غلامعلی افروز

غلامعلی افروز

مدرک تحصیلی: استاد ممتاز گروه کودکان استثنایی دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه تهران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۴۱ تا ۲۶۰ مورد از کل ۳۴۵ مورد.
۲۴۱.

اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر خودنظم بخشی و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان با اختلال در یادگیری حساب(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره پانزدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۵۰) 518-525

کلید واژه ها: ذهن آگاهی خودنظم بخشی پیشرفت تحصیلی اختلال در یادگیری حساب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۹ تعداد دانلود : ۵۳۹
زمینه و هدف : بزرگ ترین گروه کودکان استثنایی که در مدارس استثنایی ثبت نام می شوند، کودکان دارای اختلالات یادگیری هستند. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی برنامه آموزشی مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودنظم بخشی دانش آموزان با اختلال در یادگیری حساب بود. مواد و روش ها: این مطالعه به روش نیمه تجربی و بر اساس طرح پیش آزمون- پس آزمون، همراه با گروه شاهد انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل دانش آموزان پسر پایه چهارم و پنجم مقطع ابتدایی با اختلال در یادگیری حساب در سال تحصیلی 93-1392 بود که در مراکز توان بخشی اختلالات یادگیری شهر سنندج خدمات ویژه دریافت می کردند. 30 دانش آموز به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفره آزمایش و شاهد قرار گرفتند. برای گروه آزمایش، 10 جلسه برنامه آموزش ذهن آگاهی کودکان اجرا گردید، اما گروه شاهد تنها تحت آموزش های معمول مراکز توان بخشی قرار گرفتند. قبل و بعد از اجرای برنامه آموزشی، برای هر دو گروه پرسش نامه خودنظم بخشی تحصیلی (Self-Regulation Questionnaire Academic یا SRQ-A) و آزمون پیشرفت تحصیلی محقق ساخته اجرا گردید. برای برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کواریانس چند متغیری استفاده شد. یافته ها: پس از تعدیل نمرات پیش آزمون، افزایش معنی داری در خودنظم بخشی و پیشرفت تحصیلی گروه آزمایش نسبت به گروه شاهد مشاهده گردید (050/0 > P). نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر تأییدی بر پژوهش هایی است که نشان داده اند برنامه های آموزشی مبتنی بر درمان شناختی- رفتاری (Cognitive behavioral therapy یا CBT)، بر کاهش مشکلات روان شناختی و تحصیلی دانش آموزان با اختلال یادگیری تأثیر دارند.
۲۴۲.

طراحی راهنمای تدوین متون خواندن کاربردی برای دانش آموزان آهسته گام در دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعلیم و تربیت استثنایی سال هجدهم خرداد و تیر ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۵۱)

کلید واژه ها: دانش آموزان آهسته گام متون خواندن کاربردی دوره ی ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۷ تعداد دانلود : ۷۲۸
هدف: . هدف از پژوهش حاضر، طراحی راهنمای تدوین متون خواندن کاربردی برای دانش آموزان آهسته گام در دوره ی ابتدایی می باشد. روش: این پژوهش به روش اکتشافی طی دو بخش اسنادی و میدانی صورت گرفت. جامعه آماری تمام والدین و معلمان دانش آموزان دبستانی آهسته گام و همچنین کارشناسان حوزه کودکان استثنایی استان همدان بودند. نمونه شامل100نفر از والدین و100 نفر از معلمان دانش آموزان آهسته گام که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و 20 نفر از متخصصان کودکان استثنایی بودند که به روش در دسترس انتخاب شدند . به منظور جمع آوری اطلاعات مورد نیاز ، از پرسشنامه نیاز سنجی محقق ساخته برای گردآوری اطلاعات استفاده گردید. از آمار توصیفی( میانگین و درصد) برای پردازش اطلاعات استفاده شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که متون خواندن کاربردی موردنیاز برای دانش آموزان آهسته گام شامل شش مؤلفه ی مهارت های اجتماعی، مهارت های مراقبت از خود، مهارت های بهداشت شخصی، مهارت های غذا خوردن، مهارت های لباس پوشیدن و مهارت های زندگی مستقل است . مهارت های شناسایی شده به ترتیب اهمیت قرار گرفتن شان در متون خواندن کاربردی به سه دسته ی مهارت های الزامی، مهارت های انتخابی و مهارت های اختیاری تقسیم شدند. نتیجه گیری: از نتایج به دست آمده در پژوهش حاضر استنباط می شود هرچه متون خواندنی که به دانش آموزان آهسته گام آموزش داده می شود کاربردی تر باشد، یعنی دانش آموزان توانایی خواندن، فهمیدن و کاربست آن متون را در زندگی روزانه و موقعیت های اجتماعی داشته باشند، عملکردشان در خواندن بهبود می یابد.
۲۴۳.

بررسی ویژگی های زیستی، شخصیتی و بهره هوشی در نوجوانان بزهکار استان سیستان و بلوچستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۱۰ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳۳ 210 - 239

کلید واژه ها: ویژگی های زیستی ویژگی های شخصیتی بهره هوشی نوجوانان بزهکار سیستان و بلوچستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۵ تعداد دانلود : ۵۱۷
بزهکاری یکی از مشکلات دوره نوجوانی است که می تواند مشکلات جدی برای نوجوانان، خانواده و اجتماع ایجاد نماید که عوامل متعددی در بروز آن دخالت داند. پژوهش حاضر به منظور بررسی وضعیت ویژگی های زیستی، شخصیتی و بهره هوشی نوجوانان بزهکار استان سیستان و بلوچستان انجام شده است. در این پژوهش 86 نفر از نوجوانان بزهکار کانون اصلاح و تربیت استان سیستان و بلوچستان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و چک لیست ویژگی های زیستی، پرسشنامه شخصیتی آیزنک نوجوانان، مقیاس هوشی وکسلر کودکان و بزرگسالان در مورد آنان اجرا و تکمیل شد. روش تحقیق حاضر توصیفی از نوع تحلیلی می باشد. بر اساس نتایج بدست آمده، نوجوانان بزهکار از نظر ویژگی های معلولیت های بدنی، بیماری ها در حدطبیعی جامعه بودند، در مورد ویژگی های شخصیتی، از نظر برونگرایی، روان رنجوری و روان پریشی تعدادی نیازمند توجه و درمان بودند. همچنین میانگین ضرایب هوشی نوجوانان بزهکار 79 می باشد. با شناسایی علمی این ویژگی ها، مشخص می شود که برنامه ریزی های مناسب جهت پیشگیری از بزهکاری و بازپروری نوجوانان بزهکار در زمینه تدوین برنامه های آموزشی و هدایت شغلی و تحصیلی آنان از موارد قابل توجه است.
۲۴۴.

پیش بینی سلامت روان معلمان بر اساس متغیر های رضایت زناشویی و خودکارآمدی، با میانجی گری رضایت شغلی به منظور ارایه مدل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مشاوره شغلی و سازمانی دوره ۹ بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۳۰)

کلید واژه ها: خودکارآمدی رضایت زناشویی رضایت شغلی سلامت روان معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۹ تعداد دانلود : ۴۵۹
هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر پیش بینی سلامت روان معلمان بر اساس متغیرهای رضایت زناشویی، خودکارآمدی، حمایت اجتماعی و وضعیت اقتصادی- اجتماعی، با میانجی گری رضایت شغلی به منظور ارایه مدل بوده است. روش: با توجه به ماهیت موضوع و اهداف پژوهش، طرح پژوهش غیرآزمایشی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه معلمان دوره ابتدایی و متوسطه دوم شهرتهران(29468 نفر) بوده است که از میان آنها تعداد 447 نفر با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای برای اجرای پژوهش انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده های پژوهش از پرسشنامه سلامت عمومی (28-GHQ )، پرسشنامه خودکارآمدی عمومی شرر و همکاران(1982)، پرسشنامه حمایت اجتماعی واکس و همکاران (1986)، پرسشنامه رضایت شغلی دانت(1966)، مقیاس رضایت زوجیت افروز(1389) و فرم محقق ساخته(مشخصات فردی) استفاده به عمل آمد. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از شاخص های آمار توصیفی و آمار استنباطی (تحلیل رگرسیون چندمتغیری، تحلیل مسیر) استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که متغیر رضایت شغلی به عنوان متغیر میانجی نمی تواند رابطه بین متغیرهای خودکارآمدی، حمایت اجتماعی، وضعیت اقتصادی-اجتماعی و رضایت زناشویی را با سلامت روان میانجی گری نماید. با توجه به رابطه معنادار و مستقیم بین متغیرهای خودکارآمدی، رضایت زناشویی و وضعیت مسکن با سلامت روان می توان گفت که مدل در سه مسیر خودکارآمدی به سلامت روان، رضایت زناشویی به سلامت روان و وضعیت مسکن به سلامت روان برازش دارد. بنابراین نتیجه گرفته می شود که متغیرهای خودکارآمدی، رضایت زناشویی و وضعیت مسکن اثر مستقیمی بر روی سلامت روان دارند و می توانند سهمی(23درصد) از واریانس سلامت روان را تبیین و پیش بینی نمایند. نتیجه گیری : با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت که با بکارگیری شیوه هایی برای افزایش خودکارآمدی معلمان در دوره تربیت معلم، ارتقای وضعیت اقتصادی- اجتماعی و افزایش رضایت زناشویی ایشان در دوره اشتغال می توان به ارتقای سطح سلامت روان و افزایش رضایت شغلی در بین آنها کمک نمود.
۲۴۵.

بررسی اثربخشی برنامه روان شناختی خانواده محور بر رضامندی زوجیت والدین شاغل و وابستگی فرزندان نوجوان آنان به بازی های رایانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی معاصر دوره دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 100-113

کلید واژه ها: خانواده محور رضامندی زوجیت وابستگی به بازی های رایانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۰ تعداد دانلود : ۳۰۳
هدف بدون شک، خانواده نخستین و مهم ترین بستر رشد همه جانبه انسان محسوب می شود و توجه به نظام خانواده اهمیت بسیاری دارد؛ بنابراین، این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی برنامه روان شناختی خانواده محور بر رضامندی زوجیت والدین شاغل و وابستگی فرزندان نوجوان آنان به بازی های رایانه ای انجام شد. مواد و روش ها این پژوهش در حیطه تحقیقات شبه آزمایشی با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش تمامی کارکنان متأهل شاغل در ستاد سازمان ثبت احوال کشور (۶۱۰ نفر) بودند که از بین آنان ۳۰ نفر واجد شرایط به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. گروه آزمایشی در روند برنامه مداخله روان شناختی تدوین شده (۱۲جلسه آموزش گروهی، هفته ای یک جلسه و هر جلسه ۹۰ دقیقه) تحت آموزش قرار گرفتند. گروه گواه در این مدت هیچ مداخله ای دریافت نکردند. ابزار های این پژوهش شامل پرسش نامه رضامندی زوجیت افروز (۱۳۸۹) و پرسش نامه وابستگی به بازی های رایانه ای آیاس و همکاران (۲۰۱۱) بود. تحلیل داده ها به روش تحلیل کوواریانس چند متغیره و اندازه گیری های مکرر انجام گرفت. یافته ها نتایج این پژوهش نشان داد برنامه مداخله روان شناختی خانواده محورِ استفاده شده در این پژوهش، موجب ارتقای رضامندی زوجیت و کاهش وابستگی به بازی های رایانه ای فرزندان نوجوان آنان می شود و این نتایج در پیگیری سه ماهه نیز پایدار بود. نتیجه گیری بسته مداخله ای این پژوهش را می توان برای افزایش رضامندی زوجیت و کاهش وابستگی فرزندان به بازی های رایانه به کار برد.
۲۴۶.

بررسی مقایسه رضامندی زوجیت مادران دارای یک فرزند با آسیب بینایی با مادران دارای بیش از یک فرزند با آسیب بینایی و مادران کودکان عادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال نهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۳

کلید واژه ها: آسیب بینایی رضامندی زوجیت مادران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۹ تعداد دانلود : ۵۹۸
هدف از انجام پژوهش حاضر مقایسه رضامندی زوجیت مادران دارای یک فرزند با آسیب بینایی با مادران دارای بیش از یک فرزند با آسیب بینایی و مادران کودکان عادی بود. پژوهش حاضر توصیفی، از نوع علّی- مقایسه ای بود و جامعه مورد مطالعه در این پژوهش شامل مادران کودکان عادی و مادران دارای دانش آموزان با آسیب بینایی شهر تهران و کرج در سال تحصیلی 96-1395 به تعداد 537 نفر بودند. در پژوهش حاضر از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران، 224 نفر به دست آمد. از این تعداد در مجموع 120 نفر دارای یک فرزند با آسیب بینایی و 104 نفر نیز دارای بیش از یک فرزند با آسیب بینایی و 120 نفر نیز مادران کودکان عادی بودند. ابزار این تحقیق پرسشنامه رضامندی زوجیت افروز (1395) بود. روش آماری مورد استفاده در پژوهش، تحلیل واریانس چندمتغیره (MANOVA) بود. نتایج نشان داد که بین سه گروه مادران در رضامندی زوجیت (نمره کل) در سطح معناداری (01/0>p) اختلاف معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج نشان داد که بین سه گروه مادران در خرده مقیاس های رضامندی زوجیت در سطح معناداری (01/0> p) اختلاف معنی داری وجود دارد. بر این اساس می توان نتیجه گیری کرد که بین رضامندی زوجیت مادران دارای یک فرزند با آسیب بینایی با مادران دارای بیش از یک فرزند با آسیب بینایی و مادران کودکان عادی تفاوت معنادار وجود دارد و محققان می توانند با بررسی ویژگی های فوق، زمینه مداخلات روانشناختی را فراهم آورند.
۲۴۷.

مدل یابی روابط سن ورود به مدرسه با پیشرفت تحصیلی با میانجیگری هوش معنوی، مهارتهای اجتماعی و خلاقیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعلیم و تربیت دوره ۳۶ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۴۲ ۹-۲۴

کلید واژه ها: سن ورود به مدرسه پیشرفت تحصیلی هوش معنوی مهارتهای اجتماعی خلاقیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۸ تعداد دانلود : ۵۳۹
این پژوهش با هدف بررسی مد ل یابی روابط سن ورود به مدرسه با پیشرفت تحصیلی با میانجیگری هوش معنوی، مهارتهای اجتماعی و خلاقیت در دانش آموزان انجام شده و از نوع پژوهشهای همبستگی مبتنی بر روش مدل یابی معادلات ساختاری است. جامعه آماری این پژوهش همه دانش آموزان دختر پایه دهم متوسطه شهر ارومیه (1472 نفر) در سال تحصیلی 97-1396 بوده اند. در این پژوهش با توجه به تعداد متغیرهای مشاهده شده و تخصیص دادن ضریب 15 برای هر متغیر و با احتساب احتمال وجود پرسشنامه های ناقص، 250 نفر به عنوان حجم نمونه با روش تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری داده ها شامل مقیاس هوش معنوی کینگ (2008)، مقیاس مهارتهای اجتماعی ایندربیتزن و فاستر (1992) و آزمون خلاقیت عابدی (1372) بود. یافته ها نشان دادند که مدل پژوهش تایید شده و به طور کلی 0/26 از پیشرفت تحصیلی با سن ورود به مدرسه، هوش معنوی، مهارتهای اجتماعی و خلاقیت قابل تبیین است. همچنین سن ورود به مدرسه اثر مستقیم معنادار بر پیشرفت تحصیلی دارد و سن ورود به مدرسه با میانجیگری هوش معنوی، مهارتهای اجتماعی و خلاقیت اثری غیر مستقیم بر پیشرفت تحصیلی می گذارد. با توجه به نتایج به دست آمده، در فرایند آموزشی، سن ورود به مدرسه علاوه بر تأثیر بر هوش معنوی، مهارتهای اجتماعی و خلاقیت، می تواند به صورت غیر مستقیم بر پیشرفت تحصیلی اثرگذار باشد.
۲۴۸.

ویژگی های روان سنجی پرسشنامه هوشبهر هیجانی بار-آن فرم بلند ویژه نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۹ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳۰ 7 - 26

کلید واژه ها: هوش هیجانی روایی قابلیت اعتماد ساختار عاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۳ تعداد دانلود : ۳۱۶
این پژوهش با هدف تعیین روایی، قابلیت اعتماد و س اختار عاملی پرسش نامۀ هوش بهر هیجانی بار-آن فرم بلند ویژه نوجوانان انجام ش ده اس ت. حجم نمونه شامل 298دانشآموز (158پس ر و 140دختر) در دامنۀ سنی 12تا 15سال بودند که از طریق نمونهگیری خوش های مرحلهای از بین دانشآموزان دوره اول متوس طه مدارس ش هر تهران انتخاب و با پرسش نامۀ هوش بهر هیجانی بار-آن فرم بلند ویژه نوجوانان مورد آزمون قرار گرفتند. ضریب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس در نمونۀ حاضر در دامنۀ 0/80تا 0/92و ضریب اس پیرمن براون مقیاس مذکور در دامنۀ 0/74تا 0/92به دس ت آمد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی موید این است که ساختار پرسشنامۀ مذکور، برازش قابل قبولی با دادهها دارد و همبس تگی بین سوالها و مؤلفهها دلیلی بر تایید مدل بوده و سه شاخص نیکویی برازش مدل را تایید میکند. با توجه به ویژگیهای روانس نجی مطلوب این پرسش نامه، میتوان با اطمینان از این ابزار برای ارزیابی هوش هیجانی نوجوانان استفاده کرد
۲۴۹.

اثربخشی برنامه اوقات فراغت عرش بر حافظه کاری، ظرفیت شناختی و مهارت های ارتباطی دانش آموزان کم توان ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال هشتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۰ 47 - 72

کلید واژه ها: اوقات فراغت حافظه کاری ظرفیت شناختی مهارت های ارتباطی کم توانی ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۴ تعداد دانلود : ۷۱۶
کم توانی ذهنی تمام جنبه های زندگی فرد را تحت تأثیر قرار می دهد در حالی که استفاده از برنامه اوقات فراغت با نتایج مؤثری همراه است. هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی برنامه اوقات فراغت عرش بر حافظه کاری، ظرفیت شناختی و مهارت های ارتباطی دانش آموزان کم توان ذهنی بود. این پژوهش، یک مطالعه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. در این پژوهش 30 دختر کم توان ذهنی که به روش نمونه گیری تصادفی از مدارس استثنایی شهر اصفهان انتخاب شده بودند، شرکت داشتند. آزمودنی ها به دو گروه 15 نفری آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش، برنامه اوقات فراغت عرش را در 16 جلسه دریافت کردند، در حالی که به گروه کنترل این آموزش ارائه نشد. ابزارهای پژوهش، مجموعه آزمون حافظه کاری برای کودکان (1396)، آزمون هوشی وکسلر کودکان (2003) و پرسشنامه مهارت های ارتباطی (1990) بود. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شد. نتایج نشان داد که برنامه اوقات فراغت عرش بر حافظه کاری، ظرفیت شناختی و مهارت های ارتباطی آزمودنی ها تاثیر معناداری معناداری داشت (0/001>p). بر اساس یافته ها، برنامه اوقات فراغت عرش حافظه کاری، ظرفیت شناختی و مهارت های ارتباطی دانش آموزان کم توان ذهنی را بهبود بخشید. بنابراین، می توان از این برنامه به منظور ارتقای حافظه کاری، ظرفیت شناختی و مهارت های ارتباطی چنین دانش آموزانی بهره برد و برنامه ریزی برای استفاده از برنامه اوقات فراغت عرش برای آنها اهمیت ویژه ای دارد.
۲۵۰.

بررسی الگوی ساختاری رابطه ویژگی های شخصیتی و خلاقیت با میانجی گری رضایت زناشویی، سازش یافتگی اجتماعی و سلامت روان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سلامت روان کودک دوره ششم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۸) 223-238

کلید واژه ها: خلاقیت ویژگی های شخصیتی رضایت زناشویی سازش یافتگی اجتماعی سلامت روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۰ تعداد دانلود : ۸۵۳
زمینه و هدف: خلاقیت ابعاد شناخته شده و ناشناخته بسیاری دارد و تاکنون پژوهش های بسیاری درباره عوامل تاثیرگذار بر خلاقیت انجام شده است. مطالعه درباره خلاقیت، به عنوان یکی از مهم ترین ابعاد شناختی شخصیت، بدون توجه به شخصیت و عوامل تاثیرگذار بر آن نابسنده خواهد بود. هدف پژوهش حاضر به بررسی رابطه ویژگی های شخصیتی و خلاقیت با میانجی گری رضایت زناشویی، سازش یافتگی اجتماعی و سلامت روان می پردازد. روش: روش این پژوهش توصیفی و از نوع مطالعات همبستگی است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دختر تیزهوش شاغل به تحصیل در مدارس سمپاد استان همدان و مادران آنها بود. حجم نمونه شامل 435 دانش آموز از جامعه مذکور بود که با روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه شخصیتی نئو (1981)، پرسشنامه رضامندی زناشویی افروز (1390)، مقیاس نگرش خلاقیت عابدی (1383)، فرم کوتاه مقیاس بهزیستی روان شناختی ریف (1989) و پرسشنامه سازش یافتگی اجتماعی دانش آموزان سینها و سینگ (1993) بود و برای تحلیل داده ها از روش معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل داده ها نشان داد که مدل علّی پژوهش از برازش خوبی برخوردار بوده و در مجموع، تمامی مسیرها به غیر از مسیر روان آزردگی بر رضامندی زناشویی و روان آزردگی بر خلاقیت، دارای ضریب مثبت بودند. نتیجه گیری : رضامندی زناشویی، سازش یافتگی اجتماعی، و سلامت روان می توانند نقش واسطه ای در رابطه بین ویژگی های شخصیتی و خلاقیت ایفا کنند.
۲۵۱.

طراحی برنامه مدیریت رفتاری خانواده محور و اثربخشی آن بر میزان اختلال نارسایی توجه و فزون کنشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سلامت روان کودک دوره هفتم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۲) ۳۵۱-۳۷۰

کلید واژه ها: برنامه مدیریت رفتاری خانواده محور اختلال نارسایی توجه و فزون-کنشی کودکان دبستانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۲ تعداد دانلود : ۹۶۶
زمینه و هدف: اختلال نارسایی توجه و فزون کنشی یکی از رایج ترین اختلالات دوران کودکی و نوجوانی است که کودکان مبتلا به آن، معمولاً در مهار رفتارهای خود، مشکلات زیادی دارند و خانواده های آنان نیز در مدیریت رفتار این کودکان، با تردیدها و تعارض های زیادی مواجه می شوند. هدف پژوهش حاضر طراحی برنامه مدیریت رفتاری خانواده محور و ارزیابی اثربخشی آن بر کاهش نشانه های اختلال نارسایی توجه و فزون کنشی کودکان دبستانی، است. روش: این مطالعه یک پژوهش کاربردی از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و جلسه پیگیری بود. جامعه آماری این پژوهش را تمامی والدین دارای کودک دبستانی با اختلال نارسایی توجه و فزون کنشی شهر تهران در سال تحصیلی 98-1397 تشکیل می داد. با استفاده از نمونه گیری در دسترس تعداد 64 نفر از این والدین، انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند. گروه آزمایش یک دوره آموزش 90 دقیقه ای برنامه مدیریت رفتاری خانواده محور را در طی 10 جلسه دریافت کرد، ولی گروه گواه بدون آموزش در نوبت انتظار قرار گرفت. ابزار غربالگری و جمع آوری داده ها، مقیاس کانرز 1999 (فرم معلم و والدین) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از مدل آماری تحلیل واریانس با تکرار سنجش (درون بین آزمودنی) استفاده شد. یافته ها: یافته های حاصل از روش تحلیل واریانس با تکرار سنجش نشان داد که به طورکلی برنامه مدیریت رفتاری خانواده محور بر کاهش میزن نشانه های نارسایی توجه/ فزون کنشی، تأثیر معناداری داشته است. همچنین یافته های این مطالعه نشان داد که تفاوت بین گروهی در مرحله پس آزمون (55/13) و پیگیری (46/75)، معنادار بوده است (0/05P=<). در نتیجه می توان گفت برنامه مذکور بر کاهش میزان اختلال نارسایی توجه و فزون کنشی اثربخشی معناداری داشته و این نتایج در دوره پیگیری دوماهه نیز پایدار بوده است. نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه می توان نتیجه گرفت که برنامه مدیریت رفتاری خانواده محور باعث می شود که والدین ارتباط بهتری را با کودک مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی خود برقرار کنند و در نتیجه درک عمیق تری بین والدین و کودک شکل می گیرد که در نهایت باعث بهبود وضعیت رفتاری کودک می شود.
۲۵۲.

رابطه ویژگی های شناختی و رضایت مندی والدین با وزن نوزاد به هنگام تولد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سلامت روان کودک دوره ششم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۲۰) 66-77

کلید واژه ها: وزن نوزاد به هنگام تولد رضایت مندی زوجین ویژگی های شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۲ تعداد دانلود : ۷۴۳
زمینه و هدف: وزن نوزاد به هنگام تولد مهم ترین عامل بقا و تحول او در سال های آینده است. این شاخص یکی از نشانگر های وضعیت بهداشتی جامعه محسوب می شود و ارتباط مستقیمی با عوامل متعدد از جمله ویژگی های والدین دارد. پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه رضایت مندی زوجین و ویژگی های شناختی والدین با وزن نوزاد به هنگام تولد انجام شد. روش: این پژوهش، یک مطالعه همبستگی بود. نمونه مورد مطالعه شامل 70 نفر از والدین نوزادان کم وزن و والدین نوزادان با وزن بالا (هر گروه 35 نفر) بود که به شیوه در دسترس از بیمارستان امام رضا (ع) شهرستان سیرجان در سال 1395 انتخاب شدند . به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه رضایت زناشویی (افروز، 1387 ) و پرسشنامه ویژگی های زیستی- شناختی (افروز، 1383 ) استفاده شد. برای تحلیل داده ها از آماره های کای دو، فیشر، من ویتنی، و رگرسیون لجستیک چندگانه استفاده شد. یافته ها : نتایج تحلیل داده ها نشان داد که بین وزن تولد نوزادان با میزان رضایت مندی زوجین (P=0/039، OR=8/887)، آگاهی مادران (P=0/010، OR=0/486) و پدران (P=0/010، OR=30/795 ) از شرایط بارداری، رابطه معناداری وجود دارد؛ به گونه ای که با افزایش این ویژگی ها، احتمال تولد نوزاد با وزن بالا، بیشتر می شود. همچنین نتایج تحلیل داده ها نشان داد که بین وزن نوزادان با تحصیلات پدران (0/395= p ) و مادران (0/778= p ) رابطه معناداری پیدا نشد. نتیجه گیری: یکی از مهم ترین شاخص هایی که با هدف پی شگیری از کم توانی و ناتوانی ها تبیین می شود، وزن نوزاد هنگام تولد است. با توجه به تأثیر عواملی مانند ویژگی های شناختی و رضایتمندی زوجین بر وزن نوزاد، می توان با افزایش آگاهی و توجه به این زمینه ها، شرایط مناسب دوران بارداری و کیفیت بالاتر مراقبت های این دوران را فراهم کرد.
۲۵۳.

Qualitative study of the implications of communicational, biological and psychological connections of Corona virus on families(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Journal of preventive Counselling, Volume ۲, Issue ۲, Summer ۲۰۲۱ 28 - 40

کلید واژه ها: Consequences of communicational connections Biological psychological Corona virus lifestyle

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۰ تعداد دانلود : ۲۵۳
The high prevalence of the coronavirus has put the world in a dangerous position, and fear and anxiety have spread across the globe, leading to significant social and psychological damage around the world. The aim of this study was to qualitatively investigate the implications of communicational, biological and psychological connections of Corona virus on families. To achieve this goal, a qualitative approach and a descriptive phenomenological method were used. The statistical population of the study included the group with Covid-19 disease and the group with acceptable prevention of Covid-19 disease in Tehran. The sampling method was purposive. Thirteen patients (cured from the disease and non-sick) were selected as the sample. Data collection was done through semi-structured researcher-made interviews and data analysis was done by content analysis method. Klaizi seven-step method was used to analyze the data. The five main categories include intra-family relationships, negative feelings and emotions caused by illness, changes in the behavior of others (after social relationships), family disputes and lifestyle changes, and 24 subcategories and 100 free codes of research results. According to the results, it can be said that the design of psychological interventions to improve mental health during this epidemic should be done and also a community program of critical psychological intervention should be prepared and implemented to compensate for the devastating effects after Covid 19.
۲۵۴.

بررسی اثربخشی مداخلات روان شناختی خانواده محور بر هوش بهر کودکان با نشانگان داون(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره هفدهم زمستان (دی) ۱۳۹۷ شماره ۷۰ 663-672

کلید واژه ها: مداخلات روان شناختی خانواده محور نشانگان داون هوشب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۱ تعداد دانلود : ۴۷۵
زمینه: تفاوت کاملاً مشخصی بین ظرفیت هوشی بالفعل و توان شناختی بالقوه کودکان با نشاتگان داون وجود دارد و ظرفیت ذهنی فعلی آنها همواره قابل تغییر و اصلاح می باشد. مداخلات روان شناختی خانواده محور بر پایه افزایش عملکرد شناختی کودکان با مشارکت والدین و اعضاء خانواده تأکید دارد. هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی مداخلات روان شناختی خانواده محور بر ظرفیت هوشی کودکان دبستان با نشانگان داون صورت گرفت. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تمامی کودکان دبستانی 10 تا 11 ساله شهر تهران با نشانگان داون هستند که در سال تحصیلی 96-1395 مشغول به تحصیل بودند. از بین آنها30 نفر به صورت هدفمند انتخاب شده و به شکل تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند. آزمودنی های گروه آزمایش به مدت 3 ماه در 24 هفته مداخلات روان شناختی خانواده محور را دریافت کردند درحالی که در این مدت گروه گواه مداخله ای در این زمینه دریافت نکردند. ابزار پژوهش نسخه نوین هوش آزمای تهران – استنفورد بینه (افروز و کامکاری، 1385) بود که در مرحله پیش آزمون و پس آزمون برای هر دو گروه اجرا شد. یافته ها: با استفاده از روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم افزار SPSS یافته های پژوهش نشان داد، مداخلات روان شناختی خانواده محور نه تنها منجر به افزایش نمره هوش کلی این کودکان شده است، بلکه منجر به افزایش هوش غیرکلامی، کلامی، استدلال سیال، دانش، استدلال کمی، پردازش دیداری – فضایی و حافظه فعال در دانش آموزان با نشانگان داون تحت آموزش گردیده است(0/01 P< ). نتیجه گیری: این بدان معنی است مداخلات روان شناختی خانواده محور می تواند بر بهبود عملکرد شناختی کودکان دارای نشانگان داون در حیطه های کلامی و غیرکلامی مؤثر باشد.
۲۵۵.

ازدواج خویشاوندی: دغدغه های معلولیت فرزندان، کیفیت و رضایت زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال هشتم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳۲

کلید واژه ها: ازدواج خویشاوندی دغدغه های معلولیت فرزندان کیفیت و رضایت زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۶ تعداد دانلود : ۴۸۰
هدف پژوهش حاضر بررسی دغدغه های داشتن فرزند معلول و کیفیت و رضایت زناشویی خانواده های خویشاوند بود. بدین منظور با روش مروری متون اصلی شامل کتابها و مقاله های علمی معتبر در این زمینه بین سال های 1990 تا 2017 از پایگاه های اطلاعاتیِ Google Scholar, ERIC, Science Direct و Pub Med استخراج و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. جستجو در این پایگاه ها با کلید واژه هایdisabled children in family, Kinship Marriage, Marital satisfaction, Families with disabled children, marital adjustment, marital quality, children with developmental disabilities بود. همچنین، از برخی منابع فارسی موجود در این زمینه استفاده شد. مرور ادبیات پژوهش نشان داد در خانواده هایی که ازدواج خویشاوندی دارند، نگرانی و دغدغه بیشتری نسبت به داشتن فرزند معلول دارند که می تواند کیفیت و رضایت زناشویی آنها را تحت تاثیر قرار دهد.. همچنین برخی پژوهش ها نشان دادند که کیفیت و رضایت زناشویی در خانواده های خویشاوند زمانی بیشترین تاثیر را می پذیرد که فرزند معلولی در خانواده باشد. بر اساس مرور ادبیات پژوهش می-توان گفت ازدواج خویشاوندی می تواند با استرس و نگرانی هایی در مورد داشتن فرزند معلول همراه باشد. به طور کلی ازدواج خویشاوندی به علت تبعاتی که به دنبال دارد، توجه بیشتری را از سوی پژوهشگران و متخصصان بالینی و پزشکان این حوزه می طلبد. سایر کاربردهای نظری و شواهد تجربی در ارتباط با ازدواج خویشاوندی در متن مقاله به تفصیل بیان شده اند.
۲۵۶.

بررسی اثربخشی برنامه توانبخشی شنیداری مجازی چندرسانه ای خانواده محور نوایش بر میزان عملکرد ادراک شنیداری و گفتاری کودکان ناشنوای کاشت حلزون شده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در یادگیری آموزشگاهی و مجازی سال هفتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 55 - 64

کلید واژه ها: روان بخشی شنیداری مجازی ادراک شنوایی گفتاری کاشت حلزون شنوایی ناشنوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۳ تعداد دانلود : ۶۲۵
هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی برنامه توانبخشی شنیداری مجازی چند رسانه ای خانواده محور نوایش بر میزان عملکرد ادراک شنیداری و گفتاری کودکان ناشنوای کاشت حلزون شده بوده است. این پژوهش، یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون و گروه کنترل بود. در این پژوهش، 40 نفر از کودکان ناشنوای کاشت حلزون شده بین 2 تا 7 ساله از مرکز کاشت حلزون شنوایی بیمارستان رسول اکرم شهر تهران به صورت هدفمند انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه اختصاص یافتند. در مرحله اول طراحی سامانه اینترنتی، تدوین و طبقه بندی تکالیف بر اساس برنامه نوایش در قالب چندرسانه ای (متن، صوتی، تصویری) به صورت برخط و نابرخط صورت گرفت. در مرحله دوم مادران آزمودنی های گروه آزمایش که نمی توانستند با کودک خود به مرکز توانبخشی مراجعه و برنامه را هفتگی دریافت کنند، از طریق سامانه، کانال های پیام رسان و آپارات طی 80 جلسه برنامه را دریافت کردند. برای بررسی مهارت های ادراک شنیداری و گفتاری از ابزارهای طبقه بندی عملکرد ادراک شنیداری و شاخص وضوح گفتار استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده از واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد که برنامه مذکور منجر به تفاوت معناداری را در عملکرد شنیداری و گفتاری در گروه آزمایش شد، در حالی که چنین تفاوتی در گروه کنترل دیده نشد (001/0<em> p<). بر اساس یافته های این پژوهش، برنامه توانبخشی شنیداری مجازی چند رسانه ای خانواده محور نوایش، عملکرد ادراک شنیداری و گفتاری کودکان ناشنوا کاشت حلزون شده را بهبود بخشید.
۲۵۷.

اثربخشی روان درمانی مثبت گرا بر تصویر بدنی، امید به زندگی و شادکامی در زنان با تجربه جراحی پستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی سلامت سال ششم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۲۴) 180 - 195

کلید واژه ها: روان درمانی مثبت گرا تصویر بدنی امید به زندگی شادکامی جراحی پستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۵ تعداد دانلود : ۴۲۶
مقدمه: جراحی برای درمان سرطان پستان از رایج ترین درمان هاست. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی روان درمانی مثبت گرا بر تصویر بدنی، امید به زندگی و شادکامی در زنان با تجربه جراحی پستان انجام گرفته است. روش: این پژوهش، یک مطالعه نیمه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش زنان مبتلا به سرطان پستان شهر تهران با تجربه جراحی پستان بود. در این پژوهش 30 بیمار شرکت داشتند که نمونه گیری به صورت داوطلبانه انجام شد و شرکت کنندگان به طور تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش و گواه گمارده شدند. گروه آزمایش به مدت 6 جلسه 90 دقیقه ای تحت روان درمانی مثبت گرا قرار گرفت در حالی که برای گروه گواه مداخله ای انجام نشد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های روابط چند بعدی بدن- خود (1990)، امیدواری اسنایدر (1991) و شادکامی آکسفورد (1989) استفاده شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها بوسیله تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که روان درمانی مثبت گرا تأثیر مثبت معناداری بر امید به زندگی و شادکامی زنان با تجربه جراحی پستان دارد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج بدست آمده، استفاده از روان درمانی مثبت گرا در فرآیند درمان زنان با تجربه جراحی پستان توصیه می گردد.
۲۵۸.

بررسی و مقایسه رفتارهای جنسی نوجوانان کم توان هوشی از دید والدین و معلمان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره هفددهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۵۶) 280-290

کلید واژه ها: رفتارهای جنسی نوجوانان کم توان هوشی بلوغ جنسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۶۱۵
زمینه و هدف: بروز رفتارهای جنسی توسط نوجوانان کم توان هوشی می تواند مشکلات عدیده ای را برای خانواده و معلمان ایجاد کند. بنابراین، هدف از انجام پژوهش حاضر، شناسایی رفتارهای جنسی نوجوانان کم توان هوشی از دید والدین و معلمان بود. مواد و روش ها: این پژوهش از نوع شیوه علی مقایسه ای بود و جامعه موردمطالعه تمام معلمان و والدین دانش آموزان نوجوان کم توان هوشی شهر تهران بود، تعداد 50 نفر از والدین و تعداد 50 نفر معلمان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به وسیله پرسشنامه محقق ساخته مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از آزمون t مستقل در نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: تفاوت معناداری بین گزارش های والدین و معلمان وجود داشت (001/0 >P). والدین گزارش کرده اند که 30 درصد فرزندشان اندام شخصی اش را در مکان عمومی لمس می کند. و 32 درصد این رفتار به سمت شخص دیگری بوده. معلمان نیز گزارش کرده اند که دانش آموزان اندام شخصی خود را در مکان عمومی 38 درصد زیاد لمس می کند و 44 درصد زیاد اندام دیگران را لمس می کند. نتیجه گیری: وقوع رفتارهای جنسی در نوجوانان کم توان هوشی، با توجه به کمبود منابع اطلاعاتی، محدودیت های شناختی و ارزش های فرهنگی و اجتماعی خانواده تنوع زیادی داشت و از دیدگاه والدین و معلمان رفتارهای نامناسب را نشان می دهند. همچنین انکار والدین در گزارش این رفتارها دیده شد.
۲۵۹.

مقایسه ویژگی های روانی والدین خویشاوند و غیر خویشاوند دارای بیش از یک فرزند با نیازهای ویژه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سلامت روان کودک دوره هفتم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۲۴) 304-313

کلید واژه ها: زوج درمانی هیجان مدار پیوستگی - انطباق پذیری صمیمیت عاطفی کیفیت ارتباطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۳ تعداد دانلود : ۳۰۲
زمینه و هدف: بعد از تولد فرزند نخست، زوجین برای سازش یافتگی با شرایط جدید زندگی خود و ارضای نیاز به صمیمیت عاطفی همگام با سبک والدگری مطلوب، به طور کلی دچار سردرگمی می شوند. مدیریت مشکلات مربوط به پرورش فرزند و وظایف مراقبتی هر یک از والدین، ممکن است باعث آشفته تر شدن روابط زناشویی شود. هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار بر پیوستگی، انطباق پذیری، صمیمت عاطفی، و کیفیت ارتباطی والدین بعد از تولد نخستین فرزند است. روش: روش این پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با دوگروه آزمایش وگواه بود. جامعه آماری، شامل تمامی والدین دارای یک فرزند زیر 5 سال بود که در 6 ماه اول سال 1398 در مهدکودک های شهر رشت حضور داشتند. حجم نمونه شامل 16 زوج (8 زوج گروه آزمایش و 8 زوج گروه گواه) از جامعه آماری مذکور بود که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه گواه و آزمایش جایدهی شدند. برای گروه آزمایش 9 جلسه 90 دقیقه ای زوج درمانی هیجان مدار انجام شد و گروه گواه در نوبت مداخله قرار گرفت. تمامی آزمودنی ها در طی دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از پرسشنامه های انطباق پذیری و پیوستگی السون و همکاران (1985)، ارزیابی شخصی صمیمت شافر و السون (1981) و کیفیت ا رتباطی زوجین (خوشکام، 1385) مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های جمع آوری شده نیز با تحلیل کوواریانس، تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که زوج درمانی هیجان مدار بر پیوستگی (001/0 < P ، 492/500= F )، انطباق پذیری (001/0 < P ، 225/231= F )، صمیمت عاطفی(01/0 < P ،482/1362= F ) و کیفیت ارتباطی(0001/0 < P ، 444/244= F ) والدین، تأثیر مثبت معنی دار داشته است. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این مطالعه می توان نتیجه گیری کرد که روش زوج درمانی متمرکز بر هیجان با تأثیر بر سبک برقراری ارتباط مؤثر، گسترش پیوند عاطفی، شناسایی اعتقادات و باورها و پیشینه دلبستگی زوجین، درک رابطه رفتار با افکار و هیجان ها، و ایجاد انتظارات واقع بینانه درباره والدگری، به خصوص پس از تولد نخستین فرزند، موجب ارتقا و بهبود رضایت مندی و صمیمت هر یک از والدین می شود.
۲۶۰.

مفهوم اخلاق از دیدگاه نوجوانان ایرانی: یک مطالعه پدیدارشناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تربیتی سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵۶ 117 - 130

کلید واژه ها: اخلاق عاملیت اخلاقی حساسیت اخلاقی مسئولیت اخلاقی انگیزش اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۰ تعداد دانلود : ۵۰۰
اخلاق یک سازه ی چندوجهی است. از یکسو سازه ای تحولی است و مراحل آن موازی با تحول روانی – اجتماعی است و از سوی دیگر ریشه در ارزش های فرهنگی دارد. هدف پژوهش حاضر شناسایی مفهوم اخلاق در میان نوجوانان ایرانی است. با به کارگیری روش کیفی و با استفاده از طرح پدیدارشناسی، چگونگی مفهوم سازی اخلاق از دیدگاه نوجوانان بررسی شد. شرکت کنندگان در پژوهش 77 نفر(49 دختر، 28 پسر) از بین دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول منطقه ی 4 آموزش و پرورش شهرتهران بودند. جمع آوری داده ها با استفاده از روش گروه های کانونی انجام شد. هفت گروه کانونی در مدارس دخترانه و چهار گروه کانونی در مدارس پسرانه تشکیل شد. پس از انجام تحلیل کیفی مصاحبه ها به روش کلایزی مشخص شد نوجوانان ایرانی اخلاق را در هفت مقوله تعریف می کنند که عبارتند از: عدالت، مراقبت، عاملیت اخلاقی، حساسیت اخلاقی، مسئولیت اخلاقی، انگیزش اخلاقی و ارزش های فردی. هریک از این مقوله ها شامل زیرمقوله هایی هستند. درباره ی ثبات و نسبی گرایی اخلاقی در بین نوجوانان، نوجوانان نسبی گرا هستند و اخلاق را وابسته به شرایط بیرونی و فرد مقابل می دانند. همچنین در تعریف اخلاق، نوجوانان بین نیت و رفتار اخلاقی تمایز قائل می شوند و اخلاق را مجموعه ای از نیت ها و رفتارها تعریف می کنند.بنابراین در این مطالعه مفهوم اخلاق و تعریف آن از دیدگاه نوجوانان ایرانی و در بافت فرهنگی جامعه ی ایرانی بررسی شد.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان