مدیریت فرهنگ سازمانی (فرهنگ مدیریت)

هدف از این پژوهش بررسی و مرور پیشینه تحقیق شامل تعاریف، مدل ها، و چارچوب های موجود در حوزه جامعه پذیری سازمانی به منظور ارائه مدلی جامع و نظام مند بود. بر این اساس پژوهش حاضر با استفاده از روش فراترکیب انجام شد و برای تحلیل داده ها روش تحلیل محتوای کیفی و کمّی به کار رفت. ابزار گردآوری داده ها و اطلاعات در پژوهش حاضر روش کتابخانه ای و مبتنی بر بررسی اسناد و مدارک گذشته بود. جامعه مورد مطالعه این پژوهش همه مقاله ها و پایان نامه های منتشرشده و مرتبط با موضوع پژوهش بود که پس از طراحی سؤالات و جست وجو در پایگاه های داده و سپس تحلیل CASP در نهایت 107 پژوهش از میان مقالات انتشاریافته در بازه زمانی 1976 تا 2020 وارد مرحله تحلیل شدند.. براساس یافته های حاصل از پژوهش، شایستگی های بنیادی و وظیفه ای، دو مفهوم اصلی تشکیل دهنده مقوله شایستگی های عوامل جامعه پذیر کننده هستند. همچنین مراحل جامعه پذیری سازمانی به صورت آماده سازی، استقبال و خوش آمدگویی، اطلاع رسانی و آشناسازی، هدایت و راهنمایی، و ایجاد ارتباط بلند مدت بود. توازن و پیوستگی مفاهیم تشکیل دهنده مقوله سیستم های جامعه پذیری هستند و نتایج جامعه پذیری سازمانی شامل نتایج اولیه و ثانویه است. دستیابی به مدلی جامع در حوزه جامعه پذیری سازمانی از طریق روش فراترکیب از نوآوری های این پژوهش است.  

در این نوشتار، نتایج بررسی راهبردهای کارآفرینان خط مشی در فضای خط مشی گذاری عمومی ایران، با استفاده از تکنیک دیماتل، ارائه شده است. هدف پژوهش، بر اساس مسئله اصلی پژوهش، شناسایی و کشف روابط علّی و برآورد میزان تأثیر و تأثر و در نهایت ارائه یک نقشه شبکه ارتباطی از راهبردهایی بود که به زعم مشارکت کنندگان توسط کارآفرینان خط مشی در فضای خط مشی گذاری عمومی ایران به منظور ارائه نوآوری های سیاستی به کار گرفته می شود. روش تحقیق کاربردی از نوع توصیفی بود و انتخاب خبرگان به صورت نمونه گیری هدفمند یا قضاوتی به تعداد 20 نفر مبتنی بر راهبردهای بیشینه تنوع و گلوله برفی انجام گرفت. به این منظور ابتدا به بیان مبانی نظری و مفاهیم کارآفرینی خط مشی جهت شناسایی راهبردهای کارآفرینان خط مشی در پیشینه پژوهشی موضوع پرداخته شده است. سپس، به کمک تکنیک دیماتل، راهبردهای مستخرج از مصاحبه های خبرگان، به منظور کشف روابط علّی، در ساختاری مبتنی بر نظریه گراف، اولویت بندی و نقشه شبکه ارتباطی آنان ترسیم شد. بر مبنای نتایج این پژوهش، ضمن ارائه الگوی شبکه ارتباطی راهبردهای کارآفرینان خط مشی در نظام خط مشی گذاری عمومی ایران، راهبردهای «مدیریت ارتباطی، بهره برداری از رسانه ها، و ترغیب و متقاعد کردن مخاطبان به کمک قدرت خطابه» تأثیرگذارترین و «تغییر بازیگران و نهاد ذی حق در رسیدگی به مسئله برای کنار زدن مخالفان» تأثیرپذیرترین راهبرد کارآفرینان خط مشی شناسایی شد.

فرهنگ سازمانی یکی از عوامل پرکشش شکل دهنده عملکرد فردی و سازمانی است که اگر درگیر مسائل مخرب و منفی شود، آثار زیان باری خواهد داشت. یکی از عارضه های منفی، که رنگ وبوی فرهنگی دارد و بر عملکرد فردی و سازمانی تأثیر بسیار می گذارد سایش اجتماعی است. سایش اجتماعی یک پدیده سازمانی با خوانش فرهنگی است که دلالت بر رفتارهای منفی در تعاملات و ارتباطات اجتماعی افراد یک سازمان دارد و به عنوان یک تهدید جدّی برای اثربخشی آن شناخته می شود. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی سایش اجتماعی در بطن فرهنگ سازمان های دولتی، با تکیه بر نظر خبرگان سازمانی، انجام پذیرفت. این پژوهش در زمره پژوهش های کیفی با رویکرد اکتشافی است. جامعه آماری پژوهش مدیران منابع انسانی سازمان های دولتی و استادان دانشگاه در مقام خبرگان بودند که با استفاده از روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند . ابزار گردآوری داده در پژوهش حاضر مصاحبه نیمه ساختاریافته بود که روایی و پایایی آن با استفاده از روایی محتوایی و آزمون درون گذار میان کدگذار بررسی شد. داده های به دست آمده با استفاده از روش Grounded theory و روش کدگذاری و با بهره گیری از نرم افزار  Atlas.tiتحلیل و مدل سایش اجتماعی تدوین شد. نتایج پژوهش مشتمل بر شناسایی عوا مل علّی، عوا مل میانجی، عوامل زمینه ای، پدیده محوری، استراتژی ها، و پیامدهای سایش اجتماعی است. مثلاً، عوامل علّی سایش اجتماعی به صورت فردی و سازمانی متشکل از مؤلفه هایی همچون پرخاشگری، حسادت، ابراز احساسات منفی، تخریب، زیر آب زنی، شایعه پراکنی، مدیریت ناکارآمد، سیستم تنبیهی نامؤثر ، فقدان اعتماد و احترام در سازمان، جوّ رقابتی و فضای تعارض آفرین است.

هدف از این پژوهش کیفی کاوشی پدیدارشناسانه به ادراک دانشجویان دکتری رشته های علوم انسانی دانشگاه شیراز از تصویر دانشگاه بود. به منظور فهم عمیق موضوع پژوهش از روش پژوهش پدیدارشناسی از نوع تفسیری استفاده شد. مشارکت کنندگان پژوهش شامل دانشجویان دکتری رشته های علوم انسانی دانشگاه شیراز در نیم سال اول سال تحصیلی 1399 1400 بودند که با استفاده از رویکرد نمونه گیری هدفمند از نوع گروه بارز با در نظر گرفتن بحث اشباع نظری انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده های پژوهش از مصاحبه نیمه ساختمند استفاده شد. جهت اعتباریابی داده ها از معیارهای تأییدپذیری و قابل قبول بودن با استفاده از روش های هم سوسازی و خودبازبینی محقق طی فرایند جمع آوری و تحلیل داده ها و مطابقت مصاحبه ها و مبانی نظری و پژوهشی استفاده شد. به علاوه، به کمک روش تحلیل مضمون، کدها و مضامین استخراج و شبکه مضامین تصویر سازمانی دانشگاه ترسیم شد. نتیجه پژوهش نشان داد ادراک دانشجویان از تصویر دانشگاه (مضمون فراگیر) مشتمل بر 56 مضمون پایه، 19 مضمون سازمان دهنده سطح دوم، و 7 مضمون سازمان دهنده سطح اول یعنی سرمایه انسانی، فرایند یاددهی یادگیری، وجهه دانشگاه، نوع ساختار سازمانی، جوّ دانشگاه، خدمات و تسهیلات، و همچنین معماری و فضای سبز دانشگاه است. گفتنی است خروجی این کار می تواند به مدیران و برنامه ریزان توسعه دانشگاهی یاری کند تا با آگاهی از مؤلفه های تأثیرگذار بر تصویر دانشگاه به صورت آگاهانه تری به مدیریت تصویر دانشگاه و ایجاد تصویر سازمانی پایدارتر در ذهن دانشجویان بپردازند.

در سال های اخیر پژوهش درباره نسبت میان کار و زندگی توجه بسیاری از پژوهشگران را در رشته های مختلف علوم به خود جلب کرده است. تنوع دیدگاه ها در دانش رشته های گوناگون نشان دهنده ژرفای مفهوم مناسبات کار و زندگی و لزوم توجه به ابعاد گوناگون اثرگذار بر آن است. این پژوهشِ اکتشافی با هدف فهم تجربه کار و نسبت آن با زندگی از منظر کارکنان شاغل در سازمان های مردم نهاد انجام شد. پژوهش با رویکرد کیفیِ پدیدارشناسی و با روش هشت مرحله ای موستاکاس طرح ریزی شد. برای گردآوری داده ها، مصاحبه های داستان پارِ عمیق با 11 نفر از کارکنان مؤسسه محک به عنوان یک مؤسسه مردم نهاد انجام شد. برای تأیید قابلیت اعتمادِ تحلیل ها از روش های توصیف پرمایه و بازتاب پذیری استفاده شد. در نتیجه تحلیل داده ها 11 تم با عناوین باور به غایتمندی زندگی، انتخاب حرفه به مثابه رسالت، زیستِ رسالتِ حرفه ای، کار پرمطالبه، مشغولیت مستمر ذهنی، ادراک هویت های متناقض، تثبیت و قوام ارزش ها، تجدید قوا در اثر پذیرش نقش مراقبتی، تسری حس رضایت به ساحت های مختلف زندگی، معنویت جاری در زندگی، و رواداری در کار و زندگی در قالب سه خوشه که سویه های منفی و مثبت و درهم تنیدگی کار و زندگی کارکنان را وصف می کردند حاصل شد. در نهایت، توصیف های بافتاری فردی، ساختاری فردی، و بافت ساختاری فردی و به عنوان جمع بندی یک توصیف ترکیبیِ بافت ساختاری با محوریت ساخت نوپدیدِ «امتزاج کار و زندگی» به مثابه تجربه زیسته کارکنان ارائه شد.

هدف از این پژوهش شناسایی و تبیین عوامل مؤثر بر تعالی سازمان های فرهنگی هنری در ارتقای کیفیت خدمات آموزش های هنری است. این تحقیق پژوهشی کیفی است که با رویکرد مطالعه موردی بر حوزه هنری انقلاب اسلامی انجام شده است. جامعه آماری شامل مدیران و کارشناسان خبره و باتجربه حوزه هنری بود که از بین آن ها سیزده نفر بر اساس روش نمونه گیری هدفمند نظری در این پژوهش مشارکت کردند. پس از مصاحبه های نیمه ساختاریافته، برای کدگذاری از استراتژی شش مرحله ای کلارک و براون و برای تجزیه وتحلیل و تفسیر کدها از روش تحلیل تِم استفاده شد. شصت عامل مؤثر بر تعالی سازمانی حوزه هنری در زمینه ارتقای کیفیت آموزش های هنری شناسایی شد که در قالب شش مقوله اصلی: اهداف و استراتژی ها، رهبری، عوامل محیطی، مدیریت منابع انسانی، منابع، زیرساخت ها و فعالیت های محوری دسته بندی شدند. بهره مندی از نتایج این تحقیق می تواند در تعالی سازمانی سایر سازمان های فرهنگی هنری کشور که خدمات آموزشی ارائه می دهند سودمند باشد.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی پیشایندها و پسایندهای مدیریت اثر سازمانی صورت گرفت. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از لحاظ رویکرد از نوع تحقیقات آمیخته است. در بخش کیفی از روش فراترکیب استفاده شد. به این منظور مطالعات انجام شده در زمینه پیشایندها و پسایندهای مدیریت اثر سازمانی در بانک های اطلاعاتی معتبر طی سال های 1990 تا 2021 جمع آوری و بررسی شد که از میان آن ها 67 منبع برای تجزیه وتحلیل نهایی استفاده شدند. در بخش کمّی به منظور غربال و تأیید یافته های بخش کیفی از روش دلفی فازی بهره برده شد. جامعه آماری در بخش کمّی شامل کارشناسان خبره و متخصص و مدیران باتجربه در شرکت کشت و صنعت روژین تاک بودند که 30 نفر از آن ها با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. بر اساس یافته های تحقیق پیشایندهای مدیریت اثر سازمانی در 3 مقوله اصلی فردی، سازمانی، و محیطی و پسایندها در 4 مقوله نتایج رفتاری، شغلی، عملکردی، و رشد و توسعه فردی شناسایی شدند. نتایج حاصل از این تحقیق می تواند از سوی مدیران جهت بهره برداری از جوانب مثبت مدیریت اثر سازمانی و اجتناب از ابعاد منفی آن در سازمان مورد استفاده قرار گیرد.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد رفتارهای انحرافی در محیط کار انجام گرفت. روش پژوهش حاضر کیفی است و با استفاده از نوع فراترکیب انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل همه مقالات، پژوهش ها، و پایان نامه هایی بود که در حیطه موضوع پژوهش بین سال های 1391 1400 خورشیدی و 2006 2021 میلادی انجام شده اند. نمونه گیری به صورت هدفمند بود و مطابق با معیار 450 نمونه مطالعه مرتبط یافت شد که پس از بررسی 100 مطالعه به علت ناهماهنگی از نظر عنوان، 30 مقاله از نظر نامناسب بودن چکیده، و 20 مقاله از حیث ناهماهنگی محتوایی با موضوع مورد مطالعه حذف شدند و در نهایت مقالات به 300 مطالعه کاهش پیدا کرد. داده ها با استفاده از مدل استراوس و کوربین در سه مرحله کدگذاری باز و محوری و انتخابی تجزیه وتحلیل شد. نتیجه خروجی فاز کیفی کشف 333 مفهوم، 133 مقوله فرعی، و 16 مقوله اصلی بود؛ شامل شرایط علّی (1. عوامل شغلی؛ 2. عوامل سازمانی؛ 3. عوامل فردی؛ 4. عوامل گروهی)، شرایط زمینه (1. عوامل اجتماعی؛ 2. عوامل فرهنگی؛ 3. عوامل قانونی و حقوقی)، شرایط مداخله گر (1. رفتارهای منفعت طلبانه؛ 2. رفتارهای سیاسی)، راهبردها (1. انحراف سازمانی؛ 2. انحراف گروهی؛ 3. انحراف فردی)، پیامدها (1. پیامدهای فردی؛ 2. پیامدهای سازمانی؛ 3. پیامدهای شغلی) که در قالب مدل مفهومی ارائه شد.