بررسی انواع چندمعنایی در فارسی معیار با رویکردی شناختی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

چندمعنایی از موضوعات مهم و سنتی مطالعات معنی شناسی و روابط واژگانی است. واژه چندمعنی بنابر تعریف، واژه یا تکواژی است که چند معنی مرتبط دارد. به دلیل ویژگی های متمایز واژه های چندمعنی، مطالعات این نوع مفاهیم و معانی به طور خاص و روابط واژگانی به طور عام در دو دهه اخیر در کانون توجه تحقیقات زبان شناسی شناختی و روان شناسان زبان بوده است. چندمعنایی در زبان فارسی نیز در حوزه معنی شناسی، روابط واژگانی و معنی شناسی واژگانی، همواره موردتوجه محققان این حوزه بوده است. بنابراین، مطالعه و توصیف این نوع روابط واژگانی درقالب رویکردهای جدید اهمیت دارد. در این مقاله توصیفی و تحلیلی، اقسام چندمعنایی فارسی معیار را با رویکردی شناختی و مشخصاً تقسیم بندی نظری ایوانز در مطالعات چندمعنایی بررسی و تحلیل می کنیم. درواقع، با بررسی نمونه هایی از انواع چندمعنایی در فارسی معیار امروزی و تحلیل آن ها در چارچوب نگرش شناختی ایوانز، می کوشیم اعتبار و کیفیت این تقسیم بندی چندمعنایی را که ازمنظری متفاوت و نوین است، درمورد زبان فارسی معیار بررسی و ارزیابی کنیم. نوآوری این مقاله کاربرد رویکرد شناختی متمایز در بازشناسی انواع چندمعنایی در فارسی همراه با ارائه نمونه هایی مشخص و مستدل است. شواهد ارائه شده در این مقاله علاوه بر اینکه کارکرد نگرش شناختی ایوانز را در بررسی چندمعنایی تأیید می کند، رویکردی متفاوت را برای تحلیل روابط معنایی پیش روی ما می گذارد.