درخت حوزه‌های تخصصی

چارچوب های ارجاع مکانی دستگاه هایی مختصاتی هستند که موقعیت یک شیء را در ظرف مکان، معین می کنند. مقاله حاضر در چارچوب زبان شناسی شناختی با اتکا به رویکرد لوینسون (2003) به بررسی چارچوب های ارجاع مکانی در زبان فارسی می پردازد. جهت اخذ داده های زبان از مجموعه دوم عکس های بازی «مرد و درخت»، طراحی شده توسط مؤسسه مکس پلانک، استفاده شده است. تحلیل داده های اخذشده نشان می دهد گویشوران زبان فارسی در چینش مرد و درخت، عموماً ابتدا موردِ قرارگرفته در سمت راست تصویر را توصیف می کنند که این مسئله می تواند ناشی از جهت نوشتن خط فارسی باشد. همچنین بین مرد و درخت تمایل دارند ابتدا درخت را توصیف کنند. به علاوه، برای توصیف رابطه مکانی مرد و درخت از چارچوب ارجاع نسبی استفاده می کنند که در آن مرد پیکر و درخت زمینه است؛ درحالی که برای توصیف جهت ایستادن مرد از چارچوب ارجاع ذاتی استفاده می کنند که در آن مرد زمینه است و در عمده موارد درخت پیکر بوده است.

In an attempt to shed light on how expert teachers of English language are distinguished from non-experts, the present research explored how pedagogical content knowledge, as a characteristic of experts relates to four other dimensions of expertise in ELT. These include teacher’s experience, cognitive skills, professional development and learner-centered teaching. To this aim, a questionnaire was developed based on the related literature, comprising 109 items, 41 of which enquired about pedagogical content knowledge and the rest about the other dimensions of expertise in ELT. The reliability and validity of the test were confirmed. The SEM analysis results showed that pedagogical content knowledge was positively and significantly correlated with teacher’s experience, cognitive skills and learner-centered teaching. It also showed to have a statistically significant causal relationship with professional development. The findings proved the significance of pedagogical content knowledge as a prominent feature of expertise in ELT, which requires attention to teacher’s lesson planning, class management, problem solving, learning assessment/feedback and task design in teacher education programs or teacher evaluation program especially for the sake of teacher professional development.

همان طور که در مورد ادبیات، «ادبیت» را لازمه داشتن یک متن ادبی دانسته اند، «متنیت» نیز می تواند شرط لازم برای داشتن متن باشد. مفهوم «انسجام» که به نوعی ضامن وجود متنیت است از سوی زبان شناسان و نظریه پردازان زیادی مانند میشل شارُل به خصوص در حوزه تحلیل کلام مطالعه شده است. یکی از ابزارهای برقراری این انسجام که شارُل در پژوهشی جداگانه به آن پرداخته، مبحث عناصر همنشین اضافه است. اگرچه محقق به درستی بر کارکرد ویژه این عناصر در استقرار انسجام تأکید داشته است، به نظر می رسد چشم اندازی که مسئله را در آن قرار می دهد، قابل نقد است. در این مقاله می کوشیم تا با جایگزینی نگاه صوری و دستوری نظریه پرداز به مسئله با یک رویکرد معنا محور که مستلزم در نظر گرفتن نقش فعال خواننده در شکل گیری انسجام است، کاستی های این نظریه را اصلاح کنیم و نشان دهیم استدلال شارُل دارای دامنه مطلوبی که بتواند مصادیق دیگر این نوع انسجام را نیز پوشش دهد نیست. برای نیل به این هدف، در بخش نخست، با استفاده از نظریه شارُل عملکرد ویژه عناصر همنشین اضافه را که زبان شناس «قیدهای چارچوب ساز» می خواند تبیین می کنیم و قسمت دوم را به تعدیل دیدگاه او از طریق رفع انحصاری که زبان شناس برای این عناصر قائل است اختصاص می دهیم. همچنین، امیدواریم از ورای این موارد، ابعادی از موضوع انسجام را که تاکنون کمتر به آن پرداخته شده است، روشن کنیم.

نظریه جهان های ممکن، الگویی برای معنی شناسی روایت ارائه می کند. این مقاله بر کاربرد نظریه جهان های ممکن در معنی شناسی روایت با رویکردی بینارشته ای تمرکز دارد. فهم روایت بر اساس دیدگاه جهان های ممکن هدف و نتیجه عمده ای است که این جستار درپی تبیین آن است. در این نظرگاه پی رنگ تنها عبارت از جهان واقعیِ متنی نیست که رویدادهایی در آن رخ می دهد، بلکه شامل جهان های ممکنی است که بدون لحاظ کردن آن ها معنی شناسی روایت ناقص خواهد ماند. چنین دیدگاهی برگرفته از دلالت شناسی منطق موجهات است. بنابراین، برای تبیین این دیدگاه باید به منطق موجهات توجه داشت. نظریه های معنایی معاصر سه شاخه عمده دارد: معنی شناسی فلسفی، منطقی و زبانی. معنی شناسی زبانی از معنی شناسی صوری یا منطقی به مثابه یک منطق معنایی برای چگونگی مطالعه معنی استفاده می کند. در این جستار نشان داده می شود که معنی شناسی صوری در قلمروی معنی شناسی روایت نیز کاربرد دارد. با توجه به نتایج به دست آمده، با لحاظ کردن دنیاهای درونی شخصیت ها، دنیاهای اذهان داستانی و جهان های ممکن گوناگون در خوانش متن، فهم کامل تر و عمیق تری از معنای روایت حاصل خواهد شد، زیرا داستان به مثابه یک نظام وجهی کامل درک می شود و بازنمودهای ذهنی شخصیت ها به منزله «جهان های ممکنِ یک نظام وجهی» درک می شوند. از مهم ترین دستاوردهایی که در پرتو نظر افکندن به معنای متن روایی بر اساس این الگو حاصل می شود، بازتعریفِ مفهومِ پی رنگ و نیز مفهوم تعارض داستانی است. برای توضیح عملی مباحث، دوگانه جزیره سرگردانی و ساربان سرگردان از سیمین دانشور انتخاب شده است.

با توجه به اینکه اکثر تصمیم ها در مورد موقعیت آکادمیک فراگیران، بر اساس نتایج ارزیابی آن ها اتخاذ می شود؛ ارزیابی نقش بسزایی در نظام آموزشی دارد. مرسوم ترین روش ارزیابی که هم اکنون در دنیا استفاده می شود، ارزیابی ایستا است. طی دهه های گذشته، به شیوه های دیگر ارزیابی ازجمله خویش ارزیابی ، دیگر ارزیابی و ارزیابی پویا بسیار توجه شد. محور اصلی این مطالعه ارزیابی پویاست ;I درک و برداشت مدرسان زبان انگلیسی در رابطه با اهمیت و کاربرد ارزشیابی پویا در ایران بررسی میکند. به همین منظور 25 مدرس زبان انگلیسی خانم و آقا با سابقه متفاوت در تدریس از طریق نمونه برداری هدفدار، برای شرکت در مطالعه انتخاب شدند. مصاحبه ای نیمه باز شامل 23 سوال برای استفاده در این مطالعه طراحی شد. پیش از مطالعه اصلی، روایی و پایاییِ پرسش ها توسط 3 متخصص ارزشیابی زبان بررسی شد. نتایج حاکی از آن بود که مدرسان ایرانی، دیدگاه مثبتی به ارزش یابی پویا در کلاس های خود داشتند اما به دلیل محدودیت های سیستم آموزشی، زمان ، هزینه و کمبود دانش نمی توانند تئوری را به عمل تبدیل کنند

هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی مقایسه ای تأثیر روش های تدریس مبتنی بر رویکرد نتیجه گرا، فرآیندگرا و فن بیان در مهارت نگارشی زبان آموزان سطح متوسط است. روش تحقیق پژوهش حاضر ازنوع نیمه تجربی با سه گروه آزمایش است. بدین منظور، 60 زبان آموز ازبین جامعه آماری به صورت تصادفی در سه گروه آزمایشی نتیجه گرا، فرآیندگرا و فن بیان جای گرفتند. همچنین، گروه های آزمایش در 12 جلسه آموزش دیدند. ابزار پژوهش ازنوع فعالیت نوشتارمحور روایی بود که درمورد سه گروه، در مراحل پیش آزمون، پس آزمون اجرا شد. داده های جمع آوری شده نوشتاری ازنظردرستی، روانی و پیچیدگی به صورت کمی درآمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده های حاصل از پژوهش از روش تحلیل آماری کوواریانس (آنکوای یکراهه) استفاده شد. نتایج تجزیه و تحلیل آماری نشان داد که تفاوت معناداری بین عملکرد سه گروه آزمایش ( محصول گرا، فرآیندگرا و فن بیان) ازنظر دقت و روانی وجود داشت؛ به طوری که رویکرد فن بیان (ژانر) بیشترین تأثیر را بر دقت و روانی نوشتاری فراگیران داشت. نتایج پژوهش تفاوت معناداری ازنظر پیچیدگی را نشان نداد. درنهایت، این مطالعه چشم انداز بسیار روشنی را به منظور برنامه ریزی دوره های آموزشی مهارت های نگارش برای توجه بیشتر به آموزش روش های تدریس نگارش و اجرای تکالیف مبتنی بر فن بیان در کلاس های آموزش زبان انگلیسی خواهد داشت.

یکی از مباحث اصلی در تاریخ نگاری میزان اعتبار شخصی و مرجعیت تاریخ نگار است. اهمیت این امر از آنجاست که هر چه میزان اعتبارِ شخصی تاریخ نگار بالاتر باشد، میزان اقناعِ مخاطب به طبع آن بالاتر می رود. در این جستار میزانِ تأثیرگذاری تاریخ نگار در اقناعِ مخاطب و شیوه ها و تمهیداتِ بلاغی و زبانی که به اعتبارِ سخنِ تاریخ نگار در جهت باورپذیریِ بیشترِ مخاطب به کار گرفته می شده است، موردِ بررسی قرار خواهد گرفت. در این مقاله با به کارگیری روشِ نقدِ نو ارسطویی برآنیم تا اعتبارِ شخصیِ تاریخ نگار و راهبردهایی را که تاریخ نگار برای بالا بردن اعتبارِ شخصیِ خود به کار می برده است، نشان دهیم. از آنجایی که یکی از کارکردهای متن های تاریخی در راستای تحکیم و تثبیت حکومت ها نوشته می شوند، این متن ها آوردگاه استفاده از تمهیداتِ بلاغی و زبانی اند. تاریخِ فتوحاتِ شاهی اثرِ امینیِ هروی به دلیلِ اینکه از نخستین تاریخ های نوشته شده و مؤثر در شکل گیری دولت و ایدئولوژی صفویان است، انتخاب شد، چراکه نقش و اعتبارِ شخصیِ تاریخ نگار و شیوه های اقناع گری وی بسیار اهمیت دارد.

مجموعه روایت هایی که درحماسه ملّی ایران،شاهنامه، بیان شده اند به سه دوره عمده اساطیری، حماسی و تاریخی تقسیم شده اند.رستم بزرگ ترین پهلوان دوره حماسی شاهنامهاست. کار برجسته او حمایت و پاسداری از شهریاری ایران است.گرچه درباره ابعاد مختلف این شخصیت ژرف و پهلوان محبوب ایرانیان پژوهش های ارزشمند پرشماری انجام شده است، هنوز ابهامات و پرسش هایی در خصوص برخی ویژگی هایشخصیتی رستم، معنی نام او، برخی از صفات او، و همچنین بعضی از ابزارهایش وجود دارد. در مقاله حاضر به شخصیت و برخی اعمال رستم از دید زبانی و اسطوره ای و حماسی می نگریم، و با توجه به این که رستم سکایی است، و در شاهنامه به این نکته تصریح شده است، نام این پهلوان و صفت «تاج بخش» و تن پوش موسوم به «ببر بیان» او را بر اساس گنجینه واژگانی زبان سکایی بررسی می کنیم.همچنین نشان می دهیم که رستم نه با ایندره و اپام نپات، بلکه پیوند نزدیکی با ایزد میثره دارد.

«فراگفتمان» اصطلاحی برای نامیدن امکانات فرازبانی برای برقراری تعامل در گفتمان است. الگوی این پژوهش، انگاره هایلند (2005) است. در انگاره هایلند یکی از دو طبقه اصلی فراگفتمان، فراگفتمان تعاملی است که با تمرکز بر شرکت کنندگان در تعامل، بر هویت گوینده یا نویسنده و هنجارهای جامعه کنشی تأکید می ورزد و شامل 5 نوع نشانگر متفاوت است. هدف پژوهش حاضر، دستیابی به پاسخ این سؤال است که آیا تفاوت معناداری ازنظر جنسیت در کاربرد کلی نشانگرهای فراگفتمان تعاملی و نیز میان توزیع انواع نشانگرهای فراگفتمان تعاملی موجود در مقالات علمی-پژوهشی وجود دارد یا خیر. برای نیل به این هدف، پیکره ای مشتمل بر 30 مقاله علمی - پژوهشی فارسی تک نویسنده منظور شد که نیمی از مقالات به قلم زنان و نویسنده نیم دیگر، مردان بودند. سپس پیکره به دقت و با در نظر گرفتن بافت موقعیت ارزیابی شد تا انواع نشانگرهای تعاملی موجود و بسامد رخداد آنها تعیین شوند. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نشان داد با توجه به متغیر جنسیت، تفاوت معناداری در میزان فراوانی نشانگرهای فراگفتمان تعاملی به صورت کلی وجود دارد. در بازبینی تفکیکیِ انواع نشانگرهای فراگفتمان تعاملی در ارتباط با متغیر جنسیت نیز مشخص شد درباره تردیدنماها، نگرش نماها و خوداظهارها تفاوت معنادار وجود دارد و فقط درباره یقین نماها و دخیل سازها تفاوت معناداری مشاهده نمی شود؛ ازاین رو با توجه به یافته های پژوهش حاضر می توان ادعا کرد رویکرد جنسیت گرا درباره تمایز میان زنان و مردان در استفاده از صورت های زبانی تأیید می شود.

اگرچه پیشینه مطالعات مربوط به بندهای کوچک به بیش از 30 سال می رسد، ماهیت نحوی مقوله حاکم بر بندهای کوچک هنوز در بین زبان شناسان موضوعی چالش برانگیز و غیر قابل اجماع است. این پژوهش بر آن است که در چارچوب رویکرد کمینه گرای بوورز ( 1993, 2001 ) به این پرسش مناقشه برانگیز، یعنی چیستی مقوله گره حاکم بر بندهای کوچک، پاسخ دهد. مقاله پیش رو با مقدمه ای کوتاه و شرح مختصری درباره پیشینه آثار مرتبط با گره حاکم بر بندهای کوچک و رویکردهای مطرح در این خصوص آغاز می شود و با طرح برخی استدلال ها در رد یا پذیرش بخشی از رویکردهای نام برده ادامه می یابد. پس از آن بر اساس طرح گروه اسناد بوورز ( 1993, 2001 ) ساخت های مذکور در زبان فارسی را توصیف و بررسی می کند. طبق یافته های این مقاله، ساخت های نام برده متشکل از [NP XP] و بدون زمان هستند و XP در آن ها غیر فعلی است. در این پژوهش برای بندهای کوچک، ساختار سازه ای و دو شاخه ای قائل شده است. براساس تحلیل نگارندگان، در همه زبان ها بندهای کوچک که شامل فاعل و محمول هستند، فرافکن نقشی اسناد به شمار می آیند و تفاوت آن ها تنها در مفهوم هسته اسنادی و ویژگی های آن است.

This study investigated personal metadiscourse units across genres. Based on Ädel’s (2006) taxonomy of the discourse functions of personal metadiscourse and Leech’s (2014) grand strategy of politeness, three spoken genres were compared in terms of the use of personal metadiscourse functions and politeness maxims. To that end, a 3,034,025-word corpus consisting of Panel discussion in politics, Interviews with actors, and Comedies genres, which included 30 audio and video transcriptions, was developed. Explicitness, world of discourse, current discourse, speaker qua speaker and listener qua listener were used to identify metadiscourse units. We examined the total frequencies of all personal metadiscourse units used in the corpus. The results of corpus analysis showed that 19.6% of metadiscourse units occurred in comedies, which was the highest among the three genres. The most commonly used metadiscourse units appeared in speaker-oriented metadiscourse with 10.2% in interviews. The results also revealed that in panel discussion the speakers focused more on their own ideas than the listeners or participants. Results of chi-square analysis showed that English speakers used speaker-oriented, participant-oriented, and listener-oriented metadiscourse types statistically significantly differently. A statistically significant difference between speaker-, participant-, and listener-oriented units was found. Results also revealed that speakers in different genres are willing to use such maxims as opinion reticence and modesty more frequently than other maxims. The paper concludes with proposing a new model for analyzing metadiscourse.

نوشتار حاضر در حوزه گرایش نسبتا نوین مطالعات ایرانی- تلمودی قرار می گیرد،و با بررسی یک روایت از تلمود بابلی (رساله قیدوشین 70 الف) که شامل چند واژه غیر آرامی/غیر عبری می باشد، تلاش دارد تا به یاری مطالعات واژه شناسانه، کلمه های مورد اشاره را بررسی و تحلیل نموده و به واسطه تحلیل واژگان تا حد ممکن به شناخت زبان یا زبانها و گویشهای مورد استفاده در منطقه میان رودان دوران ساسانی بپردازد. در میان واژگان مورد اشاره چند واژه پهلوی نیز وجود دارد و در مواردی تلفظ های گوناگونی از یک واژه پهلوی (تلفظ کهن و نو) نیز دیده می شود. بر پایه این پژوهش احتمال این که زبانی همانند زبان فارسی امروز (شامل وام واژگانی از زبانهای سامی، یونانی و ...) زبان میانجی در منطقه میان رودان دوران ساسانی بوده باشد بررسی می گردد

زبان فارسی نو کلیّتی نمودیافته در همة متون و نوشته های فارسی نیست بلکه در پاره ای از حوزه های جغرافیایی با اندک تفاوت هایی در واژه ، صرف ونحو و آوا، صورت های کاربردی گوناگونی پیدا کرده که اصطلاحاً به آنها «گونه های زبانی» می گویند. کشف ویژگی های زبانی هر یک از گونه های کهن و بازجُست آنها در زبان متداول همان حوزه، از پژوهش های بایسته زبانی است. این مقاله کوششی برای نیل به این مهم در حوزه هرات و گونه هروی کهن است. از آنجاکه طبقات الصوفیه خواجه عبدالله انصاری کهن ترین، کامل ترین و گفتاری ترین متن باقی مانده از فارسی نوین حوزه هرات است، کشف ویژگی های زبانی آن می تواند نمایانگر مشخصات گونه هروی کهن باشد که این مهم در قالب اثری از نگارنده منتشر شده است. بازجُست واژه ها و لغات نادری که در طبقات به کار رفته اما در فارسی معیار امروزی رواج ندارند، در میان واژه هایی که امروزه در هرات و شهرهای اطراف آن به کار می روند و تحلیل آنها، موضوع این نوشتار است که با استفاده از مطالعه کتابخانه ای و در مواردی معدود به کمک برخی شنیده های میدانی و به روش توصیف و تحلیل محتوا نگاشته شده است.