی و ازلحاظ روش و ماهیت انجام آن توصیفی از نوع پیمایشی هست. برای شناسایی شاخص ها از نتایج مرور ادبیات تحقیق، برای گردآوری داده ها به منظور اولویت بندی شاخص ها از پرسشنامه مقایسه زوجی و برای گردآوری داده ها به منظور مقایسه وضع موجود و وضع مطلوب از پرسشنامه طیف پنج درجه ای لیکرت استفاده شده است. روایی هر دو پرسشنامه به روش محتوا و با نظر خبرگان دانشگاهی و اجرایی بررسی و تائید شده است و برای تائید پایایی پرسشنامه اول از ضریب ناسازگاری و پایایی پرسشنامه دوم از آزمون آلفای کرونباخ استفاده شده است. برای بررسی شکاف بین وضع موجود و وضع مطلوب از آزمون های ویلکاکسون و برای اولویت بندی شاخص ها از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) بهره گرفته شده است. نتایج تحقیق نشان داد که در بین شاخص های موردبررسی سه شاخص انعطاف پذیری، خوداتکایی و تداوم و استمرار بیشترین اهمیت را دارا می باشند. همچنین طبق یافته های تحقیق سیستم آماد و پشتیبانی موجود در مواجهه با جنگ های آینده از نظر هر 10 معیار مورد بررسی با شرایط مطلوب فاصله معناداری دارند و بیشترین شکاف به ترتیب مربوط به انعطاف پذیری، به موقع بودن و سرعت عمل است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان