ترکیب روش هاى کمى و کیفى : توهم یا واقعیت (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

"جدل و کشمکش بین پژوهش هاى کمى و کیفى، سابقه بس دیرینه، حتى قبل از کاربرد آن ها در حوزه علوم اجتماعى دارد به طورى که طرفداران هر یک در تلاش براى اثبات حقانیت دیدگاه خود بوده اند. سیطره پژوهش هاى کمى که چندین دهه به جریان غالب و بلامنازع روش شناسى مبدل شده بود با ظهور جنبش فمینیستى و سایر جریانات اجتماعى و سیاسى، رو به کاستى گذاشت. از همان زمان، شاهد شکل گیرى علایق اولیه به ترکیب روش هاى کمى و کیفى بوده ایم، به طورى که در دهه 1990 با کمرنگ شدن این قطب بندى ها، روش ترکیبى به صورت روشى مستقل در نوع خود مطرح شد. در مقاله حاضر تلاش بر ان است که ابتدا هر یک از رویکردهاى کمى و کیفى، اجمالاً معرفى شده و نقاط قوت و ضعف آن ها بررسى شود. سپس به تفاوت هاى سه رویکرد بنیادگرایى، وضعیت گرایى و عمل گرایى در خصوص امکان ترکیب روش هاى کمى و کیفى اشاره مى شود و نهایتاً معرفى مختصر رویکرد ترکیبى، مفروضات، شیوه هاى ترکیب، مراحل پژوهش ترکیبى و چالش هاى پیش روى موج نوین روش شناسى، بخش پایانى مقاله را تشکیل مى دهد. "