فریبا عسکریان

اقتصاد ایران همیشه از نوسانات نرخ ارز متأثر بوده است. این پژوهش به تبیین ارتباط بین اثرهای نرخ ارز بر شاخص قیمت کالاهای ورزشی طی دوره زمانی سال های 1393- 1371 پرداخت. پژوهش حاضر، به لحاظ هدف نظری و کاربردی بود و به لحاظ روش پژوهش، ازنوع تحلیلی- توصیفی بود. روش جمع آوری آمار و اطلاعات در این مطالعه به صورت اسنادی و کتابخانه ای بود. متغیر شاخص قیمت واردات کالاهای ورزشی به همراه متغیرهای توضیحی تولید ناخالص داخلی، شاخص قیمت مصرف کننده، بازبودن تجاری و هزینه نهایی شرکای تجاری و نرخ ارز اسمی وارد مدل شدند. آمار مربوط به متغیرهای توضیحی پژوهش از سایت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، صندوق بین المللی پول و گمرگ جمهوری اسلامی ایران گردآوری شد. برای تحلیل داده ها از نرم افزار ایویوز نُه استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که رابطه مثبت و معناداری بین نرخ ارز و شاخص قیمت واردات کالاهای ورزشی در ایران وجود دارد؛ اما درطی دوره موردبررسی، میزان انتقال اثر نرخ ارز به قیمت وارداتی کالاهای ورزشی ناقص و 76/0 است. متغیر هزینه نهایی شرکای تجاری و درجه بازبودن تجاری اثر مثبت و معناداری بر قیمت واردات کالاهای ورزشی دارند؛ اما اثر شاخص قیمت مصرف کننده معنادار نیست؛ بنابراین، افزایش حجم تجارت کالاهای ورزشی در آثار انتقالی تغییرات نرخ ارز به قیمت واردات کالاهای ورزشی کمک می کند.

هدف از پژوهش حاضر، مطالعه و تبیین مدل آرما برای واردات کالاهای ورزشی به ایران طی 20 سال بود. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی بوده و از نوع مطالعات اسنادی تحلیلی می باشد. برای مدل سازی واردات کالاهای ورزشی ایران از اطلاعات سری زمانی بانک مرکزی و گمرک مرکزی جمهوری اسلامی ایران طی سال های 1391 1371 استفاده گردید. جهت انجام پژوهش، برازش مدل های مختلف خودتوضیح میانگین متحرک بررسی گشت و در نهایت، مدل آرما به عنوان الگوی بهینه نهایی برای واردات کالاهای ورزشی انتخاب گردید. نتایج نشان می دهد که تمام ضرایب وقفه های خودهم بسته و میانگین متحرک، معنادار است و 91 درصد از تغییرات واردات کالاهای ورزشی توسط متغیرهای توضیحی تبیین می گردد. براساس یافته ها دریافت می شود که متغیر واردات، پایا است؛ بدین معنا که واردکردن هرگونه شوک یا سیاست دولتی که موجب تغییر میزان واردات شود، کوتاه مدت بوده و تغییرات آن دائمی نمی باشد و با گذشت دوره های متمادی، اثر این شوک به تدریج از میان رفته و میزان واردات به اندازه دوره زمان پیش از شوک خود برمی گردد؛ بنابراین، اتخاذ هرگونه سیاست پولی و مالی بر واردات کالاهای ورزشی ایران اثرگذار نخواهد بود.

صادرات کالاهای ورزشی، یکی از مهم ترین بخش های صنعت ورزش است که در افزایش رشد اقتصادی کشورها تقش ویژه ای دارد. همچنین به دلیل اتکای ایران بر اقتصاد تک محصولی و نجات از فشارها و بحران های اقتصادی، لزوم توجه به این بخش از صنعت ورزش کشور که ظرفیت شکوفایی و توسعه آن نیز فراهم است، بیش از پیش مورد نیاز است. ازاین رو، پژوهش حاضر با استفاده از آزمون علیت گرنجری، به بررسی ارتباط بین صادرات صنعت ورزش و صادرات غیرنفتی تمرکز دارد. متغیرهای مدل، همگی نرخ رشد متغیرهای اصلی به قیمت های ثابت 1386 در دوره 1391-1371 هستند که از اطلاعات بانک مرکزی و گمرک مرکزی جمهوری اسلامی ایران طی سال های مورد نظر استفاده شده است. نتایج آزمون علیت گرنجری استاندارد نشان داد که نمی توان فرضیه نبود علیت میان دو متغیر را پذیرفت. بنابراین، رشد صادرات کالاهای ورزشی در سطح اطمینان 99 درصد علت گرنجری رشد صادرات غیرنفتی (غیر از ورزش) و رشد صادرات غیرنفتی نیز در سطح اطمینان 95 درصد علت گرنجری رشد صادرات کالاهای ورزشی است. همچنین دیگر یافته تحقیق نشان داد که رابطه علیت بین متغیرهای رشد صادرات کالاهای ورزشی و رشد صادرات غیرنفتی (غیر از ورزش) متقابل است. بنابراین به طور کلی می توان گفت متغیرهای رشد صادرات کالاهای ورزشی و رشد صادرات غیرنفتی (غیر از ورزش) بر یکدیگر تأثیرگذارند.

امروزه، ورزشبه عنوانیکیازچندصنعتبرتردرسطحدنیاشناختهشدهاست و دربینرشته های مختلف ورزشی، فوتبال به دلیل جذابیت خاص، از پرطرفدارترینومحبوب ترینرویدادهایورزشی به شمارمی رود که موفقیت در میادین مهم آن، اهمیت به سزایی دارد. موفقیت بین المللی تیم های ملی فوتبال به شکل قابل توجهی متأثر از عوامل متفاوتی از جمله عوامل اجتماعی اقتصادی، فرهنگی و جغرافیایی است؛ لذا، هدف از پژوهش حاضر، تعیین تأثیر عوامل اجتماعی بر عملکرد تیم های شرکت کننده در جام جهانی فوتبال (2014) برزیل می باشد. شایان ذکر است کهروش این پژوهش، توصیفی تحلیلی بوده و با توجه به ماهیت موضوع، با استفاده از روش کتابخانه ای و به شکل اسنادی (سایت های معتبر بانک جهانی، سازمان بهداشت جهانی و آب و هوا) انجام شده است. جامعه آماری پژوهش را 32 تیم حاضر در بیستمین دوره جام جهانی تشکیل دادند و با توجه به نوع پژوهش، حجم نمونه برابر با جامعه آماری در نظر گرفته شده استاستکه شامل 32 تیم شرکت کننده می باشد نتایج نشان می دهد که از بین شاخص های اجتماعی (جمعیت، آب و هوا، ضریب جینی، نرخ باسوادی و امید به زندگی)، آب و هوا بر عملکرد تیم های فوتبال تأثیر دارد و جمعیت، امید به زندگی، نرخ باسوادی و ضریب جینی، تأثیری بر عملکرد ورزشی ندارند.

تعیین مزیت های رقابتی و میزان رقابت پذیری محصولات، بنگاه ها و صنایع موجود در هر کشور گامی اساسی در شناخت وضع موجود و آینده صنعتی و مقدمه ای برای برنامه ریزی های استراتژیک و بلند مدت می باشد و صنعت ورزش نیز از این قاعده مستثنی نمی باشد. لذا، تحقیق حاضر به شناخت قدرت رقابت پذیری صادرات کالاهای ورزشی ایران طی سال های 2010 -2000 می پردازد. تحقیق حاضر کاربردی بوده و به لحاظ روش جمع آوری آمار و اطلاعات، از نوع تحقیقات اسنادی است. داده های مربوط به صادرات کالاهای ورزشی ایران در طی سال های 2010 و 2000 با استفاده از داده های تجارت بین الملل و بر اساس طبقه بندی کالاهای اساسی (CPC)، در پنج گروه: کفش، پوشاک، انواع توپ، قایق های تفریحی- ورزشی و کالاهای متفرقه استخراج و پس از پردازش با استفاده از شاخص مزیت نسبی آشکار متقارن (RSCA) و شاخص مزیت نسبی آشکار(RCA) به وسیله نرم افزار Excel مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که ایران در صادرات کفش و پوشاک ورزشی دارای مزیت رقابتی می باشد ولی در گروه کالایی قایق های- تفریحی، توپ و سایر تجهیزات ورزشی دارای قدرت رقابتی نمی باشد. لذا توجه بیشتر به بنگاه های اقتصادی در این بخش ضروری به نظر می رسد.

با توجه به تناقضات مربوط به نقش شاخص های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و اقلیمی در کسب مدال های ورزشی، پژوهش حاضر به منظور تعیین عوامل مؤثر بر عملکرد ورزش قهرمانی کشور و به صورت توصیفی تحلیلی و میدانی طی سال های 1385 تا 1388 انجام شد. جامعه و نمونه آماری، برابر و شامل سازمان های ورزش و جوانان 30 استان کشور بودند. تعداد مدال های کسب شده جهانی و آسیایی استان های کشور به عنوان شاخص عملکرد ورزش قهرمانی تعیین شد. میزان تولید ناخالص داخلی، جمعیت، امید به زندگی، ضریب جینی، نرخ باسوادی و شرایط آب و هوای هر یک از استان ها جمع آوری و با استفاده از رگرسیون چند متغیره بررسی شد. تعداد مدال های ورزشی سال 1388 نسبت به سال 1385 در حدود 62 % بیشتر بود. میزان تولید ناخالص داخلی، امید به زندگی، شرایط آب و هوایی و ضریب جینی در تعامل با هم بر عملکرد ورزش قهرمانی مؤثر بودند.با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گیری کرد که افزایش تولید ناخالص داخلی، بهبود توزیع درآمد و شاخص سلامت (امید به زندگی) استان های کشور در بهبود عملکرد ورزش قهرمانی مؤثر است؛ بنابراین توصیه می شود در راستای بهبود عوامل مؤثر و رفع موانع رشد عملکرد ورزش قهرمانی در میادین بین المللی جهانی، برنامه ریزی لازم انجام شود.

تبلیغات همواره نقش گسترده ای در روند رو به رشد محصولات مختلف دارد و در این راستا شخصیت های مشهور، سبب جلب توجه و جذب بیشتر مردم به ورزش و خرید کالاهای ورزشی می شوند. بدین منظور هدف از این تحقیق، تعیین رابطه تبلیغات توسط شخصیت های معروف بر میزان تمایل به خرید کفش های ورزشی در شهر تبریز است. این تحقیق از نوع پیمایشی است و برای انجام آن از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی پرسشنامه توسط صاحب نظران و پایایی آن با استفاده از روش آلفای کرونباخ ( 93/0=α) تأیید شد. نمونه آماری پژوهش 600 مشتری کفش های ورزشی بود که با استفاده از فرمول کوکران به دست آمد. داده ها ابتدا با استفاده از آمار توصیفی تنظیم و سپس با استفاده از آزمون کولموگروف- اسمیرنوف و ضریب همبستگی پیرسون در سطح 01/0=α تجزیه وتحلیل شد. نتیجه تحقیق نشان داد ارتباط معنادار مثبتی بین استفاده از شخصیت های معروف ورزشی و تمایل مشتریان به خرید کفش ورزشی وجود دارد (75/0=r). ضریب تعیین (56/0 =r ) نشان می دهد استفاده از شخصیت های معروف با 56 درصد واریانس متغیر وابسته یعنی تمایل به خرید کفش ورزشی مرتبط است.

هدف از تحقیق حاضر ارائة راهکارهای مناسب برای جذب اسپانسرها در فوتبال حرفه ای ایران است. تحقیق از نوع پیمایشی بوده و روی نمونه ای 116 نفری متشکل از 18 مدیرعامل باشگاه، 40 متخصص مدیریت ورزشی، 40 متخصص بازاریابی و 18 مدیر شرکت اسپانسر انجام شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامة محقق ساخته استفاده شد که روایی صوری و محتوایی آن توسط برخی استادان مدیریت ورزشی و بازاریابی دانشگاه های مختلف کشور تأیید شد. میزان پایایی پرسشنامه نیز با استفاده روش آلفا کرونباخ 84/0 تعیین شد. داده ها با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی تجزیه و تحلیل شد. نتایج، تدوین یا اصلاح شش عامل ساختاری - مدیریتی، شرایط تبلیغاتی، مشوق های حمایتی، بسترسازی حرفه ای، رسانه ها و خصوصیسازی رسانه ها را به عنوان راهکارهای جذب اسپانسرها در فوتبال حرفه ای ایران آشکار ساخت.

یکی از مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر میزان تولید و سرمایه گذاری در بخش صنعت ورزش هر کشور، تعیین میزان و روند تغییرات هزینه ها و الگوی مصرف کالاهای ورزشی خانوار و سهم آن از سبد هزینه های خانوار و GDP کشور است. بدین منظور محقق بر آن شد تا با استفاده از ازپرسشنامه های بررسی هزینه خانوار بر اساس طبقه بندی COICOP، میزان مصارف ورزشی خانوار شهری و روستایی، الگوی مصرف و میزان تغییرات نسبی و واقعی آن را از سال 1380 تا 1385 به دست آورد. داده های حاصله، ابتدا با استفاده از آمار توصیفی تنظیم و سپس جهت دستیابی به تغییرات واقعی هزینه ها بین سال های 1380 و 1385 با استفاده از شاخص بهای کالاها وخدمات مصرفی، اثرات تورم از بین برده شد. نتایج نشان میدهد، میزان هزینه های ورزشی خانوار در سال 1380 معادل 741 میلیارد ریال، 19/0درصد کل هزینه خانوار و 1/0درصد GDP کشور است. در حالیکه در سال 1385 با 3255 میلیارد ریال، 31/0درصد کل هزینه خانوار و 16/0درصد GDP کشورمیباشد. هزینه ورزشی یک خانوار در سال 1385 نسبت به سال 1380 دارای رشد واقعی 124 درصدی است. بیشترین میزان رشد واقعی در بلیط، ورودیه و حق عضویت، انواع کفش و هزینه فراگیری ورزش های مختلف مشاهده میشود. هرچند به دلیل آگاهی مردم از فواید سلامتی ورزش، گرایش آنان به ورزش کردن و به تَبَع آن، هزینه های ورزشی نیز افزایش یافته است، ولی به دلیل پایین بودن درآمد و سهم مشارکت ورزشی مردم ایران نسبت به کشورهای پیشرفته، هنوز هزینه های ورزشی درصد قابل قبولی را در سبد هزینه های خانوار به خود اختصاص نمیدهد.

هدف پژوهش حاضر، توصیف عوامل مؤثر در گرایش یا عدم گرایش شهروندان تبریزی به ورزش همگانی، بررسی مزایا و معایب احتمالی انجام ورزش همگانی از دیدگاه افراد شرکت کننده و غیرشرکت کننده در ورزش همگانی است. روش تحقیق از نوع پس رویدادی است. با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته، طی یک فرایند منسجم و منظم علمی دادههای به دست آمده از 600 آزمودنی عضو گروه نمونه پژوهش با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، با استفاده از شاخصهای آماری درصد و رتبه گذاری وزنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافتههای این پژوهش نشان می دهد که از مهمترین عوامل مؤثر در گرایش به انجام ورزش همگانی، کسب سلامت روح و جان، پیشگیری از بیماریهای مختلف و جلوگیری از افزایش وزن است. از عوامل عدم گرایش به انجام ورزش همگانی، بالا بودن هزینهها و شهریههای سنگین باشگاهها، داشتن مشغله زیاد زندگی، کمبود امکانات ورزشی و عدم امکان انجام ورزش زنان در پارکها و اماکن عمومی است. آگاهی از اهمیت ورزش در کسب سلامت جسمانی و روانی و شادابی شهروندان تبریزی و بالا بودن شهریههای باشگاهها، از مهمترین عوامل عمده گرایش یا عدم گرایش شهروندان تبریزی به ورزش همگانی محسوب میشوند. کاهش شهریه مکانهای ورزشی در سطح شهر تبریز پیشنهاد میشود.

با توجه به اهمیت نقش مبادلات بین المللی ورزشی در توسعه اقتصادی صنعت ورزش و روشن نبودن میزان و سهم آن در صنعت ورزش ایران محقق تصمیم گرفت با جمع آوری داده های مربوط به آمار بازرگانی خارجی کالاهای ورزشی سالهای 1377 و 1380 براساس طبقه بندی کالاهای اساسی به این منظور دست یابد....