انتظام اجتماعی

انتظام اجتماعی

انتظام اجتماعی سال دهم تابستان 1397 شماره 2 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

عوامل مؤثردر ایجاد رفتارهای وندالیستی شهروندان سمنانی در بافت های فرسوده شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: وندالیسم برنامه ریزی شهری بافت فرسوده شهر سمنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۴ تعداد دانلود : ۲۶۴
زمینه و هدف: در اکثر شهرهای ایران بافت کهن و تاریخی وجود دارد که در برنامه ریزی شهری مؤثر است. بررسی عوامل مؤثر در بروزرفتارهای وندالیسمی شهروندان در بافت فرسوده شهر سمنان از اهداف اصلی پژوهش حاضر می باشد.<br /> روش شناسی: روش ﺗﺤﻘﯿﻖ در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ از ﻧﻮع ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ و اﺑﺰار ﭘﮋوﻫﺶ ﭘﺮﺳﺸ ﻨﺎﻣﻪ اﺳ ﺘﺎﻧﺪارد ﺑ ﻮده است، ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری شامل اﻓﺮاد بالای 18 سال ساکن در بافت تاریخی شهر سمنان می باشد که ﻧﻤﻮﻧﻪ ای 130 ﻧﻔﺮه از ﻃﺮﯾﻖ ﻓﺮﻣﻮل ﮐﻮﮐﺮان اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه اﻧﺪ و با استفاده از نرم افزار spss و تکنیک معادلات ساختاری مورد سنجش قرار گرفت.<br /> یافته ها: در بافت فرسوده شهر سمنان با احتمال (اطمینان) 95 درصد از بین کلیه عوامل مؤثر، بین «میزان رفتارهای وندالیسم شهروندان» و «عوامل کالبدی» رابطه معنی داری مثبت وجود دارد و وزن رگرسیونی استاندارد شده بین متغیرها برای مدل نظری تحقیق 081/1 است که بالاترین عدد بین عوامل دیگر می باشد.<br /> نتیجه گیری: تغییرات عملکرد میزان رفتارهای وندالیسمی بیشترین وابستگی را به عوامل کالبدی شامل بافت متروکه شهری، قرارگیری دور از انظار عمومی، عدم پیوند ارتباطی با فضاهای نمایان، فاقد نورگیری مناسب و همسایگی محل های تردد و کمترین وابستگی را به عوامل اقتصادی دارد.
۲.

مطالعه رابطه سرمایه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی (پیمایش شهر کرج)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: احساس امنیت اجتماعی سرمایه احتماعی اعتماد اجتماعی مشارکت اجتماعی شهر کرج

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۹ تعداد دانلود : ۵۳۴
زمینه و هدف: احساس امنیت اجتماعی از جمله مقولات مهم در هر جامعه ای به شمار می رود و مقدمه ای لازم برای حیات هر نظام سیاسی و اجتماعی است. احساس امنیت، پدیده ای روان شناختی- اجتماعی است که دارای ابعاد گوناگونی می باشد.<br /> روش شناسی: پژوهش حاضر به بررسی ارتیاط سرمایه اجتماعی و احساس امنیت اجتماعی در شهر کرج می پردازد. این پژوهش از نوع پیمایشی بوده و جامعه آماری آن را کلیه افراد بالای 15 سال سن را تشکیل می دهند. برای تعیین حجم نمونه آماری تحقیق از فرمول کوکران استفاده شده و بر این اساس 315 بر اساس نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند.<br /> یافته ها و نتیجه گیری:   یافته های پژوهش نشان می دهد که متغیر احساس امنیت اجتماعی در شهر کرج پایین تر از حد متوسط است. نتایج جدول همبستگی دو متغیره همچنین بیانگر آن است که بین اعتماد فردی و مشارکت عینی و احساس امنیت اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین  نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای مستقل 13 درصد از متغیر وابسته را تبیین می کنند.
۳.

عوامل اجتماعی مؤثر بر احساس امنیت اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت اجتماعی احساس امنیت اجتماعی آگاهی اجتماعی رضایت اجتماعی اعتماد اجتماعی مشارکت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۲ تعداد دانلود : ۸۲۵
زمینه و هدف: پژوهش حاضر به منظور بررسی دیدگاه شهروندان اراکی در رابطه با تأثیر عوامل اجتماعی بر احساس امنیت اجتماعی انجام شده است. در واقع هدف اصلی پژوهش حاضر «تبیین عوامل اجتماعی مؤثر بر احساس امنیت اجتماعی» می باشد.<br /> روش: پژوهش حاضر در سطح تبیینی است که با روش پیمایش انجام شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه شهروندان اراکی در سال 1396 بود. انتخاب نمونه به روش نمونه گیری خوشه ای صورت گرفته است. تکنیک های جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته می باشد که در حجم نمونه 384 نفر اجرا و برای سنجش احساس امنیت اجتماعی، از پرسشنامه استاندارد احساس امنیت، استفاده شده است.<br /> یافته ها: براساس یافته های پژوهش مؤلفه های اجتماعی تأثیرگذار بر احساس امنیت اجتماعی به ترتیب عبارت اند از: عملکرد ناجا، آگاهی اجتماعی، رضایت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، پایگاه اجتماعی، مشارکت اجتماعی و منشأ اجتماعی.<br /> نتیجه گیری: پلیس ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﺑﺰار ﮐﻨﺘﺮل ﺑﯿﺮوﻧﯽ اﻓﺮاد؛ روابط و مناسبات اجتماعی نیز با افزایش آگاهی های اجتماعی؛ رفع تبعیض و بی عدالتی، فقر و فساد از جامعه که رضایت مندی اجتماعی را بهبود می بخشد؛ ﺗﺮاکﻢ ارﺗﺒﺎﻃی با بهبود اﻋﺘﻤﺎد اجتماعی؛ ایجاد شرایط به منظور جذب گرایش های مختلف به جذب در پایگاه های اجتماعی؛ ترویج و تبلیغ نقش های اجتماعی به منظور تقویت مشارکت اجتماعی؛ ﺗﻌﺪد ﺷﺒﮑﻪ ﻫﺎی ﻣﺸﺎرﮐﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و نیز جلوگیری از قطبی شدن هنجارها؛ تضاد هنجاری؛ ناپایداری هنجاری؛ ضعف هنجاری و بی هنجاری در جامعه در راستای منشاء اجتماعی؛ جملگی به بهبود ضریب احساس امنیت اجتماعی کمک خواهند نمود.
۴.

تحلیل مضمون الزامات تحققِ امنیت انتظامی در اندیشه فرماندهی معظم کل قوا(مدظله العالی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نیروی انتظامی فرماندهی معظم کل قوا تحلیل مضمون قانون گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۶ تعداد دانلود : ۵۴۲
زمینه و هدف: نیروی انتظامی به سبب وظایف سنگین و درخور اهمیت خود، از یک سو؛ و تعامل مستقیم و بی واسطه با مردم، از سوی دیگر؛ از نقشی منحصربه فرد در میان سازمان های تأمین کننده امنیت برخوردار است. از این رو، این پژوهش به منظور تحلیل مضمونِ الزامات تحقق امنیت انتظامی در اندیشه فرماندهی معظم کل قوا(مدظله العالی) شکل گرفته و می کوشد تا به این پرسش اساسی پاسخ گوید که از نظر ایشان تحقق امنیت انتظامی از منظر معظم له بر چه الزاماتی استوار است؟ روش شناسی: داده های پژوهش شامل کلیه بیانات فاقد طبقه بندی فرماندهی معظم کل قوا(مدظله العالی) در دیدار با فرماندهان ناجا و دانشجویان دانشگاه علوم انتظامی(امین) از فروردین ماه 1390ه.ش تا مهرماه 1396ه.ش می باشد که با بهره گیری از روشِ «تحلیل مضمون» و در چارچوب، نرم افزار MAXQDA مورد بررسی قرار گرفته است. برای سنجش روایی از آزمون اعتبار محتوا بهره گرفته شده است؛ بدین منظور، یافته های حاصل از این پژوهش در اختیار تعدادی از صاحب نظران قرار گرفت و نظرات ایشان جهت اصلاح مضامین مستخرج درباره سئوال پژوهش مورد استفاده واقع شد. همچنین، برای محاسبه پایایی داده ها از روش هولستی استفاده گردید؛ در نتیجه، با توجه به رقم حاصل که برابر با 89/0 است، پایایی نتایج پژوهش پیش رو مورد تأیید قرار گرفت. یافته ها و نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان می دهد که از منظر فرماندهی معظم کل قوا(مدظله العالی) نیروی انتظامی به منظور ایجاد، استقرار و عمومیت بخشیدن به برجسته ترین نیاز ملی که همانا امنیت است، مستلزم حفظ و تقویت ارزش های دینی در بُعد نگرشی، نوآوری به ویژه در عرصه علمی در بُعد دانشی، و اقتدار، قانون گرایی و انضباط در بُعد توانشی می باشد.
۵.

بررسی تأثیر سرمایه فرهنگی بر احساس امنیت شهروندان شهرستان های استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت اجتماعی امنیت فرهنگی امنیت سیاسی امنیت اقتصادی سرمایه فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۳ تعداد دانلود : ۴۰۴
زمینه و هدف: هدف اصلی این پژوهش بررسی میزان احساس امنیت در شهروندان 18 ساله و بالاتر مراکز شهرستان های استان مازندران چه اندازه است. همچنین در این پژوهش سعی می شود تا تأثیر سرمایه فرهنگی و ابعاد آن بر احساس امنیت مورد مطالعه قرار گیرد. روش شناسی: این پژوهش با روش پیمایش اجرا شده است. جامعه آماری این پژوهش تمامی شهروندان 18 سال و بالاتر استان مازندران می باشد. حجم نمونه پژوهش شامل 1100 نفر می باشد که با استفاده از روش نمونه گیری متناسب با حجم انتخاب شده اند. یافته ها: یافته های حاصل از رگرسیون خطی چند متغیره به روش گام به گام نشان داده است که متغیر سرمایه فرهنگی عینیت یافته (332/0) و متغیر سرمایه فرهنگی تجسم یافته (139/0) به ترتیب، بیشترین و کمترین تأثیر را بر متغیر احساس امنیت دارند. باید اضافه نمود که از بین سه متغیر وارد شده به معادله رگرسیونی (سرمایه فرهنگی عینیت یافته، سرمایه فرهنگی نهادینه شده، سرمایه فرهنگی تجسم یافته)، هر سه متغیر در معادله باقی مانده است. لازم به ذکر است که تأثیر تمام متغیرهایی که در معادله باقی مانده اند (سرمایه فرهنگی عینیت یافته، سرمایه فرهنگی نهادینه شده، سرمایه فرهنگی تجسم یافته) بر متغیر وابسته احساس امنیت مثبت است. نتیجه گیری: سرمایه فرهنگی (سرمایه فرهنگی عینیت یافته، سرمایه فرهنگی تجسم یافته، سرمایه فرهنگی نهادینه شده) دارای تاثیر مثبت بر احساس امنیت (امنیت اجتماعی، امنیت فرهنگی، امنیت سیاسی، امنیت اقتصادی) می باشد.
۶.

اقدامات پلیس در پیشگیری از وقوع جرایم کودکان و نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پلیس جرایم کودکان و نوجوانان پیشگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۶ تعداد دانلود : ۴۱۸
زمینه و هدف: افزایش آمار جرایم مربوط به کودکان و نوجوانان بین جوامع مختلف در سال های اخیر یکی از آسیب های جدی است که جوامع را تهدید می کند به گونه ای که کشورهای جهان نیز به عنوان یک چالش جدی از آن یاد می کنند. از طرفی با توجه به نوع مأموریت و نقش پلیس در این بین، بایستی توجه جدی به این مهم داشته و درکنار سایر نهادهای مسئول نقش مهمی ایفا نماید. این پژوهش به جایگاه پلیس در پیشگیری از این جرایم می پردازد. روش شناسی: روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای است و با توجه به اهمیتی که جرایم اطفال و نوجوانان از نظر امنیتی دارد، سعی شده که به تبیین و تشریح پیشگیری این جرایم توسط پلیس پرداخته شود. یافته ها و نتایج: با توجه به این که پیشگیری از وقوع جرایم یکی از اهداف اصلی پلیس می باشد به همین منظور بایستی علاوه بر مداخله های سنتی اقدامات جدید و مبتنی بر روش های نوین پیشگیری از قبیل اجتماعی و موقعیت مدار و... را در این زمینه بعمل آورد. پلیس می تواند با تعامل و همکاری با سازمان ها، نهادها، مدارس، خانواده ها، کودکان و نوجوانان با هدف جامعه پذیری و همچنین اقدام در زمینه آموزش و آگاه سازی اطفال و نوجوانان به منظور تقویت حس کنترل درونی از وقوع جرایم توسط کودکان و نوجوانان به مقابله جرم اطفال و نوجوانان بپردازد.
۷.

نقش آینده پژوهی در پیشگیری از سرقت منزل و خودرو (با تأکید بر روش سناریو نگاری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرقت سناریو پیشگیری آینده پژوهی سرقت منزل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۵ تعداد دانلود : ۳۹۴
زمینه و هدف: سرعت تغییرات در تمامی زمینه ها آنچنان سرسام آور است که دیگر نمی توان با روش های سنتی پدیده ها و روش ها جدید برخورد کرد، این تغییرات در روش های ارتکاب جرایم نیز به وضوح دیده می شود، لذا برای برخورد با آنها نیازمند روش های جدید هستیم. بنابراین این پژوهش با هدف، بررسی نقش آینده پژوهی در پیشگیری از سرقت خودرو و منزل انجام شده است.<br /> روش شناسی: پژوهش حاضر از منظر هدف، کاربردی بوده و از نظر روش اجرا، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری تحقیق شامل 40 نفر از افسران پلیس آگاهی شهرستان میامی و شاهرود می باشد که به صورت تمام شمار مورد بررسی قرار گرفته است. روش گردآوری داده ها، کتابخانه ای و پیمایشی است که از ابزارهای فیش نویسی، مصاحبه و پرسشنامه محقق ساخته استفاده شده است.<br /> یافته ها و نتیجه گیری: براساس نتایج بدست آمده در زمینه عوامل امنیتی؛ توجه به امنیت سایت ها و محیط های مجازی و سایبری، در زمینه عوامل اقتصادی؛ فقر و بیکاری، در زمینه عامل جغرافیایی و محیطی؛ نصب دوربین و دزدگیر و سپس کنترل حاشیه نشین ها و ساخت وسازهای استاندارد، در عوامل اجتماعی و فرهنگی؛ دسترسی به مواد مخدر و الکلی و سپس توجه همسایگان و افراد محل به حضور افراد غریبه و بعد از آن، توجه به خانه های مجردنشین به ترتیب به عنوان عوامل مهم پیشگیری از سرقت انتخاب شدند و در نهایت براساس نتایج تحقیق، عامل اقتصادی مهم ترین عامل سرقت است و برای پیشگیری از سرقت ها باید به معیارهای اقتصادی توجه بیشتری شود.
۸.

تأثیر آموزش مهارت جرأت ورزی بر آسیب های اجتماعی در بین نوجوانان (مطالعه عوامل خطرساز رفتارهای پرخطر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: آسیب های اجتماعی عوامل خطرساز مهارت جرأت ورزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۱ تعداد دانلود : ۳۳۰
زمینه و هدف: در بسیاری از نوجوانان، میل شدیدی برای برقراری ارتباط ثمربخش وجود دارد، ولی اغلب در برخوردها و ارتباطات با دیگران، ناتوان هستند و این ناتوانی ناشی از کمبود مهارت جرأت ورزی در بین نوجوانان است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر مهارت جرأت ورزی بر آسیب های اجتماعی در بین نوجوانان می باشد. روش شناسی: به منظور پاسخ دهی به سوال اصلی پژوهش از روش تحقیق آزمایشی و طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. به همین منظور، جهت شناسایی نوجوانان دارای رفتارهای پرخطر در ابتدا سه خرده مقیاس از مقیاس خطرپذیری نوجوانان ایرانی تهیه شده توسط زاده محمدی، احمدآبادی، حیدری(1390) در بین نوجوانان اجرا شد. پس از مشخص شدن نوجوانان دارای رفتارهای پرخطر از بین آنان 60 نفر که دارای بالاترین میانگین رفتارهای پرخطر هستند انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه 30 نفره تقسیم شوند. پس از اجرای پیش آزمون 8 جلسه آموزشی برگزار و در یک زمان پس آزمون بر روی گروه آزمایش و کنترل اجرا گردید. یافته ها و نتیجه گیری: نتایج آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره پس از بررسی مفروضه های این آزمون نشان داد تفاوت معنی داری در ترکیب خطی متغیرهای وابسته بین دو گروه آزمایش و کنترل وجود دارد و 74% از تغییرات آسیب های اجتماعی(عوامل خطرساز رفتارهای پرخطر) توسط مداخله آموزشی مهارت جرأت ورزی قابل تبین است.
۹.

تبیین نقش پلیس ترمیمی در شرمساری پیشگیرانه از تکرار جرم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پلیس جامعه محور پلیس ترمیمی عدالت ترمیمی شرمساری بازپذیرکننده تکرار جرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۳ تعداد دانلود : ۳۷۸
زمینه و هدف: یکی از مشکلات جوامع امروزی افزایش پدیده بزهکاری و تکرار آن می باشد. یکی از سازمان های مهم در زمینه مبارزه با بزهکاری، سازمان پلیس است. پلیس به دلیل برخورد اولیه با بزهکاران در زمینه پیشگیری از تکرار بزهکاری می تواند نقش بسزایی ایفا کند. یکی از اقدامات پلیس در این راستا، استفاده از برنامه پلیس ترمیمی است. پلیس ترمیمی برنامه ای است که در اختیار پلیس جامعه محور قرار می گیرد تا از طریق عملکرد خاص خود، بتواند به پیشگیری از تکرار جرایم بپردازد. لذا با توجه به این که پژوهش هایی در مورد پلیس جامعه محور انجام گرفته اما پژوهشی در زمینه پلیس ترمیمی صورت نگرفته در این پژوهش به این موضوع پرداخته شده است.<br />  روش شناسی: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه اجرا توصیفی-تحلیلی است. داده ها به شیوه اسنادی و کتابخانه ای از کتاب ها، مقاله ها و ترجمه ها استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.<br /> یافته ها و نتایج: نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که پلیس سنتی با اقدامات سرکوب گرانه خود در تأمین هدف مبارزه با جرایم موفق عمل نکرده است. بدین معنا که اقدامات انجام گرفته توسط پلیس و سیستم رسمی رسیدگی، برچسب مجرمانه ای به بزهکار الصاق می کند که اصلاح و بازگشت وی به جامعه را با مشکل روبه رو می کند در نتیجه، این امر منجر به تکرار جرایم می گردد. در حالی که پلیس، در رویکرد جدید جامعه محوری خود از مشارکت مردم در تأمین نظم و امنیت و مبارزه با جرایم استفاده می کند. در این راستا برنامه جدیدی به نام پلیس ترمیمی به پلیس جامعه محور ارائه می شود در این برنامه پلیس با استفاده از روش های ترمیمی مانند میانجیگری و نشست و با مشارکت جامعه، بزهکار و بزه دیده را در کنار هم قرار می دهد تا از طریق مسئولیت پذیری و ایجاد شرمساری بازپذیرکننده در بزهکار از تکرار جرایم پیشگیری کند. 
۱۰.

خلاءهای قانونی پلیس در ایستگاه های بازرسی انتظامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایست و بازرسی بازرسی بدنی بازرسی انتظامی خودرو خلاءهای قانونی پلیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۷ تعداد دانلود : ۱۲۲۹
زمینه و هدف: قانون آیین دادرسی کیفری 1392، نقش بسیار مهمی را در ایجاد توازن بین حقوق فردی و اجتماعی افراد جامعه با حقوق حاکمیتی ایفا می کند. لیکن آنچه مبرهن است؛ تحولات پرشتاب اجتماعی، افزایش دامنه و سرعت انتقال جرایم، تغییر و پیچیدگی شگردهای ارتکاب جرم و نیز ورود جرایم نوظهور به عرصه اجتماعی مسیر اجرای قوانین را با چالش هایی مواجه می سازد که در تدوین از افق فکری دور مانده اند و خلاءهای قانونی ناشی از عدم پیش بینی تمام زوایای دور و نزدیک توسط قانونگذار، پلیس را نیز به عنوان یکی از دستگاه های امنیت ساز و مجری قانون با چالش های عمده ای به خصوص هنگام برخورد با مواردی از جرایم غیرمشهود و مشکوک در بازرسی بدنی اشخاص و نیز بازرسی انتظامی خودرو مواجه می سازد. هدف اصلی این پژوهش شناسایی خلاءهای قانونی پلیس در ایست و بازرسی انتظامی نفر و خودرو می باشد. روش: این پژوهش در محدوده مکانی فرماندهی انتظامی استان اردبیل انجام گرفته و جامعه آماری آن به تعداد 68 نفر، شامل کلیه کارکنان محورهای ایست بازرسی استان اردبیل می باشد. به دلیل محدودیت جامعه آماری و به منظور پایایی و روایی پژوهش با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته، کارکنان پلیس های موادمخدر، پلیس آگاهی، کارکنان مبارزه با قاچاق کالا و کارشناسان خبره انتظامی و پلیس پیشگیری استان نیز مورد پرسش واقع گردیده اند. یافته ها و نتایج: یافته ها نشان می دهد که در بازرسی  بدنی اشخاص، وسایل نقلیه و ... خلاء های قانونی در ایستگاه های ایست و بازرسی وجود دارد. هماهنگی قضایی برای انجام بازرسی بدنی هنگام مواجهه با افراد مظنون، وجود برداشت های ناهمگون درباره آمران به معروف و ناهیان از منکر مبنی بر حریم خصوصی بودن یا نبودن داخل خودروهای شخصی، نامعلوم بودن وضعیت اموال مکشوفه غیرمجاز بلاصاحب، مهم ترین چالش های ایست بازرسی در قانون جدید آیین دادرسی کیفری می باشد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۵