پلیس و مردم در مطبوعات : تحلیل محتواى شیوه ارائه رابطه پلیس و مردم در مطبوعات ایران 1381ـ 1301

چکیده

"بر اساس نظریه هاى کارکردى جامعه شناسى نظم، «مطبوعات» با تصویرسازى از چهره پلیس، و عملکرد و رابطه آن با مردم مى توانند در حفظ امنیت روانى جامعه ایفاى نقش کنند. ایفاى چنین نقشى تحت تاثیر ریشه هاى شکل گیرى و تداوم حیات مطبوعات و پلیس در کشور و نیز فضاى سیاسى و اجتماعى حاکم بر جامعه قرار دارد. با تحلیل محتواى مطالب مطبوعات و تقارن دادن این تحلیل با بافت سیاسى ـ اجتماعى دوره هاى مختلف تاریخى مى توان دریافت که در هر دوره، ارائه مطبوعات از پلیس، و عملکرد و رابطه آن با مردم چگونه بوده و در مقایسه با دوره هاى دیگر چه تغییرى یافته است. در این بررسى، آن چه مطبوعات از پلیس، عملکرد و رابطه آن با مردم در پنج دوره از تاریخ معاصر ایران ارائه کرده اند، بر اساس شاخص هاى زیر تبیین و مقایسه شده است : میزان اقتدار ارائه شده از پلیس، مقدار مطالبات انعکاس یافته مردم از پلیس، نوع مطالبات مردمى درج شده، جهت گیرى پلیس در مطالب (به طرفدارى از دولتمردان یا به طرفدارى از مردم)، میزان جامعه محور یا تهدیدمحور نشان دادن رویکرد پلیس، نوع رابطه نشان داده شده از پلیس در مطالب مطبوعات هر دوره (رابطه با جامعه، رابطه با مراجعان یا متقاضیان خدمات پلیسى، رابطه با منابع اطلاعاتى یا دولتى، روابط درون سازمانى و بین انواع مختلف نقش ها)، شیوه پاسخ یا رویارویى پلیس با پدیده هاى اجتماعى (ستیز، انکار، طرد و حذف پدیده یا نقادانه، تحلیلى و اصلاحى)، و شیوه نقد پلیس در مطبوعات (مخرب، غیرمخرب). یافته هاى این تحقیق نشان مى دهند که نقش واسط مطبوعات در رابطه پلیس و مردم در ایران تحت تاثیر فضاى سیاسى ـ اجتماعى قرار دارد. قواعد کلى حاکم بر فضاى مطبوعات کشور در دوره هاى مختلف، وضعیت خود را در ضمن ارائه نوع رویکرد و میزان اقتدار پلیس نشان داده است، به گونه اى که در فرازهایى از تاریخ این کشور، شرایط و فضاى سیاسى حاکم موجب شده تا تصاویرى متفاوت از اقتدار، رویکرد و نوع رابطه پلیس و مردم در مطبوعات کشور ارائه شود. "