درخت حوزه‌های تخصصی

هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر روش ABA بر روی کودکان با اختلال اتیسم می باشد که در سالهای 1382 و 1383 به مدت شش ماه به مرکز اتیسم اصفهان صورت گرفته و شامل دو گروه 20 نفره (هر گروه 10 دختر و 10 پسر) با عنوان آزمایشی و کنترل با میانگین سنی 8، 6 (آزمایشی) و 4، 5 (کنترل) بوده که از میان حدود 100 کودک شناخته شده با این اختلال انتخاب گردیده اند. روش مورد استفاده در تحقیق فوق مدون شده روش ایوار لوواس است که با عنوان «مداخله درمانی به روش ABA» شناخته می شود. اساس این روش تحلیل ضعف ها و مشکلات رفتاری و ادراکی کودکان با اختلال اتیسم و سپس برنامه ریزی آموزش انفرادی برای هر کودک و آموزش نفر به نفر به آن ها توسط مربیان آموزش دیده با استفاده از شرطی سازی کنشی (اسکینری) است. برای جمع آوری داده ها از تست گارز استفاده شده که شامل سه زیر گروه رفتارهای کلیشه ای، ارتباط و تعامل است و هر کدام از این سه زیر گروه دارای 14 سوال و حداکثر 42 نمره است که شدت علایم اتیسم را نشان می دهد. ضمنا برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS و آزمون T و تحلیل واریانس استفاده گردیده است. تحقیق فوق که به صورت نیمه تجربی اجرا شده، سنجش توانایی روش ABA در بهبود کودکان با اختلال اتیسم بوده و نتایج حاصله نیز نشان داد که گروه آزمایشی، همان طور که تحقیقات و گزارش پروفسور لوواس در 1983 نیز نشان داده، توانسته اند با کاهش متوسط 30 نمره در علایم حاد اتیسم و کسب رفتارهای متناسب با همسالان عادی خود، پیشرفت قابل توجهی را با سطح معناداری P<0.000 کسب نمایند.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه هوش هیجانی - اجتماعی و سازگاری اجتماعی در دانشجویانی که بدلیل عدم رعایت قوانین دانشگاه حکم انضباطی دریافت کرده بودند و مقایسه آن با دانشجویان بدون حکم است. برای دستیابی به این مهم، کلیه دانشجویانی که در سال های تحصیلی 85-84 و 86-85 از کمیته انضباطی حکم گرفته و حکم مورد نظر درباره آنها اجرا شده بود، به عنوان جامعه پژوهش انتخاب شدند. طی این مدت 135 نفر حکم انضباطی گرفته و تخلف آنان محرز شده بود. بخشی از این گروه بدلیل تعلیق از تحصیل و عدم دسترسی به آنها، عدم تمایل به شرکت در پژوهش و فارغ التحصیلی از دانشگاه حذف شدند. بر این اساس کل نمونه دارای حکم انضباطی مطالعه شده 53 نفر (28 نفر مذکر و 26 نفر مونث) بود. با هدف مقایسه، 53 نفر از دانشجویانی که تخلفی نداشتند به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند و کل نمونه به 106 نفر رسید. دو گروه از نظر جنس، سن، سال ورود به دانشگاه مقطع و رشته تحصیلی و محل سکونت (بومی و غیر بومی بودن) همتا گردیدند. از آزمون هوش هیجانی - اجتماعی بار - آن و سازگاری اجتماعی بل جهت سنجش متغیرها استفاده شد. نتایج پژوهش نشان دادند بین سازگاری اجتماعی دانشجویان دارای حکم و بدون آن تفاوت معنی دار وجود داشته و گروه دوم سازگارتر هستند (P<0.01). در زمینه هوش هیجانی - اجتماعی دانشجویان بدون حکم انضباطی از مهارت مدیریت تنش، سازگاری و خلق کلی بهتری در قیاس با دانشجویان دریافت کننده حکم انضباطی برخوردار بودند (P<0.01). علاوه بر این، بررسی رابطه هوش هیجانی - اجتماعی با سازگاری اجتماعی حاکی از وجود رابطه معنی دار بین آنها در تمام مولفه ها بود. در نهایت، نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام از میان مولفه های هوش هیجانی - اجتماعی سه مولفه خلق کلی، مهارت های درون فردی و سازگاری و همچنین داشتن حکم انضباطی به شکل معنی داری قادر به پیش بینی سازگاری اجتماعی بودند (P<0.001).

مقاله حاضر به بررسی رابطه شیوه های فرزندپروری با خود کارآمدی و سلامت روانی دانش آموزان پایه دوم دبیرستان های شهرستان مهاباد در سال تحصیلی 84-1383 پرداخته است. این تحقیق از نوع پیمایشی - همبستگی است. حجم نمونه مورد مطالعه شامل 360 نفر، که 193 پسر و 167 دختر و از نوع نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای می باشد. جمع آوری اطلاعات به وسیله پرسشنامه شیوه های فرزندپروری شیفر، خود کارآمدی شرز و همکاران و سلامت عمومی گلدبرگ و هیلر انجام شده است. یافته ها نشان داد که: بین خود کارآمدی دانش آموزانی که والدین آنها شیوه های فرزندپروری متفاوتی داشته اند، تفاوت معنی داری وجود دارد. سلامت روانی دانش آموزانی که شیوه های فرزندپروری متفاوتی را تجربه کرده اند، بصورت معنی داری با هم تفاوت دارد. بین سلامت روانی و خود کارآمدی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. بین سلامت روانی دانش آموزان دختر و پسر تفاوت معنی داری وجود ندارد. شیوه فرزندپروری دانش آموزان با توجه به رشته تحصیلی آنها متفاوت است. خود کارآمدی دانش آموزان در رشته های مختلف متفاوت نمی باشد. دانش آموزانی که در رشته های مختلف تحصیل می کنند از نظر سلامت روانی تفاوت معنی داری با هم ندارند. بین دانش آموزان دختر و پسر از نظر خود کارآمدی تفاوت معنی داری وجود ندارد.

" مقدمه: این مطالعه با هدف بررسی ویژگی­های روان­سنجی پرسش‌نامه سبک زندگی مبتنی بر خودکارآمدی وزن انجام شد. روش: این بررسی از نوع مقطعی است و در آن 118 نفر که با نمایه توده بدنی بیش از 25 به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند به کمک پرسش­نامه سبک زندگی مبتنی بر خودکارآمدی وزن مورد بررسی قرار گرفتند. برای بررسی اعتبار از روش بازآزمایی و برای تعیین روایی از روش‌های مختلف از جمله روش تحلیل عاملی با مولفه­های اصلی، همبستگی سئوالات با نمره کل و با پرسش­نامه خودکارآمدی عمومی شرر و روایی بیرونی بهره گرفته شد. داده­ها با استفاده از آمار توصیفی، آزمون­های آماری ضریب همبستگی، تحلیل عاملی و آزمون T تحلیل شدند. یافته­ها : ضریب اعتبار این ابزار به شیوه بازآزمایی برای کل پرسش­نامه 91/0 به­دست آمد. به کمک تحلیل عاملی، 5 عامل ""هیجان­های منفی""، ""در دسترس بودن مواد غذایی""، ""فشارهای اجتماعی""، ""ناراحتی­های جسمانی"" و ""فعالیت­های مثبت و سرگرم­کننده"" از پرسش­نامه اصلی استخراج و تایید شد. همچنین، همبستگی 5 عامل با نمره کل پرسش­نامه، همبستگی معنی­دار با نمره پرسش­نامه خودکارآمدی عمومی شرر (62/0=r؛001/0>p) و افزایش نمره کل پرسش­نامه طی آموزش تغذیه، همه نشان‌دهنده کفایت و کارآیی این پرسش­نامه بود. نتیجه­گیری: پرسش­نامه سبک زندگی مبتنی بر خودکارآمدی وزن را می‌توان به­عنوان ابزاری معتبر و مناسب برای استفاده در محیط­های آموزشی، بالینی و پژوهشی به کار برد."

پژوهش حاضر با هدف بررسی سهم هوش هیجانی و مؤلفه های آن در پیش بینی رضایت زناشویی انجام شده است. در این پژوهش، 260 نفر از دانش پژوهان مرد 20 تا40 سال به طور تصادفی انتخاب شدند و به پرسش نامه هوش هیجانی شرینگ و شاخص رضایت زناشویی هادسون پاسخ دادند. با توجه به توصیفی بودن این پژوهش، برای آزمون فرضیه ها، از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. همچنین به دلیل مقایسه و تعیین متغیرهای پیش بین در بین گروه های سنی، تحصیلی، مدت زمان ازدواج، و سن ازدواج از ضریب رگرسیون، تحلیل واریانس و آزمون t استفاده شد. در میان متغیرهای پژوهش، هوش هیجانی و مهارت اجتماعی، پیش بینی کننده مناسبی برای رضایت زناشویی بودند. افزایش هوش هیجانی با افزایش مدت زمان ازدواج، سن ازدواج و سطح تحصیل، همچنین افزایش رضایت مندی زناشویی با افزایش مدت زمان ازدواج، از دیگر نتایج این پژوهش بود. با توجه به ارتباط بالای هوش هیجانی و مؤلفه های آن با رضایت مندی زناشویی، مدارس، سازمان ها و کلینیک های خانواده درمانی می توانند از این متغیر در بهبود رضایت زناشویی بهره ببرند و به بهتر شدن روابط انسانی کمک کنند.

رضایت شغلی یکی از عوامل بسیار مهم در امر کیفیت آموزش و موفقیت شغلی معلمان است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین امیدواری و شادکامی با رضایت شغلی در بین معلمان بود. بدین منظور 240 معلم (120 زن و 120 مرد) از سه مقطع ابتدایی، راهنمایی و متوسطه شهرستان طبس به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار آزمون پرسش نامه های امیدواری اشنایدر، شادکامی آکسفوردو رضایت شغلی کندال و هولی بود. نتایج به روش هم بستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چندگانه و تحلیل واریانس مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که هر دو متغیر امیدواری و شادکامی علاوه بر آنکه با هم رابطه مثبت و معنادار دارند هر دو با مولفه رضایت شغلی رابطه دارند به طوری که معلمانی که امیدواری و شادکامی بیشتری دارند نمره رضایت شغلی بالاتری هم دارند.

در این پژوهش به بررسی تاثیر آموزش جرات ورزی بر مهارتهای اجتماعی، اضطراب اجتماعی و ابراز وجود در دانش آموزان پسر سال اول دبیرستانی پرداخته شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش آموزان پسر سال اول دبیرستانهای شیراز است که از میان آنها 60 نفر به طور تصادفی انتخاب و در دو گروه 30 نفری آزمایشی و گواه گمارده شدند. ابزارهای مورد استفاده عبارتند از پرسشنامه ابراز وجود، مقیاس درجه بندی میلر و ایسلر و پرسشنامه اضطراب اجتماعی واتسون و فرند. برای اجرای پژوهش از طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه استفاده شده است. نتایج تحلیل فرضیه ها با استفاده از روش آماری تحلیل واریانس چند متغیری نشان دادند که آموزش جرات ورزی باعث افزایش مهارتهای اجتماعی، ابراز وجود و کاهش اضطراب اجتماعی می شود.

پژوهش حاضر با هدف بررسى رابطه تقید به نماز و آرامش روان در دانش آموزان دبیرستانى شهرستان قم انجام شده است. براى انجام این پژوهش، 604 نفر از دانش آموزان شهرستان قم در مقطع دبیرستان از مناطق چهارگانه قم به طور تصادفى انتخاب شدند. پس از اجراى دو پرسش نامه (پرسش نامه تقید به نماز و پرسش نامه اضطراب اشپیل برگر) داده هاى به دست آمده با استفاده از فنون آمارى مربوطه تجزیه و تحلیل شد و نتایج زیر به دست آمد: 1. بین تقید به نماز و سطح اضطراب دانش آموزان، رابطه معنادار وجود دارد و هر قدر تقید دانش آموزان به نماز بیشتر باشد، از آرامش روانى بیشترى برخوردار مى شوند. 2. تقید دانش آموزان دختر به نماز بیشتر از دانش آموزان پسر است. 3. رابطه تقید به نماز و اضطراب حالت، بیشتر از رابطه تقید به نماز و اضطراب صفت است؛ یعنى نقش تقید به نماز در کاهش اضطراب حالت بیشتر است.

یکی از عوامل موثر در بروز اختلال های رفتاری، عامل خانواده، بویژه الگوی رفتاری والدین است.از این رو، محققان نتیجه گرفته اند که بین بدرفتاری والدین واختلال رفتاری فرزندان ارتباط وجود دارد؛ ارتباطی که می تواند نقش سبک های فرزند پروری را در ایجاد مشکلات رفتاری نوجوانان، نظیر پرخاشگری بررسی کند. هدف این پژوهش، بررسی رابطه سبک های فرزند پروری با پرخاشگری نوجوانان شهرستان شبستر بوده است. روش: روش تحقیق از نوع همبستگی بوده. نمونه آماری نیز 60 نفر از دانش آموزان شهرستان شبستر بودند؛ که با استفاده از پرسشنامه سبک های فرزند پروری""بومریند"" و پرخاشگری"" اچ.باس و مارک پری"" برسی شدند. یافته ها: بین سبک دمو کراتیک و پرخاشگری رابطه وجود نداشت. بین سبک دموکراتیک و پرخاشگری فیزیکی رابطه وجود داشت(05/0 p< ).بین سبک دموکراتیک و خصومت رابطه وجود داشت(05/0 p< ).بین سبک دموکراتیک و خشم رابطه وجود داشت(05/0 p< ).بین سبک دموکراتیک و پرخاشگری کلامی رابطه وجود داشت(05/0 p< ).بین سبک سهل گیرانه و پرخاشگری رابطه وجود نداشت . بین سبک سهل گیرانه و پرخاشگری فیزیکی رابطه وجود نداشت . بین سبک سهل گیرانه و خصومت رابطه وجود نداشت . بین سبک سهل گیرانه و خشم رابطه وجود نداشت . بین سبک سهل گیرانه و پرخاشگری کلامی رابطه وجود نداشت . بین سبک استبدادی و پرخاشگری رابطه وجود نداشت . بین سبک استبدادی و پرخاشگری فیزیکی رابطه وجود نداشت . بین سبک استبدادی و خصومت رابطه وجود نداشت.بین سبک استبدادی و خشم رابطه وجود نداشت. بین سبک استبدادی و پرخاشگری کلامی رابطه وجود نداشت . نتیجه اینکه بهترین روش فرزندپروری برای کاهش پرخاشگری و مؤلفه های آن سبک دموکراتیک بود.

"این تحقیق با هدف بررسی رابطه جو عاطفی خانواده و خلاقیت دانش‌آموزان (دختر و پسر) چهارم و پنجم دبستان شهر اصفهان در سال تحصیلی 85-1384 انجام گردید. روش مورد استفاده همبستگی بود، لذا برای انتخاب گروههای نمونه، به طریق تصادفی ساده، 90 دانش‌آموز دختر و 90 دانش‌آموز پسر انتخاب شدند. برای سنجش خلاقیت دانش‌آموزان از آزمون تداعی لغات محقق‌ساخته (میرلوحی، مولوی) و برای سنجش عملکرد خانواده از آزمون مقیاس عملکرد خانواده استفاده شد. روایی و پایایی آزمون مقیاس عملکرد خانواده قبلاً به‌دست آمده بود (83/0 ). همچنین پایایی آزمون تداعی لغات در این پژوهش محاسبه گردید (79/0 ) و پاسخ‎ها براساس نظریات تارنس نمره‎گذاری شد (روایی محتوایی). پرسشنامه جمعیت‎شناختی نیز شامل معدل، شغل والدین، تعداد فرزندان، ترتیب تولد و نوع و فضای منزل بود. مقیاس عملکرد خانواده 7 زیرمقیاس داشت: ارتباط، نقش‌ها، حل مساله، پاسخدهی عاطفی، مشارکت عاطفی، عملکرد کلی و نظارت بر رفتار. نتایج نشان داد که بین خلاقیت دانش‌آموزان با پاسخدهی عاطفی و مشارکت عاطفی رابطه معناداری وجود دارد (05/0P<). بین خلاقیت و سایر زیرمقیاس‌های جو عاطفی خانواده رابطه معناداری وجود نداشت. همچنین خلاقیت در دختران به‌طور معناداری بیشتر از خلاقیت در پسران بود (05/0P<). از متغیرهای جمعیت‌شناختی، متغیر معدل با خلاقیت رابطه معناداری داشت (01/0P<). بین سایر متغیرهای فضای منزل، نوع منزل، شغل پدر و مادر، تعداد اعضای خانواده، ترتیب تولد با خلاقیت رابطه معناداری مشاهده نگردید. "

"هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین هیجان خواهی با میزان رضایت زناشویی، و اهداف دیگر آن، بررسی رابطه بین هیجان خواهی با جنس، سطح تحصیلات، طول مدت زناشویی و تفاوت سنی بود.نمونه مورد بررسی شامل 200 نفر زن و شوهر از خانواده های شهرستان اراک بودند که به روش نمونه گیری مرحله های انتخاب شده بودند ابزار پژوهش عبارت بود از مقیاس هیجان خواهی زاکرمن من فرم پنجم، پرسشنامه رضایت زناشویی انریچ، و پرسشنامه اطلاعات فردی و خانوادگی.نتایج تحلیل همبستگی نشان داد بین هیجان خواهی و میزان رضایت زناشویی رابطه منفی وجود دارد (r=-0.168). نیز رابطه هیجان خواهی و سطح تحصیلات معنادار بود (r=-0.303). همچنین این نتایج از وجود رابطه منفی بین هیجان خواهی و طول مدت زناشویی حکایت داشت (r=-0.158). در حالی که رابطه بین هیجان خواهی و تفاوت سنی معنادار نبود. همچنین نتایج آزمون نشان داد تفاوت میانگین نمرات هیجان خواهی مردان و زنان و نیز زوج های رضامند و نارضامند معنادار است. "

" مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه هوش هیجانی و عوامل پنجگانه شخصیت انجام شده است. روش : پژوهش حاضر پژوهشی از نوع همبستگی می باشد و بدین منظور 377 نفر( دختر=191 ، پسر=186) ازبین دانش آموزان مقطع سوم دبیرستان شهرستان اراک با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. آزمودنی ها جهت اندازه گیری هوش هیجانی و عوامل پنجگانه شخصیت به مقیاس هوش هیجانی شات ( EIS ) و سیاهه شخصیت گلدبرگ ( IPIP ) پاسخ دادند. داده های به دست آمده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها : نتایج حاصل از پژوهش نشان داد هوش هیجانی با برونگردی، گشودگی به تجربه، سازش یافتگی و وظیفه شناسی رابطه مثبت و در مقابل با نوروزگرایی رابطه منفی دارد. از سوی دیگر بررسی مقایسه ای هوش هیجانی دختران و پسران نیز نشان داد که سطح هوش هیجانی دختران نسبت به پسران بالاتر است. نتیجه گیری: هوش هیجانی بخشی از سازه شخصیت است و شخصیت بستر عملکرد هوش هیجانی، بنابراین هوش هیجانی همواره باید به عنوان بخشی از نظام گسترده ترشخصیت مورد مطالعه قرار گیرد. "

مـدل های شـناختی در تبیین اختلالات روان شـناختی به اثر طرحواره های مـنفی موثـر در شکل گیری علائم آسیب شناسی روانی اشاره دارد. هدف این پژوهش پیش بینی علائم سلامت روان با استفاده از طرحواره های ناسازگار اولیه بود. به این منظور دو پرسشنامه ی فرم کوتاه طرحوره یانگ (SQ) در چارچوب نظریه ی درمانی مبتنی بر طرحواره ی جفری یانگ و پرسشنامه ی سلامت روان(GHQ) بر 159 دانشجوی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا گردید. تحلیل نتایج این پژوهش با استفاده از نسخه 17 نرم افزار SPSS با روش تحلیل رگرسیون چـندگانه صورت گرفت. نتایج بیانگر رابـطه ی معنادار طرحواره هـای ناسازگار اولیه و علائم سه گانه ی جسمانی سازی، اضطراب و افسردگی بود. در این میان طرحواره نقص/ شرم به طرز معناداری (01/0>P ) هر سه علامت را پیش بینی کرد. از طرفی بخشی از واریانس هر اختلال توسط طرحواره های خاصی به صورت معنادار پیش بینی شد. نتایج به دست آمده با بررسی های پیشین همخوان بوده و بیانگر این است که این چارچوب نظری تلویحات درمانی و تبیینی مهمی در رابطه با اختلالات روانشناختی دارد. بر این اساس می توان نیمرخ خاصی از طرحواره های ناسازگار مربوط به هر اختلال را ترسیم کرد.

هدف: پژوهش حاضر برای برسی تاثیر ورزش صبحگاهی در کاهش پرخاشگری کودکان کم توان ذهنی آموزش پذیر انجام شده است. روش: به منظور انتخاب نمونه های مورد مطالعه یک آموزشگاه به شیوه در دسترس انتخاب و دانش آموزان آن با استفاده از آزمون پرخاشگری زاهدی فر مورد غربال گری قرار گرفتند. بدین وسیله 14 دانش آموز کم توان ذهنی آموزش پذیر پرخاشگر 17-9 ساله انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. پژوهش به نتیجه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل همراه با پیگیری انجام شد. برای تحلیل داده ها از روش اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان دادند که اجرای برنامه ورزش صبحگاهی به طور معناداری پرخاشگری آزمودنی ها را کاهش داده است و بعد از یک ماه پیگیری نیز آشکار شد که نتایج به دست آمده پایدار مانده اند. نتیجه گیری: ورزش صبحگاهی در مدارس کودکان کم توان ذهنی، پرخاشگری آنها را کاهش می دهد.

"پژوهش حاضر به بررسی عوامل مؤثر در افزایش سن ازدواج در جوانان و راه حلهای مؤثر جهت رفع این مشکل پرداخته است. روش پژوهش، توصیفی بوده است. جامعه آماری، کلیه دختران بالای 25 سال و پسران بالای 27 سال ساکن شهر زاهدان و نمونه آماری 120 نفر از این جامعه بوده است. گروه نمونه به روش تصادفی در دسترس انتخاب شده است. ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بوده است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات، از آمار توصیفی و آمار استنباطی،آزمون خی دو، استفاده شده است. نتایج نشان داد که فرصتهای ازدواج برای دختران دارای تاخیر در ازدواج نسبت به پسران بیشتر فراهم بوده است و دختران مهمترین دلیل ازدواج نکردن خود را نیافتن فرد مورد علاقه و ادامه تحصیل معرفی کرده اند. پسران مشکلات اقتصادی و بیکاری را دلیل عدم ازدواج خود مطرح کرده اند. میزان امید برای ازدواج در آینده در پسران نسبت به دختران بیشتر است. همچنین نتایج نشان داد که دختران و پسران، کاهش انتظارات والدین را به عنوان راه حل عمده معضل ازدواج می دانند. در اولویت دوم پسران و دختران رفع مشکلات اقتصادی و بیکاری را به عنوان راه حل مطرح کرده اند. "

با استفاده از مطالعات انجام شده در زمینه تاب آوری در طول سه دهه گذشته، عوامل موثر بر تاب آوری افراد در معرض خطر سو مصرف مواد مخدر مورد بررسی قرار گرفت. شرکت کنندگان در پژوهش 716 نفر (همگی مذکر) بودند که از محله های پرخطر 11 شهرستان استان فارس به روش قضاوتی (با توجه به دارا بودن شرایط خطرزا) انتخاب شدند. هـدف اصلی پژوهش تاثیر متغیرهای خانوادگی (سبکهای دلبستگی و پیوند والدینی) بر تاب آوری با واسطه گری متغیرهای فردی (کانون کنترل، اعتماد به نفس، و مهارتهای تطابقی) بود. بدین منظور از پرسشنامه های:1- آزمون کانون کنترل راتر 2- پرسشنامه سبکهای دلبستگی 3-پرسشنامه پیوند والدینی 4-مقیاس تاب آوری کونور و دیویدسون 5-پرسشنامه مهارتهای مقابله ای و 6-پرسشنامه عزت نفس کوپر اسمیت، استفاده گردید. پایایی پرسشنامه ها به روش آلفا کرونباخ و روایی آنها با استفاده از روشهای تحلیل عامل و همسانی درونی احراز گردید. یافته های پژوهش ضمن تایید تاثیر متغیرهای خانوادگی و فردی بر تاب آوری، موید نقش واسطه ای متغیرهای فردی بین متغیرهای خانوادگی و تاب آوری بود. نتایج حکایت از آن داشت که مسیرهای تاب آوری گروههای سالم، مصرف کننده و سوءمصرف کننده مواد متفاوت می باشند. بحث تفصیلی پیرامون نتایج و توصیه های پژوهشی و مداخله ای در متن مقاله آورده شده است.