سید عبدالوهاب سماوی

هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی حمایت حرفه ای از نومعلمان در بدو خدمت می باشد. این پژوهش کیفی با استفاده ازنظریه داده بنیاد(رهیافت نظام مند)، به شناسایی الگوی مفهومی حاصل از تحلیل مصاحبه های نیمه ساختار یافته پرداخته است. با استفاده از نمونه گیری هدفمند ، 22 نفر از متخصصین تعلیم و تربیت و معلمین باتجربه ، انتخاب و مصاحبه ها با نرم افزار MAXQDA در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. برای بررسی اعتبار یافته های پژوهش از تکنیک کنترل های اعضاء و توصیف غنی داده ها استفاده شد. نتایج تحلیل داده های کیفی شامل 375 عبارت مفهومی، 71 مقوله فرعی و 21 مقوله اصلی بود که در قالب ابعاد شش گانه مدل پارادایمی شامل شرایط علی، زمینه ای و مداخله گر، پدیده ی اصلی، راهبردها و پیامدها شناسایی شدند. نتایج بر شناسایی دوره بدو خدمت به عنوان یک دوره ی مهم در توسعه حرفه ای معلمان و پشتیبانی همه جانبه از نومعلمان طبق الگوی موردنظرتاکید دارد. بنابراین به آموزش و پرورش پیشنهاد می گردد از ظرفیت حامیان رسمی و غیر رسمی نومعلمان استفاده نماید

بهزیستی اجتماعی به عملکرد فرد در جامعه و کیفیت روابط با دیگران می پردازد و توجه برنامه درسی مدارس به آن حائز اهمیت است. از این رو هدف پژوهش پیش رو تحلیل کتابهای مطالعات اجتماعی دوره اول متوسطه برمبنای نظریه بهزیستی اجتماعی است. روش پژوهش، تحلیل محتوا، دامنه پژوهش سه جلد کتاب درسی دوره اول متوسطه در سال تحصیلی 1400-1399 و ابزار پژوهش فرم تحلیل محتوا باتوجه به مؤلفه های بهزیستی اجتماعی کیز بود. براساس نظریه کیز، بهزیستی اجتماعی شامل پنج مؤلفه انسجام، همبستگی، پذیرش، مشارکت و شکوفایی است که پس از مشخص کردن واحد تحلیل، فراوانی هر مؤلفه در کتابهای مورد نظر محاسبه و با روش آنتروپی شانون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. به صورتی که پس از بهنجار کردن فراوانی مؤلفه ها، مقدار بار اطلاعاتی را محاسبه کرده و درنهایت ضریب اهمیت به دست آمده است. یافته های پژوهش حاکی از این بود که در کتابهای مطالعات اجتماعی دوره اول متوسطه بیشترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه انسجام، پذیرش و مشارکت و کمترین ضریب اهمیت مربوط به مؤلفه همبستگی و شکوفایی است. با وجود این می توان گفت توزیع مؤلفه های بهزیستی اجتماعی در کتابهای یادشده تاحدودی متعادل و متوازن است اما باتوجه به نقش اساسی آموزش و پرورش در پیشرفت جامعه و توسعه بهزیستی اجتماعی پیشنهاد می شود که ضمن بازنگری برنامه درسی مطالعات اجتماعی دوره اول متوسطه به مؤلفه هایی که کمتر پرداخته شده است توجه بیشتری شود.

یادگیری به کمک همتایان یکی از شیوه های بهبود مشارکت شاگردان در فرآیند تدریس و ارتقا کیفیت تدریس و یادگیری است. هدف ما بررسی حیطه های موردعلاقه محققان این حوزه و شناسایی روندهای حاکم در زمینه ی آموزش همتاست. بدین منظور در این پژوهش به تحلیل کتاب شناختی نوشته های منتشرشده در بازه زمانی 1971-2022 م در پایگاه علم پرداخته ایم. با جستجوی واژگان کلیدی در پایگاه علم، 1151 نوشته که در عنوان آنها به آموزش همتا اشاره شده بود شناسایی شد. پس ازآن ما به معرفی کشورها، اشخاص و مجلاتی پرداختیم که بیشترین تولیدات علمی را در این حوزه دارند. از مجموع این مقالات کشور ایالات متحده آمریکا با 9/44 درصد و مجله Medical teacher بیشترین تعداد مقالات را چاپ کرده است. در گام بعدی به کمک نرم افزار VOSviewer به دیداری سازی شبکه های هم تألیفی، هم رویدادی کلمات کلیدی و هم استنادی اقدام شد. کلمات کلیدی به کاررفته را می توان در پنج خوشه «آموزش پزشکی»، «پژوهش های مدرسه ای»، «مقاطع تحصیلی»، «همتا یادگیری و اجتماع» و «سنجش همتا و بازخورد» دسته بندی کرد.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش عزت نفس و سبک های دلبستگی در انتخاب همسر در زوجین تازه ازدواج کرده یا درشرف ازدواج ایرانی بود. این پژوهش از نوع کاربردی و از نظر روش جمع آوری داده ها، توصیفی، همبستگی از نوع رگرسیون لجستیک اسمی چندوجهی به روش همزمان بود. جامعه آماری تحقیق شامل زوجین تازه ازدواج کرده یادرشرف ازدواج در سال 1400 بودند که از بین آنها تعداد 227 زوج به شیوه نمونه-گیری غیرتصادفی داوطلبانه انتخاب شده و به ابزار پژوهش شامل سبک های همسرگزینی (1388)، پرسشنامه سه بعدی عزت نفس (2014) و پرسش نامه تجدیدنظرشده تجارب در روابط نزدیک (1998) پاسخ دادند. داده ها از طریق آمار توصیفی و استنباطی با نرم افزار آماری SPSS نسخه 23 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد که بین شیوه انتخاب همسر با عزت نفس و سبک های دلبستگی رابطه معناداری وجود دارد (05/0P)؛ به این معنا که عزت نفس و سبک های دلبستگی (ایمن، ناایمن هراسان و ناایمن انکارکننده) پیش بینی کننده شیوه انتخاب همسر می باشند، براساس این نتایج می توان گفت که عزت نفس وسبک های دلبستگی به عنوان یک آیتم مهم درمشاوره های پیش ازازدواج موردتوجه قرارگیرد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی آزمون مدل شادکامی بر اساس هوش معنوی و کیفیت روابط بین فردی با میانجی گری ذهن آگاهی و خود شفقت ورزی دانشجویان انجام شد. روش پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این مطالعه ش امل تمامی دانشجویان مجرد (١٨-30 سال) دانشگاه آزاد اسلامی واحد جیرفت در نیمسال دوم سال تحصیلی 1403-1402 بود. در این پژوهش 290 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه شادکامی آکسفورد (OHI؛ آرگایل، 2002)، پرسشنامه هوش معنوی کینگ (SISRI؛ کینگ، 2009)، پرسشنامه کیفیت روابط (QRI، پیرس و همکاران، 1991)، پرسشنامه 5 عاملی ذهن آگاهی )FFMQ، بائر و همکاران، 2006)، پرسشنامه استاندارد شفقت ورزی به خود (SCS، نف، 2003) استفاده شد. یافته ها نشان داد مدل پیشنهادی از برازش مطلوب برخوردار است و هوش معنوی، کیفیت روابط بین فردی، ذهن آگاهی و خود شفقت ورزی با شادکامی رابطه مثبت و مستقیم دارند. نتایج آزمون بوت استرپ نشان داد که ذهن آگاهی و خود شفقت ورزی نقش میانجی بین رابطه هوش معنوی و کیفیت روابط بین فردی با شادکامی را داشتند. نتایج این مطالعه دلالت بر این دارد که شادکامی دانشجویان نه تنها به عوامل بیرونی مانند موفقیت تحصیلی یا شرایط زندگی بستگی ندارد، بلکه به طور عمیقی با ویژگی های درونی مانند هوش معنوی، کیفیت روابط، ذهن آگاهی و خود شفقت ورزی مرتبط است.

هدف اصلی این پژوهش، شناسایی معانی آشکار و ناشناخته مهارت های معلمی بود. پژوهش در سال 1399 با روش پدیدارشناسی انجام شد. استادان دانشگاه فرهنگیان، معلمان خبره و دانشجومعلمان ترم آخر به عنوان مشارکت کنندگان بالقوه پژوهش بودند که استادان و معلمان با روش نمونه گیری هدفمند ترکیبی (نمونه مشهور_ گلوله برفی) و دانشجومعلمان ترم آخر بر اساس بالاترین معدل، با روش نمونه شدت انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته چندگانه استفاده شد. نمونه گیری با دانشجویان ترم آخر با 14 نفر، استادان دانشگاه فرهنگیان با 6 نفر و معلمان خبره با 10 نفر به تکرار اطلاعات و اشباع رسید. تجزیه و تحلیل داده های بخش کیفی با استفاده از نرم افزار maxqda نسخه 10، از کدگذاری نظری نظریه پردازی داده بنیاد استفاده شد. برای تعیین اعتبار داده های کیفی، از اعتباریابی مخاطب و سه سویه سازی استفاده شد. با توجه به مهارت های به دست آمده از پژوهش های پیشین، سؤالات نیمه ساختاریافته از مهارت ها مطرح و مصاحبه ها ضبط  شده و پس از پیاده سازی چندین بار خوانده شد. پس از تحلیل کلی مصاحبه ها، تعداد 1395 کد اولیه در نرم افزار maxqda شناسایی شد که پس از پالایش به 648 مؤلفه، 29 زیرمقوله و 9 مهارت تبدیل شدند. بیشترین تعداد مؤلفه ها به مهارت ارتباطی با 182 مؤلفه و کمترین تعداد مؤلفه مربوط به مهارت پژوهش با 30 مؤلفه بود. برای مهارت سازماندهی و مدیریت کلاس 93 مؤلفه، مهارت تدریس 89 مؤلفه، مهارت نظارت و ارزیابی 70 مؤلفه، مهارت استفاده از تکنولوژی و ابزار با 62 مؤلفه، مهارت های فردی معلم با 48 مؤلفه، مهارت برنامه-ریزی با 39 مؤلفه و مهارت خلاقیت، 30 مؤلفه شناسایی شد. 

الغرض من هذه الورقه هو تحدید طرق الدعم المهنی غیر الرسمیه للمعلمین الجدد فی جمیع أنحاء العالم. فی هذا البحث النوعی ذی التصمیم العام، تم استخدام طریقه تحلیل الموضوع، بأسلوب أتراید-إسترلینک، من أجل تحلیل الموضوعات المشتقه من المقالات الإنجلیزیه المتعلقه ب «الدعم المهنی» للمعلمین الجدد. فقمنا باستخدام نموذج مراجعه نصی منهجی أولاً، وتم اختیار المقالات لعام 2010-2020 من ثلاث قواعد بیانات، وتم اختیارها ثم تحلیلها باستخدام برنامج MAXQDA فی شکل موضوعین شاملین و6 موضوعات تنظیمیه و29 موضوعًا أساسیًا. تظهر النتائج أن الدعم المهنی غیر الرسمی للمعلمین الجدد یتضمن عنصرین؛ «الدعم خارج المدرسه» و«الدعم داخل المدرسه» وهما مکملان. وجعلت برامج العنصر الأول غیر الرسمیه للمعلمین الجدد أکثر مرونه وکفاءه. وفقًا لذلک، یُقترح أن یستخدم مدرسونا الجدد ونظامنا التعلیمی هذه التجربه العالمیه ولزیاده کفاءه واستدامه المعلمین الجدد، واستخدام القدرات الموجوده فی شبکات الاتصال فی بیئه معیشتهم وعملهم.

پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل علی سرزندگی تحصیلی بر اساس نگرش تحصیلی، خودتنظیمی عاطفی و تحول مثبت جوانی انجام شد. روش این پژوهش، توصیفی-همبستگی و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بوده است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه شهرستان بندرلنگه در سال تحصیلی        1401-1400 در نظر گرفته شد. روش نمونه گیری در این پژوهش به صورت تصادفی خوشه ای بود و حجم نمونه با استفاده از مدل پیشنهادی کلاین(2004) به تعداد 264 نفر برآورد گردید. در این پژوهش برای سنجش متغیرهای موجود از مقیاس های سرزندگی تحصیلی مارتین و مارش (۲۰۰۶)،  نگرش سنج تحصیلی اکبری(1383)، خودتنظیمی عاطفی لارسن و پریز مایک(2000) و تحول مثبت جوانی گلدوف و همکاران(2014) استفاده گردید. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای نگرش تحصیلی( p<0.03, ß=0.19 )، خودتنظیمی عاطفی( p<0.001, ß=0.31 ) و تحول مثبت جوانی (p<0.0001, ß=0.47) به صورت مثبت و معنادار سرزندگی تحصیلی را پیش بینی کرده اند. همچنین فرایند مدل یابی معادلات ساختاری و شاخص های برازش مدل نشان دادند که مدل کلی پژوهش در جامعه دانش آموزان دبیرستانی شهرستان بندرلنگه از برازش مطلوبی برخوردار است( p<0.05). از این یافته ها نتیجه گرفته می شود که اگر دانش آموزان نوجوان بتوانند نگرش تحصیلی بالا و خودتنظیمی عاطفی مطلوبی را کسب نمایند و در عین حال بر جنبه های مثبت تحول(رشد) خویش متمرکز شوند، میتوانند سرزندگی و نشاط مطلوبی را در دوران تحصیل خود داشته باشند.  

هدف این مقاله معرفی انواع شایستگی ها لازم برای تحقق تربیت اجتماعی دموکراتیک در نظام آموزشی ایران است. بدین منظور از روش سنتزپژوهی استفاده شد. اطلاعات از مقالات و پایان نامه های انگلیسی و فارسی مرتبط با شایستگی های تربیت اجتماعی دموکراتیک کسب و با بکارگیری روش تحلیل مضمون، سبک آتراید-استرلینگ (2001)، تحلیل شدند. با استفاده از یک الگوی مرور نظام دار متون، مقالات و پایان نامه های انگلیسی در سال های 2010 تا 2021 از شش پایگاه و مقالات و پایان نامه های فارسی از چهار پایگاه اطلاعاتی انتخاب، پالایش و سپس با استفاده از نرم افزار MAXQDA در قالب 7 مضمون فراگیر و 28 مضمون سازمان دهنده و 124 مضمون پایه، تحلیل شدند. نتایج نشان داد شایستگی ها برای تحقق تربیت اجتماعی دموکراتیک شامل هفت مؤلفه شایستگی «خرد عملی و کنش تاملی»، «شایستگی معنوی»، «شایستگی عدالت طلبی» (دارای بیشترین مضامین)، «شایستگی سیاسی»، «شایستگی فناورانه» (دارای کمترین مضامین)، «شایستگی فرهنگی» و «شایستگی جهانی اندیشیدن» می باشد؛ که مکمل یکدیگر هستند. 

هدف این مقاله تدوین بسته آموزشی استیم محور و بررسی تأثیر آن بر نگرش، توانایی حل مسئله و خلاقیت دانش آموزان پسر پایه ششم ابتدایی شهر بوشهر بود. جهت طراحی بسته آموزشی از مدل تفکر طراحی استفاده شد. طرح پژوهش شبه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه آزمایش و گروه گواه است. جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان پسر پایه ششم در سال تحصیلی 1401-1400 می باشد. نمونه مورد بررسی 44 نفر از دانش آموزان بود که با روش نمونه گیری در دسترس به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و گواه تقسیم شدند. گردآوری داده ها بر اساس سه پرسشنامه مهارت حل مسئله هپنر و کروسکوف، خلاقیت الی و شیفر و نگرش سنج علوم ایکن صورت گرفت که ضریب آلفای کرنباخ آنها به ترتیب90/.، 948/. و 97/. به دست آمد. طراحی بسته آموزشی بر اساس بررسی پیشنیه و تشکیل گروه کانونی انجام شد. روایی صوری بسته آموزشی با استفاده از نظر متخصصان تأیید شد. بر اساس یافته ها می توان نتیجه گیری کرد که بسته آموزشی استیم محور موجب افزایش توانایی حل مساله، خلاقیت و نگرش مثبت نسبت به درس علوم تجربی شد.   کلید واژه ها: استیم، علوم تجربی، حل مساله، خلاقیت، نگرش

هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی روایت درمانی راه حل محور بر دلزدگی، اشتیاق و امید زنان متقاضی طلاق انجام شد. روش پژوهش: این مطالعه با طرح نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه به همراه آزمون پیگیری در شهرستان شهرکرد انجام شد. جامعه این پژوهش شامل زنان متقاضی طلاق شهر شهرکرد بود. نمونه پژوهش شامل 24 نفر که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده بودند و به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی (12 نفر) و گواه (12 نفر) قرار گرفتند و به پرسشنامه دلزدگی زناشویی پاینز (1996)، اشتیاق زناشویی سینگر و لابانکو- میسر، بودلی (2015) و مقیاس امید اسنایدر، هاریس، اندرسون، هولران، ایرونیک و سیمون (1991)، در پیش آزمون، پس آزمون و آزمون پیگیری پاسخ دادند. شرکت کنندگان در آزمایش تحت هشت جلسه نود دقیقه ای روایت درمانی راه حل محور مطابق پروتکل درمانی لیندا مت کالف (2016)، قرار گرفتند و گروه گواه هیچ مداخله ای دریافت نکرد. یافته ها: نتایج نشان داد که روایت درمانی راه حل محور می تواند موجب کاهش دلزدگی (93/65=F، 001/0>P) و افزایش اشتیاق (41/22=F، 001/0>P) و امید (40/1540=F، 001/0>P) زنان متقاضی طلاق شود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که روایت درمانی راه حل محور می تواند به عنوان مداخله در جهت کاهش دلزدگی و افزایش اشتیاق و امید در زنان متقاضی طلاق مورد استفاده قرار گیرد.

هدف مقاله حاضر شناسایی روش های حمایت حرفه ای رسمی از نومعلمان در سطح جهانی می باشد. از روش تحلیل مضمون، سبک آتراید-استرلینگ، به منظور تحلیل مضامین برآمده از مقالات انگلیسی مرتبط با حمایت حرفه ای رسمی استفاده شده است. ابتدا با استفاده از الگوی مرور نظام دار متون، مقلات سال های 2010-2020 از سه پایگاه اطلاعاتی انتخاب، پالایش و سپس با استفاده از نرم افزار MAXQDA در قالب3مضمون فراگیر،14مضمون سازماندهنده و 58مضمون پایه، تحلیل شدند.  نتایج نشان می دهد که حمایت حرفه ای رسمی، شامل سه مولفه «حمایت سازمانی(اداری)»، «مربیگری» و «حمایت مدرسه ای» می باشد که مکمل یکدیگر هستند.  برنامه های رسمی حمایت از دوره آغازین خدمت، سبب ماندگاری وکارآمدی بیشتر معلمان بوده است. بر این اساس، پیشنهاد می شود آموزش و پرورش ایران از این تجربه جهانی برای تدوین و اجرای یک «برنامه درسی بومی حمایت حرفه ای از دوره آغازین خدمت معلمی» استفاده و به اجرای آن اقدام کند.

هوش اخلاقی به مثابه نوعی جهت یاب برای اقدام به عمل درست و توانایی کاربرد اصول اخلاقی در تعامل با دیگران است. این اصول حاصل وراثت نمی باشند بلکه افراد یاد می گیرند که چگونه خوب باشند. باتوجه به اینکه هوش اخلاقی یکی از مؤلفه های مهم تربیت کودکان به شمار می آید و می تواند به رشد فردی و اجتماعی کودکان کمک کند، هدف پژوهش حاضر بررسی مؤلفه های هوش اخلاقی بوربا در کتاب های خوانداری دوره ابتدایی است. این پژوهش توصیفی و از نوع تحلیل محتوا می باشد  و منابع مورد تحلیل این پژوهش پنج جلد کتاب خوانداری درسی دوره ابتدایی در سال تحصیلی 1400-1399 و ابزار پژوهش سیاهه تحلیل محتوا باتوجه به مؤلفه های هوش اخلاقی بود. به این صورت که پس از مشخص کردن مؤلفه های مورد نظر به عنوان ملاک های تحلیل و تعیین بند، پرسش و تصویر هر درس به عنوان واحد تحلیل، با استفاده از تکنیک ویلیام رومی محتوای کتاب های مذکور تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که میزان توجه محتوای کتب خوانداری دوره ابتدایی به مؤلفه های هوش اخلاقی بیشتر از 5/0 می باشد. در این میان کتاب خوانداری پایه دوم با ضریب درگیری 69/0 دارای کم ترین ضریب درگیری و کتاب خوانداری ششم با 93/0 دارای بیشترین ضریب درگیری هستند. علاوه بر  این میزان توجه کتاب ها به مؤلفه ها به صورت متوازن نمی باشد و در این میان مؤلفه ی احترام بیشترین فراوانی و مؤلفه ی وجدان کم ترین فراوانی را به خود اختصاص داده اند. بنابراین ضریب درگیری محتوای کتاب های یادشده از نظر پرداختن به مؤلفه های هوش اخلاقی بوربا به صورت نیمه فعال بوده و در سطح نسبتاً مطلوبی قرار دارند. لذا پیشنهاد می شود ضمن بازنگری و ویرایش محتوای این کتاب ها، به مؤلفه های هوش اخلاقی توجه بیشتری شود.

هدف پژوهش حاضر شناسایی روش های حمایت حرفه ای از نومعلمان در سطح جهانی بود. در این پژوهش، از روش تحلیل مضمون، سبک آتراید-استرلینگ، به منظور تحلیل مضامین برآمده از مقالات انگلیسی مرتبط با حمایت حرفه ای از «دوره آغازین خدمت» نومعلمان، استفاده شده است. ابتدا با استفاده از الگوی مرور نظام دار متون، پژوهش ها در بازه سال های 2010-2020 از سه پایگاه اطلاعاتی Springer، Taylor & Francis Groupو sciencedirect انتخاب، پالایش و سپس با استفاده از نرم افزار MAXQDA در قالب 3 مضمون فراگیر، 14مضمون سازماندهنده و 58 مضمون پایه، تحلیل شدند. نتایج نشان می دهد حمایت حرفه ای از نومعلمان طی «دوره آغازین خدمت» شامل سه مؤلفه «حمایت سازمانی (اداری)»، «منتورینگ» و «حمایت مدرسه ای» است که مکمل یکدیگر هستند. برنامه های حمایت از دوره آغازین خدمت، سبب ماندگاری و کارآمدی بیشتر نومعلمان بوده است. بر این اساس، پیشنهاد می شود آموزش و پرورش ایران از این تجربه جهانی برای تدوین و اجرای یک «برنامه درسی بومی حمایت حرفه ای از دوره آغازین خدمت معلمی» استفاده و اجرا کند.

هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی بهینه برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان مبتنی بر مهارت-های آموزشی معلمان بر اساس الگوی اکر برای دوره کارشناسی رشته علوم تربیتی بود. در این پژوهش روش تحلیل محتوای کیفی بود و نمونه هدفمند مورد نظر جهت گردآوری داده ها عبارت از 14 دانشجوی ترم اول، 14 دانشجوی ترم آخر دانشگاه فرهنگیان، 6 سرگروه آموزشی استان، 4 معلم نمونه استانی و 6 استاد دانشگاه فرهنگیان بود. داده های به دست آمده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته با روش کدگذاری قیاسی تجزیه و تحلیل شد. یافته-های پژوهش نشان داد ویژگی عنصر منطق(توجه به مهارت های حل مساله، مهارت های زندگی ، تعامل اثربخش با هم نوعان و مهارت های خاص معلمی)، ویژگی عنصر هدف (جامعیت، کاربردی بودن، عینیت داشتن و معلمی ایرانی اسلامی، پژوهشگر، مانوس با فناوری و صاحب دانش تخصصی)، ویژگی عنصر محتوا (به روز، جامع، تلفیقی بودن، سودمند، انعطاف پذیر و قابل انتقال بودن، تناسب با منطق و اهداف و توجه به فرهنگ و شرایط)، ویژگی عنصر فعالیت های یادگیری(فعال بودن دانشجو، انجام کارگروهی، انجام تکرار و تمرین و کار عملی، توجه به همه حواس دانش آموزان، تسهیل گری در پیوند نظر و عمل)، ویژگی-عنصر معلم(توجه به کاربرد زبان بدن، شناخت و بکاربردن روش های فعال تدریس، شناخت مخاطبین، کاربرد فناوری ها در تدریس، برنامه ریز، توانمند در مهارت های زندگی و برقراری ارتباط)، ویژگی عنصر منابع(دردسترس بودن منابع، قابلیت اجرا با ساده ترین منابع، هماهنگی با ساختار فیزیکی و تطابق با برنامه های درسی دیگر)، ویژگی عنصر گروه بندی(در نظر گرفتن فرصت کارگروهی، رعایت تفاوت فردی و فراهم کردن فرصت های تعاملی)، ویژگی عنصر مکان(انعطاف پذیری و منحصر نشدن به محیط خاص)، ویژگی عنصر زمان(استفاده از هر زمانی برای آموزش، توجه به مناسبات فرهنگی و نقسیم بندی مناسب زمان) و در خصوص عنصر ارزشیابی می توان به ویژگی های توجه به انواع ارزشیابی ها، در نظر گرفتن اهداف برنامه در ارزشیابی، ارزشیابی مشارکتی و ارائه بازخورد مناسب اشاره کرد.

امروزه یکی از محورهای مهم ارزیابی سلامتی جوامع که نقش مهمی در تضمین پویایی و کارآمدی جامعه ایفا می کند، به زیستی اجتماعی می باشد. از این رو هدف پژوهش حاضر، بررسی کتاب مدیریت خانواده و سبک زندگی دختران پایه دوازدهم دوره دوم متوسطه براساس مؤلفه های به زیستی اجتماعی از دیدگاه کیز است. روش این پژوهش توصیفی، تحلیل محتوا، جامعه اطلاع رسان شامل یک جلد کتاب درسی دوره دوم متوسطه در سال تحصیلی 1400-1399 و ابزار پژوهش فهرست وارسی با توجه به مؤلفه های به زیستی اجتماعی از دیدگاه کیز می باشد. به این صورت که پس از مشخص کردن واحد تحلیل و مؤلفه های مدّ نظر به عنوان ملاک های تحلیل، با استفاده از تکنیک ویلیام رومی به تحلیل کتاب مذکور اقدام شد. با توجه به ضریب درگیری (ISE=0/8) حاصل از محتوای کتاب مورد بررسی، می توان اظهار داشت که میزان توجه کتاب «مدیریت خانواده و سبک زندگی» دختران پایه دوازدهم دوره دوم متوسطه به مؤلفه های به زیستی اجتماعی، در حدّ پایین تر از متوسط (ضریب درگیری پایین تر از 1) و نیمه فعال بوده، به تجدید نظر و ویرایش اساسی نیاز دارند. علاوه بر این از آزمون خی دو جهت مشخص کردن نحوه توزیع مؤلفه ها در محتوای کتاب مذکور استفاده شد. نتیجه حاصل از آزمون خی دو (Sig: 0/147، Chi-Square: 6.790 a ) نشان داد که میزان توجه کتاب به مؤلفه های به زیستی اجتماعی به صورت معناداری متوازن است. همچنین در کتاب یادشده مؤلفه مشارکت با 3/11 درصد، بیشترین فراوانی و مؤلفه انسجام با 43/7 درصد، کم ترین فراوانی را در مؤلفه های به زیستی اجتماعی به خود اختصاص داده اند.