۱.
کلید واژه ها:
دانشجویان تغییرات نگرش رفتار مواد
هدف این مقاله ارایه اطلاعاتی از وضعیت تغییرات رفتاری و نگرش دانشجویان نسبت به مواد و سیگار در طول دوران تحصیل می باشد. این کار با استفاده از روش پیمایشی طولی گذشته نگرصورت گرفت. روش نمونه گیری در این تحقیق نمونه گیری غیر احتمالی متناسب با حجم و نمونه شامل 299 نفر از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه خوارزمی بوده است. یافته های حاصل از نمونه مورد مطالعه حاکی از آن است که حدود یک سوم افراد مورد مطالعه تغییر نگرش منفی و تقریبا همین نسبت تغییر نگرش مثبت داشته اند. اما در خصوص تغییر رفتار نسبت به سیگار، مواد و مشروبات الکلی، نسبت ها متفاوت است. این تفاوتها بر حسب جنس و رشته تحصیلی نیز تفاوت فاحشی را نشان می دهد. در ارتباط با سیگار و مواد، حدود دو سوم تغییری را گزارش نکرده اند و نسبت کسانی که تغییر مثبت داشته اند یعنی قبلا مصرف نمی کردند اما بعدا به مصرف کنندگان پیوسته اند و یا مصرف قبلیشان افرایش یافته، بیشتر از کسانی است که قبلا مصرف می کردند اما مصرفشان کمتر شده است یا کلا مصرف را کنار گذاشته اند. درصد تغییرات مثبت رفتاری نسبت به مشروبات الکلی در حد قابل توجهی بالاست و بیش از سیگار و مواد می باشد.
۲.
کلید واژه ها:
تفکیک زباله از مبدأ مشارکت شهروندی عوامل اجتماعی- فرهنگی محیط زیست بازیافت
تفکیک زباله و بازیافت آن از مقوله های مهم زیست محیطی و اقتصادی محسوب می شود. هدف این پژوهش شناخت عوامل فرهنگی و اجتماعی ﻣﺆثر و تعیین میزان سهم و نقش این عوامل در تبیین مقوله مشارکت در تفکیک زباله است. جمعیت آماری این پژوهش شهروندان 15 تا 75 ساله شهر تهران است. نمونه آماری شامل 384 نفر می باشد که با استفاده از شیوه نمونه گیری تصادفی و خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده است روش تحقیق پیمایش و ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه می باشد. نتایج آزمون رگرسیون تک متغیره نشان داد که متغیرهای ﻣﺴﺆولیت شهروندی، باورهای نادرست، سودمندی تفکیک زباله، اعتماد به شهرداری و نگرش زیست محیطی و شرایط عمل بر میزان مشارکت در تفکیک زباله ﻣﺆثر هستند. با توجه به مقدار ضریب رگرسیونی استاندارد شده می توان گفت که متغیرهای شرایط عمل (44/۰-) و احساس مسیولیت شهروندی (43/۰) دارای بیش ترین تاثیر بر متغیر مشارکت در تفکیک زباله هستند. همچنین نتایج آزمون رگرسیون چند متغیره نشان داد متغیرهای شرایط عمل، احساس مسیوولیت شهروندی و باورهای نادرست در مدل باقی مانده و تاثیرشان در بررسی همزمان متغیرهای پیش بین مورد تایید قرار گرفت. نتایج این پژوهش نشان داد که شرایط عمل نقش مهمی در مشارکت در تفکیک زباله از مبدأ ایفا می کنند همچنین احساس مسیولیت شهروندی نیز عاملی مهم قلمداد می شود.
۳.
کلید واژه ها:
سرمایه اجتماعی عدالت سازمانی تعهد سازمانی آموزش و پرورش گلستان
یکی از نهادهای مهم اجتماعی، نهاد آموزش و پرورش است که وظیفه ی انتقال علم و دانش و میراث فرهنگی را بر عهده دارد و کارکرد این نهاد مهم اجتماعی وابسته به ویژگیهای سازمانی نظیر تعهد سازمانی، عدالت سازمانی و سرمایه اجتماعی سازمانی در ساختار این نهاد است. با توجه به این مهم، هدف از این مطالعه، شناسایی رابطه بین سرمایه اجتماعی و عدالت سازمانی با تعهد سازمانی کارکنان آموزش و پرورش می باشد. روش تحقیق پیمایشی بوده که طی آن 199 نفر از کارکنان اداره کل آموزش و پرورش استان گلستان (115 نفر) و شهرستان گرگان (84 نفر) با استفاده از روش تمام شماری مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه استاندارد بوده که اعتبار آن توسط محققان قبلی و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تأیید قرار گرفت. یافته ها نشان داد بین سرمایه اجتماعی با تعهد سازمانی رابطه معناداری وجود ندارد، در حالیکه بین عدالت سازمانی و تعهد سازمانی رابطه معناداری مشاهده شد. بعلاوه نتایج آزمون رگرسیون نشان داد، در مجموع 09/9 درصد از تغییرات متغیر وابسته (تعهد سازمانی) توسط متغیر (عدالت رویه ای) تبیین می شود.
۴.
کلید واژه ها:
سازمان های مردم نهاد دولت سرمایه اجتماعی آسیب های اجتماعی
مقاله حاضر به بررسی چالش های بقا و پایداری سازمان های مردم نهادِ فعال در حوزه آسیب های اجتماعی؛ با تأکید بر رابطه آنها با دولت می پردازد. داده های این پژوهش با روش گراندد تیوری و از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساخت یافته با 25 نفر از فعالان و مؤسسان سمن های فعال در حوزه آسیب های اجتماعی به شیوه نمونه گیری نظری و هدفمند جمع آوری شده است. یافته های پژوهش نشان داد فقدان روندهای پایدار برای تولید منابع مالی،چالش های جذب و مدیریت منابع انسانی، کمبود سرمایه اجتماعی و نبود انگیزه های مشترک واقعی، چالش های برنامه ریزی و نظارت، نگاه حداقلی و نبود دید کلان و جامع نسبت به مسایل اجتماعی از مهمترین چالش های درونی سمن ها بوده است. همچنین نتایج پژوهش نشان داد مقوله های رابطه با جامعه و شهروندان، رابطه با سایر سمن ها، و رابطه با دولت از چالش های برون سازمانی سمن ها بوده است. نتایج پژوهش نشان داد پیامد ضعف قوانین تأسیس سمن و ناهماهنگی دستگاه های دولتی متولی، وابستگی مالی و عدم استقلال از دولت، بی اعتمادی دوطرفه میان دولت و سمن ها، فقدان رویکرد منسجم و یکدست سمن ها به دولت، عدم گشودگی نهادهای دولتی و ضعف سیستم اداری و مشخص نبودن معیارها و سازوکار نظارتی دولت منجر به چالش در رابطه بین سمن ها با دولت شده است.
۵.
کلید واژه ها:
هویت زنان آموزش عالی دانشگاه ایرانی تغییرات فرهنگی هویت مدرن
توسعه مراکز آموزش عالی، تقاضا و رقابت برای حضور زنان در دانشگاه و زمینه های آگاهی آنها از حقوق خود را افزایش داده است. تجربه فضای دانشگاهی، از طریق ایجاد خرده فرهنگی که در نهاد اجتماعی دانشگاه جریان دارد، با تاثیر بر ساختار فکری، هویتی و شخصیتی زنان، نقش سازنده ای در آگاهی بخشی و برساخت صورتبندی جدید از هویت زنان داشته است. تحول دیدگاهی که منجر به ایجاد هویت بازاندیشانه است؛ هویتی که دایما در خویشتن، بازنگری انتقادی دارد. در این پژوهش با استفاده از رویکردهای مردم نگارانه و تکنیک نظریه زمینه ای به فرایند برساخت هویت جدید زنان با تاکید بر زنان متاهل و شاغل و دانشجو پرداخته شده است. نتایج نشان می دهد که پیامد تحصیلات عالی برای زنان در حین انجام وظایف سنتی و خانه داری، کسب مهارت و بینش هایی متفاوت از گذشته و نظام فکری و ارزشی نو و ترکیبی از نقش های سنتی و جدید است که منجر به بر ساخت هویتی تلفیق شده با خصلت فردگرایی خود مدار و بازاندیش در دو ساختار اولیه و ثانویه شده است که زمینه های تغییر سبک زندگی فردی و اجتماعی آنها را از طریق استراتژیهای بازنگری شده فراهم می نماید. از این لحاظ دانشگاه نقش محوری در کارگزاری تغییر را دارد.
۶.
کلید واژه ها:
عرفی گرایی نگرش به فرزند منافع و هزینه های فرزند ارزش های خانواده
کاهش مستمر و اساسی میزان باروری کل در ایران طی سه دهه ی گذشته، محققان را به سمت بررسی عوامل موثر بر باروری سوق داده است. در این میان، کاهش دینداری و افزایش عرفی شدن جوامع به عنوان یکی از عوامل موثر بر بارداری مورد توجه محققان قرار گرفته است. مطالعه ی حاضر سعی کرده به مدد نظریه ارزش های سنتی/ عرفی عقلایی اینگلهارت، نظریه انتقال دوم جمعیتی لستاق و وندکا، نظریه دگرگونی صمیمیت و خانواده هتلی، نظریات عرفی شدن و باروری به تبیین رابطه تمایل به ارزش های عرفی و نگرش به فرزند بپردازد. روش اجرای این تحقیق پیمایش (کمی)؛ ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه؛ جامعه ی آماری، زوجین 15- 49 ساله تهرانی و نمونه تحقیقی، 400 زوج 15- 49 ساله تهرانی است. نتایج تحقیق بیانگر آن است که 88 درصد افراد جامعه دارای جهت گیری های عرفی در حد زیادی هستند. علاوه بر این دین به صورت خصوصی درمیان مردم دارای پذیرش زیادی است؛ اما در عرصه عمومی کارکردهای خود را از دست داده است. از نظر پاسخ گویان فرزندان منافع احساسی کمی برای والدین دارند و منافع تقویت خود،کسب هویت و تداوم خانواده در حد کمی از طریق فرزند تامین می شود. فرزندان هزینه های احساسی، محدودیت، زحمات جسمی، هزینه خانوادگی تقریبا زیادی برای والدین ایجاد می کنند. در نهایت فرضیه اصلی تحقیق تایید شد. به این معنا که بین عرفی گرایی و نگرش به فرزند رابطه معنادار و معکوسی وجود دارد.
۷.
کلید واژه ها:
ایران گردشگری موسیقی گردشگری فرهنگی موسیقی مقامی گراندد تیوری
موسیقی مقامی از جمله انواع موسیقی است که بیشترین نزدیکی را با فرهنگ جامعه میزبان دارد. مطالعه حاضر با استفاده از روش گراندد تیوری ساختارگرا به بررسی این گونه از موسیقی در راستای جذب گردشگران فرهنگی می پردازد. در گردآوری داده ها از تکنیک های متعددی مانند مصاحبه، مشاهده، مشاهده ی آنلاین و گردآوری اسناد و متون در چهارچوب روش گراندد تیوری و به روش نمونه گیری هدفمند جمع آوری شده است. مصاحبه شوندگان این پژوهش را کارشناسانی تشکیل داده اند که با موسیقی مقامی ایران آشنایی داشته و در حوزه ی گردشگری نیز فعالیت دارند. داده های حاصل از مصاحبه با کارشناسان، با کمک نرم افزار اِن ویوُ[1] کدگذاری سه گانه ی باز، محوری و انتخابی شد و از میان داده ها 72 مفهوم و 6 مقوله به دست آمد. "تبدیل شدن به جاذبه ی فرهنگی" به عنوان مقوله ی مرکزی انتخاب شد و سپس با استفاده از مدل پارادایمی، نظریه ی خودبنیاد ارایه شد. سه دسته عوامل مداخله گر شامل عدم آگاهی و شناخت، مشکلات زیرساختی و موانع حاکمیتی شناسایی گردید. طراحی رویدادهایی با محوریت موسیقی مقامی، برگزاری جشنواره های مشترک با کشورهای هم زبان به واسطه ی تشابهات فرهنگی، اشاعه ی موسیقی خیابانی و یا اجرای موسیقی مقامی در اماکن عمومی و طراحی بسته های سفر با محوریت موسیقی مقامی از جمله راهکارهای توسعه گردشگری موسیقی است. [1] - NVIVO
۸.
کلید واژه ها:
درآمدهای نفتی دولت ضعیف دولت رانتیر نهادهای اجتماعی چارچوب نهادی
کشور ایران از دهه ی۴۰ به بعد عمده ی درآمد خود را از نفت به دست آورده است. در این پژوهش اثر سیاست های دولت بر نهاد بوروکراسی را در دو دوره ۱۳۵۶-۱۳۵۲ و ۱۳۸9-۱۳۸۴ بررسی می کنیم. هدف ما شناخت عللی است که باعث می شود، در این دو دوره به رغم اختلافات ایدیولوژیکی، ساختاری و تاریخی در زمان شوک های قیمتی نفت تصمیمات یکسانی اتخاذ کرده و این سیاست ها نیز نتایج یکسانی در نهاد بوروکراسی به بار می آورند. در این پژوهش از نظریه دولت ضعیف کشورهای نفتی تری لین کارل مبنی بر وجود چارچوب نهادی ضعیف دولت ها که به طور تاریخی شکل گرفته، به منظور تبیین مسیله استفاده کرده و از نظریه دولت رانتیر به عنوان علت لازم و نه کافی بهره برده ایم. روش این پژوهش، روش تطبیقی تاریخی است. از تکنیک وابستگی به مسیر در بررسی تاریخی دولت ضعیف و برای مقایسه یافته های تحقیق از جدول توافق میل استفاده کرده ایم. یافته ها نشان می دهد که در هر دو دوره سیاست ها و نتایج یکسانی در نهاد بوروکراسی اتفاق می افتد. با بررسی تاریخی مسیله دولت ضعیف، به عنوان علت اصلی، و وجود دولت رانتیر و عامل چند برابر شدن قیمت های نفت، به عنوان علل لازم اما نه کافی، تبیین کننده مسیله مورد نظر هستند.
۹.
کلید واژه ها:
اشتغال زنان خانواده گرایی فردگرایی عقلانیت مدرنیته
تحولاتی که در غرب تحت عنوان مدرنیته اتفاق افتاده، پیامدهایی را در سایر نقاط جهان به جای گذاشته که ممکن است در بستر جامعه برای آن فرهنگ سازی نشده باشد. کشور ایران نیز از آن امر مستثنا نیست. خانواده گرایی که از مهمترین ارزشهای وابسته به هر فرهنگی است، به نگرش های وفاداری، اعتماد و همکاری در بین اعضای خانواده تاکید می توان، در جوامع مختلف در حال تغییر است. این پژوهش با روش پیمایش و با ابزار پرسشنامه (پرسشنامه استاندارد خانواده گرایی و پرسشنامه محقق ساخته) انجام گرفت. حجم نمونه برابر 665 نفر تعیین و با استفاده از نمونه گیری سهمیه ای، سهم هر منطقه از شهر مشخص و نمونه ها در هر منطقه به صورت تصادفی انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با کمک نرم افزار اس پی اس اس انجام شد. برای تحلیل داده ها از رگرسیون و تحلیل مسیر استفاده گردید. بر اساس یافته ها مشخص شد که بین مدرنیته و خانواده گرایی رابطه معنی دار وجود دارد. هر چند عقلانیت و فردگرایی و نگرش مثبت به اشتغال زنان به عنوان ابعاد مدرنیته در جامعه روند رو به رشد دارد، لکن خانواده گرایی بالا می باشد و خانواده به حیات خود ادامه می دهد.
۱۰.
کلید واژه ها:
اثربخشی اثربخشی مدرسه آموزش شهروندی توسعه شایستگی های شهروندی
این پژوهش با هدف بررسی نقش اثربخشی مدرسه در توسعه شایستگی های شهروندی دانش آموزان از دیدگاه معلمان انجام شد. برای این منظور، 260 نفر از معلمان دبیرستان های دخترانه ناحیه دو شهر کرمان به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند که به دو پرسشنامه اثربخشی مدرسه و توسعه شایستگی های شهروندی پاسخ دادند. برای تعیین پایایی پرسشنامه ها از آلفای کرونباخ استفاده شد که به ترتیب 91/0 و 90/0 برآورد گردید و روایی پرسشنامه ها با استفاده از روایی محتوا و تحلیل عاملی تأیید شدند. یافته ها نشان داد که بین اثربخشی مدرسه و توسعه شایستگی های شهروندی دانش آموزان رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. همچنین تمامی شش مؤلفه؛ 1) سنجش یادگیری، 2) رهبری مدرسه و کلاس، 3) مشارکت دانش آموزان، 4) برنامه درسی، تدریس و یادگیری، 5) برنامه ریزی تحصیلی و شغلی و 6) ارتباط خانه، مدرسه و جامعه با توسعه شایستگی های شهروندی دانش آموزان رابطه مثبت و معنادار دارند. نتایج تحلیل رگرسیون بیانگر آن بود که از بین مؤلفه های اثربخشی مدرسه؛ 1) ارتباط مدرسه، خانه و جامعه،2) مشارکت دانش آموزان، 3) برنامه درسی، تدریس و یادگیری و 4) برنامه ریزی تحصیلی و شغلی به ترتیب بیشترین توانایی را در پیش بینی توسعه شایستگی های شهروندی دانش آموزان دارند (45/0= ). سرانجام، نتیجه گیری شد که مدارس نقش مهمی در توسعه شایستگی های شهروندی دانش آموزان دارند.
۱۱.
کلید واژه ها:
برساخت گرایی اجتماعی بازاندیشی به گذشته رفاه طلبی گسست ارزش های بین نسلی مدل پارادایمی
هدف پژوهش حاضر شناخت تفاوت ارزشی بین نسل جوان و بزرگ سال با استفاده از رویکرد برساخت گرایی اجتماعی در بین ساکنان شهرستان رودبار جنوب می باشد. روش پژوهش، کیفی و داده های کیفی با استفاده از تکنیک مصاحبه عمیق گردآوری و جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات و ارایه نظریه نهایی از استراتژی نظریه زمینه ای استفاده گردیده است. بر اساس روش نمونه گیری هدفمند و نیز معیار اشباع نظری، 27 نفر (15 جوان و 12 بزرگ سال) از جامعه مورد مطالعه در این پژوهش مشارکت داشتند که فهم و درک آن ها نسبت به تفاوت ارزشی بین نسلی مورد بررسی قرار گرفت؛ به منظور بررسی تفاوت ارزش های بین نسلی، ابتدا جهت گیری ارزش های جوانان و بزرگ سالان مشخص و سپس در قالب یک مدل پارادایمی به تفاوت ارزشی پرداخته شد؛ بر اساس یافته های پژوهش پدیده ی «ارزش های رفاه طلبانه»، مقوله محوری جوانان و پدیده ی «بازاندیشی معطوف به گذشته» به عنوان مقوله محوری بزرگ سالان تعیین و مقوله هسته ای پژوهش «گسست و طرد ارزش های بین نسلی» انتخاب گردید. در حالت کلی می توان گفت، باوجود شرایط و موقعیت های تقریباً یکسان بین دو نسل، نوع واکنش به موقعیت های مشابه متفاوت است. گرایش جوانان به ارزش های مدرن و مادی ناشی از جدا افتادگی جوانان از ارزش های نسل پیشین به مرور افزایش یافته است و نوعی گسست و طرد ارزشی در بین دو نسل شکل گرفته است.
۱۲.
کلید واژه ها:
مسئولیت اجتماعی نظام بانکی سرمایه اجتماعی اعتماد مشارکت
این تحقیق از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد و به بررسی رابطه میان متغیرهای تحقیق شامل فعالیتهای داخلی و خارجی مسیولیت اجتماعی نظام بانکی بعنوان متغیرهای مستقل و ابعاد سرمایه اجتماعی شامل اعتماد و مشارکت بعنوان متغیر وابسته در شهر تهران می پردازد. جامعه آماری تحقیق حاضر مشتریان با تعداد نامحدود و حجم نمونه 384 نفر و کارکنان بانک ملت در واحدهای صف شهر تهران به تعداد 4242 نفر و حجم نمونه 352 نفر می باشد. روش نمونه گیری مشتریان نمونه گیری در دسترس و کارکنان روش خوشه ای تعیین گردید. نتایج تحقیق حاکی از وجود رابطه مثبت و معنادار میان متغیرهای تحقیق بوده و با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی، مدل ابعاد داخلی و خارجی مسیولیت اجتماعی نظام بانکی تایید شد. مقایسه میانگین ابعاد مسیولیت اجتماعی نظام بانکی حاکی از پایین بودن بعد بشردوستانه نسبت به سایر ابعاد فعالیتهای خارجی و بعد عدم تبعیض نسبت به سایر ابعاد فعالیتهای داخلی مسیولیت اجتماعی نظام بانکی می باشد.
