نظام آموزشی در حوزه علوم انسانی

نمایش ۴۴۱ تا ۴۶۰ مورد از کل ۱٬۰۳۰ مورد.

۴۴۱.

بررسی تناسب رشته تحصیلی و شغلی متقاضیان ورود به تحصیلات تکمیلی سال 1385(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ابراهیم خدایی حسنعلی دهنوی فاطمه زرین آمیزی

منبع: نامه آموزش عالی سال ۴ زمستان ۱۳۹۰ شماره ۱۶ 45 - 61

کلید واژه ها: آموزش عالی رابطه شغلی - تحصیلی دانش آموختگان گروه های عمده آموزشی اشتغال

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم انسانی نظام آموزشی در حوزه علوم انسانی

تعداد بازدید : ۷ تعداد دانلود : ۵

هدف اصلی این مقاله بررسی میزان ارتباط رشته تحصیلی و شغلی دانش آموختگان شاغل در گروه های عمده آموزشی است. جامعه آماری شامل کلیه داوطلبان شرکت کننده در آزمون تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد) سال 1385 یعنی تعداد (397866) نفر بوده که در نهایت وضعیت ارتباط شغلی- تحصیلی (127670) نفر از 5 گروه عمده آموزشی مورد بررسی قرار گرفته است. اطلاعات و داده های مورد نیاز از بایگانی سوابق موجود در دفتر خدمات ماشینی سازمان سنجش و از طریق اطلاعات مندرج در فرم تقاضانامه داوطلبان جمع آوری شد. بخش دیگر داده ها از طریق توزیع فرم نظرخواهی از کلیه داوطلبان شرکت کننده در آزمون کارشناسی ارشد سال 1385 و انتقال نتایج آن به پاسخنامه امتحانی داوطلبان گردآوری شده است. نتایج نشان می دهد که میانگین میزان ارتباط شغلی- تحصیلی دانش آموختگان در گروه عمده آموزشی 69 درصد می باشد. در کلیه گروه های آموزشی میزان رابطه تحصیلی- شغلی دانش آموختگانی که میزان تحصیلات والدین آنها بسیار پایین (بی سواد) اعلام شده در رتبه اول و دانش آموختگانی که والدین آنها تحصیلات دانشگاهی دارند، در مرتبه دوم قرار دارند. در پنج گروه آموزشی عمده، رابطه شغلی- تحصیلی دانش آموختگانی که شغل والدین آنها عضو هیئت علمی و یا فرهنگی است در مرتبه اول و دانش آموختگانی که مادر آنها خانه دار است، در مرتبه دوم قرار دارند.

۴۴۲.

تحلیلی بر بومی سازی و بین المللی شدن برنامه درسی دانشگاه ها در عصر جهانی شدن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی قاسم پور دهاقانی محمدجواد لیاقت دار سید ابراهیم جعفری

منبع: تحقیقات فرهنگی سال چهارم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۶)

کلید واژه ها: جهانی شدن آموزش عالی بومی شدن برنامه ریزی درسی بین المللی شدن

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۹۶۹ تعداد دانلود : ۱۵۳۵

در سال های اخیر، «بین المللی شدن» یکی از مباحث مهم محافل دانشگاهی بوده است. این موضوع دلالت بر تلفیق بُعد بین المللی، میان فرهنگی و جهانی در اهداف، کارکردها و نحوة آموزش دارد. بومی سازی، نظریه دیگری است که خواهان اشاعه، انطباق و رشد پارادایم دانش، فناوری، هنجارهای رفتاری و سرمایه های فرهنگی و ارزش های محلی خاص در موقعیت خاص است و همچون رویکرد بین المللی شدن، پاسخی در برابر پدیده جهانی شدن است. هدف مطالعه حاضر، بررسی ماهیت و الگوهای عملی بین المللی سازی برنامه های درسی و تبیین ربط و نسبت این رویکرد با نظریه های بومی سازی علوم و پدیده جهانی شدن است. پژوهش حاضر از نوع تحقیقات کیفی و تحلیلی است که تلاش شده موضوع تحقیق با بهره گیری از نظریات متخصصان حوزه علوم تربیتی و جامعه شناسی مورد بررسی و نقد قرار گیرد. یافته ها نشان می دهد بومی سازی و بین المللی شدن یکی از مهم ترین لوازم در عصر جهانی شدن، و رویکردی مهم برای احیای تفکر اسلامی در نظام علمی فرهنگی جهان است. اگرچه هر نظام آموزشی طبق آرمان ها و اهداف جامعه و با توجه به میزان اهمیتی که برای دانش ملی و دانش جهانی قائل است، راهکارها و فرصت های خاصی در ارتباط با رویکرد بین المللی سازی و بومی سازی علوم دارد، اما نظام هایی که دور از هرگونه افراط و تفریط در این زمینه قدم برداشته اند، توانسته اند نسبت به فرصت ها و چالش های پیش رو، تصمیمات مؤثرتری داشته باشند و در بحث تولید علم و تحقق رسالت های آموزش عالی، اثربخش تر عمل کنند.

۴۴۳.

بررسی و اندازه گیری وضعیت سرمایه فکری در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی (مطالعه موردی: مجتمع های آموزشی دانشگاه یزد)

نویسنده: مهران نجاتی آجی بیشه حسین منصوری

منبع: نامه آموزش عالی سال ۴ تابستان ۱۳۹۰ شماره ۱۴ 49 - 70

کلید واژه ها: سرمایه فکری مؤسسات آموزش عالی مدیریت دانش و توسعه TOPSIS مجتمع آموزش عالی دانشگاه یزد

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم انسانی نظام آموزشی در حوزه علوم انسانی

تعداد بازدید : ۹ تعداد دانلود : ۴

از دیدگاه استراتژیک، «سرمایه فکری» یکی از محرک های اصلی رشد و توسعه سازمان ها است. این دارایی های نامشهود به منظور خلق دانش و ارتقای عملکرد مراکز آموزش عالی مورد استفاده قرار می گیرند و موفقیت این مراکز به وضعیت سرمایه فکری آنها بستگی دارد. با تمرکز بر دانشگاه های دولتی، مدیریت سرمایه فکری و مدیریت دانش بیش از پیش مورد توجه صاحب نظران و اندیشمندان را به خود مشغول کرده است. رؤسا و مسئولین دانشگاه های دولتی، می بایست نقش سرمایه فکری را در شکوفایی و نوآوری آموزشی و تحقیقاتی تقویت نمایند. لذا در این مطالعه به بررسی و اندازه گیری سرمایه فکری پرداخته شده است. یافته های پژوهش، نشان می دهد که بین سرمایه فکری در مجتمع های مورد اشاره، تفاوت معنی داری وجود دارد و بیانگر آن است که مجتمع علوم انسانی در تمامی ابعاد به غیر از بُعد سرمایه انسانی، وضعیتی پایین تر از میانگین را دارد. از سوی دیگر، مجتمع فنی مهندسی، تنها در بعد سرمایه رابطه ای، وضعیت مناسبی داشته و در سایر ابعاد، نمره ای پایین تر از میانگین کسب نموده است. هم چنین نتایج حاصل از رتبه بندی مؤلفه های سرمایه فکری مبین آن است که مؤلفه مهارت های آموزشی از بالاترین اهمیت برخوردار است.

۴۴۴.

بایسته های دانشگاه فرهنگ ساز در هزاره سوم (مطالعه موردی: جامعه اسلامی در عرصه جهانی)

نویسنده: حسین خنیفر زینب السادات موسوی

منبع: دانشگاه اسلامی سال پانزدهم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۴۶)

کلید واژه ها: آموزش عالی دانشگاه تمدن اسلامی تمدن سازی فرهنگ و دانش

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۳۶۸ تعداد دانلود : ۱۰۹۳

هدف: با توجه به اینکه در عصر جدید، کارکرد دانشگاه تنها در آموزش، پژوهش، کارآفرینی و... خلاصه نمی شود، بلکه در نقش یک پایگاه معرفتی به فرهنگ سازی و تمدن سازی نوین می پردازد؛ در این مقاله سعی بر آن است تا با تبیین و تعریف لوازم و شاخص های لازم برای این مهم، نظریه پردازی و الگوسازی لازم صورت پذیرد. روش: روش این تحقیق ،تحلیل محتوا و استفاده از اسناد و مدارک علمی بوده است. یافته ها: یافته های این مطالعه عمیق و اسنادی نشانگر آن است که برای رقم زدن دانشگاه فرهنگ ساز بایسته هایی از قبیل زیرساخت های محتوایی، غنی سازی مبانی فکری، فوق برنامه ها، طرح های ابتکاری (مانند طرح ضیافت در ماه مبارک رمضان) و استفاده از روش ها و الگوهای جدید لازم است. نتیجه گیری: کارکردهای جدید دانشگاه نشان می دهد که این پدیده در عین حالی که خود محصول تمدن است، می تواند بر پدیدآورندگان خود فرهنگ و تمدن تاثیرگذار باشد و حتی گونه های جدیدی از آنها را به وجود آورد. وظایف و کارویژه های دانشگاه را می توان تحت شش عنوان کلی طبقه بندی کرد: تولید اندیشه، شکستن مرزهای دانش و تولید دانش جدید، آموزش افراد و تربیت نیروی متخصص، جامعه پذیر کردن افراد از طریق نهادینه کردن امور فرهنگی، کاربردی کردن علوم و تولید فناوری، تدوین ایده های نوین توسعه و کنترل شاخص های مهم اجتماعی. دستاورد فعالیت دانشگاه در دو بخش اول می تواند موجب تولید یا تغییر عناصر فرهنگی جدید شود و نتیجه فعالیت در سایر بخش ها می تواند تغییر یا تولید مظاهر جدیدی از تمدن را به دنبال داشته باشد. دانشگاه می تواند همزمان در هر دو حوزه فعالیت کرده، معمار تمدن و مولد فرهنگ باشد.

۴۴۵.

بررسی عوامل بنیادی مدیریت دانش در محیط های دانشگاهی: مطالعه ای موردی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمیدرضا آراسته سعیده معماری

منبع: مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی دوره سوم بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ و ۳ (پیاپی ۱۰ و ۱۱)

کلید واژه ها: ایران مدیریت دانش توسعه علمی مأموریت دانشگاه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۰۲ تعداد دانلود : ۹۲۱

جمهوری اسلامی ایران بر آن است که با اجرای برنامه های توسعه و رسیدن به اهداف چشم انداز بیست ساله تا سال 1404، جامعه ای مبتنی بر دانایی و کشوری توسعه یافته ایجاد کند. دستیابی به این امر مهم نیازمند مدیریت دانش در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی است. هدف از این تحقیق، بررسی عوامل بنیادی مدیریت دانش در محیط های دانشگاهی بود. یکی از دانشگاه های دولتی تهران با جامعة آماری 383 نفر اعضای هیئت علمی دانشگاه انتخاب شد که از این تعداد صد نفر در تحقیق مشارکت کردند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسش نامة محقق ساخته، مشتمل بر 49 گویة بسته پاسخ و 3 گویة باز پاسخ بود. از تحلیل عاملی به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات و شناسایی ابعاد مدیریت دانش استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده، عوامل بنیادی مدیریت دانش در دانشگاه نمونه، اشاعه دانش (آموزش)، تولید دانش (پژوهش)، به کارگیری دانش (خدمات اجتماعی) و ذخیرة دانش بودند.

۴۴۶.

نیازسنجی و اولویت بندی رشته های بین رشته ای؛ مطالعه موردی دانشگاه های آزاد نجف آباد و دولتی اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سمیرا مرادزاده حسنعلی بختیار نصرآبادی علی صادقی

منبع: مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی دوره سوم بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ و ۳ (پیاپی ۱۰ و ۱۱)

کلید واژه ها: برنامه درسی تلفیق تخصص گرایی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۶۱۹ تعداد دانلود : ۱۱۶۳

پژوهش حاضر با هدف نیازسنجی و اولویت بندی رشته های بین رشته ای در دانشگاه آزاد نجف آباد انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل اساتید و دانشجویانِ در دسترس تحصیلات تکمیلی دانشگاه های آزاد نجف آباد و دولتی اصفهان در سال 1389-1388 می شود. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی است که از بین جامعه آماری، 105 نفر (اساتید دانشگاه آزاد نجف آباد و دانشگاه اصفهان 55 نفر و دانشجویان تحصیلات تکمیلی 50 نفر) به شیوه تصادفی طبقه ای انتخاب شد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساختة رشته های میان رشته ای بود. یافته های پژوهش نشان داد تمایل و انگیزه کافی برای اجرای این دوره ها در بین اساتید و دانشجویان وجود دارد و در حال حاضر امکان برگزاری تنها پنج رشته بین رشته ای از لحاظ منابع اطلاعاتی، امکانات فضای آموزشی، فرهنگی و مدیریتی بیشتر وجود دارد. اولویت بندی رشته های بین رشته ای نشان داد رشته های ویراستاری، روان شناسی سیاسی و اعتیاد، فلسفه تحلیل زبانی و مدیریت قراردادهای بین الملل در اولویت اول قرار دارند و رشته های بین رشته ای دیگر در اولویت بعد قرار دارند.

۴۴۷.

تدوین چرخه عمر دانشگاه - رویکرد فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عادل آذر فرزانه خسروانی رضا جلالی عادل دهدشتی

منبع: پژوهش و برنامه ریزی در آموزش عالی بهار ۱۳۹۰ شماره ۱

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۶۳ تعداد دانلود : ۸۱۲

رقابت شدید دانشگاه ها و تلاش های آنها در ارایه خدمات با بالاترین کیفیت به منظور دستیابی به جایگاه و اعتبار بین المللی بالاتر باعث شده است تا این موسسات به رویکردی جامع، که بتواند عملکرد موسسه را ارزیابی کند، نیاز داشته باشند. طراحی و استقرار نظام ارزیابی از نیازهای ضروری یک سازمان برای تعیین میزان دستیابی به اهداف است و می تواند به شناسایی چرخه عمر آن کمک کند. شناسایی چرخه عمر دانشگاه می تواند به مدیران کمک کند تا به گونه ای برنامه ریزی کنند که همواره در مرحله رشد و بلوغ خود باقی بمانند، چرا که پس از آن در صورت هدایت و برنامه ریزی ناصحیح، دوران پیری سازمان پدیدار و در نهایت، به نابودی سازمان منجر خواهد شد.استفاده از ابزارها و روشهای نوین برای شناسایی چرخه عمر و موقعیت دانشگاه ها می تواند در هدایت و مدیریت مراکز آموزش عالی بسیار کارساز باشد. از این رو، در این پژوهش رویکردی فازی برای شناسایی چرخه عمر دانشگاه ها استفاده شد. این پژوهش در دانشگاه تربیت مدرس انجام و چرخه عمر دانشگاه بر اساس چهار منظر آموزش، پژوهش، وجهه بین الملل و فرهنگی - تسهیلات و امکانات طی سالهای 1370 تا 1387 ترسیم شد. نتایج نشان داد که این دانشگاه در سالهای 1370 و 1371 در مرحله معرفی، در فاصله سالهای 1372 تا 1380 در مرحله رشد و در سالهای بعد از آن در مرحله بلوغ قرار داشته است.

۴۴۸.

بررسی ضرورت ایجاد مراکز توسعه آموزش در دانشگاه های کشور

نویسنده: افسانه کلباسی احمدرضا نصر

منبع: نامه آموزش عالی سال ۴ بهار ۱۳۹۰ شماره ۱۳ 9 - 28

کلید واژه ها: تضمین کیفیت در آموزش عالی مراکز تدریس و یادگیری دانشگاه توسعه آموزش اعضای هیأت علمی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم انسانی نظام آموزشی در حوزه علوم انسانی

تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۶

از آنجا که یکی از کارکردهای اصلی دانشگاه ها، آموزش است، ارائه تدریس با کیفیت از اهمیت خاصی برخوردار است. مهم ترین ابعاد تدریس، تخصص در محتوای تدریس، مهارت های برنامه ریزی و طراحی تدریس، برقراری و حفظ ارتباط و تعامل با فراگیران، ارائه درس، مدیریت کلاس و ارزشیابی از تدریس و یادگیری می باشند. در این راستا، مراکز تدریس و یادگیری در آموزش اعضای هیئت علمی و دانشجویان نقش به سزایی ایفا می کنند. با توجه به این که چنین مراکزی در دانشگاه های کشور وجود ندارد و یا در صورت وجود، فعالیت های محدودی انجام می دهند، هدف از این مقاله، معرفی و بررسی فعالیت های مراکز تدریس و یادگیری در چند دانشگاه معتبر دنیا و زمینه یابی برای ایجاد این مراکز در دانشگاه های کشور می باشد. اساسی ترین فعالیت های این مراکز با بیشترین فراوانی مربوط به توسعه حرفه ای اعضای هیئت علمی از طریق سمینارها و کارگاه های آموزشی، مشاوره فردی در زمینه تدریس و اعطای گواهینامه تدریس می باشد. همچنین موارد جدیدی با کمترین فراوانی مربوط به مقابله با سرقت ادبی، اخلاق پژوهش و دوره مقابله با اضطراب قابل توجه هستند.

۴۴۹.

تولید محتوای الکترونیکی: مطالعه موردی مرکز آموزش الکترونیکی علوم حدیث

نویسنده: فرهاد سراجی محمدرضا شهبازی

منبع: نامه آموزش عالی سال ۴ بهار ۱۳۹۰ شماره ۱۳ 143 - 165

کلید واژه ها: محتوای الکترونیکی فرآیند تولید محتوا مرکز آموزش الکترونیکی علوم حدیث شیوه های انتخاب محتوا تشکیلات سازمانی طرح نامه ها و قالب ها

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم انسانی نظام آموزشی در حوزه علوم انسانی

تعداد بازدید : ۵ تعداد دانلود : ۵

هدف کلی این پژوهش بررسی فرآیند تولید محتوای الکترونیکی در مرکز آموزش الکترونیکی علوم حدیث است. مرکز آموزش الکترونیکی علوم حدیث یکی از دانشگاه ها و مؤسسات پیشرو در ارائه آموزش الکترونیکی در ایران است که در سال 1384 فعالیت خود را به صورت رسمی آغاز کرده است. در این پژوهش با استفاده از روش مطالعه موردی، داده ها از طریق مشارکت محقق در جلسه های مربوط به تولید محتوا، تحلیل و بررسی اسناد، صورت جلسه ها و آیین نامه، جمع آوری شده است. بر اساس داده های به دست آمده، تصمیم های مربوط به تولید محتوا در این مرکز را می توان در چهار بخش نظر گرفت؛ شیوه انتخاب محتوا، تشکیلات و ساختار سازمانی تولید محتوا، طرح نامه ها و آیین نامه ها، قالب ها و شکل ارائه ها. این پژوهش نشان می دهد، تصمیم های چهارگانه این مرکز در زمینه تولید محتوای الکترونیکی در اغلب موارد مناسب و دقیق اتخاذ شده است. با این حال از جمله نقاط ضعف این تصمیم ها می توان به نبود شیوه دقیق و معتبر برای انتخاب محتوا، نبود جایگاه متخصص آموزش الکترونیکی در ساختار سازمانی و نیروی انسانی مربوط به تولید محتوا و عدم توجه به راهبردهای و فنون آموزشی در تنظیم طرح نامه اشاره کرد.

۴۵۰.

بررسی وضعیت اشتغال دانش آموختگان رشته ترویج و آموزش کشاورزی: مطالعه موردی دانشکده کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: لیلا بنی عامریان کیومرث زرافشانی فرحناز رستمی

منبع: نامه آموزش عالی سال ۴ زمستان ۱۳۹۰ شماره ۱۶ 31 - 44

کلید واژه ها: اشتغال دانش آموختگان ترویج و آموزش کشاورزی آموزش عالی نرخ بیکاری مصاحبه تلفنی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم انسانی نظام آموزشی در حوزه علوم انسانی

تعداد بازدید : ۸ تعداد دانلود : ۶

هدف کلی این تحقیق، بررسی وضعیت اشتغال فارغ التحصیلان رشته ترویج و آموزش کشاورزی دانشگاه رازی کرمانشاه بود. به منظور بررسی وضعیت اشتغال دانش آموختگان مورد نظر با استفاده از مصاحبه تلفنی، پاسخ های مورد نظر از دانش آموختگان سال های 1373 تا 1382 در دوره های روزانه و شبانه به دست آمد. جامعه آماری 676 نفر و تعداد نمونه ها 245 نفر بود که در نهایت امکان دسترسی به 168 نفر از دانش آموختگان مورد نظر فراهم گردید. نتایج نشان می دهد که نرخ بیکاری در بین این گروه از دانش آموختگان حدود 3/42 درصد و نرخ اشتغال حدود 7/57 درصد است. 34/13 درصد از شاغلین در بخش دولتی، 26/72 درصد در بخش خصوصی، 08/2 درصد به صورت خود اشتغالی و 32/8 درصد در بخش غیر کشاورزی مشغول به فعالیت می باشند.

۴۵۱.

گمشده در جمعیت بررسی گمنامی و بی فرهنگی در کلاس درس: تحقیق موردی در دانشکده های حسابداری ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فاطمه صراف مریم صراف مسعود کاکاوند

منبع: نامه آموزش عالی سال ۴ زمستان ۱۳۹۰ شماره ۱۶ 109 - 127

کلید واژه ها: گمنامی بی فرهنگی پاسخگویی و افزایش ارتباطات اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم انسانی نظام آموزشی در حوزه علوم انسانی

تعداد بازدید : ۱۰ تعداد دانلود : ۵

در این تحقیق، تأثیر گمنامی بر بی فرهنگی در کلاس درس مورد بررسی قرار می گیرد. این مهم نیازمند مطالعه عامل هایی است که به رفتار بد منجر می شود. اکثراً اعتقاد دارند که بی فرهنگی یک مشکل مهم اجتماعی بوده، به گونه ای که حتی محل کار آنها را نیز در برگرفته است. اگر چه شواهد اشاره دارند که بی فرهنگی به طور قطع به گمنامی افراد مربوط است (یعنی هر چه افراد ناشناس تر باشند بی نزاکت تر هستند). اما آمار به مراکز آموزشی اشاره ای نداشته و هم چنین روشی برای کاهش چنین رفتاری پیدا نشده است. تحقیق ما به دنبال پاسخ به این سئوال است که آیا سطح بی نزاکتی کلاس در مجموع کلاس ها، دانشکده ها یا اجتماع ناشی از گمنامی افراد است یا خیر؟ براساس مطالعه انجام شده معلوم گردید که بی فرهنگی و بی مسئولیتی دانشجویان، بیشتر در کلاس های پرجمعیت (بیش از 40 نفر) و مراکز آموزشی بزرگ (بیش از 10000 نفر)، و شهر های بزرگ (بیش از 100000 نفر) رخ می دهند. یافته ها حاکی از آن هستند که بی نزاکتی های کلاسی ممکن است از طریق برخوردهای بی واسطه، افزایش ارتباطات اجتماعی و پاسخگویی، کاهش یابند.

۴۵۲.

شاخص ترکیبی پایش توانمندی فناوری: بررسی وضعیت توانمندی فناوری ایران و 69 کشور دنیا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رضا نقی زاده سید حبیب الله طباطباییان آرمان خالدی محمد نقی زاده

منبع: سیاست علم و فناوری سال دوم بهار و تابستان ۱۳۸۹ شماره ۴ (پیاپی ۸)

کلید واژه ها: شاخص ترکیبی توانمندی فناوری پایش جهانی توانمندی فناوری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۸۴۴ تعداد دانلود : ۱۸۴۶

با توجه به اهمیت توانمندی فناوری در رشد اقتصادی و افزایش رفاه کشورها، مقوله ارزیابی توانمندی فناوری از اهمیت ویژه در سالهای اخیر برخوردار شده است. مدل های بین المللی متنوعی در ارتباط با ارزیابی توانمندی فناوری تاکنون طراحی و معرفی شده اند. با توجه به ویژگی ذاتی شاخص های ترکیبی که نقص هایی را در بردارد در این تحقیق سعی شده است تا با در نظر گرفتن تجربیات موجود در سایر مدل های معتبر بین المللی، شاخص ترکیبی جدیدی در زمینه ارزیابی توانمندی فناوری معرفی شود تا بتواند به شکل بهتری توانمندی فناوری های کشورها را در ابعاد مختلف مورد سنجش قرار دهد. همچنین سعی شده تا با ارائه وزن های منطقی ناشی از بکارگیری روش تحلیل عاملی، بتوان شاخصی کاربردی تر را برای کشورهای مختلف به خصوص کشورهای در حال توسعه که عموماً از توسعه نامتوازن رنج می برند، طراحی نمود. در این تحقیق 17 شاخص بر اساس فرآیندی مشخص از میان 37 شاخص معتبر بین المللی در زمینه توانمندی فناورانه انتخاب شد. در ادامه بر اساس تحلیل عاملی از داده های موجود در زمینه شاخص های انتخاب شده، 17 شاخص در سه بعد قرار گرفتند و به ابعاد و شاخص ها، وزن های مشخصی اختصاص یافت. در نهایت بر اساس ترکیب شاخص های مذکور در سه بعد بدست آمده، شاخص ترکیبی پایش توانمندی فناوری ایجاد گردید و توانمندی فناوری 69 کشور دنیا به همراه ایران مورد بررسی قرار گرفت. در این ارزیابی ایران با وجود دارا بودن وضعیت نسبتاً مناسب در ابعاد زیر ساخت توسعه فناوری و توانمندی نوآوری، در بعد کیفیت سرمایه گذاری با مشکلات جدی مواجه است. در نهایت باید اشاره نمود که شاخص ترکیبی پایش توانمندی فناوری، توانایی های جدیدی را در کنار سایر شاخص های بین المللی به مبحث ارزیابی توانمندی فناوری می افزاید

۴۵۳.

الگوی حمایت از شکل گیری شرکت های انشعابی دانشگاهی، با ساز وکار سرمایه گذاری خطرپذیر؛ مطالعه موردی دانشگاه علم و صنعت ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ماندانا آزادگان مهر محمدسعید جبل عاملی

منبع: سیاست علم و فناوری سال سوم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۱ (پیاپی ۹)

کلید واژه ها: دانشگاه کارآفرین سرمایه گذاری خطرپذیر تحلیل ریخت شناسی برنامه ریزی سناریو شرکت های انشعابی دانشگاه علم و صنعت ایران

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۴۱۶ تعداد دانلود : ۱۱۹۷

دانشگاه کارآفرین امروز باید بستری توانمند برای انتقال دانش و فناوری به محیط صنعت کشور و مجهز به ابزارهای کارآمد حمایت از تجاری سازی باشد. سرمایه گذاری خطرپذیر به عنوان اهرمی توانمند می تواند در کنار ساختارهای دیگر حمایتی، شکاف تأمین مالی و کمک های مدیریتی مورد نیاز شرکت های فناوری محور دانشگاهی را پر کند. این که دانشگاه علم و صنعت، برای بکارگیری ابزار سرمایه گذاری خطر پذیر با چه ملاحظاتی روبروست و چگونه می تواند این زیرساخت را برای گام برداشتن در مسیر تبدیل شدن به دانشگاه کارآفرین به خدمت بگیرد، پرسش این تحقیق است. این پرسش پاسخ های مختلفی می تواند داشته باشد که در قالب سناریوها یا راه حل های جایگزین، قابل ارائه به تصمیم گیران هستند. در این مقاله برای سناریوسازی از تحلیل ریخت شناسی استفاده شده است. اولین گام در تحلیل ریخت شناسی، شکستن سؤال اصلی تحقیق به ابعاد و مراحل فرعی است که به این منظور بر مبنای یک مدل کاربردی، ابعاد مسئله تشریح و با مصاحبه از دوگروه، یعنی دست اندرکاران و صاحبنظران دانشگاهی و خبرگان صنعت سرمایه گذاری خطرپذیر و همچنین مطالعه قوانین حاکم، گزینه های ممکن هر بعد استخراج گردیده اند. حذف مسیرهای غیر ممکن از ترکیب تمام گزینه ها، با مقایسه زوجی و روش فار (FAR) صورت گرفته که به این ترتیب، مسیرهای فاقد ناسازگاری، در نهایت پنج سناریو یا گزینه تصمیم را برای ارائه به تصمیم گیرندگان ایجاد کرده است. دانشگاه کارآفرین، سرمایه گذاری خطرپذیر، تحلیل ریخت شناسی، برنامه ریزی سناریو، شرکت های انشعابی، دانشگاه علم و صنعت ایران

۴۵۴.

سنجش انطباقی با رایانه

نویسنده: محمد عسگری

منبع: نامه آموزش عالی سال ۳ پاییز ۱۳۸۹ شماره ۱۱ 63 - 85

کلید واژه ها: سنجش انطباقی سنجش انطباقی با رایانه نظریه سئوال - پاسخ

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم انسانی نظام آموزشی در حوزه علوم انسانی

تعداد بازدید : ۶۹ تعداد دانلود : ۶

منطبق کردن دشواری سئوال با سطح ویژگی آزمودنی، کارآترین روش اندازه گیری یک ویژگی است. برای این منظور به آزمودنی ها، سئوال هایی ارائه می شود که اطلاعات دقیقی در باره میزان و سطح ویژگی آنها، بدست آید. این موضوع اندیشه زیربنایی سنجش انطباقی است و از یافته ها و نتایج مدل های نظریه سئوال- پاسخ، در تحلیل سئوال های آزمون، متأثر است. سنجش انطباقی از نتایج طبیعی تفکر به شیوه بیز در برآورد و بررسی تابع آگاهی سئوال آزمون است، و دارای دلالت های ضمنی برای برای تفسیر و تهیه آزمون است. این شیوه دارای تقریب های ساده و متنوعی است. سنجش انطباقی با رایانه (سار)، یک روش پیچیده تر سنجش انطباقی است. اجرای برنامه سار تکرار فرآیندی دو مرحله ای است که در گام نخست، سئوالی به آزمودنی عرضه می شود که دشواری آن با توانایی فعلی برآورد شده برای او برابر باشد. در گام دوم، توانایی آزمودنی براساس اطلاعات حاصل از پاسخ او به سئوال مرحله اول، برآورد می شود. این گام ها تکرار می شوند تا جایی که ملاک های پایان دادن به آزمون محقق شوند. برنامه ریزی واقعی، اجرای عملی و حفاظت برنامه سار ساده نیست. چالش های عملی و پیچیدگی های برنامه سار شامل: خزانه های سئوال، حفاظت آزمون، و مسائل مربوط به آزمودنی ها.

۴۵۵.

بررسی عوامل کلیدی مؤثر بر مدیریت دانش از دیدگاه دانشکاران آموزشی و سازمانی

نویسنده: رضوان حسینقلی زاده

منبع: نامه آموزش عالی سال ۳ بهار ۱۳۸۹ شماره ۹ 141 - 159

کلید واژه ها: مدیریت دانش دانش آفرینی تشریک دانش فرهنگ سازمانی جوسازمانی آموزش عالی آموزش و پرورش

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم انسانی نظام آموزشی در حوزه علوم انسانی

تعداد بازدید : ۵۶ تعداد دانلود : ۵

هدف اصلی این مقاله، مطالعه فرایند مدیریت دانش با تکیه بر مفروضه های مدل نظری دانش آفرینی نوناکا و همکاران و عوامل کلیدی مؤثر بر تشریک دانش به عنوان اساسی ترین مرحله از فرایند مدیریت دانش است که بر پایه شواهد تجربی به دست آمده از سه گروه مورد بررسی قرار گرفته است. مدیران و معاونین دانشگاه، رئیس و مدیران گروه های آموزشی و اعضای هیأت علمی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه فردوسی و نیز کلیه کارکنان نواحی سه گانه آموزش و پرورش شهر مشهد به عنوان گروه های مورد مطالعه انتخاب شدند. گردآوری داده ها درباره افراد جامعه مورد مطالعه به شیوه پیمایشی و از طریق شمارش کامل افراد (سرشماری) صورت گرفت. جهت گردآوری داده های مورد نیاز از سه پرسشنامه محقق ساخته، پرسشنامه مدیریت دانش، پرسشنامه تشریک دانش و مقیاس جو سازمانی استفاده شد. نتایج به دست آمده از مطالعات صورت گرفته حکایت از تأثیرپذیری مدیریت دانش از عوامل فرهنگی دارد. همگرایی رشد فردی و حرف های با حس رقابت جویی و فردگرایی در فرهنگ سازمانی حاکم بر دانشگاه مبین این نتیجه است. به ویژه نقش عوامل فرهنگی در ترغیب افراد به تسهیم و تشریک دانش و در این میان، تقویت روحیه و همبستگی گروهی به عنوان یکی از متغیرهای تأثیرگذار بر رفتار تشریک دانش از مهمترین یافته های به دست آمده از این مطالعه به شمار می آید

۴۵۶.

نقش دانشگاه در فرایند توسعه

نویسنده: حمید جاودانی

منبع: نامه آموزش عالی سال ۳ تابستان ۱۳۸۹ شماره ۱۰ 35 - 50

کلید واژه ها: دانشگاه آموزش عالی توسعه دانشگاه و توسعه ملی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم انسانی نظام آموزشی در حوزه علوم انسانی

تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۴

در این نوشتار که برگرفته شده از طرح پژوهشی با عنوان: «مبانی نظری ضرورت های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی توسعه آموزش عالی در ایران: کاستی های موجود و راهبردهایی برای اصلاح آن» است، تلاش شده است تا با مروری تحلیلی بر مسیر توسعه دانشگاه، به نقش تحول آفرین دانشگاه در فرایند توسعه از منظر اقتصادی، علمی آموزشی و اجتماعی فرهنگی پرداخته شود. در بخش نخست این مقاله، ضمن اشاره به فلسفه وجودی دانشگاه، در بدو پیدایش آن، به هدف های آموزش عالی یا دانشگاه و آموزش نیروی کار، می پردازیم. در ادامه، یعنی در سده بیستم، ضمن اشاره به افزایش چشم گیر تقاضا برای دستیابی به آموزش عالی در این دوره به نقش آموزش عالی به مثابه موتور توسعه می پردازیم. در بخش پایانی،در هزاره سوم و سده بیست و یکم، ضمن بررسی فرایند جهانی شدن و پیدایش جوامع اطلاعاتی یا دانش، همچنان به نقش دانشگاه در تأثیرگذاری بر شرایط موجود پرداخته می شود. در مجموع، دستیابی به توسعه با هر روایتی، زمانی امکان پذیر است که نهادهای تولید، توزیع، ترویج و انتشار دانش بسان دانشگاه، به مثابه خرد منفصل جامعه، ضمن برخورداری از استقلال آکادمیک[1] و آزادی علمی[2] به کار ویژه[3] اصلی خود بپردازند. <br clear="all" /> 1. Academic Autonomy/Autonomie Académique 2. Academic Liberty/Liberté Académique 3. Function/fonction

۴۵۷.

تحلیلی بر جایگاه سیستم های اطلاعاتی (IS) ها در مدیریت و برنامه ریزی توسعه دانشگاهی با تأکید بر پایگاه داده ها

نویسنده: عیسی ثمری علی محمد احمدوند

منبع: نامه آموزش عالی سال ۳ زمستان ۱۳۸۹ شماره ۱۲ 9 - 33

کلید واژه ها: سیستم های اطلاعاتی دانشگاه پایگاه داده سیستم مدیریت برنامه ریزی توسعه دانشگاهی آموزش عالی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم انسانی نظام آموزشی در حوزه علوم انسانی

تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۵

در دنیای امروز که اطلاعات و پایگاه های اطلاعاتی، به عنوان پایه اصلی برنامه ریزی و مدیریت دانشگاهی محسوب می شود، ایجاد و استقرار نظام اطلاعاتی (IS) از جمله پیش شرط هایی است که می تواند در ارزیابی مستمر و به موقع عوامل مؤثر بر اثربخشی، کارآیی و دسترسی دقیق به اطلاعات مناسب و شایسته با توجه به شرایط و موقعیت های آموزش عالی کشور و نهایتاً تصمیم گیری مناسب، یاری رسان مدیران باشد. هدف اصلی این مقاله، تبیین و روشنگری نسبت به جایگاه سیستم های اطلاعاتی (با تأکید بر پایگاه داده ها) و کاربست آن در برنامه ریزی و مدیریت توسعه دانشگاهی است که با بهره گیری از روش های تحلیل اسنادی انجام شده است. نتایج بررسی نشان می دهد با توجه به ساختار و ویژگی های سیستم دانشگاهی، استفاده از سیستم های اطلاعاتی متناسب با سطوح مدیریتی و مناسب برای محیط های نسبتاً غیرساختاری و با پیوند سست (مانند دانشگاه ها) و با نگرش کل گرا به بهبود فرآیندهای برنامه ریز ی و مدیریت دانشگاهی یاری می رساند. همچنین شناخت اطلاعات، فهم پیچیدگی ها (نه فروکاست آن به ابعاد و مؤلفه های محدود)، شناخت قابلیت ها و توانایی های سیستم های اطلاعاتی بر مبنای ترسیم جایگاه پایگاه داده ها و اختصاص جایگاه مناسب برای آن در برنامه ریزی و سیاست گذاری بسیار اساسی است. گوش کردن

۴۵۸.

تحلیلی بر ضرورت انتقال همسو و هماهنگ فرهنگ و دانش در آموزش عالی

نویسنده: محبوبه عارفی صالح رشید حاجی خواجه لو

منبع: مهندسی فرهنگی مهر و آبان ۱۳۸۹ شماره ۴۵ و ۴۶

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۱۲ تعداد دانلود : ۹۰۰

۴۵۹.

ارائه روشی برای بودجه بندی دستگاه های پژوهشی و فناوری بر مبنای قیمت تمام شده تولیدات علم و فناوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد آتشک فاطمه پورطالعی

منبع: سیاست علم و فناوری سال دوم بهار و تابستان ۱۳۸۹ شماره ۴ (پیاپی ۸)

کلید واژه ها: پژوهش فناوری بودجه بندی قیمت تمام شده تولیدات علم و فناوری.

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم انسانی نظام آموزشی در حوزه علوم انسانی سیاستگذاری ها در حوزه توسعه علوم و پژوهش و میزان اثر بخشی آنها

تعداد بازدید : ۱۵۲۳ تعداد دانلود : ۷۳۳

اهمیت و کمبود منابع مالی، ضرورت توجه به تدوین روش های علمی برای بودجه بندی دستگاه ها را در اسناد برنامه های توسعه به همراه داشته است، بر این اساس در مقاله حاضر به ارائه روشی برای بودجه بندی دستگاه های پژوهشی و فناوری بر مبنای قیمت تمام شده تولیدات علم و فناوری پرداخته شده است. برای تحقق این امر ابتدا براساس مطالعات کتابخانه ای شاخص های علم و فناوری برای اندازه گیری میزان تولیدات علم و فناوری دستگاه ها احصاء و سپس با نظرسنجی از خبرگان دستگاه های پژوهشی و فناوری، شاخص ها در قالب دو دسته تولیدات علمی و فناوری نهایی گردیدند. سپس برای تعیین ضرایب اهمیت شاخص ها نسبت به یکدیگر، نظرات خبرگان دستگاه های پژوهشی و فناوری در قالب پرسشنامه ساخته محقق جمع آوری و با استفاده از روش AHP مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و براساس ضرایب حاصله، میزان تولیدات علم و فناوری دستگاه ها محاسبه شدند. در انتها با توجه به اعتبار، میزان تولید علم و فناوری، قیمت تمام شده یک واحد تولید علم و فناوری، مد قیمت تمام شده یک واحد تولید علم و فناوری دستگاه ها در سال قبل و نیز نرخ رشد تورم در همان سال، میزان تولید علم و فناوری و قیمت تمام شده یک واحد تولید علم و فناوری در سال جدید و در نتیجه اعتبار دستگاه های پژوهشی و فناوری بر اساس قیمت تمام شده تولیدات علم و فناوری با توجه به زمینه علمی فعالیت دستگاه ها ارائه شده است.. بودجه بندی، پژوهش، فناوری، قیمت تمام شده تولیدات علم و فناوری.

۴۶۰.

ارزیابی ابعاد مدیریت دانش (مورد مطالعه: دانشگاه های دولتی و آزاد اسلامی استانهای یزد و اصفهان)

نویسنده: حبیب الله دعایی جلال دهقانی سانیج

منبع: نامه آموزش عالی سال ۳ بهار ۱۳۸۹ شماره ۹ 23 - 45

کلید واژه ها: مدیریت دانش مراکز آموزش عالی سرمایه انسانی تحلیل شکاف

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم انسانی نظام آموزشی در حوزه علوم انسانی

تعداد بازدید : ۶ تعداد دانلود : ۶

روند توسعه ارتباطات و پیشرفت های چشمگیر تکنولوژیکی موجب شده است تا دانش، بازیگر چند چهره عصر حاضر به شمار آید. بر این اساس، مدیریت دانش برای بسیاری از سازمان های پیشرو، نماد رقابت و عامل دستیابی به قدرت و بالندگی محسوب می شود. از آنجایی که نظام آموزش عالی هر کشور عهده دار وظایف و مسئولیت های مهمی در زمینه رشد و توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و تربیتی جوامع است، لذا هر یک از مؤسسات آموزشی باید برای حفظ بقا در بازار به منظور کسب دانش، تلاش مضاعف نمایند. از طرف دیگر، کسب و کار دانش محور، نیازمند رویکردی است که دارایی های نامشهود سازمانی، نظیر دانش و شایستگی های منابع انسانی، نوآوری، روابط با مشتری، فرهنگ سازمانی، رویه ها و ساختار سازمانی را در بر گیرد. در این راستا، پژوهش حاضر بر آن است تا به بررسی هریک از ابعاد دهگانه مدیریت دانش در مؤسسات آموزش عالی پرداخته و امکان تفاوت سطوح آن را در میان دانشگاه های دولتی و آزاد به مورد آزمون گذارد. با توجه به فرمول برآورد حجم نمونه، تعداد نمونه انتخابی برابر با 365 نفر برآورد گردید و پس از تعیین حجم نمونه تعداد 400 عدد پرسشنامه، در دانشگاه های دولتی و آزاد یزد و اصفهان توزیع گردید، که تعداد 342 پرسشنامه بازگشت داده شد. برای پاسخ به فرضیات تحقیق و مقایسه میانگین ابعاد مدیریت دانش در دانشگاه های مورد مطالعه آزمون فرض آماری تی- استیودنت 3 مورد استفاده قرار گرفت. یافته های این پژوهش، حاکی از آن است که در کل در دانشگاه ای دولتی، مدیریت دانش بیشتر مورد توجه مدیران و برنامه ریزان قرار گرفته است. در دانشگاه های آزاد مورد مطالعه، ابعاد مدیریت دانش از وضعیت مطلوبی برخوردار نبودند، به طوری که این مراکز نتوانسته اند انتظارات کارکنان و اساتید خود را از مدیریت دانش فراهم آورند و این امر موجب شده است تا بین انتظارات و ادراکات کارکنان و اساتید دانشگاه های آزاد، شکاف قابل توجه ای به وجود آید.

درخت حوزه‌های تخصصی