درخت حوزه‌های تخصصی

بیشتر اعضای خوشه های صادراتی کشور را بنگاههای کوچک و متوسط تشکیل می دهند. بررسی پژوهش ها نشان می دهد تاکنون چارچوب منسجمی در خصوص توسعه بین المللی خوشه های صادراتی کشور ارائه نشده است، از این رو پژوهش حاضر با توجه به عدم موفقیت فراگیر خوشه های صادراتی کشور در بازارهای بین المللی با تاکید بر رویکرد اکتشافی و بهره گیری از نظرات خبرگان این حوزه و استفاده از روش مدل سازی ساختاری تفسیری، الگویی برای بکارگیری استراتژی رقابتهمکارانه در بین المللی سازی خوشه های صادراتی کشور ارائه نموده است. پژوهش حاضر در حوزه بکارگیری استراتژی رقابتهمکارانه هم از نظر توسعه چارچوب و هم به لحاظ روش شناسی دارای نوآوری است. این پژوهش در سال 1397 انجام گردیده و با معرفی پانزده عامل موثر، الگوی پیشنهادی را در سه سطح مختلف توسعه داده است. مطابق با این الگو با اولویتترین عوامل تاثیرگذار در توسعه بین المللی خوشه های صادراتی کشور دو عامل شناخت عمومی خوشهها از محیط بازارهای صادراتی و انعقاد قرارداد و تفاهمنامه های تجاری بین المللی توسط آنها می باشد که در سطح سوم الگوی پیشنهادی قرار دارند، درحالیکه سه عامل سطح دوم یعنی مدیریت تعارضات اعضای خوشه، تحلیل روندهای موجود در بازارهای بین المللی و تحلیل جذابیت های بازارهای بینالمللی توسط خوشه در درجه اهمیت بعدی نسبت به دو عامل قبلی قرار دارند. ده عامل تعیین شده در سطح اول الگوی پیشنهادی از جمله تدوین استراتژی و برنامه های عملیاتی صادرات، توسعه فرهنگ همکاری و کارگروهی و ... از اولویتهای بعدی در این زمینه محسوب میشوند.

پژوهش حاضر به طراحی و تبیین مدل برندسازی کارآفرینانه در کسب و کارهای کوچک و متوسط صنایع غذایی ایران می پردازد. این مطالعه با درک نقش و اهمیت برندسازی کارآفرینانه در بنگاه های کوچک و متوسط و با توجه به ضعف مطالعات پیشین در خصوص معرفی یک مدل برند کارآفرینانه مناسب در این بنگاه ها اجرا گردید. بدین منظور از چارچوب پژوهشی آمیخته اکتشافی در گردآوری داده ها و به منظور دست یابی به مؤلفه های برند کارآفرینانه استفاده شده است . روش پژوهش صورت گرفته در بخش کیفی، مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته و در بخش کمی، روش توصیفی- همبستگی بوده است. جامعه مورد مطالعه در بخش کیفی شامل خبرگان و اساتید دانشگاهیِ بازاریابی کارآفرینانه و کارآفرینان و مدیران برند بنگاه های کارآفرین برتر بخش غذایی در سال 87 و 88، و در بخش کمی جامعه کارآفرینان برتر سال 87-88، معرفی شده توسط وزارت کار در صنعت غذایی می باشد. در بخش کیفی با استفاده از روش نمونه گیری ملاکی- نظری، دوازده خبره و کارآفرین برتر انتخاب شد و در بخش کمی با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای، 77 کارآفرین انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها در مرحله کیفی مرور متون پیشین و مصاحبه نیمه ساختار یافته با خبرگان، و در مرحله کمی پرسشنامه محقق ساخته بوده است که از روایی محتوای مطلوب و ضریب قابلیت اعتماد (آلفای کرنباخ) 85% برخوردار می باشد. در نهایت یافته های پژوهش حاکی از آن است که مدل برندسازی کارآفرینانه در بنگاه های کوچک و متوسط کارآفرین، متشکل از پنج مرحله شامل 1) تحلیل و ارزیابی برند، 2) انتخاب نام و هویت برند، 3) تثبیت جایگاه برند در بازار، 4) انتخاب استراتژی برندسازی و 5) حفظ جایگاه برند میان مشتریان و بازار می باشد و کار آفرین با پیاده سازی آن تلاش می کند تا ضمن تأمین ارزش مورد انتظارِ مشتری، تقویت و توسعه جایگاه شرکت و محصولات آن در سطح بازار، و ایجاد مزیت های رقابتی ماندگار، پایایی و ماندگاری کسب وکار خود را در محیط، به صورت هر چه بیشتر حفظ نماید.

نرخ شکست واحدهای کوچک تولیدی، همواره به عنوان یک معضل بزرگ، نظر سیاستگذاران، تصمیم گیرندگان و مدیران بخش های اقتصاد هر کشور را به خود جلب کرده است. بسیاری از محققین حوزه کارآفرینی تاکنون مطالعات متعددی در خصوص کارآفرینان انجام داده اند و عوامل بسیاری را از جمله کارکردهای سازمانی آنان و حتی ویژگی های شخصیتی را در موفقیت آنان دخیل دانسته اند. تحقیق حاضر با رویکردی متفاوت به بررسی اثرعوامل محیطی (حمایت های دولتی) برموفقیت کارآفرینان، به عنوان افراد تحول گرا در اقتصاد و صنعت، انجام شده است. برای رسیدن به این هدف ازطرح تحقیق کمّی و پرسش نامه استفاده گردیده است. پاسخگویان به سوالات تحقیق را مدیران صنایع کوچک کشورازاستان های مختلف تشکیل داده اند که از فهرست دراختیارگذاشته شده توسط شرکت شهرک های صنعتی و صنایع کوچک ایران انتخاب گردیدند. براساس طرح نمونه گیری تصادفی 600 کارآفرین انتخاب و پرسش نامه تحقیق دراختیارآن ها قرارگرفت. از مجموع پرسش نامه های برگشت داده شده، تعداد 240 نسخه قابل استفاده بوده وبرای تحلیل نهایی به کار گرفته شد. نتایج نشان داد رابطه مثبت، معنی دار و خطی بین حمایت های دولت و موفقیت کارآفرینان از هر دو بعد رشد و پایداری مؤسسه وجود دارد.

محیط سازمان و کارآفرینی سازمانی دو مقوله مهم هستند که امروزه در نظریه های مدیریت از جایگاه ویژه ای برخوردارند. با توجه به اهمیت این دو مقوله، در این تحقیق تلاش می شود، ارتباط این دو مفهوم با یکدیگر در سازمان مدیریت منابع آب ایران، بررسی شود. جامعه آماری این تحقیق شامل تمامی کارکنان سازمان مدیریت منابع آب ایران هستند. برای اجرای این تحقیق تعداد 77 نفر از کارکنان، مدیران، معاونان و کارشناسان سازمان مدیریت منابع آب ایران به صورت نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند. برای بررسی کارآفرینی سازمانی از پرسشنامه و نیز آمار برای پردازش اطلاعات استفاده می شود. نتایج تحقیق نشان می دهد که ادراکات محیطی بر کارآفرینی سازمانی مؤثر هستند. ریسک سیاسی و پیچیدگی محیطی بر کارآفرینی سازمانی تأثیر منفی و بخشندگی و پویایی محیطی بر کارآفرینی سازمانی تأثیر مثبت دارند.

در هزاره جدید کار و زندگی به همدیگر وابسته شده به طوری که جدا کردن آنها گاه ممکن نیست زیرا فرد کارش را در خانه انجام می دهد ؛ علاوه بر آن دیگر نیاز به حضور فیزیکی در محل کار به آن صورت قبلی مطرح نبوده بلکه به جای آن مباحثی همچون کسب و کار الکترونیکی کسب و کار خانگی ( HOME BUSINESS) و نظایر آن مورد توجه قرار گرفته است . با توجه به بالا رفتن سطح تحصیلات قشر جوان ( حتی در سالهای اخیر پذیرش دانشجویان دختر نسبت به پسر بیشتر شده است) که بیشتر زوجهای تحصیلکرده که رشته تحصیلی شان مشابه هم هست ترجیح می دهند کارشان یکسان باشد .

در سال های اخیر کارآفرینی در حوزه فناوری اطلاعات به عنوان مهم ترین عامل در توسعه اقتصادی کشورها شناسایی شده است. با توجه به این که تشخیص فرصت به عنوان اولین و مهم ترین مرحله در کارآفرینی است، از این رو شناسایی عامل های موثر بر تشخیص فرصت موضوع بسیار با اهمیتی بوده و در همین راستا مقاله حاضر با هدف بررسی عامل های موثر فردی و اجتماعی بر تشخیص فرصت های کارآفرینانه در حوزه فناوری اطلاعات انجام شده است. در راستای سوال اصلی تحقیق، اثرهای متغیرهای مستقل (دانش سابق کارآفرین، احساس خود اثربخشی، جستجوی منظم فرصت ها، پیوندهای قوی و ضعیف اجتماعی، مربیان و جریان های اطلاعاتی) بر متغیر وابسته (تشخیص فرصت کارآفرینانه) آزموده شد. جامعه آماری این تحقیق 230 نفر از کارآفرینان در حوزه فناوری اطلاعات در شهر تهران بوده اند که از میان آن ها حدود 142 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه، روش تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی بوده و روایی پرسش نامه به روش اعتبار محتوا و پایایی آن با روش آلفای کرونباخ (0.7) تایید شده است. نتایج نشان می دهد که متغیرهای مستقل دانش سابق، وجود مربی در صنعت فناوری اطلاعات و احساس خود اثربخشی، تاثیر مثبت بر تشخیص فرصت کارآفرینانه دارند؛ اما متغیرهای مستقل دیگر تاثیر معناداری بر تشخیص فرصت در این حوزه نداشته اند. هم چنین مقایسه پیوندهای ضعیف و قوی اجتماعی نشان می دهد که پیوندهای ضعیف اجتماعی تاثیر بیش تری بر تشخیص فرصت کارآفرینانه در مقایسه با پیوندهای قوی دارند.

شناخت ترکیب انگیزشی کارآفرینان در هر جامعه، می تواند کمک فراوانی به درک بهتر چگونگی شکل گیری و پیامدهای فعالیت های کارآفرینانه کند. با توجه به تفاوت های بسیار زیاد در ترکیب انگیزشی کارآفرینان در کشورهای مختلف و اهمیت ترکیب مذکور، این پرسش نیز مطرح می شود که چه عواملی بر این ترکیب اثرگذارند. در پژوهش حاضر، با استفاده از داده های شصت کشور عضو دیده بان جهانی کارآفرینی و روش داده های پانل، عوامل کلان اقتصادی مؤثر بر نسبت کارآفرینی بهبود گرا به کارآفرینی اجباری بررسی شده است. یافته های این پژوهش نشان داده است که سطح توسعه یافتگی کشورها، میزان رشد اقتصادی، بیکاری، مشارکت زنان در نیروی کار، سطح توسعه فنی و آموزش عمومی، تأثیر معنی داری بر این نسبت دارد. بنابراین در هر پژوهشی که با هدف مقایسه وضعیت کارآفرینی در جوامع یا مکان های مختلف انجام می شود و نیز در برنامه-هایی که با هدف گسترش کارآفرینی در سطح ملی تدوین می گردد، این عوامل کلان نیز باید مورد توجه قرار گیرد

کارآفرینی فرایند ابتکار و نوآوری و ایجاد کسب وکارهای جدید در شرایط مخاطره آمیز از طریق کشف فرصت ها و بهره گیری از منابع است. به ویژه مککللند (1961) بر ارتباط انگیزهی پیشرفت، کارآفرینی و توسعه تاکید فراوان دارد. این پژوهش به بررسی مقایسه ای سطح انگیزهی پیشرفت در سه گروه کارآفرینان فردی، کارآفرینان سازمانی و غیر کارآفرینان پرداخته است. 150 تن از مدیرعاملان شرکت های صنعتی شهر تهران (در هر گروه 50 نفر) به صورت تصادفی انتخاب شده و به پرسش نامهی انگیزهی پیشرفت باهارگاوا (1994) پاسخ دادند. براساس تحلیل واریانس یکراهه و آزمون تعقیبی شفه انگیزهی پیشرفت کارآفرینان (فردی و سازمانی) به صورت معنیداری بیش از گروه غیرکارآفرین است و از این رو فرضیهی اول تایید شد. به رغم وجود تفاوت بین دو گروه کارآفرین فردی و سازمانی در سطح انگیزهی پیشرفت، از آن جا که این تفاوت معنیدار نبود فرضیهی دوم پذیرفته نشد. بررسی سطح تحصیلات سه گروه و نوع شغل پدر (آزاد و یا دولتی) توسط مجذور خی نشان داد که سطح تحصیلات کارآفرینان بالاتر از غیرکارآفرینان است و پدر اغلب کارآفرینان به صورت آزاد- و نه دولتی- شاغل هستند و بدین ترتیب فرضیهی سوم و چهارم تایید شدن

امروزه رمز بقا و توان ارزش آفرینی سازمان ها در گرو تفکر خلاق و نوآورانه و درک فرصت های محیطی و بهره برداری از این فرصت هاست. پژوهش حاضر تلاشی در جهت شناسایی موانع رفتاری سازمان، که توسعه کارآفرینی سازمانی را تحت تاثیر قرار می دهند می باشد، که طی آن ابتدا به بیان موانع رفتاری گوناگون کارآفرینی سازمانی از دیدگاه صاحب نظران مختلف پرداخته شده است. در ادامه با استفاده از روش کیو در صدد شناسایی ذهنیت های گوناگون مدیران خبره سازمان هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران(هما) در ارتباط با موانع رفتاری کارآفرینی سازمانی در این سازمان می باشیم و با حجم نمونه 57 نفر و با توزیع پرسش نامه کیو(با آلفای کرونباخ 95درصد) به گردآوری اطلاعات پرداخته شده است. نتایج تحلیل عاملی نشان می دهد که مدیران معاونت بازرگانی سازمان هما مدعی هستند که مهم ترین موانع رفتاری کارافرینی سازمانی عدم برنامه ریزی کافی، گرایش به آزمون و خطا(تجربه) و تمایل به سودهای کوتاه مدت است، درحالی که مدیران معاونت برنامه ریزی و خدمات مدیریت سازمان هما مدعی هستند که عدم شراکت کارکنان در سود حاصل از خلاقیتشان، ارتقای افراد سازگار و تأکید بر نتایج از موانع رفتاری کارآفرینی سازمانی در این سازمان است و مدیران معاونت آموزش و بهسازی منابع انسانی سازمان هما، مدعی هستند که کنترل شدید و رسمی مدیران، فرهنگ مدیریت وظیفه ای در سازمان و گرایش سازمان به تخصص گرایی کارکنان مهم ترین موانع رفتاری کارافرینی سازمانی در سازمان هما به شمار می رود.

کارآفرینی را به مثابه «موتور توسعه اقتصادی» به کار گرفته اند، زیرا می تواند در رشد و توسعه اقتصادی کشورها که سبب افزایش بهره وری، ایجاد اشتغال و رفاه اجتماع می شود، نقش مهمی داشته باشد. شرکت آب و فاضلاب استان گلستان در راستای سیاست خصوصی سازی اقدام به واگذاری فعالیت های خود به بخش خصوصی نموده است. حال نکته مورد توجه این است که اقدام به واگذاری فعالیت ها به عنوان یکی از روش های خصوصی سازی چه نتایجی را برای این سازمان در بر خواهد داشت و اینکه چه تاثیری بر کارآفرینی و توسعه آن خواهد گذاشت. بنابراین سوال اصلی پژوهش حاضر این است که: آیا میان واگذاری فعالیت های دولتی و توسعه بسترکارآفرینی رابطه معنی داری وجود دارد؟روش مطالعه حاضر همبستگی-پیمایشی بوده و جامعه آماری تمامی کارکنان شرکت آب و فاضلاب استان گلستان به تعداد 440 نفر که از این تعداد، 205 نفر به عنوان حجم نمونه و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. روش جمع آوری داده ها میدانی و کتابخانه ای و ابزار آن دو پرسشنامه و اسناد و مدارک بوده است. پایایی پرسشنامه ها به ترتیب برابر با 0.95 و 0.93 و روایی با استفاده از روش محتوایی و روش سازه (همسانی درونی) مورد تایید قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از دو روش آمار توصیفی و استنباطی (همبستگی اسپیرمن، کای اسکویر،فریدمن، ویلکاکسون) صورت گرفته است. در نهایت تمامی فرضیات تحقیق مورد تایید قرار گرفته اند

هدف این پژوهش بررسی اثرگذاری فرایندهای مدیریت دانش بر کارآفرینی سازمانی است، تا از این رهیافت جایگاه کارآفرینی در طراحی الگوی مدیریت دانش برای سازمان-هایی که قصد ورود به این حوزه را دارند، مشخص شود. برای این پژوهش، از پرسش نامهی طیف لیکرت استفاده شد، که پس از نمونه گیری تصادفی، تعداد 213 عنوان کسب وکار کوچک و متوسط شهرکهای صنعتی شرق مازندران بررسی شد. تجزیه و تحلیل داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار SPSS16 و LISREL8.5 انجام شده است. پایایی سازه با ضریب آلفای کرونباخ برابر 0.939 و روایی آن به وسیله تحلیل عاملی تاییدی مورد تایید قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان میدهد که تسهیم دانش به صورت مستقیم (0.46) و غیرمستقیم (0.38) و بهکارگیری دانش به صورت مستقیم (0.59) بر روی فرایند کارآفرینی سازمانی اثرگذاری معناداری دارند. اما اثرگذاری مستقیم گردآوری دانش تأیید نشد. از سوی دیگر، اثرگذاری غبرمستقیم گردآوری دانش بر کارآفرینی سازمانی با تسهیم (0.15) و بهکارگیری دانش (0.12) تایید شد