نورعلی فرخی

نورعلی فرخی

مدرک تحصیلی: دکتری روان شناسی تربیتی، دانشیار، گروه سنجش و اندازه گیری، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۱ تا ۱۰۰ مورد از کل ۲۰۸ مورد.
۸۱.

ویژگی های روان سنجی پرسشنامه ی سرسختی تحصیلی براساس نظریه ی سوال - پاسخ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: سرسختی تحصیلی نظریه سوال پاسخ مدل پاسخ مدرّج تابع آگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۵ تعداد دانلود : ۳۱۰
پرسشنامه تجدید نظر شده بنشیک و همکاران (2005) که یک پرسشنامه خودگزارشی برای اندازه گیری سرسختی تحصیلی است و دارای سه مقیاس تعهد، کنترل و چالش است. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه سرسختی تحصیلی بنشیک و همکاران(2005) بر اساس نظریه سوال پاسخ بود. 186 نفر از دانشجویان کارشناسی سال تحصیلی 96-95 این پرسشنامه را تکمیل کردند. داده ها بر اساس مدل پاسخ مدرج در نظریه سوال پاسخ برای سوال های چندارزشی مورد تحلیل قرار گرفت. ضریب تشخیص و آستانه ها برای تمامی گویه ها محاسبه شد. یافته ها نشان دادند که گویه 4 و 28 کمترین ضرایب تشخیص را دارند و با توجه به توابع آگاهی هیچ اطلاعاتی در مورد توانایی آزمودنی ها ارائه نمی دهند. تابع آگاهی آزمون نیز نشان می دهد که نقطه ی اوج آگاهی آزمون در توانایی حدود 1 است و برای توانایی های بالاتر و پایین تر آگاهی کمی را در اختیار قرار می دهد. بنابراین می توان گفت که با استفاده از تحلیل پاسخ مدرج می توان با حذف برخی گویه ها ابزار مناسب تری برای سنجش سرسختی تحصیلی ساخت.
۸۲.

رابطه علی بین هوش معنوی و آمادگی اعتیاد با میانجی گری باورهای فراشناختی و سخت رویی تحصیلی در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هوش معنوی آمادگی به اعتیاد باورهای فراشناختی سخت رویی تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۳ تعداد دانلود : ۳۵۷
هدف: این پژوهش با هدف مدل یابی روابط ساختاری هوش معنوی و آمادگی به اعتیاد با میانجی گری باورهای فراشناختی و سخت رویی تحصیلی در دانشجویان دانشگاه آزاد شهر تهران انجام شد. روش: روش تحقیق توصیفی- همبستگی از نوع علّی بود. جامعه ی تحقیق عبارت بود از: تمامی دانشجویان مشغول به تحصیل دانشگاه آزاد اسلامی شهر تهران در سال تحصیلی 97-96 که با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی 361 نفر از این دانشجویان به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این مطالعه از پرسش نامه های آمادگی به اعتیاد زرگر، فراشناخت ولز و هاتون، هوش معنوی کینگ و سخت رویی تحصیلی بنشیک و لوپز استفاده شد. یافته ها: با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری و تحلیل مسیر، هوش معنوی با میانجی گری باورهای فراشناختی و سخت رویی تحصیلی توانست 10 درصد از متغیر آمادگی به اعتیاد را تبیین نماید. همچنین هوش معنوی بر آمادگی به اعتیاد اثر مستقیم داشت. نتیجه گیری: با توجه به قدرت پیش بینی کنندگی متغیرهای مورد مطالعه در این پژوهش، می توان از نتایج این پژوهش در پیشگیری از بروز پدیده اعتیاد در میان جوانان و همچنین در مداخلات آموزشی در کلینیک های ترک اعتیاد استفاده نمود.
۸۳.

مقایسه فرآیند رشد استدلال اخلاقی نوجوانان نابینا و بینای 11 تا 18سال شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استدلال اخلاقی دانش آموزان نابینا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۳ تعداد دانلود : ۳۰۵
پژوهش حاضر با هدف مقایسه فرآیند رشد استدلال اخلاقی دانش آموزان نابینا و بینای 11 تا 18ساله شهر تهران انجام شد. روش پژوهش، توصیفی از نوع علی – مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشآموزان بینا و نابینای 11 تا 18 سال شهر تهران بود که در مدارس عادی و مدارس نابینایان در سال تحصیلی 95-96 مشغول بهتحصیل بودند. از بین آنها، نمونه ای به حجم 120 نفر (60 نفر نابینا و 60 نفر بینا) انتخاب شد. گروه نابینا با روش نمونه گیری در دسترس و گروه بینا با روش نمونه گیری تصادفی چندمرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از آزمون استدلال اخلاقی استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها آزمون تی مستقل به کار گرفته شد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که رشد استدلال اخلاقی دانش آموزان نابینا و بینا سنین 11 تا 14 ساله شهر تهران تفاوت معنی داری وجود دارد (05/0p<) ولی تفاوت معنی داری برای سنین 15 تا 18 سال مشاهده نشد (05/0<p). با توجه به پایین تر بودن استدلال اخلاقی در سنین 11 تا 14 سال، پیشنهاد می شود در این زمینه مداخلات و بررسی های موثر انجام شود.
۸۴.

بررسی قدرت تمیزی راهبردهای نفوذ اجتماعی و فرهنگ جمع گرایی سازمانی در تفکیک سطوح بهزیستی اجتماعی در محیط کار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهزیستی اجتماعی نفوذ اجتماعی جمع گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۳ تعداد دانلود : ۴۶۹
مقدمه: بهزیستی اجتماعی یکی از ابعاد سه گانه بهزیستی روانی است که در کنار بهزیستی روانشناختی و بهزیستی اجتماعی تصویر کاملی از سلامت روان افراد ارائه می دهد. بر اساس نظریه تبادل اجتماعی به نظر می رسد، سطوح این متغیر در محیط کار توسط راهبردهایی که افراد برای تاثیرگذاری بر یکدیگر استفاده می کنند و همچنین فرهنگ جمع گرایی در سازمان پیش بینی شود. هدف پژوهش حاضر بررسی قدرت تمیزی ترکیب متغیرهای راهبرد نفوذ اجتماعی و فرهنگ جمع گرایی سازمانی در تفکیک سه سطح بهزیستی اجتماعی در محیط کار است. روش: روش پژوهش همبستگی از نوع پیش بینی است که با هدف پیش بینی عضویت گروهی و دستیابی به یک معادله ممیز طراحی شده است. نمونه پژوهشی 179 نفر از پرسنل ستادی شرکت ملی نفت ایران در سال 1398 بودند. داده ها در نرم ا فزار آماری SPSS-23 با استفاده از آزمون های تحلیل واریانس یک راهه و تحلیل ممیز تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که در راهبردهای نفوذ اجتماعی و فرهنگ جمع گرایی سازمان، بین سه گروه (بهزیستی اجتماعی بالا، پایین و متوسط) در سطح 95/0 اطمینان تفاوت معنادار وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل ممیز حاکی از آن است که ترکیب راهبردهای نفوذ اجتماعی و فرهنگ جمع گرایی سازمانی، بطور معناداری سطوح بهزیستی اجتماعی در محیط کار را از یکدیگر تفکیک می کند. نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهد که بکارگیری راهبردهای نفوذ اجتماعی نرم در سازمان هایی که فرهنگ جمع گرایی در آنها جریان دارد، به واسطه افزایش پاداش ها و کاهش هزینه های روانشناختی در روابط بین فردی، با افزایش کیفیت روابط بین فردی و در نتیجه دستیابی به سطوح بالای بهزیستی اجتماعی همراه است.
۸۵.

پیش بینی فرسودگی شغلی بر اساس احترام سازمانی و حمایت اجتماعی ادراک شده پرستاران زن

کلید واژه ها: احترام سازمانی روان شناسی حمایت اجتماعی ادراک شده فرسودگی شغلی پرستاران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۳ تعداد دانلود : ۲۸۶
هدف از پژوهش حاضر تعیین نقش احترام سازمانی و حمایت اجتماعی ادراک شده در پیش بینی فرسودگی شغلی پرستاران زن بیمارستان های شهر آبادان و خرمشهر بود. تعداد کل جامعه آماری پژوهش 380 نفر بود که به روش نمونه گیری سرشماری انتخاب شدند. طرح پژوهش از نوع توصیفی - همبستگی بود. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه احترام سازمانی (رامرجان و بارساد ،2006)، حمایت اجتماعی ادراک شده (زیمت، دالم، زیمت، و فارلی، 1988) و فرسودگی شغلی مسلش (1993) بود. تحلیل داده ها با استفاده از روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه انجام گرفت. نتایج نشان داد که بین هر دو متغیر با فرسودگی شغلی پرستاران رابطه منفی و معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که احترام سازمانی می تواند به طور معناداری فرسودگی شغلی پرستاران را پیش بینی نماید. پیشنهاد می گردد برای پیشگیری از فرسودگی کارکنان سطح احترام در بافت فرهنگی سازمان افزایش یابد.
۸۶.

اثر استرس بر تصمیم گیری پرخطر: شواهدی از یک آزمون عصب روان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استرس تصمیم گیری تصمیم گیری پر خطر کژکاری های شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۰ تعداد دانلود : ۳۴۲
مقدمه: مطالعات متعددی نشان داده اند که قرار گرفتن در معرض استرس حاد   می تواند بر کارکرد های شناختی متعدد تاثیر گذار باشد. در این مطالعه، به بررسی فرایند تصمیم گیری تحت تاثیر عوامل استرس زای بیرونی پرداخته شده است.روش:پژوهش حاضر از منظر روششناسی در دسته پژوهش های نیمه آزمایشی (پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و آزمایش) قرار می گیرد. بدین منظور از جامعه دانشجویان دانشکده روانشناسی دانشگاه سمنان، نمونه ای متشکل از 120 نفر زن و مرد به شکل در دسترس انتخاب و پس از غربال گری به منظور همتا شدن گروه ها، 30 نفر زن و 30 نفر مرد انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های جنسیتی آزمایش و کنترل جایگزین شدند. به منظورسنجش  تصمیم گیری پر خطر از تکلیف قماربازی آیوا و برای ارزیابی استرس وضعی از پرسشنامه اضطراب اشپیلبرگر استفاده شد. داده ها با استفاده ازتحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها:یافته های پژوهش نشان داد که گروه های آزمایش در هر دو جنس، پس از دیدن تصاویر ویدئویی با محتوای استرس زا،با نرخ بیشتری دست به تصمیم گیری پر خطر زدند (05/0pنتیجه گیری:به نظر می رسد احساس استرس موقتی می تواند بر فرآیند تصمیم گیری تاثیر بگذارد و باعث شود افراد دست به تصمیم های پر خطر بزنند. از این رو توجه به نقش آموزش های مقابله با استرس اهمیت بیشتری می یابد.
۸۷.

رضایت از زندگی و رضایت زناشویی برخاسته از تجارب زیسته زنان شاغل و خانه دار: یک مطالعه پدیدارشناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رضایت از زندگی رضایت زناشویی زنان شاغل زنان خانه دار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۰ تعداد دانلود : ۳۴۵
هدف: خانه داری و اشتغال زنان ممکن است رضایت از زندگی و رضایت زناشویی که از عوامل مهم در تحکیم خانواده هستند را تحت تأثیر قرار دهد. پژوهش حاضر با هدف مطالعه رضایت از زندگی و رضایت زناشویی زنان شاغل و خانه دار انجام شد. روش: در این پژوهش از رویکردی کیفی به شیوه پدیدارشناسی استفاده شد. بدین منظور تجربه زیسته 13 زن شاغل و 11 زن خانه دار که به روش نمونه گیری ناهمگون و هدفمند انتخاب شدند، با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته، مطالعه شد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کلایزی استفاده شد. یافته ها: از تحلیل مصاحبه ها 34 کد بدست آمد. زنان شاغل و خانه دار در 8 تجربه شامل رضایت از رابطه با همسر، نقش حمایتی همسر، رضایت از زندگی، رضایت از رابطه با خانواده (های) اصلی، رضایت از داشتن فرزند، برنامه ریزی برای صاحب فرزند شدن، غنی تر شدن معنای زندگی با صاحب فرزند شدن، برقراری ارتباط سازنده متقابل، مشترک بودند، اما در زمینه زمان باهم بودن، فاعلیت، انطباق، لذت گرایی تجارت متفاوتی داشتند. بررسی تجارب زیسته برای زنان خانه دار انفعال و لذت گرایی و برای زنان شاغل گرانباری نقش، کمبود زمان با خانواده بودن، و کمبود میزان توجه به خود را مشخص کرد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که معایب شاغل بودن برای زنان بیش از معایب خانه دار بودن است، لذا انجام مداخلات روان شناختی در جهت بهبود تجارب منفی اشتغال برای زنان شاغل و همچنین تعدیل لذت گرایی و پرهیز از انفعال برای زنان خانه دار ضرورت دارد.
۸۸.

آزمون مدل دینداری در دانش آموزان براساس سبک های فرزندپروری با میانجی گری عزت نفس، هوش هیجانی و سلامت روانی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: سبک های فرزندپروری دینداری عزت نفس هوش هیجانی سلامت روان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۶ تعداد دانلود : ۴۱۱
هدف پژوهش، آزمون «مدل دینداری» براساس «سبک های فرزندپروری» با میانجی گری «عزت نفس»، «هوش هیجانی» و «سلامت روان» در دانش آموزان دبیرستانی بود. بدین منظور 400 دانش آموز در شهرستان مهاباد در سال 1393 به روش «خوشه ای چندمرحله ای» انتخاب شدند. همه آزمودنی ها پرسشنامه های «عزت نفس»، «هوش هیجانی»، «سلامت روان»، «دینداری» و «سبک های فرزندپروری» را تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد که «سبک های فرزند پروری»، «عزت نفس» و «هوش هیجانی» با «سلامت روان» و «دینداری» رابطه مستقیم دارند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد، بزرگترین ضریب مسیر مربوط به تاثیر «سبک استبدادی» بر «عزت نفس» (91/0-) و کوچکترینِ آن، مربوط به تاثیر «سبک آزادگذار» بر «هوش هیجانی» (05/0) می باشد. در مدل نهایی به صورت مستقیم هوش هیجانی(74/0)، سبک مقتدرانه(11/0)، عزت نفس(13/0) و سلامت روان(20/0) از واریانس دینداری را تبیین می کنند و بیشترین ضریب غیرمستقیم، مربوط به سبک مقتدرانه(54/0) با دینداری است. یافته ها حاکی از آن بود که سبک های فرزندپروری در دینداری دانش آموزان اهمیت بیشتری دارند
۸۹.

شناسایی ویژگی های روان شناختی در انتخاب معلمان ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ویژگی های شناختی عاطفی شخصیتی جذب و انتخاب معلم ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۶ تعداد دانلود : ۳۰۱
این پژوهش با هدف شناسایی ویژگی های روانشناختی در جذب معلمان ابتدایی انجام گرفته است، از آنجائی که آموزش وپرورش دوره ابتدایی در تکوین رشد شناختی، عاطفی، و اجتماعی کودکان، نقش مهمی بعهده دارد، بدیهی است که معلمان دوره ابتدیی هم به جهت دانش و هم به لحاظ مهارت های فنی باید سرآمد معلمان دوره های دیگر تحصیلی باشند. تحقیق حاضر به روش کیفی انجام شده، و از فرایند کد گذاری برای دسته بندی داده ها استفاده شده است، جامعه آماری پژوهش حاضر شامل 12 نفر از صاحب نظران تعلیم وتربیت کشور بوده است، نمونه گیری بصورت هدفمند، ابزار پرسشنامه نیمه ساختارمند، گردآوری داده ها در مصاحبه با 12 نفر از صاحب نظران در نظام تعلیم وتربیت کشور که مسلط به دانش روانشناختی بودند، به اشباع نظری رسید. یافته های این پژوهش را می توان در سه دسته بیان کرد، دسته اول ویژگی های شناختی شامل: قدرت تحلیل، درایت، خلاقیت و نوآوری، تفکر انتقادی، هوش بالا و حافظه قوی. دسته دوم ویژگی های عاطفی شامل: خوش رویی و خوش خلقی، علاقه به معلمی، ثبات عاطفی، فروتنی و انصاف. و دسته سوم ویژگی های شخصیتی شامل: صداقت، مسئولیت پذیری، سعه صدر، آراستگی، مدیریت کلاس، وارستگی، تعامل اجتماعی بالا، مثبت اندیشی و عزت نفس است. مهم ترین نتایج این تحقیق بیانگر تاثیر ویژگی روانشناختی معلمان، در ارتقای کفایت و صلاحیت حرفه ای آنان بوده و به کارائی و اثریخشی نظام آموزشی منجر خواهد شد، و لذا توجه به این ویژگی ها معلمان شایسته تری را جذب نظام تعلیم وتربیت می نماید.
۹۱.

بررسی رابطه ی تعارض والد - فرزند و خودپنداره ی تحصیلی دانش آموزان با رضایت از زندگی آن ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعارض والد- فرزند خودپنداره ی تحصیلی رضایت از زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۱ تعداد دانلود : ۳۱۶
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ی تعارض والد- فرزند و خودپنداره ی تحصیلی دانش آموزان با رضایت از زندگی آن ها بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه ی پژوهش کلیه ی دانش آموزان مقطع راهنمایی شهرستان نمین بودند که از میان آن ها 293 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، مقیاس رضایت از زندگی (SWLS)، پرسشنامه خودپنداره ی مربوط به مدرسه یی یسن چن و پرسشنامه تعارض با والدین (CP) اشتراوس بود. برای تحلیل یافته ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج نشان داد: بین خودپنداره ی تحصیلی با رضایت از زندگی رابطه ی مثبت معنادار (p<0.01)، و بین تعارض مادر با رضایت از زندگی (p<0.01) و تعارض فرزند با رضایت از زندگی (p<0.05)، رابطه منفی معنادار وجود دارد. تجزیه وتحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیر خودپنداره تحصیلی و مؤلفه ی پرخاشگری کلامی مادران قادر به پیش بینی رضایت از زندگی دانش آموزان خواهند بود(p<0.01). می توان نتیجه گرفت: تلاش برای شکل گیری خودپنداره ی تحصیلی مثبت و کاهش تعارض والد – فرزند در بین نوجوانان، نقش مهمی در ارتقاء رضایت از زندگی آنان خواهد داشت.
۹۲.

کاربست رویکرد چندسطحی در تعیین نقش مولفه های ناکارآمد فراشناختی در گرایش دانش آموزان به مصرف مواد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مؤلفه های ناکارآمد فراشناختی گرایش به مصرف مواد رویکرد چند سطحی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۸ تعداد دانلود : ۵۶۲
هدف از انجام این پژوهش، کاربست رویکرد چندسطحی درتعیین نقش مولفه های ناکارآمد فراشناختی مرتبط با گرایش به مصرف دانش-آموزان استان کرمان بود. روش این تحقیق همبستگی بود و برای انجام این تحقیق 1000 نفر از دانش آموزان استان کرمان با روش نمونه-گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های آمادگی اعتیاد زرگر، پرسشنامه فراشناختی ولز استفاده شد. نتایج رویکرد چندسطحی با استفاده از مدل آنووای یک راهه با اثرات تصادفی نشان داد که چهار مولفه (باورهای مثبت در مورد نگرانی، باورهای منفی در مورد نگرانی، اطمینان شناختی پایین و خودآگاهی شناختی) واریانس گرایش به اعتیاد را حدود 49 درصد در سطح مدرسه تبیین کرد. همچنین مدل عرض از مبدا تصادفی، 12 درصد از واریانس سطح دانش آموز را در گرایش به مصرف مواد تبیین می کنند، معناداری خی دو با مقدار 37/983 در سطح معناداری (P<0/001) در اینجا نشان دهنده تغییر معنادار مدل پوچ و مدل 1 است در پاسخ به این سوال که چقدر رابطه بین گرایش به سوءمصرف مواد و مولفه های سطح دانش آموزان در بین مدارس مشابه است از مدل کامل با متغیرهای سطح دانش آموز و مدرسه یعنی مدل 2 استفاده شد. در مدل 2 نتایج نشان داد که در سطح مدرسه میانگین باور مثبت و خودآگاهی شناختی با گرایش به سوءمصرف مواد رابطه معناداری دارد ولی میانگین اطمینان شناختی و باورمنفی با گرایش به سوءمصرف رابطه معناداری ندارد در حالی که در سطح دانش آموزان اطمینان شناختی و باورمنفی با گرایش به مصرف مواد رابطه معناداری در سطح (P<0/01) دارد. در مجموع می توان بیان داشت که در زمینه متغیرهای مرتبط با نمونه هایی که ماهیت آشیانه ای دارند، لزوم استفاده از همه سطوح در تحلیل داده ها الزامی است.
۹۳.

استانداردسازی و هنجاریابی آزمون استعداد بارت برای هدایت تحصیلی شغلی دانش آموزان پایه نهم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استعداد آزمون استعداد بارت هدایت تحصیلی- شغلی انتخاب رشته دانش آموزان پایه نهم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۸ تعداد دانلود : ۳۵۴
پژوهش حاضر باهدف بررسی ویژگیهای روان سنجی آزمون استعداد بارت برای هدایت تحصیلی شغلی دانش آموزان پایه نهم انجام شده است. روش تحقیق از نظر هدف توسعه ای و از نظر اجرا پیمایشی بود. جامعه آماری همه دانش آموزان پایه نهم شهرستانهای سقز و بوکان (سقز،2542 و بوکان، 2139 نفر) در سال تحصیلی 97-1396 بودند. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران و با محاسبه خطای پنج درصد و با روش نمونه گیری سهمیه ای و تصادفی خوشه ای 830 نفر (500 دختر،330 پسر) به دست آمد. ابزار پژوهش مجموعه 434 سؤالی استعداد بارت بود که دانش آموز باید در 153 دقیقه به سؤالات آزمون پاسخ می داد. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل واریانس چندمتغیره، تحلیل عامل تاییدی، ضریب همبستگی پیرسون، t، z) استفاده شد و نتایج با نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان دادند که اندازه ضرایب در سه گونه از روایی (صوری، ملاکی و سازه) و سه گونه از اعتبار (بازآزمایی، گاتمن و کودرریچاردسون 20) تا حدودی مناسب است. علاوه بر این جدول هنجار نمرات با میانگین صد و انحراف معیار 15 برای تبدیل نمرات به بهره هوشی چندگانه ایجاد شده است. به طورکلی یافته های حاصل از این پژوهش نشان دادند که آزمون استعداد بارت از اعتبار و روایی مناسبی برخوردار است و می توان از آن برای هدایت تحصیلی شغلی دانش آموزان پایه نهم استفاده کرد.
۹۴.

تحلیل نیمرخ عملکردی حافظه و توجه در کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی، کودکان با اختلال یادگیری و کودکان با شرایط همبود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نارسایی توجه/بیش فعالی اختلال یادگیری شرایط همبود حافظه توجه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۸ تعداد دانلود : ۴۴۸
پژوهش حاضر باهدف بررسی نیمرخ عملکردی کودکان دارای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی، کودکان با اختلا ل یادگیری و کودکان با شرایط همبود اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی و اختلال یادگیری در انواع حافظه و توجه انجام گرفت. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع پس-رویدادی بود. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس 30 دانش آموز عادی، 30 دانش آموز دارای اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی، 30 دانش آموز دارای اختلال یادگیری و 30 دانش آموز با شرایط همبود پس از شناسایی، ارزیابی و تشخیص؛ در انواع مولفه های حافظه و توجه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند. از روش تحلیل واریانس چند متغیره و آزمون تعقیبی شفه به همراه رسم نیمرخ عملکرد گروه ها به منظور تحلیل داده های گردآوری شده استفاده شد. نتایج حاکی از تفاوت معنادار بین عملکرد کودکان عادی با هر سه گروه کودکان دارای اختلال در همه زیر نوع های حافظه و توجه بود (01/0 > p). همچنین ضعیفترین عملکرد در کارکرد حافظه متعلق به گروه همبود و ضعیفترین عملکرد در زیر مقیاس های توجه نیز در گروه کودکان با اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی مشاهده شد. همچنین مقایسه دو به دویی در همه مولفه ها حاکی از وجود تفاوت بین چهار گروه بود. با توجه به این یافته ها به نظر می رسد که همراه بودن دو اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی و اختلال یادگیری می تواند ضعف بیشتر در عملکردهای مبتنی بر حافظه را برای فرد به همراه داشته باشد هرچند این همبودی درزمینهٔ توجه نقش تعدیل کننده داشته و می تواند منجر به بهبود عملکرد فرد با اختلال همبود در مقایسه با زمانی شود که فرد تنها اختلال نارسایی توجه/بیش فعالی را دارد.
۹۵.

بررسی پدیده بدساختاری دانش و ساخت و رواسازی آزمون "نشانه های رفتاری بدساختاری دانش ریاضی"(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بدساختاری دانش ریاضی نشانه های رفتاری ساختار دانش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۷ تعداد دانلود : ۳۴۶
زمینه: مطالعات متعددی بر چگونگی ایجاد ساختار دانش و عوامل مؤثر بر آن پرداخته اند. اما پژوهشی که به بررسی پدیده بدساختاری دانش و ساخت و رواسازی آزمون "نشانه های رفتاری بدساختاری دانش ریاضی" پرداخته باشد مغفول مانده است. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی پدیده بدساختاری دانش و ساخت و رواسازی آزمون "نشانه های رفتاری بدساختاری دانش ریاضی" در دانش آموزان پایه ششم انجام شده است. روش: پژوهش از نظر هدف، بنیادی و از لحاظ گرداوری اطلاعات آمیخته (کمی -کیفی) اکتشافی بود. در بخش کیفی، با مصاحبه نیمه ساختاریافته و روش داده بنیاد (کدگذاری باز و محوری)، نشانه های رفتاری بدساختاری دانش، مشخص گردید و در بخش کمی، ویژگی های روانسنجی پرسشنامه، مورد بررسی قرار گرفت. نمونه مورد مطالعه در بخش کیفی، با روش هدفمند در دسترس (وجود تمایل برای همکاری)، به تعداد 10 نفر تا حد اشباع نظرات و در بخش کمی، 20 مدرسه با تعداد 37 کلاس پایه ششم با تعداد 1073 دانش آموز، با روش خوشه ای، انتخاب شد. ابزار پژوهش حاضر عبارتند از: پرسشنامه محقق ساخته "نشانه های رفتاری بدساختاری دانش (1398). تحلیل داده ها با روش تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تأییدی انجام شد. یافته ها: از تحلیل مصاحبه ها، 26 کد باز و 7 کد محوریِ عدم ایجاد کانال ارتباطی با معلم، چینش کلاسی نامتعارف (عدم قرارگیری در دید معلم)، فرار از موقعیت، بیقراری کلاسی، حالت بی رغبتی و عدم تمرکز، منحرف کردن فرایند کلاسی و واکنش ها هنگام تدریس موضوع جدید به عنوان نشانه های رفتاری بدساختاری دانش ریاضی در پایه ششم ابتدایی به دست آمد. همچنین، درستی محتوایی پرسشنامه با شاخص CVR و درستی سازه پرسشنامه با تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی، تأیید شد و ضریب آلفای کرونباخ، قابلیت اعتماد درونی بالایی برای کل پرسشنامه و مؤلفه های آن نشان داد. نتیجه گیری: نتایج حاکی از وجود پدیده ی بدساختاری دانش ریاضی در دانش آموزان، قابل شناسایی بودن نشانه های رفتاری آن و فراهم کردن زمینه اصلاح بدساختاری دانش ریاضی است.
۹۶.

تأثیر برنامه درمانی گربه مقابله گر برکاهش نشانه های اختلال اضطرابی در کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درمانی گربه مقابله گر اضطراب کودکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱ تعداد دانلود : ۵۳۱
زمینه و هدف: اختلال های اضطرابی در کودکان یکی از مهم ترین علل سازش نایافتگی کودکان است. هدف پژوهش حاضر تعیین تأثیر برنامه درمانی گربه مقابله گر بر کاهش نشانه های اختلال اضطرابی در کودکان دبستانی بود . روش: طرح پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی، پیش آزمون - پس آزمون، پیگیری با گروه گواه بود. جامعه پژوهش حاضر را دختران و پسران 9 تا 11 سال مبتلا به مشکلات اضطرابی تشکیل دادند. روش نمونه گیری به صورت در دسترس بود، به این صورت که از بین مدارس شهر تهران و با استفاده از مقیاس چندبعدی اضطراب کودکان (مارچ و همکاران، 1997)، 32 کودک که دارای نشانه های اختلال های اضطرابی بودند انتخاب و سپس به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جای دهی شده اند (16 کودک در هر گروه). کودکان گروه آزمایش تحت برنامه درمانی گربه مقابله گر قرار گرفتند ولی گروه گواه هیچ مداخله ای را دریافت نکردند. پس از پایان مداخله از هر دو گروه آزمایش و گواه، پس آزمون و بعد از یک ماه پیگیری تأثیر درمان انجام شد. یافته ها : برای تحلیل داده های حاصله از روش تحلیل اسپانوا استفاده شد که نتایج نشان داد به طورکلی برنامه درمانی گربه مقابله گر در کاهش اختلال های اضطرابی در کودکان تأثیر معنادار داشته و تأثیر این شیوه درمانی بر تمامی نشانه های اختلال های اضطرابی در دوره پیگیری یک ماهه، پایدار بوده است ( 0/05 > p ) . نتیجه گیری: برنامه درمانی گربه مقابله گر می تواند با تشخیص نشانه های تحریک اضطراب ناخواسته به کودکان و استفاده از این نشانه ها به عنوان راهنما در جهت به کارگیری راهبردهای مدیریت اضطراب به کاهش اختلال های اضطرابی در کودکان منجر شود.
۹۷.

بررسی تغییر پذیری روابط علّی سرمایه اجتماعی، عزّت نفس و امید تحصیلی در ورزشکاران تیمی و انفرادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ورزش تیمی و انفرادی سرمایه اجتماعی عزت نفس امید تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۰ تعداد دانلود : ۱۵۵
هدف از اجرای پژوهش حاضر، بررسی تغییر پذیری روابط علّی سرمایه اجتماعی، عزّت نفس و امید تحصیلی در ورزشکاران نخبه تیمی و انفرادی بود. بدین منظور از روش تحلیل معادلات ساختاری استفاده شد. جامعه آماری مشتمل بر کلیه دانشجویان نخبه ورزشی شاغل به تحصیل بود که در المپیادهای ورزشی دانشجویی کشور، طی سال های 1391 تا 1395 موفق به دریافت مدال شده بودند. از این جامعه، تعداد 349 ورزشکار نخبه با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب انتخاب شدند که 140 نفر از این افراد در ورزش های تیمی و 209 نفر دیگر در ورزش های انفرادی فعالیت داشتند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های سرمایه اجتماعی مبارکی (1384)، عزت نفس روزنبرگ (1965) و مقیاس امید تحصیلی سهرابی و سامانی (2011) گردآوری شدند. مدل مفروض پژوهش با کمک نرم افزار آماری ایموس برای دو گروه ورزشکاران تیمی و انفرادی مورد تحلیل قرار گرفت. مطابق با نتایج، مدل گروه ورزش تیمی  25 درصد و مدل گروه ورزش انفرادی 41 درصد از تغییرات امید تحصیلی را تبیین می کنند. در ورزشکاران تیمی، دو مؤلفه اعتماد اجتماعی و مشارکت اجتماعی اثر مستقیم بر امید تحصیلی داشتند. اما در گروه ورزشکاران انفرادی، تنها مؤلفه حمایت اجتماعی اثر مستقیم بر امید تحصیلی نشان داد. در بررسی اثرات غیرمستقیم نیز مشخص شد که فقط در گروه تیمی، عزت نفس قادر به واسطه گری رابطه بین مؤلفه های سرمایه اجتماعی و امید تحصیلی نیست. اما در گروه انفرادی، عزت نفس رابطه بین این مؤلفه های حمایت، روابط متقابل و انسجام اجتماعی با امید تحصیلی را واسطه گری می کند. در آخر، نتایج بر مبنای مبانی نظری و تحقیقات پیشین تبیین شد و بر مبنای آن پیشنهاداتی جهت بکارگیری نتایج ارائه گردید.
۹۸.

رویکرد آدلر-گلاسر به اختلال نافرمانی مقابله ای: مطالعه مروری نظامند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رویکرد آدلر - گلاسر اختلال نافرمانی مقابله ای مطالعه مروری نظامند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۳ تعداد دانلود : ۴۷۳
یکی از اختلال های دوران کودکی و نوجوانی، اختلال نافرمانی مقابله ای است که از علل رایج ارجاع کودکان به کلینیک های روان شناسی و مشاوره است. رویکردهای درمانی مختلفی برای بهبود نشانه های این اختلال به کار گرفته شده است. یکی از مداخلاتی که در این زمینه مطرح شده، تکنیک های درمانی آدلر و گلاسر است. هدف پژوهش حاضر معرفی ماهیت، ویژگی ها، و شواهد پژوهشی، پیرامون موثر بودن رویکرد آدلر-گلاسر برای اختلال نافرمانی مقابله ای است. در پژوهش حاضر از طریق پژوهش مروری نظامند و جستجوی کلیدواژه-های تخصصی مرتبط با اختلال نافرمانی مقابله ای و رویکرد آدلر و گلاسر در پایگاه های اطلاعاتی تخصصی ایران و جهان بین سال های 2017-1985 یافته ها و اطلاعات مورد نظر جهت دستیابی به هدف پژوهش مورد واکاوی قرار گرفت. بدین منظور از پایگاه های اطلاعاتیِ Google Scholar, ERIC, Science Direct و Pub Med استخراج و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. همچنین، از برخی منابع فارسی موجود در این زمینه استفاده شد.<br />مرور ادبیات پژوهش حکایت از اثربخشی رویکرد آدلر - گلاسر بر نشانه های اختلال نافرمانی مقابله ای دارند. براساس رویکرد آدلر- گلاسر افرد با اختلال نافرمانی مقابله ای بیمار نیستند، بلکه آنها دلسرد شده اند و نیازهای پنجگانه شان پاسخ داده نشده است. بنابراین با درک هدف رفتار و ارتقا علاقه اجتماعی در افراد با اختلال نافرمانی مقابله ای، نشانه های این اختلال را کاهش داد.
۹۹.

تاثیر مدل وزن دهی و نمره کل سازی سوابق تحصیلی بر کارایی گزینش داوطلبان ورود به دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گزینش دانشجو وزن دهی نمره کل سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۳ تعداد دانلود : ۶۴۶
هدف از پژوهش حاضر شناسایی وزن هریک از دروس سوابق تحصیلی و نمره کل سازی براساس رویکردهای روانسنجی تحلیل عاملی و مدل پیوسته IRT و رویکردهای مبتنی بر نظر متخصصان تاپسیس و AHP،  و همچنین مقایسه اثر مدل وزن دهی بر واریانس، پایایی و روایی پیش بین نمرات کل سوابق تحصیلی بود. روش پژوهش حاضر ترکیبی بود. به منظور اجرای پژوهش در بخش اول 11 آیتم(دروس) سوابق تحصیلی از گروه متخصصان مورد نظرخواهی قرار گرفت و با استفاده از تکنیک های تاپسیس  و AHP وزن دهی و اولویت بندی شد. در بخش دوم ابتدا نمرات دروس نهایی سال سوم متوسطه داوطلبان و پذیرفته شدگان رشته های روانشناسی و  مشاوره در دانشگاه های سراسر کشور در گروه علوم انسانی از سازمان سنجش آموزش کشور دریافت شد و جهت برآورد وزن های استاندارد در قالب روش تحلیل عاملی و نیز محاسبه نمرات تتا در قالب مدل پیوسته پرسش پاسخ استفاده شد. در بخش سوم و به منظور مقایسه ی مدل های مختلف وزن دهی و نمره کل سازی، ابتدا گروه نمونه براساس نمرات حاصل از هر چهار رویکرد نمره گذاری شده، و از لحاظ شاخص های پراکندگی و میزان پایایی و روایی پیش بین مقایسه شدند. نتایج مقایسه چهار رویکرد نشان داد بیشترین واریانس مربوط به روش نمره کل سازی با مدل پیوسته IRT است. همچنین نتایج تحلیل داده ها  نشان داد نمرات بدست آمده از مدل پیوسته IRT بیشترین همبستگی را با معدل دانشگاه و نمره روانشناسی کنکور دارند و بنابراین نسبت به سه مدل دیگر وزن دهی  و نمره کل سازی بالاترین کارایی را در پیش بینی معدل دانشگاه و نمره ی روانشناسی کنکور دارد. نتایج نشان داد مدل وزن دهی تاثیر معناداری بر پایایی نمرات ندارد. مقایسه توزیع فراوانی نمره – توانایی در چارچوب هر چهار رویکرد نشانگر این امر بود که توزیع فراوانی در IRT دامنه وسیع تری از سطوح توانایی را در بر می گیرد و واریانس بیشتری ایجاد می کند و  از روایی پیش بین بالاتری نیز برخوردار است. براین اساس به نظر می رسد با اطلاع رسانی کافی می توان چارچوب نمره گذاری آزمون ها  را به سمت نمرات تتا که روایی پیش بین و قدرت تشخیص بالاتری دارند تغییر داد.
۱۰۰.

مقایسه استدلال اخلاقی دانش آموزان با و بدون آسیب بینایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اخلاق استدلال اخلاقی نوجوان آسیب بینایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۵ تعداد دانلود : ۴۲۲
زمینه و هدف: برخی از پژوهش ها استدلال و قضاوت اخلاقی را در دانش آموزان با نیازهای ویژه مورد بررسی قرار دادند و نشان دادند که این دانش آموزان در تحول اخلاقی نسبت به همسالان خود با تأخیر مواجه هستند. مطالعات درباره تحول استدلال اخلاقی در افراد با آسیب بینایی بسیار محدود است، بنابراین پژوهش حاضر با هدف مقایسه استدلال اخلاقی در دانش آموزان با و بدون آسیب بینایی انجام شد. روش: پژوهش حاضر پیمایشی از نوع تحلیلی مقطعی بود. نمونه مورد مطالعه شامل 80 دانش آموز دختر و پسر 11 و 12 ساله (40 نفر با آسیب بینایی و 40 نفر بدون آسیب بینایی) شاغل به تحصیل در مدارس آموزش عمومی و مدارس خاص نابینایان شهر تهران بود که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای و بر حسب شرایط ورود و خروج به پژوهش، انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از آزمون استدلال اخلاقی ( رست، 1979 ) استفاده شد. داده های جمع آوری شده با آزمون آماری t مستقل و با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که بین استدلال اخلاقی دو گروه با و بدون آسیب بینایی تفاوت معنی داری وجود دارد؛ بدین معنا که دانش آموزان نابینا در استدلال اخلاقی نسبت به همسالان بینا تأخیر معناداری داشتند (0/05>P). نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش حاضر، آسیب بینایی در رشد مفاهیم اخلاقی و در نتیجه تحول استدلال اخلاقی تأثیر منفی می گذارد. البته باید توجه داشت که شدت آسیب و زمان بروز نابینایی در این رابطه بسیار اهمیت دارد. استلزام های نتیجه به دست آمده در مقاله مورد بحث قرار گرفته است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان