روان شناسی فرهنگی زن (زن و فرهنگ سابق)

روان شناسی فرهنگی زن (زن و فرهنگ سابق)

زن و فرهنگ سال نهم پاییز 1396 شماره 33

مقالات

۱.

تحلیل سیمای زن در آیینه شعر «جمال نصاری»

کلید واژه ها: سیمای زن ادبیات عرب آیینه اشعار جمال نصاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۵ تعداد دانلود : ۳۴۷
پژوهش حاضر با هدف بررسی سیمای زن از نگاه نصاری انجام شده است. پرداختن به سیمای زن و نشان دادن چهره ای اثیری و گاه حقیقی از زن در همه دوره های تاریخی مختلف ادبیّات عرب، در آثار بسیاری از شاعران و نویسندگان دیده می شود؛ امّا شاعران معاصر با نگاهی متفاوت و نو نسبت به گذشته به موضوع زن پرداخته اند. جمال نصاری از جمله شاعرانی است که در مجموعه اشعارش در قالب موضوعات مختلف از این نام برای بیان احساسات خویش و دغدغه های شخصی و دیگر اندیشه های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی سود جسته است. این پژوهش بر آن است تا وجوهی از سیمای زن را در شعر نصاری بررسی نماید. وی در بسیاری از سروده هایش نسبت به زن نگاه خوش بینانه و مواضع جانبدارانه دارد و در عین حال سخنان و اندیشه های بدبینانه او نسبت به زن اندک نیست. یافته های این پژوهش توصیفی- تحلیلی برآن است تا موضوعاتی همچون؛ عدم توجّه جامعه به احساسات و عواطف زن، نماد عفت و پاکدامنی، زن مایه آرامش مرد، اندوهِ فراق از معشوق، تکیه گاه و حامی و.. نیز نگرش های منفی که شاعر به آن پرداخته را توصیف کند .از این رو با بررسی اشعار این شاعر به این نتیجه دست یافته ایم که سروده های نصاری در بر دارنده توصیف ویژگی های جسمانی زن نیست، بلکه نماد مفاهیم و مضامینی است که شاعر برای بیان احساسات خویش از آن مدد می جوید.
۲.

پیش بینی فرسودگی شغلی بر اساس احترام سازمانی و حمایت اجتماعی ادراک شده پرستاران زن

کلید واژه ها: احترام سازمانی روان شناسی حمایت اجتماعی ادراک شده فرسودگی شغلی پرستاران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۲ تعداد دانلود : ۲۸۴
هدف از پژوهش حاضر تعیین نقش احترام سازمانی و حمایت اجتماعی ادراک شده در پیش بینی فرسودگی شغلی پرستاران زن بیمارستان های شهر آبادان و خرمشهر بود. تعداد کل جامعه آماری پژوهش 380 نفر بود که به روش نمونه گیری سرشماری انتخاب شدند. طرح پژوهش از نوع توصیفی - همبستگی بود. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه احترام سازمانی (رامرجان و بارساد ،2006)، حمایت اجتماعی ادراک شده (زیمت، دالم، زیمت، و فارلی، 1988) و فرسودگی شغلی مسلش (1993) بود. تحلیل داده ها با استفاده از روش ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه انجام گرفت. نتایج نشان داد که بین هر دو متغیر با فرسودگی شغلی پرستاران رابطه منفی و معنادار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که احترام سازمانی می تواند به طور معناداری فرسودگی شغلی پرستاران را پیش بینی نماید. پیشنهاد می گردد برای پیشگیری از فرسودگی کارکنان سطح احترام در بافت فرهنگی سازمان افزایش یابد.
۳.

نقش تمایزیافتگی، معناداری زندگی و بخشودگی در پیش بینی دلزدگی زناشویی دانشجویان زن متأهل

کلید واژه ها: تمایزیافتگی روان شناسی معناداری زندگی بخشودگی و دلزدگی زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۶ تعداد دانلود : ۴۵۸
هدف پژوهش حاضر تعیین نقش تمایزیافتگی، معناداری زندگی و بخشودگی در پیش بینی دلزدگی زناشویی دانشجویان زن متأهل دانشگاه آزاد اسلامی واحد دزفول بود. نمونه آماری پژوهش 256 نفر زن متاهل بود که به روش تصادفی ساده با استفاده از جدول اعداد تصادفی انتخاب شد. طرح پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. برای سنجش متغیرهای پژوهش از مقیاس دلزدگی زناشویی کایزر (1993)، پرسشنامه تمایزیافتگی خود بازبینی شده اسکورن (1998) شاخص ارزشمندی زندگی باتیستا و آلموند (1973) پرسشنامه بخشش رای (2001) استفاده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی ساده و رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل ضریب همبستگی ساده نشان داد که بین تمایزیافتگی، معناداری زندگی و بخشودگی با دلزدگی زناشویی رابطه منفی معنی داری وجود دارد. همچنین تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای تمایزیافتگی، معناداری زندگی و بخشودگی در تبیین و پیش بینی واریانس دلزدگی زناشویی نقش دارد.
۴.

بررسی و تحلیل فرهنگِ پوشش زنانه درداستان عامیانه سمک عیار

کلید واژه ها: فرهنگ پوشش زنانه ادبیات فارسی سمک عیار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۵ تعداد دانلود : ۶۲۳
هدف پژوهش حاضر بررسی پوشش زنانه در داستان عامیانه «سمک عیّار» است. در تحقیق حاضر تلاش شده است یکی از عناصر فرهنگی هر جامعه ، نوع پوشش مردم بررسی شود. این اثر، نوع پوشش منطقه خراسان در حدود اواخر قرن ششم و اوایل قرن هفتم هجری را در برمی گیرد. دوره سلجوقیان در ایران از اهمیت بیشتری برخوردار است، زیرا ایران در این عصر از اقتدار، قدرت و جغرافیای وسیع تری برخوردار بوده و پادشاهان سلجوقی دل بستگی بیشتری به توسعه فرهنگی و هنری داشتند. در این دوره، لباس زنان چندان تفاوتی با پوشش مردان ندارد. لباس ها در اوایل قرن ششم هنوز هم به سبک دوران قبل است. پوشاک اصلی زنان جز روبندها و سربندها بقیه قابل تعویض بودند، اما در اصل لباس آن ها با ساده پوشی همراه بود. روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی – تحلیلی است. نتایج تحقیق بر اساس بررسی اسناد و مدارک موجود نشان داد که در سمک عیار، جزئیات، شکل و طرح جامه ها و جنس پارچه بیان نشده است و مؤلف اثر مذکور در اغلب بخش های کتاب به ذکر کلیاتی در باب پوشش زنانه اشاره دارد اما انواع البسه زنانه نظیرِ سرپوش، تن پوش و پاپوش را تحلیل و می کند و نگاهی خاص به آنها به عنوان نوع پوشش دارد.
۵.

نقش ابعاد حمایت اجتماعی در پیش بینی اشتیاق شغلی معلمان زن مدارس استثنایی دوره ابتدایی شهر اهواز

کلید واژه ها: حمایت اجتماعی روان شناسی اشتیاق شغلی معلمان زن مدارس استثنایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۴ تعداد دانلود : ۲۴۳
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش ابعاد حمایت اجتماعی در پیش بینی اشتیاق شغلی معلمان زن مدارس استثنایی دوره ابتدایی شهر اهواز بود. نمونه پژوهش شامل 132 نفر از جامعه مذکور بود که به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه های حمایت اجتماعی فلیپس (1986) و اشتیاق شغلی سالانوا و شوفلی (2001) استفاده گردید. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین حمایت اجتماعی و مؤلفه های آن یعنی دوستان و خانواده با اشتیاق شغلی رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد و بین مؤلفه سایرین و اشتیاق شغلی رابطه معنی داری وجود ندارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نیز بیانگر آن بود که از بین ابعاد حمایت اجتماعی تنها مؤلفه خانواده قادر به پیش بینی اشتیاق شغلی به صورت معنی دار بود. بنابراین بر اساس یافته ها می توان بیان کرد که حمایت اجتماعی نقش بسزایی در افزایش اشتیاق شغلی معلمان مدارس استثنایی دارد.
۶.

زیبایی شناسی معنایی اشعار سعاد الصباح و ژاله فراهانی با محوریت زن و عواطف زنانه

کلید واژه ها: زیبایی شناسی معنایی ادبیات عرب سعاد الصباح ژاله فراهانی عواطف زنانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۱ تعداد دانلود : ۴۲۸
هدف این پژوهش بررسی تطبیقی مهمترین مضامین عاطفی اشعار فراهانی و صباح و بیان اندیشه آنان در باره زن و عواطف زنانه است. نتایج این پژوهش توصیفی- تحلیلی حاکی از این است که اشعار آنان از یک سو دربردارنده مسائل مربوط به زنان در جامعه مردسالار و از سوی دیگر نمود روح ظریف زنانه است؛ و از آنجا که این دو شاعر در شرایط نسبتاً یکسان فرهنگی و اجتماعی زیسته اند و رنج های مشترکی را از سوی نظام مردسالار متحمل شده اند، بازتاب اندیشه ها و عواطف مشترک در شعر آنان طبیعی می نماید. نتیجه این تحقیق نشان می دهد موضوعاتی از قبیل عشق، مهرمادری، آرمان خواهی، ظلم ستیزی و اعتراض به تحقیر زن از برجسته ترین مضامین فکری و محور سروده های عاطفی سعاد و ژاله است که از تجربه ای زیبا و غنی، یعنی از دنیای درون شاعر نشأت می گیرد و با بیانی رسا به مخاطب منتقل می شود.
۷.

پیش بینی ادراک تعارض کار- خانواده از طریق تعهد شغلی و جا افتادگی سازمانی در بین پرستاران زن شیفت کار

کلید واژه ها: ادراک تعارض کار - خانواده روان شناسی تعهد شغلی جاافتادگی سازمانی زنان پرستار شیفت کار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۱ تعداد دانلود : ۲۸۵
هدف از پژوهش حاضر، پیش بینی ادراک تعارض کار- خانواده از طریق تعهد شغلی و جاافتادگی سازمانی در بین زنان پرستار شیفت کار بیمارستان های دولتی اصفهان بود. نمونه پژوهش شامل 197 نفر پرستار از جامعه مذکور بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های تعهد شغلی بلاو (1993)، جاافتادگی سازمانی میشل و همکاران (2001) و تعارض کار- خانواده کارلسون و همکاران (2000)، استفاده شد. پژوهش حاضر از نوع همبستگی بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چند گانه، استفاده شد. نتایج ضرایب همبستگی نشان داد که بین تعهد شغلی و جاافتادگی سازمانی با تعارض کار – خانواده همبستگی منفی و معنادار (01/0p<) وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چند گانه به روش گام به گام نشان داد که دو متغیر تعهد شغلی و جاافتادگی سازمانی، طی دو گام توانسته اند در مجموع حدود 47 درصد از واریانس تعارض کار – خانواده را تبیین نمایند و جاافتادگی سازمانی نقش قوی تری در پیش بینی ادراک تعارض کار – خانواده داشته است. با توجه به یافته ها، می توان چنین نتیجه گیری نمود که ادراک تعارض کار – خانواده از طریق جاافتادگی سازمانی و تعهد شغلی قابل پیش بینی است.
۸.

شناسایی عوامل موثر بر ارتقای شغلی زنان در پست های مدیریتی سازمانی

کلید واژه ها: ارتقاء شغلی زنان مدیریت پست مدیریتی زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۰ تعداد دانلود : ۵۷۶
پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر ارتقای شغلی زنان در پست های مدیریتی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه زنان شاغل استانداری خراسان شمالی و سازمان های تابعه مشتمل بر 150 نفر بود که که همه جامعه آماری به عنوان نمونه انتخاب شدند. طرح پژوهشی از نوع همبستگی بود. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته دارای 30 سوال و 6 مولفه (عوامل شناختی، عوامل هنجاری، عوامل تنظیمی، عوامل شکلی، عوامل فرهنگی و ارتقای شغلی) بر اساس طیف لیکرت 5 درجه ای بوده است. روایی صوری و محتوایی ابزار مورد تائید اساتید و خبرگان قرار گرفت و پایایی آن به روش آلفای کرونباخ 0.94 بدست آمد. یافته ها نشان داد که عوامل شناختی، عوامل هنجاری، عوامل تنظیمی، عوامل شکلی و عوامل فرهنگی با ارتقای شغلی زنان در پست های مدیریتی رابطه معنادار و مثبتی دارند. با توجه به اینکه هر چهار عامل مشخص شده در ارتقای زنان در سازمان نقش دارند با شناخت و برنامه ریزی می توان مسیر رشد زنان را در سطوح بالای مدیریتی هموارتر نمود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۲