مطالب مرتبط با کلیدواژه

امید


۱۸۱.

امید به زندگی، تاب آوری و بخشش به عنوان پیش بین های جهت گیری مذهبی درونی در سربازان

نویسنده:
منبع: روانشناسی نظامی سال ۷ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۸ 5 - 14

کلیدواژه‌ها: بخشش امید تاب آوری جهت گیری مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶ تعداد دانلود : ۷۶
مقدمه: جهت گیری مذهبی درونی و اصیل از متغیرهای تأثیرگذار بر سلامت به شمار می رود، ازاین رو هدف از این مطالعه، بررسی رابطه امید به زندگی، تاب آوری و بخشش با جهت گیری مذهبی درونی در سربازان بوده است. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی و طرح همبستگی بود. جامعه آماری را کلیه سربازان مشغول به خدمت در شهر تهران تشکیل می دادند. نمونه پژوهش شامل 210 نفر از سربازان بوده است که به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شده و پرسشنامه های امید به زندگی، تاب آوری و بخشش را تکمیل کردند. داده های پژوهش با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و رگرسیون لوجستیک تحلیل شدند. نتایج: یافته های به دست آمده از تحلیل لوجیت نشان داد که هر سه متغیر امید به زندگی، تاب آوری روان شناختی و بخشش، به صورت معناداری توان پیش بینی جهت گیری مذهبی درونی را دارند (01/0>p). شبه R2 نگلکرک نشان داد که مدل حدود 90 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین می کند. مدل درمجموع 7/95 درصد از افراد گروه ها را به درستی طبقه بندی کرده است. بحث: به نظر می رسد متغیرهای بنیادین و چالش زای شخصیت، نقش قوی و تأثیرگذاری در پیدایش جهت گیری مذهبی درونی دارند.
۱۸۲.

پیش بینی کیفیت زندگی براساس شادکامی و امید در نوجوانان تک والدی

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناختی نوجوان و جوان سال ۴ بهار (فروردین) ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۷) ۳۴-۲۵

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی شادکامی امید نوجوانان تک والدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۰ تعداد دانلود : ۱۴۳
زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی کیفیت زندگی براساس شادکامی و امید در نوجوانان تک والدی انجام شد. روش پژوهش: جامعه پژوهش حاضر دانش آموزان دختر دبستانی شهرستان سمنان بود، که از این میان 220 نفر (12 تا 16 ساله) تک والدی که ملاک های ورود به پژوهش را داشتند با توجه به ملاک های ورود انتخاب شدند. ابزارهای اندازگیری در این پژوهش شامل پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی(1991)، پرسشنامه شادکامی آکسفورد هیلز و آرگیل (2002) و پرسشنامه امیدواری اشنایدر و همکاران (1991) بود و تجزیه تحلیل آماری بوسیله نرم افزار SPSS نسخه 23 و آزمون رگرسیون چندگانه به روش همزمان استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که متغیرهای شادکامی و مولفه های امید (تفکر راهبردی و تفکر عاملی) می توانند 2/23 درصد از واریانس کیفیت زندگی را تبیین کنند و در سطح کمتر از ۰1/۰ معنادار است. نتیجه گیری: بنابرنتایج بدست آمده می توان بیان کرد که به کمک امیدواری و شادکامی در نوجوانان تک والدی می توان کیفیت زندگی آنان را پیش بینی کرد.
۱۸۳.

مدل پیش بینی امید بر اساس حمایت اجتماعی و معنای زندگی با میانجیگری تاب آوری روانی در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های نوین روانشناختی سال ۱۸ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۷۰ 155 - 165

کلیدواژه‌ها: امید حمایت اجتماعی معنای زندگی تاب آوری روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۱۲۰
پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل پیش بینی امید بر اساس حمایت اجتماعی و معنای زندگی با میانجیگری تاب آوری روانی در دانشجویان صورت پذیرفت. روش پژوهش، توصیفی- همبستگی و تحلیل مسیر بود. جامعه آماری این پژوهش مشتمل بر کلیه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه های غیردولتی شهر تهران بود که در سال تحصیلی 1399-1398 به تحصیل اشتغال داشتند. نمونه آماری شامل 480 دانشجو بود که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه حمایت اجتماعی (SSQ) (زیمت و همکاران، 1988)؛ پرسشنامه معنای زندگی (MLQ) (استگر و فرازیر، 2006)؛ پرسشنامه تاب آوری روانی (PRQ) (کانر و دیودیسون، 2003) و پرسشنامه امید (HQ) (سیمپسون، 1999) بود. تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS ویرایش 23 صورت گرفت. نتایج نشان داد حمایت اجتماعی، معنای زندگی و تاب آوری روانی با امید در دانشجویان همبستگی معنادار دارند (01/0>p). همچنین حمایت اجتماعی، معنای زندگی و تاب آوری روانی بر امید دانشجویان دارای اثر مستقیم معنادار است (01/0>p). علاوه بر این نتایج بوت استراپ نشان داد که تاب آوری روانی در رابطه حمایت اجتماعی و معنای زندگی با امید دانشجویان دارای نقش میانجی گری معنادار است (01/0>p). در نهایت مدل از برازش مناسب برخوردار بود. با توجه به نقش میانجی معنادار تاب آوری روانی لازم است که درمانگران و مشاوران با بکارگیری آموزش تاب آوری روانی، امید را در نزد دانشجویان افزایش دهند.
۱۸۴.

تأثیر گناه بر میزان اضطراب و امیدواری با تأکید بر روایت امام حسین (ع)

نویسنده:
منبع: رهیافت فرهنگ دینی سال ۳ پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۱ و ۱۲ 94 - 108

کلیدواژه‌ها: گناه اضطراب امید یاس رجا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۷۹
گناهان آثار و پیامد های روحی و روانی متعدد دارند که حیات دنیوی و اخروی انسان را تحت تاثیر قرار می دهند. دو مؤلفه اضطراب و ناامیدی به عنوان آسیب های مبتلا به جامعه بشری از جایگاه ویژه ای در حوزه سلامت روانی برخوردار است که دکترین اسلامی و روان شناسی در این زمینه دیدگاه های قابل توجهی ارائه داده است. از نگاه اسلام اضطراب به دو نوع ممدوح و مذموم قابل تقسیم است. گناه می تواند سبب افزایش اضطراب مذموم شود و مانع رشد و عامل تشویش و پریشانی روانی است. از سوی دیگر گناه سبب کاهش امید ممدوح می شود که در روایات با عنوان یأس از آن نام برده شده است. این پژوهش بر آن است که بر مبنای آیات و روایات و علم روان شناسی به بازشناسی عوامل ایجاد اضطراب و ناامیدی و تأثیر گناه بپردازد.
۱۸۵.

خوانش آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (ره) از آموزه انتظار فرج

نویسنده:
منبع: جامعه مهدوی سال ۴ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۷) 102 - 130

کلیدواژه‌ها: انتظار فرج امید آیت الله صافی ره مقاومت پویایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۱۰۴
انتظار آموزه ای وحیانی با خاستگاه روایی است. مسئله انتظار جزء جدانشدنی مسئله مهدویت و یکی از کلیدواژه های اصلی فهم مذهب و حرکت اساسی، عمومی و اجتماعی به سمت اهداف والای تشیع است. انتظار فرج همچون منشوری چندضلعی که دارای زاویه های متعددی است، مهم ترین عامل تحرک و پویایی و امید به آینده روشن جهان به شمار می رود؛ همان گونه که می تواند درمانگر دردهای فردی و اجتماعی بشر امروز باشد. اما مسئله مهم خوانش از انتظار است. اینکه هدف از طرح انتظار در دستگاه معرفتی امامیه کدام گونه از آن است، هسته اصلی نگاشته پیش رو را شکل می دهد که تلاش می شود با روش تحلیلی پاسخ آن واکاوی شود؛ انتظارِ زمینه ساز رکود، عقب ماندگی و فرار از مسئولیت و تسلیم در برابر زیاده خواهی و ستم و یا انتظارِ عالمانه، قرین با امید، خداباوری و توحیدمحوری، عدالت خواهی، مبارزه با فساد و ظلم، ایثار، تلاش و مجاهدت. از نگاه آیت الله صافی ره مقوله انتظار فرج پویا در دو خوانش جلوه گر می شود که در معنای خاص آن با موضوع ظهور ارتباط کاملی دارد
۱۸۶.

بررسی اثربخشی روایت درمانی راه حل محور بر دلزدگی، اشتیاق و امید زنان متقاضی طلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده درمانی کاربردی دوره ۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۸) 331 - 349

کلیدواژه‌ها: اشتیاق زناشویی دلزدگی زناشویی امید طلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳ تعداد دانلود : ۱۰۰
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی روایت درمانی راه حل محور بر دلزدگی، اشتیاق و امید زنان متقاضی طلاق انجام شد. روش پژوهش: این مطالعه با طرح نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه به همراه آزمون پیگیری در شهرستان شهرکرد انجام شد. جامعه این پژوهش شامل زنان متقاضی طلاق شهر شهرکرد بود. نمونه پژوهش شامل 24 نفر که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی (12 نفر) و گواه (12 نفر) قرار گرفتند و به پرسشنامه دلزدگی زناشویی پاینز (1996)، اشتیاق زناشویی سینگر و لابانکو- میسر، بودلی (2015) و مقیاس امید اسنایدر، هاریس، اندرسون، هولران، ایرونیک و سیمون (1991)، در پیش آزمون، پس آزمون و آزمون پیگیری پاسخ دادند. شرکت کنندگان در آزمایش تحت هشت جلسه نود دقیقه ای روایت درمانی راه حل محور مطابق پروتکل درمانی لیندا مت کالف (2016)، قرار گرفتند و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. یافته ها: نتایج نشان داد که روایت درمانی راه حل محور می تواند موجب کاهش دلزدگی (93/65=F، 001/0>P) و افزایش اشتیاق (41/22=F، 001/0>P) و امید (40/1540=F، 001/0>P) زنان متقاضی طلاق شود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که روایت درمانی راه حل محور می تواند به عنوان مداخله در جهت کاهش دلزدگی و افزایش اشتیاق و امید در زنان متقاضی طلاق مورد استفاده قرار گیرد.
۱۸۷.

اثربخشی درمان شناختی-رفتاری مذهبی در مقایسه با درمان شناختی-رفتاری سنتی بر بهبود عاطفه و امید مبتلایان به افسردگی اساسی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: پژوهش در دین و سلامت دوره ۸ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴ 113-128

کلیدواژه‌ها: امید درمان شناختی - رفتاری درمان شناختی - رفتاری مذهبی عاطفه مثبت عاطفه منفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۱۰۵
سابقه و هدف: برخی از پژوهش ها نشان می دهد که دین و معنویت در افزایش بهزیستی روانی نقش دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی درمان شناختی-رفتاری مذهبی در مقایسه با درمان شناختی-رفتاری سنتی در بهبود عاطفه و امید مبتلایان به افسردگی بود. روش کار: روش این پژوهش کارآزمایی تصادفی با پیش آزمون-پس آزمون است. از میان افراد مبتلا به افسردگی که به مراکز مشاوره مراجعه کرده بودند، 42 نفر انتخاب شدند و درنهایت 30 نفر تا اتمام پژوهش باقی ماندند. 15 نفر درمان شناختی-رفتاری سنتی و 15 نفر درمان شناختی-رفتاری مذهبی را به صورت فردی دریافت کردند. ابزار گردآوری داده ها شامل مصاحبه نیمه ساختاریافته بر اساس DSM5 (SCID-I)، پرسش نامه های دین داری گلارک و استاک (CRS)، افسردگی بک؛ ویراست دوم (BDI-II)، عاطفه مثبت و منفی واتسون (PANAS) و امید اشنایدر (AHS) بود که شرکت کنندگان یک هفته پیش از شروع درمان و یک هفته بعد از اتمام جلسات درمانی به پرسش نامه ها پاسخ دادند. هر شیوه نامه شامل 10 جلسه 50 دقیقه ای بود. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تجزیه وتحلیل شد. در این پژوهش همه موارد اخلاقی رعایت شده است و مؤلفان تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که درمان شناختی-رفتاری مذهبی به صورت معناداری بیش از درمان شناختی-رفتاری سنتی موجب افزایش امید و مؤلفه های آن شد (001/0P<). همچنین، اگرچه دو درمان مذهبی و سنتی به طور معناداری موجب افزایش عاطفه مثبت و کاهش عاطفه منفی شدند، اما اثربخشی آنها با یکدیگر تفاوت معناداری نداشت. نتیجه گیری: اگرچه درمان شناختی-رفتاری مذهبی موجب تقویت امید افراد می شود اما باید به لحاظ مؤلفه ها و فنون روان شناختی آمیخته به معنویت تقویت شود تا اثربخشی آن در افزایش عاطفه مثبت و کاهش عاطفه منفی بیشتر شود.
۱۸۸.

بررسی ریشه های روابط عمومی در فلسفه رواقی

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ارتباطات سال سوم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۰ 82-75

کلیدواژه‌ها: روابط عمومی رواقی گری ارتباطات امید نشاط اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۶۷
مطالعه پرسش های عمومی و اساسی وتلاش برای یافتن پاسخ های مناسب آنها به طوری که باعث گشوده شدن چشم اندازهای توسعه بخش برای جامعه باشد، اساس فلسفه وخرد ورزی است ودراین خصوص روابط عمومی به عنوان ابزاری کارآمد برای دستیابی به پاسخ های این سوالات همیشه وازدیرباز توانمندی خود را برای تحقق جامعه ای بهتر و مورد انتظار فیلسوفان وجامعه شناسان به رخ کشیده است. روابط عمومی به عنوان حلقه اتصال اجزای یک جامعه پس ازگذار از دوران علاقه، تجربه، دانش و علم و حرفه ای گری، امروزه به یک تفکرتبدیل شده است. تفکر ارزشمندی که قدرتی باورنکردنی درایجاد چشم اندازهای موفق این دانش درعرصه توسعه اجتماعی دارد. ازمیان مکاتب فلسفی واجتماعی که نقشی پررنگ درایجاد شالوده ارتباطی و تاکید و اهمیت دیدگاه های ارزشمند خود برتوسعه اجتماعی دارند، مکتب رواقی، به عنوان فلسفه ای کاربردی در حیات دانش روابط عمومی در عصر حاضر بسیار می تواند حایز اهمیت قرار گیرد. جامعه امروز بیش از هر زمان دیگر محتاج امید، نشاط و شادمانی است و این اصول بدون مهارتهای ارتباطی و توجه به «تفکر روابط عمومی زندگی» محقق نمی شود. در اندیشه رواقیون روحی آرام، داشتن کنترل هوای نفس و توانایی رفع نیازهای عقلانی یکی از مهترین دست آوردهای بشرمحسوب می شود. رواقیون انسان را به انجام وظیفه طبیعی عاقلانه دعوت می کنند و هدف را رسیدن به نظم درونی، تکامل فردی در سایه زندگی اجتماعی و رفتار خوب با دیگر افراد می دانند. رواقی گران سعی می کنند با دنبال کردن طبیعت انسانی خود و به دست آوردن فضائلی همچون خرد، عدل و کنترل بر خویشتن ، حیاتی بشری را مملو از نشاط و شادمانی نماید. »واین مهمترین هدف ورویکرد دست اندرکاران ارتباطی جامعه است. روزنامه نگاران ودست اندرکاران روابط عمومی با ایجاد مجاری ارتباطی صحیح،آزاد وبه دور از کنترل، زمینه تبادل اطلاعات متقن را ایجاد می کند.با نشر اطلاعات باز و رشد سوادرسانه ای مردم،حق انتخاب وگزینش ایجاد شده در جامعه باعث رشد تفکرو خرد پویا وجمعی عمومی می شود و این نیزبه نوبه خود فرد فردجامعه را در یک زندگی معقول وخردمندانه ومبتنی براحترام قرارمی دهد واین مهمترین رمز حیات بشری و هدف اصلی مکتب رواقی و متخصصان علوم ارتباطات است. رواقیون ومتخصصان ارتباطات هردو از یک دریچه به جهان می نگرند. باید گفت درحقیقت رویکرد ارتباطی شیوه ای نوین ازرواقی گری است.
۱۸۹.

تعیین نقش خوش بینی و باورهای امید در پیش بینی سرزندگی تحصیلی دانشجویان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره ۱۶ آذر و دی ۱۴۰۲ شماره ۵ (پیاپی ۸۱) ۵۱۸-۵۱۱

کلیدواژه‌ها: خوش بینی امید سرزندگی تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۱۱۸
مقدمه: خوش بینی و امید یک دسته از توانایی ها و مهارت های غیر شناختی است که توانایی موفقیت فرد را در مقابله با فشارهای تحصیلی افزایش می دهد. لذا هدف از پژوهش حاضر، تعیین نقش خوش بینی و باورهای امید در پیش بینی سرزندگی تحصیلی دانشجویان دانشگاه پیام نور زاهدان بوده است. روش کار: جهت انجام این پژوهش از یک طرح پژوهشی همبستگی استفاده شد. جامعه پژوهش دانشجویان روانشناسی دانشگاه پیام نور واحد زاهدان در سال تحصیلی 98- 97 بودند که از میان آنها 80 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. داده ها با کمک پرسشنامه های جهت گیری زندگی شی یر و کارور (1994)، امید به زندگی اشنایدر (2008) و سرزندگی تحصیلی حسین چاری و دهقانی زاده (1391) جمع آوری و سپس توسط نرم افزار SPSS- نسخه 23و با استفاده از روش ضریب همبستگی پیرسون و مدل رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که رابطه مثبت و معناداری بین سر زندگی تحصیلی با امید (46/0 r=) در سطح 99 درصد اطمینان وجود دارد اما رابطه معناداری بین سر زندگی تحصیلی با خوش بینی وجود ندارد (05/0 ≤ p ). همچنین سنجش تفکر راهبردی توانسته 48/0 تغییرات سرزندگی تحصیلی دانشجویان را تبیین کند. نتیجه گیری: نتایج حاکی از اهمیت متغیر باور امید در پیش بینی سرزندگی تحصیلی دانشجویان روانشناسی می باشد. بنابراین برای بهبود سرزندگی تحصیلی می توان باورهای امید دانشجویان را افزایش داد.
۱۹۰.

مقایسه ی اثربخشی آموزش تاب آوری خانواده، با آموزش امید به شیوه ی شناختی-معنوی، بر تاب آوری خانواده در مراقبین بیماران کلیوی تحت همودیالیز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده درمانی کاربردی دوره ۴ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۵ (پیاپی ۱۹) 465 - 477

کلیدواژه‌ها: تاب آوری خانواده امید شناختی-معنوی مراقبین بیمار بیماران همودیالیز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴ تعداد دانلود : ۸۳
هدف: هدف از این پژوهش مقایسه ی اثربخشی آموزش تاب آوری خانواده، با آموزش امید به شیوه ی شناختی-معنوی، بر تاب آوری خانواده در مراقبین بیماران کلیوی تحت همودیالیز بود. روش پژوهش: روش پژوهش از نوع آزمایشی با دو گروه آزمایش و گواه با طرح پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری ۴۵ روزه بود، جامعه ی  آماری، کلیه مراقبین بیماران کلیوی تحت همودیالیز شهر اصفهان در سال 1399- 1400 بود که در این پژوهش 60 نفر از مراقبین به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و به صورت تصادفی به سه گروه آموزش تاب آوری خانواده (20 نفر)، آموزش امید به شیوه ی شناختی – معنوی (اسدی و همکاران، 2022)(20 نفر) و گروه کنترل(20 نفر) تقسیم شدند،افراد شرکت کننده در پژوهش در سه مرحله به پرسشنامه ی تاب آوری خانواده سیکسیبی (2005) پاسخ دادند. یافته ها: داده های گردآوری شده در دوسطح آمار توصیفی (میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی واریانس با اندازه گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرنی) تحلیل شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss ورژن 24 استفاده شد. تحلیل داده ها نشان داد که در مرحله پیگیری آموزش امید به شیوه ی  شناختی-معنوی  و آموزش تاب آوری خانواده بر تاب آوری خانواده (04/23= Fو 001/0=P)و ابعاد حل مسئله (11/21= Fو 001/0=P)، معنویت، (38/4= F و 003/0=P)و پذیرش (85/10= Fو 001/0=P) تاثیر معناداری داشته است.  نتایج آزمون تعقیبی نشان داد آموزش تاب آوری خانواده بر تاب آوری خانواده و ابعاد آن اثر معنادارتری داشته اند (01/0>p). نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش حاضر می توان از آموزش امید به شیوه شناختی-معنوی و آموزش تاب آوری خانواده برای افزایش میزان تاب آوری خانواده در بیماران کلیوی تحت همودیالیز استفاده کرد.
۱۹۱.

معناشناسی امید در قرآن با تکیه بر روابط همنشینی

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تأویلات قرآنی دوره ۳ بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶ 110-135

کلیدواژه‌ها: قرآن امید معناشناسی روابط همنشینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴ تعداد دانلود : ۶۰
دانش معناشناسی در قرآن کریم کاربردهای ویژه ای دارد که می توان با استناد به آن، به بررسی مفردات قرآن کریم و نشان دادن اعجاز این کتاب آسمانی پرداخت. از جمله مفاهیم پرکاربرد در قرآن کریم، مفهوم امید است که در قرآن با واژگانی نظیر أمل، لعلّ، عسی، رجا و... بیان گردیده است. پرسش اصلی پژوهش این است که مفهوم امید در قرآن کریم در کنار چه وازگانی، معنایی کامل تر یافته است؟ این پژوهش در صدد است با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به معناشناسی واژه امید در قرآن با تکیه بر روابط همنشینی بپردازد که با توجه به تنوع مفهومی امید در قرآن، شناخت همنشین های این واژه ضروری در حوزه مطالعات قرآنی محسوب می شود. بررسی ها نشان می دهد همنشینی های فعلی امید در قرآن عبارت اند از یهدین، أقیموا، آتوا؛ همنشین های اسمی نیز برای مفهوم امید در قرآن کریم بیان شده است که این همنشین ها در بردارنده بار مفهومی تأکید کننده امید است. اسامی نظیر رحمه که بیان کننده لطف الهی و امیدوار بودن انسان است؛ خیر که در بردارنده بار مثبت درباره امیدواری است؛ لقاء الله که این مفهوم را می رساند که دیدار خداوند، مطلوب امیدواران باید باشد؛ اسوه که الگوهای امیدواری را بیان می نماید و توبه که انسان به واسطه آن، امیدوار رحمت بی کران الهی است، مفاهیم اسمی همنشین امید در قرآن هستند. محسِن، قانت و صالح، از همنشین های صفتی امید در قرآن محسوب می شوند.
۱۹۲.

رابطه حمایت اجتماعی ادراک شده و امید با سازگاری پس از طلاق در بین زنان مطلقه؛ مورد مطالعه: زنان مطلقه تحت پوشش کمیته امداد شهرستان ماسال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی بهار ۱۴۰۲ شماره ۳۵ 79 - 110

کلیدواژه‌ها: حمایت اجتماعی ادراک شده امید سازگاری پس از طلاق زنان مطلقه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴ تعداد دانلود : ۶۱
مقاله با هدف بررسی رابطه حمایت اجتماعی ادراک شده و امید با سازگاری پس از طلاق در بین زنان مطلقه انجام یافته. جامعه آماری شامل 192 زنان مطلقه تحت پوشش کمیته امداد که از بین آن ها 150 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. روش تحقیق توصیفی و همبستگی بود. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران (1988)، پرسشنامه امید اشنایدر و همکاران (1991) و مقیاس سازگاری طلاق توسط فیشر (1976) استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزارSPSS و با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندمتغیره انجام یافت. یافته ها نشان داد: بین حمایت اجتماعی ادراک شده و امید با سازگاری پس از طلاق در بین زنان مطلقه رابطه مثبت و معناداری01/0P< وجود دارد و این دو متغیر توانستند که 53 درصد از تغییرات سازگاری پس از طلاق را تبیین نمایند. نتیجه: زنان مطلقه ای که از منابع حمایتی لازم برخوردارند و امیدوار هستند بهتر می توانند به سازگاری پس از طلاق دست یابند.
۱۹۳.

مقایسه امیدواری و رضایت از زندگی در دو گروه از مادران دارای فرزند عادی و فرزند با ناتوانی جسمی

نویسنده:
منبع: انگاره های نو در تحقیقات آموزشی سال ۳ بهار ۱۴۰۳ شماره ۱ 18 - 34

کلیدواژه‌ها: امید رضایت زندگی مادر کودک با ناتوانی جسمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰ تعداد دانلود : ۳۴
مقدمه و هدف: کودکان با ناتوانی جسمانی می تواند بر سلامت روانشناختی والدین تأثیرگذار باشد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه امیدواری و رضایت از زندگی در دو گروه از مادران دارای فرزند عادی و فرزند با ناتوانی جسمی انجام شد.روش شناسی پژوهش: پژوهش توصیفی-مقطعی و از نوع پس رویدادی بود. جامعه آماری شامل تمامی مادران دارای فرزند عادی و فرزند با ناتوانی جسمی تحت پوشش سازمان بهزیستی شهر مشهد در سال 1401 بود که با روش نمونه گیری در دسترس تعداد 100 نفر (50 مادر دارای فرزند با ناتوانی جسمی و 50 مادر دارای فرزند سالم) انتخاب شد. گردآوری داده ها با چک لیست اطلاعات جمعیت شناختی، پرسشنامه امیدواری اشنایدر (2000) و رضایت از زندگی دینر (1985) انجام شد. داده ها با تحلیل واریانس و نرم افزار SPSS نسخه 26 انجام شد.یافته ها: نتایج نشان داد بین میانگین نمره مادران دو گروه با و بدون فرزند ناتوان جسمی از نظر امیدواری، تفکر عامل و مسیرها از نظر آماری تفاوت معناداری وجود دارد، بدین معنی که مادران دارای فرزند معلول جسمی میزان امیدواری پایین تری را نسبت به مادران دارای فرزند عادی گزارش کرده اند. همچنین، در مادران دارای فرزند معلول جسمی میزان رضایت از زندگی نسبت به مادران دارای فرزند عادی پایین تر بود و بین دو گروه تفاوت معناداری مشاهده شد.نتیجه گیری: با توجه به نتایج می توان بیان نمود که مادران دارای فرزند با ناتوانی جسمی در معرض از دست دادن سلامت روان شناختی قرار دارند و لازم است برنامه ریزان حوزه سلامت توجه ویژه ایی به ارتقاء رضایت از زندگی و سطح سلامت روان شناختی این قشر از جامعه داشته باشند.
۱۹۴.

رابطه ابعاد دینداری و تاب آوری با میانجی گری امید و سبک های مقابله ای(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روان شناسی اسلامی سال ۹ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۸ 99 - 117

کلیدواژه‌ها: تاب آوری ابعاد دینداری امید سبک های مقابله ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵ تعداد دانلود : ۲۳
پژوهش حاضر در صدد بررسی رابطه ابعاد دینداری و تاب آوری با میانجی گری امید و سبک های مقابله ای است. بدین منظور برای تعدادی از کاربران فارسی زبان شبکه های اجتماعی (روبیکا، سروش، ایتا، واتساپ و تلگرام) پرسش نامه هایی ارسال شد. 202 نفر به اختیار پرسش نامه را پُر کردند. پرسش نامه های پژوهش شامل پرسش نامه سنجش دینداری گلاک و استارک، پرسش نامه تاب آوری کانر و دیویدسون، پرسش نامه امید اسنایدر و پرسش نامه سبک های مقابله ای بلینگز و موس بود. یافته ها نشان داد در همبستگی دو به دو بین دینداری و تاب آوری، تاب آوری و امید، و تاب آوری و سبک های مقابله ای رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد. همچنین در رابطه با مسیرها در مدل پیشنهادی، مسیر بین دینداری و امید، و مسیر امید و تاب آوری (مسیر بین دینداری و تاب آوری از طریق میانجی امید) تأیید شد. اما مسیرهای دیگر یعنی بین تاب آوری و دینداری، یعنی از طریق میانجی سبک مقابله و مسیر مستقیم تأیید نشد. این یعنی دینداری ای که از آن امید حاصل شود یا در آن امید وجود داشته باشد موجب تاب آوری می شود.
۱۹۵.

تبیین نظام روی آوری و بازداری رفتاری بر اساس تعامل ترس و امید در منابع اسلامی

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال اول زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱ 136 - 159

کلیدواژه‌ها: امید ترس روی آوری رفتاری بازداری رفتاری انگیزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱ تعداد دانلود : ۱۲
هدف پژوهش پیشِ رو، استخراج و عرضه مدلی مفهومی بر اساس منابع اسلامی است که نظام تعاملی روی آوری و بازداری رفتاری را بر اساس چگونگی ارتباط دو حالت ترس و امید تبیین می کند. برای این هدف، با توصیف و تحلیل گزاره های دینی در منابع اسلامی به عنوان روشی کیفی، به مفهوم شناسی، شناسایی کارکردها، چگونگی ارتباط و تعامل دو حالت امید و ترس پرداخته ایم. یافته های این پژوهش نشان می دهد بر اساس آموزه های اسلامی، «امید» و «ترس» دو انگیزه درونی هستند که در نظام ایمان، جهت و شدت یکدیگر را تنظیم می کنند. بنابراین، این گروه از آموزه های اسلامی که به آنها استناد شده برای ترسیم مدلی مفهومی در تبیین نظام تعادل ترس و امید کفایت می کند. بر اساس این مدل، ترس می تواند بسان ترموستات، امید کاذب و سازوکارهای خودفریبی مرتبط با آن را مهار کند و امیدواری نیز ترس مفرط و مرضی را کاهش می دهد و آن را به سطح کارآمد و سالم می رساند.
۱۹۶.

تدوین مدل علّی بهزیستی ذهنی بر پایه جهت گیری دینی با واسطه گری امیدواری، اضطراب مرگ و معنای زندگی

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال دوم بهار ۱۳۹۵ شماره ۲ 32 - 60

کلیدواژه‌ها: دین بهزیستی ‏ذهنی هدف در زندگی امید اضطراب مرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰ تعداد دانلود : ۲۰
پژوهش های پیشین گویای رابطه مثبت دین، معنویت، و دینداری با بهزیستی و سلامت روانی است. پژوهش حاضر به بررسی چگونگی رابطه دین با بهزیستی ذهنی می پردازد. این پژوهش به برازش یک مدل علّی بهزیستی ذهنی بر اساس دین می پردازد که در آن، دین از طریق امید، هدف در زندگی، و اضطراب مرگ بر شاخص های بهزیستی ذهنی اثر غیرمستقیم دارد. ۴۷۲ دانشجو به این پرسشنامه ها پاسخ دادند: «مقیاس شادی فاعلی»، «مقیاس رضایت از زندگی»، «مقیاس حرمت خود روزنبرگ»، «مقیاس تجدید نظر شده جهت گیری دینی»، «آزمون هدف در زندگی»،« مقیاس امیدواری»، و «مقیاس اضطراب مرگ تمپلر». یافته ها نشان داد شاخص های دینداری با شادی، رضایت از زندگی، حرمت خود، امیدواری، و هدف در زندگی رابطه مثبت دارند. رابطه دینداری برونی فردی با اضطراب مرگ مثبت بود. نتایج تحلیل مسیر، برازش مدل پیشنهادی را تائید کرد. به طور خاص، نقش های واسطه ای دو متغیر امید، و هدف در زندگی در رابطه دین با بهزیستی ذهنی تائید شدند. تلویحات نظری یافته های پژوهش به بحث گذاشته شد.
۱۹۷.

بررسی اثر دینداری، صبر و امید بر بهزیستی فضیلت گرا

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال دوم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۵ 34 - 66

کلیدواژه‌ها: دینداری صبر امید بهزیستی فضیلت گرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸ تعداد دانلود : ۱۹
هدف پژوهش حاضر، تدوین مدلی ساختاری به منظور تبیین بهزیستی فضیلت گرا بر اساس مؤلفه های دینداری و نقش واسطه ای صبر و امید است. روش پژوهش همبستگی است و مشارکت کنندگان شامل ۵۲۷ دانشجوی دانشگاه شیراز بودند که برای انتخاب آنها از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای استفاده شد و پرسش نامه های دینداری (گلاک و استارک، ۱۹۶۵)، مقیاس صبر (خرمایی و همکاران، ۱۳۹۳ ب)، پرسش نامه امید (اشنایدر، ۱۹۹۶) و پرسش نامه بهزیستی فضیلت گرا (واترمن و همکاران، ۲۰۱۰) را تکمیل کردند. روایی و پایایی ابزارهای استفاده شده، برای استفاده در فرهنگ ایرانی در سطح رضایت بخش بود. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS21 برای آمار توصیفی، و از AMOS21 برای تحلیل مسیر در مدل معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج تحلیل مسیر از نوع مدل یابی معادلات ساختاری نشان داد مدل پیشنهادی با داده های این پژوهش برازش مناسبی دارد و اثر مستقیم دینداری بر بهزیستی فضیلت گرا، دینداری بر امید و صبر، و امید و صبر، بر بهزیستی فضیلت گرا تأیید شد. همچنین، مدل نشان داد اثر غیرمستقیم دینداری با واسطه امید و صبر، بیشتر از اثر مستقیم آن، باعث ارتقای سطح بهزیستی فضیلت گرا می شود. به این معنا که اگر اعتقادات و مناسک دین با امید و صبر همراه شود، سبب ایجاد زندگی بهتر جوانان می شود. از یافته های دیگر پژوهش آن بود که ضرایب بعد اعتقادی (۸۶/۰=β) و عاطفی (۸۰/۰=β) دینداری، بیشتر از ابعاد پیامدی (۵۰/۰=β) و مناسکی (۲۸/۰=β) بود. بنابراین، پیشنهاد می شود تأکید بیشتری بر درونی و نهادینه کردن باورها (مانند: معرفت نفس و خدا) و احساسات دینی (مانند دلبستگی به خدا) نسبت به سایر ابعاد دینداری صورت پذیرد.
۱۹۸.

تدوین مدل ساختاری مؤلفه های صبر و امید در دانشجویان دانشگاه شیراز

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۷ 83 - 98

کلیدواژه‌ها: صبر امید دانشجویان مدل ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹ تعداد دانلود : ۱۴
هدف این پژوهش، تدوین مدل ساختاری مؤلفه های صبر و امید در دانشجویان دانشگاه شیراز است. روش پژوهش همبستگی است و مشارکت کنندگان شامل 527 دانشجوی دانشگاه شیراز بودند که برای انتخاب آنها از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای استفاده شد و پرسش نامه های مقیاس صبر خرمایی و همکاران و پرسش نامه امید اشنایدر را تکمیل کردند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که مدل پیشنهادی با داده های این پژوهش برازش مناسبی دارد و رابطه مستقیم صبر با امید تأیید شد. یافته های این تحقیق نشان داد که صبوریِ افراد سبب افزایش توان تعیین هدف در زندگی (مؤلفه عاملی امید) و توان برنامه ریزی برای دست یابی به اهداف (مؤلفه مسیر امید) می شود. نتایج این پژوهش نشان می دهد با آموزش صبر از طریق مؤلفه های آن (متعالی شدن، شکیبایی، پذیرش، استقامت و درنگ)، می توان امید را در دانشجویان افزایش داد.
۱۹۹.

اثربخشی درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد با رویکرد اسلامی بر امید سالمندان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۰ 64 - 79

کلیدواژه‌ها: گروه درمانی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد رویکرد اسلامی امید سالمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱ تعداد دانلود : ۱۷
سالمندی یکی از مراحل پرمخاطره زندگی از نظر فشارهای روانی است. در منابع اسلامی به جایگاه سالمند و اهمیت سالمندی توجه ویژه ش ده به گونه ای ک ه از پیری به مثابه نور خداوند و برکت خانواده یاد شده است. این پژوهش به بررسی اثربخشی درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد با رویکرد اسلامی بر امید سالمندان پرداخته است. روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون در دو گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری، سالمندان استان یزد در سال 1398 بود. نمونه پژوهش شامل 15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. جلسه های درمان گروهی پذیرش و تعهد مبتنی بر الگوی باند و هیز  با رویکرد اسلامی تطبیق داده شد و به تأیید 5 نفر از متخصصین حوزه های علوم قرآنی، علوم حدیث و روانشناسی رسید و برنامه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد با رویکرد اسلامی تدوین شد. گروه آزمایش، درمان را در 8 جلسه 90 دقیقه ای، هر هفته یک بار دریافت کردند. ابزار پژوهش پرسشنامه امید اسنایدر  بود. طبق یافته های این مطالعه، درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد با رویکرد اسلامی موجب افزایش امید و ابعاد آن در سالمندان شده است.
۲۰۰.

بررسی آزمایشی اثر نیایش بر نشاط و امید(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی اسلامی سال هشتم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۶ 87 - 109

کلیدواژه‌ها: نیایش دعا امید نشاط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲ تعداد دانلود : ۱۵
هدف پژوهش حاضر بررسی اثر نیایش بر نشاط و امید بوده است. به منظور اجرای این پژوهش، از طرح آزمایشی استفاده شد. 106 شرکت کننده به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. با استفاده از داستان در هر دو گروه موقعیتی ایجاد شد که در آن سنجش امید و نشاط موضوعیت پیدا کرد. داستان با استفاده از پرسش نامه باز - پاسخ انتخاب شد. گروه آزمایش افزون بر داستان، متنی نیایشی را خواندند که برگرفته از نیایش امام سجاد علیه السلام و به زبانی روان و امروزی بود. سپس با سنجش امید و نشاط از طریق صوت افراد، اثر نیایش بررسی شد. نتایج، فرضیه اثرگذاری نیایش بر نشاط و امید را تأیید نکرد. در تفسیر این یافته می توان گفت نیایشِ لحظ ه ای برای ایجاد حالت نشاط و امید کافی نیست و برای تأثیر بیشتر لازم است نیایش استمرار داشته باشد تا شخصیت خدابین فرد شکل گیرد و نیایش عمدتاً فرآیند یکپارچه کردن شخصیت خدابین است. ممکن است تأثیر نیایش بر هیجان های مثبت، در چارچوب تأثیر کلان و نه خُرد نیایش مطرح باشد.