"بررسی در ادبیات موضوع ارزیابی جذابیت بازارهای بینالمللی ارائه شده بهوسیله صاحبنظران و همچنین تجارب عملی انجام شده در ایران نشانگر آن است که به طور کلی دو رویکرد مختلف برای انتخاب بازارهای خارجی پیشنهاد شده است: رویکرد گسترش و رویکرد قاعدهمند. بنگاههایی که از رویکرد گسترش استفاده میکنند، بتدریج و از طریق بازارهایی که از لحاظ فرهنگی و جغرافیایی مشابه بازار محلی است، وارد بازار بینالمللی میشوند. اما در رویکرد قاعدهمند، روش منظمی برای انتخاب بازار جهانی به کار گرفته میشود و از یک مجموعه از معیارها برای تعیین بازارهای مناسب استفاده میشود.
اهمیت و نیاز به ارزیابی و انتخاب نظاممند بازارهای هدف بهوسیله بسیاری از محققان مورد توجه قرار گرفته و مدلهایی برای ارزیابی و انتخاب بازارهای خارجی پیشنهاد شده است. اما مدلهای ارائه شده منطبق با واقعیت و فرایند تصمیمگیری صادرکنندگان نبوده است و از جامعبودن لازم برخوردار نمیباشند؛ بعلاوه، گامهای مؤثری در جهت هوشمندسازی مدلهای ارائه شده نیز برداشته نشده است. بر این اساس، در این مقاله پس از ارائه یک مدل مفهومی جامع منطبق با فرایند تصمیمگیری صادرکنندگان که شامل جذابیت تقاضا، جذابیت دسترسی، جذابیت تطبیق و جذابیت رقابت میباشد، جذابیت بازارهای بینالمللی ارزیابی میشود. در خاتمه نیز یک مدل هوشمند فازی بر اساس مدل مفهومی تأیید شده ارائه خواهد شد که امکان پیشبینی و تصمیمسازی برای صادرکنندگان را فراهم میآورد."