مطالب مرتبط با کلیدواژه

تمدن نوین اسلامی


۱۶۱.

آموزه های اجتماعی و سیاسی در آیات الهی، راهکار تبیین الزامات تمدن نوین اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آموزه های اجتماعی آموزه های سیاسی آیات الهی تمدن نوین اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶ تعداد دانلود : ۸۷
پیدایی و بالندگی تمدن اسلامی، ریشه در اساس آموزههای اجتماعی و سیاسی برگرفته از مضامین قرآنی دارد. آموزههایی که جامع، حداکثری و متعلق به همه زمانهاست. امروزه نیز در تبیین الزامات تمدن نوین اسلامی، اهتمام متفکران و سیاستگذاران جوامع اسلامی در شناساندن این ارکان تمدن سازِ متمایز و پاسخگو که منبعث از آیات الهیاند، اجتنابناپذیر و امری ضروری به نظر میرسد؛ بنابراین این پژوهش توصیفی- تحلیلی درصدد پاسخ به این سؤال اصلی است که از منظر قرآن کریم، کدامیک از آموزههای اجتماعی و سیاسی میتوانند در تبیین الزامات تمدن نوین اسلامی نقشآفرینی نمایند؟ به استناد آیات الهی و مراجعه به منابع کتابخانهای نتایج نشان میدهد آموزههای اجتماعیِ قرآن همچون تواصی به همبستگی، حفظ وحدت امت اسلامی، اخلاقمداری، لزوم حصول عدالت و امنیت اجتماعی از الزامات تربیتی در تبیین تمدن نوین اسلامی محسوب میگردند. همچنین با اتکا به آموزههای تربیت سیاسی در قرآن، دستاوردهایی نظیر تقویت روحیه عزت طلبانه، التزام استقرار حاکمان صالح، توجه به توسعههای اقتصادی و صنعتی و نیز تقویت تجهیزات نظامی و دفاعی باعث تحقق تمدن نوین اسلامی خواهند شد.
۱۶۲.

انتظارات از حوزه علمیه تمدنی با نگاه به بیانات مقام معظم رهبری؛ بررسی انتقادی برنامه جدید ابلاغی مرکز مدیریت حوزه های علمیه در سال 1401(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حوزه علمیه تمدن نوین اسلامی آیت الله خامنه ای تحول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۴ تعداد دانلود : ۱۴۱
شیعه به عنوان مذهب اصیل اسلامی از سازماندهی نیرومند روحانیت تحت اشراف سازمان حوزه علمیه برخوردار است. این نهاد با وقوع انقلاب اسلامی، تحولات بسیاری به خود دیده و در مراحل مختلف تغییرات ساختاری و محتوایی داشته است. آخرین این تحولات، برنامه ای است که با آغاز سال تحصیلی 1401 بعد از شش سال، کار تحقیقاتی و اجرای آزمایشی ابلاغ گردیده است. اینکه آیا در این برنامه ویژگی های حوزه تراز تمدن اسلامی بر اساس اندیشه مقام معظم رهبری لحاظ گردیده یا نه، پرسش پژوهش حاضر است. از این رو برنامه مذکور در مقایسه با برنامه قبلی با نگاهی انتقادی مورد بررسی قرار می گیرد و با بیان محاسن و معایبی که دارد، انتظارات مغفول در آن جهت نیل به حوزه علمیه تراز تمدن نوین اسلامی بر اساس منویات مقام معظم رهبری شناسایی و تبیین می گردد. در این پژوهش، شانزده ویژگی منحصر به فرد این برنامه که با برنامه قبلی متمایز است، شناسایی شده و انتظارات هفده گانه از بیانات اندیشه انقلابی مقام معظم رهبری استخراج شده است؛ در نهایت الگوی مناسبی برای حوزه علمیه در خور تمدن نوین اسلامی معرفی شده است.
۱۶۳.

تصویر مطلوب آمیخته بازاریابی در تمدن نوین اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازاریابی آمیخته بازاریابی تمدن نوین اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴ تعداد دانلود : ۱۳۶
هدف پژوهش جاری، بررسی تصویر مطلوب آمیخته بازاریابی در تمدن نوین اسلامی بوده است. روش مورد استفاده در این پژوهش، مرور بر ادبیات و همچنین استفاده از روش کیفی تحلیل اسناد بوده است. یافته ها بیان گر این بوده است، عناصر آمیخته بازاریابی که آن را P4 می نامند و شامل 1) قیمت، 2) محصول، 3) پیشبرد محصول(ترفیع) و 4) کانال های توزیع است، در دیدگاه اسلام تا حدودی زیادی با دیدگاه مبتنی بر بازاریابی متعارف نظام سرمایه داری متفاوت است و تعریف خاص به خود را دارد. نتایج پژوهش نمایانگر این بوده که آمیخته بازاریابی در تمدن نوین اسلامی، شامل محصول اسلامی، قیمت اسلامی، ترفیع اسلامی و توزیع اسلامی است، که هر کدام بر اساس موازین و تعالیم اسلامی، دارای مختصات و ویژگی هایی می باشد. هدف پژوهش جاری، بررسی تصویر مطلوب آمیخته بازاریابی در تمدن نوین اسلامی بوده است. روش مورد استفاده در این پژوهش، مرور بر ادبیات و همچنین استفاده از روش کیفی تحلیل اسناد بوده است. یافته ها بیان گر این بوده است، عناصر آمیخته بازاریابی که آن را P4 می نامند و شامل 1) قیمت، 2) محصول، 3) پیشبرد محصول(ترفیع) و 4) کانال های توزیع است، در دیدگاه اسلام تا حدودی زیادی با دیدگاه مبتنی بر بازاریابی متعارف نظام سرمایه داری متفاوت است و تعریف خاص به خود را دارد. نتایج پژوهش نمایانگر این بوده که آمیخته بازاریابی در تمدن نوین اسلامی، شامل محصول اسلامی، قیمت اسلامی، ترفیع اسلامی و توزیع اسلامی است، که هر کدام بر اساس موازین و تعالیم اسلامی، دارای مختصات و ویژگی هایی می باشد.
۱۶۴.

ضرورت شکل گیری گفتمان مقاومت در راه نیل به تمدن اسلامی از دیدگاه آیت الله خامنه ای (مد ظله تعالی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گفتمان مقاومت تمدن تمدن نوین اسلامی تحلیل گفتمان جمهوری اسلامی ایران آیت الله خامنه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲ تعداد دانلود : ۱۶۵
پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ آغاز هژمونی گفتمانی جدید در قالب دین در جهان معاصر بود که توانست دیدگاه جامعه ایران را به دو مقوله حکومت دینی و نگاه به آینده تغییر دهد و گفتمانی را تحت عنوان گفتمان انقلاب اسلامی جایگزین گفتمان های گذشته نماید. این گفتمان، حرکتی نو به سمت تمدن نوین اسلامی افقی جدید نه تنها در ایران بلکه در اکثر کشور های اسلامی و درعرصه بین الملل به وجود آورد.لیکن گفتمان انقلاب اسلامی در این راه همواره با خرده گفتمان هایی در درون خود مواجه بود که بر سرعت این حرکت تأثیر مستقیم داشته اند لذا این ضرورت همواره وجود داشته که در راه نیل به تمدن اسلامی باید خرده گفتمانی به عنوان عامل شتاب دهنده درون گفتمان انقلاب اسلامی شکل بگیرد که به نظر می رسد این ویژگی در گفتمان مقاومت وجود دارد. لذا سوال اصلی اینجاست که این گفتمان باید دارای چه خصوصیاتی باشد تا بتواند نظام اسلامی را به سمت تمدن نوین اسلامی با سرعت هرچه بیشترسوق دهد. این مقاله با استفاده از روش تحلیل گفتمان لاکلا و موف و تاکیدات مقام معظم رهبری بر مقوله اهمیت گفتمان سازی بارداختن به ویژگی های گفتمان مقاومت قصد دارد گفتمان مذکور را از ضروریات نیل به تمدن نوین اسلامی معرفی نماید.
۱۶۵.

پیشران های گذار از مراحل تمدن نوین اسلامی و دستیابی به جامعه مطلوب اسلامی در منظومه فکری مقام معظم رهبری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مقام معظم رهبری تمدن نوین اسلامی جامعه مطلوب اسلامی پیشران اندیشه سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۱۱۶
ازجمله دغدغه های اندیشمندان نظام سیاسی ایران، بسترسازی تحقق و دستیابی به تمدن نوین اسلامی است. پژوهندگان این حوزه مبتنی بر نظریه های مختلف و همچنین مؤلفه های مؤثر، بایسته هایی را برای ایجاد تمدن نوین اسلامی مطرح نموده اند؛ اما مسئله اصلی چگونگی گذار از وضعیت موجود به سمت وضعیت آرمانی و مطلوب (تمدن نوین اسلامی) می باشد. به این خاطر، سؤال پژوهش حاضر پیشران های گذار از مراحل تمدن نوین اسلامی جهت دستیابی به جامعه مطلوب اسلامی می باشد. یافته های تحقیق گویای آن است که مقام معظم رهبری، چهار مقوله «ایجاد رفاه مادی»، «عدالت اجتماعی»، «حفظ روحیه و آرمان های انقلابی» و «بهره مندی از ارزش های اخلاقی اسلامی» را به عنوان پیشران های گذار از مراحل مختلف تمدن نوین اسلامی و ایصال به جامعه مطلوب اسلامی مطرح می نمایند. استحصال این مقوله ها با استنتاج از رهنمودهای مقام معظم رهبری، متکی بر روش توصیفی تحلیلی با ابتنای بر مستندات عقلی به دست آمده اند.
۱۶۶.

واکاوی و تبیین گام دوم انقلاب در راستای جوان گرایی در تمدن نوین اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: انقلاب جوان گرایی تمدن نوین اسلامی گام دوم انقلاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۹۴
بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی تجدید مطلعی است خطاب به ملت ایران و به ویژه جوانان، که به مثابه منشوری برای دومین مرحله خودسازی، جامعه پردازی و تمدن سازی خواهد بود و فصل جدید زندگی جمهوری اسلامی را رقم خواهد زد. از حیث روش تحقیق، نوشتار پیش رو به شیوه تحلیلی به تبیین گام دوم انقلاب در راستای جوان گرایی در تمدن نوین اسلامی می پردازد. یافته های این تحقیق حاکی از آن بود که در هر جامعه و کشوری اعتماد به جوانان، پیشرفت و توسعه سرزمینی را در پی دارد؛ درحالی که این مهم امروزه به فراموشی سپرده شده است. طبق بیانات رهبری در گام دوم انقلاب، از وجود جوانان و نخبگان کشوری باید برای برنامه های مدیریتی و اجرایی کشور استفاده کرد. نتیجه تحقیق آنکه بنا بر موارد ذکرشده براساس بیانیه گام دوم انقلاب باید همچون اوایل انقلاب از نیروی جوان برای تغییر و تحول اساسی مسائل کشوری استفاده کرد و با اعتماد به نسل جوان و فرصت دادن به آنها، در راه آبادانی کشور و رفاه مردم گام برداریم.
۱۶۷.

امکان سنجی دستیابی به تمدن نوین اسلامی (با تأکید بر دیدگاه آیت الله العظمی صافی گلپایگانی (ره))(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: تمدن سازی تمدن نوین اسلامی مقدمه سازی ظهور آیت الله العظمی صافی گلپایگانی ره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۱۰۷
تمدن نوین اسلامی مجموعه افکار، عقاید، علوم، هنرها و صنایع است که با الهام از آموزه های دینی مسلمانان پدید خواهد آمد. این تمدن متکفل شکوفایی زندگی انسان در همه عرصه های دنیوی و اخروی است؛ چراکه انسان موجودی تک ساحتی نیست و مرکب از ابعادی وجودی مادی و معنوی است و از آنجاکه این تمدن رسالت به فعلیت رساندن جمله استعدادهای بشری را بر دوش دارد، این شکوفایی فرابُعدی از مسئولیت های اساسی آن خواهد بود اما پرسش اساسی آن است که چنین تمدنی که منتسب به اسلام است، آیا امکان وقوعی دارد یا سخن نظریه پردازان دینی تنها حول بایدهای ذهنی چنین تمدنی است؟ امروزه با فقدان پژوهش کافی در ساحت های کاربردی دین، جامعه ما به نگاهی تقلیل گرایانه در مورد کارکردهای دین رسیده است. این ضرورت اقتضا کرده با توجه اینکه آیت الله صافی گلپایگانی، علاوه بر بحث مبانی و فقه، رویکردی آینده نگرانه ناظر به مهدویت دارد، می توان مباحث ایشان را ناظر به تمدن نگاری اسلامی ارزیابی کرد؛ از این رو در این اثر با روشی توصیفی - تحلیلی به امکان سنجی دستیابی به تمدن نوین اسلامی با تکیه بر اندیشه آیت الله صافی گلپایگانی پرداخته شود و نگارنده بدین نتیجه برسد که مطابق با اندیشه آیت الله صافی گلپایگانی ضروری است جامعه منتظر به وضع موجود اکتفا نکند و پیوسته در تکاپوی ساختن آینده ای بهتر باشد. این آینده سازی باید با تکیه بر ظرفیت های دینی باشد تا مسلمین به امت سازی کلان دست یابند و از مسیر تقابل با تمدن غربی به شکوفایی در طراز دین در عرصه دین و دنیا برسند. این ادبیات بینشی حاکی از امکان دستیابی به تمدن نوین اسلامی در دوره کنونی در مسیر شکل گیری مدینه ظهور است.
۱۶۸.

علم و فناوری در چشم انداز تمدن نوین اسلامی از منظر امام خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: علم و فناوری تمدن نوین اسلامی چشم انداز تمدن نوین اسلامی مدیریت اسلامی امام خامنه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷ تعداد دانلود : ۱۲۳
این پژوهش با هدف تبیین جایگاه علم و فناوری در چشم انداز تمدن نوین اسلامی از منظر امام خامنه ای انجام شده است.تحقیق از نوع کیفی است. برای تجزیه و تحلیل داده ها و استخراج مضامین از روش تحلیل مضمون استفاده و120 مضمون پایه، 26 مضمون سازمان دهنده و13مضمون فراگیر استخراج شد. مضامین فراگیر عبارتند از: علم و فناوری به عنوان پایه تمدن نوین اسلامی، عامل پیشرفت و عزت و اقتدار، هماهنگی علم با دین، نفی وابستگی علمی، علم اخلاق مدار و عدالت محور، آینده نگری و تعیین چشم انداز علمی، علم نافع، خلاقیت علمی، شکستن مرزهای دانش،کسب مرجعیت علمی در جهان، جهاد علمی، اقتصاد دانش بنیان، یادگیری از تجارب دیگران در کنار تولید علم. از بین مضامین مستخرج، جهاد علمی با دارا بودن 43 مضمون پایه، بیشترین تاکید و فراوانی را در کلام امام خامنه ای دارد. بر اساس نتایج تحقیق، امام خامنه ای با تاکید بر جهاد مستمر علمی به عنوان موتور پیشران کشور، پیشرفت در علم و فناوری مبتنی بر اخلاق و معنویت و عدالت را به عنوان یک ارزش و شاخص تعالی، از ارکان تمدن نوین اسلامی میدانند و بر تغییر رویکرد از مصرف کننده علم به تولیدکننده علم، شکستن مرزهای دانش و کسب مرجعیت علمی در جهان تاکید دارند.
۱۶۹.

ابعاد خط مشی های عمومی در حوزه ی تدوین با رویکرد تمدن اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تدوین تمدن اسلامی تمدن نوین اسلامی خط مشی های عمومی رویکرد تمدنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۹۲
خط مشی عمومی معین می کند که چه فعالیت ها و اقداماتی در بخش عمومی باید انجام پذیرد و چه اقداماتی نباید انجام گیرد. فرآیند خط مشی گذاری عمومی شامل مراحلِ شناخت، بیان مسئله، طرح مسئله، تدوین، قانونی کردن و مشروعیّت بخشیدن، ابلاغ و اجرا و درنهایت ارزشیابی می باشد. اکنون ضرورت شناخت ابعاد خط مشی های عمومی در حوزه ی تدوین، در جهت تحقّق تمدن نوین اسلامی حائز اهمّیّت است. لذا هدف از این پژوهش، استخراج ابعاد خط مشی های عمومی در حوزه ی تدوین با رویکرد تمدن اسلامی می باشد. روش تحقیق، تحلیل محتوای کیفی، با رویکرد مضمون (تم) و از طریق مصاحبه ی بازِ نیمه ساختاریافته ی محقّق ساخته با خبرگان و صاحب نظران در حوزه ی خط مشی گذاری و تاریخ و تمدن می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد که مضامین فراگیر، به عنوان ابعاد خط مشی های عمومی در حوزه ی تدوین با رویکرد تمدن اسلامی عبارت اند از: پیشرفت و سازندگی، تعادل، شناخت، تکامل، رسالت، عقلانیّت جامع، مکتب، مبارزه با نظام سلطه گری، اسلام گرایی و سیاست. نتیجه گیری کلی اشاره به آن دارد که ابعاد و مضامین فراگیر استخراج شده در حوزه ی قانون گذاری و تدوین، می تواند به عنوان نقشه ی راه و سیاست برای سازمان ها و مؤسّسات دولتی در حوزه ی اجرا و ارزشیابی مثمرثمر باشد.  
۱۷۰.

ظرفیت ها و چالش های فقه معاصر برای تحقق تمدن نوین اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فقه فقه معاصر تمدن نوین اسلامی ظرفیت ها چالش ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۸۶
فقه ازجمله علومی است که قابلیت های بسیاری دارد. یکی از قابلیت های آن، یاری نمودن برای تحقق تمدن نوین اسلامی که مقام معظم رهبری چندین سال قبل این موضوع را بیان نمودند. فلذا لازم است که برای تحقق تمدن نوین اسلامی از ظرفیت فقه استفاده شود؛ فلذا این سؤال مطرح می شود که فقه برای تحقق تمدن نوین اسلامی چه ظرفیت هایی داشته و چالش های پیش روی فقه برای تحقق تمدن اسلامی چیست؟ این نوشتار به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای به بررسی این موضوع پرداخته که دستاوردهایی را به دنبال داشته است. ازجمله اینکه ظرفیت هایی که در فقه وجود دارد می تواند به تحقق تمدن نوین اسلامی کمک کند عبارت اند از: ظرفیت عقل، وجود نصوص عام قاعده ساز و نصوص مبین مقاصد در فقه، نظام مند بودن شریعت و وجود اصول عملیه. همچنین دراین بین چالش هایی هم پیش روی فقه که برخی از آن ها عبارت اند از: چالش های معرفت شناختی (ادله و منابع)، چالش های روش شناختی و موضوعی و در آخر عرفی شدن فقه، وجود دارد.
۱۷۱.

نقش ترجمه و الزامات آن در تحقق تمدن نوین اسلامی

کلیدواژه‌ها: نهضت علمی نهضت ترجمه نشر علم تمدن نوین اسلامی تمدن ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۸۴
در تاریخ ایران، سه دوره نهضت ترجمه مشاهده شده است که در دوره ساسانی و عباسی به نهضت علمی و تمدنی انجامیده، اما نهضت ترجمه قاجاری به نتیجه مطلوب نرسیده است. نهضت علمی در دوره عباسی با تجمیع دانش بشری، در آغاز سده سوم هجری، همراه با معارف و علوم اسلامی، بنیان تشکیل تمدن بزرگ اسلامی را فراهم کرد. بررسی خط مشی و شناسایی نقاط ضعف و قوت جنبش های قبلی، می تواند راهکارهای مواجهه با مسائل کنونی کشور را نشان داده و خط مشی جدیدی برای نهضت علمی تعریف کند. پرسش این است که الزامات حوزه ترجمه باتوجه به آموزه های نهضت های قبلی چیست و چه راهکارهایی می توان متناسب با آن تعریف کرد؟ در مقاله حاضر به روش توصیفی- تحلیلی جنبش های علمی گذشته بررسی شدند و الزامات حوزه ترجمه و حوزه نشر علم برای تحقق تمدن نوین اسلامی - ایرانی استخراج شدند. نهضت های پیشین دارای روند مشابه ای بودند که شامل مرحله احساس نیاز، مرحله ابتدایی یا تحصیل، مرحله نهضت ترجمه و مرحله شکوفایی یا تمدن سازی می شود. الزامات حوزه ترجمه شامل: استقرار سازمان ترجمه، تخصیص بودجه کافی، گزینش کتب و مترجمین، پاسداری از زبان فارسی، دقت و بازنگری در ترجمه، هوشیاری در برابر ترجمه زدگی و استمرار ترجمه شناسایی شدند.
۱۷۲.

نگاهی به پیشینه و ظرفیت مردم سالاری دینی و نقش آن در تحقق تمدن نوین اسلامی و ایران ۱۴۱۴

تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۹۹
مردم سالاری دینی از شاخص های مهم حکومت در اسلام است. حکومت نبی اکرم صلی الله علیه و آله و امام علی علیه السلام به عنوان نمونه های تاریخی مردم سالاری دینی محسوب می شوند که از جمله مؤلفه های مردم سالاری در حکومت ایشان می توان به بیعت به عنوان مهم ترین نماد مردم سالاری دینی و شاخص های دیگری چون عدالت، امنیت، آزادی بیان و ... اشاره کرد. در دوران معاصر و هم زمان با شکل گیری انقلاب مشروطه در ایران، برخی از صاحب نظران سعی در ارائه الگوی مردم سالاری دینی داشتند که خط سیر این نظریه پردازی، مردم سالاری دینی را در سطح تقنین تعریف نمود و در نهایت با شکل گیری انقلاب اسلامی این نظریه به-صورت نظامند در ذیل نام جمهوری اسلامی عینیت یافت. در این پژوهش سعی بر آن است ضمن بررسی سیر تاریخی مردم سالاری در اسلام به این سئوال پاسخ دهیم که شاخص های مردم سالاری دینی در فرهنگ سیاسی اسلام کدام است و نقش آن در ساخت تمدن نوین اسلامی و تحقق آن در افق 1414 ایران به عنوان پرچمدار نوزایی تمدن اسلامی چیست؟
۱۷۳.

جایگاه و نقش علامه طباطبایی ره در ساخت تمدن نوین اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: علامه طباطبایی ره تمدن نوین اسلامی عقلانیت حیات تمدنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱ تعداد دانلود : ۶۷
در این مقاله با روشی تحلیلی فلسفی تلاش شده تا اولاً، با تکیه بر مبانی و منظومه اندیشه علامه طباطبایی ره معنای حیات تمدنی مورد بازخوانی اجمالی قرار گیرد و ثانیاً، پس از تشریح معنای حیات تمدنی، نسبت شخصیت علامه طباطبایی با حیات تمدنی نوین اسلامی و مقدمه سازی جهاد علمی ایشان برای تحقق چنین تمدنی مورد بررسی قرار گیرد. یافته پژوهش در بخش نخست این است که حیات تمدنی نوعی خاص از حیات اجتماعی است که دارای دو شاخصه اساسی است؛ نخست اینکه، حیاتی ذوابعاد است و در آن تمامی ابعاد وجودی انسان اعم از علم و هنر و صنعت و اقتصاد و معنویت و ... ظهور تام اجتماعی یافته و ثانیاً، نوعی وحدت معنا و شخصیت واحد بر تمامی این ابعاد متعدد اجتماعی حاکم است. در بخش دوم نیز با تحلیل سیره علمی و عملی علامه طباطبایی نشان داده شده است که دو ملاک تعریف تمدن در شخصیت، آثار، رویکرد علمی و سبک شاگردپروری علامه به گونه ای شاخص و متمایز وجود دارد و براین اساس می توان ایشان را پشتوانه معرفتی تمدن نوین اسلامی در زمان حاضر دانست. ابعاد گوناگون حقیقت مذکور در سیره فلسفی، تفسیری و عرفانی علامه به اختصار در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.
۱۷۴.

الزام های اجتماعی فرهنگی تمدن سازی انقلاب اسلامی: تحلیل محتوای بیانات مقام معظم رهبری (مد ظله العالی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی مقام معظم رهبری (مدظله العالی) اجتماعی تمدن نوین اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶ تعداد دانلود : ۶۵
بر اساس فرمایشات مقام معظم رهبری(مدظله العالی) دستیابی به تمدن اسلامی، فرایندی قابل شناسایی است که در آن تشکیل نظام اسلامی، دولت اسلامی و امت اسلامی، مقدمه دستیابی به تمدن نوین اسلامی است و فرهنگ نقش مهمی در ایجاد آن دارد. در این راستا، هدف از انجام پژوهش شناسایی الزامات اجتماعی- فرهنگی تمدن سازی انقلاب اسلامی می باشد. این پژوهش کاربردی و با روش کیفی انجام شده است. رهنمودها و تدابیر رهبر انقلاب اسلامی مرتبط با موضوع تحقیق وارد نرم افزار مکس. کیو. دی. ای. شد و به روش تحلیل مضمون تجزیه و تحلیل گردید. الزامات اجتماعی – فرهنگی شناسایی شده در هفت مقوله دسته بندی شدند: استفاده از مدیریت جهادی، توسعه سبک زندگی اسلامی، توسعه علمی، حفظ آرمانهای انقلاب، دفع تهدیدها، عدالت محوری و مبارزه با فساد، پیاده سازی اقتصاد مقاومتی. توجه به موارد اشاره شده می تواند در سیاست ها و راهبردهای کلان مورد توجه مسئولین و تصمیم گیرندگان قرار گرفته و باعث توسعه و تمدن سازی انقلاب اسلامی شود.
۱۷۵.

تحلیل گفتمان تمدن نوین اسلامی در دیدگاه حضرت آیت الله خامنه ای (مد ظله العالی) بر اساس نظریه جیمز پل جی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تمدن نوین اسلامی حضرت آیت الله خامنه ای تحلیل گفتمان جیمز پل جی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱ تعداد دانلود : ۶۲
ماهیت تمدن غرب مبتنی بر سیطره و سلطه بر هر تمدنی است. ازجمله نگرانی ها و دغدغه های متفکران اسلامی، نوع و نحوه ی مواجهه ی تمدن اسلام در مقابل تمدن غرب بود. در این راستا پس از انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله خامنه ای با درک اهمیت و ضرورت چگونگی رویارویی دنیای اسلام با تمدن غرب، بیانات متعددی در خصوص تمدن نوین اسلامی داشتند. در مقاله ی حاضر، نگارندگان مترصد این هستند که با استفاده از روش تحلیل گفتمان جیمز پل جی، بیانات آیت الله خامنه ای در خصوص تمدن نوین اسلامی را مورد بررسی قرار دهند. سؤال پژوهش این است که تحلیل گفتمان بیانات آیت الله خامنه ای در مورد تمدن نوین اسلامی بر اساس روش نظریه جیمز پل جی به چه صورت است؟ یافته های پژوهش نشان می دهد با توجه به هفت مؤلفه ی سازندگی نظریه جیمز پل جی در گفتمان بیانات آیت الله خامنه ای در خصوص تمدن نوین اسلامی مواردی همچون فرهنگ غرب به عنوان یک فرهنگ مهاجم و مضر برای ایجاد تمدن نوین اسلامی، رابطه میان علم و تمدن نوین اسلامی، رابطه میان دانش مسلمین و بهره گیری از ابزار و امکانات جهانی جهت تحقق تمدن نوین اسلامی، کنش امت اسلامی در جهت تحقق تمدن نوین اسلامی، رابطه میان دانشگاه ها و مدیران و رؤسای آن و ایجاد و تحقق تمدن نوین اسلامی، سیاست بهره گیری از نرم افزار یا سبک زندگی در جهت تحقق تمدن نوین اسلامی و جمهوری اسلامی به عنوان یک نمونه ی موفق از کشورهای اسلامی در جهت تحقق تمدن نوین اسلامی دارای اهمیت و ارزشمند است.  
۱۷۶.

نقش صنعت حلال در پیشبرد تمدن نوین اسلامی با تأکید بر راهبردهای اقتصادی بیانیه ی گام دوم انقلاب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امام خامنه ای تمدن نوین اسلامی صنعت حلال بیانیه گام دوم انقلاب راهبرد اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۵۸
ظهور و گسترش تمدن نوین اسلامی به عنوان راهبرد کلان انقلاب اسلامی ایران، مستلزم به کارگیری ظرفیت های مادی و معنوی در جهان اسلام است. یکی از مهم ترین ظرفیت ها، سازمان دهی قدرت اقتصادی پویا و مستقل مبتنی بر آموزه های اسلام است که در بیانیه ی گام دوم انقلاب (توصیه سوم) شناسایی و تبیین گردیده است. رهنمودهای اقتصادی امام خامنه ای در توصیه ی سوم این بیانیه، نقشه ی راه روشنی را برای سیاست گذاران و برنامه ریزان در جهت تمدن سازی نوین اسلامی را ترسیم می کند. این پژوهش درصدد است تأثیر صنعت حلال بر تحقق راهبردهای اقتصادی تمدن نوین اسلامی را بر اساس فرمایشات امام خامنه ای در بیانیه ی گام دوم انقلاب بررسی نماید. بر این اساس، پژوهش مذکور با روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر تحلیل مضمون (آترید- استرلینگ) در نظر دارد به این پرسش پاسخ دهد که با توجه به راهبردهای اقتصادی بیانیه ی گام دوم انقلاب، ترویج صنعت حلال چگونه بر ظهور و پیشبرد تمدن نوین اسلامی تأثیر می گذارد؟ یافته های پژوهش حاکی از آن است که راهبردهای اقتصادی مقام معظم رهبری در توصیه سوم این بیانیه در دو سطح ملی و فراملی قابل تبیین می باشد و صنعت حلال نیز با افزایش تولید ملی، اقتصاد مستقل، مقابله با تحریم های ایالات متحده و تبدیل شدن به قدرت اقتصادی منطقه ای می تواند در ایجاد و شکوفایی آرمان تمدن نوین اسلامی تأثیرگذار باشد.     
۱۷۷.

هماهنگی آگاهانه هویت در تمدن نوین اسلامی با بهره گرفتن از تناسب موقعیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رویکرد برساختی هویت چندوجهی گفتگوی هویت تناسب موقعیت تمدن نوین اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۳۹
مسئله ی هویت ازجمله مسائل پیش روی تحقق تمدن نوین اسلامی است. با تأمل در نسبت میان تمدن نوین اسلامی و هویت، پرسش اصلی این پژوهش را به این شکل سامان داد که چه زمانی می توان انتظار دستیابی به هماهنگی آگاهانه هویت را داشت؟ نگارندگان این پژوهش بر روی مفهوم موقعیت تمرکز نموده و تناسب موقعیت را به عنوان فرضیه پژوهش در نظر گرفته و در فرایند یافتن پاسخ به پرسش طرح شده در چارچوب رویکرد برساختی و با استفاده از نظریه گفتگوی هویت، ابتدا هویت را به عنوان یک مفهوم چندوجهی پویای غیرقابل تقسیم که در دل یک اجتماع تمدنی ساخته می شود تعریف نمودند؛ موقعیت را نیز یک بستر زمینه ای تعریف نمودند که تجلی وجوه هویتی در آن ممکن شده و در جهت دهی فرایندهای فهم افراد و مفاهمه میان مردمان دارای اهمیت است و تناسب یا عدم تناسب موقعیت نیز در نسبت با تجلیات وجوه هویتی معنا می یابد. در ادامه با استفاده از نظریه همروی به عنوان روش پژوهش، دست به شرح مثالی پرسش از هویت و نسبت آن با موقعیت زده و مطابق با فرضیه بیان شده به این نتیجه رسیدند که هماهنگی آگاهانه هویت آنگاه امکان پذیر است که تناسب موقعیت رخ داده و نیز امکان توسعه گفتگو و دستیابی به هویت تکمیل شده به دست آید. پذیرش جهان اسلام به عنوان موقعیت می تواند مفهوم امت را در جایگاه هویت تمدنی و ثمره هماهنگی آگاهانه هویت طرح نماید.    
۱۷۸.

کاربست فقهی تقیه جهادی در هندسه معرفتی و تأثیر آن در بازیافت هویت تمدنی اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: فلسفه عملی تقیه جهادی تمدن نوین اسلامی سکولاریسم دولت پژوهی مارپیچ سکوت جغرافیای فلسفی بحران هویتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲ تعداد دانلود : ۳۷
مقاله ی حاضر با هدف تبیین نقش تقیه به عنوان عامل بازدارنده از ایجاد بحران هویت تمدنی و دگردیسی فرهنگی و اعتقادی جامعه اسلامی ، درصدد روش شناسی «تقیه جهادی» و بازیابی نقش تقیه در «جهاد تبیین» است. مسأله اصلی پژوهش، چگونگی صیانت از دین و هویت تمدنی شیعی در آموزه تقیه است. سؤال اصلی نحوه مواجهه با پدیده سکولاریزاسیون و نرمالیزاسیون در مسیر ایجاد تمدن نوین اسلامی است؟ فرضیه اصلی مطالعه مبتنی بر ساختارشکنی در تقسیم بندی روشی تقیه به لحاظ کارکردی، ناظر به کنترل کیفیت رفتار تمدنی متقی و اجرای این حکم ثانوی می باشد. غایت شناسی تقیه از سنخ عبودیت است، لذا اگر در گرداب سکوت و تغییر جغرافیای فلسفی جامعه، بی هویتی شکل بگیرد نامطلوب است. تقیه باید متضمن غایت توحیدی باشد تا رهیافتی به تمدن نوین اسلامی مدنظر رهبر معظم انقلاب اسلامی داشته باشد. در این هندسه معرفتی، برائت از سکولاریسم، لیبرالیسم و اندیشه های التقاطی مبنای دولت پژوهی است و برآیند آن، اسلامی شدن دولت، جامعه و گشودن دروازه های تمدن نوین اسلامی به روی جوامع است. بنابراین تقیه می تواند کارویژه ای فراتر از فقه محض پیدا کند. این مقاله که در نوع خود پیشینه ای ندارد، با روش تحقیق مبتنی بر دستگاه مرکب «قیاس- استقراء» و ارائه ادله عقلی- نقلی به روش توصیفی- تحلیلی، مطالعه ای بینارشته ای انجام داده است. «فلسفه عملی تقیه جهادی» به عنوان یکی از راهبردهای حفظ دین و تقابل با دشمن، شامل هرگونه تلاش، کوشش و کنش گرایی جامعه و فرد متقی در راستای عبودیت الهی و رسیدن به غایت توحیدی می باشد که در واقعیت عینی جامعه کارکرد جهاد برای قدسی نمودن بنیادهای تعاملی جامعه و سازوکار زیست اجتماعی و اقامه تمدن اسلامی داشته باشد
۱۷۹.

ابعاد تمدنی مقاومت اسلامی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مقاومت تمدن جمهوری اسلامی ایران مقاومت اسلامی تمدن نوین اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸ تعداد دانلود : ۶۰
انقلاب اسلامی ایران صیرورتی اجتماعی در راستای تحقق تمدن نوین اسلامی است. از همان ابتدای انقلاب تا کنون، دشمنان، موانع متعددی را پیش روی حرکت تمدنی انقلاب اسلامی قرار داده اند. مقاومت در معنای عام آن به عزم و تلاش جهت رفع موانع پیش روی یک حرکت دلالت دارد. راهبرد جمهوری اسلامی ایران در برابر دشمنانش، مقاومت اسلامی است. مقاومتی که در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی دلالت های متفاوتی دارد. تمدن، بزرگ ترین واحد تحلیل زندگی اجتماعی بشر است و بعد تمدنی گسترده ترین سطح تحلیل مقاومت جمهوری اسلامی ایران محسوب می شود. بر این اساس، این پژوهش بر آن است که با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی، چیستی و تحلیل ابعاد تمدنی مقاومت اسلامی در جمهوری اسلامی ایران را مورد بررسی قرار دهد. بر اساس یافته های پژوهش، مبانی، معنا، انسجام و پویایی از مهم ترین ابعاد تمدنی مقاومت اسلامی در جمهوری اسلامی ایران به حساب می آید. مقاومت به مثابه ی امری الهی، بر اساس اعتماد به تحقق وعده ی الهی و عدم پذیرش نظام سلطه به وجود می آید و استقلال و خودباوری ملت ایران را تقویت می کند. اشاعه معنا در بافت اجتماعی زندگی مردم ایران از طریق ارتباطات معنایی با مفاهیمی چون شهادت، ایثار و جهاد، بعد معنابخشی مقاومت اسلامی ایران را تشکیل داده و سبب گسترش عمق استراتژیک جمهوری اسلامی ایران می شود.
۱۸۰.

ماهیت و نقش معنویت در تمدن نوین اسلامی از دیدگاه آیت الله خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آیت الله خامنه ای تمدن نوین اسلامی معنویت تمدن معنوی هدایت گری معنویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۶۹
یکی از مفاهیم کلیدی در بطن تعریف تمدن نوین اسلامی، مفهوم معنویت است. در این مقاله، مسئله اصلی ما، تحقیقِ مؤلفه های ذاتی و ماهوی معنویتِ موجود در تمدن نوین اسلامی و سرشار بودن تمدن نوین از معنویت و جایگاه هدایت گرانه و راهبری معنویت در این تمدن از منظر آیت الله خامنه ای است. هدف ما در این پژوهش، ارائه ی درکی عمیق از مفهوم معنویت اسلامی و احصاء وجوه تأثیرِ معنویت در زمینه سازی، تکامل و پیشرفت و تحقق تمدن نوین اسلامی در اندیشه ی آیت الله خامنه ای است. در این پژوهش، از روش توصیفی - تحلیلی استفاده شده است. از نظر آیت الله خامنه ای، معنویت اسلامی، ایمان به غیب، طهارت باطن انسان در پرتو غیب و تسلیم و عبودیت نسبت به غیب است. مفهوم سرشار بودن تمدن نوین اسلامی از معنویت نیز ناظر به وجود ایمان آگاهانهو حاکمیت فضایل و محوریت عبودیت الهی در سراسر تمدن نوین اسلامی است. وجوه مؤثر و هدایت گر معنویت اسلامی برای تمدن نوین اسلامی، وجوه شش گانه زمینه ساز، هویت ساز، معرفت بخش، استحکام و استقامت بخش، مصونیت ساز و سرعت دهنده ی تمدن نوین اسلامی است. معنویت اسلامی، از آغاز تا غایاتِ تمدن نوین اسلامی را پوشش می دهد، زمینه ی شکل گیری تمدن نوین را فراهم می کند، به آن هویت و تشخّص می بخشد، معرفت زیربنایی آن را تأمین می نماید، پایه ها و موجودیت آن را مستحکم می کند و آن را در برابر انحطاط و ارتجاع و توقف و رکود، مصون می سازد و به حرکت آن برای رسیدن به غایاتش، سرعت و سهولت می دهد.