سازوکارهای آموزش مردم و مدیران در ارتقای تعامل مردم حکومت: دلالت هایی برآمده از تفسیر شریف المیزان (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

تعامل مردم حکومت مرکز ثقل حکومت ها بوده و کارگزاران حکومتی همواره درپی کشف سازوکارهایی برای افزایش کمیت و کیفیت تعاملات مردم با حکومت هستند. در این مقاله با رویکرد کیفی و براساس روش دلالت پژوهی در تفسیر شریف المیزان و تدبر مسئله محور در آیات قرآن کریم، از دل 1921 آیه و 496 مضمون برآمده از آنها، سازوکارهای آموزشی تعامل مردم و حکومت، مفهوم پردازی شد. قرآن کریم برای بهبود مشارکت عمومی در جامعه به آموزش توأمان مدیران و مردم پرداخته و برای آن سازوکارهای گوناگونی را درنظر گرفته است. در حوزه آموزش مردم، هیجده سازوکار مانند: آموزش نحوه تعامل با یکدیگر، آموزش نحوه مشارکت عمومی (جهاد، زکات، انفاق)، آموزش مسئولیت پذیری و فرمان بری، آموزش تلازم ایمان و عمل صالح، آموزش امر به معروف و نهی از منکر و... ارائه شده است. در حوزه آموزش مدیران نیز هفت سازوکار کشف شد که مهم ترین آنها عبارتند از: آموزش تقویت رابطه رهبر و مردم مبتنی بر انس و الفت، آموزش سعه صدر و مشورت پذیری مدیر و رهبر، آموزش ساده گویی و بیان روان مدیر و رهبر، آموزش زهد و اعراض از مادیات مدیر و رهبر. بدین ترتیب براساس آموزه های قرانی می توان گفت که اولاً آموزش و یادگیری، رکن مهمی در ساخت و بهبود تعامل مردم و حکومت است و ثانیاً این آموزش برای مردم و مدیران در عرصه های متنوع، به صورت توأمان لازم و ضروری است.