درخت حوزه‌های تخصصی

جامعه شناسی

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲٬۹۰۱ تا ۲٬۹۲۰ مورد از کل ۱۶٬۶۸۰ مورد.
۲۹۰۱.

مطالعه خرده فرهنگ هم باشی در کلان شهر تهران (شرایط، زمینه ها و پیامدها)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: همباشی ازدواج فردگرایی سبک زندگی خرده فرهنگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۷۲
در طی سالهای اخیر هنجارها و ارزشهای حاکم بر زندگی خانوادگی در سراسر جهان تغییر یافته است، جامعه ما نیز در این زمینه تحولات گسترده ای را تجربه کرده است ازجمله آنها می توان به شکل گیری خرده فرهنگ هم باشی در کلان شهر تهران اشاره کرد. این شیوه تعامل بین دو جنس شاید در ممالک دیگر امری عادی باشد، اما در جامعه ما به عنوان یک شوک فرهنگی در نظر گرفته می شود. این مقاله در پی مطالعه خرده فرهنگ هم باشی و برخی آثار آن در شهر تهران است. روش: این پژوهش با روش تحقیق کیفی و مصاحبه های عمیق در بین نمونه ای متشکل از 20 نفر از افرادی که تجربه زیسته هم باشی در شهر تهران را دارند به انجام رسیده است. یافته ها: مقوله ها و زیرمقوله های استخراج شده نشان داد که فردگرایی، بازاندیشی، تفاوت نسلی، فاصله بین بلوغ جنسی و بلوغ اقتصادی، هزینه-سود به عنوان شرایط علی، مهاجرت شغلی-تحصیلی، سبک زندگی، تقدس زدایی از ازدواج به عنوان شرایط زمینه ای، آشنایی با زندگی هم باشی افراد دیگر و تجربه دوستی با جنس مخالف به عنوان شرایط مداخله گر و بازتعریف نقشهای جنسیتی و اعتقاد به برابری در بین زوجهای هم باش به عنوان راهبردها (استراتژی) مشخص شده است. پیامدهای زندگی هم باشی بر اساس نتایج این پژوهش به دو دسته فردی و اجتماعی قابل تقسیم است. داغ ننگ، آسیب پذیری دختران، بی ثباتی در زندگی هم باشها به عنوان پیامدهای فردی، کاهش تعاملات اجتماعی، کاهش کارکرد خانواده به عنوان پیامدهای اجتماعی در نظر گرفته شده است. بحث: گرایش به سمت خرده فرهنگ هم باشی به موازات حرکت جامعه به سوی مدرنیته و گسترش ارتباطات و تحولات فرهنگی ناشی از آن بوده است و در افراد هم باش، دل بستگی و تعهدی که باید نسبت به ارزشهای پذیرفته شده در جامعه باشد کمرنگ شده است؛ بنابراین می توان گفت، رشد فردگرایی و عقلانیت در بین افراد جامعه، بازتولید نشدن ارزشهای نسل قبل در بین نسل جدید، بازاندیشگی در بین نسل جوان و... در کاهش اهمیت ازدواج و علاقه مندی به شیوه های جدید ارتباط بین زن و مرد تأثیرگذار است.
۲۹۰۲.

شناخت شناسی ایدئولوژی دولت مدرن و یوتوپیاهای اجتماعی در عصر پهلوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دولت مدرن جامعه تارنما ایدئولوژی یوتوپیا کنترل (واپایش) اجتماعی تغییر اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۸ تعداد دانلود : ۸۷۵
نوشتار حاضر تحلیلی مبتنی بر روش شناسی جامعه شناسی معرفت برای فهم سیاست و مناسبات دولت و جامعه در عصر پهلوی است. این مقاله کوشیده تا ماهیت ایدئولوژیک دولت پهلوی را در ساحت واپایش گری و تلاش برای تغییر اجتماعی مورد واکاوی قرار دهد و به توصیف چرایی مقاومت های اجتماعی و ستیهندگی جامعه تارنمای ایرانی با خواست های دولت مدرن پهلوی بپردازد. مقاله ی پیشِ روی برای سنجش مناسبات دولت و جامعه در ایران با روش توصیفی و تحلیلی پسارویدادی و با استفاده از آموزه های نظری «میگدال» در مورد دولت مدرن ضعیف، آموزه های کنترل اجتماعی و همچنین آرای «کارل مانهایم» در باره ی «ایدئولوژی» و «یوتوپیا» تلاش می کند تحلیلی جامعه شناختی و در عین حال قابل تعمیم به ادوار بعدی از ساختار روابط دولت و جامعه در ایران عصر پهلوی ارائه دهد. مقاله حاضر نشان می دهد که «ایدئولوژی» حاکم بر ایران عصر پهلوی توان واپایش اجتماعی و در عین حال پاسخ گویی به «یوتوپیا» های جامعه تارنما را نداشت و مناسبات دولت ایدئولوژیک و جامعه تارنمای آرمان خواه در عصر پهلوی نتوانستند با یکدیگر به تفاهم و تناظر برسند و درنهایت وارد الگوی تضاد ستیهندگی شدند.
۲۹۰۳.

شناسایی و تحلیل عوامل مؤثر بر چالش ها و فرصت های امنیت اجتماعی گردشگری خارجی یزد با استفاده از SWOT(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری امنیت امنیت گردشگری مقاصد گردشگری یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۳ تعداد دانلود : ۳۲۸
زمینه و هدف: گردشگری یکی از مهم ترین موضوعاتی است که رابطه مستقیم و دو سویه با امنیت و مسایل امنیتی دارد. موضوع امنیت در مباحث گردشگری بسیار متنوع و بعضاً پیچیده است. علی رغم این که حضور گردشگران در مقاصد گردشگری می تواند بار مثبت امنیت در آن منطقه را افزایش دهد، اما ممکن است افرادی با قصد آسیب رسانی به امنیت مقاصد گردشگری اقداماتی علیه امنیت ملی، سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و ... کشور انجام دهند. پژوهش حاضر به دنبال تبیین مسایل امنیتی شهر یزد ناشی از حضور گردشگران خارجی در ابعاد مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و...  به عنوان یک مقصد گردشگری است. روش شناسی: با استفاده از نظر کارشناسان و نخبگان از طریق توزیع پرسشنامه و مصاحبه، در بحث گردشگری و امنیت، نقاط قوت، ضعف، تهدید و فرصت های استان یزد در حوزه امنیت در گردشگری احصاء و معرفی شده است. جامعه آماری این پژوهش را مسئولین امنیتی شهر یزد تشکیل می دهند که با گردشگران خارجی در ارتباط هستند. تعداد جامعه آماری 30 نفر می باشد که از روش تمام شمار برای تکمیل پرسشنامه استفاده شده است. با انجام تحلیل های آماری داده های به دست آمده از پرسشنامه ها، جایگاه راهبردی یزد در ماتریس تحلیلی SWOT مشخص شده و بر اساس آن راهبردهای پیشنهادی جهت بهینه شدن عملکرد نهادهای امنیتی استان در زمینه گردشگری ارایه گردیده است. یافته ها: با توجه به یافته های پژوهش به نظر می رسد استان یزد در زمینه امنیت گردشگری خارجی، از نظر عوامل داخلی دچار ضعف بوده است و موقعیت این عامل در شهر یزد در حالت رقابتی قرار دارد که می توان نتیجه گرفت شهر یزد در زمینه امنیت اجتماعی گردشگری خارجی، از نظر عوامل داخلی دچار ضعف بوده است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از ماتریس ارزشیابی عوامل داخلی و ماتریس ارزشیابی عوامل خارجی، یزد در ارتباط با امنیت اجتماعی گردشگری، از نظر عوامل داخلی دچار ضعف است. نمره نهایی عوامل خارجی نیز برابر با 80/2 بوده و ازآنجاکه بیشتر از 5/2 می باشد، نشان از واکنش مناسب یزد در ارتباط با فرصت ها و تهدیدها دارد. ماتریس داخلی خارجی (IE) نیز نشان می دهد که شهر یزد در موقعیت رقابتی قرار دارد.
۲۹۰۴.

ارزیابی وضعیت زیست پذیری مناطق کلان شهر شیراز از منظر شهروندان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زیست پذیری شهر زیست پذیر توسعه پایدار کلان شهر شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۲ تعداد دانلود : ۴۰۵
امروزه کلان شهرها با مشکلات بسیاری در زمینه های اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی همچون کاهش زیست پذیری و کمرنگ تر شدن اهمیت اکولوژی شهری در ساختار زندگی شهری مواجه هستند. بنابراین ضرورت و اهمیت توجه به نظریه توسعه پایدار و رویکردهای منتج از آن همچون رویکرد زیست پذیری، باعث ایجاد شهری به دور از مشکلات اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی و کالبدی خواهد شد. نوشتار حاضر با هدف سنجش متغیرهای مؤثر بر رضایت مندی شهروندان از وضعیت عوامل زیست پذیری کلان شهر شیراز، به دنبال تبیین علمی تر و نگاه کارشناسانه تر بر عوامل زیست پذیری است. بر این اساس با توجه به مطالعه ادبیات نظری مربوط به زیست پذیری، چارچوب مفهومی متشکل از عوامل هشت گانه، برای بررسی تدوین و مبانی تحقیق و تحلیل در نظر گرفته شده است. این پژوهش از نظر هدف گذاری کاربردی و ازلحاظ روش، توصیفی- تحلیلی است. ویژگی های جنس، سن، سطح تحصیلات و رضایت اقتصادی به عنوان ویژگی های فردی و مستقل در این راستا شناسایی شده اند، تا تأثیرشان بر رضایتمندی از وضعیت زیست پذیری و هریک از عوامل هشت گانه آن به عنوان متغیرهای وابسته مورد تحلیل قرار گیرد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و با در نظر گرفتن فرضیه حداکثر ناهمگنی، برای مناطق 11 گانه شهر شیراز، 384 نفر محاسبه شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها، از روش های آماری توزیع فراوانی، آزمون تک نمونه ای T، ضریب همبستگی اسپیرمن، فی و کرامر به کار رفت که بدین منظور از نرم افزار SPSS استفاده شد، همچنین برای شناخت جایگاه زیست پذیری مناطق از روش های چند معیاره فازی بهره گرفته شد. نتایج نشان داد که میزان رضایت مندی شهروندان از وضعیت زیست پذیری در حد مطلوبی قرار ندارد و مناطق یک و دو با سطح رضایت بالا و متوسط، بهترین مناطق از نظر زیست پذیری می باشند. علت این نتیجه در برخورداری از خدمات و امکانات شهری مناطق مورد نظر است.
۲۹۰۵.

خبر رسانی از آینده در شاهنامه برپایه فال و تفأل

نویسنده:

کلید واژه ها: شاهنامه پیشگویی تقدیر فال و تفأل

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه شاهنامه پژوهی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ جامعه شناسی ادبیات
تعداد بازدید : ۵۸۹۵ تعداد دانلود : ۴۴۸۰
آنچه در محور این مقاله قرار دارد بررسی یکی از کردارهای فراطبیعی در شاهنامه ی فردوسی است. اینجانب، تا به حال مقاله هایی مبتنی بر خبر رسانی از آینده با عناوین مختلف بر اساس پیشگویی ها و عنصر تقدیر در شاهنامه نگاشته ام و از این میان تعدادی از آنها را در همایش های انجمن ترویج زبان و ادب فارسی ارائه و مطرح شده است. در دهمین همایش انجمن ترویج زبان و ادب فارسی در دانشگاه محقق اردبیلی، پیشگویی ها و خبررسانی های موبدان و در یازدهمین گردهمایی انجمن در دانشگاه گیلان، پیشگویی ها و خبررسانی های اخترشماران مطرح شد. در این مقاله، این موضوع، بر پایه ی فال و تفأل، توضیح و تأیید می شود. باید گفت شاهنامه فردوسی به عنوان یک اثر حماسی از دو جهان واقعیت و فراواقعیت نقش پذیرفته است؛ جهان واقعیت، جهان تدبیر است و جهان فرا واقعیت، جهان تقدیر.آنچه که حاکمیت خود را در تمامی داستان های شاهنامه حفظ و تثبیت نموده همین جهان تقدیر می باشد که فراواقعیتی به نام پیشگویی از این زاده شده است. در شاهنامه مجموعه ای دست بر دست هم نهاده اند تا حادثه داستان های حماسی و بعضاً اساطیری را از پیش رقم زده و از آینده خبر دهند: اخترشناسان، موبدان ، شاهان و شاهزادگان ، سروش، سیمرغ، هوم عابد، راهبان و حتی مردگان، صداهای غیبی و سایر خارق العاده ها مثل درخت گویا ، جام گیتی نما و روندهایی مثل فال و رؤیا از این حیث قابل بررسی اند. به هر حال در این مقاله به طور گذرا به خبر رسانی و پیشگویی و خبر رسانی در سایر حماسه های جهان، فال و تفأل، فال در شاهنامه، فال های شاهنامه و همه مصداق های مربوط به آن پرداخته می شود.
۲۹۰۶.

مطالعه طولی تغییرات مصرف و نگرش نسبت به مواد و تغییرات مصرف مشروبات الکلی و سیگار در بین نمونه ای از دانشجویان بر اساس یک طرح پانل گذشته نگر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دانشجویان تغییرات نگرش رفتار مواد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۰ تعداد دانلود : ۳۹۲
هدف این مقاله ارایه اطلاعاتی از وضعیت تغییرات رفتاری و نگرش دانشجویان نسبت به مواد و سیگار در طول دوران تحصیل می باشد. این کار با استفاده از روش پیمایشی طولی گذشته نگرصورت گرفت. روش نمونه گیری در این تحقیق نمونه گیری غیر احتمالی متناسب با حجم و نمونه شامل 299 نفر از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه خوارزمی بوده است. یافته های حاصل از نمونه مورد مطالعه حاکی از آن است که حدود یک سوم افراد مورد مطالعه تغییر نگرش منفی و تقریبا همین نسبت تغییر نگرش مثبت داشته اند. اما در خصوص تغییر رفتار نسبت به سیگار، مواد و مشروبات الکلی، نسبت ها متفاوت است. این تفاوتها بر حسب جنس و رشته تحصیلی نیز تفاوت فاحشی را نشان می دهد. در ارتباط با سیگار و مواد، حدود دو سوم تغییری را گزارش نکرده اند و نسبت کسانی که تغییر مثبت داشته اند یعنی قبلا مصرف نمی کردند اما بعدا به مصرف کنندگان پیوسته اند و یا مصرف قبلیشان افرایش یافته، بیشتر از کسانی است که قبلا مصرف می کردند اما مصرفشان کمتر شده است یا کلا مصرف را کنار گذاشته اند. درصد تغییرات مثبت رفتاری نسبت به مشروبات الکلی در حد قابل توجهی بالاست و بیش از سیگار و مواد می باشد.
۲۹۰۷.

بررسی نقش شورای معتمد محل در ارتقاء امنیت اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت اجتماعی نیروی انتظامی عملکرد قوانین شورای معتمد محل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۲ تعداد دانلود : ۳۵۹
زمینه و هدف: نهادهایی مانند شوراهای معتمد محل می توانند با در دست داشتن اعتماد مردمی این تعامل دو سویه را تقویت و در جهت حفظ و ارتقاء امنیت محلات و تعامل با سازمان های کلان تر از جمله پلیس نقش مؤثری را داشته باشند. لذا هدف از این تحقیق بررسی نقش شورای معتمد محل در ارتقاء امنیت اجتماعی و سنجش عملکرد شورا در بُعد امنیتی است. روش شناسی: تحقیق حاضر از نظر هدف تحقیقی کاربردی است و از نظر روش یک تحقیق توصیفی- پیمایشی می باشد. جامعه آماری مورد نظر، جمعیت 860 هزار نفری منطقه 4 شهر تهران می باشد. روش نمونه گیری تصادفی ساده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 به دست آمد. یافته ها: بین سه مؤلفه مورد مطالعه، مؤلفه آگاهی از قوانین دارای بیشترین اهمیت و تأثیرگذاری و در ادامه عملکرد نیروی انتظامی و نهایتاً مؤلفه عملکرد شورای معتمد محل از اهمیت پایین تری برخوردار هستند. نتیجه گیری: عملکرد شورای معتمد محل با توجه به مشکلاتی که در ساختار آن وجود دارد و ناآشنایی بسیاری از مردم با آن کمترین تأثیر را دارد. به نظر می رسد قوه قضاییه و وزارت کشور با آموزش و ایجاد ارتباط با ارگان های اجرایی می تواند این نقش را پررنگ تر و این نهاد را در این راستا کاراتر کند.
۲۹۰۸.

تأثیر آموزش مهارت جرأت ورزی بر آسیب های اجتماعی در بین نوجوانان (مطالعه عوامل خطرساز رفتارهای پرخطر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: آسیب های اجتماعی عوامل خطرساز مهارت جرأت ورزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۲ تعداد دانلود : ۳۰۴
زمینه و هدف: در بسیاری از نوجوانان، میل شدیدی برای برقراری ارتباط ثمربخش وجود دارد، ولی اغلب در برخوردها و ارتباطات با دیگران، ناتوان هستند و این ناتوانی ناشی از کمبود مهارت جرأت ورزی در بین نوجوانان است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر مهارت جرأت ورزی بر آسیب های اجتماعی در بین نوجوانان می باشد. روش شناسی: به منظور پاسخ دهی به سوال اصلی پژوهش از روش تحقیق آزمایشی و طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. به همین منظور، جهت شناسایی نوجوانان دارای رفتارهای پرخطر در ابتدا سه خرده مقیاس از مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی تهیه شده توسط زاده محمدی، احمدآبادی، حیدری(1390) در بین نوجوانان اجرا شد. پس از مشخص شدن نوجوانان دارای رفتارهای پرخطر از بین آنان 60 نفر که دارای بالاترین میانگین رفتارهای پرخطر هستند انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه 30 نفره تقسیم شوند. پس از اجرای پیش آزمون 8 جلسه آموزشی برگزار و در یک زمان پس آزمون بر روی گروه آزمایش و کنترل اجرا گردید. یافته ها و نتیجه گیری: نتایج آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره پس از بررسی مفروضه های این آزمون نشان داد تفاوت معنی داری در ترکیب خطی متغیرهای وابسته بین دو گروه آزمایش و کنترل وجود دارد و 74% از تغییرات آسیب های اجتماعی(عوامل خطرساز رفتارهای پرخطر) توسط مداخله آموزشی مهارت جرأت ورزی قابل تبین است.
۲۹۰۹.

بررسی رابطه بین دینداری و آگاهی از حقوق شهروندی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دینداری آگاهی از حقوق شهروندی بعد مناسکی بعد عاطفی دانشگاه یزد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۱ تعداد دانلود : ۳۷۳
آگاهی بخشی به عنوان یکی از کارکرد های دین شناخته شده است. از طرف دیگر دین یک نهاد سنتی است که با نهاد ها و ارزش های مدرن دارای چالش و شهر جایگاه اصلی ایفای حقوق شهروندی است. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ی دینداری و آگاهی از حقوق شهروندی در بین دانشجویان است که برای رسیدن به اهداف پژوهش، از نظریه ی لاکمن استفاده شده است. پژوهش به روش پیمایشی انجام شده و داده ها با ابزار پرسشنامه که از پایایی و روایی مناسب برخوردار بوده و با استفاده از شیوه ی نمونه گیری طبقه ای تصادفی ساده از 384 نفر از دانشجویان دانشگاه یزد در سال 1396 جمع آوری شده است. برای تحلیل داده های آماری، از تکنیک هایی همچون تحلیل واریانس و پیرسون در نرم افزار SPSS و طراحی مدل از Amos  استفاده شده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که میزان دینداری دانشجویان بالا و میزان آگاهی از حقوق شهروندی آن ها متوسط است. یافته های پژوهش نشان می دهد که رابطه ی معنا داری بین دینداری و آگاهی از حقوق شهروندی وجود دارد. با توجه به مدل رگرسیون، دینداری 7/19 درصد از واریانس حقوق شهروندی را تبیین می کند.
۲۹۱۰.

ماهیت حقوقی فرزندآوری و آثار اشتراط و عدم اشتراط آن ضمن عقد نکاح (مطالعه تطبیقی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حق فرزندآوری حق تولید مثل حق استیلاد شرط فرزندآوری شرط عدم فرزندآوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۵ تعداد دانلود : ۵۴۳
انسان دارای توانایی و قابلیت بالقوه ای است که به او این امکان را می دهد که صاحب فرزند شود. اظهارنظر در مورد اینکه ماهیت حقوقی این قابلیت چیست، حق است یا یک حکم، اندکی دشوار به نظر می رسد. با وجود این با توجه به تاثیر اراده در آن، می توان آن را یک حق به شمار آورد. در حقوق کشورهای آمریکا و انگلیس نیز اکثریت حقوقدانان آن را یک حق می دانند هر چند در این مورد که یک حق مثبت است یا یک حق منفی، اختلاف نظر است. از این رو با رعایت ماده 959 قانون مدنی ایران می توان برخی محدودیت ها و یا شروط را در خصوص آن در رابطه بین زوجین و یا زوجین با اشخاص ثالث پذیرفت؛ مانند توافق زن و شوهری جوان در خصوص عدم فرزندآوری در 5 سال اول زندگی. هر چند این محدودیت ها در نکاح دائم که حالت دائمی و همیشگی دارد کمتر است و در نکاح منقطع، با توجه به کوتاه و موقت بودن آن، اعمال محدودیت های بیشتر حتی تا زمان انقضای مدت نکاح نیز صحیح به نظر می رسد. همچنین به نظر می رسد که فرزندآوری مقتضای ذات نکاح نیست ولی مقتضای اطلاق آن هست از این رو در صورت عدم وجود هرگونه شرطی در نکاح، زوجین در قبال یکدیگر تعهد به فرزندآوری دارند.
۲۹۱۱.

تحلیل روایتِ زنان از نابرابری های جنسیتی در میدانِ آموزش مورد مطالعه: زنانِ مناطقِ حاشیه ای نایسر ِشهرِ سنندج(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نابرابرهای جنسیتی میدان آموزش مناطق حاشیه ای تحلیل روایت مضمونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۱ تعداد دانلود : ۳۹۵
هدفِ پژوهش حاضر، ارائه روایت های زنانِ از نابرابرهای جنسیتی در میدانِ آموزش است تا بتوان عوامل و مکانیسم های این نابرابری را در مناطقِ حاشیه ای نایسر ِشهرِ سنندج شناسایی و تحلیل نمود. برای این منظور از سه دیدگاه فمینیستی، بوردیویی و چافتز برای مبانی نظری سود جسته و از روشِ تحلیلِ روایتِ مضمونی که در آن عدم قطعیت، پیچیدگی و تضادها و دوگانگی را برنمی تابد و زندگی و موقعیت فرودست زنان را نشان می دهد، استفاده شده است. با 18 نفر از زنانی که تجربه زندگی و آموزش در نایسر را داشته اند مصاحبه به عمل آمد و نتیجه تحلیل روایت زنان نشان می دهد که نابرابری در چهار حوزه خانواده، مراکز آموزشی، اجتماع محلی و فضای فکری و فرهنگی حاکم روی می دهد و در چهار مضمون اصلی؛ فقر مادی و عدم سرمایه فرهنگی خانواده ها، فرسودگی تحصیلی ناشی از نابرابری جنسیتی، احساس محرومیت منزلتی/ حاشیه ای و نظام مردسالارانه و تجانس آن با شرایط حاشیه نشینی جای می گیرد و نابرابری جنسیتی را تولید و بازتولید می کنند. باوجوداین، زنان آموزش را راهی برای ارتقاء، کسب منزلت و آگاهی خود دانسته اما شرایط حاشیه نشینی قدرت مانور کمتری به آن ها می دهد. این شرایط برای زنان حاشیه نشین مضاعف می باشد. ازیک طرف زن بودن و نابرابری جنسیتی ناشی از آن و از طرف دیگر شرایط حاشیه نشینی، توأمان نابرابری در میدان آموزش را سبب شده اند. در مورد اول می توان به نظام مردسالارانه و سلطه کلیشه ها و عقاید آن و هم چنین عدم استقلال مالی و قدرت تصمیم گیری زنان اشاره کرد و در دیگری شرایط ویژه حاشیه نشینی که در آن احساس محرومیت منزلتی/ حاشیه ای، بی توجه به نیازهای آموزشی در مدارس، ضعف اقتصادی و عدم سرمایه فرهنگی که خانواده ها با آن مواجه هستند، قابل ذکر است.
۲۹۱۲.

ساختار و کارکردهای خانواده ایرانی در دوره «مادها»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خانواده ماد خانواده ایرانی امپراطوری مادها کارکردهای خانواده مادها زنان ماد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۶ تعداد دانلود : ۲۸۸۶
خانواده قدیمی ترین نهاد و یا گروه اجتماعی بشری است که به اقتضای نیازهای اساسی انسان شکل گرفته و در فرایند تحولات اجتماعی، دچار تغییر و دگرگونی شده است. خانواده ایرانی نیز در گذر تاریخ دچار تحولات گوناگون شده که کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. در این مقاله با استفاده از چارچوب مفهومی کارکردگرایی به بررسی وضعیت تاریخی خانواده و ساختار آن در یکی از دوره های مهم تاریخ ایران یعنی دوره امپراطوری «مادها»، به عنوان اولین امپراطوری غرب ایران، می پردازیم. یافته های این تحقیق نشان می دهد که در این دوره نوع غالب خانواده گسترده بوده که در درون یک شبکه خویشاوندی بزرگ می زیسته و کارکردهای تولید مثل، اجتماعی کردن و آموزش فرزندان، تولید و تأمین نیازهای مصرفی و تأمین امنیت اعضای خانواده را به عهده داشته است. همچنین همسرگزینی مادها برون گروهی بوده که توسط بزرگان خانواده هماهنگ می شده است. زنان و مردان نیز در داخل و بیرون از خانواده فعالیت های اقتصادی داشته اند.
۲۹۱۳.

فضای مجازی، همنشینی و رفتارهای پرخطر: مطالعه رابطه همنشینی دانشجویان در فضای مجازی با رفتارهای پرخطر در فضای واقعی و مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: همنشینی افتراقی رفتارهای پرخطر فضای مجازی فضای واقعی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰۶ تعداد دانلود : ۱۲۱۴
زمینه و هدف: فضای مجازی به افراد با علایق مشترک امکان می دهد یکدیگر را بیابند، تعامل و همنشینی داشته و رفتارهای هرچند ناهنجار و پر خطر را یاد بگیرند و تقویت کنند. این فضا محدودیت های زمانی، مکانی و نظارت -های اجتماعی حاکم بر رفتارها و همنشینی های افراد را برداشته و چندان مشخص نیست این تعاملات مجازی تا چه اندازه بر رفتارهای پر خطر جوانان مؤثر است. این مطالعه با هدف بررسی رابطه همنشینی در فضای مجازی با رفتارهای پرخطر در فضای مجازی و واقعی انجام شده است.  روش شناسی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی می باشد و مطالعه با رویکردی کمی و روش پیمایش انجام شده است. نمونه آماری 400 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز بوده اند که با روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب و پرسشنامه را تکمیل کرده اند. از روایی پژوهش با شیوه اعتبار صوری و از پایایی مقیاس ها با آزمون آلفای کرونباخ اطمینان حاصل شده است. یافته ها: یافته های استنباطی نشان داد، بین استفاده از موبایل، اینترنت و در نهایت همنشینی در فضای مجازی با رفتارهای پرخطر در فضای مجازی و واقعی همبستگی مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین، تحلیل رگرسیونی چند متغیره نشان داد متغیر همنشینی در فضای مجازی 37 درصد از واریانس رفتارهای پرخطر در فضای مجازی و واقعی را تبیین می کند. نتیجه گیری: فضای مجازی نه تنها عرصه ای برای یادگیری رفتارهای پرخطر بلکه محیطی برای ظهور و بروز آنهاست؛ تأثیر همنشینی های مجازی بر رفتارهای پرخطر(مجازی و واقعی)، بیشتر از همنشینی ها در فضای واقعی است. یافته های این پژوهش از یک سو ضرورت بازنگری در نظریه همنشینی افتراقی را با توجه به فضای نوظهور مجازی خاطرنشان می کند و از سوی دیگر ضرورت توجه و نظارت بیشتر خانواده ها و مسئولان انتظامی در پیشگیری از آسیب ها و مخاطرات فضای مجازی را گوشزد می کند.
۲۹۱۴.

مقایسه میزان حمایت اجتماعی ادراک شده و رضایت از زندگی در افراد مبتلا به بی قراری جنسیتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بی قراری جنسیتی حمایت اجتماعی ادراک شده رضایت از زندگی تغییر جنسیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۵ تعداد دانلود : ۳۱۹
هدف پژوهش حاضر، مقایسه میزان حمایت اجتماعی ادراک شده و رضایت از زندگی در افراد مبتلا به بی قراری جنسیتی با توجه به جنسیت و مرحله های درمان آنهاست. روش پژوهش از نوع علی - مقایسه ای و جامعه آماری شامل همه افراد ایرانی مبتلا به بی قراری جنسیتی در سال ۱۳۹۳ است. نمونه شامل 47 نفر مرد به زن و 47 نفر زن به مرد (94 نفر) است که با روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شده اند. ابزارهای استفاده شده شامل مقیاس رضایت از زندگی داینر و همکاران (SWLS) و مقیاس چندبعدی حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران (MSPSS) است. برای تحلیل داده ها از تحلیل واریانس یک راهه استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهند میزان حمایت اجتماعی ادراک شده میان افراد مبتلا به بی قراری جنسیتی مرد به زن و زن به مرد متفاوت است؛ اما میزان رضایت از زندگی میان این افراد، تفاوت معناداری ندارد. همچین میزان حمایت اجتماعی ادراک شده ازطرف خانواده و دوستان و نیز رضایت از زندگی در افراد مبتلا به بی قراری جنسیتی که دوره درمان تغییر جنسیت را تمام کرده اند، بیشتر از سایر آزمودنی هاست. براساس این یافته ها، عمل جراحی تغییر جنسیت برای این افراد پیشنهاد می شود؛ البته با توجه به محدودبودن نمونه، تعمیم دادن نتیجه ها باید با احتیاط صورت بگیرد.
۲۹۱۵.

تحلیل و واکاوی مبانی فطری تربیت اجتماعی در دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مبانی فطرتی تربیت تربیت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۷ تعداد دانلود : ۱۲۸۴
هدف پژوهش حاضر بررسی مبانی فطری تربیت اجتماعی در دوره ابتدایی می باشد، امور فطری همان سرمایه های سرشتی است که با خلقت اولیه انسان همراه است از آنجایی که قابلیت های فطری در دوره ابتدایی هنوز فعالیت پیدا نکرده و به صورت کمون و نهفتگی در این دوره وجود دارد احتیاج به محیط متناسب( فطرت ثانوی) دارد و در دوره ابتدایی ظرفیت های بالقوه انسان همراه با تربیت صحیح باعث رشد شخصیت کودک می شود که بعضی از امور فطری قابلیت ها و سرمایه های اجتماعی است و شکوفایی این استعداد ها وابسته به مربی آگاه می باشد تا بتواند تربیت اجتماعی را که در ذات هرکس وجود دارد شکوفا کند. روش پژوهش در این مطالعه ترکیبی (اکتشافی-قیاسی) بود به گونه ای که در راستای پاسخ به پرسش های پژوهش از روش توصیفی-تحلیلی و نظرسنجی از متخصصان بهره گرفته شد که از دو ابزار پرسشنامه و مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شده است. یافته ها بر این موضوع دلالت دارد که تربیت درست با توجه به فطرت آدمی و مربی مناسب جهت شکوفا کردن استعداد اجتماعی شدن و توجه به تمام ابعاد تربیت می تواند موجب پرورش و شکوفایی استعدادهای متربی شود و رسیدن به سعادت فرد را تضمین کند.
۲۹۱۶.

تحلیل نابرابری اجتماعی و اقتصادی در دسترسی و استفاده از فضاهای عمومی شهری (نمونه موردی شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نابرابری فضایی فضاهای عمومی شهری جدایی گزینی مکانی فضاهای عمومی خصوصی شده فضاهای عمومی نوع سوم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۸ تعداد دانلود : ۵۴۳
دسترسی و استفاده از فضاهای عمومی شهری متأثر از عوامل کالبدی و اجتماعی است. هدف پژوهش بررسی عوامل اجتماعی و اقتصادی مؤثر در استفاده از فضاهای عمومی است. رویکرد نظری پژوهش حاضر، در تحلیل جامعه شاختی نابرابری های فضایی، اجتماعی و اقتصادی، استفاده از نظریه های کلاسیک مکتب شیکاگو، مکتب اقتصاد سیاسی فضا و رویکرد پست مدرن ها در مورد فضاهای مصرفی و نوع سوم است. در تحقیق حاضر از روش پیمایشی و جهت جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش حاضر جمعیت تهران در سال 1395و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر می باشد. نمونه گیری مورد استناد، خوشه ای چند مرحله ای در سطح مناطق 22گانه تهران است. روایی و پایایی شاخص ها و گویه های پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ با 68 گویه به میزان 924 بوده است. تحلیل داده ها با نرم افزارSPSS، برای آزمون فرضیه ها از همبستگی پیرسون، به منظور پیش بینی متغیرهای ملاک با توجه به تغییر در متغیرهای پیش بین از رگرسیون، جهت تعیین نقش هریک از متغیرهای پیش بین در متغیرهای ملاک از تحلیل مسیر استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که متغیرهای پیش بین این پژوهش- پایگاه اجتماعی و اقتصادی، دارایی و توان اقتصادی، مشارکت، اعتماد و شبکه روابط اجتماعی- در مجموع نزدیک به 4/68 درصد از تغییرات و واریانس متغیر ملاک – استفاده از فضاهای عمومی شهری -را تحت تأثیر قرار می دهند و 6/31 درصد از عوامل مؤثر در استفاده از فضاهای عمومی شهری به متغیرهای خارج از این پژوهش ارتباط پیدا می کند.
۲۹۱۷.

تاثیر رهبری تحول آفرین بر تعهد سازمانی با توجه به نقش میانجی رضایت شغلی معلمان مدارس مقطع دوم متوسطه ی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رهبری تحول آفرین تعهد سازمانی رضایت شغلی انگیزش الهام بخش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۱ تعداد دانلود : ۳۱۶
این پژوهش با هدف تعیین تاثیر رهبری تحول آفرین بر تعهد سازمانی با توجه به نقش میانجی رضایت شغلی معلمان مدارس مقطع دوم متوسطه ی شهر تهران در سال 1397 صورت گرفت. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی-پیمایشی بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل معلمان مدارس مقطع دوم متوسطه ی شهر تهران بودند که از این میان با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران برای جوامع نامحدود 384 نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شد. ابزار گردآوری داده ها سه پرسشنامه ی استاندارد تعهد سازمانی، رهبری تحول آفرین و رضایت شغلی بود. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، توصیف داده ها از طریق میانگین، انحراف معیار و ... با استفاده از نرم افزار Spss-21 و استنباط آماری داده ها از طریق مدل سازی معادلات ساختاری و به کمک نرم افزار LISREL-v8.80 انجام پذیرفت. ویژگی های فنی پرسشنامه شامل پایایی، روایی همگرا و روایی واگرا بررسی گردید و همچنین ضرایب مسیر و ضرایب معناداری نرم افزار برای بررسی فرضیه های پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند. در نهایت یافته های پژوهش تاثیر رهبری تحول آفرین و ابعاد آن شامل نفوذ آرمانی، انگیزش الهام بخش، تحریک فرهیختگی و حمایت های توسعه گرا را بر تعهد سازمانی معلمان با توجه به نقش میانجی رضایت شغلی معلمان مدارس مقطع دوم متوسطه ی شهر تهران مورد تأیید قرار داد.
۲۹۱۸.

بررسی مقایسه ای رسوخ خرافات در نگرش به شیوه های بهداشتی و درمانی عامه مردم و تحصیل کرده های دانشگاهی استان کهگیلویه و بویراحمد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: خرافات بهداشت و درمان درمان خرافی تحصیلات دانشگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۸ تعداد دانلود : ۳۳۰
در گذشته به دلیل عدم دسترسی به پزشک، طبابت در بین مردم به صورت عامیانه و غیر حرفه ای رایج بود. هدف این پژوهش بررسی تحصیلات دانشگاهی در کاهش میزان خرافات در شیوه های بهداشتی و درمانی می باشد. این مطالعه از نوع توصیفی، مقایسه ای است که در استان کهگیلویه و بویراحمد انجام گرفته است. شرکت کنندگان شامل 500 نفر بودند که شامل: عامه مردم که شامل تحصیلات بالاتر از ششم ابتدائی تا دیپلم (159 نفر)، دانشجویان مقطع کارشناسی (189 نفر) و دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد (152 نفر) هستند. دانشجویان (کارشناسی و کارشناسی ارشد) به صورت تصادفی مرحله ای انتخاب شدند اما افراد عادی از نزدیکان دانشجویانی بودند که به عنوان نمونه همکاری کردند ولی با شرط اینکه تحصیلات دانشگاهی را تجربه نکرده باشند. یافته ها نشان می دهد عامه مردم بیشتر از تحصیل کرده های، دانشگاهی و افراد متاهل بیشتر از افراد مجرد، افرادی که سن بالاتر از 50 سال دارند بیشتر از افرادی که کمتر از 50 سال سن دارند، به خرافات اعتقاد داشتند. زنان در گروه عامه مردم بیشتر از مردان همین گروه به خرافات معتقدند. اما میزان خرافات در زنان و مردان تحصیل کرده دانشگاهی تفاوتی وجود نداشت. تحصیلات دانشگاهی به کاهش خرافات در افراد منجر می شود.
۲۹۱۹.

بررسی مشارکت شهروندان در برقراری نظم و امنیت شهری و عوامل مرتبط با آن نمونه موردی: شهر ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نظم و امنیت مشارکت همگرایی قومی احساس محرومیت نسبی انسجام اجتماعی حقوق شهروندی نهاد مدنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۱ تعداد دانلود : ۴۰۳
موضوع امنیت و مشارکت با پلیس در جامعه شهری اهمیت ویژه ای دارد. امروزه، با افزایش جوامع شهری و در هم تنیده تر شدن آنها، شرایط تأمین و برطرف کردن نیازها هم شکلی پیچیده تر یافته است. شناخت و کنترل امنیت در شهرها مستلزم نگاه دقیق و همه جانبه ای است تا از طریق آن، بتوان ابعاد گوناگون امنیت را درک و ارتباط های پنهان میان آن ابعاد در سطوح مختلف را کشف کرد. پژوهش حاضر در همین زمینه سعی دارد درباره عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان ساکن شهر ارومیه در برقراری امنیت و نظم کاوش کند و تأکید ویژه ای بر حقوق شهروندی و آگاهی مردم از این حقوق و عضوشدن و فعالیت آنها در نهادهای مدنی و مشارکتی دارد. روش پژوهش پیمایشی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه استاندارد استخراج شده از پژوهش های پیشین است. جامعه مطالعه شده شهروندان بالای 18 سال ارومیه است که دست کم تحصیلات راهنمایی داشته باشند. نمونه بررسی شده براساس فرمول کوکران برابر با 392 نفر است. نتایج پژوهش نشان می دهند بین متغیر جنسیت (p<0.01)، سن (p<0.01)، زبان (p<0.05) و تحصیلات (p<0.01) با مشارکت مردم در برقراری امنیت رابطه وجود دارد. میزان همبستگی متغیرهای مستقل و وابسته به این ترتیب است که متغیر همگرایی قومی با 536/0 (p<0.01)، آگاهی از حقوق شهروندی با 572/0 (p<0.01)، احساس محرومیت نسبی با 563/0- (p<0.01)، عضوشدن در نهادهای مدنی با 444/0 (p<0.01) و انسجام و وفاق اجتماعی با 570/0 (p<0.01) با متغیر وابسته همبستگی دارند. در بخش تحلیل رگرسیون نیز نتایج نشان می دهند متغیرهای مستقل حدود 46 درصد از تغییرات مربوط به متغیر وابسته را تبیین می کنند. گسترش روزافزون فیزیکی شهر و چندفرهنگی و چندقومیتی بودن آن مشکلاتی مانند کاهش انسجام اجتماعی، افزایش احساس محرومیت نسبی و... را به وجود آورده است. ازسوی دیگر، ضعف نهادهای مدنی در جلب مشارکت مردمی و آگاهی شهروندان از حقوق شهروندی سبب می شود ایجاد فضای امن شهری با چالش روبه رو شود. یافته های پژوهش نشان می دهند توجه متولیان امنیت به متغیرهای بررسی شده می تواند به بهبود امنیت به ویژه امنیت مشارکتی در فضای شهر کمک زیادی کند.
۲۹۲۰.

ترسیم صورت بندی تطورات گفتمانی گفت وگوهای قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرآن گفت وگو تحلیل گفتمان ارتباطات میان فردی الگوی هنجاری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای علوم اسلامی قصص قرآنی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای علوم اسلامی تفسیر و ترجمه قرآن
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی دین
تعداد بازدید : ۱۹۲۷ تعداد دانلود : ۱۹۳۷
با توجه به کانونی بودن گفت وگو در کنش ارتباطی و نقش تحلیل کلام در بازسازی و استقرار گفتمان، 133 گفت وگوی موجود در قرآن به روش تمام شماری استخراج و سپس به ترتیب نزول سوره ها (و نه به ترتیب مصحف) با اقتب اس از دیگر پژوهش های قرآنی، در چهار مرحله، دعوت علنی پی امبر و ایمان مخفی مؤمنان؛ گسترش دعوت و علنی شدن اعتقادات مؤمنان؛ تشکیل جامعه ایمانی؛ و تثبیت و پایش جامعه اسلامی طبقه بندی شدند (مراحل اول و دوم مکی و مراحل سوم و چهارم مدنی است). سپس با به کار بستن یک ترکیب چند سطحی از انواع و سطوح مختلف نظریه و روش تحلیل گفتمان، ابتدا مهم ترین عناصر زبان شناختی گفت وگوها بر اساس مکتب نقش گرای هلیدی استخراج و سپس گفت وگوها در بافت و زمینه متن و کلان اجتماع بازخوانی شدند. در انتها با استخدام مفاهیم نظریه گفتمانی لاکلائو و موف؛ صورت بندی تطورات گفتمانی گفت وگوها طی 23 سال نزول قرآن ترسیم و ارائه شده است که در آن فرآیند اضمحلال گفتمان شرک آلود حاکم و شکل گیری اولیه گفتمان حاکمیت اسلامی در چهار مرحله «بی قراری گفتمان حاکم»؛ «غیریت سازی»، «مفصل بندی گفتمانی» و «پیرایش گفتمانی» معرفی شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان