مقدمه: امروزه یکی از موانع توسعه پایدار جوامع، حوادث طبیعی و بحران ها هستند که به دلیل نبود مطالعه و برنامه ریزی و نیز نبود آمادگی و مقابله مناسب با آنها تلفات و خسارات سنگینی را به جوامع وارد می کنند. این تحقیق با هدف بررسی عوامل مؤثر بر میزان اثربخشی تیم های امداد و نجات برای پاسخگویی به بحران ها در سطح استان ایلام انجام پذیرفته است. روش: تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی از لحاظ درجه کنترل، میدانی و از لحاظ گردآوری داده ها از نوع پیمایشی (میدانی) است. روش تحقیق علّی- ارتباطی است. جامعه آماری، 1200 نفر از امدادگران و نجاتگران داوطلب جمعیت هلال احمر استان ایلام در 1392 می باشند. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و ابزار تحقیق، پرسشنامه استاندارد و شاخص های مورد استفاده، آمار توصیفی فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار و ضریب تغییرات و آمار استنباطی رگرسیون چند متغیره و تحلیل همبستگی اسپیرمن است. یافته ها: ضریب همبستگی چندگانه رگرسیون برآورد شده 719/0R= و مقدار ضریب تعیین 583/0=R2 و مقدار تعدیل شده آن 562/0=R2 می باشد. معنا دار بودن رگرسیون چندگانه نیز توسط F محاسبه شده در سطح 99 درصد (000/0=Sig) محرز است. بر اساس ضریب تعیین تعدیل شده 2/56 درصد از متغیر اثربخشی تیم های امداد و نجات توسط دو متغیر علاقه اعضای تیم های امداد و نجات و آمادگی جسمی -روانی اعضای تیم های امداد و نجات تبیین شدند. نتیجه گیری: میزان تجهیزات به کارگیری شده، نوع تجهیزات به کارگیری شده، میزان علاقه اعضای تیم های امداد و نجات، میزان روحیه کار تیمی و دسته جمعی، میزان آمادگی جسمانی و روانی اعضای تیم های امداد و نجات بر اثربخشی این تیم ها به منظور پاسخگویی به بحران ها تأثیرگزار بوده است. نوع سازمان دهی تیم ها بر میزان اثربخشی آنها تأثیر ندارد؛ به عبارت دیگر اثربخشی تیم های امداد و نجات مستقل از نوع سازمان دهی عمل می کند.
