آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۳

چکیده

هدف: تأخیر پروژه یکی از مشکلات بسیار رایج پروژه های ساخت وساز، به خصوص در ایران است. پس از انعقاد قرارداد و طراحی نقشه ها، برنامه زمان بندی پروژه تدوین و تصویب می شود؛ اما اغلب مجریان پروژه نمی توانند به موقع و مطابق برنامه زمان بندی پروژه را به اتمام برسانند و به بیان دیگر، پروژه دچار «تأخیر» می شود. تأخیر در اتمام پروژه دلایل مختلفی دارد و پژوهش های بسیاری در این زمینه صورت گرفته است. پیمانکار و کارفرما در فرایند بررسی نوع علل تأخیرها، قابلیت کنترل آن ها و توجیه آن ها دچار اختلاف می شوند و برای جریمه یا ادعا مذاکره می کنند. بنابراین اغلب تأخیرها به عنوان مسئله هزینه ساز مطرح می شوند. اما در مواردی مشاهده شده است که تأخیرها می تواند برای تمامی بازیگران هزینه ساز نباشد و برای آن ها تعارض منافع ایجاد کند. از طرف دیگر، تأخیرهای پروژه می تواند آثار متعدد و متنوعی داشته باشد که پیچیدگی مسئله را افزایش می دهد. مدل سازی پویایی سیستم ها ضمن تبیین روابط علت ومعلولی آثار پروژه، نتایج ناشی از اتخاذ تصمیم های مدیریتی در قبال تأخیرها را نشان می دهد. هدف این پژوهش بررسی آثار تأخیر در پروژه های ساخت وساز و روابط بین آن ها از دیدگاه بازیگران مختلف است. روش: روش پژوهش آمیخته و از نوع لانه ای است. آثار تأخیر از منابع مختلف گردآوری و با نظر خبرگان در مصاحبه اول مقایسه شد؛ سپس فهرستی از آثار تأخیر تهیه و دسته بندی شد و از این طریق مدل مفهومی اولیه به دست آمد. مطالعه موردی یک پروژه ساخت وساز در شهر قم بود که دچار تأخیر شده بود. پس از محدودکردن فهرست تأخیرها مطابق با مطالعه موردی، متغیرهای مرتبط تعریف و برای شبیه سازی وارد مدل پویا شد. در این مقاله از دیدگاه بازیگران پروژه در مصاحبه دوم، برای پیش بینی اقدام های مقتضی در هر حالت بهره برده شد تا با استفاده از مدل پویایی سیستم ها بتوان نتایج کمّی تصمیم ها را بررسی کرد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد در حالت باتلاق تورمی که هزینه ها بعد از مدتی به صورت نمایی افزایش می یابد، دیدگاه فسخ قرارداد می تواند از تحمیل هزینه های بیشتر جلوگیری کند؛ اما اگر از دیدگاه مدیریت، اعتبار بیشتر از هزینه اهمیت داشته باشد، مدیریت حاضر است با افزایش تخصیص بودجه به پروژه، درعین حال که هزینه ها افزایش می یابد، از تأخیرهای بیشتر جلوگیری کند و پروژه ها را به اتمام برساند. همچنین شبیه سازی دیدگاه مدیریت در تعلل تأمین هنگام نوسان قیمت ها نشان می دهد که به طور متوسط، هزینه تأخیرها تا دو ماه در بازار مطالعه موردی، می تواند توسط سود ناشی از خرید با قیمت پایین تر جبران شود. اگر دیدگاه مدیریت سوداگرایانه باشد، می تواند تا سقف ۱۰ درصد از بودجه پروژه را در سایر پروژه ها سرمایه گذاری میان مدت کند و عائدات آن را برای پروژه صرف کند. نتیجه گیری: این مقاله ادعای هزینه بربودن تأخیرها را در همه پروژه های ساخت وساز بررسی می کند و پس از تنظیم فهرستی از تأخیرها و دسته بندی آن ها، به شبیه سازی مدل پویا می پردازد. نتایج پژوهش نشان می دهد که تأخیرها در هزینه ساز هستند؛ اما به صورت قطعی، به دیدگاه و شرایط پروژه وابسته اند. در دو دیدگاه و حالت مطرح شده در این مقاله، نشان داده شده است که تحت شرایطی، مدیران پروژه می توانند به صورت مقطعی و عامدانه، تأخیرهایی را در پروژه ایجاد کنند که سود آن بیشتر از هزینه ناشی از تأخیر است.

Examining the Effects of Construction Project Delays on Costs from the Perspective of Stakeholders Using a System Dynamics Approach: Insights from a Commercial Complex Project in Qom

Objective Project delays are a prevalent issue in construction projects, particularly in Iran. The project schedule is established and approved after signing the contract and designing the plans, however, most of the project managers cannot complete the project on time and projects often overrun their scheduled completion dates. Generally speaking, the project is "delayed". Various factors contribute to these delays, and extensive research has been conducted to explore their causes. Disagreements between contractors and employers over the causes of delays often result in disputes and negotiations regarding costs and accountability. Consequently, delays are generally a costly problem. In some cases, it has been observed that delays may not be costly for all parties involved and can create conflicts of interest. In addition, project delays have many varied effects that increase the complexity of the problem. When explaining the cause-and-effect relationships of delay impacts, the System Dynamics model illustrates the outcomes of management decisions related to these delays. This paper aims to examine the consequences of construction projects’ delays and the relationships between them from the perspectives of various stakeholders.   Methods This research utilized a combination of qualitative and quantitative methods, as well as nested methods. First, delay effects were gathered from various sources and compared with expert opinions during the initial interview. After categorizing these delay effects, a conceptual model was developed. The case study centered on a construction project in the central Iranian city of Qom. Due to the limitations of the case study, the number of project delay effects was reduced. Relevant variables were defined and incorporated into the System Dynamics model for simulation. Additionally, the perspectives of project actors from a second interview were considered. These viewpoints informed the development of policies and conditions, which were then, analyzed using the System Dynamics model   Results The results of this study revealed that, in inflationary conditions, costs increased exponentially over time. However, employing contract termination could prevent the imposition of more costs in such a situation. Nonetheless, if managers prioritize reputation over cost, they would increase the project’s budget allocation to avoid additional expenses and expedite its completion. Moreover, the simulation of project financing during price fluctuations indicated that the purchase profit at a lower price could compensate for the cost of delays of up to two months. In a speculative scenario, up to 10% of the project budget could be invested in other medium-term projects, with the resulting revenues supporting the primary project.   Conclusion This paper investigated the assertion that delays are costly in all construction projects. After setting up a list of delays and categorizing them, this paper simulated a System Dynamics model. This study confirmed that delays are almost always costly. However, their impact depends on the managers’ mindset and project conditions. This paper proved that project managers could strategically introduce temporal delays. Specifically, under the two analyzed scenarios, managers could arrange delays such that the benefits from the delay would outweigh its costs.

تبلیغات