فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۰۰۱ تا ۱٬۰۲۰ مورد از کل ۱٬۰۶۶ مورد.
حوزه های تخصصی:
هدف تحقیق حاضر بررسی روابط بین ارزش های اسلامی، رفتار شهروندی سازمانی و وجدان کاری است. جامعه آماری پژوهش شامل 256 تن از کارکنان مدیریت درمان تأمین اجتماعی استان کرمان است که از میان آنها، نمونه ای به حجم 153 تن به روش «تصادفی ساده» انتخاب شد. محقق پس از انجام تحلیل عاملی در زمینه پرسش نامه های سه گانه، از 32 سؤال برای جمع آوری داده ها استفاده کرده است. در این تحقیق، از الگوی روابط ساختاری برای تحلیل داده ها استفاده گردید. برای تعیین روایی و اعتبار پرسش نامه، از «روایی محتوا» و «ضریب آلفای کرونباخ» استفاده گردید که مقدار آن برای پرسش نامه «ارزش های اسلامی»، 846/0 ؛ پرسش نامه 16 سؤالی «وجدان کاری کاستا و مک کرای»، 92/0؛ و برای پرسش نامه «رفتار شهروندی سازمانی پودساکف و همکاران» برابر با 89/0 به دست آمد. برای تحلیل داده ها و انجام آزمون فرضیه ها و سایر تحلیل های این پژوهش، نرم افزار آماری «AMOS» به کار گرفته شد. نتایج نشان داد بین ارزش های اسلامی و وجدان کاری رابطه معناداری وجود هست. همچنین بین وجدان کاری و رفتار شهروندی سازمانی نیز رابطه معناداری به چشم می خورد. و از سوی دیگر، چون بین ارزش های اسلامی و رفتار شهروندی سازمانی نیز رابطه معناداری وجود دارد، نقش میانجی وجدان کاری نیز تأیید گردید.
مبانی و مؤلًفه های مدیریت تحول گروهی در سازمان از منظر قرآن(مقاله ترویجی حوزه)
حوزه های تخصصی:
در آیه 88 سوره هود آمده است: «من جز اصلاح نمی خواهم تا آنجا که توان دارم، و توفیق من جز به خدا ن یست. ب ر او ت وکل کردم و به سوی او باز م ی گردم». این همان هدفی است که تمام پیامبران آن را پیگیری م ی کردند: اص لاح ع قیده، اصلاح اخلاق، اصلاح عمل، و اصلاح روابط و نظامات اج تماعی. این گونه اصلاح ها در پرتو تغییر و تحول گروه ها شکل می گیرد. در این مقاله مبانی و مؤلّفه های مدیریت تحول گروهی در سازمان بحث می شود. مسئله پژوهش حاضر این است که مبانی و مؤلفه های مدیریت تحول گروهی در سازمان از منظرقرآن کدام اند؟ پژوهشگر با رویکردی «توصیفی – تحلیلی» و با استفاده از روش مطالعه کتابخانه ای به پژوهشی نظری در آموزه های قرآن اقدام نموده است. نتیجه تحقیق نشان می دهد که مبانی هستی شناسی، انسان شناسی و ارزش شناسی، مهم ترین مبانی مدیریت تحول گروهی است و برنامه ریزی و هدایت، مهم ترین مؤلفه های آن می باشد.
مبانی دولت اسلامی - ایرانی در اندیشه امام خامنه ای
منبع:
حکمرانی متعالی سال دوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵
49 - 76
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی در این نوشتار، بررسی مبانی دولت اسلامی در الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت از دیدگاه امام خامنه ای می باشد. بر این اساس، در تجزیه و تحلیل موضوع از روش شناسی عقلی به نحو توصیفی- تحلیلی بهره برده و با روش اسنادی داده های مورد نظر را از بیانات امام خامنه ای استخراج کرده ایم. در این راستا نتایج تحقیق حاکی از این است که مبانی دولت اسلامی از دیدگاه امام خامنه ای به طور کلی به دو دسته تصوری و تصدیقی قابل تقسیم است. در این میان، مبانی تصوری ناظر به تعریف لغوی و اصطلاحی مبانی، الگو، اسلامی، ایرانی، پیشرفت و تلقی ازماهیت دولت اسلامی است. بر اساس این تلقی، حکومت ابزار است نه هدف، امانت است نه تملیک، تدبیر است نه تزویر، برای خدمت است نه برای کسب قدرتو پرستیژ، هم حق است هم تکلیف و بالاخره ولایت است نه سلطنت. مبانی تصدیقی دولت اسلامی به دو دسته مبانی دور و نزدیک تقسیم می شود. مبانی دور عبارتند از: مبانی هستی شناختی، معرفت شناختی، انسان شناختی و روش شناختی و بایدهای مبانی نزدیک دولت اسلامی به سلامت اعتقادی و اخلاقی، عدالت، حکمت، قانونگرایی، نفی نظام سلطه، درونزا و برونگرا بودن اشاره دارد.
واکاوی سیاست گذاری تحقق عدالت اجتماعی(مقاله ترویجی حوزه)
حوزه های تخصصی:
«عدالت» از شئون و مقومات وجود و محور زندگانی انسان است که بدون آن آدمیان معنای زندگی را درنمی یابند و جامعه نیز جز با قیام به قسط و گسترش آن قوام نمی یابد. علاوه بر این، عدالت و قسط، عدالت خواهی و قسط طلبی شأنی از شئون فطری انسان است که بدون آن انسانیت انسان معنا نمی یابد و آدمی که دارای عقل سلیم است، با جذبه ای خاص به سوی عدل و داد در حرکت است. «عدالت اجتماعی» عبارت است از: ارزشی که با فراگیر شدن آن، جامعه دارای شرایط و زمینه هایی می شود که هر صاحب حقی به حق خود می رسد و امور جامعه به تناسب و تعادل، در جای شایسته خویش قرار می گیرد. این مقاله کوشیده است با تحلیل مفاهیم و منابعی از قرآن، سیره امیرمؤمنان علی، و دیدگاه های امام خمینی و امام خامنه ای از سیاست گذاری در حوزه عدالت اجتماعی، به بررسی این موضوع بپردازد که تا چه حد این سیاست گذاری ها مدنظر قرار گرفته است. پس از انقلاب دولت هایی بر سر کار آمدند که همه آنها در مسیر عدالت اجتماعی دست به عصا حرکت کردند. این مسیر دو مفهوم را به ذهن متبادرمی کند: یا سیاست گذاری ها ناقص و نارسا بوده و یا دولت ها چندان تمایلی به اجرای این سیاست گذاری ها نداشته اند. با بررسی فعالیت این دولت ها به این نتیجه می رسیم که با وجود سیاست گذاری مناسب در تحقق عدالت اجتماعی، دولت ها به این سیاست گذاری ها تن نداده اند.
مردم سالاری دینی در حکمرانی علوی
منبع:
حکمرانی متعالی سال دوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶
33 - 43
حوزه های تخصصی:
بازشناسی مؤلفه های فرهنگ بسیج؛ بر اساس بیانات مقام معظم رهبری(مقاله ترویجی حوزه)
حوزه های تخصصی:
تحقق اهداف و آرمان های نظام اسلامی، در هر عرصه ای، اعم از سیاسی، اقتصادی، نظامی و... نیازمند اتکا به فرهنگ پیش رو، قوی و اقتدارآفرین است، فرهنگی که بتواند کشور را از خطرهای احتمالی برهاند و زمینه ساز استفاده مناسب از فرصت ها گردد. در همین زمینه، شایسته است بسیج به عنوان نهادی که آزمون خود را در جنگ تحمیلی و سازندگی کشور، تأمین امنیت و... پس داده، از لحاظ فرهنگی در بیانات مقام معظم رهبری تحلیل شود. هدف این پژوهش، بازشناساسی مؤلفه های فرهنگ بسیج در بیانات مقام معظم رهبری است. این پژوهش، به لحاظ روش کیفی و دارای رویکرد استقرایی است که پس از بررسی 19 سخنرانی مقام معظم رهبری در جمع بسیجیان، و 2 پیام ایشان به همایش های این نهاد، با استفاده از تکنیک تحلیل مضمون هفت مضون سازمان دهنده شامل تقویت ایمان، تحصیل علم، دوراندیشی و برنامه ریزی، پایبندی به اخلاق، حضور در میدان ها، تلاش و پشتکار و مردم داری، در قالب دو مضمون فراگیر دانش و نگرش، و رفتار به دست آمد.
شیوه مواجهه با مخالفان در حکمرانی علوی
منبع:
حکمرانی متعالی سال دوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶
44 - 58
حوزه های تخصصی:
داستان حکمرانی علم و فناور ی در ایران
منبع:
حکمرانی متعالی سال اول زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴
103 - 118
حوزه های تخصصی:
مؤلفه ها و شاخص های اخلاق و رفتار سیاسی کارگزاران دولت اسلامی از منظر مقام معظم رهبری مد ظله العالی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۳۱ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱
85 - 124
حوزه های تخصصی:
مدیریت اسلامی در جامعه ایرانی را می توان یکی از کلیدواژه های اصلی انقلابی دانست که دین اسلام در آن محوریت دارد؛ در این راستا از منظر امام (ره) و مقام معظم رهبری (مدظله العالی) سیاست و اخلاق و رفتار فردى و اجتماعى ناشی از آن از دین قابل تفکیک نیست. از نگاه رهبران فرزانه انقلاب، در اسلام قدرت با اخلاق پیوسته است و قدرت عارى از اخلاق، یک قدرت ظالمانه و غاصبانه است؛ بنابراین یکی از الزامات مدیریت اسلامی تعهد و تقید کارگزاران دولت اسلامی به اخلاق اسلامی و رفتار ناشی از آن برای کاربست سیاست در جامعه است که رفتار سیاسی متفاوتی از الگوهای رایج سیاسی در کشورهای دیگر را می طلبد.با هدف شناسایی ویژگی های اخلاق و رفتار سیاسی اسلامی تحقیق پیش رو به این سوال پرداخته که شاخص های اخلاق و رفتار سیاسی کارگزاران دولت اسلامی از منظر مقام معظم رهبری (مدظله العالی) کدامند؟ برای پاسخ به سوال پژوهش، فرمایشات معظم له از سال 1368 تاکنون با استفاده از روش پیشنهادی اترید- استرلینگ که یکی از روش های کدگذاری در تحلیل مضمون است بررسی و این نتیجه حاصل شده که شاخص های اخلاق و رفتار سیاسی مدنظر ایشان را در مولفه های ایمان، بصیرت، تبیین درست، اعتماد، عدالت، شجاعت، قانونمداری، مصلحت شناسی و پایداری با 34 شاخص که در مدل انتهای تحقیق آمده می توان دسته بندی نمود.
تدوین مدل شش ضلعی تقلب مالی با رویکرد اسلامی: بررسی اهمیت و تعامل اجزا
منبع:
اسلام و مدیریت سال ۹ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۷
5 - 31
حوزه های تخصصی:
تقلب با توجه به اثرهای زیان بار آن، از دیرباز مورد توجه جوامع مختلف بوده است. در این زمینه، مدل هایی مانند مثلث تقلب، لوزی تقلب و پنج ضلعی تقلب نیز در مباحث حسابداری و مالی مشاهده می شود که هر یک عواملی را در راستای شناسایی بهتر تقلب های مالی در نظر گرفته اند؛ اما تاکنون دین داری موردتوجه شایسته قرار نگرفته است. این پژوهش به صورت ترکیبی از روش های کمی و کیفی است. در پژوهش حاضر با بررسی و تحلیل محتوای مدل های تقلب، مدل جدیدی تحت عنوان «شش ضلعی تقلب» ارائه شد که با رویکرد اسلامی، سازه دین داری را به مدل های تقلب های مالی می افزاید. در بخش کیفی با تحلیل محتوای منابع مرتبط با تقلب، 14 عامل مؤثر در تقلب شناسایی شد. در بخش کمی نیز با استفاده از روش دلفی و کسب نظر 14 نفر از خبرگان، 6 عامل دارای اهمیت بالاتر از متوسط شناسایی و «شش ضلعی تقلب» ایجاد شد. یافته های پژوهش با کسب نظر خبرگان نشان داد که به ترتیب سازه های دین داری، توجیه، فرصت، فشار، استعداد فردی و راهبری شرکتی در کنترل تقلب های مالی دارای اهمیت است. در ادامه نیز با استفاده از فن دیمتل تعامل سازه های «شش ضلعی تقلب» مورد بررسی قرار گرفت. یافته های این بخش نیز با کسب نظر 10 خبره نیز نشان داد که مدل «شش ضلعی تقلب» یک «فرایند تعاملی است» یعنی اجزای آن بر روی یکدیگر تأثیر داشته و با هم تعامل دارند. سازه دین داری در مدل «شش ضلعی تقلب» نیز بیشترین تأثیرگذاری و تعامل را نسبت به سایر سازه ها دارد و سازه فرصت، دارای بیشترین تأثیرپذیری است. درنتیجه، در راستای کنترل تقلب های مالی شایسته است که توجه بیشتری به دین داری صورت گیرد.
طراحی مدل الگوی مدیریت انقلابی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۳۱ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲
239 - 283
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر شناسایی شاخص های مدیر انقلابی و طراحی مدل آن در بخش دولتی می باشد. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش انجام آن، جزء روش های کیفی بوده است. ابزار گردآوری اطلاعات و داده ها، مصاحبه با خبرگان بوده است. جامعه آماری خبرگان و مدیران در سه سطح کلان، متوسط و خرد در کشور می باشد. از طریق روش دلفی و با اشباح نظری 15 مدیر برای مصاحبه های عمقی انتخاب شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش های کیفی و روش استراوس همزمان با جمع آوری داده ها استفاده شد. نتایج گذاری ها نشان داد که همه مضامین، مقولات و مفاهیم به صورت کامل و بر اساس مصاحبه های عمقی صورت گرفته با 15 مدیر به این صورت بوده که منجر به استخراج 222 مفهوم در قالب کدگذاری باز، استخراج 132 مقوله/ شاخص در قالب کدگذاری محوری، استخراج 10 مضمون اصلی در قالب کدگذاری محوری و انتخابی و 6 مضمون فراگیر در قالب کدگذاری انتخابی بوده است. نتایج موردی نیز نشان داد که رفتار سازمانی مدیران، رفتار فردی و توانایی فردی مدیران، اخلاق و رفتار خدا محورانه، امید، جدیت و قاطعیت، پاسخگویی، عملکرد، شایستگی و شایسته سالاری، ارتباط موثر با همکاران و مردم، بهره وری فزاینده مهم ترین شاخص های یک مدیر انقلابی هستند. نتایج کدگذاری های محوری نیز نشان داد که جوان گرایی در بدنه مدیریتی، مبارزه با فساد و سلطه مدیران، تأکید بر عمل به وعده ها، ارتقاء توانایی و تخصص مدیران، حفظ و تربیت مدیران شایسته نیز به عنوان عوامل بسترساز مدیریت انقلابی معرفی شدند. البته در این خصوص موانعی مانند سیاست زدگی، نواقص مردم سالاری، ضعف شدید علمی و مدیریتی در سازمان ها و نهادهای دولتی، رفاه زدگی و اشرافی گری مدیران، سوء مدیریت مدیران، عدم فهم درست برخی مدیران از مسائل کشور از موانع داخلی و انتشار دهنده-های اندیشه مدیریت به سبک غربی ها، تهاجم فرهنگی، تحریم اقتصادی، تزریق ناامیدی به برخی مدیران، القای ناتوانی در بین مدیران کشور، تبیین های دروغ در مورد مدیریت انقلابی نیز موانع خارجی رشد و ترقی مدیران انقلابی هستند.
طراحی مدل مدیریت اسلامی ایران پیشرفت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۳۱ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱
159 - 188
حوزه های تخصصی:
وجود الگویی جهت پاسخ گویی به نیازهای مادی و معنوی در جامعه، براساس تعالیم غنی و نجات بخش اسلام یک ضرورت اجتناب ناپذیر است. هدف اصلی این پژوهش طراحی مدل مدیریت اسلامی ایرانی پیشرفت می باشد. این پژوهش دارای رویکرد کیفی، از بعد هدف کاربردی، ماهیت آن اکتشافی و استراتژی یا روش تحقیق، تحلیل مضمون می باشد. روش گردآوری داده ها مطالعه اسناد بالادستی و مصاحبه های باز و گلوله برفی از خبرگان می باشد که براساس اشباع نظری داده ها از 45 نفر از خبرگان مصاحبه بعمل آمد. ابزار پژوهش مصاحبه و نمونه آماری 45نفر می باشد. برای تحلیل داده ها از مقایسه مستمر طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی استفاده شد. با تجزیه و تحلیل داده ها، الگوی مدیریت اسلامی ایرانی پیشرفت در پنج مقوله یا بعد، شامل بعد فرهنگی اسلامی ایرانی پیشرفت، بعد اقتصادی اسلامی ایرانی پیشرفت، بعد علمی اسلامی ایرانی پیشرفت، بعد حکومتی اسلامی پیشرفت و بعد تبلیغی اسلامی ایرانی پیشرفت بدست آمد و در نهایت مدل پژوهش توسط خبرگان تأیید شد.
چیستی و نقش آفرینان حکمرانی اسلامی براساس فرمایشات امام علی علیه السلام(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۳۱ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲
87 - 127
حوزه های تخصصی:
یکی از مباحث کلیدی و چالش برانگیز، نوع حکمرانی و نحوه اداره جامعه است که در سالهای اخیر مورد توجه پژوهشگران عرصه علوم سیاسی و مدیریتی قرار گرفته است. اتخاذ رویکردهای مختلف و شکل گیری پارادایم های مختلف نشاندهنده افزایش اهمیت این مساله به ویژه در دوران معاصر شده است. در این راستا لازم است بر اساس مبانی ارزشی و اسلامی خود به موضوع حکمرانی پرداخته شود. در این مسیر یکی از الگوی های مهم در عرصه حاکمیت، سیره حکمرانی امام علی(ع) می باشد. این پژوهش در پی آن است که مولفه ها و تعریف حکمرانی اسلامی را بر اساس بیانات ایشان استخراج نماید. روش پژوهش از نوع کیفی است که از طریق روش تحلیل محتوای کیفی براساس کتب نهج البلاغه و غرر الحکم و درر الکلم انجام شده است. مولفه های شناسایی شده شامل 19 مولفه می شود که در نهایت نیز حکمرانی اسلامی به این صورت تعریف گردید: تعیین، اعمال و کاربرد قواعد شریعت مدار و حکمیانه با وحدت و همیاری صادقانه نقش آفرینان امت مبتنی بر روابط اخوت ایمانی با محوریت ولایت برای تحقق عدالت و رشد و هدایت جامعه در مسیر تقرب الی الله.نقش آفرینان حکمرانی نیز در سه بخش، ولایت، خواص و امت شناسایی و طبقه بندی شدند.
جایگاه سرمایه فکری و نقش انسان در آن از منظر اسلام(مقاله ترویجی حوزه)
حوزه های تخصصی:
یکی از مهم ترین اهداف سازمان ها جمع آوری، نگهداری و استفاده بهینه از سرمایه های آنهاست. هدف این تحقیق بررسی ماهیت سرمایه فکری و مزایای آن در مقایسه با سرمایه فیزیکی و مادی، همچنین نقش انسان در آن و راه کارهای شکوفاسازی سرمایه فکری در منابع اسلامی است. در این تحقیق با روش «توصیفی- تحلیلی» و با الهام از منابع اسلامی آیات و روایات سرمایه فکری به صورت مستدل، تجزیه و تحلیل گردد. یافته های تحقیق نشان می دهد که سرمایه فکری با مدیریت دانش در ارتباط است. از این رو، می توان گفت: سرمایه فکری دانش مفیدی است که انسان، تولیدگر، پردازش گر و انتشار دهنده آن به شمار می رود. مزایای سرمایه فکری این است که با انفاق و بخشش کم نمی شود و در زمان زندگی و مرگ همراه آدمی است و او را بر گذشتن از سختی های پس از مرگ و رسیدن به سعادت اخروی نیرومند می سازد.
طراحی الگوی رهبری خدمتگزار از دیدگاه قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۳۱ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲
11 - 86
حوزه های تخصصی:
به رغم تلاش های اندیشمندان غربی و اسلامی برای حمایّت از سازمان ها و منابع انسانی، وجود فقر و فاصله های طبقاتی و نارضایتی های شغلی گواه بر ضعف سبک های رهبری از جمله رهبری خدمتگزار است؛ بدین جهت، با هدف جبران این ضعف، با مرور پیشینه پژوهش رهبری خدمتگزار، بیش از 40 شاخص به دست آمد که پس از عرضه به محضر قرآن، بیش از 90% آن ها تأیید گردید و آنگاه از طریق واژه پژوهی و معناپژوهی در آیات قرآن، 300 شاخص (مفهوم) از 600 آیه استخراج گردید که با روش پژوهش داده بنیاد، تجزیه و تحلیل شد. پس از حذف شاخص های مشترک و مرتبط یا کم تأثیر، در مرحله کدگذاری باز، 185 شاخص به دست آمد و در مرحله کدگذری محوری 42 مقوله محوری و در مرحله کدگذاری انتخابی 6 مؤلّفه/ بُعد استخراج گردید که پس از مقایسه مقوله-ها با مقوله اصلی (رهبری خدمتگزار از دیدگاه قرآن)، مقوله ها به مقولات عِلّی، زمینه ای، مداخله ای، راهبردی و پیامدی دسته بندی شد و آنگاه در قالب یک مدل مفهومی و پارادایمی داده بنیاد طراحی گردید.
ضرورت سازمان در مدیریت امر به معروف و نهی از منکر
منبع:
اسلام و مدیریت سال ۹ پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۷
75 - 99
حوزه های تخصصی:
تجربه های تاریخی و اجتماعی ثابت کرده است که هنجارها و ارزش های اجتماعی حتی اگر بر مبانی عقلی و شرعی محکمی استوار باشند. اگر به شیوه ای درست مدیریت نشوند می توانند بی نتیجه و بلکه دارای نتایج معکوس برای جامعه باشند و به ضد ارزش و ناهنجاری تبدیل شوند و امر به معروف و نهی از منکر نیز از این مسئله مستثنا نیست. این پژوهش با اشاره به مشکلات و آسیب هایی که در روش های اجرای امر به معروف در طول تاریخ وجود داشته است ضرورت مدیریت این دو اصل بنیادی را با شیوه های متناسب با جوامع گسترده و پیچیده امروزی مورد تحقیق قرار می دهد و مدیریت سازمانی را به عنوان کارآمدترین روش برای مدیریت اجرای آنها معرفی می کند و ابتدا از آیات 104 سوره آل عمران و 140 سوره حج برای تأیید روش سازمانی به روش فقهی و تفسیری استظهار می کند و نیازمندی اجرای این دو اصل به صلاحیت های علمی و اخلاقی را نیز به عنوان دلیلی عقلی در تأیید ضرورت سازمان در اجرای آن ها مطرح می سازد و سپس نقاط قوت مدیریت سازمانی در اجرای امر به معروف و نهی از منکر را با استفاده از شواهد تاریخی در سه عنوان زیر به بحث می گذارد. نداشتن مشکلات روش انفرادی؛ 2. امکان پرسش گری و پاسخگویی؛ 3. داشتن پشتوانه اجتماعی.
مبانی و حدود اعمال حاکمیت دولت اسلامی در قراردادها
منبع:
حکمرانی متعالی سال سوم بهار ۱۴۰۱ شماره ۹
191 - 216
حوزه های تخصصی:
با گسترش روزافزون نابرابری اقتصادی و شکاف طبقاتی، درراستای تأمین منافع عمومی، دولتها به طور فزایندهای در قراردادهای خصوصی دخالت نموده اند. در مبانی وحدود این مداخله به لحاظ حقوقی و شرعی اختلاف شده است. در دیدگاه اول دخالت دولتها در توافقات قراردادی فاقد مبنای صحیح حقوقی و شرعی است و در دیدگاه دوم دولت اسلامی موظف است به منظور اقامه قسط و عدل، در این قراردادها اعمال حاکمیت نماید. این پژوهش از نوع توسعه ای و کاربردی است و هدف آن دستیابی به حدود تسلط دولت اسلامی در قراردادها با الگوگیری از امامین انقلاب و بیانیه گام دوم میباشد. روش تحقیق مورد استفاده توصیفی – تحلیلی و تجزیه تحلیل اطلاعات با روش تحلیل محتوای کیفی با جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای میباشد. پرسش اصلی این است که آیا دولت اسلامی می تواند با هدف بهبود نظام توزیع درآمد و درراستای مقتضیات عمومی و برقراری عدالت در قراردادهای خصوصی دخالت کند؟ دراین نوشتار پس از تبیین حدود اعمال حاکمیت و وظایف حکمران ولایی، وظیفه حکومت اسلامی در اقامه قسط و جایگاه حقوق عمومی در برابر حقوق سنتی قراردادها و میزان نفوذ حقوق عمومی در قلمرو حقوق خصوصی قراردادها در دیدگاه های مختلف بررسی گردیده و باتحلیل دیدگاه بیانیه دوم حدود دخال تهای دولت اسلامی در قراردادها تا برقراری قسط و عدل تشریح شده است.
طراحی الگوی توصیفی تصمیم گیری در چالش های اخلاقی در مدیریت با تاکید بر اخلاق کاربردی
منبع:
اسلام و مدیریت سال ۱۰ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۸
257 - 279
حوزه های تخصصی:
امروزه فلاسفه اخلاق بیشتر به مسائل و اموری می پردازند که کانون بحران ها و معضلات عملی اخلاق باشند. اخلاق کاربردی حوزه ای از اخلاق است که قرابت بسیاری با مدیریت و چالش های اداره سازمان ها دارد. در این مقاله، با استفاده از روش دلالت پژوهی و روش تحلیل مضمون، الگوی توصیفی تصمیم گیری در چالش های اخلاقی در حوزه مدیریت تبیین می گردد. براین اساس، چهار نوع چالش اخلاقی شناسایی شده که از ترکیب دو عامل دشواری (در مقابل آسانی) و پیچیدگی (در مقابل سادگی) به دست می آیند. یافته های تحقیق نشان می دهد مشکل بودن تصمیم گیری در چالش های اخلاقی بیش از آنکه به دشواری یا آسان بودن تصمیم گیری بستگی داشته باشد، از پیچیدگی یا سادگی در شناخت تصمیم درست ناشی می شود. دشواری تصمیم گیری نیز ناشی از به خطرافتادن منافع فردی تصمیم گیرنده است، از این رو مدیران باید تلاش نمایند چالش های پیچیده و دشوار به چالش های ساده و آسان تبدیل شود.
تبیین مضمون های مدیریت عملکرد کارکنان در پرتو نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۳۱ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱
189 - 223
حوزه های تخصصی:
یکی از مهم ترین کارکردهای منابع انسانی، مدیریت عملکرد کارکنان می باشد. یک سیستم مدیریت عملکرد مؤثر می تواند عملکرد کارکنان را در چارچوب اهداف سازمان هدایت کرده و عملکرد آنان و متعاقباً سازمان را ارتقاء بخشد. هدف این پژوهش تبیین ابعاد و مؤلفه های مدیریت عملکرد کارکنان با توجه به ارزش های اسلامی و بر اساس آموزه های نهج البلاغه می باشد. پژوهش از نوع کیفی بوده و بر اساس روش تحلیل مضمون صورت گرفته است. پس از مطالعه ی نهج البلاغه، 320 مضمون پایه استخراج گردید که با توجه به ارتباط معنایی در قالب 86 مضمون سازمان دهنده و 8 مضمون فراگیر تقسیم بندی شده اند. مضامین فراگیر مدیریت عملکرد شامل ترسیم چشم انداز مشترک، تبیین شاخص های عملکرد مدیران، تبیین شاخص های عملکرد کارکنان، توسعه ی یادگیری پایدار، ارتقاء بالندگی فردی، پایش و سنجش عملکرد، جبران خدمت و کیفر خطاکاران می باشد. 7 مضمون سازمان دهنده به عنوان شاخص ترسیم چشم انداز مشترک، 9 شاخص عملکرد برای مدیران، 16 شاخص عملکرد برای کلیه ی کارکنان سازمان، 14 مضمون سازمان دهنده به عنوان شاخص های توسعه یادگیری پایدار، 9 مضمون سازمان دهنده برای ارتقاء بالندگی، 20 مضمون سازمان دهنده به عنوان شاخص های پایش و سنجش عملکرد، 6 شاخص برای جبران خدمت ونهایتاً 5 شاخص برای کیفر خطاکاران از نهج البلاغه استخراج گردیده است.
هرمنوتیک فلسفی گادامر و دلالت های آن بر مدیریت فرایندهای سیاستگذاری فرهنگی با رویکرد انتقادی
منبع:
اسلام و مدیریت سال ۱۰ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۸
171 - 199
حوزه های تخصصی:
خوانشِ مسائل فرهنگی و نیز نوع راهکارها، وابسته به پیش فرض ها و پیش دانسته های سیاستگذار فرهنگی است. توجه نکردن به تفاوت ها در پیش فرض ها و زمینه های فرهنگی و اجتماعی، ناکارآمدی سیاست ها را به همراه دارد (ماتاراسو و لندری، 1999). زمانی که تشتّت و سردرگمی در امر سیاستگذاری وجود دارد، یعنی بنیادهای نظری به خوبی واکاوی نشده و حتی ممکن است اساساً پاسخگوی شرایط جدید نباشند. لذا در اینکه چگونه به این بنیادها پرداخته شود و چه روش هایی برای انتخاب مدّنظر قرار گیرد، هرمنوتیک فلسفی گادامر به عنوان یکی از دستاوردهای مهم و مطرحِ نظری، شامل دلالت هایی است که با بهره برداری از آن، امر سیاستگذاری فرهنگی را تدقیق و ارتقاء کیفی می بخشد. در این خصوص، با بهره گیری از روش تحلیل مضمون، ابتدا مفاهیم کلیدی هرمنوتیک فلسفی بررسی و استخراج شده و سپس ضمن توجه به برخی از گام های اصلی فرایند سیاستگذاری، ماتریسی تشکیل شده و هر «گام» در یک ستون و هر «مفهوم کلیدی» در یک سطر ماتریس قرار گرفته است.
در نهایت از مهم ترین دلالت های هرمنوتیک فلسفی گادامر در سیاستگذاری فرهنگی می توان به مفهوم «موقعیت سازهای هرمنوتیکی» اشاره کرد که مبیّن پیش فرض ها، پیش تصورات و انتخاب های آگاهانه و ناآگاهانه است که در مراحل قبل تر از انتخاب های سیاستی، فهم ها را شکل داده است.