هدف: امروزه، یکی از دغدغه های بسیار مهم صنایع نفتی، موضوع توسعه پایداری است. دستیابی به پایداری مستلزم شناخت عوامل مؤثر بر پایداری، روابط متقابل و پویای آنها و اتخاذ تصمیم های صحیح مدیران ارشد سازمان است. هدف از این مقاله، ارزیابی و تحلیل سیاست های توسعه پایدار شبکه حمل ونقل فراورده های نفتی ایران، بر اساس رفتار پویای متغیرهای پایداری است.
روش: بر اساس پیشینه پژوهش و نظر خبرگان صنعت، عوامل مؤثر بر پایداری اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی احصا و بر مبنای رویکرد پویایی سیستم، مدل پویای پایداری این شبکه طراحی شد. سپس سیاست های متناسب با استراتژی متفاوت پایداری، بر اساس رفتار متغیرهای اصلی پایداری، بررسی و تحلیل شد.
یافته ها: بر مبنای پیشینه پژوهش و نظر خبرگان، ۲۲ عامل به عنوان عوامل مؤثر بر پایداری اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی انتخاب و استراتژی های پنج گانه، شامل کاهش هزینه های حمل ونقل، افزایش رضایتمندی جامعه، کاهش آلودگی محیط زیست، کاهش حوادث و ترکیب همه موارد، برای دستیابی به پایداری در شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران متصور شد. با اعمال سیاست های متناسب با هر استراتژی و مقایسه نتایج آنها، مشخص شد، رفتار متغیرهای اصلی پایداری با اتخاذ استراتژی پنجم (توسعه همه جانبه) روند بهتری را نشان می دهد.
نتیجه گیری: این پژوهش نشان داد که دستیابی به توسعه پایدار با شناخت عوامل مؤثر بر پایداری و در نظرگرفتن ارتباط علّی بین آنها و ارزیابی و تحلیل سیاست های توسعه پایدار مبتنی بر رفتار متغیرهای اصلی پایداری در طول زمان با نگاهی جامع و سیستمی فراهم می شود.
