علوم سیاسی

نمایش ۸٬۰۸۱ تا ۸٬۱۰۰ مورد از کل ۳۰٬۰۰۹ مورد.

۸۰۸۱.

سیاست خارجی ترامپ و جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمود یزدان فام

منبع: مطالعات راهبردی سال نوزدهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۷۴)

کلید واژه ها: نظام بین الملل جمهوری اسلامی ایران خاورمیانه سیاست خارجی آمریکا دونالد ترامپ

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۱۶۱۱ تعداد دانلود : ۹۱۲

پرسش اصلی مقاله حاضر این است که دولت جدید ایالات متحده آمریکا چه سیاست و راهبردی در عرصه بین المللی به طور عام و در قبال جمهوری اسلامی ایران به طور خاص در پیش خواهد گرفت؟ در پاسخ به این سوال، علاوه بر طرح چهارچوب مفهومی کوتاه، عوامل موثر در شکل گیری سیاست خارجی دولت جدید آمریکا در دو سطح ملی و بین المللی طرح، اصول و رویکرد آن تشریح و راهبرد آن با توجه به تناقض ها و موانع احتمالی توضیح داده شده است. به نظر می رسد دولت ترامپ به دلیل ایجاد شکاف های سیاسی و ساختاری در داخل آمریکا و بی توجهی به بنیان های تاریخی نظام بین الملل و سیاست خارجی آمریکا در تأمین اهداف و منافع آمریکا با موانع و مشکلات بزرگی روبرو شده و ناگزیر به تعدیل در مواضع اعلامی خود در سیاست خارجی خواهد شد.

۸۰۸۲.

چیستی و ماهیت «فقه الإداره»(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: حسن رضایی

منبع: حکومت اسلامی سال بیست و یکم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۸۰) 29-56

کلید واژه ها: فقه فقه اجتماعی علوم انسانی فقه الإداره نظام مدیریتی اسلام

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۵۴۴ تعداد دانلود : ۳۲۲

فقه الإداره به عنوان یکی از شاخه های فقه از جایگاه ممتازی برخوردار است که به تولید و عمق بخشی ادبیات لازم برای نظام سازی در حوزه مدیریت اسلامی و غنی سازی آن می پردازد. در فقه الإداره چارچوب های لازم در مدیریت اسلامی پی گیری شده و مباحث علم مدیریت با رویکرد فقهی و با روش اجتهادی به بحث گذاشته می شود تا پاسخ های علمی و روشمند حاصل شده و در یک منظومه جامع قرار گیرد و بدین ترتیب، زمینه و امکان نظریه پردازی و نظام سازی مبتنی بر فقه در حوزه مدیریت از دیدگاه اسلام مهیا گردد. در این مقاله تلاش شده است پیش نیازهای لازم برای دست یابی به دیدگاه فقه در حوزه نظام اداری اسلام بررسی گردد و دانش فقه الإداره در میان سایر فقه های مضاف، مرزبندی شود. همچنین الزامات تولید ادبیات متناسب و گزاره های علمی مربوط به نظریه پردازی و نظام سازی اداری از منظر فقه تبیین گردد.

۸۰۸۳.

کالبدشکافی تهاجم عربستان به یمن: ژئوپلیتیک، محیط بحران زای داخلی و سیاست بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید احمدی افسانه خسروی

منبع: سیاست دوره ۴۶ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ 817 - 838

کلید واژه ها: بستر بحران زا توازن منطقه ای ژئوپلیتیک سیاست بین الملل

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۴۹۸ تعداد دانلود : ۴۳۶

هدف از این پژوهش درک علل و عوامل تهاجم نظامی عربستان سعودی به یمن در سال 2015م است. بحث اساسی نویسندگان بر این مبناست که بر خلاف برداشت رایج پژوهشگران و ناظران مسائل خاورمیانه، روابط میان یمن و عربستان سعودی نه دوستانه بلکه همواره تنش آمیز بوده و این خود زمینه ساز دشمنی های بیشتر در سال های اخیر شده است. فرضیه اساسی پژوهش حول این محور است که ترکیبی از متغیر های سه گانه ژئوپلیتیک، بستر بحران زای داخلی و سیاست های منطقه ای و بین المللی می تواند علل تهاجم عربستان به یمن را در مارس 2015 تبیین کند. در همین زمینه، نویسندگان در آغاز تنش های تاریخی میان یمن و عربستان و در واقع دیدگاه ها و سیاست های خصمانه سعودی ها درباره یمن را بررسی می کنند و سپس به تشریح متغیر های سه گانه برای تبیین تهاجم عربستان و متحدان آن به یمن در مارس 2015 می پردازند.

۸۰۸۴.

پیش بینی نقش رسانه ها در میزان تمایل شهروندان اصفهان به شرکت در انتخابات ریاست جمهوری سال 1396(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمودرضا رهبرقاضی حسین مسعودنیا حمید نساج

منبع: دانش سیاسی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۲۴)

کلید واژه ها: مطبوعات اخبار تلویزیونی اخبار ماهواره ای سایت های خبری اینترنتی شبکه های اجتماعی مجازی و انتخابات ریاست جمهوری سال 1396

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۷۱۶ تعداد دانلود : ۴۵۱

این پژوهش، به بررسی تأثیر انواع مختلف رسانه ها بر روی تصمیم گیری افراد در مورد احتمال شرکت یا عدم شرکت در انتخابات ریاست جمهوری سال 1396 در اصفهان پرداخته است. در این رستا، درحالی که تأثیر رسانه ها بر روابط سیاسی بسیار مورد توجه بوده است، تحقیقات تجربی بسیار ناچیزی به منظور بررسی تأثیرات انواع مختلف رسانه ها بویژه در ارتباط با عرصه انتخابات ریاست جمهوری وجود دارد. بنابراین، مطالعه حاضر، با تقسیم رسانه ها به پنج نوع روزنامه ها و مطبوعات، تلویزیون، اخبار ماهواره ای، سایت های خبری اینترنتی و بحث های سیاسی درون شبکه های اجتماعی مجازی قصد دارد به پیش بینی تأثیرات این رسانه ها بر تصمیم گیری افراد در مورد احتمال شرکت یا شرکت نکردن در انتخابات ریاست جمهوری سال 96 بپردازد. جامعه آماری این پژوهش شهروندان شهر اصفهان در فروردین و اردیبهشت سال 1395 می باشد که فرضیات پژوهش با حجم نمونه 350 نفری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج پژوهش نشان می دهد که تنها سه رسانه شبکه های خبری ماهواره ای، سایت های خبری اینترنتی و بحث های سیاسی درون شبکه های اجتماعی مجازی به عنوان متغیرهای پیش بین بر روی تمایل به مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری سال 96 تأثیر داشتند و دو متغیر مطبوعات و اخبار تلویزیونی تأثیر معنی داری برای شرکت در انتخابات نداشتند. از سوی دیگر نتایج نشان می دهد در حالی که ماهواره ها باعث کاهش احتمال شرکت شهروندان در انتخابات می شوند، اما سایت های خبری اینترنتی و شبکه های اجتماعی مجازی باعث افزایش احتمال مشارکت مردم در انتخابات می شوند.

۸۰۸۵.

کارویژه دیپلماسی عمومی در تغییر وجهه بین المللی چین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم برازجانی حسین اصغری ثانی زهرا پوردست

منبع: پژوهشنامه ایرانی سیاست بین الملل سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۸)

کلید واژه ها: چین دیپلماسی عمومی برندسازی تصویرسازی افکار عمومی وجهه بین المللی هویت فرهنگ

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۵۹۳ تعداد دانلود : ۳۵۲

ارائه تصویری مطلوب از کشور و کسب وجهه و حیثیت بین المللی، از خواسته های مهم دولت ها در عرصه بین الملل و راهکاری مفید در جهت پیشبرد اهداف دیپلماسی آن ها، به حساب می آید. مقامات دولتی در کشورهای مختلف در پی آنند تا ضمن ارتقای ابعاد مثبت وجهه بین المللی شان، به تثبیت موقعیت جهانی خود نیز بپردازند. رشد چشم گیر و خیزش ناگهانی اقتصاد چین از یک طرف باعث افزایش قدرت ملی آن و از طرف دیگر باعث تقویت «چین هراسی» و ارائه تصویری تهدیدآمیز از چین، از سوی قدرت های جهانی شد. درمقابل چینی ها، برای مقابله با تئوری تهدید و خنثی سازی موج «چین هراسی»، سعی نمودند با بهره گیری از «دیپلماسی عمومی» تصویری صلح آمیز و همکاری طلب از کشور خود ارائه دهند. حال نویسندگان قصد دارند با روش تحلیل کیفی داده ها در چهارچوب دیپلماسی عمومی و تصویرسازی به این پرسش پاسخ گویند که: «دیپلماسی عمومی» چگونه به تغییر تصویر منفی چین در نزد افکار عمومی جهان کمک کرد؟؛ به نظر می رسد که این کشور با تمرکز و برندسازی در حوزه های فرهنگی، آموزشی و گردشگری، توانسته یک تصویر خوب از خود را جایگزین تصویر منفی ای کند که توسط رقبایش به افکار عمومی خارجی ارائه شده است.

۸۰۸۶.

رابطه چند وجهی دین و سیاست در نزد فلاسفه غرب تمدن اسلامی با تأکید بر ابن رشد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: غلامرضا بهروزی لک محمدرضا ملایی

منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱۰ 63 - 83

کلید واژه ها: دین فلسفه فقیه فیلسوف سیاست مدینه فاضله و ابن رشد

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۲۵۶

مسلمانان از نخستین روزهای حیات فلسفه، شاهد دغدغه فلاسفه در اصلاح جامعه اسلامی بوده اند (تاریخچه)؛ اما دغدغه ابن رشد در تحلیل رابطه چندوجهی دین و سیاست بر پایه فقه و فلسفه، مورد توجه جدی قرار نگرفته است (پیشینه)؛ ازاین رو، ابهام در وجوه چنین رابطه ای از نگاه ابن رشد، همچنان باقی است (مسئله) بنابراین، پرسش از «چگونگی نگاه ابن رشد در رابطه بین دین و سیاست» پرسش اصلی و «ارائه الگوی پیوند دین و سیاست بر پایه فلسفه و فقه از سوی ابن رشد» گمان این مقاله را شکل داده است. (فرضیه) مقاله پیش رو می کوشد با شیوه اسنادی با رویکردی تفسیری (روش) به تبیین مشکل اصلی جامعه اسلامی و عرضه راه حل آن از منظر ابن رشد اندلسی بپردازد (هدف). نتایج نوشتار پیش رو، این است که حلقه ارتباطی بین دین و سیاست در نزد ابن رشد، همان فلسفه است؛ درنتیجه، رئیس مدینه فاضله، هم فیلسوف است و هم فقیه؛ همان گونه که خود او فیلسوف فقیه بود. همچنین در این تحقیق بر این نکته تأکید می شود: توجه به دو بُعد نظر و عمل، برای اصلاح یک جامعه لازم است؛ بنابراین، فقه به تنهایی و فلسفه به تنهایی، کارآمدی لازم جهت تحقق این مهم را نخواهند داشت (یافته).

۸۰۸۷.

خاطرات ایرانی و نقش آنها در ترسیم تاریخ فرهنگی جنگ ایران و عراق/دفاع مقدس

نویسنده: محبوبه شمشیرگرها

منبع: مطالعات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۶۱۳

از تاریخ فرهنگی، به منزله دانشی میان رشته ای برای توصیف و تحلیل رویدادهای تاریخی ناظر به علوم مرتبط با حوزه فرهنگی نظیر انسان شناسی و جامعه شناسی استفاده می شود. در این میان، خاطره که از تعامل فردیتها و فرهنگها، در بستر ارزش ها، باورها و نگرشها شکل گرفته می تواند از منابع مهم این رویکرد تاریخی به شمار آید. در مطالعات تاریخ فرهنگیِ جنگ تحمیلی/دفاع مقدس نیز می توان از مجموعه ای از باورها، عملکردها و نگرش های موجود در انبوه خاطره نوشته های جنگ/دفاع مقدس در همه انواع و اشکال آن بهره جست. وجود حجم انبوهی از گزاره های روایی یادمدار جنگ تحمیلی/دفاع مقدس، که عمدتاً ناظر به جامعه شناسی و انسان شناسی عمومی آن است، صرفنظر از اهمیت در ترسیم قوی تر وجهه تاریخ رسمی، یکی از دستمایه های تحقیق درباره «تاریخ فرهنگی جنگ» در برابر تاریخِ صرفاً نظامی و سیاسی آن به شمار می آید. به طوریکه برای فهم و تحلیل جامع مناسبات این پدیده، بویژه در حوزه فرهنگی و انسان شناختی، چاره ای جز روی آوردن به خاطره نوشته ها و خوانش گزاره های مبتنی بر منش و بینش انسان های جنگ نیست.

۸۰۸۸.

تأثیر نظام سیاسی و ساخت قدرت در عربستان سعودی بر فاجعه منا(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: سید مهدی علیزاده موسوی

منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال نوزدهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۷۳

کلید واژه ها: ساخت قدرت عربستان وهابیت دولت رانتیر فاجعه منا

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۷۶۹ تعداد دانلود : ۴۳۰

یکی از ابعادی که می توان فاجعه منا را بررسی کرد، تحلیل و بررسی این فاجعه از منظر ساختار قدرت و نظام سیاسی حاکم بر عربستان سعودی است. در این رویکرد، ساختار قدرت و نظام سیاسی عربستان، ویژگی هایی دارد که می تواند بخشی از چیستی و چرایی فاجعه منا را تفسیر کند. مدل نظام سیاسی عربستان که بر نوعی نظام پادشاهی وراثتی رانتیر (تحصیل دار) مبتنی است، پیامدهایی از قبیل بی اهمیتی به اصل فاجعه، عدم پاسخگویی، استیلای رسانه ای و دیپلماسی مبتنی بر تهدید و تطمیع را به دنبال داشته و ساختار دو رکنی قدرت (دیانت و سیاست) موجب مشروعیت سازی و برخورد ایدئولوژیک با حادثه شده است. همچنین پیوندهای استراتژیک غرب با آل سعود، موجب همگرایی رسانه های غربی با دولت در بازتاب این حادثه گردیده است. نیز اثرگذاری برخی از متغیرهای موجود در زمان حادثه، همچون جنگ های یمن و سوریه و چالش های ناشی از انتقال قدرت را نباید نادیده گرفت.

۸۰۸۹.

روابط عربستان سعودی و مصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی اکبر اسدی

منبع: روابط خارجی سال هشتم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۱۱۳۴ تعداد دانلود : ۴۴۳

روابط عربستان سعودی و مصر در طول چند سال گذشته با فراز و نشیب های بسیاری همراه شده است. با توجه به اینکه چگونگی این روابط بر بسیاری از معادلات و بحران های منطقه ای تاثیرگذار است، فراز و نشیب های روابط و پیچیدگی های موجود تصویر مبهم و نامطمئنی را در خصوص روابط دو کشور در آینده ایجاد کرده است. در حالی که سفر ملک سلمان پادشاه عربستان به مصر در ماه آوریل ٢٠١٦ و انعقاد توافقنامه های همکاری متعدد بین دو کشور نویددهنده ارتقا جدی روابط و عبور از برخی اختلافات گذشته بود، تنش های اخیر در روابط قاهره و ریاض بار دیگر پرسش ها و تردیدهای مختلفی را در مورد آینده روابط دو کشور مطرح ساخته است. تنش هایی که بعد از رای مثبت مصر به قطعنامه روسیه در شورای امنیت در خصوص سوریه در اکتبر ٢٠١٦ آغاز شد و با واکنش های انتقادی و عملی ریاض به اوج خود رسید. در حالی که اختلافات پنهان بسیاری روابط ریاض و قاهره را متاثر ساخته است، در این دوره این اختلافات به صورت علنی بیان شد و واکنش های رسمی را در دو طرف در پی داشت. در این رخداد مقامات سعودی اقدام مصر در دادن رای مثبت به قطعنامه روسیه در مورد سوریه را دردناک و در تضاد با منافع امت عربی خواندند و همچنین شرکت آرامکو سعودی قطع کمک های نفتی به مصر را اعلام کرد. در مقابل مصری ها به داشتن سیاست مستقل منطقه ای و حمایت از ثبات و امنیت منطقه ای با تاکید بر لزوم مقابله با گروههای تروریستی و مسلح را مورد تاکید قرار دادند. با توجه به این مهم در این نوشتار ضمن اشاره به جایگاه و نگاه دو کشور در روابط و همچنین تبیین مسائل اصلی در روابط دو طرف تلاش خواهیم کرد تا دورنمای روابط دو کشور را مورد واکاوی قرار دهیم

۸۰۹۰.

تأثیر روابط جمهوری آذربایجان و اسرائیل بر امنیت ملی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی امیدی مصطفی خیری

منبع: مطالعات راهبردی سال نوزدهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۷۳)

کلید واژه ها: ایران اسرائیل سیاست خارجی آذربایجان مطالعات امنیتی نظریه اتحاد

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۲۰۱۸ تعداد دانلود : ۲۳۳۴

استدلال اصلی این مقاله این است که مقامات جمهوری آذربایجان در چارچوب اختلافاتی که با ارمنستان، به ویژه در مسئله قره باغ دارند، به روابط با اسرائیل می اندیشند و در این رابطه، عمدتاً به دنبال دستیابی به ادوات و تکنولوژی های پیشرفته نظامی از اسرائیل و کسب حمایت لابی صهیونیستی در آمریکا برای مقابله با لابی ارمنی هستند. در مقابل، اسرائیل نیز در قالب «دکترین پیرامونی» به روابط خود با جمهوری آذربایجان می نگرد که به نظر می رسد بخش مهمی از هدف آن، مقابله با جمهوری اسلامی ایران در ابعاد سیاسی، نظامی، اطلاعاتی و حتی اقتصادی است.

۸۰۹۱.

بررسی دلایل و عوامل پیروزی جمهوری اسلامی ایران در جنگ تحمیلی

نویسنده: ابوالقاسم مردمی

منبع: مطالعات دفاع مقدس و نبردهای معاصر سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ 95 - 121

کلید واژه ها: دفاع مقدس جنگ تحمیلی جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۹۱۶۲ تعداد دانلود : ۳۱۵۲

یکی از مسائلی که در خصوص جنگ ها، به ویژه بعد از خاتمه آنها مطرح می شود، این است که کدام یک از طرف های درگیر جنگ پیروز شد و کدام یک از آنها شکست خورد. بدون تردید، این مسئله در مورد جنگ تحمیلی هشت ساله که در آخرین روز شهریور ماه 1359 با تهاجم سراسری رژیم بعثی عراق علیه جمهوری اسلامی ایران آغاز شد، نیز قابل طرح است. در این مقاله که به روش توصیفی- تحلیلی انجام می گیرد، در پی آن هستیم ضمن استدلال این نکته که جمهوری اسلامی ایران در این جنگ پیروز بوده، عواملی را هم که موجب این پیروزی شده است، مورد بررسی قرار دهیم. سؤال اصلی این بررسی عبارت است از اینکه آیا ایران در جنگ تحمیلی رژیم بعثی عراق پیروز شد. با چه دلیل یا دلایلی می توان این پیروزی را ثابت کرد و عوامل آن چه بوده است. نتیجه حاصل از این بررسی حاکی از این است که جمهوری اسلامی ایران در جنگ تحمیلی پیروز شده و اصلی ترین عوامل این پیروزی هم ایمان، نوع رهبری و فرماندهی و اتحاد ملت و گستره مردمی در دفاع مقدس بوده است که در واقع، سه ویژگی اساسی و منحصربه فرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران بوده اند.

۸۰۹۲.

حمایت از حقوق اقلیت ها و امنیت ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رضا اسلامی فاطمه محسنی جیهانی

منبع: راهبرد سال بیست و پنجم بهار ۱۳۹۵ شماره ۷۸

کلید واژه ها: آموزش مشارکت امنیت ملی محرومیت اجتماعی اقلیت ها احزاب قومی تنوع و خودمختاری فرهنگی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۷۰ تعداد دانلود : ۱۳۸۷

این مقاله به بررسی رابطه حمایت از حقوق اقلیت ها و امنیت ملی می پردازد. نتیجه بررسی این عقیده را تقویت می کند که سیاست های همسان سازی با رویکرد هضم اقلیت ها در اکثریت، چندان در آرمان خود برای ایجاد جامعه واحد و غلبه بر بحران های امنیتی موفق عمل نکرده است. نگاه راهبردی باید ملاحظات جدی تری را در نظر بگیرد. تنوع فرهنگی با رویکرد پذیرش تفاوت ها در جامعه می تواند به همزیستی مسالمت آمیز و تقویت یکپارچگی و امنیت ملی بیانجامد. همچنین، خودمختاری فرهنگی نیز به عنوان یکی از سازوکارهای نوینِ غلبه بر بحران های امنیتی مطرح شده است. به علاوه، دموکراسی اجماعی به عنوان یکی از سازوکارهای تقویت مشارکت سیاسی اقلیت ها در دو بعد احزاب قومی و نظام های انتخاباتی به خصوص در جوامع دارای شکاف عمیق قومی از راهکارهای ویژهِ پیشنهادی اقوام و اقلیت ها برای جلوگیری از بروز درگیری و همزیستی مسالمت آمیز بوده است. نتیجه بحث در مورد محرومیت های اقتصادی و اجتماعی نظر به این دارد که رفع محرومیت ها و بی عدالتی های اجتماعی می تواند به جذب اقلیت ها در جامعه و تقویت یکپارچگی و امنیت ملی کمک شایانی کند. آموزش یکپارچه نیز به عنوان یکی از نظریه هایی که از یک طرف بر یادگیری زبان رسمی از جانب اقلیت ها و از طرف دیگر آموزش زبان مادری به آنها تأکید می کند از راهبردهای مطرح در سطوح علمی برای جذب اقلیت های درون جامعه واحد و تقویت امنیت ملی است.

۸۰۹۳.

علوم انسانی اسلامی در ایران: واکاوی نقش جریانهای فکری پیش از انقلاب در شکل گیری آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: صادق زیباکلام مختار مظفرپور

منبع: سیاست دوره ۴۶ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ 87 - 107

کلید واژه ها: اسلامی سازی دانشگاه روشنفکران مذهبی روحانیان نواندیش علوم انسانی علوم انسانی اسلامی گروه های چپ

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۴۳۵

پس از انقلاب اسلامی در زمینه اسلامی سازی علوم انسانی در ایران مباحث فراوانی صورت گرفته است. در این پژوهش زمینه هایی که موجب مطرح شدن چنین بحثی در میان اندیشمندان، دانشگاهیان و به طور کلی در سطح جامعه ما شده، بررسی شده است. ریشه های این موضوع به تحولی فکری باز می گردد که به تدریج از اواخر دهه 1320 شمسی در نگرش و بینش دینی اقشار تحصیل کرده و روشنفکر جامعه از یک سو و برخی روحانیان نواندیش از سویی دیگر پدید آمد. زمینه دیگر، به اوایل انقلاب اسلامی باز می گردد که وجود پاره ای ناسازگاری ها میان برخی دانشگاهیان با حکومت اسلامی، چه در قالب فعالیت های گروه های سیاسی دانشجویی مخالف انقلاب مانند گروه های چپ و چه در قالب دیدگاه های عده ای از استادان، به ضرورت اسلامی کردن علوم انسانی و همراه ساختن آن با انقلاب افزود،. سرانجام با پیروزی انقلاب اسلامی تلاش هایی برای عملی کردن این تفکر در قالب انقلاب فرهنگی صورت گرفت.

۸۰۹۴.

بررسی ابعاد حقوقی مداخله نظامی عربستان در یمن با تاکید بر قطعنامه 2216 شورای امنیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد محبی وحید فرید هستی کوشا مهدی کردی

منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۲ بهار ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۴۸) 39 - 58

کلید واژه ها: اصل منع توسل به زور اصل منع مداخله در امور داخلی اصل حق ملت ها برای تعیین سرنوشت خویش قطعنامه 2216 شناسایی گروه های شورشی مداخله نظامی عربستان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۲۹۲

ماده 2 منشورملل متحد مشتمل بر اصول بنیادین حقوق بین الملل عمومی از جمله اصل منع توسل به زور، اصل عدم مداخله در امور داخلی و اصل حق ملت ها برای تعیین سرنوشت خویش می باشد. این اصول ستونهای نظام حقوق بین الملل را استوار نگاه می دارند و تمام کشورها و سازمان های بین المللی در روابط بین المللی میان خویش، باید رعایت این اصول را در نظر بگیرند. بازیگران و گروه های شورشی در حوزه یمن، و شناسایی آن ها از سوی دولتها وسازمان های بین المللی در حقوق بین الملل، می تواند آثار و تبعات متفاوتی برای آنها داشته باشد. تحولات اخیر یمن و مداخلات عربستان تحت عملیات طوفان قاطع، و در پی آن صدور قطعنامه 2216 شورای امنیت جای بسی تامل واندیشه دارد، براستی آیا صدور این قطعنامه را می توان دلیل مشروعیت حضور و مداخلات نظامی عربستان در صحنه پر از آشوب یمن، با بازیگران متعدد، که نقش ها مدام در حال عوض شدن درآن می باشند دانست؟ این نوشتار در پی آن است که به شیوه توصیفی- تحلیلی، غیر قانونی وغیر مشروع بودن مداخله نظامی عربستان در یمن را با مبنی قرار دادن اصول بنیادین حقوق بین الملل متجلی در منشور، ضمن بیان نواقص قطعنامه 2216بیان دارد، و این که این قطعنامه نمی تواند موجب مشروعیت بخشیدن به مداخلات نظامی عربستان در یمن باشد.

۸۰۹۵.

دولت و مدل امنیت سیاسی مطلوب در جامعه دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عباسعلی رهبر فرزاد سوری

منبع: دولت پژوهی سال دوم بهار ۱۳۹۵ شماره ۵

کلید واژه ها: دولت امنیت جامعه دینی امنیت سیاسی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۹۷ تعداد دانلود : ۱۵۹۷

امنیت به مثابه مهم ترین کارکرد یک دولت از مقوله های اساسی است که نیاز به آن در تمام ابعاد زندگی بشری به نحوی مؤثر احساس می شود و پیوندی ناگسستنی با جوهر هستی انسان دارد. اندیشمندان سیاسی، برقراری امنیت در جامعه را از وظایف اصلی دولت ها می دانند. این مسئله در اسلام نیز از جایگاه و اهمیت خاصی برخوردار بوده؛ همواره طراحی آن در بستر نظام سیاسی اسلامی مورد توجه بوده است و در قرآن کریم به عنوان مهم ترین منبع اسلامی به گستردگیِ آن اشاره شده است. قرآن کریم امنیت را یکی از اهداف استقرار و حاکمیت خداوند و استخلاف صالحان و طرح امامت بر می شمارد. امنیت در قرآن کریم نیز دارای سطوح مختلفی است که امور معنوی، فردی، اجتماعی، سیاسی و... را در بر می گیرد. در این مقاله تلاش می شود تا با بهره گیری از آثار مفسرین قرآن کریم مفهوم امنیت سیاسی را به مثابه کارکرد اصلی دولت در منظومه معرفتی قرآن کریم مورد بررسی قرار گیرد. این انتخاب با توجه به تقسیم بندی دین اسلام در سه قالب اسلام حق (آیات قرآن کریم و سیره معصومین «ع»)، اسلام محقق نظری (آرا دانشمندان مسلمان) و اسلام محقق در عمل مسلمانان عادی و عملکرد دولتمردان صورت پذیرفته و بر مبنای طبقه بندی شناخته شده از دین اسلام یعنی «اعتقادات، اخلاقیات و احکام»، سه نوع امنیت سیاسی «کلامی فکری»، «اخلاقی روانی» و «کنشی رفتاری» را در قرآن کریم به مثابه اسلام حق گونه شناسی می کند تا در نتیجه به تبیین امنیت سیاسی در چارچوب دولت اسلامی بپردازد.

۸۰۹۶.

ویژگی های مربی صالح در پرورش و مدیریت استعداد ها ؛ پژوهشی قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدامین پهلوان شریف سید رضا سیدجوادین علی اصغر پورعزت محمدعلی لسانی فشارکی

منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال نوزدهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۷۲

کلید واژه ها: مربی گری مدیریت استعداد روش تحقیق موضوعی در قرآن توسعه استعداد ها

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۱۱۲۲ تعداد دانلود : ۱۰۱۸

مربی گری یکی از بهترین و مؤثرترین موضوعاتی است که می تواند موجب توسعه و پرورش استعدادهای سازمانی شود که از این طریق، پیشرفت شغلی آن ها را نیز در پی خواهد داشت. برخی از پژوهش های انجام شده با هدف اثربخش تر کردن رابطه مربی گری، بر ویژگی هایی متمرکز شده اند که مربی بایستی داشته باشد تا تأثیرگذارتر و مفیدتر باشد. پژوهش حاضر نیز با اتخاذ رویکردی مشابه و با هدف مبنایی، بر بومی سازی مفاهیم مدیریتی از طریق محور قرار دادن قرآن کریم تأکید کرده و در پی معرفی ویژگی های مربی صالح می باشد. روش مورداستفاده، تدبری سیاق محور است که روش تحقیق موضوعی در قرآن نام گرفته است. پژوهشگران به منظور شناسایی ویژگی های مربی صالح در قرآن، پس از تعیین کلیدواژه مرتبط، آیات متناسب با آن و تدبر در این آیات نورانی، به مفاهیمی مرتبط هدف پژوهش دست یافته اند. سپس مفاهیم مذکور که مربی را در مسیر رشد و پرورش افراد یاری می دهد در دسته بندی پنج گانه ای که شامل ویژگی های اعتقادی، اخلاقی-رفتاری، شخصیتی، روشمندی و هدفمندی می باشد معرفی کرده اند. درنهایت پیشنهاد شده است به منظور تکمیل و تقویت این بحث، پژوهش هایی با هدف مشابه از طریق استفاده از کلیدواژه های مشابه در قرآن کریم یا استفاده از سایر منابع اصیل اسلامی طرح ریزی و اجرا شود.

۸۰۹۷.

بررسی لغو مصونیت کیفری سران دولت ها به عنوان یک قاعده حقوق بین الملل عرفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرنگیس منصوری

منبع: سیاست خارجی سال ۳۰ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۹) 77 - 103

کلید واژه ها: مصونیت مسئولیت کیفری سران دولت ها جنایات بین المللی دیوان بین المللی کیفری حقوق عرفی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۱۱۰ تعداد دانلود : ۳۹

در حالی که سران دولت ها طی قرون گذشته از مصونیت مطلق به استناد استقلال و حاکمیت برابر دولت ها و نیز شان عالی رتبه شان، بهره مند بوده اند، گرایش فعلی نظام حقوق بین الملل و نیز رویکرد همه جانبه ارکان سازمان ملل متحد در جهت صیانت بیشتر از بشریت و حقوق بشر به سمت شکل گیری قاعده ای عرفی در نفی مصونیت کیفری سران دولت ها به هنگام ارتکاب جنایات بین المللی در حال توسعه و تحول می باشد. به گونه ای که این تحول در اساسنامه دادگاه های نورمبرگ، توکیو، یوگسلاوی سابق، روآندا، دادگاه ویژه سیر الئون، اساسنامه دیوان بین المللی کیفری و نیز رویه دادگاه های بین المللی و تا حدودی دادگاه های ملی به وقوع پیوسته به وضوح نشانگر آن است که دوران مصونیت مطلق سران دولت ها بسر آمده است. بر این اساس سؤالی که در این مقاله مطرح می شود این است که آیا این تحول می تواند نشانگر شکل گیری یک قاعده عرفی نو ظهور باشد؟ به عبارت دیگر آیا می توان گفت لغو مصونیت کیفری سران دولت ها به یک قاعده حقوق بین الملل عرفی تبدیل شده است. به همین منظور و در راستای پاسخگویی به این سؤال، ضمن تبیین مفهوم و مبنای مصونیت سران دولت ها در حقوق بین الملل، به بررسی اسناد بین المللی مربوطه و نیز رویه دادگاه های ملی و بین المللی با تأکید بر اساسنامه و رویه دیوان بین المللی کیفری می پردازیم.

۸۰۹۸.

مطالعه قطبیت های ایدئولوژیکی در گفتمان های سیاسی

نویسنده: علی بصارتی

منبع: سیاست پژوهی جهان اسلام دوره سوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۴ 101 - 116

کلید واژه ها: قطبیت های گفتمانی ایدئولوژی هژمونی منازعات ایدئولوژیک مربع ایدئولوژیک وندایک

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۵۶ تعداد دانلود : ۵۶

عرصه سیاست، عرصه تضاد ها و منازعات ایدئولوژیکی است که در مسیر تثبیت دید گاه های گفتمانی در جامعه رخ می دهد. پژوهش حاضر در صدد است با بررسی قطبیت های گفتمانی «خودی» و «غیر خودی»، بر ساخت ایدئولوژیِ خاصی را پی بگیرد. در همین ارتباط، مصاحبه دکتر محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه دولت یازدهم، در برنامه تلویزیونی «دید در شب» به عنوان پیکرهه پژوهشیِ مطالعه حاضر انتخاب و به مدد رویکرد «مربع ایدئولوژیک» ون دایک، در قالب تحلیلِ گفتمانِ انتقادی، مورد تحلیل و بررسی واقع شد. آنچه پر واضح است، ظریف، قطبیت «خودی ها» را با صفات مثبت و قطبیت «غیر خودی ها» را با صفات منفی توصیف می کند؛ اما در پاسخ به این پرسش که حصول به هژمونی از طریق بر ساخت قطبیت های جناحی و گفتمانی چه پیامد ها و آسیب های اجتماعی را در بر خواهد داشت، استدلال شد که چنین وضعیت های بر ساخت گرایانه ای، جامعه را با تکثّر و آشوب زدگی هویت های سیاسی-اجتماعی مواجه می کند و افرادِ اجتماعی را بر حسب منافع سیاسی از یک قطبیت به قطبیت دیگر منتقل می کنند.

۸۰۹۹.

منشور بین المللی انرژی: فرصتی برای دیپلماسی انرژی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: جواد امین منصور

منبع: سیاست خارجی سال ۳۰ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۱۱۷) 147 - 172

کلید واژه ها: روابط بین الملل اقتصاد سیاسی منشور انرژی دیپلماسی انرژی انرژی منشور اروپایی انرژی پیمان نامه منشور انرژی منشور بین المللی انرژی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۴۹

منشور انرژی به عنوان یک فرایند بیست وپنج ساله، تاکنون سه مرحله را پشت سر گذاشته است. تصویب «منشور اروپایی انرژی 1991» را می توان نخستین مرحله از این فرایند دانست که طی آن، اصول همکاری در زمینه انرژی پس از پایان جنگ سرد بین دولت های اروپایی مشخص شد. بر این اساس، گفتگوها بین دولت های علاقمند منطقه برای عملی کردن اصول یادشده ادامه یافت و درنهایت منجر به تصویب «پیمان نامه منشور انرژی 1994» به عنوان یک سند حقوقی الزام آور شد. با بروز تحولات جدید در عرصه جهانی، ضرورت به کارگیری انرژی تجدیدپذیر، ظهور واژه توسعه پایدار، و نیاز به سندی فراگیر، طی مذاکراتی، «منشور بین المللی انرژی» در سال 2015 به عنوان یک بیانیه سیاسی به تصویب رسید. در این مقاله تلاش شده است به این پرسش ها که «مفاد و تفاوت های سه سند فرایند منشور کدامند و کدام یک می توانند، در صورت پذیرش، تأمین کننده منافع ملی جمهوری اسلامی ایران باشند»، پاسخ داده شود. به نظر می رسد برای جمهوری اسلامی ایران، امضای سند نخست و پیوستن به پیمان نامه، به صلاح نباشد، ولی پذیرش و امضای سند سوم در راستای منافع ملی قرار دارد.

۸۱۰۰.

رابطه مناسبات قومی و امنیت در استان سیستان و بلوچستان

نویسنده: هادی طلوعی

منبع: فصلنامه سیاست سال سوم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱۰

کلید واژه ها: امنیت وهابیت سیستان و بلوچستان مناسبات قومی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۱۴۳ تعداد دانلود : ۴۰۱۸

موضوع قومیت ها در سرفصل منافع ملی هر کشور دارای جایگاه مهمی است. در عصر حاضر یکی از الزامات توسعه هر کشوری تکیه بر همبستگی و مشارکت عمومی برای همگرایی قومیت ها، مذاهب و گروه های اقلیت است. حال اگر این اقلیت ها در مناطق مرزی سکونت داشته باشند علاوه بر موضوع افزایش فرصت های توسعه برای این اقوام، چالش امنیت در مناطق مرزی نیز متوجه حکومت ها خواهد شد. درصورتی که اقوام گوناگون و اقلیت های مذهبی در مهم ترین حوزه های راهبردی و مرزی هر کشور اسکان پیدا کنند و عقبه ی اجتماعی و فرهنگی آن ها در ورای مرزها و خارج از حوزه نفوذ و حاکمیت ملی قرار داشته باشد، به لحاظ ارتباط و پیوند این اقوام به خارج از مرزها، هرگونه چالش و بحران بیرونی نیز به سادگی به داخل مرزها سرایت می کند و امکان نظارت دولت بر این مناطق به شدت کاهش می یابد. هم چنین این مسئله زمانی که با اهداف بیگانگان همراه می شود به منبعی برای تهدید علیه امنیت کشور تبدیل می شود. ورود عناصر بیگانه به ساخت سیاسی کشورها با سوءاستفاده از ناهمگونی اقوام و اقلیت های قومی و مذهبی به سهولت صورت می گیرد و از این رهگذر علاوه بر مسائل داخلی، سیاست منطقه ای و بین المللی این گونه کشورها نیز تحت تأثیر قرار می گیرد، به طوری که تأثیر این مداخلات و ناامنی ها بر امنیت استان سیستان و بلوچستان در کشورمان مشهود است. در این تحقیق رابطه مناسبات قومی و امنیت در این استان بررسی می شود.

درخت حوزه‌های تخصصی