رمضانعلی گلچوبی فیروزجاه

زمینه و هدف: بعد از تولد فرزند نخست، زوجین برای سازش یافتگی با شرایط جدید زندگی خود و ارضای نیاز به صمیمیت عاطفی همگام با سبک والدگری مطلوب، به طور کلی دچار سردرگمی می شوند. مدیریت مشکلات مربوط به پرورش فرزند و وظایف مراقبتی هر یک از والدین، ممکن است باعث آشفته تر شدن روابط زناشویی شود. هدف این پژوهش، بررسی اثربخشی زوج درمانی هیجان مدار بر پیوستگی، انطباق پذیری، صمیمت عاطفی، و کیفیت ارتباطی والدین بعد از تولد نخستین فرزند است. روش: روش این پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با دوگروه آزمایش وگواه بود. جامعه آماری، شامل تمامی والدین دارای یک فرزند زیر 5 سال بود که در 6 ماه اول سال 1398 در مهدکودک های شهر رشت حضور داشتند. حجم نمونه شامل 16 زوج (8 زوج گروه آزمایش و 8 زوج گروه گواه) از جامعه آماری مذکور بود که به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به طور تصادفی در دو گروه گواه و آزمایش جایدهی شدند. برای گروه آزمایش 9 جلسه 90 دقیقه ای زوج درمانی هیجان مدار انجام شد و گروه گواه در نوبت مداخله قرار گرفت. تمامی آزمودنی ها در طی دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از پرسشنامه های انطباق پذیری و پیوستگی السون و همکاران (1985)، ارزیابی شخصی صمیمت شافر و السون (1981) و کیفیت ا رتباطی زوجین (خوشکام، 1385) مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده های جمع آوری شده نیز با تحلیل کوواریانس، تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که زوج درمانی هیجان مدار بر پیوستگی (001/0 < P ، 492/500= F )، انطباق پذیری (001/0 < P ، 225/231= F )، صمیمت عاطفی(01/0 < P ،482/1362= F ) و کیفیت ارتباطی(0001/0 < P ، 444/244= F ) والدین، تأثیر مثبت معنی دار داشته است. نتیجه گیری: بر اساس یافته های این مطالعه می توان نتیجه گیری کرد که روش زوج درمانی متمرکز بر هیجان با تأثیر بر سبک برقراری ارتباط مؤثر، گسترش پیوند عاطفی، شناسایی اعتقادات و باورها و پیشینه دلبستگی زوجین، درک رابطه رفتار با افکار و هیجان ها، و ایجاد انتظارات واقع بینانه درباره والدگری، به خصوص پس از تولد نخستین فرزند، موجب ارتقا و بهبود رضایت مندی و صمیمت هر یک از والدین می شود.

زمینه: یکی از علل اصلی بروز و تکرار معلولیت در خانواده سابقه و وضعیت زیستی والدین در دوران قبل و حین بارداری است. پژوهش حاضر با هدف بررسی تحلیلی ویژگی های زیستی والدین خویشاوند و غیرخویشاوند با بیش از یک فرزند استثنایی به منظور تدوین برنامه مداخلات پیشگیرانه، آموزشی و حمایتی انجام شد. روش: پژوهش از نوع تحقیقات توصیفی-تحلیلی و از نظر روش پس رویدادی بود. جامعه آماری شامل والدین دارای بیش از یک فرزند استثنایی خویشاوند و غیر خویشاوند استان مازندران در سال 1396 و نمونه مورد مطالعه شامل 150 خانواده دارای بیش از یک فرزند استثنایی با روش نمونه گیری، تصادفی ساده و چند مرحله ای انتخاب گردید. ابزار پژوهش، پرسشنامه بررسی ویژگی زیستی، شناختی، روانی و اجتماعی والدین افروز بوده که با مصاحبه با والدین تکمیل گردید . برای پاسخ به سؤال های پژوهش، از مدل آماری مجذور کای با ضریب تعیین استفاده شده است یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد در ویژگی های زیستی رابطه معناداری بین سن پدر و مادر، تعداد فرزندان خانواده، ترتیب تولد پدر و مادر در خانواده، وضعیت سلامت پدر و مادر و وضعیت مادر در دوران بارداری از نظر: مبتلا به بیماری های غدد و داخلی، دیابت، صرع، مسمومیت، سابقه ویار، در معرض اشعه X ، ضربه شدید به شکم، سابقه مصرف دارو و قرص آهن، تحرک و استراحت، سقط جنین و طول بارداری در والدین خویشاوند و غیرخویشاوند وجود ندارد. رابطه معناداری بین سابقه ی معلولیت در خانواده پدر و مادر، وضعیت مادر در دوران بارداری از نظر: بیماری خاص، تب شدید، سابقه خون ریزی، وضعیت تغذیه در والدین خویشاوند و غیرخویشاوند وجود دارد. نتیجه گیری : با توجه به تاثیر متغیرهای زیستی و وضعیت بیماری مادر در دوران بارداری در پدیآیی، تکرار و تشدید معلولیت اقدامات پیشگیرانه و مشاوره زنتیک در ازدواج های فامیلی و خانواده های دارای فرزند معلول باید در الویت قرار گیرد.