حسن دانایی فرد

حسن دانایی فرد

مدرک تحصیلی: استاد گروه مدیریت دولتی دانشکده مدیریت و اقتصاد، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۰۱ تا ۲۲۰ مورد از کل ۳۰۰ مورد.
۲۰۱.

ادراک از فضیلت سازمانی: حلقه مفقوده پارادایم مثبت گرایی در عرصه مطالعات سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ادراک از فضیلت سازمانی رفتار شهروندی سرمایه روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۸ تعداد دانلود : ۴۰۹
جوامع، فضیلت را عنصر جدایی ناپذیر شهروندی خوب می دانند، با این تصور که می تواند زمینه ساز شکوفایی روابط متقابل اثربخش میان افراد و برقراری ثبات اجتماعی در سازمان باشد. ویژگی های شخصیتی اخلاق مدار که از ادراک جمعی حاصل از رفتار برتر و متعالی سازمان در طول حیات یک کسب وکار فراگرفته می شوند، باعنوان «فضیلت سازمانی» مفهوم سازی شده است. توجه به پدیده فضیلت سازمانی وامدار ظهور پارادایم مثبت گرایی در عرصه پژوهش های سازمانی است؛ ازاین رو پژوهش حاضر با در نظر گرفتن چنین رویکردی در پی تبیین نقش میانجی گری ادراک از فضیلت سازمانی بر رابطه میان سرمایه روان شناختی مثبت و رفتار شهروندی خواهد بود. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، از میان 1853 نفر از کارکنان 23 دستگاه اجرایی مشمول بودجه جاری استان یزد، تعداد 324 نفر انتخاب شده و به منظور گرداوری داده ها از پرسش نامه ای مشتمل بر پنج متغیر در مقیاس پنج نمره ای لیکرت استفاده شد. روایی پرسش نامه به روش صوری- محتوایی و پایایی آن با محاسبه ضرایب آلفای کرونباخ برای هر متغیر محاسبه و بااستفاده از مدل معادلات ساختاری و تحلیل مسیر از طریق نرم افزار لیزرل، تجزیه و تحلیل داده های پژوهش انجام شد. یافته های پژوهش، ضمن تأیید رابطه میان سرمایه روان شناختی مثبت و رفتار شهروندی، نقش واسط ادراک از فضیلت سازمانی را تصدیق می کند.
۲۰۲.

مدل شایستگی-ظرفیت-عملکرد :واکاوی پسآیند های مثبت و منفی" تجربه زدگی" در انتخاب مدیران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مدیریت بخش دولتی انتخاب و انتصاب مدیران تجربه کاری تجربه زدگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۷ تعداد دانلود : ۳۳۵
تحصیلات و به طور خاص تجربه کاری صرفاً نوعی شایستگی است و زمانی ارزشمند است که منشا شکل گیری پدیده ای بنام ظرفیت در افراد شود که چنین ظرفیتی خود منشا عملکرد کاری خواهد بود. در بسته شایستگی های لازم برای احراز پست های مدیریتی عالی سازمانی و ملی در بخش دولتی تجربه کاری یکی از معیارهای بسیار کلیدی محسوب می شود، زیرا به نظر می رسد تجربه کاری جوهره خطا- آزمایشی تصمیم های مدیران را کاهش می دهد. اگرچه مطالعات متعددی به تبیین نقش تجربه کاری در ارتقا عملکرد کاری پرداخته اند، ولی کمتر مطالعه ای به پیامدهای منفی اتکا بیش از حد به تجربه کاری در انتخاب مدیران در بخش دولتی پرداخته است. هدف غایی این مطالعه تحلیل تجربه کاری براساس مدل شایستگی- ظرفیت- عملکرد و واکاوی تبعات منفی تجربه زدگی در انتخاب مدیران دولتی سازمانی و ملی است؛ بنابراین تبعات نگرشی، گفتاری و رفتاری اتکا افراطی به تجربه کاری به عنوان ملاک اصلی انتخاب و انتصاب مدیران را مورد بحث قرار می دهد. دلالت های تحلیل های این نوشته در طراحی دستگاه انتخاب و انتصاب مدیران در بخش دولتی و همین طور خصوصی می تواند مفید باشد.
۲۰۳.

کنکاشی پیرامون عوامل مؤثر بر شکل گیری رفتار سیاسی در سازمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اراده سیاسی برداشت از سیاست سازمانی صنعت آب رفتار سیاسی مهارت سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۲ تعداد دانلود : ۱۹۰
فعالیت های سازمانی سیاسی اند، زیرا در آن منافع، قدرت و تعارض منافع وجود دارد. بنابراین، یکی از رفتارهای آشکار افراد رفتار سیاسی آنان است. پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش است که چه عواملی موجب بروز رفتار سیاسی در سازمان می شوند؟ پژوهشگر پس از تشریح مبانی نظری، فرایندی از متغیرهای درون سازمانی و مبین چگونگی شکل گیری چنین رفتاری در شرکت های بخش آب را به بوته آزمون گذارد. روش پژوهش حاضر پیمایشی است. داده های این پژوهش با استفاده از نمونه ای 525 نفره از مدیران و کارشناسان صنعت آب با روش نمونه گیری تصادفی از نوع طبقه ای گردآوری شد. روایی محتوایی پرسشنامه ها تأیید شد و قابلیت اعتماد آن ها با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای هر متغیر تأیید شد. تجزیه وتحلیل داده ها از طریق مدل معادلات ساختاری و تحلیل مسیر با نرم افزار لیزرل و اسمارت پی ال اس انجام شد. نتایج نشان می دهد متغیرهای شناسایی شده به جز کانون کنترل و خودنظارتی در بروز رفتار سیاسی کارکنان مؤثرند.
۲۰۴.

تبیین اولویت های تشویقی کارکنان: آیا تفاوتی بین بخش خصوصی و دولتی وجود دارد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انگیزش توسعه سازمان خصوصی سازمان دولتی مشوّق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۳۶۷
بر سر تفاوت های ذاتی و عَرضی سازمان های بخش دولتی و خصوصی بحث و جدل های فراوانی وجود دارد، زیرا مطالعات موجود همچنان به اجماعی کامل در باب شباهت ها و تفاوت های این دو بخش نائل نشده اند؛ از این رو مطالعات فعلی بر سه رویکرد کلی استوار است: 1-رویکرد سیاسی 2-رویکرد عمومی و 3-رویکرد حرفه ای. بر این اساس پژوهش حاضر درصدد آزمون تفاوت بین دو بخش دولتی و خصوصی بر اساس نوع اولویت های کارکنان به مشوق ها(مالی/غیرمالی، انگیزش درونی، محیط اجتماعی و حمایتی) است. داده های پژوهش با استفاده از پرسشنامه استاندارد گردآوری شد. بیش از 1300 پرسشنامه توزیع و در نهایت تعداد 1021 پرسشنامه (519 پرسشنامه از بخش خصوصی و 512 بخش دولتی) در تجزیه و تحلیل نهایی به کار گرفته شد. نتایج نشان داد دیدگاه کارکنان بخش دولتی و خصوصی در خصوص اولویت دهی به مشوق های مالی، انگیزش درونی و محیط کاری و اجتماعی حمایتی تفاوت معنادار ندارد. در زمینه تأثیر متغیرهای جمعیت شناختی بر متغیرهای وابسته، زنان و افراد با تجربه تر اولویت بیشتری به توسعه خود و محیط کاری و اجتماعی حمایتی در هر دو بخش قائل شدند.
۲۰۵.

تأثیر ابهام هدف سازمانی بر روحیه کاری کارکنان در سازمان های خدمات عمومی به تفکیک مأموریت سازمانی و ویژگی های فردی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ابهام هدف سازمانی روحیه کارکنان سازمان های خدمات عمومی ویژگی های فردی مأموریت سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۱۴۵
هدف: بر اساس بررسی های انجام شده، ابهام هدف سازمانی در سازمان های دولتی بسیار بیشتر از سایر سازمان هاست. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر ابهام هدف سازمانی بر روحیه کاری کارکنان در سازمان های خدمات عمومی استان یزد، به تفکیک مأموریت سازمانی و ویژگی های فردی است. روش: برای جمع آوری داده های پژوهش با استفاده از پرسش نامه های استاندارد روحیه کاری پی اف اس و ابهام هدف سازمانی رینی، یک پرسش نامه بومی طراحی شد. جامعه آماری پژوهش 79 سازمان خدمات عمومی استان یزد بودند که بر اساس فرمول کوکران 380 نفر از بین کارکنان به روش نمونه گیری طبقه ای سیستماتیک انتخاب شدند. برای سنجش روایی سازه، از روش بارهای عاملی متقابل و هم بستگی متغیرهای مشاهده پذیر و متغیرهای پنهان استفاده شد. داده های پژوهش نیز در نرم افزارهای SPSS و Smart PLS تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که ابهام هدف سازمانی، روحیه کارکنانی را که سطح تحصیلی کمتر از دیپلم دارند، کاهش می دهد و از طرفی، موجب می شود که روحیه زنان کارمند، کارکنان با سطح تحصیلات تکمیلی، کارکنان با تجربه کاری کمتر از 5 سال و بیش از 15 سال و کارکنان کمتر از 30 سال و بیشتر از 40 سال افزایش یابد؛ اما در سایر گروه ها تأثیری نمی گذارد. به علاوه ابهام هدف سازمانی، روحیه کارکنان در گروه بانک ها و بیمه ها را افزایش می دهد؛ اما در سایر گروه های سازمانی تأثیر معناداری ندارد. نتیجه گیری: نتایج پژوهش بر این موضوع تأکید دارد که استفاده از ابهام هدف به شرط توجه به ویژگی های فردی و مأموریت سازمانی، روحیه کارکنان را افزایش می دهد.
۲۰۶.

شناخت شرایط مؤثر محیطی در ارزشیابی عملکرد وزیران با روش فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزشیابی عملکرد شرایط محیطی وزیر وزیران فراترکیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۴ تعداد دانلود : ۴۲۸
اگرچه مدیریت دولتی در دهه های اخیر بر مفهوم پیچیده عملکرد و ارزشیابی آن، تمرکز کرده اما هم زمان وزیران و وزارت خانه هایشان را نادیده گرفته است تاجایی که ادعا می شود مطالعه وزیران در دوران طفولیت است. اهمیت ارزشیابی عملکرد بر کسی پوشیده نیست و در نظر، هرچه از قاعده سازمان ها به سمت رأس آنها حرکت می کنیم بر اهمیت ارزشیابی عملکرد می افزاید اما در عمل، این گونه نیست؛ لذا نظر به خلأ الگویِ ارزشیابیِ عملکردِ مدیرانِ عالی دولتی، این پژوهش، وزیران را مورد مطالعه خود قرار داد و ازآنجاکه در الگوهای ارزشیابی عملکرد، معمولاً عواملی محیطی وجود دارد که عملکرد را تقویت یا تضعیف می کند بر «شناخت شرایط مؤثر محیطی در عملکرد وزیران» تمرکز کرد. سپس، ازآنجاکه بررسی و جمع بندی یافته های مطالعات گذشته، گام مهمی در ترسیم تصویر جامعی از آنها است فراترکیب آنها را مدنظر قرار داد؛ لذا در گام اول، با جست وجوی فراگیر منابع، 80 منبع به دست آمد که در پالایشی سه مرحله ای به 48 منبع مرتبط، کاسته شد. سپس از یافته های آنها، 76 شناسه، استخراج شد که پس از پالایش، تحلیل و جمع بندی به 22 مفهوم و 7 مقوله به شرح زیر منتج شد: شرایط سیاسی، تیم مدیریتی، شرایط حقوقی/اداری، وجهه عمومی، شرایط خط مشی، شرایط بین الملل و شرایط اقتصادی.
۲۰۷.

شبکه ارتباطی راهبردهای کارآفرینان خط مشی در نظام خط مشی گذاری عمومی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خط مشی گذاری عمومی دیماتل راهبردهای کارآفرینان خط مشی شبکه ارتباطی کارآفرینی خط مشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۲ تعداد دانلود : ۱۸۹
در این نوشتار، نتایج بررسی راهبردهای کارآفرینان خط مشی در فضای خط مشی گذاری عمومی ایران، با استفاده از تکنیک دیماتل، ارائه شده است. هدف پژوهش، بر اساس مسئله اصلی پژوهش، شناسایی و کشف روابط علّی و برآورد میزان تأثیر و تأثر و در نهایت ارائه یک نقشه شبکه ارتباطی از راهبردهایی بود که به زعم مشارکت کنندگان توسط کارآفرینان خط مشی در فضای خط مشی گذاری عمومی ایران به منظور ارائه نوآوری های سیاستی به کار گرفته می شود. روش تحقیق کاربردی از نوع توصیفی بود و انتخاب خبرگان به صورت نمونه گیری هدفمند یا قضاوتی به تعداد 20 نفر مبتنی بر راهبردهای بیشینه تنوع و گلوله برفی انجام گرفت. به این منظور ابتدا به بیان مبانی نظری و مفاهیم کارآفرینی خط مشی جهت شناسایی راهبردهای کارآفرینان خط مشی در پیشینه پژوهشی موضوع پرداخته شده است. سپس، به کمک تکنیک دیماتل، راهبردهای مستخرج از مصاحبه های خبرگان، به منظور کشف روابط علّی، در ساختاری مبتنی بر نظریه گراف، اولویت بندی و نقشه شبکه ارتباطی آنان ترسیم شد. بر مبنای نتایج این پژوهش، ضمن ارائه الگوی شبکه ارتباطی راهبردهای کارآفرینان خط مشی در نظام خط مشی گذاری عمومی ایران، راهبردهای «مدیریت ارتباطی، بهره برداری از رسانه ها، و ترغیب و متقاعد کردن مخاطبان به کمک قدرت خطابه» تأثیرگذارترین و «تغییر بازیگران و نهاد ذی حق در رسیدگی به مسئله برای کنار زدن مخالفان» تأثیرپذیرترین راهبرد کارآفرینان خط مشی شناسایی شد.
۲۰۸.

واکاوی تطورسازه توانمندسازی در ایران با رویکرد میان رشته ای(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۴۱۹ تعداد دانلود : ۲۷۶
برساخت یا سازه توانمندسازی به معنای «قدرت دادن» و «تواناسازی» بارها در رشته های مختلف به عنوان یک سازه میان رشته ای بررسی شده است. معنای این سازه در ابتدای رخداد تحول در دو رشته دین شناسی و جامعه شناسی به سهم بندی یا به اشتراک گذاری قدرت مربوط می شد. در سال های بعد که سازه توانمندسازی در رشته های آموزش و پرورش، روان شناسی، و مددکاری اجتماعی مطرح شد، هدف غایی از طرح آن، افزایش رفاه انسان بود و در حوزه مدیریت، به پیوند توانمندسازی با بهره وری توجه شد. هدف این مقاله، واکاوی تطور سازه توانمندسازی بین رشته های حوزه علوم تجربی، انسانی، و اجتماعی در ایران است؛ بنابراین، با استفاده از روش پژوهش کیفی تحلیل محتوا، داده های موردنیاز از 250 مقاله در سامانه مجله های علمی کشور در رشته های مختلف جمع آوری و با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس23 و تکنیک های آماری کروسکال والیس، تحلیل خوشه ای و کای دو تحلیل شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که این سازه در رشته های مدیریت بیشتر بر ارتقای بهره وری نیروی انسانی، و در رشته های دیگر، بر ارتقای رفاه انسان و سهم بندی قدرت متمرکز بوده است. علاوه بر این، در ایران سعی شده است، مقوله تعالی انسان با رویکرد اسلامی ایرانی الگو سازی شود. پیشنهاد می شود برای درک درست سازه توانمندسازی و طراحی الگوی جامع، با نگاه میان رشته ای به رویکرد روان شناختی یا رویکرد ساختاری و یا ترکیبی از آن ها توجه شود.
۲۰۹.

شناسایی عوامل کلیدی موفقیت پیاده سازی نظام تحلیل سرمایه انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحلیل داده تحلیل سرمایه انسانی عوامل کلیدی موفقیت تحلیل مضمون روش دلفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۲۸۹
سازمان ها به دنبال راه های مختلفی هستند تا از مزایای تحلیل سرمایه انسانی جهت بهینه سازی تصمیم گیری های خود استفاده کنند و اثرات آن تصمیمات را بر عملکرد سازمان مورد بررسی قرار دهند، اما علی رغم تمام این تلاش ها نزدیک به 80 درصد سازمان ها در این راه موفق نبوده اند. ازاین رو هدف از پژوهش حاضر شناسایی عوامل کلیدی موفقیت تحلیل سرمایه انسانی در سازمان ها می باشد. دراین راستا، از روش کیفی (تحلیل مضمون) و کمی (دلفی) برای پاسخگویی به سؤال پژوهش استفاده شده است. پژوهشگران بعد از مرور ادبیات پژوهش و انجام مصاحبه با 20 نفر از متولیان تحلیل سرمایه انسانی، ازطریق تحلیل مضمون به 98 عامل رسیدند که درنهایت با انجام دو دور دلفی از خبرگان این حوزه،50 عامل را به عنوان عوامل کلیدی موفقیت تحلیل سرمایه انسانی شناسایی کرده اند. عوامل شناسایی شده در دو دسته کلی ظرفیت های فرایندی و ظرفیت های سازمانی تقسیم شده اند که ظرفیت فرایند جمع آوری داده، ظرفیت فرایند تحلیل داده و ظرفیت فرایند منابع انسانی ازجمله زیرمجموعه های ظرفیت های فرایندی شناسایی شده اند. در دسته ظرفیت سازمانی نیز عوامل شناسایی شده به ظرفیت نیروی انسانی، ظرفیت فناوری و ظرفیت  سیاسی دسته بندی شده اند.
۲۱۰.

مفهوم سازی گونه شناسی استراتژی پروژه بر اساس متغیر اقتضایی محیط در پروژه های صنعت پتروشیمی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استراتژی پروژه پویایی محیطی صنعت پتروشیمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۲۳۰
به منظور دستیابی به عملکرد بالاتر در سازمان ها، همسویی استراتژی با متغیرهای اقتضایی همانند ساختار، محیط و غیره ضروری است. پروژه های صنعت پتروشیمی در کشور ایران، با تغییرات محیطی بسیاری از جمله تغییرات قیمت نفت، تغییرات قیمت ارز، تغییر قیمت خوراک و تحریم ها مواجه هستند؛ بنابراین طبق نظریه اقتضایی حصول عملکرد بهتر در پروژه ها در گرو توجه به متغیر محیط در تدوین استراتزی پروژه به عنوان یک سازمان موقتی است. لذا هدف پژوهش حاضر ارائه گونه شناسی استراتژی پروژه براساس متغیر اقتضایی محیط در پروژه های صنعت پتروشیمی ایران می باشد. برای تحقق این هدف از رویکرد پژوهش کیفی استفاده شد، در مرحله اول پس از مرور ادبیات، الگوی اولیه پژوهش شکل گرفت. برای اصلاح این الگو و گنجاندن جزئیات استراتژی پروژه در آن، مطالعه موردی چندگانه استفاده شد. با نمونه گیری هدفمند 10 پروژه از پروژه های صنعت پتروشیمی انتخاب شدند. علاوه بر مصاحبه، گردآوری چند جانبه داده مشتمل بر بررسی اسناد نیز در دستور کار قرار گرفت. به منظور تحلیل داده، از تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. با توجه به انتخاب استراتژی های کسب و کار مایلز و اسنو به عنوان مبنای استراتژی پروژه بنا به ماهیت آبشاری استراتژی، گونه های استراتژی پروژه در یک ماتریس دو بعدی با ابعاد تغییرات محیطی بنیادین/تدریجی و کانون توجه خارج/داخل تعریف شدند. این گونه ها با نتایج مصاحبه برای سطح پروژه بازتعریف شدند. یافته های ما بر این دلالت دارند که محیط پروژه ها متنوع است و لذا پروژه ها، استراتژی های متفاوتی می طلبند و برای مدیریت پروژه با استراتژی های مختلف، ویژگی های کارآفرینانه، مهندسی و اداری متفاوتی مورد نیاز است.  
۲۱۱.

واکاوی و تبیین تمدن سازمانی در سازمان های دولتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تعالی سازمانی تمدن سازمانی عدالت اجتماعی فرهنگ سازمانی مدیریت منابع انسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۵ تعداد دانلود : ۱۷۳
پژوهش حاضر به دنبال طراحی الگوی در خصوص موضوع تمدن سازمانی در سازمان های دولتی است. پژوهش حاضر از نظر هدف بنیادین کاربردی بوده و از لحاظ ماهیت از دسته پژوهش های آمیخته اکتشافی است. جامعه آماری در بخش کیفی، خبره های منابع انسانی و رفتار سازمانی است. خبرگان با روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی شناسایی شدند که با توجه به کفایت داده ها، در مجموع با 20 خبره مصاحبه شد. برای آزمون مدل نیز 384 نفر از کارکنان سازمان های دولتی در پژوهش مشارکت کردند. روش تجزیه و تحلیل، تئوری داده بنیاد و رویکرد معادلات ساختاری بود. داده ها از طریق مصاحبه عمیق در کنار توزیع پرسشنامه 49 گویه ای گردآوری شدند. بر اساس نتایج، در شرایط علّی تعیین اهداف و رهبری تمدن سازمانی شناسایی شد. پدیده اصلی مدنیت سازمانی در رابطه با شرایط مداخله گر، سازمان کمال گرا بود. بستر حاکم، فرهنگ سازمانی و اقدامات مطلوب مدیریت منابع انسانی توانمندساز و راهبرد اصلی سوسیوکراسی، ادهوکراسی، تکنوانفوکراسی و مریتوکراسی قطعی و شناسایی شد. پیامد اصلی این مدل نیز سازمان متمدن است و نتایج به دست آمده از مدل حداقل مربعات جزئی، گویای تأیید و صحت طراحی روابط بود.
۲۱۲.

سازوکارهای آموزش مردم و مدیران در ارتقای تعامل مردم حکومت: دلالت هایی برآمده از تفسیر شریف المیزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سازوکارهای تعامل مردم حکومت آموزش مردم آموزش مدیران مدیریت اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۲ تعداد دانلود : ۳۷۱
تعامل مردم حکومت مرکز ثقل حکومت ها بوده و کارگزاران حکومتی همواره درپی کشف سازوکارهایی برای افزایش کمیت و کیفیت تعاملات مردم با حکومت هستند. در این مقاله با رویکرد کیفی و براساس روش دلالت پژوهی در تفسیر شریف المیزان و تدبر مسئله محور در آیات قرآن کریم، از دل 1921 آیه و 496 مضمون برآمده از آنها، سازوکارهای آموزشی تعامل مردم و حکومت، مفهوم پردازی شد. قرآن کریم برای بهبود مشارکت عمومی در جامعه به آموزش توأمان مدیران و مردم پرداخته و برای آن سازوکارهای گوناگونی را درنظر گرفته است. در حوزه آموزش مردم، هیجده سازوکار مانند: آموزش نحوه تعامل با یکدیگر، آموزش نحوه مشارکت عمومی (جهاد، زکات، انفاق)، آموزش مسئولیت پذیری و فرمان بری، آموزش تلازم ایمان و عمل صالح، آموزش امر به معروف و نهی از منکر و... ارائه شده است. در حوزه آموزش مدیران نیز هفت سازوکار کشف شد که مهم ترین آنها عبارتند از: آموزش تقویت رابطه رهبر و مردم مبتنی بر انس و الفت، آموزش سعه صدر و مشورت پذیری مدیر و رهبر، آموزش ساده گویی و بیان روان مدیر و رهبر، آموزش زهد و اعراض از مادیات مدیر و رهبر. بدین ترتیب براساس آموزه های قرانی می توان گفت که اولاً آموزش و یادگیری، رکن مهمی در ساخت و بهبود تعامل مردم و حکومت است و ثانیاً این آموزش برای مردم و مدیران در عرصه های متنوع، به صورت توأمان لازم و ضروری است.
۲۱۳.

فهم جوهره پدیده «پشیمانی استراتژیک»: مطالعه پدیدارشناسانه در حوزه استراتژی رفتاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استراتژی رفتاری پشیمانی استراتژیک پدیدارشناسی تجربه زیسته جوهره (ذات)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۸ تعداد دانلود : ۱۹۹
هدف: استفاده از تجربیات ناشی از تصمیم های اشتباه سازمانی و به دنبال آن شکست، می تواند در کنار توجه به عوامل کلیدی موفقیت، زمینه را برای اتخاذ تصمیم های اثربخش برای آینده کسب وکار فراهم کند. یکی از پیامدهای اتخاذ تصمیم های غیربهینه در سطح عالی سازمان، پشیمانی استراتژیک است. پژوهش حاضر با هدف فهم ذات و جوهره پدیده پشیمانی استراتژیک انجام شده است. روش: به دلیل لزوم گردآوری اطلاعات از افرادی که این پدیده را تجربه کرده اند، برای انجام پژوهش از رویکرد پدیدارشناسی توصیفی هوسرل مبتنی بر الگوی بهینه شده کولایزی استفاده شد. فرایند نمونه گیری به صورت هدفمند انجام گرفته و گردآوری داده ها مبتنی بر مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته با 12 نفر از مدیران عالی سازمان ها انجام شد. اعتبار یافته های پژوهش با استفاده از فرایند اپوخه گذاری و تأیید یافته ها توسط مشارکت کنندگان حاصل شد. یافته ها: یافته های پژوهش در قالب هشت تم اصلی و 21 تم فرعی دربرگیرنده علائم احساسی و دو تم اصلی و شش تم فرعی مربوط به علائم شناختی پشیمانی استراتژیک، ارائه شد. در نهایت با استفاده از رویکرد تغییرات تخیلی هوسرل، از بین تم های شناسایی شده، ده ویژگی ذاتی که تبیین کننده جوهره پدیده پشیمانی استراتژیک است، استخراج شد. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش، ضمن وارد کردن مفهوم پشیمانی به ادبیات مدیریت استراتژیک، زمینه را برای تبیین مفهوم آن، تفکیک این پدیده از موارد مشابه و تنظیم استراتژی های رفتاری در سطح عالی سازمان فراهم کرده است.
۲۱۴.

طراحی الگوی طبقه بندی گرایش های انسان در مدیریت انگیزش از منظر شهید مطهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انگیزش شهید مطهری (ره) گرایش های انسان مدیریت انگیزش اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۱۷۵
با توجه به نقش محوری انگیزش در تحقق عملکرد و نقش محوری عملکرد در قوام نظام مدیریت، ضرورت طراحی الگوی انگیزش از منظر اسلام که قوام دهنده الگوی مدیریت اسلامی خواهد بود، انکارناپذیر است. هسته اصلی تمام نظریات مختلفِ حوزه انگیزش، نگاه آنها به انسان است و اساس اختلاف نظریات انگیزش غربی و اسلامی نیز از همین نگاه به انسان، نیازها و گرایش های او سرچشمه می گیرد. با همین دیدگاه در این پژوهش سعی شد، گرایش های انسان از منظر انسان شناسی اسلامی با روش تحلیل مضمون و با توجه به آراء و اندیشه های شهید مطهری (ره) تبیین گردد. این شاخص ها، شامل 6 گونه است: 1.گرایش های محدود جسمانی دنیوی نزدیک نگر (مثل خوردن غذا، تمتع جنسی، نگاه فردی و شخصی، حال نگری بدون آینده نگری، محدود بودن به منطقه خود) 2. گرایش های محدود جسمانی دنیوی دورنگر (مثل گرایش به غضب، شهوت و دید مادی نگری) 3. گرایش های محدود روحانی دنیوی (ثروت طلبی، قدرت طلبی و شهرت طلبی) 4.گرایش های محدود روحانی اخروی (مثل گرایش به بهشت و گرایش به نجات از جهنم) 5. گرایش های نامحدود روحانی دنیوی (مثل گرایش به علم و حقیقت، خلاقیت و ابداع، زیبایی و هنر، فضیلت و خیر اخلاقی و عشق و پرستش) 6.گرایش های نامحدود روحانی اخروی (مثل گرایش به تقرب الهی و گرایش به کمال مطلق).
۲۱۶.

سندرم خطرناک توصیه های استخدامی در بخش دولتی ایران: مجلس شورای اسلامی چه باید کند؟

نویسنده:

کلید واژه ها: کشورداری سندروم توصیه های استخدامی سازمان اداری و استخدامی مجلس شورای اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۱۷۵
دستگاه کشورداری ایران برای انجام کارویژه های خود در عرصه حکمرانی ملی، اداره امور عمومی و عملیات جاری حکومتی به نیروی انسانی مناسب نیاز دارد. در عصر جدید، دولت همه کارها را خود انجام نمی دهد؛ بلکه هنر کشورداریِ حکومت، در بهره گیری از همه منابع لازم برای اجرای خط مشی های عمومی کشور از طریق سازوکارهای اثربخش حکمرانی نهفته است.همه حکومت ها و دولت ها در سراسر جهان برای استخدام نیروی انسانی در بخش دولتی قوانین، رویه ها و روش های خاص خود را دارند. یکی از ارزش های مهم و اصیل بیشتر دموکراسی ها در سراسر عالم «عدالت استخدامی» در استخدام نیروی انسانی در بخش دولتی است. در این شماره می خواهم درباره توصیه های استخدامی در بخش دولتی ایران صحبت کنم.
۲۱۷.

فهم فرآیند شکل گیری ایمنی روانی در مدیران مطالعه ای بر اساس راهبرد داده بنیاد گلیزر (مورد مطالعه یکی از صنایع خودروسازی ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایمنی روانی مدیران صنایع دولتی ایران نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۱ تعداد دانلود : ۵۵۰
ایمنی روانی زیرساخت حیاتی عملکرد فردی، سازمانی و ملی هر کشوری است، زیرا مدیران فاقد ایمنی روانی، محرک های لازم و کافی برای برای تلاش و فعالیت خود بر ریل حرکت تعالی عملکردی خود در اختیار نخواهند داشت. واقعیت آن است که سازمان صحنه حسادت ها، دوستی و بغض ها، دوستی و دشمنی و بازی قدرت افراد و گروه ها در سازمان است و در این صحنه نبرد برای بقاء، فراهم کردن شرایط و موقعیت برای افرادی که احساس ایمنی روانی کنند، حایز اهمیت است. از این رو ایمنی روانی به مفهوم احساس مصونیت ذهنی، عاطفی و رفتاری داشتن از سوی دیگران و انجام وظایف و ارائه نظرات و دیدگاه ها بدون ترس و نگرانی نسبت به از دست دادن موقعیت و شهرت خود در سازمان تعریف می شود. در مطالعات متعددی بر اثرگذاری ایمنی روانی افراد در متغیرهای فردی، سازمانی و ملی تأکید کرده شده است ولی پژوهشی تجربی کیفی در باب فرایند شکل گیری پدیده ایمنی روانی مدیران، به خصوص در صنایع دولتی ایران انجام نشده است. پژوهش حاضر با اختیار کردن رویکرد گلیزر در راهبرد نظریه داده بنیاد تلاش کرده است تا فرایند رخداد ایمنی روانی مدیران را تئوریزه کند. نتیجه الگو نشان می دهد که سبک رهبری بالادست، نوع رابطه هم رده ها و زیردستان، جو اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جامعه و اتمسفر سازمانی و نیز سرمایه روانی فرد روی حس ایمنی روانی مدیر مؤثر است.
۲۱۸.

تحلیل کیفی رویکردهای تبیین نزدیک بینی سیاستی در صنعت خودرو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خط مشی گذاری نزدیک بینی چرخه خط مشی گذاری آینده نگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۱ تعداد دانلود : ۱۵۸
با نگاهی کلی به حوزه خط مشی گذاری، مشخص می شود که به علت ماهیت بین رشته ای آن، اندیشمندان و صاحب نظران با نگاه بنگاه های متفاوت علمی به آن پرداخته اند. یکی از چالش های خط مشی گذاران، به طور عام و صنعت خودرو به طور خاص، بروز پدیده ای به نام نزدیک بینی سیاستی است. در این پژوهش، تلاش گردیده که با تعمیق نگاه در بررسی بیماری نزدیک بینی سیاستی، ابعاد این موضوع از منظر سایر علوم انسانی نیز مورد تحقیق قرار گیرد. بر این اساس در این مقاله ابتدا به تبیین نزدیک بینی سیاستی پرداخته و سپس ادبیات موجود در خصوص این آسیب با دقت نظر در دیدگاه های مختلفی که از سوی اندیشمندان رشته هایی نظیر جامعه شناسی، روانشناسی، علوم سیاسی، اقتصاد سیاسی و تحلیل گران سیستم تبیین شده، مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان با تحلیل کیفی رویکردهای ارائه شده در حوزه های مذکور به منطق گونه شناسی این رویکردها اشاره گردیده است. با مقایسه رویکردهای تبیین نزدیک بینی سیاستی در صنعت خودرو، عدم توجه به دو مؤلفه ویژگی شخصیت خط مشی گذار و همچنین ویژگی های صنعت مشخص گردید و پیشنهاد می گردد که علاوه بر رویکردهای پنج گانه از بعد روان شناسانه و نیز جذابیت های صنعت در تبیین چرایی نزدیک بینی استفاده شود.
۲۱۹.

مدیریت برداشت در نفوذ رو به بالا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت برداشت نفوذ رو به بالا نفوذ بر فرادستان استراتژی های نفوذ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۱۸۹
زمینه و هدف: مدیریت برداشت را می توان بخشی اصلی در فرآیند نفوذ بر فرادستان دانست. گاهی ممکن است هدف کارکنان از مدیریت برداشت متفاوت از برداشت شکل گرفته ی مدیران باشد. در این مقاله ضمن مروری بر ادبیات مدیریت برداشت در نفوذ رو به بالا، به طور تجربی برداشت مدیران از رفتار نفوذ رو به بالای زیردستانشان در سازمان های منتخب مورد آزمون قرار می گیرد. هدف این پژوهش بررسی همزمان کنش یا رفتار کارکنان به عنوان عوامل نفوذ، و برداشت فرادستان از رفتار نفوذ آن ها است.روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و توسعه ای، از نظر اجرا توصیفی، و از نظر استراتژی پیمایشی می باشد. با این هدف پرسشنامه شماره 1 به منظور خودارزیابی کارکنان از رفتارهای نفوذی خود، و پرسشنامه شماره 2 به منظور ارزیابی مدیران از رفتار نفوذی زیردستانشان طراحی شد. در پرسشنامه 2 از فرادستان خواستیم میزان استفاده زیردستان از این تاکتیک ها را تعیین کنند. نمونه ها شامل 72 داده که 53 نفر از آن ها کارمند و 19 نفر سرپرست و مدیر بودند. نتیجه گیری : طبق نتایج حاصل از این پژوهش برداشت مدیران از به کارگیری همه ی استراتژی های نفوذ توسط زیردستانشان، به جز در استراتژی وابسته سازی، مطابق با رفتار نفوذی زیردستان است. برای کشف علت این تفاوت، با بررسی زیراستراتژی ها و تاکتیک های این استراتژی به این نتیجه رسیدیم که این تفاوت می تواند ریشه در توهم نفوذ فرادستان داشته باشد.
۲۲۰.

روش شناسی تصویربرداری در مطالعات سازمان و مدیریت؛ مبانی فلسفی، مختصات، اسلوب اجرا و انتقادات وارده(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۳۴۱
عکس به عنوان ابزار ایجاد تعامل بین تماشاگر و تصویر، حاوی معانی مختلفی است. این ابزار با بکارگیری نمادها و سمبل ها، بیانگر احساسات روانی افراد می باشد که می توان از آن در تفسیر یافته های تحقیق استفاده کرد. از این رو هدف نویسندگان در این مقاله معرفی کاربرد تصویربرداری در سازمان به عنوان یک روش پژوهش سازمانی می باشد. به همین منظور، چارچوب کلی از انواع روش های مختلف استفاده از تصویربرداری در مطالعات سازمان و مدیریت ارائه می گردد و در ادامه در راستای توجه و اهمیت بیشتر به مسئله، ضمن تشریح مبانی فسلفی تصویربرداری سازمانی، نحوه اجرای آن به طور کامل شرح داده خواهد شد و در پایان نیز انتقادات وارده به این روش به طور مشخص تشریح می گردد تا از این طریق شناخت مناسبی از مفهوم تصویربرداری در مطالعات سازمان و مدیریت در اختیار محققان قرار گیرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان