مطالب مرتبط با کلیدواژه
۲۱.
۲۲.
۲۳.
۲۴.
۲۵.
۲۶.
۲۷.
۲۸.
۲۹.
۳۰.
۳۱.
۳۲.
۳۳.
۳۴.
۳۵.
۳۶.
۳۷.
۳۸.
۳۹.
۴۰.
مردم نگاری
منبع:
تعلیم و تربیت دوره ۳۵ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱۳۷
73-92
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی و واکاوی فرهنگ معلمان ابتدایی استان لرستان انجام شده است. روش تحقیق مردم نگاری و از نوع توصیفی بوده است. جامعه پژوهش معلمان ابتدایی استان لرستان بودند که از میان آنها با روش نمونه گیری هدفمند و بر اساس قاعده اشباع نظری 18 معلم مورد مشاهده از نوع مشارکتی و مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته قرار گرفتند. این تحقیق به شناسایی و تبیین ویژگیها و شاخصه های فرهنگی و فرهنگ مشارکت و ارتباط معلمان منتج شد. یافته های تحقیق با توجه به مشاهدات و بیان اطلاع رسانها نشان داد که معلمان مورد بررسی دارای ویژگیها و شاخصه های فرهنگی و فرهنگ ارتباط مثبت و مورد انتقادند. از ویژگیهای فرهنگی مثبت می توان به سخت کوشی، حجب و حیا، حوصله و خوش اخلاقی و از ویژگیهای مورد انتقاد می توان به نداشتن حس همکاری در مباحث آموزشی، وجدان کاری کم و اعتیاد بعضی از معلمان اشاره کرد. از شاخصه های فرهنگی می توان به فرهنگ پوشش و فرهنگ انتخاب محل خدمت اشاره کرد که به تناسب مدارس و نوع دید معلمان با سابقه و کم سابقه متفاوت بود. فرهنگ ارتباط و مشارکت معلمان در رابطه با همکاران، والدین و دانش آموزان با توجه به شرایط محیط، سطح سواد و توقعات والدین و دانش آموزان و عوامل گوناگون حاکم بر مدرسه متفاوت بود. نتایج این مطالعه برای شناسایی تفاوتهای فرهنگی و اجتناب از برنامه ریزی کاملاً متمرکز نظام آموزشی به کار می آید.
زنان و فضای سوم؛ بازخوانی مفهوم حوزه عمومی در محدوده مرکزی شهر تهران(خیابان انقلاب)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
حوزه عمومی به عنوان یکی از مفاهیم طرح شده توسط فیلسوفانی چون هنا آرنت و یورگن هابرماس را می توان شبکه ای نامتمرکز و بی نام از ارتباطات درباره علایق مشترک دانست که رشته های گوناگون ارتباط را در هم می آمیزند. این حوزه و کارکرد آن در عرصه های گوناگون یکی از دغدغه های اندیشمندان معاصر است. ازسوی دیگر مفهوم بدیع تر فضای سوم، توسط اندیشمندان معاصر مانند ادوارد سوجا و هومی بابا طرح شده است. این پژوهش تلاش دارد به این سوال پاسخ دهد که به کمک مفهوم فضای سوم، چگونه می توان حوزه عمومی را برای گروه هدف زنان در نمونه مکانی مورد مطالعه احیا کرد؟ فضاهایی که مصادیق آن مانند کافه ها طبق مشاهدات این پژوهش توانسته اند زنان را به عنوان اصلی ترین مخاطبان خود جذب کنند. چرایی این امر و چگونگی کارکرد این فضاها، مورد توجه این پژوهش است. در این راستا رویکرد اتخاذ شده در این پژوهش، کیفی است و پارادایم مد نظر از حیث روش پژوهش، ذیل دسته بندی پارادایم تفسیری قرار دارد. همچنین در کاربست نتایج حاصل از مرور مبانی و مطالعات میدانی در محدوده مرکزی شهر تهران(بخشی از خیابان انقلاب) با توجه به در نظر داشتن گروه هدف زنان، از روش مردم نگاری بهره گرفته شده است. نتایج حاصل از این پژوهش، پیدایش خرده فرهنگی را در بین گروه هدف زنان نشان می دهد که از مهم ترین کاربران فضاهای سوم در محدوده مورد مطالعه هستند، فضاهایی که طبق نتایج این پژوهش توانسته اند در ارتقای حوزه عمومی برای مخاطبان خود نقش پر رنگی ایفا کنند.
تحلیلی بر روش شناسی مناسب برای تحقیق اجتماعی در سازمان های نظامی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روش شناسی علوم انسانی سال ۲۴ بهار ۱۳۹۷ شماره ۹۴
101 - 118
امروزه پژوهش های کیفی به شناخت و فهم پدیده ها، نهادها، فرهنگ ها، معانی، تفسیرها و تجربه های گوناگون انسانی کمک می کنند. برخی از این نهادها به سختی در دسترس پژوهشگران قرار می گیرند و به طورمعمول امکان بررسی دقیق آنها به دلایل گوناگونی- مانند دلایل امنیتی و قرار داشتن در محیط های خطرناک، اجباری و خشن- میسر نیست. سازمان های نظامی از این دسته از نهادها هستند. به علت دشواری ورود به دنیای سازمان های نظامی و انجام پژوهش در آنها از سوی پژوهشگران بیرونی، این مقاله درصدد ارائه روش شناسی مناسب برای انجام تحقیق اجتماعی در سازمان های نظامی است. اطلاعات این پژوهش به روش کتابخانه ای و مصاحبه دوستانه گرد آوری شده، پس از بحث در مورد ویژگی های سازمان های نظامی و مشکلات پیش روی پژوهشگران در ورود به سازمان و گرد آوری اطلاعات مورد نیاز برای تحقیق و بررسی روش های کیفی قابل استفاده در سازمان های نظامی، بهترین رویکردها شناسایی و معرفی شده اند. نتیجه اینکه استراتژی های تحقیق خودمردم نگاری و مردم نگاری، از بهترین روش شناسی های تحقیق در این سازمان هاست.
تأملی بر خوراک بومی و فرهنگ در شهرستان ایرانشهر (مورد مطالعه: روستای دامن)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دانش های بومی ایران سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۸
123 - 162
حوزههای تخصصی:
مقاله حاضر به مطالعه نظام غذایی بومی و سنتی ساکنان بلوچ روستای دامن واقع در شهرستان ایرانشهر پرداخته است. هدف از انجام پژوهش تشریح نظام غذایی این مردم، تعیین و بررسی عناصر تشکیل دهنده آن و سازوکارهای موجود در این نظام غذایی سنتی اس ت. پژوهش کنونی با بهره گیری از روش کیفی مردم نگاری انجام شده و در آن از تکنیک هایی چون مصاحبه، مشاهده و مشاهده مشارکتی بهره گرفته شده است. مطالعه ما در این نظام سنتی بیانگر تأثیر قابل توجه محیط طبیعی ساکنان و نیز، دخالت عوامل فرهنگی و اجتماعی در شکل دهی به یک سیستم غذایی بومی در منطقه می باشد. درواقع، در این ارتباط تنگاتنگ میان خوراک و عوامل طبیعی، عوامل اجتماعی- فرهنگی و عوامل اقتصادی، دسته ای از مفاهیم به طور پیوسته تولید و بازتولید شده که در نهایت، هم منجر به هویت یابی غذاهای بومی روستا و هم هویت یابی ساکنان روستا گردیده است. به طورکلی، با بررسی مجموع عوامل یادشده نوعی فرهنگ غذایی در میان مردمان روستا برجسته شده که شاکله آن مبنایی برای هویت یابی و تمایز آن ها از ساکنان نقاط دیگر گردیده است.
عوامل تخریب کننده دوستی در محل کار با رویکرد مردم نگاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف این پژوهش، شناسایی عوامل تخریب کننده دوستی در محل کار است. نوع پژوهش، توسعه ای است و به منظور استخراج عوامل از روش کیفی به شیوه مردم نگاری استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، یک یگان نظامی بزرگ است که به دلایل امنیتی از ذکر نام آن خودداری می گردد. داده های پژوهش توسط مصاحبه با 18 نفر از کارکنانی که دارای تجربه خدمتی بیش از 10 سال در سازمان مورد بررسی بوده و مایل به مصاحبه و گفتگو در این مورد بودند و مشاهده تعاملات روزمره کارکنان و نوشتن ویژگی این تعاملات توسط محقق که خود جزئی از جامعه مورد بررسی است، جمع آوری گردید. داده های مصاحبه با توجه به حجم نمونه به اشباع نظری رسید. تحلیل داده های گردآوری شده با رویکرد تحلیل تماتیک براون و کلارک (2006) انجام گرفت. پس از تحلیل اولیه داده ها، 3۶ کد اولیه به دست آمد که در سه عامل کلی فردی با 1۴ کد و دو زیرتم، سازمانی با ۱۹ کد و 6 زیرتم و برون سازمانی با 3 کد و یک زیرتم، دسته بندی گردید. سپس به توصیف ضخیم عوامل تخریب کننده دوستی در محل کار پرداخته شده و سه متغیر عوامل فردی، سازمانی و برون سازمانی استخراج و ارائه گردید.
شناسایی عوامل مؤثر بر مشغولیت کارکنان در صنعت پالایش گاز ایران با رویکرد مردم نگاری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رفتار سازمانی سال هشتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۳۲)
205 - 234
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر مشغولیت کارکنان در صنعت پالایش گاز ایران و به صورت موردی در شرکت پالایش گاز پارسیان انجام گرفته است. روش تحقیق به صورت ترکیبی (کیفی و کمی) بوده و برای استخراج عوامل از روش مردم نگاری استفاده شده است. داده های جمع آوری و تحلیل شده از مشاهده طولانی مدت خود محقق در میدان پژوهش و مصاحبه با 16 نفر از مدیران و کارکنان شرکت پالایش گاز پارسیان به دست آمده و به روش تحلیل مضمون، تجزیه وتحلیل شده اند. بر مبنای تحلیل داده های پژوهش در بخش کیفی مشغولیت در قالب دو نوع سازمانی و شغلی و عوامل تأثیر گذار به دو دسته مثبت و منفی شناسایی شدند. همچنین، عوامل تأثیرگذار مثبت در سه بعد عوامل فردی، عوامل شغلی و عوامل سازمانی و عوامل تأثیرگذار منفی در دو بعد عوامل فردی و عوامل سازمانی تقسیم بندی شدند. در بخش کمی جهت اعتباریابی، اقدام به تهیه پرسشنامه محقق ساخته بر اساس الگوی تدوین شده از بخش کیفی گردید. پس از تأیید روایی و پایایی پرسشنامه ها، توزیع پرسشنامه در نمونه 345 نفری از کارکنان شرکت پالایش گاز پارسیان به روش تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انجام گردید. پس از جمع آوری داده ها با استفاده از الگوی های اندازه گیری و معادلات ساختاری الگوی تدوین شده به وسیله نرم افزارAMOS 22 برازش شد که نتایج نشان دهنده ی مناسب بودن الگوی پیشنهادی بوده است.
واکاوی پدیده مزاحمت های خیابانی فیزیکی با رویکرد مردم نگاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مطالعه حاضر، با تأکید بر شباهت مزاحمت های خیابانی فیزیکی با پدیده «تجاوز جنسی» و تأثیر زیان بارتر این مزاحمت ها به ویژه برای زنان، این پدیده را واکاوی کرده است. این مقاله، با رویکرد مردم نگاری انجام شده و در طیِ آن، اطلاعات گردآوری شده از 45 مصاحبه عمیق با قربانیان، عاملان و شاهدان مزاحمت های خیابانی فیزیکی و نیز داده های حاصل از مشاهده رفتارهای 44 نفر از این مزاحمان، در قالب متن های مشاهده و مصاحبه پیاده سازی و درنهایت، با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی تجزیه وتحلیل شده است. نتایج حاصل شده، 5 مقوله اصلی سیمای کنشگران، آیین عضویت، مطلوبیت زمان و مکان، قواعد رفتار و تجارب مشترک، را در برمی گیرد و به کمک آنها «خرده فرهنگ مزاحمت جنسی» را ارزیابی می کند. طبق نتایج، عاملان مزاحمت های فیزیکی در 2 تیپ «فرصت طلب ها» و «پوست کلفت ها» و قربانیان در 5 تیپ شاملِ «معترض پرخاشگر»، «معترض محترم»، «معترض محافظه کار»، «معترض منفعل» و «قربانی بی اعتنا» مقوله بندی شده اند (سیمای کنشگران). عاملان مزاحمت های فیزیکی در طی فرایند جستجوی راه برای ارضاء غریزه تا تبدیل شدن به یک مزاحم خیابانی پوست کلفت، به عرصه ای از کنش های متقابل وارد می شوند (آیین عضویت) که در آن «کنش های جنسی» و «رفتارهای جنسیتی» آنها در اماکن عمومی با پاسخ هایی از جنسِ «برخورد آشکار»، «برخورد ضمنی»، «فرار از موقعیت»، «انفعال» و «بی اعتنایی» قربانیان مواجه می شود (قواعد رفتار). در این عرصه، مطلوبیت فضا و زمان معنای متفاوتی دارد و بر مبنای اختلاط و ازدحام جمعیت تعریف می شود (مطلوبیت زمان و مکان). همچنین، در این عرصه تجارب مشترک کنشگران به مثابه عامل پیونددهنده و هویت بخش عمل می کند (تجارب مشترک).
بررسی پیامدهای مشغولیت کارکنان در صنعت گاز ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت فرهنگ سازمانی سال هجدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۵۶)
379 - 401
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با هدف تبیین مشغولیت کارکنان و پیامدهای آن در صنعت پالایش گاز ایران انجام گرفت. رویکرد پژوهش ترکیبی (کیفی و کمّی) و به روش مردم نگاری است. داده های جمع آوری و تحلیل شده از مصاحبه با 16 نفر از مدیران و کارشناسان شرکت پالایش گاز پارسیان و مشاهده های خود محقق در میدان پژوهش به دست آمد و به روش تحلیل مضمون تجزیه وتحلیل شد. بر مبنای تحلیل مضمون داده های پژوهش در بخش کیفی، مشغولیت کارکنان در قالب مشغولیت سازمانی و مشغولیت شغلی و پیامدهای مشغولیت کارکنان به دو دسته پیامدهای فردی و پیامدهای سازمانی تقسیم شدند. در بخش کمّی، جهت برازش اعتبار مدل، اقدام به تهیه پرسشنامه محقق ساخته بر اساس الگوی تدوین شده از بخش کیفی شد. پس از تأیید روایی و پایایی پرسشنامه ، توزیع پرسشنامه در حجم نمونه 120 نفری از مدیران و کارشناسان شرکت پالایش گاز پارسیان به روش تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انجام شد. پس از جمع آوری داده ها، با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری، الگوی تدوین شده به وسیله نرم افزار SMART PLS3 برازش شد که نتایج نشان دهنده تأیید الگوی پیشنهادی بود.
بررسی و مقایسه فیلم های مستند مردم نگار (اتنوگرافیک) پیرامون ایران با مطالعه موردی فیلم های "علف"، "قوم باد"، "شقایق سوزان"، "بلوط" و" تاراز"
منبع:
رادیو تلویزیون سال پنجم پاییز ۱۳۸۸ شماره ۹
11 - 38
حوزههای تخصصی:
کوچ و زندگی عشایر ایران از دوره سینمای صامت، مورد توجه فیلمسازان ایرانی و خارجی بوده است. شیوه زندگی عشایر به عنوان نمونه زنده ای از زندگی انسان های هزاره های پیش، جاذبه های تصویری کوچ و ظرفیتی که در دل این موضوع برای جلب نظر مخاطب فیلم نهفته است، تا کنون فیلمسازان زیادی را به تصویر کردن این موضوع سوق داده است. از سوی دیگر، فقر معیشتی حاکم بر آنان، شرایط را برای اهداف شرق شناسانه و نگاه از بالا به پایین غربی ها به موضوع مورد مطالعه خود، مهیا می سازد.
فیلم های مستند " علف"(1925) و " گوسفندها باید زنده بمانند"(1976) که توسط فیلمسازان خارجی ساخته شده و فیلم های ایرانی " شقایق سوزان"(1341)، " بلوط"(1347) و " تاراز"(1366) از مطرح ترین آثاری هستند که پیرامون ایل بختیاری ساخته شده اند. این فیلم ها به صورت مطالعه موردی در این پژوهش مورد نقد و بررسی قرار گرفته اند.روش تحقیق در این پژوهش کتابخانه ای و اسنادی است. اسنادی که از یک سو فیلم های مستند و از سویی دیگر کتب و نسخ گوناگون را در بر می گیرد. بر اساس نتایج به دست آمده ،فیلم های " بلوط" و " تاراز" بیش از آثار دیگر از معیارهای لازم برای فیلم مردم نگار بهره می برند. عدم بهره گیری کافی از دانش مردم شناسی، نداشتن پیشینه تحقیقاتی لازم، نگاه تصنعی و گاه حماسه پردازانه به کوچ و زندگی عشایر در فیلم های " علف" و " شقایق سوزان" و کاربرد ادبیات شاعرانه در گفتار متن در فیلم "
گوسفندها باید زنده بمانند" از مهم ترین آسیب هایی است که این آثار را از ضوابط و معیارهای علمی فیلم های مردم نگار بی بهره کرده است. ساختار سینمایی قوی، بهره گیری از عنصر درام و کاربرد ترفندهای تماشاگرپسند در فیلم های خارجی ساخته شده پیرامون عشایر بختیاری( خواه از معیارهای مردم نگارانه بهره برده باشند و خواه بی بهره باشند) ، راه را برای تبلیغ ایدئولوژی و تصویر خاصی که از ایران ارائه می دهند؛ هموار می سازد.
مردم نگاری مراسم عزاداری در منطقه نافچ
عزاداری یا سوگواری به مراسم آیینی گفته می شود که به یادبود فرد درگذشته و به منظور صبر به بازماندگان برگزار می گردد. مراسم سوگواری در شهر نافچ نیز با وجوه شباهت ها و تفاوت هایی با سایر مناطق و با تکیه بر باورهایی برگزار می شود؛ که مقاله حاضر به روش توصیفی درصدد پاسخ به این مسئله است که چه اعتقاداتی در پس مراسم عزاداری منطقه نافچ وجود دارد؟ لذا طبق تحقیقات میدانی و مصاحبه با مطلعین کلیدی مراحل برپایی این رسم به ترتیب معرفی و طبقه بندی شد. یافته جدید نشان داد که اعتقادات مذهبی و باورهای اجداد و نیاکان در برپایی مجالس ترحیم در ارجحیت بوده وهدف از برپایی این مراسم علاوه بر اینکه باعث شادی روح فرد متوفی می شود، نوعی هراس و بیم در دل انسان ایجاد می کند که زندگی آن تحت تأثیر آن بیم قرارگرفته و سبب می شود که فرد تصمیم به ایجاد تغییراتی مثبت در زندگی خود گیرد. در فرجام این نتیجه حاصل شد که اهالی این منطقه براین باورند که برپایی هر یک از این مجالس از طرفی هم به دلیل تخلیه ناراحتی و غم و اندوه است و از طرفی دیگر خاک سپاری و بزرگداشت فرد متوفی به نشانه علاقه و احترام به آن فرد و به نوعی فرآیند اجتماعی بوده و باعث همدردی افراد دیگر با شخص سوگوار می شود.
معنایابی سلامت اجتماعی سالمندان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال هشتم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۸
159 - 186
حوزههای تخصصی:
افزایش امید به زندگی و کاهش سطح باروری سبب بالا رفتن شمار سالمندان به کل جمعیت شده است. پژوهش حاضر با هدف توصیف و چگونگی معنایابی سلامت اجتماعی در بین سالمندان با رویکرد کیفی و به روش مردم نگاری تفسیری انجام و داده های آن با استفاده از مصاحبه عمیق گردآوری شد. جامعه آماری شامل سالمندان ساکن شهر کرمانشاه (با سن بالای 60 سال) بود و افراد نمونه به تعداد 14 نفر تا رسیدن به اشباع نظری در مصاحبه ها انتخاب شدند. به منظور تحلیل داده ها، مصاحبه ها کدبندی شد و سه مقوله اصلی شناسایی شد که عبارتند از: بازنمایی حضور داوطلبانه (با زیر مقوله های استمرار بخشی ارتباطات بین فردی، تداوم بخشی شبکه خویشاوندی و بازاندیشی کیفیت مسائل درونی و معنوی)، بازنمایی کیفیت سلامت جسمانی (با زیر مقوله های تداوم بخشی عملکرد، عدم احساس درد، پذیرش مسئولیت سلامت خودو کنترل بر امورات زندگی) و بازاندیشی کیفیت سلامت روحی (با زیر مقوله های فرعی لحظه گرایی یا گریز از حسرت، ترس از جدایی و حفظ نقش). بنابراین، درک معنایی سلامت اجتماعی سالمندان می تواند به ارتقای سلامت آنان کمک کند و داشتن اطلاعات ناقص و عدم آگاهی در مورد سالمندی به آسیب های جبران ناپذیر منجر خواهد شد.
تحلیل اجتماعی تکوین موج نوی سینمای کرد بر بستر سینمای قومی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴۵
149 - 166
حوزههای تخصصی:
تحلیل و واکاوی جریان های سیاسی – اجتماعی مؤثر بر شکل گیری موج نوی «سینمای کرد» در دوران اصلاحات، هدف اصلی این مطالعه است. به همین منظور در یک خوانش استنتاجی و به روش تفسیری - تحلیلی در قالب یک تحلیل مقوله بندی با استناد به مدل پیشنهادی محققان که شکل بومی شده نظریه های نوول اسمیت، تری لاول و جُرج هواکو در پیدایی موج های نو در سینما است، به چگونگی تکوین «فیلم به زبان کردی» بر بستر سینمای روشنفکری ایران پرداخته می شود و سرانجام، شاخص ترین عناصر متمایزکننده این جریان از سینمای روشنفکری ایران تحلیل می گردد. این مطالعه نشان می دهد که در نیمه دوم دهه هفتاد شمسی و فراهم شدن شرایط مناسب ساختاری برای تشکیل جنبش های سینمایی نوظهور، ابتدا «سینمای قومی ایران» و سپس جنبش ساخت فیلم به زبان کردی شکل گرفت که بعدها فیلم سازان این جنبش با برجسته سازی مشخصه های سبکی جدید در فیلم هایشان و نیز روی آوردن به تولید مشترک فیلم با منطقه کردستان عراق و همسویی با جریان های مشابه در اروپا و ترکیه، توانستند ضمن حفظ مشترکاتی با سینمای ایران خود را از آن متمایز سازند و شرایط لازم برای ایجاد موج نوی «سینمای کرد» را پدیدآورند.
مطالعه کیفی انگیزه های زائران ایرانی شرکت کننده در آیین پیاده روی زیارت اربعین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
آیین پیاده روی اربعین پدیده مذهبی مهمی در جامعه شیعی است که در سال های اخیر با افزایش خیره کننده زائران نگاه جهانیان را به خود معطوف ساخته است. حضور میلیونی زائران ایرانی در این آیین از رویدادهایی کم سابقه ای است که بزرگ ترین مسافرت جمعی ایرانیان به خارج از کشور را رقم زده است. زائران ایرانی شرکت کننده در این آیین با دلایل و انگیزه هایی مختلف قدم در سفری مشقت بار می گذارند و بیش از 80 کیلومتر را با پای پیاده طی می کنند. این مقاله با روشی کیفی و از سنخ مردم نگاری به مطالعه انگیزه های زائران ایرانی شرکت کننده در آیین پیاده روی زیارت اربعین می پردازد. در این زمینه با انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته با زائران شرکت کننده و همچنین مشاهده مشارکتی در این آیین به سراغ جهان های ذهنی و حالات روحی آنان می رود. یافته های حاصل از این تحقیق نشان می دهد که زائران ایرانی با سه احساس «نیاز»، «تکلیف» و «شور» در دو نوع انگیزه در سطح فردی و اجتماعی به این آیین روی می آورند. انگیزه های فردی عموماً انگیزه هایی از سر نیازند و انگیزه های اجتماعی، غالباً انگیزه هایی تکلیفی اند. احساس شور فصل مشترک همه زائران است. این انگیزه ها و احساسات در سه سطح جماعت واره خودانگیخته، هنجاری و ایدئولوژیک آیین شکل می گیرند و زمینه ترغیب زائران برای حضور در پیاده روی اربعین را فراهم می کنند.
تحلیلی مردم نگارانه بر نوع نگاه به اشتغال (مورد مطالعه دانشجویان دکتری مدیریت بازرگانی دانشگاه علامه طباطبائی)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مشاوره شغلی و سازمانی دوره ۱۳ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۴۶)
105 - 136
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با رویکردی تفسیرگرایانه درصدد بررسی و شناخت نوع نگاه به اشتغال در میان دانشجویان دکتری مدیریت بازرگانی است. رویکرد پژوهشی به کاربرد شده از نوع روش شناسی کیفی است که از روش مردم نگاری برای تحقیق استفاده شده است. داده های این پژوهش با استفاده از روش های تحلیل اسناد، مشاهده مشارکتی و تکنیک مصاحبه باز و نیمه ساختاریافته جمع آوری شده اند و سپس با استفاده از تکنیک مثلث سازی ترکیب شده اند. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و شاخص اشباع نظری تعداد 18 نفر از دانشجویان دکتری مدیریت بازرگانی دانشگاه علامه طباطبائی به عنوان نمونه جامعه پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند. همچنین برای تجزیه وتحلیل اطلاعات و نتیجه گیری از یافته های تحقیق از تحلیل تماتیک استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان می دهد که هشت گونه اشتغال برای این افراد قابل شناسایی است. از نظر دانشجویان، فعالیت های پژوهشی مشترک با اساتید، استخدام، شغل آزاد، کارآفرینی و شرکت های دانش بنیان، مشاوره، تدریس، حمایت های مالی نهادها و گونه ترکیبی، از انواع اشتغال های دانشجو دکتری مدیریت بازرگانی محسوب می شود. همچنین از دیگر نتایج پژوهش این است که برخی دانشجویان نسبت به موضوع اشتغال در حین تحصیل، نگرشی مثبت، برخی نگرش منفی و برخی نیز نگرش بی طرفانه دارند. از میان هشت گونه اشتغال شناسایی شده، عمدتاً نگرش نسبت به وضعیت اشتغال استخدامی و شغل آزاد منفی، وضعیت های ترکیبی با توجه به شرایط و تنوع آن دارای نگرش بی طرفانه و نگرش نسبت به 5 وضعیت دیگر اشتغال، مثبت و متناسب با شرایط دانشجویی تعریف می شود.
پیوند مردم نگاری و نظریه مبنایی؛ روشی برای پژوهش در مطالعات شهری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات شهری دوره دهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۹
15 - 28
حوزههای تخصصی:
در چند دهه ی اخیر استفاده از روش های ذیل سنت کیفی پژوهش غیر از علوم اجتماعی در دیگر رشته ها نیز رواج پیدا کرده و حوزه شهر و مطالعات مربوطه به عنوان دانشی میان رشته ای تأثیر بسیاری از این روش ها گرفته است. از جمله پرکاربردترین روش ها در این رشته، مردم نگاری و نظریه مبنایی هستند. از سویی هر کدام پاسخگوی بخشی از نیازها بوده و ضعف هایی برای کاربرد در مطالعات شهری دارند؛ برای مثال تأکید نظریه مبنایی بیشتر بر افراد و مصاحبه با آنها بوده و توجه چندانی به بحث فضا و محیط و مشاهده ی آنها ندارد، حال آن که مردم نگاری نیز مراحل تحلیلی مشخصی ندارد و اغلب بسیار زمان بَر است. هدف این پژوهش دستیابی به روشی است که بتوان با کاربست آن نقاط ضعف هر یک از دو روش بیان شده را پوشش داد و از مزیت پیوند این دو در مطالعات شهری و بحث های مرتبط به آن مانند مفهوم فضای شهری استفاده کرد. روشی که در نتیجه ی مرور اسناد در این حوزه به دست آمد، مردم نگاری نظریه مبنایی نامیده می شود. این روش ترکیبی دارای انواعی است که در این پژوهش در سه دسته ارائه شده است. برای کاربست آن در عرصه تحقیق نیز مراحلی پیشنهاد شده که در آن از ترکیب مردم نگاری با رویکرد متأخر آن و نظریه مبنایی بر ساختگرا ارائه شده از سوی کیتی چارمز استفاده شده است. درنهایت به عنوان نمونه مطالعه بر روی یک فضای نیمه عمومی(کافه ای در مرکز شهر تهران) به کمک روش مردم نگاری نظریه مبنایی انجام شد. در نتیجه ی این مطالعه روشن شده است که با استفاده از این روش، بخش های مفغول مانده در هر روش به تنهایی، تا اندازه ی زیادی پوشش داده شده و پژوهشی جامع تر در راستای رسیدن به اهداف آن انجام شده است.
مطالعه شبکه نگاری برای شناسایی ابعاد زمینه ای تجربه مشتریان خدمات صنعت بانکداری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت بازرگانی دوره ۹ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲
259 - 270
حوزههای تخصصی:
در پژوهش های انجام شده در سال های اخیر بازاریابی، تمایل فراوانی به شناخت تجربه مشتریان تمام سازمان ها دیده می شود. هدف پژوهش حاضر، دستیابی به این شناخت در صنعت بانکداری ایران با استفاده از روش تحقیق کیفی شبکه نگاری است. روش تحقیق کیفی شبکه نگاری، نوعی روش تحقیق مردم نگاری با استفاده از ظرفیت های روزافزون اینترنت و شبکه های رو به رشد اجتماعی است که برای شناخت نظر مشتریان سازمان بسیار مفید است و در حال حاضر در این زمینه تحقیقات زیادی انجام نشده است. تحقیق حاضر ضمن بررسی نظر کاربران شبکه های اجتماعی فیسبوک و لینکد این در ذیل مطالب مندرج در صفحات مربوط به بانک های ایرانی، تجربه مشتریان این صنعت را تحلیل نموده و مقوله های اطلاع رسانی و ارتباط، آموزش، سهولت، مشتری مداری، برند، سرعت، کیفیت و نوآوری را استخراج کرده است و بر اساس آنچه استخراج شده، پیشنهادهایی برای بانک ها ارائه نموده است.
نتنوگرافی بر مبنای اطلاعات ناقص رویکردی جدید در تحلیل کامنت های کاربران اینترنتی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت فناوری اطلاعات دوره ۹ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲
333 - 354
حوزههای تخصصی:
نتنوگرافی رویکرد جدیدی در عرصه شبکه های اجتماعی و فضای ارتباطات اینترنتی است که پیشنهادها و نظرهای مشتریان را در قالب کامنت بررسی می کند. استفاده از تکنیک های کمی برای تحلیل، کشف معنا و شناسایی سیگنال های مربوط به نظرهای ناقص کاربران برای مدیران بسیار حیاتی است. در این تحقیق ابتدا با استفاده از روش گراندد تئوری، بار معنایی و معیارهای مهم در کامنت های کاربران سایت خرید اینترنتی گوشی تلفن همراه شناسایی شد، سپس بر اساس تصمیم گیری مبتنی بر روابط اولویت فازی با اطلاعات ناقص، ارزش گذاری معیارها با بهره مندی از خبرگان صورت گرفت. تحلیل محتوای کامنت کاربران نشان داد شش ویژگی قیمت، زیبایی، سرعت پردازش، کیفیت صفحه نمایش، باتری و دوربین برای کاربران اهمیت دارد و ازمیان این ویژگی ها براساس روابط فازی با رویکرد ناقص، ویژگی زیبایی گوشی همراه با ارزش 27563/0 بیشترین اهمیت را برای کاربران دارد.
کاوش مردم نگارانه ی حس مکانی گردشگران در میراث فرهنگی شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات ملی سال ۱۹ بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۷۳)
21 - 34
این مقاله به دنبال ارائه تحلیل شبکه مضمون نما حس مکانی گردشگران داخلی در بستر میراث فرهنگی و تاریخی شهر شیراز است. در این پژوهش از روش شناسی کیفی مردم نگاری استفاده شده است. پاسخ دهندگان در این پژوهش 25 نفر از گردشگران داخلی بوده اند که از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. برای تحلیل داده های اولیه از تحلیل شبکه مضمون نما استفاده شده است. در فرایند 6 مرحله ای تحلیل، 31 کد اولیه به پنج تم بنیادین «شکوفایی حسی»، «حس تعلق به مکان»، «درک زیبایی شناسانه»، «بودن در مکان امن» و «معماری روح نواز»؛ دو تم سازمان دهنده «خاطره روان محور» و «خاطره مکان محور» و یک تم فراگیر «بازآفرینی خاطرات تاریخی فرهنگی» تقلیل یافتند. تحلیل شبکه مضمون نما در این تحقیق حاکی از آن است که گردشگران در میراث فرهنگی شهر شیراز مجموعه ای از احساس مکانی را تجربه می کنند که می توان آن را «بازآفرینی خاطرات تاریخی فرهنگی» دانست که به خوبی نمایانگر ارتباط فرد با مکان، گذشته، دیگران و خود است. این ارتباطات به نوعی تقویت کننده ی هویت های فردی، فرهنگی، تاریخی و ملی افراد است.
نوع شناسی اخبار جعلیِ شبکه های اجتماعی در بافت مصرف ایران، الگوی مفهومی مردم نگارانه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت بازرگانی دوره ۱۳ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳
814 - 844
حوزههای تخصصی:
هدف: خبر جعلی مفهومی قدیمی است که در دنیای امروز بار دیگر در کانون توجه قرار گرفته است؛ اما در ادبیات بازاریابی و رفتار مصرف کننده ایران، کمتر به این موضوع پرداخته شده است. خبر جعلی در بازاریابی و رفتار مصرف کننده به پدیده زیان باری بدل شده و ممکن است به برندها و شرکت ها آسیب برساند. هدف این پژوهش شناسایی و ارائه انواع خبر جعلی موجود در بافت مصرف ایران و ابعاد آن است.
روش: در این پژوهش کیفی و بنیادین، داده ها با مصاحبه های نیمه ساختار یافته به صورت میدانی جمع آوری شدند. جامعه هدف، کاربران شبکه های اجتماعی در ایران بودند. روش نمونه گیری قضاوتی، غیراحتمالی و گلوله برفی بود و با توجه به اشباع تئوریک، ۱۶ مصاحبه انجام شد. تحلیل داده ها با استفاده از نسخه 8 نرم افزار اطلس تی آی انجام شد.
یافته ها: در پژوهش حاضر برای نخستین بار، ۵ نوع خبر جعلی در بافت مصرف ایران شناسایی شد. پیش از این دو نوع شبه علم و تئوری توطئه در ادبیات سیاسی خارج از ایران مشاهده شده بود؛ اما خبر جعلی سلامت، ضدیت با علم و نزدیکی به نظام سیاسی حاکم برای نخستین بار در ادبیات بازاریابی معرفی شده است.
نتیجه گیری: با توجه به نوآورانه بودن یافته ها، این یافته ها می واند برای بازاریابان و پژوهشگران حائز اهمیت باشد. پذیرش خبر جعلی به عنوان اطلاعات موجود در بافت مصرف کشور، نوع شناسی آن و اتخاذ گام های مناسب برای ارائه اطلاعات به مصرف کننده، به حفظ وجهه و تصویر برند و محصول کمک می کند.
بررسی مردم شناختی دندانپزشکی سنتی در قوم سنگسر در مقایسه با دندانپزشکی جدید(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دانش های بومی ایران سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۳
109 - 143
حوزههای تخصصی:
.خودکفایی، سازگاری با محیط زیست و استفاده عقلانی از عناصر سازنده زیست بوم از مهمترین ویژگی های تاریخی در اشکال سنتی زندگی محسوب می شوند. گیاهان وحشی یکی از این عناصراند که در پزشکی های سنتی نیز کاربرد دارند. مطالعه حاضر در حوزه مردم شناسی پزشکی و از نوع میدانی و مردمنگارانه با محوریت مصاحبه بعنوان تکنیک گرداوری داده ها می باشد که بکمک مصاحبه های انفرادی حضوری و غیرحضوری و اسناد گردآوری شده اند. هدف، توصیف و تحلیل دندانپزشکی سنتی در قوم سنگسر بر اساس روایتهای اطلاع رسان های موثق و مقایسه آن با دندانپزشکی مدرن است. یافته ها نشان دادند که عقلانیت قومی در دندانپزشکی سنگسری و توجه به جنبه های سوبژکتیو در مواجهه با ناخوشی های مرتبط با دهان و دندان بطور عمده مبتنی بر مقاومت طبیعی بدن، حداکثر انطباق با محیط طبیعی، بهره مندی از عناصر گیاهی زیست بوم، کمترین دستکاری در بدن و به کلیت رساندن فرد ناخوش با محیط فرهنگی و طبیعی پیرامونش شکل گرفته است. با توجه به گسترش عوارض ناشی از مداخلات درمانی در جوامع امروزی، شاید در دانشهای بومی درسهای آموزنده ای در راستای کاهش آسیبهای ناشی از پزشکی شدن این جوامع وجود داشته باشد.