فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۷٬۹۶۱ تا ۷٬۹۸۰ مورد از کل ۳۰٬۰۰۹ مورد.
۷۹۶۱.

نقش خاندان باگراتیان گرجستان در تثبیت قدرت شاه صفی (1038-1052ق)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گرجستان شاه صفی شاه عباس اول سپهسالار خاندان باگراتیان قوللرآقاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۱ تعداد دانلود : ۶۱۰
خاندان باگراتیان از قدیمی ترین و مشروع ترین خاندان های گرجستان و مورد اعتماد صفویان بودند. در زمان سلطنت شاه صفی این اعتبار در سایه خدمات ارزنده آن ها به شاه و تثبیت پادشاهی وی، افزایش چشم گیری یافت. شاه صفی به هنگام قدرت گیری درپی آن بود تا خیمه پادشاهی خویش را براساس پایه های جدید برپا کند و عناصر قدیمی وابسته به شاه عباس را براندازد. برای برانداختن این عناصر قدیمی هم به بازویی قدرتمند و هم به عناصری کاردان و کارآمد برای جایگزینی آن ها نیاز بود. خاندان باگراتی عناصر لازم و وابسته به خود، برای جایگزینی نخبگان قدیمی را در اختیار داشت. شاه صفی توانست با کمک و توسل به خاندان باگراتیان بر تمامی توطئه های داخلی غلبه کند. پاسخ به این پرسش ها که چرا شاه صفی به خاندان باگراتیان متکی شد؟ چه عواملی سبب شد تا خاندان باگراتیان به بالاترین حد و درجه اعتبار نزد شاه صفی دست یابند؟ تلاش های خاندان باگراتی برای گذران امور منجر به چه نتایجی شد؟ و این تلاش ها چه تأثیری در برهم زدن توازن قدرتی که توسط شاه عباس اول میان گروه های سه گانه متعارض( ترک، تاجیک و قوللر) ایجاد کرده بود، داشت؟، از مهم ترین دغدغه های این نوشتار است.
۷۹۶۲.

الزامات سیاست خارجی الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: توسعه نظام بین الملل سیاست خارجی دیپلماسی جهان اسلام سیاست اسلامی الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت مسایل سیاسی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۸ تعداد دانلود : ۴۱۴
طراحی و تدوین الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت یک اقدام استراتژیک با ابعاد و الزامات گسترده ملی، منطقه ای و بین المللی است. مقاله حاضر می کوشد تا الزامات طراحی الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت را در دو بازه زمانی پیشینی و پسینی در حوزه سیاست خارجی و دیپلماسی، و در دو سطح منطقه ای و بین المللی مورد نقد و بررسی قرار دهد. سؤال اصلی مقاله حاضر این است که الزامات سیاست خارجی طراحی و تدوین الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت در دو سطح منطقه ای و بین المللی کدام است؟ مقاله این الزامات را در دو بازه پیشینی و پسینی مورد بررسی قرار می دهد. الزامات پیشینی در طراحی و تدوین الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت شامل چگونگی استفاده از تجربه های مثبت و موفق سایر کشور ها به گونه ای که مختصات مذهبی، فرهنگی، جغرافیایی و ملی ایران مدنظر قرار گرفته و خروجی الگو یک الگوی بومی باشد خواهد بود. از سوی دیگر طراحی الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت به گونه ای که این الگو ظرفیت ارائه به جهان و قابلیت انتقال به سایر جوامع را در سطح همسایگان، منطقه، جهان اسلام و همچنین سطح بین المللی را داشته باشد در زمره مهم ترین ملاحظات پسینی است.
۷۹۶۳.

بررسی و تبیین اهمیت دریا از منظر موقعیت ژئوپلیتیکی ایران

کلید واژه ها: ایران دریا موقعیت ژئوپلیتیک دکترین

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مسایل ایران چالشها و فرصت های ایران در جهان کنونی فرصتهای خارجی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا رشته های جغرافیای عمومی جغرافیای سیاسی
تعداد بازدید : ۵۸۷۳ تعداد دانلود : ۵۶۹۴
امروزه با وجود جهانی شدن اقتصاد و توسعه فناوری ارتباطات، دریاها جالب ترین حوزه رقابت های ژئوپلیتیکی در قرن بیست و یکم محسوب می شوند؛ از اینرو در گذشته، آمریکا و بریتانیا قدرت های بلامنازع دریایی بوده اند. در این برهه از زمان، بازیگران دیگر سعی می کنند با یافتن پتانسیل و مزایای خود، وارد این بازی ژئوپلیتیکی گردند. در این بین ایران با داشتن سواحل گسترده و مستعد و بنادر متعدد در خلیج فارس و دریای خزر: وجود تنگه راهبردی هرمز به لحاظ ژئوپلیتیکی دارای موقعیت ساحلی و استراتژیک منحصر به فردی است؛ این موقعیت ژئوپلیتیکی ضمن اینکه الزاماتی را برای اداره کشور می طلبد؛ دارای فواید و مزایایی نیز هست. به طوریکه، اگر ایران بخواهد به عنوان یک قدرت منطقه ای در کنار سایر قدرت های نوظهور -نظام تک قطبی به رهبری ایالات متحده را به چالش بکشد- باید استراتژی کلان خود را بر مبنای دکترین دریا محور تنظیم نماید. یعنی با برجسته کردن زیربنای دریایی خود نه تنها از فواید اقتصادی و مزایایی آب های آزاد بهره مند شود بلکه به یاری قدرت دریایی، نظام موجود را به چالش بکشد. لذا این مقاله که به شیوه توصیفی-تحلیلی نگارش شده، در تلاش است به این پرسش پاسخ دهد که؛ دریا و آب های آزاد دارای چه اهمیت و مزایایی می باشند؟ یافته های تحقیق نشان می دهد که اهمیت دریاها و آب های آزاد در دو محور کلی قابل طرح می باشند: 1- مولفه های قدرت افزای دریا که شامل: مزایای اقتصادی و تجاری، ارتباطی و لجستیکی، نظامی و ژئوپلیتیکی می باشد. 2- کارکردهای قدرت دریایی که شامل: افزایش منزلت ژئوپلیتیکی و قدرت ملی، حفظ تمامیت ارضی، تأمین امنیت مرزهای ساحلی و دریایی، دیپلماسی دریایی است.
۷۹۶۴.

الگوسازی عوامل تأمین کننده امنیت پایدار مرزی؛ مطالعه موردی: مرزهای شرقی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت امنیت پایدار مرزهای شرقی ایران تئوری داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰۵ تعداد دانلود : ۲۰۹۵
جمهوری اسلامی ایران در منطقه بی ثبات خاورمیانه، توانسته است یکی از امن ترین و با ثبات ترین حکومت ها و مرزها را ایجاد کند. این امنیت مرهون تلاش های گسترده و همه جانبه ای است که در کشور انجام می شود. در این میان اما مرزهای شرقی کشور، دارای پتانسیل بالایی برای ایجاد ناامنی می باشند که در صورت عدم کنترل، ممکن است به بحران امنیت ملی تبدیل شود. این مقاله درصدد پاسخ به این سوال است که عوامل تامین امنیت پایدار در مرزهای شرقی کشور چیست؟ نگارندگان به کمک روش نظریه پردازی داده بنیاد، درصدد الگوسازی عوامل موثر بر ایجاد امنیت پایدار در مرزهای شرقی کشور بر آمده اند. مطابق الگوی بدست آمده، سه دسته عمده عوامل مداخله گر (نظیر محرومیت های فرهنگی، قاچاقچیان بین المللی، حساسیت های قومی، نحوه تعامل نخبگان با موضوع)، عوامل علّی (نظیر تمرکز بر ساخت هویت درون زا، افزایش توان نظامی داخلی، برنامه ریزی و سیاستگذاری) و عوامل زمینه ای (نظیر گسترش زیرساخت های اقتصادی- زیست محیطی، فرهنگی- اجتماعی، امنیتی- پدافند غیرعامل، سیاسی- قانونی و مذهبی) در ایجاد ناامنی مرزهای شرقی تاثیرگذارند. نتایج بدست آمده از تحلیل ها بیانگر آن است که تأمین امنیت پایدار مرزهای شرقی، پیامدهایی از جمله حفظ جمعیت بومی، کنترل قاچاق کالا و همچنین از بین رفتن تهدیدهای سیاسی- امنیتی و اقتصادی را در پی خواهد داشت.
۷۹۶۵.

ارائه مدل گسترش سامانه های متحرک موشکی در جنگ های آینده با استفاده از نظریه بازی و GIS (مطالعه موردی: منطقه کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدل برنامه ریزی صفر و یک جنگ های آینده سامانه موشکی تئوری بازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۳۵۷
در پژوهش حاضر مدل برنامه ریزی خطی صفر و یک مسئله گسترش سامانه متحرک موشکی به عنوان یکی از سامانه های مهم و تاثیرگذار در جنگ های آینده در منطقه مورد مطالعه قرار گرفته است. بی شک یکی از اهداف دشمن متخاصم در اولین قدم برای حمله به نیروهای خودی، حمله به سامانه متحرک موشکی خواهد بود. در واقع زمانی که دشمن در صدد حمله به سامانه متحرک موشکی و افزایش خسارات است، نیروی مدافع در راستای کاهش خسارات به دنبال استقرار تعداد بهینه و بهترین نوع چیدمان این سامانه ها در مقابله با حملات نیروی مهاجم فرامنطقه ای است. روش کار بدین صورت انجام گرفت که ابتدا با تنظیم پرسش نامه و مصاحبه با خبرگان نظامی، نظرات متخصصان نظامی و جغرافیا درباره عوامل مؤثر در استقرار و گسترش سامانه های متحرک موشکی جمع آوری شد، سپس با استفاده از نقشه های توپوگرافی  و نیز رقومی کردن آن ها، پایگاه داده در نرم افزار تهیه و همچنین وزن دهی داده ها با استفاده از مدل تصمیم گیری انجام گرفت. در نهایت با استفاده از روش و پردازش داده های مکانی و غیرمکانی در محیط نرم افزار تعداد 22 نقطه برای استقرار و گسترش سامانه های موشکی شناسایی گردید. در ادامه بعد از تعیین وزن خسارت احتمالی نقاط مذکور، به چگونگی گسترش این سامانه ها با هدف کاهش خسارات ناشی از حملات دشمن پرداخته شد. در پایان با حل مدل ریاضی مسئله میزان سود نیروی مدافع، میزان زیان نیروی مهاجم و محل استقرار و گسترش سامانه های موشکی برای تعداد 1 تا 5 سامانه مشخص گردید.
۷۹۶۶.

الزامات توسعه منابع انسانی سازمان های نظامی در افق 1410 و تأثیر آن بر توسعه دفاعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه منابع انسانی توسعه دفاعی سازمانهای نظامی آینده پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۵ تعداد دانلود : ۴۱۹
توسعه منابع انسانی در سازمان های نظامی، به عنوان یکی از زیرساخت های توسعه سازمان، بسیار مهم و حائز اهمیت می باشد. این تحقیق باهدف تبیین الزامات توسعه منابع انسانی در سازمان های نظامی و تأثیر آن در توسعه دفاعی انجام شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف از نوع تحقیقات کاربردی است و از نظر روش جزء تحقیقات اکتشافی آینده پژوهانه می باشد که در دو مرحله انجام شده است. جامعه آماری فاز اول تحقیق (دلفی) برای شناسایی شاخص ها تعداد 20 نفر از خبرگان حوزه منابع انسانی سازمان های نظامی می باشند که به روش هدفمند انتخاب شدند. جامعه آماری مرحله دوم تحقیق، کارشناسان سازمان های نظامی می باشند که با استفاده از جدول مورگان، بر اساس چهار طبقه به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب، گروه نمونه ای برابر 156 نفر انتخاب گردیدند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات در دو مرحله، از روش تحلیل محتوای کیفی و آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی از آن است که؛ الزامات توسعه منابع انسانی در چهار بعد؛ الزامات فردی، سازمانی، مدیریتی و محیطی تعیین گردیدند و همبستگی مثبت و معنی داری معادل 726./ بین الزامات توسعه منابع انسانی و توسعه دفاعی به دست آمد.
۷۹۶۷.

شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر آینده پژوهی بر بودجه ریزی آجا با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی گروهی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آینده پژوهی بودجه ریزی تحلیل سلسله مراتبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۷ تعداد دانلود : ۲۹۲
در دنیای امروز، بودجه ریزی به صورت ابزاری کارآمد جهت مدیریت صحیح دولت و بخش عمومی به شمار می آید. آگاهی مدیران و تصمیم گیران سطوح خرد و کلان از شیوه های نوین بودجه ریزی، علاوه بر استفاده عقلایی از منابع و تخصیص بهینه آن، بستر مناسب برای رشد و کارایی در دستگاه ها و سازمان های دولتی فراهم می سازد و علاوه بر ارتقاء کارایی از اسراف و تبذیر اموال عمومی جلوگیری نموده و توزیع عادلانه و مطلوب منابع ملی را به دنبال خواهد داشت. هدف این پژوهش شناسایی و اولویت بندی عوامل مؤثر آینده پژوهی بر بودجه ریزی سازمان های دفاعی با استفاده از روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی گروهی می باشد. روش این تحقیق توصیفی پیمایشی با ماهیت کاربردی و از لحاظ زمانی مقطعی می باشد. جامعه آماری این تحقیق20 نفر از خبرگان بازنشسته نیروهای مسلح با تجربه و متخصص، در زمینه آینده پژوهی و مدیریت بودجه ریزی سازمان های دفاعی یگان آجا (ارتش جمهوری اسلامی ایران) می باشد که به پرسشنامه های مقایسات زوجی پاسخ دادند. ابزار تحلیل داده ها، نرم افزار Expert Choice11 می باشد. نتایج تحقیق نشان داد از بین 5 عامل اصلی مؤثر آینده پژوهی بر بودجه ریزی سازمان های دفاعی، روندهای اقتصادی آینده با اهمیت نسبی (وزن) 383/0 در اولویت اول، روندهای فناوری آینده با اهمیت نسبی 264/0در اولویت دوم، جهت گیری اسناد بالا دستی با اهمیت نسبی 157/0 در اولویت سوم، رویکردهای مدیریت استراتژیک سازمان با اهمیت نسبی 112/0 در اولویت چهارم و شناسایی تهدیدات و آسیب های احتمالی با اهمیت نسبی 084/0 در اولویت پنجم قرار دارند.
۷۹۶۸.

گفتمان اسلام گرای اقتدارگرا در مصر جدید؛ از ژانویه 2011 تاکنون(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسلام گرای اقتدارگرا تحولات 2011 تکفیری سلفی گفتمان مصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۴ تعداد دانلود : ۲۹۳
سقوط مبارک در سال 2011 آغاز تحولی گفتمانی در مصر بود. عناصر رهاشده بر حوزه گفتمانگی مصر، گرداگرد دالی خاص درصدد ارائه تصویری کارامد از جامعه مطلوب مصر و جذب دال های شناور در حوزه گفتمانگی رقبا بودند. از یک منظر می توان گفتمان های سیاسی مصر را بر پایه اسلام گرایی یا سکولاریسم و دموکراسی خواهی یا اقتدارگرایی تقسیم کرد. برخی گروه های سیاسی مصر، در درون گفتمان اسلام گرای اقتدارگرا »عمل کرده و در نزاع گفتمانی شکل گرفته، سعی در هژمون سازی خود داشته اند. پرسش این مقاله این است که این گفتمان از چه مؤلفه هایی برای تسلط هژمونیک خود بهره برده و ساختار گفتمانی آن به وسیله چه گروه های سیاسی شکل گرفته است؟ این مقاله با روش تحلیل گفتمان لاکلا و موفه نشان می دهد که گفتمان یادشده با مرکزیت" خلافت"در مفصل بندی با دال هایی چون شورا، عدالت، جهاد، شریعت، و در غیریت سازی نسبت به غرب و دموکراسی و شیعه؛ سعی در بازخوانی خود برای تناسب با اوضاع دارد، اما تشتت مؤلفه های گفتمانی و گروه هایی که از این منطق گفتمانی بهره می گیرند، موجب شده است تا به نوعی دچار زمان پریشی گفتمانی شوند.
۷۹۶۹.

مطالعه جریان های افراطی گری اسلامی: مطالعه موردی داعش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: وهابیت افراطی گری داعش عربستان سعودی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰ تعداد دانلود : ۵۳
با مشاهده حرکت های افراطی گروه هایی مانند سلفی های جهادی ، القاعده، طالبان، و... که همگی به نوعی خواهان برقراری حکومت اسلامی هستند، می توان گفت، آنها گروهی از اسلام گرایان تندرو اهل سنت اند که خود را نماینده واقعی دین می دانند. در این میان، جریانی رادیکال موسوم به داعش با اعمال خشونت آمیز، پدید آمده که با روند در پیش رو و با حمایت کشورهای غربی و کشورهای منطقه، به نوعی همه جوامع جهان را تحت الشعاع قرار داده است. هدف این مقاله، شناخت جریان های تکفیری برآمده از ایدئولوژی وهابیت و درنهایت، داعش است. این مقاله در پی پاسخ گویی به این پرسش اساسی است که «خاستگاه جریان های افراطی گری اسلامی کجا بوده و این جریان ها چگونه شکل گرفته اند؟» فرضیه ای که در پاسخ به این پرسش مطرح می شود، این است که «منشأ جریان های افراطی گری اسلامی، در عربستان سعودی بوده و از جریان وهابیت سرچشمه گرفته و تکوین یافته اند». به عبارت دیگر، داعش جریانی است با پیشینه گروه های افراطی که منشأ آن وهابیت است؛ بنابراین، جریان نوینی نیست. این مقاله براساس روشی تبیینی تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی انجام شده است.
۷۹۷۰.

مناسبات راهبردی جدید چین و پاکستان و تأثیر آن بر نظم منطقه ای جنوب آسیا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: چین پاکستان هند مناسبات راهبردی آمریکا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷ تعداد دانلود : ۵۹
چین و پاکستان در طول نیم قرن گذشته روابط گسترده و استراتژیک با هم داشته اند. سطح بالای روابط این دو کشور تا حدی است که برخی روابط چین و پاکستان را همانند ایالات متحده و اسرائیل دانسته و پاکستان را اسرائیل چین در جنوب آسیا به شمار می آورند. با این حال، این دو کشور سال 2016 را، سال گسترش روابط دیپلماتیک با یکدیگر اعلام کردند. اینکه چه عواملی باعث گسترش هرچه بیشتر روابط این دو کشور در این سال  شده و چه تأثیری در سطح منطقه جنوب آسیا به همراه خواهد گذاشت، سؤال اصلی این نوشتار را شکل می دهد. این نوشتار نیز با توجه به گسترش مناسبات اقتصادی (تکمیل طرح جاده ابریشم و کریدور اقتصادی این دو کشور)،  گسترش روابط واشنگتن و دهلی نو را مد نظر  قرار داده است. همچنین، پیامد این مناسبات جدید را رویارویی بازیگران مذکور (چین و پاکستان در برابر آمریکا و هند)، بر هم خوردن نظم منطقه ای در جنوب آسیا و رقابت بیشتر بین این بازیگران می داند که جنگ سرد جدیدی را در این منطقه به همراه خواهد داشت.
۷۹۷۱.

بررسی جهت گیری تجدیدنظرطلبی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران (1392-1384)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگویِ سیستمیک روابط بین الملل تجدید نظر طلبی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران محمود احمدی نژاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴ تعداد دانلود : ۷۰
سیاست خارجی هر کشور یکی از مهم ترین موضوعات و عرصه هایی است که موردتوجه نظریه پردازان و محققان علوم سیاسی و روابط بین الملل قرارگرفته است. اتخاذ سیاست خارجی از سوی هر کشور از علل و عوامل گوناگون و متنوعی نشأت می گیرد. در خصوص بررسی و تحلیل سیاست خارجی کشور ها نظریه پردازان و محققان از نظریه ها و الگوهای گوناگونی استفاده می کنند که یکی از این نظریه ها الگویِ سیستمیک است. این پژوهش درصدد به کارگیری این الگو جهت بررسی سیاست تجدید نظر طلبی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد است. هدف این پژوهش بررسی و نشان دادن امکان به کارگیری نظریه سیستمیک روابط بین الملل به عنوان چارچوب نظری برای تبیین و بررسی جهت گیری تجدید نظر طلبی در سیاست خارجی محمود احمدی نژاد است. بنابراین، سؤال اصلی پژوهش عبارت است از اینکه آیا امکان کاربرد نظریه سیستمیک روابط بین الملل به عنوان چارچوب نظری در بررسی جهت گیری تجدید نظر طلبی در سیاست خارجی محمود احمدی نژاد وجود دارد یا خیر؟ فرضیه این پژوهش با در نظر گرفتن فرآیند تعاملی میان عناصر و اجزاء از طریق نهاده، تبدیل و داده و نیز بازخورد از قابلیت زیادی در تبیین سیاست تجدید نظر طلبی در سیاست خارجی محمود احمدی نژاد برخوردار است. اما همواره باید در نظر داشت که این نظریه نیز به مانند سایر نظریه ها از توان و قابلیت کافی در خصوص تبیین کلیت و تمامیت سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران برخوردار نیست. این پژوهش با رویکردی توصیفی- تحلیلی صورت گرفته و گردآوری داده ها به صورت اسنادی و کتابخانه ای است.
۷۹۷۲.

بررسی مقایسه ای عملکرد اقتصادی دو کشور ازبکستان و قزاقستان با رویکرد نولیبرال (2010-1991)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بخش خصوصی بازار آزاد اصلاحات قیمت ها ازبکستان قزاقستان نولیبرال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۹ تعداد دانلود : ۴۱۷
رویکرد نولیبرال با هدف پیشبرد توسعه در کشورهای مختلف سیاست های مختلفی را از جمله اصلاح نظام پولی و مالی، خصوصی سازی و حذف موانع پیش روی سرمایه گذاری خارجی طرح می کند. از آغاز فروپاشی اتحاد شوروی کشورهای آسیای مرکزی رویکردهای متفاوتی را نسبت به اصلاحات اقتصادی و حرکت به سوی بازار آزاد با هدف توسعه اقتصادی در پیش گرفتند و به نتایج متفاوتی رسیدند. برای نمونه درحالی که ازبکستان در این دوره، رشد اقتصادی 5/2 درصد را به دست آورده است، قزاقستان با 10 درصد رشد اقتصادی در میان 10 کشور برتر جهان در این زمینه قرار دارد. این کشور دو سوم اقتصادش را خصوصی کرده است، پیشرفته ترین کشور منطقه از نظر اصلاحات اقتصادی است، حجم دولت در این کشور نسبت به ازبکستان خیلی کوچک تر است؛ ولی ازبکستان در همه این موارد در میان پنج کشور منطقه آسیای مرکزی جایگاه چهارم و یا پنجم را دارد. این تفاوت در وضعیت دو کشور به دلیل تطابق زودهنگام اقتصاد قزاقستان با سیاست های نولیبرال در ارتباط با اصلاحات اقتصادی و به تأخیرانداختن اصلاحات اقتصادی در ازبکستان است. هدف این نوشتار بررسی اقتصاد سیاسی ازبکستان و قزاقستان براساس این شاخص ها با درنظر گرفتن رویکرد نولیبرالی است.
۷۹۷۳.

تعامل سیاست خارجی ایران و روسیه در تقابل با محور شرقی- غربی در قفقاز جنوبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست خارجی واقع گرایی راهبرد قفقاز جنوبی تاکتیک اتحاد و ائتلاف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۲ تعداد دانلود : ۶۳۹
یکی از بارزترین پیامدهای فروپاشی اتحاد شوروی ایجاد خلأ قدرت در جمهوری های نواستقلال بود. بدین سبب کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای از راه اتحاد و ائتلاف با جمهوری های قفقاز جنوبی درپی افزایش نفوذ خود در این منطقه هستند. ترکیه و اسرائیل از راه همکاری با جمهوری آذربایجان، محور شرقی- غربی را تشکیل داده اند. این همکاری، منافع مشترک روسیه و ایران را تهدید می کند. در مقابل تهران، مسکو و ارمنستان به صورت واکنشی، محور شمالی- جنوبی را به وجود آورده اند؛ اما تعامل تهران و مسکو به عنوان بازیگران اصلی این اتحاد چندان پایدار به نظر نمی رسد. بدین سبب نوشتار پیش رو درپی پاسخ به این پرسش ها است که «ماهیت همکاری ایران و مسکو در قفقاز جنوبی چیست؟ دامنه تعامل سیاست خارجی ایران و روسیه، باهدف مقابله با محور شرقی- غربی در چه سطحی است؟» «با گذشت بیش از دو دهه از فروپاشی اتحاد شوروی، همکاری تهران و مسکو در قفقاز جنوبی به سطح راهبردی نرسیده است. تعاملات منطقه ای این دو کشور ماهیتی تدافعی و کارکردی تاکتیکی دارد». این فرضیه با کاربست موضوع اتحاد و ائتلاف در نظریه واقع گرایی بررسی خواهد شد.
۷۹۷۴.

آزادی در اندیشه سیاسی استاد شهید مرتضی مطهری

نویسنده:

کلید واژه ها: آزادی انقلاب اسلامی آیت الله مطهری آزادی سلبی آزادی ایجابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶۴ تعداد دانلود : ۵۸۵
مقوله ی آزادی از مهم ترین نیازهای بشری و از خواسته های اصلی مردم در نهضت انقلاب اسلامی ایران بوده است که در شعار استقلال، آزادی و جمهوری اسلامی نمود پیدا کرد. بی تردید استاد شهید مطهری به عنوان ایدئولوگ انقلاب اسلامی نقش کلیدی و مهمی در هدایت و پیروزی انقلاب و به تبع آن مدیریت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه در جمهوری اسلامی ایران داشته است. در این نوشتار به تدقیق مقوله آزادی در دیدگاه آیت الله مطهری پرداخته شده است. در گفتمان شهید مطهری، آزادی در معنای ایجابی، موهبت الهی و بنیانِ قرآنی داشته و وسیله و ضرورتی حیاتی در راستای کمال جامعه بوده است. از این رو، آزادی های سیاسی و اجتماعی لازمه بقای نظام اجتماعی به شمار می آید. با این حال، آزادی در معنای سلبی، حدود و ثغور خود را با تفکر سکولاریستی مشخص کرده است.
۷۹۷۵.

کشمکش میان رویکرد تعقلی و تعبدی به فقه جزایی: درآمدی بر سیاست جنائی دولت در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست جنایی مدل نظام مند عقلانیت فقهی اقتداگرایی ایدئولوژیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۱ تعداد دانلود : ۳۶۶
چالش تاریخیِ برهه های اقتدارگرایی سیاسی در ایران، بر ناکارآمدی سیاست جنایی کشورمان اثری پایدار داشته است. حقوق عمومی و خصوصاً سیاستِ جنایی در ایران در هر دو منبعِ خود برخی آموزه های فقه شیعه و حقوقی غرب به علت فقدان یک ارتباط فعال و مستمر میان آن منابع، از یکسو و واگرایی حوزه های وسیعی از هنجارهای رسمی و غیر رسمی از دیگر سو، دچار چالش های متعدد و مُزمن بوده است. کم توجهی به اقتضائات جامعه شناسیِ جرایم در ایران و ویژگی های جامعه ایرانی و نیز عدم روزآمدی و همسویی با خِرَد جمعی معاصر، دو ایرادِ دیگرِ این جریان سنتی سیاست جنایی اسلامی است. اما مهم ترین ایراد این جریان، میان رشته ای نبودن و عدم اهتمام به لزوم نقش آفرینیِ آموزه های فلسفی، جامعه شناختی و خصوصاً مدیریتیِ «سیاست جنایی» است. تحلیل خطی و تک بُعدی و بسنده کردن به روش فقهی به شیوه قیاسی، نشانگر یکسویه نگریِ جریان سنتی مذکور است. اندیشمندان حامی این جریان، می کوشند سیاست جنایی اسلامی را با همان شیوه صدور فتوا و اصول فقه عرضه کنند. این در حالی است که سیاست جنایی، یک علمِ داوری و نظارتی نیست و باید در پی نظام سازیِ پارادایم محور باشد. این مقاله، پس از نقد سطح، میزان و نحوه حضور فقه در سیاست جنایی کنونی ایران، اشاراتی به ظرفیت های دیگر حوزه های معرفتیِ خوانش ها از اسلام (نظیر فقه مقاصدی) در طراحی نظریه بومی سیاست جنایی دارد و برخی مشترکات عقلانیت اسلامی و غربی را در ساخت این نظریه بومی نشان می دهد. فرضیه این مقاله، آن است که مهم ترین عوامل تحدیدِ ناموجّهِ آزادی و توسل ناروا به خشونت نرمِ در لایه های ذهنی و رهیافت های عینی سیاست جنایی، عبارتند از: ضعف بنیان های نظ ری ، ضعف پایگاه اجتماعی ، کم باوری به فرهنگ مشارکت در حوزه عمومی و ضعف در عزمِ جدّی برای تدوین الگوی اسلامی ایرانیِ پیشرفت.
۷۹۷۶.

کانون های تصمیم گیری در قانون اساسی جدید افغانستان؛ نسبت سنجی نحوه اعمال قدرت براساس همکاری قوا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حکومت ریاست جمهوری سیستم اداری لویه جرگه ولسی جرگه مشرانوجرگه ستره محکمه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۴ تعداد دانلود : ۵۵۰
پس از اشغال افغانستان توسط نیروهای ناتو به رهبری امریکا در سال 2001 م، تغییرات اساسی در این کشور به وقوع پیوست که ازجمله آن ها، ایجاد تغییر در قانون اساسی و شکل گیری قانون اساسی جدید بود که بر اساس آن، نظام سیاسی جدیدی با محتوای اسلامی و رویه های دموکراتیک شکل گرفت. سوال نوشتار حاضر آن است که قانون اساسی جدید افغانستان برای کدام مرجع تصمیم گیری، اقتدار قانونی بیشتری درنظر گرفته است؟ به نظر می رسد که در این قانون اساسی که از نهادهای تصمیم گیری مهمی مانند ریاست جمهوری، حکومت، شورای ملیِ متشکل از ولسی جرگه و مشرانوجرگه، لویه جرگه، قوه قضائیه و سیستم اداری تشکیل شده است؛ ضمن همکاری و تعاملی که میان قوای تصمیم گیرنده برای گردش مناسب تر امور اجرایی و اجرای قانون اساسی وجود دارد، در قالب سیستم همکاری قوا، قوای تقنینی و قضایی نیز در بسیاری از مواقع از قدرت کنترلی مناسبی درقیاس با قوه مجریه برخوردارند اما با این وجود، رئیس جمهور به عنوان رئیس قوه مجریه، ضمن برخورداری از اختیارات قانونی گسترده تر نسبت به سایر قوا، اقتدار نهایی را رقم می زند. نوشته پیش رو برآن است تا با اتکا به روش توصیفی و تحلیلی و بهره گیری از رویکرد نظری مستخرج از ساختار نظام پارلمانی و ریاستی، محوریت نقش رئیس جمهور را در تصمیم گیری های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی کشور افغانستان تجزیه وتحلیل کند.
۷۹۷۷.

سیاست خارجی فرانسه در قبال خاورمیانه و شمال افریقا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: فرانسه خاورمیانه شمال افریقا مداخله نظامی نظریه نقش قدرت بزرگ گلیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۸ تعداد دانلود : ۵۵۵
فرانسه کشوری با پیوندهای دیرینه با منطقه خاورمیانه است. مدت زمان زیادی این کشور تحت تأثیر سیاست عربی قرارداشت. نقش فرانسه در خاورمیانه را می توان با توجه به ملاحظات ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک این کشور مورد ارزیابی قرارداد. البته، فرانسه در خاورمیانه نیز مانند سایر نقاط جهان نقش های چندگانه ای بازی می کند که گاه در تعارض با یکدیگر قراردارند. با این حال، ایده «مجد و عظمت» فرانسه که میراث «گلیسم» در این کشور محسوب می شود، هنوز بر سیاست خارجی فرانسه تأثیرگذار است. فرانسه اینک با توجه به عدم تمایل امریکا به مداخله مستقیم در امور خاورمیانه احساس می کند که میدان برای آن کشور به منظور نقش آفرینی بیشتر باز شده است و تلاش دارد با توجه به موقعیت به دست آمده به ایده «مجد و عظمت» فرانسه تحقق بخشیده و ایفاگر نقش یک «قدرت بزرگ» در صحنه خاورمیانه باشد؛ هرچند که این کشور از ظرفیت ها و ابزارهای یک قدرت بزرگ برخوردار نیست. این مقاله در پی پاسخ به این پرسش است که فرانسه چه نقشی برای خود در خاورمیانه و شمال افریقا متصور است. فرضیه ای که نویسنده مطرح کرده عبارت است از این که فرانسه در پی ارتقای نقش خود از همکار مداخله گر به نقش یک قدرت بزرگ در زیرسیستم منطقه خاورمیانه با توجه به کم رنگ شدن حضور امریکا در این منطقه است؛ اما در عمل، این نقش با جایگاه واقعی آن همخوانی ندارد. این پژوهش جنبه توصیفی- تحلیلی داشته و گردآوری داده ها برای انجام آن به روش کتابخانه ای صورت گرفته است.
۷۹۷۸.

بررسی نقش فرهنگ و هنر اسلامی در بازتولید قدرت نرم در جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اسلام علم ایران فرهنگ قدرت نرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۲ تعداد دانلود : ۳۴۹
فرهنگ و هنر ایرانی- اسلامی به دلیل پرمایگی محتوایی و تعلق تاریخی به سرزمین تمدنی اسلام، از جلوه های مهم و برجسته در بازتولید قدرت نرم به شمار می آید. ژرفای درونی فرهنگ و هنر اسلامی که در گذار تاریخی خود به تولید علم پرداخته است، توانسته است گهواره ای از تمدن را در سده های نخستین و میانی اسلام مدیریت کند. با از میان رفتن ارزش های نهادی فرهنگ و هنر که با علم و شکوفایی رابطه مستقیمی دارند، دوران فرو رفت علمی در ایران آغاز شد و باوجود گذار چندین سده، کامیابی چشمگیری در مقیاس جهانی به دست نیامده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی- تحلیلی، کوشیده است تا جایگاه فرهنگ و هنر به عنوان دانش درونی و معنوی را در افزایش قدرت نرم ایران بررسی کند. بدین منظور، به کاوش اسناد بالادستی کشور، ازجمله سند چشم انداز و برنامه پنجم توسعه پرداخته شده است. نتایج پژوهش، نشان می دهد که جایگاه فرهنگ و هنر در اسناد بالادستی جمهوری اسلامی ایران به دلیل توجه بیشتر به امور عینی و صنعتی، چندان رضایت بخش نیست.
۷۹۷۹.

موانع مشارکت در چالش میان فرهنگ سیاسی و حکمرانی خوب از دید مدیران ارشد دولت ج.ا. ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران مشارکت حکمرانی خوب فرهنگ سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۴ تعداد دانلود : ۷۰۹
مشارکت، هم یکی از مولفه های مهم فرهنگ سیاسی است و هم از شاخص های اصلی حکمرانی خوب محسوب می شود. تحقق حکمرانی خوب به عنوان یکی از مدل های توسعه، بدون مشارکت ممکن نیست، از این رو برای بررسی چرائی عدم تحقق حکمرانی خوب، باید موانع پیش روی شاخص های آن مورد بررسی قرار گیرد. مشارکت در ایران با موانع متعددی روبروست که بخشی از آن را باید در فرهنگ سیاسی جستجو نمود. هدف این مقاله بررسی موانع مشارکت در چالش میان فرهنگ سیاسی و حکمرانی خوب از دید کارگزاران حکومتی در جمهوری اسلامی ایران است. سوال اصلی این مقاله این است که از دید مدیران ارشد دولتی مشارکت با چه موانعی در فرهنگ سیاسی روبروست و برای ارتقاء مشارکت در چارچوب حکمرانی خوب چه راهکارهائی را باید مورد توجه قرار داد؟ فرضیه مقاله این است که از دید مدیران ارشد، مهم ترین موانع مشارکت در فرهنگ سیاسی ایران و ارتباط آن با حکمرانی خوب عبارتند از فردگرایی منفی، استبداد زدگی، ضعف جامعه مدنی، مشکلات ساختاری، دولت شبه رانتی و تمرکزگرائی که کوچک کردن دولت، تقویت منافع و نمادهای ملی، بسط جامعه مدنی و حاکمیت اراده عمومی می تواند به ارتقاء آن در چارچوب حکمرانی خوب کمک کند. برای همین منظور سعی می گردد در این تحقیق با روش کیفی و با ابزار مصاحبه، ارتباط میان حکمرانی خوب از یک سو و فرهنگ سیاسی از سوی دیگر با تمرکز بر شاخص مشارکت با استفاده از نظرات کارگزاران و سیاستگذاران دولتی، بررسی و راهکارهای عملی برای ارتقاء آن پیشنهاد گردد.
۷۹۸۰.

نظارت پیشگیرانه دولت؛ تقابل امنیت و آزادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت آزادی نظارت پیشگیرانه دولت اقتدارگرا دولت لیبرال

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اصول روابط بین الملل مفاهیم پایه ای روابط بین الملل امنیت
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اصول روابط بین الملل مفاهیم پایه ای روابط بین الملل دولت – ملت
تعداد بازدید : ۲۴۶۱ تعداد دانلود : ۱۳۲۴
نظارت پیشگیرانه دولت با رویکردی به تقابل میان امنیت و آزادی محور نوشتار پیش رو است. بر اساس الگوی ارائه شده توسط نگارندگان، می توان نظارت پیشگیرانه را به دودسته اقتدارگرا و لیبرال تقسیم و فضاها و حدومرز آن را بر این اساس تحلیل و تبیین کرد. در دولت های اقتدارگرا، چارچوب تعریف شده ای برای نظارت پیشگیرانه وجود ندارد و اختلاط مفهوم امنیت دولت با امنیت ملت، تنزل امنیت دولت به امنیت حزب حاکم و نبود تفکیک میان حوزه های عمومی و خصوصی شهروندان، دولت را مجاز به نظارت پیشگیرانه اقتدارگرا می کند. در دولت های بنیان یافته بر اساس مبانی فکری لیبرالیسم، یکی از مؤلفه های امنیت، آزادی است؛ بدین ترتیب مرزهای درهم تنیده شده ای بین امنیت انسان و آزادی او وجود دارد. باوجود پیش فرض گفته شده، چالش اصلی، فاصله بین مفهوم ذهنی آزادی و تقدم آن بر امنیت دولت در نظرگاه شهروندان و همچنین دولت و واقعیت های موجود است. اگرچه در دولت های لیبرال برخلاف شکل اقتدارگرای این نهاد، اِعمال نظارت به منظور پیشگیری از جرم، محدود و منحصر به شرایط استثنائی است، با گسترش فنون نظارت پیشگیرانه، این مدل از نظارت به حوزه های وسیعی از زندگی شهروندان رسوخ کرده است، اما باید دید که دستاویز استفاده از این روش ها چه خواهد بود. موافقت مردم در مواقع خطر که دولت آن را مهم جلوه می دهد، به گسترش حیطه های نظارت به تأثیر از اندیشه های عوام گرا و همچنین تمایل دولتمردان به استفاده از این ابزارها نیز نقض آزادی های مدنی را تشدید کرده اند. درمجموع، باوجود تهدیدهای امنیتی نوین، در برخی حوزه ها آمال دولت های لیبرال برای تحقق و تضمین آزادی رنگ باخته و اِعمال نظارت پیشگیرانه نه به عنوان تضمین گر آزادی، بلکه به یکی از وسیله های تحدید آزادی تبدیل شده است

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان