زبان شناسی

هدف از این پژوهش بررسی واج آرایی گویش بلوچی سیستانی در چارچوب واجشناسی زایشی است. یک پیکره زبانی از گفتار تعدادی از گویشوران بلوچ سیستانی جمع آوری شد. یافته ها نشان میدهد که هم در آغازه و هم در پایانه هجا خوشه همخوانی وجود دارد. همخوانهایی که دارای مشخصه [-رسا] هستند نمی توانند بعنوان عضو دوّم خوشه آغازه هجا در واژه های بسیط و مرکب قرار گیرند. همچنین دو همخوان با جایگاه تولید یکسان در آغازه هجا تشکیل خوشه نمیدهند. ضمناً، همخوانهای /r/ و /w/ بیشترین بسامد را بعنوان عضو دوّم خوشه آغازه هجا و همخوانهای /n/ و /r/ بعنوان عضو اوّل خوشه پایانه هجا بترتیب بیشترین بسامد را دارند. واکه افتاده پیشین /a/، پربسامدترین واکه در هسته هجاهایی که دارای خوشه همخوانی آغازه و پایانه هستند بشمار میرود. امّا پربسامدترین عضو دوّم خوشه همخوانی در پایانه هجا، بترتیب همخوانهای گرفته، خیشومی و روان هستند. اصل توالی رسایی در خوشه همخوانی آغازه هجا و همچنین در خوشه همخوانی پایانه هجا با واکه های کشیدهe:, o:, u/ , i,ɑ/ رعایت میشود ولی این اصل با واکه های کوتاه /a, ɩ, ʊ/ نقض میگردد.

۲۲۸۴.

تحلیل روابط ساختار بلاغی در پیام های بازرگانی و میزان تأثیرگذاری آن بر مخاطبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم سادات حجازی سیده مریم روضاتیان زهره نجفی نیسیانی

منبع: زبان شناسی و گویش های خراسان سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۲ 327-354

کلید واژه ها: نظریه ساختار بلاغی تحلیل گفتمان نقش ترغیبی رسانه آگهی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی

تعداد بازدید : ۳۳۵ تعداد دانلود : ۱۹۹

نظریه ساختار بلاغی رویکردی علمی است که در حوزه مطالعات زبان شناسی رایانشی مطرح شده است و ابزاری کارآمد برای توصیف متن در اختیار پژوهشگران قرار می دهد. در این ساختار هر بخش از متن نسبت به دیگر بخش های متن نقشی بر عهده دارد. متداول-ترین رابطه متنی، رابطه هسته-وابسته است. در این رابطه بخشی از متن برای بخش دیگر نقش مکمل ایفا می کند. نظام روابط این بخش ها با خواندن متن و ترسیم نمودارهای درختی به تصویر کشیده می شود. در تحقیق حاضر نتایجِ به دست آمده حاکی از آن است که روابط پرکاربرد در ساختار متنِ پیام های بازرگانی مورد بررسی، رابطه هایی چون «بسطی»، «انگیزشی»، «ربطی»، «پس زمینه-ای»، «ممکن سازی»، «مشکل-راه حلی» و «شواهدی» است. طی بررسیِ به عمل آمده درصد فراوانی روابط «بسطی» و «انگیزشی» بیشترین نمود را در میان دیگر روابط دارا است و روابط بعدی، بسته به موضوع آگهی، متغیر بوده است. با شناخت روابط فوق در متن آگهی، می توان به کارکرد زبان بر مبنای نقش ترغیبی آن دست یافت؛ چراکه تمرکز پیام به سمت مخاطب است و به کارگیری چنین روابطی مخاطب را به خرید کالا و استفاده از خدمات ترغیب می کند. آمار و اطلاعات مورد نیاز در این پژوهش به صورت داده های مقطعی و به وسیله تکمیل پرسش نامه و مصاحبه با تعداد 100 نفر دانشجو به شکل تصادفی به دست آمده و با در اختیار قراردادن تعدادی از 268 نمونه متن پیام های بازرگانی جمع آوری گردیده است؛ سپس 7 رابطه بلاغیِ مورد اشاره به روش OLS (حداقل مربعات معمولی) که روشی متداول برای برآوردهای خطی است، به منظور تخمین میزان تأثیرگذاری بر مخاطبان با به کارگیری نرم افزار SPSS مورد پردازش قرار گرفته است. نتایج حاصل از تخمین روابط مذکور بر میزان تأثیرگذاری بر مخاطبان نشان می دهند روابط «بسطی» و «ممکن سازی» اثری منفی بر مخاطبان داشته و موجب کاهش تأثیرگذاری بر ایشان شده است. از طرفی در دیگر روابط، تأثیرات مثبتی در جذب مخاطبان مشاهده شده است.

۲۲۸۵.

آموزش ادراکی سیستمی: تاثیر سه نوع تفکر کلامی در یادگیری وجه مجهول توسط فراگیران انگلیسی به عنوان زبان دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ناصر رشیدی امیر نعامی

منبع: Issues in Language Teaching (ILT), Vol. ۹, No. ۲, ِDecember ۲۰۲۰ 1 - 26

کلید واژه ها: Communicated thinking dialogic thinking SCOBA Sociocultural theory

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی

تعداد بازدید : ۳۱۳ تعداد دانلود : ۲۴۴

این تحقیق سه نوع تفکر کلامی که در روش تدریس ادراکی جامع رایج است را مورد بررسی و مقایسه قرار داد تا تاثیر این سه شیوه به زبان آوری فکر را در فراگیری وجه مجهول در بین فراگیران زبان دوم مشخص کند. بنابراین چهار کلاس پایه دوازدهم از یک دبیرستان انتخاب شدند و به بطور تصادفی به سه گروه آزمایش و یک گروه گواه تقسیم شدند و به تمام دانش آموزان وجه مجهول آموزش داده شد. در واقع به هر کدام از سه گروه آزمایش به یکی از شیو ه های رایج آموزش ادراکی سیستمی: الف) تفکر کلامی درونی، ب) تفکر کلامی بیرونی، ج) تفکرکلامی درونی و بیرونی آموزش داده شد وبه گروه گواه به روش معمول استقرایی آموزش داده شد. نتایج تحقیق نشان داد که هر سه شیوه ادراکی سیستمی در یادگیری وجه مجهول توسط فراگیران موثربود. البته شایان ذکر است که از سه روش فوق دو روش تفکر کلام بیرونی و روش تفکر کلامی بیرونی و درونی از روش تفکر درونی موثرتر بودند. در حقیقت علت این برتری را می توان در ماهیت منحصر به فرد روش تفکربیرونی جست که همزمان به دو شکل باعث توسعه ذهنی می شود. شکل اول توسعه ذهنی از طریق مفاهیم می باشد که از ویژگی بارز آموزش ادراکی سیستمی است و شکل دوم حالت توسعه ذهنی از طریق تعامل می باشد که از ویژگی های بارز ارزیابی پویا است. به عبارتی دیگردر روش تفکر بیرونی بستری فراهم می شود تا دو مدل آموزش ادراکی سیستمی و ارزیابی پویا نمایان شوند.

۲۲۸۶.

دانش و فعالیت عملی سواد سنجش معلمین ضمن خدمت و پیش سرویس: ساکن در برج عاج(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمود دهقان سیده راحله اسدیان سرخی

منبع: Issues in Language Teaching (ILT), Vol. ۹, No. ۲, ِDecember ۲۰۲۰ 347 - 375

کلید واژه ها: pre-service/ in-service teachers assessment knowledge Assessment literacy

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی

تعداد بازدید : ۳۰۷ تعداد دانلود : ۲۴۶

سواد سنجش معلم نقش محوری در برنامه های آموزش معلمان بازی میکند، با این حال به نظر میرسد هم در سواد سنجش و هم در اجرای آن کاستی هایی وجود دارد. مطالعه حاضر با استفاده از یک کلاس سنجش آنلاین، که شامل مباحث تئوری و همچنین عملی میشود، سواد سنجش 16 معلم (8 معلم ضمن خدمت و 8 معلم پیش سرویس) و میزان استفاده از سواد سنجش آنها را بررسی میکند. بخش کمی مطالعه سواد سنجش معلمان، و بخش کیفی صحت نتایج بخش کمی و همچنین میزان استفاده معلمان از سواد سنجش در قلمرو عملی را مورد بررسی قرار میدهند. داده های این تحقیق با استفاده از پرسشنامه های معتبرجمع آوری شدند، که یکی از آنها از Mertler (2013) اقتباس شد و دو مورد دیگر به وسیله محققین طراحی شدند. به علاوه، از یک پروژه ارزیابی عملی نیز برای جمع آوری داده ها استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان میدهند اگرچه معلمین ضمن خدمت به واسطه تجربه بیشتر، در ابتدای تحقیق از سواد سنجش بیشتری برخوردار بوده اند، در انتهای تحقیق و در مقایسه با معلمین پیش سرویس از درجه کمتری از سواد سنجش برخوردارند. یافته های بخش کیفی تحقیق نیز نشان دهنده عدم ترجیح معلمان برای استفاده از سواد سنجش در فعالیت های کلاسی است. نتایج تحقیق حاضر گنجاندن هم جنبه های تئوری و هم جنبه های عملی سواد سنجش معلمان را در برنامه های آموزش معلمان پیشنهاد میدهد. به علاوه، بررسی دقیق موانعی که مانع استفاده سواد سنجش تئوری معلمان در عمل میشود نیز پیشنهاد میشود.

۲۲۸۷.

The COVID-19 Lingo: Societies’ Responses in form of Developing a Comprehensive Covidipedia of English vs. Persian Neologisms (Coroneologisms)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: محسن محمودی دهکی عزیزه چالاک حسین حیدری تبریزی

منبع: The Journal of English Language Pedagogy and Practice, Vol.۱۳, No.۲۷, Fall & Winter ۲۰۲۰ 26 - 52

کلید واژه ها: Corona coinages Covidioglossia English Persian Neologism

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی زبان شناسی کاربردی

تعداد بازدید : ۳۶۵ تعداد دانلود : ۴۶۶

Languages as living and dynamic structured systems were influenced at the very first moments of the COVID-19 pandemic as they became medicalized by the use and practice of various jargons and technical terms. Meanwhile, homebound individuals around the world started to create a COVID-19 pandemic-related lexical-overload of neologisms (Coroneologisms or Corona coinages) in different languages which started to spread across the globe by mass media, and some of them even entered the official databases of the well-known dictionaries and Wikipedia corpora. This study was a scrutinized attempt to explore the English vs. Persian (Farsi) Coroneologisms across various Extensible Markup Language (XML) corpora and a huge body of E-resource discourses (websites, social media, and news channels and forums) based on embedded mixed-method design to provide a comprehensive insight into their types, structures, and meanings. To provide a better understanding of how and why particular Coroneologisms were created in terms of social, cultural, or political contributing factors, they were investigated based on the reflections of a series of sociolinguistic focus-group E-interviews with 184 volunteer English and Persian native speakers. This study might provide implications for sociolinguistics, corpus-based language studies, lexicographers, designers of corpora, etymologists, and discourse analysts in English and Persian.

۲۲۸۸.

جستاری در عذرخواهی های سیاسی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین رحمانی

منبع: پژوهش های زبان شناسی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۲) 217 - 238

کلید واژه ها: ابزار منظورنما خطا/تقصیر راهبرد عذرخواهی سیاسی الگوی عذرخواهی صداقت

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی

تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۲۳۰

عذرخواهی کنش گفتاری اخلاقی است که پس از ارتکاب خطا از سوی مقصر، برای آرام کردن کسی که آزرده خاطر شده است، ابراز می شود. بلوم کولکا و اولشتاین (1984) راهبردهای عذرخواهی را فعل عذرخواهی (ابزار منظورنما)، پذیرش مسئولیت، شرح دلیل رویداد/خطا، پیشنهاد جبران و قول/وعدهترک فعل قلمداد کرده اند.این پژوهش با بررسی عذرخواهی های انعکاس یافته سیاستمداران دولتی، مشتمل بر چهار گروه (1. رئیس جمهور، معاونان و سخنگویان او، 2. وزرا 3. استانداران و 4. فرمانداران)، در رسانه های داخلی در پی آن است که مشخص کند آیا تفاوتی بین عذرخواهی های این گروه های سیاسی وجود دارد و با درنظر داشتن این امر که از نظر بلوم کولکا و اولشتاین (1984) دو راهبرد اول نشانه عذرخواهی صادقانه و راستین به نظر می آیند، آیا عذرخواهی های آنها صادقانه است. داده های پژوهش مشتمل بر 93 نمونه عذرخواهی سیاسی است که از وبگاه ها و شبکه های اجتماعی مختلف گردآوری شده اند که براساس آزمون آماری خی دو بررسی می شوند. یافته های پژوهش نشان می دهند عذرخواهی های سیاسی در ایران از الگوهای یک تا سه حرکتی پیروی می کنند و میان گروه های سیاسی تفاوتی از نظر استفاده از الگوهای یک و دو حرکتی وجود ندارد؛ در الگوهای سه حرکتی، میان گروه های سیاسی اختلاف معناداری وجود دارد و وزرا بیشتر از از این الگو استفاده می کنند. مقایسه عذرخواهی های راستین و دیگر عذرخواهی ها تفاوت معناداری درهمه گروه های سیاسی مشاهده شد.

۲۲۸۹.

چندمعنایی افعال حوزه شنیدن در زبان فارسی: بررسی درزمانی، پیکره ای و شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: آیدا عظیمی آزیتا افراشی

منبع: زبانشناخت سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۲)

کلید واژه ها: معناشناسی شناختی چندمعنایی نظام مند افعال حسی افعال حوزه شنیدن پیکره زبان فارسی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی

تعداد بازدید : ۴۶۷ تعداد دانلود : ۳۳۲

در این پژوهش ابتدا معانی افعال حوزه شنیدن را به شیوه کتابخانه ای در فرهنگ های لغت یافتیم وفهرستی از معانی افعال حوزه شنیدن فراهم آوردیم و برچسب های معنایی دسته بندی شده ای را ایجاد کردیم که تمام معانی ذکر شده در فرهنگ ها را شامل گردد . سپس شواهد کاربرد این افعال را از پایگاه دادگان زبان فارسی، که پیکره ای از متون فارسی است، استخراج و در نرم افزار Excel درج نمودیم. با توجه به شواهد فرهنگ های لغت و پیکره معاصر، 11 معنی برای فعل "شنیدن"، 6 معنی برای "شنفتن"، 3 معنی برای "گوش دادن"، 4 معنی برای "گوش کردن" و 5 معنی برای "نیوشیدن" استخراج شد. همچنین با توجه به داده های به دست آمده از پیکره تاریخی، 11 معنی برای فعل "شنیدن"، 1 معنی برای "شنفتن"، 2 معنی برای "گوش دادن"، 2 معنی برای "گوش کردن" و 2 معنی برای "نیوشیدن" استخراج گردید. به عنوان نتیجه، با استفاده از بسامد معانی، نمودار شبکه معنایی فعل شنیدن، گوش دادن و گوش کردن در پیکره معاصر ترسیم شد. از این یافته ها می توان در فرهنگ نگاری، آموزش زبان به غیر فارسی زبانان و به منظور مقایسه بینازبانی معانی افعال حوزه شنیدن با نتایج سایر پژوهش ها در زبان های دیگر بهره برد.

۲۲۹۰.

بررسی طرح واره های تصوری موجود در ضرب المثل های گویش ترکی قشقایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدهادی فلاحی راضیه امیری

منبع: زبانشناخت سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۲)

کلید واژه ها: معنی شناسی شناختی طرح واره تصوری استعاره ضرب المثل گویش ترکی قشقایی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی

تعداد بازدید : ۴۱۴ تعداد دانلود : ۲۵۳

پژوهش حاضر بر آن است تا استعاره های متداول در ضرب المثل های گویش ترکی قشقایی را در چارچوب معنی شناسی شناختی و بر اساس الگوی طرح واره های تصوری ایوانز و گرین (2006) مورد بررسی قرار دهد تا شیوه مفهوم سازی گویشوران را از تجارب گوناگون در گذر زمان بیان نماید. طرح واره های تصوری زمینه ساز ارتباط میان تجارب فیزیکی انسان و حوزه های شناختی به مراتب پیچیده تر همانند زبان هستند. روش انجام این پژوهش به صورت توصیفی- استقرایی بوده و گردآوری داده ها به صورت کتابخانه ای و میدانی صورت پذیرفته است. از میان 800 ضرب المثل گردآوری شده تعداد 276 مورد دارای طرح واره تصوری مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد که انواع کلی طرح واره های تصوری ایوانز و گرین (2006) از جمله طرح واره های فضا، مهارشدگی، جابه جایی (حرکت)، نیرو، توازن، هم سانی و موجودیت در ضرب المثل های گویش ترکی قشقایی یافت می شود. طرح واره مهارشدگی و پس از آن طرح واره حرکتی، بیشترین میزان کاربرد و طرح واره تعادلی، کمترین میزان کاربرد را در میان ضرب المثل های گویش ترکی قشقایی دارد.

۲۲۹۱.

English Learners’ and Teachers’ Preferred Strategies to Prevent Demotivation

نویسنده: هادی فرجامی بنفشه تختی

منبع: Research in English Education Volume ۵, Issue ۱ (۲۰۲۰)

کلید واژه ها: demotivation motivation language learners language teachers strategies

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی

تعداد بازدید : ۴۷۱ تعداد دانلود : ۲۶۷

This study aimed at investigating learners’ and teachers’ perception of language learning demotivation and their suggested strategies for preventing it. Participants of the study included 36 female and 24 male EFL learners in the 15-18 age range and 19 female and 11 male EFL teachers in the 25-50 age range. Their anti-demotivation strategies were sought by using a 40- item Likert type questionnaire in learners’ and teacher’ versions, with Cronbach’s alphas of .949 and .913, respectively. The results were analyzed and inferences were made. They indicated that both teachers and learners believed that “creating relaxing and stress free environment” and “setting goals” are the most effective ways to prevent demotivation. “Showing enthusiasm for teaching” was also regarded as effective as the above mentioned strategies. Although teachers and students had similar suggestions regarding the most effective strategies to fight demotivation, statistical analysis indicated that they were significantly different from each other when all their preferred strategies were juxtaposed and compared in one bulk. Taking the results of this study into account can help teachers be as closely aligned with learners as their practical wisdom guides them or favors their own preferences as their discretion and tact allow.

۲۲۹۲.

The Impact of Cognitive Styles on the Speech Act of Apology among Iranian EFL Learners

نویسنده: اشرف میبدی حلیمه دهقانی

منبع: Research in English Education Volume ۵, Issue ۱ (۲۰۲۰)

کلید واژه ها: cognitive styles field independence field dependence Individual differences speech act of apology

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی

تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۱۶۲

This study explored the effect of cognitive styles of field dependence (FD) and field-independence (FI) on Iranian EFL learners’ performance in the speech act of apology. Additionally, the investigation also focused on the effect of these cognitive styles on individual differences (IDs) like proficiency, age, and gender of the participants. To this end, 80 EFL learners, studying at two English language institutes in Maybod, were selected through convenient sampling. This study was conducted in three phases by using a variety of instruments, like Oxford Quick Placement Test (OPT), Group Embedded Figures Test (GEFT), and Multiple Choice Discourse Completion Tasks (MCDCTs). With respect to the GEFT, students were divided into two groups, FD/FI. The MCDCTs were administered to measure students’ pragmatic comprehension and restructuring ability of the apology situations. The obtained data were analyzed using SPSS 21 statistical software. The results revealed that FI participants outperformed the FD ones in apology contexts. Individual differences like gender and age had a significant effect on the performance of the participants in both cognitive groups. Although the proficiency level demonstrated some variations, but it did not have any statistically significant impact on the performance of the participants in these two groups. The major pedagogical implication of the present study is that when assessing the interlanguage pragmatics (ILP) of EFL learners, teachers and other teaching administrations should take not only cognitive styles but also individual differences into consideration so that they could adopt and apply teaching methods in line with the learners’ various cognitive styles.

۲۲۹۳.

اشعار تی. اس. الیوت در زبان فارسی: بررسی موردی ترجمه کهن الگوها در شعر سرزمینِ بی حاصل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید بختیار سجادی سید شجاع نی نوا

منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و سوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱

کلید واژه ها: سرزمینِ بی حاصل اسطوره ناخودآگاه جمعی کهن الگو جهانی های ترجمه

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی

تعداد بازدید : ۶۴۳ تعداد دانلود : ۲۷۳

مقاله حاضر بر آن است که ترجمه های فارسیِ بخش چهارم شعرِ سرزمینِ بی حاصل اثر تی. اس. الیوت را با به کارگیری مبانی نظریه جهانی های ترجمه و با توجه ویژه به مفهوم « ناخودآگاه جمعی » بررسی و مقایسه کند. منابع فراوانی در باب تعاریف، انواع و کارکردهای مفهوم کهن الگو در دسترس است، اما بررسی بازنمایی کهن الگوها در آثار ادبی از منظر ترجمه پژوهی تلاشی نو به شمار می رود. با توجه به اینکه کهن الگوها مفاهیمی جهان شمول و ثابت هستند، ابراز آن ها در زبان های مختلف به شیوه ای تا حدی یکسان صورت پذیرفته است. از سوی دیگر، کاربست نظریه جهانی های ترجمه در بررسی معادل گزینی کهن الگوها در ترجمه های گوناگون فارسی نشان می دهد ترجمه این بخش از شعر در مقایسه با دیگر بخش ها کمتر چالش برانگیز بوده است. بسامد بالای کهن الگوها در بخش چهارم شعر سرزمینِ بی حاصل با عنوان «مرگ در آب»، باعث شده ترجمه های فارسیِ صورت گرفته از این بخش، در مقایسه با دیگر بخش های شعر که کمتر به کهن الگو پرداخته اند، دارای کمترین اختلاف در ترجمه باشند. بخش چهارم شعر دارای فضایی مذهبی، اسطوره ای و حاوی بیشترین تعداد کهن الگوی به کاررفته نسبت به دیگر بخش های این شعر بوده و از این رو از زبانی آرکائیک برخوردار است. یافته های پژوهش حاضر، به دنبال تحلیل هفت ترجمه متمایز فارسی از بخش چهارم شعر مذکور، نشان دهنده این است که از لحاظ تراکم واژگانی، تنوع واژگانی و میانگین طول عبارات و جمله ها شباهت های بسیاری در متن های ترجمه شده وجود دارد و جملگی حول نقطه میانی یک گستره قرار دارند.

۲۲۹۴.

ترجمه گزاره های فراگفتمانی در گفتمان سیاسی تد: بررسی کم تخصیصی معنایی میان زبان انگلیسی و فارسی در پیکره موازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رضا کاظمیان مهرداد واشقانی فراهانی

منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و سوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲

کلید واژه ها: فراگفتمان فراگفتمان تبادلی گذاره های فراگفتمانی ترجمه کم تخصیصی پیکره موازی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی

تعداد بازدید : ۳۶۷ تعداد دانلود : ۲۷۳

گزاره های فراگفتمانی از عناصر مهم فراگفتمانی اند که برای برقراری ارتباط میان بخش های مختلف گفتمان و همچنین کمک به مخاطبان (خواننده و شنونده) در درک روابط کاربردشناختی به کار می روند. پژوهش حاضر با هدف بررسی این عناصر فراگفتمانی و ارائه پژوهشی پیکره محور و مقایسه ای بر روی برخی از مهم ترین گزاره های فراگفتمانی موجود در زبان انگلیسی و فارسی انجام شد. بدین منظور، تعداد ده سخنرانی تد با محوریت ژانر سیاسی به زبان انگلیسی به صورت تصادفی انتخاب و به همراه ترجمه فارسی آن در نرم افزار پیکره ساز اسکچ انجین بارگذاری شد. برای بررسی و دسته بندی گزاره های فراگفتمانی، چهارچوب هایلند (2005) انتخاب شد. در این چهارچوب عناصر فراگفتمانی به دو دسته اصلی تبادل و تعامل، تقسیم می شوند که گزاره ها در دسته نخست قرار می گیرند. از بررسی های مقابله ای میان این عناصر و ترجمه فارسی آن ها، این موضوع دریافت شد که به طور کلی فرایند ترجمه این عناصر را می توان در قالب دو راهبرد کلی (ترجمه تحت اللفظی و کم تخصیصی) توصیف نمود که فرایند کم تخصیصی خود متشکل از سه نوع دیگر (حذف، توسیع و تحدید) است. از دیگر یافته های این پژوهش می توان به درک وجود رابطه ای معنادار میان نوع گزاره ها و نوع خاص راهبرد به کاررفته اشاره کرد. با استفاده از عملیات آماری و کمی حاصل از بررسی داده های موجود مشخص شد گزاره های قوی غالباً به صورت تحت اللفظی ترجمه می گردند، در حالی که گزاره های ضعیف نظیر and گاهی اوقات به صورت تحت اللفظی و گاهی تحت عنوان فرایندهای کم تخصیصی ترجمه می شوند. یافته های این تحقیق می تواند در پژوهش های آتی در زمینه مطالعات ترجمه پیکره محور و زبان شناسی مقابله ای استفاده شود.

۲۲۹۵.

بررسی رفتار متقابل زوج ها در شعر سرزمین بی حاصل سروده تی. اس. الیوت بر اساس تئوری روانشناسی اریک برن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرزانه رادمهر زهره تائبی وحیده سیدی

منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و سوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲

کلید واژه ها: سرزمینِ بی حاصل شعر تی اس الیوت تحلیل رفتار متقابل اریک برن آسیب شناسی روانی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی

تعداد بازدید : ۴۸۰ تعداد دانلود : ۲۶۰

تاکنون بسیاری از محققان به پیچیدگی ساختاری شعر سرزمین بی حاصل سروده تی. اس. الیوت اشاره کرده اند که این پیچیدگی ها در روابط پرسوناژها نیز نمود یافته است. در این مقاله، گفتار و رفتار پنج زوج از میان مجموع پرسوناژهای این شعر، براساس تئوری "تحلیل رفتار متقابل" اریک برن، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. به همین منظور، آسیب شناسی روانی زوجها در این شعر واکاوی خواهد شد تا ریشه مشکلات حل و فصل نشده آنها شناسایی شده و به این وسیله، درک روشن تری از روابط بین آنان حاصل شود. نتایج این تحقیق گویای آن است که از میان پنج زیرگروه مورد بررسی جهت آسیب شناسی ساختاری ، در مجموع دو مورد آلودگی بالغ به کودک، دو مورد آلودگی بالغ به والد و یک مورد بالغ طردکننده مشاهده می شود. بنابراین، حضور موثر حالت من بالغ که می تواند باعث ایجاد تعادل بین دو حالت من والد و من کودک شود، در روابط درون فردی و بین فردی این زوجها کمرنگ است.

۲۲۹۶.

مؤلفه های نوستالژی در شعر یدالله بهزاد

نویسنده: عبدالرضا نادری فر فراست پیروزی نژاد

منبع: رخسار زبان سال چهارم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۲ 41-64

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی

تعداد بازدید : ۲۸۲ تعداد دانلود : ۵۱۳

۲۲۹۷.

بررسی هماهنگی واکه ای و واکه ای - همخوانی در زبان فارسی در چارچوب نظریه بهینگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا احمدخانی الهه واثق

منبع: جستارهای زبانی دوره یازدهم بهمن و اسفند ۱۳۹۹ شماره ۶ (پیاپی ۶۰) 351-381

کلید واژه ها: هماهنگی واکه ای هماهنگی واکه ای- همخوانی نظریه بهینگی زبان فارسی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی

تعداد بازدید : ۴۸۴ تعداد دانلود : ۳۳۴

هماهنگی واکه ای همانند همگونی فرایندی با بسامد بالاست که در بسیاری از زبان های دنیا قابل مشاهده است. این فرایند در بسیاری از نظریه های واج شناسی نظیر زایشی، خود واحدی و بهینگی بررسی و تحلیل شده است و به نوعی فرایندی است که به ارزیابی نظریه های مختلف واج شناسی می پردازد. مقاله حاضر به بررسی هماهنگی واکه ای و هماهنگی واکه ای هم خوانی در زبان فارسی در چارچوب نظریه بهینگی می پردازد. هماهنگی واکه ای به مشخصه های مختلفی در زبان نظیر ارتفاع، پسین بودن واکه، گردی، ریشه زبان پیش آمده و خیشومی شدگی وابسته است. روش تحقیق مقاله حاضر تحلیل محتواست و داده های آن به شیوه تمام شماری و نیز هدفمند از فرهنگ فارسی معین (1388) گردآوری شده است. چارچوب نظری این پژوهش نظریه بهینگی است. هدف مقاله حاضر، بررسی هماهنگی واکه ای و واکه ای هم خوانی در زبان فارسی و طبقه بندی انواع آن از نظر مشخصات واجی است. بررسی دادها نشان می دهد که در زبان فارسی هماهنگی واکه ای به مشخصاتی نظیر پسین بودن، ارتفاع و گردی واکه مرتبط است. همچنین، برخی مشخصات هم خوان ها از جمله کامی شدگی در هماهنگی واکه ای هم خوانی دخیل هستند. نتایج بررسی داده ها نشان می دهد که در زبان فارسی برای تبیین هماهنگی ها، جایگاه قوی به لحاظ واجی و صرفی عامل مهمی به شمار می رود. همچنین، محدودیت های مجاز بودن، تطابق و همانندی در این هماهنگی ها گزینه بهینه را به دست می دهند.

۲۲۹۸.

بازنمود گفتمان در تصاویر کتاب های آموزش زبان انگلیسی«Prospects» و «Visions» از دیدگاه نشانه شناسی، مطالعه موردی: قومیت و مکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: شیما زرگر بالای جمع شهرام مدرس خیابانی محمدجواد حجازی

منبع: جستارهای زبانی دوره یازدهم بهمن و اسفند ۱۳۹۹ شماره ۶ (پیاپی ۶۰) 419-448

کلید واژه ها: آموزش زبان انگلیسی آموزش وپرورش انتقال فرهنگی نشانه شناسی. تحلیل گفتمان

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی

تعداد بازدید : ۴۵۱ تعداد دانلود : ۳۰۷

وجود ارتباط میان فرهنگ و زبان، نیاز به بررسی تأثیرگذاری کتاب های آموزش زبان را، بیش از پیش، نمایان می سازد. با درنظر داشتن این هدف که آموزش زبان خارجی عمدتاً با ورود مسائل فرهنگی به حیط ه دانش زبان آموز همراه است، این ضرورت، به خصوص هنگام یادگیری زبان خارجی، افزایش می یابد. باتوجه به اهمیت روزافزونی که امروزه ارتباط تصویری پیدا کرده است، مقاله حاضر دیدگاهی نو به تصاویر کتاب های زبان انگلیسی آموزش و پرورش دارد و بر مبنای الگوی نشانه شناسی کرس و ون لیوون ( 2006 ) که درواقع بر اهمیت عناصر سازند ه فرهنگ و اجتماع همانند نوع پوشش، سنت ها و یا آداب و رسوم فرهنگ ها و خرده فرهنگ ها در تحلیل نشانه های زبانی تأکید دارد، با توجه به محدودیت این پژوهش، به طور موردی «قومیت و مکان» در تصاویر کتاب های « Visions » و « Prospects » مورد تحلیل قرار می گیرند. تحقیق حاضر با استناد به پیشینه علمی به روش توصیفی تحلیلی و با هدف بررسی کارکردهای اجتماعی و فرهنگی زبان، چگونگی بازنمایی گفتمان را در این تصاویر تبیین می کند. نتایج نشان می دهد که کتاب های آموزش زبان انگلیسی مورد نظر از رویکرد خاص « قومی نژادی » برخوردار نیست و انتخاب «مکان» نیز بدون سوگیری زبان مبدأ یا زبان مقصد بوده است ؛ بدین صورت که تصویرساز در انتخاب تصاویر توجه مشخصی به زبان خود یا دیگری نداشته است.

۲۲۹۹.

آهنگ پاره گفتارهای پرسشی در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: وحید صادقی

منبع: جستارهای زبانی دوره یازدهم بهمن و اسفند ۱۳۹۹ شماره ۶ (پیاپی ۶۰) 575-603

کلید واژه ها: تکیه آهنگ تکیه زیروبمی ساخت نواختی نواخت کناری نواخت مرزی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی

تعداد بازدید : ۴۵۵ تعداد دانلود : ۴۹۶

تحقیق حاضر به مقایسه منحنی آهنگ پاره گفتارهای خبری و پرسشی فارسی بر حسبِ الگوی تغییرات آهنگیِ تکیه های زیروبمی پیش هسته و هسته و نواحی مرزی پاره گفتار می پردازد. پیشینه مطالعات آهنگِ فارسی نشان داده است که برای تغییرات فرکانس پایه در مرز پایانی پاره گفتارهای خبری به صورت نزولی و پاره گفتارهای پرسشی به صورت صعودی است. به علاوه اشاره شده است که سطح ارتفاع قله تکیه زیروبمی هسته و دامنه زیروبمی صدا در آهنگ پرسشی به طور قابل توجهی از آهنگ خبری بالاتر است. هدف از انجام تحقیق حاضر، پاسخ گویی به این پرسش بود که چه تفاوت های آهنگی بین پاره گفتارهای خبری و پرسشی در نواحی مهم منحنی آهنگ گفتار شامل تکیه زیروبمی پیش هسته، تکیه زیروبمی هسته، نواخت کناری و نواخت مرزنما وجود دارد. برای این منظور از روش شناسی واج شناسی آزمایشگاهی استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان داد که ساخت نواختیِ منحنی F0 در فاصله بین تکیه زیروبمی هسته و مرز پایانی منحنی در پاره گفتارهای خبری به صورت L-L% و در پاره گفتارهای پرسشی به صورت L-H% است. همچنین، این نتایج نشان داد که تفاوت های آهنگی بین پاره گفتارهای خبری و پرسشی محدود به نواحی پایانی منحنی آهنگ گفتار نمی شود و این پاره گفتارها از نظر الگوی سطح ارتفاع قله و دره F0 تکیه زیروبمی هسته و پیش هسته نیز با هم متفاوت اند.

۲۳۰۰.

بررسی تحول و تعداد وقوع فعل سبکِ «داشتن، دیدن، آمدن، آوردن و گرفتن»از سال 1220 تا 1320 هجری شمسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بهادر ظفرآبادی جلال رحیمیان

منبع: پژوهش های زبان شناسی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۲) 23 - 42

کلید واژه ها: بسامد کاربرد فعل سبک فعل مرکب زبان شناسی درزمانی بسامد نوع بسامد رخداد

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی زبان شناسی

تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۲۹۳

فعل سبک فارسی در طول زمان به لحاظ بسامد کاربرد و انواع آن دچار تطور شده است. مطالعه تغییرات بسامدی و انواع فعل سبک رایج در دوره های طولانی تاریخ تطور زبان فارسی امری معقول به نظر می رسد، اما مطالعه افعال سبک در دوره زمانی نسبتاً کوتاه حدوداً یک قرن برای تحولات نحوی امری جالب توجه می باشد که تحقیق حاضر به آن پرداخته است. بررسی در زمانی میزان کاربرد فعل سبک فارسی در دوره های مختلف می تواند ظهور و شکل گیری فعل سبک زبان فارسی را نشان دهد. بنابراین بررسی تعداد وقوع برخی از افعال سبک طی یک قرن می تواند به کشف چگونگی روند سبک شدن آن ها بیانجامد. به این منظور در این پژوهش، در پنج دوره 15000 فعل (ساده /مرکب) از متون روزنامه ای استخراج گردیده؛ سپس پنج فعل سبک «داشتن، آمدن، آوردن، گرفتن و دیدن» که از افعال سبک فارسی به حساب می آید، در طول یک قرن (1220-1320) در پنج دوره مورد بررسی قرار گرفته اند. با تحلیل افعال مرکب به دست آمده درهر دوره میزان افعال هم به لحاظ «نوع» و هم به لحاظ «رخداد» مشخص گردیده است. این پژوهش نشان می دهد که فعل «داشتن» فعل سبک اصلی در هر پنج دوره مورد بررسی بوده است. همچنین فعل «دیدن» در سه دوره آخر کاربردی از آن به عنوان فعل سبک مشاهده نشده است؛ در صورتیکه در دو دوره اول رواج داشته است، که نشان می دهد در دوره های اولیه به عنوان فعل سبک رواج داشته ولی به مرور زمان کاربرد فعل واژگانی پیدا کرده است. این پژوهش همچنین نشان می دهد که بسامد فعل سبک در دوره های پنج گانه مورد بررسی دارای نوساناتی می باشد، ولی می توان از نظم حاصل از تغییرات بسامدی قواعدی استخراج و نتایجی مطرح نمود.

درخت حوزه‌های تخصصی