بررسی و شناسایی عوامل موثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر قم با روش تحلیل سلسله مراتبی AHP

چکیده

هدف: شناسایی عوامل مؤثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان یکی از دغدغه های مهم برنامه ریزان آموزشی و مدیریتی است. این مطالعه با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر قم با روش تحلیل سلسله مراتبی AHP انجام شد. روش شناسی تحقیق: این پژوهش در دسته پژوهش های کاربردی و با ماهیت توصیفی پیمایشی قرار دارد. جامعه آماری شامل دو گروه بود؛ الف)30 نفراز مدیران ارشد و خبرگان در حوزه آموزش. ب)دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر قم که تعداد آنها بر اساس گزارش اداره کل آموزش و پرورش؛ 12613 نفر اعلام شده است. نمونه آماری برای جامعه اول: 30 نفر از مدیران ارشد و خبرگان در حوزه آموزش به روش نمونه گیری در دسترس و برای جامعه دوم: با توجه به فرمول کوکران، تعداد 375 نفر از دانش آموزان به روش خوشه ای طبقه ای انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها: از مصاحبه ساختارمند و پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. یافته ها: عوامل زیر به ترتیب بیشترین تأثیر را بر پیشرفت تحصیلی دانش-آموزان متوسطه داشته اند؛ 1)عوامل اقتصادی، 2)عوامل خانودگی، 3)عوامل فردی، 4)عوامل آموزشی، و همچنین سهم هر یک از عوامل فردی، خانودگی، اقتصادی و آموزشی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان متوسطه دوم شهر قم به ترتیب اولویت؛ سهم عوامل اقتصادی 128/0؛ سهم عوامل خانودگی 564/0؛ سهم عوامل فردی 230/0؛ و سهم عوامل آموزشی 078/0؛ به دست آمد. نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان داد که عوامل اقتصادی در اولویت اول قرار دارد. بنابراین بقیه عوامل را می توان تحت تأثیر عامل اقتصادی دانست. چنانچه وضعیت اقتصادی بهتر شود؛ خود به خود عوامل دیگر یا حل شده و یا ضعیف خواهند شد.