مطالب مرتبط با کلیدواژه

فراتحلیل


۴۶۱.

فراتحلیل مطالعات فقر در ایران (از سال 1380 تا 1400)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فقر فراتحلیل تحلیل اقتصادی فقر جامعه شناسی فقر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۱۷
چالش اساسی سیاست گذاری کاهش فقر در کشور، ارائه تصویر درست و واقعی از این پدیده است. با آنکه مطالعات زیادی در زمینه فقر انجام شده اما عمده مطالعات منفرد، متنوع و بدون ارتباط باهم و بعضاً متمرکز در یک حوزه علمی (اقتصاد) بوده است که امکان در نظر آوردن فقر در ابعاد مختلف را با دشواری مواجه می کند. باتوجه به اهمیت شناخت فقر و تدقیق پژوهش های صورت گرفته، پژوهش حاضر با استفاده از روش فراتحلیل به دنبال فهم جامع از پدیده فقر است و در پی پاسخ به این سؤال است که عوامل اجمالی مؤثر بر فقر کدام اند و کاستی های مطالعات فقر چیست اند. جامعه آماری 45 مطالعه بین سال های 1380- 1400 است که 32 مطالعه به عنوان نمونه بر اساس داشتن شرایط لازم انتخاب شده اند. یافته های پژوهش نشان می دهد مطالعات فقر در ایران عمدتاً با تمرکز بر حوزه اقتصاد انجام شده و توصیفی، پراکنده، منفرد و فاقد ارتباط با یکدیگرند. آنجا هم که بر علل فقر متمرکز شده اند به سراغ عوامل غیرساختاری فقر و اندازه گیری اثر متغیرهای فقر رفته اند که به نوعی گویای بدیهی انگاری علت یابی فقر و تمرکز بر عللی است که خود معلول مسائل ساختاری و ریشه ای ترند. این علل عبارت اند: تورم، وضع بیکاری، عدم مهارت، سرمایه اقتصادی، جنسیت، بارتکفل، سرمایه اجتماعی، تحصیلات.
۴۶۲.

فرا تحلیل عوامل موثر بر ادغام اقتصادی-اجتماعی مهاجران ایرانی در جوامع مقصد با تأکید بر سرمایه انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ادغام سرمایه انسانی مهاجران ایرانی فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۳۲
موضوع و هدف: گسترش مهاجرت های بین المللی، بیش از پیش بر اهمیت موضوع ادغام اجتماعی و اقتصادی مهاجران افزوده است. امروزه جوامع با جمعیت قابل ملاحظه ای از مهاجران، تازه واردان و پناهندگان روبرو هستند. ادغام مهاجران همواره به عنوان یک موضوع سیاسی و عام محل بحث بوده است، گرچه در مباحث علمی نیز کمابیش موردعلاقه و تفحص می باشد. در سال های اخیر، با توجه به اهمیت ادغام مهاجران، تحقیقات متعددی در این حوزه انجام شده است. با در نظر گرفتن فراوانی و تنوع تحقیقات انجام شده در این زمینه، نیاز به انجام تحقیقات ترکیبی نظیر فراتحلیل در این حوزه احساس می شود. اصلی ترین سؤال پژوهش حاضر این است که در تحقیقات انجام شده چه عناصری از سرمایه انسانی بر ادغام مهاجران ایرانی در جوامع مقصد بیشترین تأثیر را می گذارد؟روش: روش تحقیق پژوهش حاضر، فراتحلیل می باشد. جامعه آماری تحقیق همه ی مقالات معتبر علمی هستند که در سال های 2000 تا 2019 با موضوع ادغام مهاجران ایرانی منتشر شده اند. در نهایت 23 مطالعه انتخاب و با نرم افزار جامع فراتحلیل (CMA2)، مورد مطالعه قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که متغیرهای تحصیلات، مهارت های زبانی و مدت اقامت، به نسبت سایر متغیرها، تأثیر زیادی بر ادغام مهاجران ایرانی دارند. نتایج اندازه اثرات نشان می دهد که رابطه تحصیلات و ادغام مهاجران ایرانی، معادل 23/0 می باشد. رابطه مهارت های زبانی و ادغام مهاجران ایرانی در تحقیقات مرور شده حدود 17/0 قرار دارد. نتایج اثرات ترکیبی نشان می دهد که رابطه مدت اقامت و ادغام مهاجران ایرانی معادل 16/0 است. همچنین تأثیر عناصر سرمایه انسانی بر ادغام مهاجران ایرانی برحسب دو متغیر تعدیل گر دوره-های زمانی و کشورهای مقصد مهاجرت بررسی گردید.
۴۶۳.

فرا تحلیل عوامل مؤثر بر احساس امنیت اجتماعی زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: احساس امنیت اجتماعی اعتماد اجتماعی زنان تعلق مذهبی فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۰۶
با حرکت جوامع به سمت مدرن شدن و جهان صنعتی، امنیت اهمیتی وافر یافته و به یکی از نیازهای اساسی انسانها تبدیل می شود، به طوریکه با زوال آن، آرامش خاطر انسان از بین میرود و تشویش، اضطراب و نا آرامی جای آنرا میگیرد. به همین دلیل، پژوهش های متعددی در این رابطه انجام شده است. این موضوع، انجام تحقیقات ترکیبی بسیار مهم است تا عصاره تحقیقات موجود دریک موضوع خاص را به روشی منظم فراهم آورد. ازاینرو، هدف از پژوهش حاضر، بکارگیری استراتژی فراتحلیل به منظور تحلیل و ترکیب نتایج مطالعات صورت گرفته پیرامون احساس امنیت اجتماعی زنان است. با توجه به معیارهای فراتحلیل، از میان 55 مقاله منتشر شده در پایگاههای اطلاعاتی در سال های 1390-1399 مقالاتی که ویژگیهای لازم را دارند، انتخاب و داده ها توسط نرم افزار فراتحلیل (CMA) بررسی شدند. در گام نخست، سوگیری انتشار و مفروضه همگنی بررسی شدند که یافته ها حکایت از عدم سو گیری انتشار و ناهمگنی اندازه اثر مطالعات دارد. در مرحله دوم، ضریب اندازه اثر و نقش تعدیل گری متغیر قومیت ارزیابی شدند. اندازه اثر مشارکت اجتماعی، تعلق مذهبی، حمایت اجتماعی، شبکه روابط اجتماعی، عملکرد پلیس، هویت اجتماعی، انسجام اجتماعی و اعتماد اجتماعی با احساس امنیت اجتماعی زنان معنادار و برحسب نظام تفسیری کوهن با تاثیری در حد متوسط ارزیابی شدند. با در نظر گرفتن قومیت به عنوان متغیر تعدیل گر، تاثیر متغیرهای مورد بررسی بر احساس امنیت اجتماعی زنان متفاوت ارزیابی شدند.
۴۶۴.

فراتحلیل پژوهش های ارتباط رضایت شغلی و تعهد سازمانی در سازمان های ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فراتحلیل رضایت شغلی تعهد سازمانی سازمان های ایرانی اندازه اثر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸ تعداد دانلود : ۹۵
رشد فزاینده پژوهش های انجام شده در حوزه علوم انسانی و اجتماعی نیاز به فراتحلیل پژوهش های انجام شده در خصوص یک مسئله برای کسب درکی به نسبت جامع از آن را ضروری ساخته است. پژوهش حاضر با هدف ترکیب کمی نتایج پژوهش های انجام شده در حوزه ارتباط رضایت شغلی و تعهد سازمانی در سازمان های ایرانی پرداخته است. بدین منظور با کمک روش فراتحلیل تعداد 24 مقاله در این خصوص بررسی شده است. این فراتحلیل با کمک نرم افزار جامع فراتحلیل (CMA2) انجام شده  و نتایج آن نشان می دهد رضایت شغلی با تعهد سازمانی رابطه ای بالاتر از حد متوسط دارد (با میانگین اندازه اثر 49/0). همچنین از میان ابعاد رضایت شغلی، رضایت از ماهیت کار، رضایت از مدیریت و رضایت از همکاران با اندازه اثر به ترتیب41/0، 33/0، و 32/0از بیشترین سهم اثرگذاری بر تعهد سازمانی برخوردار بوده اند، در حالی که ابعاد رضایت از حقوق و مزایا و رضایت از ارتقاء و ترفیع با اندازه اثر به ترتیب 31/0 و 29/0 کمترین سهم را در این زمینه داشته اند.
۴۶۵.

فراتحلیل عوامل مؤثر در استقرار دولت الکترونیک ایران.(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فراتحلیل دولت الکترونیک سازمان های ایرانی اندازه اثر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۰ تعداد دانلود : ۱۰۱
در دهه های اخیر، هر روز با پیشرفت ها و دستاوردهای جدیدی در کاربردهای فناوری اطلاعات در حوزه های مختلف زندگی رو به رو هستیم. با فشار ناشی از محیط پویا و پرتلاطم کسب و کار فعلی سازمان ها باید شیوه های سنتی خود را تغییر دهند. از این رو، استقرار دولت الکترونیک در سازمان های کشور به منظور استفاده از پیشرفت های اخیر فناوری اطلاعات و فرصت های آن از اهمیت بالایی برخوردار است. از طرفی با رشد پژوهش های مختلف در زمینه دولت الکترونیک و مواجهه با نوعی پراکندگی اطلاعات در این حوزه، انجام پژوهش های ترکیبی که عصاره پژوهش های انجام شده در این موضوع را به شیوه نظام مند و علمی فراروی پژوهشگران قرار دهد، اهمیت فراوانی دارد. پژوهش حاضر با هدف ترکیب کمی نتایج پژوهش های انجام شده در حوزه استقرار دولت الکترونیک در سازمان های ایرانی و با استفاده از روش فراتحلیل و نرم افزار جامع فراتحلیل (CMA2) تعداد 8 پایان نامه و 1 مقاله را مورد بررسی قرار می دهد. در مجموع تعداد 9 مطالعه بر اساس معیارهای روش شناختی انتخاب شده و مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه فراتحلیل در زمینه عوامل مؤثر در استقرار دولت الکترونیک 12 متغیر نشان می دهد که عوامل مدیریتی، رفتاری، ساختاری، تکنولوژیکی، قانونی، محیطی، سیاسی، اقتصادی، انسانی، فرهنگی، فنی و سازمانی در شکل گیری و استقرار دولت الکترونیک بیشترین تأثیر را دارد.
۴۶۶.

الگوی پیامدهای کیفیت زندگی کاری با رویکرد ترکیبی فراتحلیل و مدل سازی ساختاری تفسیری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی کاری فراتحلیل مدل ساختاری تفسیری پیامدها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۹۵
زمینه و هدف: ایجاد محیط کاری امن همراه با آرامش و نشاط جزو پیش نیازهای اصلی ارتقای بهره وری، سلامتی و رشد کارکنان به شمار می رود. پژوهش حاضر به تحلیل نتایج پژوهش های مربوط به پیامدهای کیفیت زندگی کاری در سازمان های ایرانی و شناخت روابط میان آنها پرداخته است. روش شناسی: پژوهش حاضر مطالعه ای کاربردی، توصیفی و کمی است. نخست با استفاده از روش فراتحلیل پیامدهای کیفیت زندگی کاری از 41 مقاله منتشرشده در مجلات علمی پژوهشی در بازه زمانی سال 1390 تا پاییز سال 1398 شناسایی و استخراج شدند. سپس با استفاده از تکنیک مدل سازی تفسیری ساختاری و بر اساس نظرات 12 نفر از اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم و فنون هوایی ستاری این پیامدها رتبه بندی شدند و مدل روابط میان آن ها ارائه شد. یافته ها: از میان پیامدهای گوناگون کیفیت زندگی کاری به ترتیب عملکرد سازمانی، بهره وری منابع انسانی، دلبستگی شغلی، توانمندسازی روان شناختی، کارآفرینی سازمانی و خودکارامدی کارکنان از بیشترین اندازه اثر برخوردار بوده اند. همچنین این پیامدها در 4 سطح قرار گرفتند به گونه ای که توانمندسازی روان شناختی از بیشترین تأثیرگذاری و عملکرد سازمانی از بیشترین تأثیرپذیری برخوردار بوده اند. نتیجه گیری: تلاش برای توسعه کیفیت زندگی کاری کارکنان در سازمان هم به حفظ و ارتقای بهره وری پایدار کمک خواهد کرد و هم می تواند شاخص های توسعه منابع انسانی سازمان را رشد دهد.
۴۶۷.

فراتحلیل پیشایندها و پیامدهای فراموشی سازمانی هدفمند(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فراموشی سازمانی هدفمند یادگیری سازمانی مدیریت دانش حافظه سازمانی فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵
زمینه و هدف: امروزه ساختارها و رویکردهای کلاسیک سازمان و مدیریت، اغلب در مواجهه با تحولات روزافزون محیطی کارایی چندانی ندارند و سازمان ها ناگزیرند که این رویکردهای سنتی را ترک کرده و به فراموشی بسپارند. هدف این پژوهش، شناسایی پیشایندها و پیامدهای فراموشی سازمانی هدفمند با استفاده از رویکرد فراتحلیل است. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، توسعه ای و از نظر روش اجرا، توصیفی است. جامعه آماری پژوهش، مقاله های علمی و پایان نامه های کارشناسی ارشد در زمینه فراموشی سازمانی، از سال 1390 تا زمستان سال 1399 بود که 45 سند با استفاده از روش نمونه گیری غیرتصادفی هدفمند، به عنوان نمونه وارد فرایند فراتحلیل شد. پژوهش های منتخب با استفاده از نرم افزار CMA2 (نرم افزار جامع فراتحلیل) تحلیل شدند. پایایی تحقیق، شامل پایایی شناسایی از طریق توافق داوران در انتخاب پژوهش ها و طبقه بندی آنها، پایایی کدگذاری از طریق توافق داوران در خصوص استفاده از مفاهیم خاص برای کدگذاری متغیرها و پایایی سطح معناداری و اندازه اثر از طریق توافق در محاسبه اندازه اثر بین دو فراتحلیلگر به دست آمد. یافته ها: یافته های تحقیق نشان داد که متغیرهای فناوری اطلاعات، یادگیری سازمانی، مدیریت دانش، هوش سازمانی، رهبری تحول گرا و رهبری خدمتگزار بیشترین ضریب تأثیر را در بین پیشایندها و متغیرهای تغییرات سازمانی، توانمندسازی کارکنان، مدیریت دانش، یادگیری سازمانی، چابکی سازمانی و عملکرد سازمانی بیشترین ضریب تأثیر را در بین پیامدهای فراموشی سازمانی هدفمند دارند. نتیجه گیری: با بهره گیری از پیشایندهای شناسایی شده در پژوهش حاضر، سازمان ها می توانند در جهت قطع وابستگی به عادت ها، ساختار، دانش و فناوری منسوخ شده خود گام بردارند و زمینه لازم را برای پذیرش تغییرات و رویکردهای نوین در عرصه سازمان فراهم سازند.
۴۶۸.

فراتحلیل مطالعات دلبستگی به مکان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فراتحلیل دلبستگی به مکان هویت مکانی وابستگی مکانی علایق مکانی پیوند اجتماعی با مکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹ تعداد دانلود : ۹۴
مفهوم دلبستگی به مکان، در مقایسه با سایر مفاهیم مورد استفاده در زمینه توصیف پیوند بین فرد و قرارگاه، بیشترین استعمال را دارد. که این موضوع به تنوع تعاریف، منجر گردیده و لزوم طبقه بندی نتایج مطالعات را می طلبد. پژوهش حاضر با هدف ترکیب کمی نتایج پژوهش های انجام شده در زمینه «دلبستگی به مکان» اجرا شده است. تا از ترکیب این نتایج، شدت تأثیر هر یک از عوامل مؤثر بر سازه دلبستگی به مکان، از طریق اثر متوسط، محاسبه گردد و مؤثرترین عامل بر دلبستگی به مکان، از بین 4 سنجه: هویت مکانی، وابستگی مکانی، علایق مکانی و پیوند اجتماعی با مکان، مشخص گردد. به منظور بررسی هدف اصلی تحقیق، روش فراتحلیل مورد استفاده قرار گرفته است و مقالات علمی و پژوهشی فارسی و انگلیسی منتشر شده، بدون اعمال محدودیت مکانی و زمانی، جامعه آماری پژوهش را تشکیل داده اند. از مجموع 49 مقاله اولیه که با جستجوی الکترونیک در مجلات نمایه شده در پایگاههای اطلاعاتی: Taylor & Francis Science Direct, Wiley, Proquest, Sid, Magiran, با کلیدواژه های: Place attachment و دلبستگی به مکان به دست آمده اند، درنهایت 18 مقاله به منظور انجام فراتحلیل انتخاب گردید. به منظور انجام محاسبات آماری و تجزیه و تحلیل نتایج فراتحلیل از نرم افزار Comprehensive Meta Analysis V2 بهره گرفته شده است. با استفاده از نرم افزارCMA ناهمگونی میان پژوهش ها با آزمون Q کوکران بررسی شد و با توجه به نتیجه آن، از مدل تصادفی برای استخراج اثرمتوسط بهره گرفته شد. نتایج تحلیل، نشان می دهد که «علایق مکانی» بیشترین تأثیر را در ارزیابی دلبستگی به مکان دارد و پس از آن «هویت مکانی»، «پیوند اجتماعی با مکان» و «وابستگی مکانی» قرار می گیرند.
۴۶۹.

فراتحلیلی بر پژوهش های چاپ شده در حوزه تاب آوری شهری در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تاب آوری تاب آوری شهری فراتحلیل فراتحلیل تاب آوری شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷ تعداد دانلود : ۸۶
فراتحلیل، روشی آماری برای ترکیب نتایج حاصل از مطالعات پژوهشی مختلف در باب یک مسئله پژوهشی ویژه برای حصول به نتیجه ای کلی و مستلزم تلفیق کمی یا کیفی یافته های حاصل از مطالعات مختلف است و امکان حصول به یافته های دقیق را در پرتو تلفیق آن ها فراهم می کند. هدف پژوهش حاضر این است که با استفاده از روش فراتحلیل، مطالعات حوزه تاب آوری شهری در ایران را بررسی و تحلیل کند و سپس صورت بندی منظمی از آن ها ارائه دهد. روش انجام این پژوهش، توصیفی – تحلیلی و ماهیت آن، کاربری – توسعه ای است. مجله های مورد تائید وزارت علوم و تحقیقات و فناوری در رشته های جغرافیا، معماری و شهرسازی، مدیریت، محیط زیست و زمین شناسی، جامعه آماری پژوهش را تشکیل می دهند. نتایج حاصل از فراتحلیل نشان دهنده این است که میزان تاب آوری در شهرهای ایران پایین است. بافت مرکزی شهرها، بافت های فرسوده شهرها و سکونتگاه های غیررسمی نسبت به سایر محدوده های شهر، از تاب آوری پایین تری برخوردار هستند.
۴۷۰.

شناسایی ابعاد و مؤلفه های مؤثر بر شکل گیری فضاهای شهری مطلوب برای زنان با استفاده از روش فرا تحلیل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زنان فراتحلیل فضاهای شهری مطلوب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۰ تعداد دانلود : ۱۴۲
تحلیل رابطه جنسیت و فضا در کنار یکدیگر سبب می شود تا نقش ها و نیازهای هر یک از زن و مرد به خصوص در فضاهای شهری مشخص شود. این تحلیل کمک می کند تا با درک چگونگی نقش های سازنده زنان، به تولید و بازتولید روابط اجتماعی مطلوب در فضاهای شهری منجر شود. حضور زنان در فضاهای عمومی و شهری نه تنها منعکس کننده، بلکه روایت کننده روابط مطلوب یک اجتماع است. هدف اصلی این پژوهش شناسایی ابعاد و مؤلفه های مؤثر بر شکل گیری فضاهای شهری مطلوب برای زنان با استفاده از روش فراتحلیل است. جست وجوها به صورت دستی و بر مبنای کلیدواژه های «فضاهای شهری، زنان» صورت گرفته است و برای کلیدواژه های فرعی نیز عبارت های «پارک، فضای عمومی، فضاهای تک جنسیتی» جایگزین همراه کلیدواژه اول است. بازه زمانی مطالعاتی از سال 1395 تا 1401 در منابع فارسی و سال 2016 تا 2022 در منابع انگلیسی است. همچنین از نرم افزار SPSS برای انجام دادن آزمون های فراتحلیل استفاده شده که درنتیجه آن نمودار جنگلی، حبابی، تشخیص ناهمگنی و قیفی (سوگیری انتشار) تولید شده است. برای سنجش پایگاه های علمی برای تولید محتوا در این حوزه نیز، از نرم افزار وس ویور استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان دهنده آن است که ابعاد اصلی آن؛ شامل ابعاد کالبدی و عملکردی، ابعاد ساختاری و فضایی، ابعاد فردی و شخصیتی و ابعاد فرهنگی و اجتماعی در طراحی فضاهای شهری است. جایگاه پژوهش های حوزه طراحی فضای شهری مطلوب برای زنان در ادبیات پژوهش جهانی حائز اهمیت است.
۴۷۱.

فرا تحلیل ارایه مدل نظری آزمایشگاه های زنده شهری به مثابه مدل گذار پایداری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آزمایشگاه زنده آزمایشگاه زنده شهری گذار پایدار نوآوری باز فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۸۶
بیان مسئله: آزمایشگاه زنده شهری فضایی فیزیکی یا مجازی است که با گرد هم آوردن ذینفعان مختلف برای همکاری و ایده پردازی جمعی به دنبال عبور شهرها از چالش های دوران گذار به سمت پایداری است.هدف: با وجودی که در سال های اخیر به شدت مورد توجه سیاست گذاران، برنامه ریزان، پژوهشگران و مسئولان اجرایی شهرها قرار گرفته است، اما همچنان ماهیت، ابعاد، اصول، هدف ها، مولفه ها و چارچوب آن تا حدودی نامشخص است. بر همین اساس پژوهش حاضر با استفاده از روش فراتحلیل به دنبال پوشش این خلاء است.روش: از روش شناسی کیفی و از تکنیک متن پایه فراتحلیل استفاده شده است. در بررسی اولیه تعداد 722 منبع یافت شد که 58 مورد از آنها بر اساس عنوان کنار گذاشته شد. چکیده تعداد 664 منبع بررسی شد و 428 مورد از آنها از روند پژوهش حذف شد. در نتیجه، تعداد 236 منبع به طور کامل بررسی شد و 193 مورد از آنها از لحاظ محتوا و کیفیت رد شد. در نهایت تعداد 43 مقاله جهت تجزیه و تحلیل نهایی انتخاب شدیافته ها: بر اساس تحلیل زمانی، سیر منابع پژوهش صعودی است به گونه ای که در سال 2021-2022 به اوج خود می رسد و مجله هایی نظیر مرور مدیریت نوآوری فناوری، فصلنامه پایداری، فصلنامه تولید پاکیزه تر در این حوزه بسیار فعال هستند. از لحاظ الگوی تحقیق، سهم تحلیل محتوا، مرور سیستماتیک ادبیات، توصیفی-تحلیلی، تطبیقی و اکتشافی به ترتیب برابر با 14، 11، 23، 27 و 25 درصد است. الگوی تحقیق بیشتر منابع به صورت تطبیقی و اکتشافی می باشد و در مجموع، 52 درصد منابع را به خود اختصاص داده اند.نتیجه گیری: 51 کد در خصوص ویژگی های منحصر به فرد آزمایشگاه های زنده شهری استخراج شده که در 12 مقوله مشتمل بر دوره تاریخی، ابعاد، مولفه ها، عوامل زمینه ای، هدف ها، اصول، فرآیند، کنشگران، گونه شناسی، چالش ها، پیامدها و مراحل کاربست راه حل نهایی طبقه بندی شده اند که مدل نظری آزمایشگاه های زنده شهری از تشکیل می دهند.
۴۷۲.

فرا ترکیبی بر تحقیقات انجام شده با موضوع کیفیت زندگی شهری در سکونتگاه های غیر رسمی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کیفیت زندگی شهری سکونتگاه های غیررسمی فراتحلیل برنامه ریزی شهری بنیادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۱۲۰
بیان مسئله: با وجود گذشت بیش از دو دهه از تحقیقات اولیه در مورد کیفیت زندگی شهری، همچنان این مفهوم با مفاهیمی همچون زیست پذیری شهری و سرزندگی شهری در یک ردیف معنایی تبیین می شوند و به وجوه متفاوتی که در بین این مفاهیم نهفته است، توجهی نشده است. کیفیت زندگی شهری همواره به یکی از موضوعات موردعلاقه پژوهشگران حوزه برنامه ریزی شهری تبدیل شده است و تمامی تمرکز آنان به بررسی کیفیت زندگی شهری در سکونتگاه های برنامه ریزی شده معطوف شده است.هدف: هدف این پژوهش، بررسی و استخراج شاخص های تجزیه وتحلیل متون علمی در زمینه مطالعات سکونتگاه های غیررسمی و ارائه مدل تحلیلی ابعاد و مؤلفه های کیفیت زندگی در سکونتگاه های غیررسمی است. روش: این پژوهش بنیادی بوده و با بهره گیری از روش فراترکیب به بررسی نمونه های موردمطالعه (12 عنوان مقاله علمی – پژوهشی معتبر و 8 عنوان رساله دکترا و پایان نامه کارشناسی ارشد) در ده سال اخیر در ارتباط با کیفیت زندگی شهری در سکونتگاه های غیررسمی پرداخته است.یافته ها: با استناد به یافته های تحقیق حاضر می توان دریافت که به دلیل توجه به آزمون پایایی در بیش از 80 درصد پژوهش های مورد بررسی می توان با اطمینان بالایی در ارتباط با کیفیت مطالعات صورت گرفته و اندازه اثر آن ها اظهارنظر نمود.از نظر ساکنین سکونتگاه های غیررسمی عوامل اقتصادی بیشترین تأثیر را در تعیین کیفیت زندگی آنان داشته است و همچنین در بین مؤلفه های اقتصادی مؤلفه درآمد ماهیانه در رتبه اول و پس از آن به ترتیب مؤلفه های هزینه های زندگی، وضعیت اشتغال، رضایت از فرصت های شغلی، فاصله محل کار از سکونت، امنیت شغلی، تعداد افراد شاغل و در نهایت تعداد ساعات کاری هفته در رتبه های دوم تا هشتم قرار گرفتند.نتیجه گیری: تمامی متون علمی مورد بررسی به آزمودن نظریات پرداخته اند اما باعث نظریه سازی نشده اند. باوجود اینکه در بعضی از تحقیقات راهکارهای مناسبی ارائه شده است اما با توجه به ماهیت پژوهش ها نمی توان آن ها را در دسته تحقیقات بنیادی قرار داد. به طورکلی می توان گفت ضروری است تا تحقیقات بنیادی در این حوزه بیشتر موردتوجه قرار بگیرند.
۴۷۳.

واکاوی تأثیر پاندمی کووید 19 بر سیاست گذاری استفاده از حمل ونقل عمومی در تجارب جهانی شهرها با بهره گیری از رویکرد فراتحلیل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فراتحلیل پاندمی کووید- 19 حمل ونقل عمومی سیاست گذاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴ تعداد دانلود : ۹۱
 همه گیری کرونا با کاهش شدید تقاضا، چالش بسیار بزرگی را برای سیستم حمل ونقل عمومی ایجاد کرد. بر همین اساس باید سیاست ها به گونه ایجاد شوند که خطرات احتمالی، سلامتی مسافران را تهدید نکند. درحالی که درک علمی و جمعی در ارتباط میان این دو حوزه در حال افزایش است اما نبود بررسی جامع از تحقیقات فعلی با تمرکز بر سیاست گذاری درست، امری حائز اهمیت تلقی می شود. پژوهش حاضر باهدف ترکیب کمی پژوهش های صورت گرفته در حوزه موردمطالعه انجام شده است تا بتوان با هم پوشانی منابع و تلفیق آن ها شدت اثر سیاست های تأثیرگذار را شناسایی نمود. به منظور بررسی هدف پژوهش از روش فراتحلیل استفاده شده است و مقالات علمی پژوهش فارسی و انگلیسی جامعه آماری پژوهش را تشکیل داده اند. جستجو ها به صورت دستی صورت گرفته است و مبتنی بر کلیدواژه های (حمل ونقل عمومی، کووید 19) است. جامعه آماری نهایی 50 مقاله علمی-پژوهشی (فارسی و انگلیسی) می باشد. به منظور انجام فراتحلیل داده ها وارد نرم افزار استاتا شده اند تا نمودار جنگلی (نمودار انباشت) ترسیم شود و هم چنین از نرم افزار وس ویور برای ارتباط تحلیلی میان مقالات پژوهش استفاده شده است. نتایج نشان دهنده آن است که شکاف عمیق پژوهشی برای درک سیاست گذاری در منابع وجود دارد.
۴۷۴.

فراتحلیل سرمایه فکری و عملکرد مالی شرکت

کلیدواژه‌ها: عملکرد مالی شرکت سرمایه فکری فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۵ تعداد دانلود : ۱۱۶
هدف از این تحقیق، فراتحلیل سرمایه فکری و عملکرد مالی در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. به منظور اجرای روش فراتحلیل، کلیه مطالعات انجام گرفته در زمینه موضوع پژوهش با استفاده از کلید واژه هایی همچون سرمایه فکری؛ سرمایه انسانی، سرمایه فیزیکی، سرمایه ساختاری و بازده دارایی ها و...از پایگاه اینترنتی نشریه های علمی پژوهشی داخلی (مقاله های منتشرشده طی سال های 1388 تا 1400) به مثابه جامعه آماری پژوهش شناسایی و جمع آوری شدند. درنهایت، از مجموع 120 مطالعه جمع آوری شده، با توجه به محدودیت های اعمال شده و با استفاده از روش حذف سیستماتیک در نهایت 24 مطالعه داخلی مورد تجزیه و تحلیل واقع شده است؛ نتایج بررسی مطالعات انجام شده در بازه زمانی مذکور و پیرامون این رابطه، بیانگر آن است که اکثر این مطالعات نامتجانس (ناهمگن) می باشند و معیارهای متفاوت اندازه گیری سرمایه فکری بر رابطه میان سرمایه فکری و عملکرد مالی تاثیر گذار است؛ در ادامه بررسی مشاهده شد رابطه معناداری بین فاکتورهای سرمایه فکری یعنی سرمایه انسانی؛ سرمایه ساختاری و سرمایه فیزیکی با عملکرد مالی وجود دارد؛ که این نتایج در مقایسه با نتایج پژوهش های اسدی و یوخنه القیانی (1397)، صالحی و همکاران (1392)، طالب نیا و همکاران (1391)، یحیی زاده و همکاران (1393) پورزمانی و همکاران (1391) پرندین و قنبری (1397) شمس و خلیلی (1390)، انوری رستمی و همکاران (1392)، قابضی و همکاران (1393)، همتی و همکاران (1389) نیز حاکی از وجود رابطه مثبت و معنادار میان سرمایه ساختاری و عملکرد مالی شرکت ها می باشد؛ و از سوی دیگر نتایج این پژوهش با پژوهش هایی محمد پور (1396)؛ مرادی و همکاران (1394) در یک راستا نمی باشد. علت این تناقض می تواند در نمونه گیری متفاوت، جامعه متفاوت و دوره زمانی متفاوت باشد.
۴۷۵.

بررسی دلایل وفاداری هواداران به باشگاه های فوتبال در ایران: یک مطالعه فراتحلیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: باشگاههای فوتبال فراتحلیل هواداران وفاداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۱۲۹
تحقیق حاضر از نوع فراتحلیل و با هدف بررسی دلایل وفاداری هواداران به باشگاههای فوتبال در ایران انجام شد. جامعه آماری شامل همه مطالعات داخلی انجام شده در بازه زمانی 1388 الی 1399 بود. از بین مطالعات گزارش شده تعداد 21 مطالعه که شرایط لازم برای ورود به فراتحلیل را داشتند به روش سرشماری انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای اس. پی. اس. اس و سی. ام.آ.2 انجام شد. نتایج نشان داد که میزان اندازه اثر ترکیبی مطالعات در مدل اثرات ثابت برابر 0.352 و در مدل اثرات تصادفی 0.362 برآورد شد که طبق طبقه بندی کوهن یک اندازه اثر متوسط محسوب می شود. نتایج آزمون کوکران نشان دهنده ناهمگنی تحقیقات بود و نتایج فرارگرسیون نشان داد که با افزایش سال انتشار تحقیقات، اندازه اثر آنها افزایش پیدا می کند و نتایج آزمون ایمن از خطای روزنتال، نمودار فانل، عرض از مبدا ایگر و ضریب همبستگی رتبه ای بگ و مزومدر نشان دهنده عدم خطای سوگیری انتشار بود. نتایج نشان داد که عوامل عشق به برند باشگاه، هویت تیمی، غرور اجتماعی و سرگرمی به ترتیب بیشترین اندازه اثر را در بین متغیرهای مستقل بر وفاداری هواداران به باشگاههای فوتبال دارند. پیشنهاد می شود به نحوه باشگاه داری مدیران، توسعه کانون های هواداری، تسهیل سازی حضور خانواده ها در ورزشگاه و در نهایت نیازسنجی از هواداران توجه جدی شود که این امر منجر به توسعه و جذب هواداران ثابت در مسابقات لیگ حرفه ای می شود و درآمد زیادی را برای باشگاه جذب خواهد کرد.
۴۷۶.

فراتحلیل عوامل مؤثر بر خلاقیت سازمان های ورزشی

کلیدواژه‌ها: اندازه اثر خلاقیت سازمانی سازمان های ورزشی فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۹۹
طی چند دهه گذشته شناخت عوامل مؤثر بر خلاقیت سازمان های ورزشی مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته است. وجود پژوهش های متعدد در این حوزه لزوم انجام یک فراتحلیل یا پژوهش ترکیبی را مورد تأکید قرار می دهد. لذا پژوهش حاضر با روش فراتحلیل و با هدف ترکیب پژوهش های انجام شده در زمینه تأثیر عوا مل مؤثر بر خلاقیت سازمان های ورزشی انجام شده است. روش پژوهش حاضر از نوع فراتحلیل بود و جامعه آماری آن را کلیه مطالعات انجام شده و در دسترس در خصوص خلاقیت کارکنان سازمان های ورزشی بودند که به صورت هدفمند با در نظر گرفتن ملاک های ورود و خروج 25 مطالعه انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پژوهش های اولیه از چک لیست طراحی شده استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل پژوهش های اولیه از اندازه اثر به تفکیک هر مطالعه، اندازه اثر ترکیبی با دو مدل اثرات ثابت و تصادفی، نمودار قیفی، تحلیل حساسیت، آزمون همگنی، مجذور I و آماره NF-S استفاده شد. همچنین نوع شاخص اندازه اثر استفاده شده شاخص r بود که با کمک نرم افزار CMA نسخه 2 انجام گرفت. نتایج مربوط به اندازه اثر ترکیبی برای مدل اثرات تصادفی (461/0) به دست آمد. همچنین نتایج نشان داد فرهنگ سازمانی، مدیریت دانش و رهبری به ترتیب بیشترین اثر را در خلاقیت سازمان های ورزشی دارند. یافته های این فراتحلیل دارای پشتوانه نظری و تجربی مکفی است و لزوم بازنگری و استفاده از این عامل ها را در ارتقاء خلاقیت سازمان های ورزشی موجه می سازد.
۴۷۷.

عناصر و مزایای روش بازی گونه سازی در آموزش با رویکرد فراتحلیل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آموزش یادگیری بازی گونه سازی فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۱۲۱
بازی گونه سازی یکی از روش های آموزشی جدید است که به علت توجه به ویژگی های مختلف فراگیران، با ایجاد یک بستر شاد هیجانانگیز، پویا و فعال، آموزش را بهبود می بخشد و کانال های مختلف یادگیری فراگیران را تقویت می کند. بازی گونه سازی کردن محتوای آموزشی، مفاهیم و اطلاعات را به شیوه بهتر و مطلوب تری در اختیار فراگیران قرار می دهد در همین راستا این پژوهش با هدف تبیین عناصر و مزایای روش بازی گونه سازی با استفاده از رویکرد فراتحلیل انجام شده است. جامعه آماری شامل پژوهش های داخلی و خارجی انجام شده در حوزه بازی گونه سازی است که در ابتدا 79 پژوهش داخلی و 301 پژوهش خارجی شناسایی و دانلود شد و از بین آن ها منابع مرتبط تر به عنوان نمونه آماری، شامل 30 پژوهش داخلی و 65 پژوهش خارجی در مجموع 95 پژوهش انتخاب و تحلیل شدند. این منابع (مقاله، پایان نامه و رساله) که با جستجوی هدفمند در سایت های داخلی مانند magiran،sid، noormagz،irandoc، ricest و پرتال جامع علوم انسانی و سایت های خارجی مانند Proquest،Springer، Sciencedirect،Mdpi، Researchgate، Ieee، Acm، Google scholar انتخاب شدند؛ به دنبال شناسایی عناصر مهم و پرکاربرد رویکرد بازی گونه سازی و مزایای این رویکرد بود. قابل ذکر است که مقاله های ارائه شده در همایش و کنفرانس ها در این پژوهش مورد بررسی قرار نگرفتند. با توجه به یافته های پژوهش، امتیاز، پاداش، چالش، بازخورد، سطح بندی، داستان، تعامل و رقابت با داشتن بیشترین درصد فراوانی مهمترین و کاربردی ترین عناصر بازی گونه سازی در آموزش بودند. هم چنین ایجاد و ارتقای تعامل و مشارکت، ایجاد انگیزه، فراهم آوردن بستری جهت یادگیری عمیق، بهبود عملکرد، ایجاد جذابیت و افزایش آن، توسعه رشد شناختی، ایجاد هیجان و نشاط، افزایش اثربخشی آموزش، ایجاد بستری جهت کاربرد فناوری های آموزشی، توسعه رشد اجتماعی، توسعه مهارت های نرم و کاهش اختلال از جمله مزایای بازی گونه سازی در پژوهش ها بودند که از بین این موارد، ایجاد و ارتقای تعامل و مشارکت، فراهم آوردن بستری جهت یادگیری عمیق، ایجاد انگیزه، بهبود عملکرد، توسعه رشد شناختی، ایجاد هیجان و نشاط، افزایش اثربخشی آموزش، ایجاد بستری جهت کاربرد فناوری های آموزشی بیشترین درصد فراوانی را به خود اختصاص دادند.
۴۷۸.

بررسی روش شناسی پروژه های آینده نگاری راهبردی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: راهبرد آینده نگاری برنامه ریزی راهبردی فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷ تعداد دانلود : ۱۱۹
اگرچه تاریخچه آینده نگاری به دهه ۴۰ میلادی برمی گردد (Jemala, 2010)، کاربرد آن روز به روز به عنوان رویکرد میان رشته ای ارتقاء یافته نسبت به برنامه ریزی راهبردی، در دنیا گسترش می یابد. در ایران نیز آینده نگاری راهبردی طی دهه گذشته مورد توجه قرار گرفته است و با گذشت زمان کاربرد آن در سازمان های دولتی و خصوصی افزایش می یابد. در این پژوهش با هدف فراتحلیل (متاآنالیز) مقالات منتشر شده برنامه ریزی راهبردی و آینده نگاری راهبردی در ایران، در مرحله اول، مرور نظام مند ادبیات، تمامی مقالات منتشر شده حوزه آینده نگاری و مقالات برنامه ریزی راهبردی در ایران مورد بررسی قرار گرفت. در مرحله دوم بر اساس شاخص هایی که در این مقاله به عنوان معیار قرار گرفته اند، ۵۳ مقاله انتخاب و بر اساس روش فراتحلیل مورد نقد و بررسی قرار گرفت. بر اساس یافته های پژوهش خلأ مقالات آینده نگاری راهبردی که گام های کلیدی آن را به صورت روش مند مستند نموده باشند بسیار محسوس است و انتظار داریم خروجی آینده نگاری راهبردی، یعنی برنامه ریزی راهبردی به صورت روش مند و نظام مند باشد. ولی در میان تمام مقالات آینده نگاری راهبردی، تنها ۸ درصد مقالات این خروجی را ارائه نموده اند. سایر مقالات به پیشنهاد برخی راهکارها بدون اشاره به روش دستیابی به آن ها بسنده نموده اند و یا اساساً آینده نگاری راهبردی محسوب نمی شوند. (به طور سنتی و بدون آینده پژوهی، به برنامه ریزی راهبردی پرداخته اند.) در پایان، مدل بومی آینده نگاری راهبردی بر اساس نتایج فراتحلیل ارائه شده است؛ که شامل چهار مرحله چارچوب سازی (با روش تحلیل محیط داخلی و خارجی)، پویش افق (با روش تحلیل تأثیر متقابل)، پیش بینی (با روش سناریونویسی) و برنامه ریزی راهبردی (با روش سوات) می شود.
۴۷۹.

فراتحلیل اثربخشی مداخلات تحریک الکتریکی فراجمجمه ای بر کارکردهای اجرایی و عملکرد ریاضی کودکان دارای اختلال یادگیری ویژه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اختلال یادگیری ویژه کارکردهای اجرایی تحریک الکتریکی فراجمجمه ای فراتحلیل فرارگرسیون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۸ تعداد دانلود : ۱۰۳
زمینه و هدف: اختلال یادگیری ویژه، اختلالی عصب تحولی است که یادگیری خواندن، نوشتن، و ریاضیات را با دشواری هایی مواجه می کند. تحریک الکتریکی فراجمجمه ای یکی از مداخلاتی است که جهت بهبود اختلال یادگیری استفاده می شود. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف ترکیب نتایج پژوهش های انجام شده و کسب یک نتیجه کلی درباره میزان اثربخشی این مداخلات در بهبود کارکردهای اجرایی و عملکرد ریاضی افراد دارای اختلال یادگیری و کشف متغیرهای تعدیل کننده احتمالی با روش فراتحلیل انجام شد. روش: جامعه آماری پژوهش، کلیه مطالعات منتشر شده شامل مقاله و پایان نامه با موضوع اثربخشی تحریک الکتریکی فراجمجمه ای بر کارکردهای اجرایی و عملکرد ریاضی بود که با جستجوی سیستماتیک و اعمال ملاک های ورود و خروج، 21 مطالعه جهت ورود به فراتحلیل انتخاب شد و 64 اندازه اثر از نوع d کوهن از این مطالعات استخراج شده و با نرم افزار CMA3 تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که اندازه اثر ترکیبی محاسبه شده در هر دو مدل اثرات ثابت و تصادفی معنادار است که بر اساس ملاک تفسیری کوهن مقداری متوسط ارزیابی شد. همچنین اندازه اثر تحریک الکتریکی فراجمجمه ای با روش نویز تصادفی بیش از تحریک مستقیم و متناوب بود. نتایج فرارگرسیون نیز نشان داد که سن، نقش پیش بینی کننده و تعدیل کننده دارد و در سنین پایین تر می توان اثربخشی بهتری انتظار داشت. نتیجه گیری: می توان تحریک الکتریکی فراجمجمه ای به خصوص روش نویز تصادفی را به عنوان یکی از مداخلات کارآمد در بهبود کارکردهای اجرایی و عملکرد ریاضی کودکان دارای اختلال یادگیری ویژه در نظر گرفت.
۴۸۰.

فراتحلیل کمّی نتایج پژوهش های پیرامون دروس معارف اسلامی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: دروس معارف اسلامی پژوهش ها اثربخشی فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۲۱
هدف: هدف پژوهش حاضر، فراتحلیل کمی پژوهش ها پیرامون دروس معارف اسلامی دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی کشور بود. روش: رویکرد پژوهش کمی و روش پژوهش فراتحلیل بود. جامعه آماری کلیه پژوهشهای انجام شده پیرامون دروس معارف اسلامی در بازه زمانی 1392تا 1399بود.نمونه آماری کلیه پژوهش هایی بودند که واجد شرایط مفروضات فراتحلیل کمی بودند.ابزار اندازه گیری چک لیست سنجش معیارهای مقالات واجد شرایط جهت فراتحلیل بود.برای تعیین اعتبار ابزار، چک لیست در اختیار سه نفر از متخصصان سنجش و اندازه گیری که سابقه حداقل یک پزوهش فرا تحلیل را داشتند،قرار گرفت و روایی ابزار مورد تأیید قرار گرفت. برای تحلیل سؤالات از آزمون ناهمگونی مطالعات، شاخص g هگز و مدل ثابت و تصادفی استفاده شد. داده ها با استفاده از نرم افزار CMA 3 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: بر اساس نتایج آزمون ناهمگونی مطالعات، فرض صفر ناهمگونی مطالعات تایید گردید. همچنین مقدار شاخص I2 نشان دهنده اثر ناهمگونی مطالعات بر 97/33درصد از تغییرات کل بود. اندازه اثر و Z محاسبه شده برای 15 متغیر از 22 متغیر در سطح آلفا 05/0 معنادار بود. بیشترین اندازه اثر بر اساس شاخص g هگز مربوط به متغیر نگرش دینی دانشجویان ، با اندازه اثر 488/1 و پس از آن مربوط به متغیر استاد با اندازه اثر 450/1 و پس از آن ارتباط متقابل استاد دانشجو با اندازه اثر 215/1بود. اندازه اثر کلی برای همه مطالعات در مدل ثابت و تصادفی در سطح متوسط بود که بیانگر ارتباط متغیرها با اثربخشی دروس معارف بود. نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش، سه عامل نگرش دینی، استاد و ارتباط متقابل استاد و دانشجو بیشترین اندازه اثر را در اثربخشی این دروس دارا بودند.لذا بر اساس نتایج فراتحلیل و با تمسک بر عوامل شناسائی شده مرتبط با اثربخشی برنامه درسی دروس معارف اسلامی،ضرورت باز اندیشی و تحول دربرنامه درسی دروس معارف اسلامی باید همواره یکی از دغدغه های اصلی سیاست گذاران و طراحان برنامه درسی معارف اسلامی باشد.