مطالب مرتبط با کلیدواژه

کتاب الکترونیکی


۱.

کتاب‌های الکترونیکی از دیدگاه متخصصان اطلاع‌رسانی شاغل در کتابخانه‌های مرکزی دانشگاه‌های شهر تهران

نویسنده:
منبع: علوم و فناوری اطلاعات پاییز ۱۳۸۷ شماره ۱ (پیاپی۵۵)

کلیدواژه‌ها: متخصصان اطلاع‌رسانی کتاب الکترونیکی کتابداران دانشگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱۶ تعداد دانلود : ۸۲۵
کتابخانه‌های دانشگاهی به دلیل نیاز فزاینده به منابع اطلاعاتی روزآمد با مسألة فراهم‌آوری، سازماندهی، دسترس پذیر نمودن منابع (اعم از چاپی و الکترونیکی) مواجه هستند. از این رو پژوهش دربارة فواید و مشکلات فراهم‌آوری منابع الکترونیکی و هم‌چنین بررسی ویژگی‌ها و کاستی‌های کتاب‌های الکترونیکی از اهمیت خاصی برخوردار است. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار جمع‌آوری‌ داده‌ها، پرسشنامه و مصاحبه است. نمونة آماری مورد مطالعه، متشکل از 60 نفر کتابدار دانشگاهی شاغل در شش دانشگاه شهر تهران است. بر اساس نتایج این پژوهش، درنظر کتابداران، قابلیت چند رسانه‌ای مهم‌ترین عامل در افزایش تمایل کاربران و اشغال فضای کم به ویژه برای کتاب‌های چند جلدی و مرجع، آسانی انتخاب، امانت کتاب به صورت هم‌زمان و غیره به ترتیب از مهم‌ترین عوامل تمایل کتابداران نسبت به کتاب‌های الکترونیکی است. یافته‌ها نشان می‌دهند، مشکلات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، نبود فهرست همگانی در زمینة کتاب‌های الکترونیکی، پایین بودن سطح آشنایی کاربران، نفوذگرهای موجود و عواملی نظیر خستگی چشم هنگام مطالعه این کتاب‌ها و غیره از جمله مشکلات مربوط به این کتاب‌ها در نظر کتابداران دانشگاهی مورد مطالعه است.
۲.

معیارهای ارزیابی کتاب های الکترونیکی: سیاهه ی پیشنهادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم و فناوری اطلاعات تابستان ۱۳۸۹ شماره ۴ (پیاپی ۶۲)

کلیدواژه‌ها: معیار ارزیابی کتاب الکترونیکی مزایای کتاب الکترونیکی ویژگیهای کتاب الکترونیکی ہ کاربران کتاب الکترونیکی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه های الکترونیکی انواع منابع الکترونیکی کتاب های الکترونیکی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری تاب سنجی،علم سنجی
تعداد بازدید : ۲۷۶۵ تعداد دانلود : ۱۳۲۸
کتابهای الکترونیکی ویژگیهای متنوعی دارند که هر یک از این ویژگیها می تواند در افزایش قابلیت کاربرپسندی و جذب کاربران بیشتر، مؤثر واقع گردد. کاربران و کتابداران به منظور انتخاب کتاب الکترونیکی متناسب با نیازها، باید معیارهایی را در نظر گیرند تا بتوانند متناسب با نیاز و حوزه موضوعی،کتاب الکترونیکی مناسبی را تهیه نمایند. هدف این پژوهش ارائه معیارهای ارزیابی کتابهای الکترونیکی از دو دیدگاه (کاربران و کتابخانه ها) و با دو رویکرد، یعنی در نظر گرفتن ویژگیهای محیط الکترونیکی و نیز باقی ماندن ویژگیهای مطلوب محیط چاپی در کتاب الکترونیکی است. با بررسی منابعی که در حوزه کتابهای الکترونیکی تالیف شده بودند، در مجموع 15 معیار با 101 مؤلفه به منظور ارزیابی کتاب الکترونیکی مناسب برای کاربران و کتابخانه ها به طور مشترک و 4 معیار با 24 مؤلفه به صورت اخص و فقط برای کتابخانه ها و کتابداران مطرح شد.
۳.

بررسی ساختار پایگاه اطلاعاتی کتاب های الکترونیکی فارسی در کتابخانة منطقه ای علوم و تکنولوژی شیراز

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره ششم زمستان ۱۳۸۲ شماره ۴ (پیاپی ۲۴)

کلیدواژه‌ها: کتاب الکترونیکی کتابخانه منطقه ای علوم و تکنولوژی شیراز کتاب های الکترونیکی فارسی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه های الکترونیکی انواع منابع الکترونیکی کتاب های الکترونیکی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه های الکترونیکی انواع منابع الکترونیکی پایگاه های اطلاعاتی
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها تخصصی
تعداد بازدید : ۱۸۴۷ تعداد دانلود : ۹۵۶
کتابخانة منطقه ای علوم و تکنولوژی شیراز» نهادی است بین المللی که در حوزة تحقیقات اطلاع رسانی و اشاعة اطلاعات علمی و فنی فعالیت میکند. تهیة پایگاه های اطلاعاتی از وظایف و اختیارات عمدة کتابخانة منطقه ای است. پایگاه اطلاعاتی کتاب های فارسی الکترونیکی به صورت طرح تحقیقاتی و برای نخستین بار در سطح کشور، در کتابخانة منطقه ای به اجرا درآمده است.
۴.

کتابهای الکترونیکی:مفاهیم،مزایاوشیوه تهیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره نهم پاییز ۱۳۸۵ شماره ۳ (پیاپی ۳۵)

کلیدواژه‌ها: فناوری اطلاعات صنعت نشر کتاب الکترونیکی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی صنعت و تجارت کتاب انتشارات و وضعیت نشر
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه های الکترونیکی انواع منابع الکترونیکی کتاب های الکترونیکی
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اطلاعات (به طور عام) فن آوری اطلاعات
تعداد بازدید : ۱۷۵۴ تعداد دانلود : ۸۲۹
با رواج روزافزون تأثیر رایانه در مسائل روزمره، جهان با سرعت فزاینده ای به دنیای الکترونیک و دیجیتال تبدیل میشود. کتاب و چاپ و نشر نیز از این راه باز نمانده اند و ظهور نشر الکترونیک این صنعت را دستخوش تحولی عظیم کرده است. کتاب الکترونیکی، پدیده ای کاملاً تازه در این بین است و میرود تا نظام آموزش و اطلاع رسانی را با دگرگونیهایی اساسی مواجه سازد. در همین راستا، سؤالهایی از قبیل «کتابهای الکترونیک چه نوع کتابهایی هستند؟ چه محاسنی دارند؟ انواع آنها از چه قرار است؟ آیا جای کتابهای کاغذی را خواهندگرفت؟ و سرانجام چگونه و با چه نرم افزارهایی میتوان اقدام به تهیه کتابهای الکترونیکی نمود؟» مطرح میباشند. هدف این مقاله، پاسخ به سؤالهای فوق میباشد. برای رسیدن به هدف مذکور، از روش مطالعات کتابخانه ای و جستجوهای اینترنتی استفاده شده است. نتایج نشان میدهد درباره مفهوم کتابهای الکترونیکی توافق کلی وجود ندارد و سه دیدگاه در این زمینه مطرح است. از جمله مزایای کتابهای الکترونیکی میتوان به دسترسی از راه دور، سهولت انتقال در عین یکپارچگی مطالب، انسجام مطالب و تنوع کاربرد، تبادل بنیادین مطالب با یکدیگر، پشتیبانی از امکانات مالتی مدیا و سهولت کار و اجرا اشاره نمود. در زمینه روشهای رایج برای ساخت کتاب الکترونیکی، عرضه مطالب در قالب PDF و کتابهای الکترونیکی قالب EXE یا خوداجرا از روشهای معمول و پرمخاطب به شمار میرود.
۵.

دیدگاه کتابداران کتابخانه های عمومی استان فارس در مورد کاربرد کتاب های الکترونیکی ویژه کودکان در کتابخانه های عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (کتاب سابق) سال بیست و سوم پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳ (پیاپی ۹۱)

کلیدواژه‌ها: کودک کتابدار کتاب الکترونیکی کتابخانه عمومی کاربر کتابخانه کتاب چاپی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۵۴ تعداد دانلود : ۷۵۳
هدف: با وجود محدودیت های زیادی که کتابخانه های عمومی با آنها روبرو هستند، استفاده از کتاب های الکترونیکی از جمله ضرورت های اجتناب ناپذیر عصر کنونی به شمار می رود. پژوهش حاضر نیز به منظور روشن کردن توان کتابخانه های عمومی برای به کارگیری کتاب های الکترونیکی ویژه کودکان 7-14 ساله انجام شده است. روش/ رویکرد پژوهش: این پژوهش در سال 1388 و با همکاری کتابداران شاغل درکتابخانه های عمومی استان فارس انجام شده است. به علت پراکندگی جغرافیایی جامعه پژوهش، از پرسشنامه به عنوان ابزار جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. روش پژوهش توصیفی بوده که با کمک جداول توزیع فراوانی صورت گرفته است. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که از مجموعه 123 کتابخانه مورد پژوهش تنها 24 کتابخانه (9/19درصد) در مجموعه خود کتاب الکترونیکی دارند. این کتابخانه ها 5/85 درصد کتاب های الکترونیکی را از طریق خرید و 5/14 درصد را نیز از طریق اهداء تهیه کرده اند. اغلب کتاب های الکترونیکی موجود در کتابخانه ها (4/67 درصد) را کتاب های مرجع تشکیل می دهند که از این میان واژه نامه ها، و اطلس ها بیشترین تعداد را به خود اختصاص داده اند. از میان کتابخانه های دارای کتاب الکترونیکی، 2/97 درصد اقدام به امانت دادن این منابع به محیط خارج از کتابخانه کرده اند، و تنها 8/2 درصد از کتابداران معتقدند که کتاب های الکترونیکی باید در محیط کتابخانه مورد استفاده قرار گیرند. از میان اولویت های ارائه شده برای انتخاب کتاب های الکترونیکی ویژ ه کودکان، داشتن محتوای مناسب بیشترین امتیاز (از نمره 3، 9/2) را به خود اختصاص داده است. برخلاف ایده نویسندگانی مانند لندونی که معتقدند کتاب های الکترونیکی موجب انحلال کتابخانه و تغییر در نقش کتابداران می شوند، پاسخ دهندگان این پژوهش معتقدند که کتاب های الکترونیکی موجب تقویت کتابخانه های عمومی شده و نقش کتابداران را پررنگ تر کرده است. برگزاری دوره های آشنایی با فناوری کتاب های الکترونیکی برای کتابداران و فراهم نمودن تجهیزات مورد نیاز برای بهره گیری از این منابع ازجمله مواردی است که می تواند کودکان را به استفاده هر چه بیشتر از کتابخانه تشویق کند. نتیجه گیری: از دیدگاه کتابداران، کتاب های الکترونیک در آینده گسترش بیشتری خواهند یافت، اما نمی توانند به صورت کامل جایگزین کتاب های چاپی باشند. همچنین معتقدند که ورود کتاب های الکترونیکی و به طبع آن تهیه تجهیزات و امکانات لازم برای بهره گیری از این منابع باعث دگرگونی در نقش آنها خواهد شد و از این تغییر ناخشنود نیستند.
۶.

سنجش معیارهای ارزیابی کتاب های الکترونیکی دانشگاهی از دیدگاه دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه الزهراء (س)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم و فناوری اطلاعات پاییز ۱۳۹۰ ویژه نامه مدیریت کتابخانه ها

کلیدواژه‌ها: دانشجویان معیارهای ارزیابی کتاب الکترونیکی دانشگاه الزهراء (س) نشانگر ارزیابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۶۲ تعداد دانلود : ۱۰۰۳
هدف این پژوهش سنجش میزان اهمیت ملاک ها و نشانگرهای ارزیابی کتاب الکترونیکی از دیدگاه یکی از مهمترین ذی نفعان کتاب الکترونیکی، کاربران است. روش شناسی پژوهش حاضر کمّی و روش پژوهش در بخش تجزیه و تحلیل داده ها، روش پیمایش توصیفی و تحلیلی است. جامعه پژوهش حاضر دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه الزهراء (س) است که با کتاب الکترونیکی آشنایی دارند. نمونه گیری از دانشجویان، نمونه گیری تصادفی طبقه ای بوده است. تاکنون پژوهشی در زمینه شناسایی مهمترین ملاک ها و نشانگرهای ارزیابی کتاب های الکترونیکی انجام نشده است. با شناسایی مهمترین ملاک ها و نشانگرها از دیدگاه دانشجویان، امکان انتخاب بهترین کتاب الکترونیکی و نیز نشر مناسب ترین کتاب الکترونیکی دانشگاهی از سوی ناشران دانشگاهی امکان پذیر است. نتایج این پژوهش نشان داد که مهمترین ملاک مورد بررسی به هنگام ارزیابی کتاب الکترونیکی از دیدگاه دانشجویان، ملاک توزیع است. به علاوه نشانگرهای فصل بندی متن کتاب، عدم نیاز به ارتباط اینترنتی در کل مدت استفاده، دسترسی از راه دور، 24 ساعته بودن، و نظایر آن از دیدگاه دانشجویان از مهمترین نشانگرهای مورد سنجش هستند. 20 نشانگر از دیدگاه دانشجویان دارای بالاترین میزان اهمیت به هنگام انتخاب کتاب الکترونیکی است.
۷.

تأثیر حروف چینی بر یادآوری محتوای درسی الکترونیک و سرعت خواندن از روی صفحه نمایشگر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های علوم شناختی و رفتاری سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: خواندن کتاب الکترونیکی حروف چینی مطالعه الکترونیکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷۵ تعداد دانلود : ۶۲۵
این مطالعه با هدف تعیین تأثیر برخی از شاخص های حروف چینی، مانند فاصله بین خطوط، اندازه فونت، و شکل فونت بر یادآوری محتوای درسی الکترونیک و سرعت خواندن انجام شد. در این مطالعه 70 نفر از دانشجویان به صورت تصادفی به دو گروه مساوی تقسیم شدند. در آزمایش 1، گروهی، یک فصل از یک کتاب الکترونیک را با فاصله بین خطوط 1.5و گروه دیگر همان محتوای را با فاصله بین خطوط 2 از روی صفحه نمایشگر مطالعه کردند. زمان خواندن ثبت شد و پیش و پس آزمون هایی از دانشجویان گرفته شد. آزمایش2 نیز مانند آزمایش 1 صورت گرفت؛ با این تفاوت که دو گروه فصل دیگری را با فونت تاهومای فارسی 10 و 12 مطالعه کردند. آزمایش3 نیز به همین روش با فونت تاهومای فارسی (بدون دندانه) و با فونت تایمز نیورومن فارسی (دندانه دار) تکرار شد. نتایج نشان می دهد که میانگین نمره ها و سرعت خواندن در سه آزمایش تفاوت معنی داری نداشت . طراحان متون الکترونیک می توانند شاخص های حروف چینی ذکر شده را در محدوده ذکر شده تغییر داده، اثر مخربی بر یادآوری محتوای درسی و سرعت خواندن مشاهده نکنند.
۸.

بررسی ابعاد اقتصادی نشر کتاب الکترونیکی از دیدگاه ناشران ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۵ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۹۸

کلیدواژه‌ها: کتاب الکترونیکی ناشران اقتصاد نشر نمایشگاه بین المللی کتاب تهران نشر الکترونیک

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی صنعت و تجارت کتاب اقتصاد کتاب، اقتصاد نشر
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی صنعت و تجارت کتاب انتشارات و وضعیت نشر
تعداد بازدید : ۱۳۴۶ تعداد دانلود : ۸۱۱
هدف پژوهش: هدف این پژوهش، ارائه ی شمای کلی از مولفه های موثر بر ترغیب ناشران ایرانی بر نشر کتاب الکترونیکی، مخاطبان هدف، نحوه ی دسترس پذیری و مطالعه و نیز معیارهای موثر بر برآورد نهایی قیمت تمام شده ی کتاب الکترونیکی، به منظور درک ابعاد مختلف اقتصادی نشر کتاب الکترونیکی است. روش پژوهش: روش پیمایشی با استفاده از پرسشنامه و روش تحلیل محتوا در این پژوهش به کار برده شده است. جامعه آماری پژوهش کلیه ناشران ایرانی کتاب های الکترونیکی شرکت کننده در بیست و پنجمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران است. یافته ها: نیاز مخاطب مهم ترین عامل موثر در ترغیب ناشران به سمت نشر کتاب الکترونیکی بوده است. مخاطبان اصلی نشر کتاب الکترونیکی براساس تحصیلات عموم مردم و دانشجویان و براساس گروه سنی جوانانند. بعلاوه براساس تحلیل محتوای نظرات ناشران شش بخش اصلی ای که ناشران برای تولید کتاب الکترونیکی بر روی آن سرمایه گذاری می کنند، عبارتند از: هزینه تولید محتوای متنی، هزینه تولید محتوای غیرمتنی، هزینه نرم افزاری، هزینه سخت افزاری و تجهیزات، هزینه اشاعه و خدمات بعد از فروش. نتیجه گیری: با توجه به این که ناشران نیاز مخاطب را مهمترین دلیل ورود خود به عرصه ی نشر کتاب الکترونیکی می دانند، بنابراین تقاضا نسبت به کتاب الکترونیکی وجود دارد، تنها باید سلایق و علایق افراد در حوزه های موضوعی شناسایی شود. بعلاوه عوامل موثر بر برآورد هزینه ی کتاب الکترونیکی تقریبا مشابه با کتاب چاپی است، با این تفاوت که برخی عوامل نظیر هزینه های انبارداری، هزینه جلدهای کاغذی و گالینگور به هزینه هایی نظیر تولید بانک اطلاعاتی و هزینه تبدیل فرمت ها و نظایر آن تغییر یافته است. با این وجود هزینه تولید محتوای پویا نظیر انیمیشن و تصاویر متحرک و قابلیت هایی نظیر جستجو بر کتاب الکترونیکی افزوده شده است.
۹.

امانت کتاب الکترونیکی در کتابخانه های دیجیتالی: مرور نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۲ پاییز ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۸۷)

کلیدواژه‌ها: کتاب الکترونیکی کتابخانه دیجیتالی مرور نظام مند امانت الکترونیکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۲ تعداد دانلود : ۵۳۲
هدف مطالعه حاضر مرور نظام مند پژوهش های حوزه امانت کتاب الکترونیکی در کتابخانه های دیجیتالی در راستای شناسایی وضعیت پژوهش ها در این زمینه، شکاف پژوهشی موجود و وضعیت روش های پژوهش آنها است. در این راستا از روش نظام مند برای مطالعه استفاده شد. برای انجام مطالعه با جستجو در پایگاه های اطلاعاتی در چند مرحله در نهایت 36 منبع پژوهشی اعم از مقاله پژوهشی نشریات و کنفرانس ها، پایان نامه ها و گزارش های پژوهشی و فنی شناسایی و مورد مطالعه قرار گرفتند. در نتیجه مطالعه صورت گرفته مشخص شد که پژوهش ها در زمینه امانت الکترونیکی هنوز در دوران بلوغ خود قرار دارند و در آینده شاهد شکوفایی بیشتر این حوزه خواهیم بود. همچنین مشخص شد که موضوع های امانت کتاب الکترونیکی، مدل های کسب و کار و وضعیت قوانین حوزه امانت الکترونیکی از جمله حوزه هایی هستند که نیاز به پژوهش های بیشتر در مورد آنها وجود دارد. علاوه بر این ها همچنین مشخص شد که بیشتر پژوهش ها در این زمینه با رویکرد کمی و با استفاده از روش پژوهش پیمایشی انجام می گیرند.
۱۰.

ترسیم نقشه موضوعی مقالات حوزه کتاب الکترونیکی در بانک اطلاعاتی ابسکو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۷ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۶)

کلیدواژه‌ها: ابسکو کتاب الکترونیکی تحلیل شبکه اجتماعی نقشه موضوعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۰ تعداد دانلود : ۳۶۱
هدف: ترسیم نقشه موضوعی و تحلیل شبکه اجتماعی مقالات حوزه موضوعی کتاب الکترونیکی در مجلات علمی بین المللی ابسکو به منظور ارائه تصویری از ابعاد متنوع این حوزه برای کمک به ناشران و پژوهشگران است. روش/ رویکرد پژوهش: روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی با رویکرد تحلیل خوشه بندی است که به منظور استخراج کلیدواژه های موضوعی و مصورسازی استفاده شده و جامعه پژوهش 135 مقاله منتشرشده در حوزه کتاب الکترونیکی از سال 2005 تا 2011 در مجلات علمی بین المللی بانک اطلاعاتی ابسکو بوده است. یافته ها: ترسیم نقشه موضوعی این حوزه نشان داد که تراکم شبکه پژوهش های انجام شده در این حوزه پایین است و به علاوه، 80 موضوع اصلی نظیر پذیرش، دسترسی، پیشرفت فناوری ها، مزایا، معایب، ظاهر، فرایند ارزیابی، جذابیت، تأثیر زیستی، آینده کتاب، و صنعت کتاب مرتبط با کتاب الکترونیکی به دست آمد. قالب کتاب الکترونیکی، مقایسه آن با کتاب چاپی و نیز دسترسی به آن از جمله مهم ترین موضوعات بحث شده در این حوزه با توجه به اندازه گره به دست آمده است. نتیجه گیری: با توجه به ابعاد به دست آمده، ناشران ایرانی همواره باید پیشرفت های مربوط به فناوری و طراحی های کاربرپسند، چالش های اقتصادی و قوانین مربوط به آن را در حوزة کتاب الکترونیکی در نظر گیرند.
۱۱.

استفاده از کتاب صوتی به مثابه یک رسانه برای آموزش تاریخ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات میان رشته ای ارتباطات و رسانه دوره دوم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳ 37 - 56

کلیدواژه‌ها: کتاب الکترونیکی کتاب صوتی کتاب شنیداری تصویرسازی ذهنی آموزش تاریخ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۳ تعداد دانلود : ۵۷۵
در سال های اخیر فناوری های رسانه ای برای کمک به آموزش و پژوهش تاریخ، فرصت های جدیدی مهیا کرده است که از آن جمله می توان به تولید کتاب صوتی اشاره کرد . کتاب صوتی یا کتاب شنیداری یکی از گونه های رسانه ای است که به دلیل فضای چندرسانه ای در تولید آن، مورد استقبال مخاطبان قرارگرفته است . <br /> هدف این مقاله آن است که چگونگی بهره گیری از ظرفیت های کتاب شنیداری برای آموزش تاریخ در گروه های سنی مختلف و افزودن علاقه خوانندگان به مطالعه و فراگیری تاریخ را مورد بررسی قرار دهد . این مقاله با رویکرد تحلیلی و تفسیری و روش اسنادی انجام شده است . نتیجه گیری این پژوهش نشان می دهد که چگونه می توان از ظرفیت های صدا و چندرسانه ای ها، برای تصویرسازی ذهنی کتاب های شنیداری کودکان و بزرگ سالان و امکانات جدید چندرسانه ای در آموزش تاریخ به تنهایی یا به صورت مکمل دیگر روش های آموزشی استفاده کرد . مقاله، ضمن طبقه بندی و معرفی این روش ها، ویژگی ها و کاربردهای آن ها را تشریح نموده است .
۱۲.

تاثیر بومی سازی طراحی و تولید کتاب الکترونیکی مبتنی بر فرامتن بر سطوح یادگیری و یادداری دانشجویان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: راهبردهای آموزش در علوم پزشکی دوره دوازدهم خرداد و تیر ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۵۴) 43-52

کلیدواژه‌ها: بومی سازی کتاب الکترونیکی فرامتن یادگیری یادداری سطوح یادگیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۶ تعداد دانلود : ۲۸۰
مقدمه : کاربرد قابلیت ها و ظرفیت های فناوری های نوین آموزشی فرصتی برای دستیابی به یادگیری اثربخش و بهینه است. همچنین، بومی سازی، توجه به دانش بومی به منظور انباشتن دانش جهانی در برابر نیازها و خواسته های محلی است در این تحقیق با رویکرد بومی و طبق نیاز موجود ابتدا کتاب الکترونیکی مبتنی بر فرامتن طراحی، تولید و سپس میزان تأثیر آن بر سطوح یادگیری و یادداری مشخص گردید. روش کار : پژوهش حاضر از نوع ترکیبی (کیفی و کمی) است. دانشجویان کارشناسی علوم تربیتی جامعه ی آماری بودند. گروه آزمایش از کتاب الکترونیکی مبتنی بر فرامتن استفاده کرد. ابزار جمع آوری داده ها آزمون معلم ساخته بود که روایی آن توسط متخصصان مورد تائید قرار گرفت. تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (کوواریانس ورگرسیون) انجام شد. یافته ها: با قیاس داده های گروه گواه و آزمایش مشخص شد که روش یادگیری با کتاب الکترونیکی مبتنی بر فرا متن با پی ولیو کمتر از 05/0 موجب افزایش سطوح یادگیری و یادداری دانشجویان گروه آزمایش شد. همچنین تفاوت میانگین نمرات گروه های آزمایش و کنترل در سطح یادآوری معنی دار نبود؛ اما تفاوت میانگین نمرات در سطح فهم با توجه به F به دست آمده در سطح کمتر از 05/0 معنی دار و تفاوت میانگین نمرات در سطح کاربرد و بالاتر با T به دست آمده در سطح کمتر از 01/0 معنی دار بود. نتیجه گیری : بنابراین می توان از قابلیت های فناوری های نوین در فرایند یاددهی و یادگیری با توجه به استانداردهای موجود در طراحی و تولید رسانه و فرا رسانه استفاده کرد تا موجب افزایش یادگیری شود.
۱۳.

استناد، دانلود، اشاره و نشانه گذاری کتاب های الکترونیکی علمی: مطالعه موردی کتاب های اشپرینگر با استفاده از پلتفرم بوکمتریکس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و سوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۹۱) 119 - 144

کلیدواژه‌ها: کتاب الکترونیکی اشپرینگر بوکمتریکس استناد دانلود نشانه گذاری دگرسنجی شاخص های مبتنی بر کاربرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۷ تعداد دانلود : ۳۳۲
هدف: پژوهش حاضر با هدف مطالعه میزان استناد، دانلود، اشاره و نشانه گذاری کتاب های الکترونیکی منتشر شده از سوی اشپرینگر در چهار حوزه موضوعی علوم پایه، مهندسی، علوم پزشکی و علوم اجتماعی در یک بازه زمانی سه ساله پس از انتشار کتاب ها انجام گرفته است. روش پژوهش: این پژوهش نوعی مطالعه توصیفی - همبستگی است که با استفاده از شاخص های استنادی، دگرسنجی و کاربرد انجام شده است. نمونه پژوهش شامل 1184 کتاب الکترونیکی در چهار حوزه موضوعی علوم پایه، علوم اجتماعی، مهندسی و پزشکی که در سال 2013 توسط مؤسسه انتشاراتی اشپرینگر منتشر شده اند. داده های پژوهش از طریق بوکمتریکس، پلتفرم اختصاصی اشپرینگر جهت نمایش عملکرد کتاب های الکترونیکی، گردآوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس انجام شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بیشترین میزان استناد به کتاب های علوم پایه تعلق دارد، بیشترین میزان اشاره در رسانه های اجتماعی به کتاب های علوم پزشکی و بیشترین میزان دانلود و نشانه گذاری به کتاب های مهندسی تعلق داشته است. تمامی کتاب های مورد بررسی حداقل یک بار دانلود شده اند، در حالی که سهم کتاب های نشانه گذاری شده معادل 90/2 درصد، سهم کتاب های استناد شده معادل 67/9 درصد و سهم کتاب های اشاره شده در رسانه های اجتماعی تنها معادل 19/5 درصد بوده است. همچنین بیشترین سهم دانلود کتاب های الکترونیکی در هر چهار حوزه موضوعی، شش ماه تا هجده ماه بعد از انتشار کتاب ها اتفاق افتاده است. نتایج آزمون همبستگی نشان دهنده وجود رابطه آماری معنی دار و مثبت میان تعداد استناد، دانلود، اشاره و نشانه گذاری کتاب های الکترونیکی در هر چهار حوزه موضوعی مورد مطالعه است. نتیجه گیری: شاخص های جایگزین مانند میزان دانلود، اشاره و نشانه گذاری کتاب های علمی می توانند در کنار شاخص های سنتی استنادی، جهت مطالعه اثرگذاری کتاب های الکترونیک مورد استفاده قرار گیرند. از این رو آشنایی کتابداران و جامعه پژوهشی کشور با شاخص های جایگزین حائز اهمیت است.
۱۴.

استارت آپ های صنایع خلاق فرهنگی در حوزه کتاب در ایران و ارائه سناریوهای توسعه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره بیست و چهارم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۹۵) 84 - 110

کلیدواژه‌ها: صنایع کتاب استارت آپ ها کتاب الکترونیکی کتاب صوتی فروش و توزیع کتاب چاپی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۹ تعداد دانلود : ۲۹۹
هدف: تبیین وضعیت فعالیت استارت آپ های فعال در حوزه کتاب در ایران و ارائه سناریوهای توسعه  روش شناسی: رویکرد استفاده شده در پژوهش حاضر ترکیبی (کمی و کیفی) است. ابتدا از رویکرد کمّی برای گردآوری اطلاعات و تشریح وضعیت استارت آپ ها استفاده شد و سپس برای تدوین سناریوها از رویکرد کیفی استفاده شد. در بخش کمی از روش پیمایشی استفاده شد. در بخش دوم که اختصاص به تدوین سناریو برای ترسیم آینده داشت از سناریونگاری تکوینی استفاده شد. جامعه پژوهش 154 استارت آپ فعال در حوزه کتاب بودند که 58 مورد در حوزه کتاب الکترونیکی، 26 مورد در حوزه کتاب صوتی، 65 مورد در حوزه توزیع و فروش کتاب چاپی و 5 مورد در حوزه شبکه های اجتماعی فعالیت دارند. در بخش دوم اقدام به انجام مصاحبه های نیمه باز با 9 نفر از متخصصان علمی و اجرایی شد. برای تحلیل محتواهای مصاحبه ها از روش تحلیل محتوای کیفی پنهان با رویکرد استقرائی، استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که تمرکز اصلی استارت آپ ها در شهر تهران است و عمر شکل گیری آن ها به دو دهه اخیر برمی گردد. استارت آپ های این حوزه ضعیف هستند و این ضعف ناشی از ضعیف بودن حوزه کتاب در کشور است. توان مالی و زیرساختی این شرکت ها بسیار پایین است و نیازمند پشتیبانی هستند و مؤسسات سرمایه گذار و شتاب دهنده ها نیز به دلیل کمی سودآوری این حوزه به ندرت وارد این حوزه ها می شوند. به لحاظ زیرساخت های قانونی و اداری خلأهای بسیاری پیش روی این شرکت ها در صنعت کتاب است و نیاز به اصلاح رویه ها، قوانین و زیرساخت های اجرایی و تسهیل فعالیت این مؤسسات است.
۱۵.

مقایسه عملکرد رویکردهای کشف و استخراج موضوعات کتاب های الکترونیکی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۸ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۴) 1369 - 1393

کلیدواژه‌ها: استخراج کلیدواژه های موضوعی متن کاوی مدلسازی موضوعی تجزیه ماتریس نامنفی ماشین بردار پشتیبان کتاب الکترونیکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۱۱۱
استخراج کلمات کلیدی از مسائل مهم در زمینه پردازش و تحلیل متن بوده و خلاصه ای سطح بالا و دقیق از متن ارائه می دهد. بنابراین انتخاب روش مناسب برای استخراج کلمات کلیدی متن حائز اهمیت است. هدف پژوهش حاضر، مقایسه عملکرد سه رویکرد درکشف و استخراج کلیدواژه های موضوعی کتاب های الکترونیکی با استفاده از تکنیک های متن کاوی و یادگیری ماشین است. در این راستا سه رویکرد آزمایشی شامل: 1.اجرای متوالی فرآیند خوشه بندی، ارتقا کیفیت خوشه ها از نظر معنایی و غنی سازی کلمات توقف حوزه خاص؛ 2. استفاده از الگوی کلیدواژه های تخصصی؛ 3. استفاده از بخش های مهم متن در کشف و استخراج واژگان کلیدی و موضوعات مهم متن، معرفی و مورد مقایسه قرار گرفته است. جامعه آماری، شامل 1000 عنوان کتاب الکترونیکی از زیرشاخه های موضوعی حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی بر اساس نظام رده بندی کنگره است که بعد از کسب اطلاعات کتابشناختی آن از پایگاه کتابخانه کنگره، اقدام به تهیه متن اصلی گردید. استخراج کلیدواژهای موضوعی و خوشه بندی داده های آموزش به کمک الگوریتم تجزیه نامنفی ماتریس و با سه رویکرد آزمایشی انجام شد و کیفیت و عملکرد خوشه های موضوعی حاصل از اجرای سه رویکرد در بخش دسته بندی خودکار داده های آزمایشی به کمک ماشین بردار پشتیبان مورد مقایسه قرار گرفت. یافته ها نشان داد افت همینگ (0.020) یا میزان خطا در دسته بندی صحیح متون آزمایشی در رویکرد سوم یعنی بهره گیری از بخش های مهم متن در استخراج کلیدواژه های موضوعی، از دو رویکرد دیگر کمتر است. همچنین امتیاز F1 (0.82) که میانگین دو معیار دقت (0.87) و بازخوانی (0.78) و بازتابی از عملکرد درست فرآیند دسته بندی در برچسب گذاری موضوعی متون است، در رویکرد سوم بهتر از نتایج دو رویکرد دیگر است. نتایج تحلیل ها نشان داد که کیفیت و انسجام معنایی خوشه های موضوعی حاصل از رویکرد سوم یعنی استفاده از بخش های مهم متن در کشف و استخراج موضوع، در مقایسه با دو رویکرد دیگر بهتر بود. بعلاوه کلیدواژه های به دست آمده از خوشه های موضوعی رویکرد سوم را می توان در مجموعه های توصیف نشده و ناشناخته به منظور استخراج محتوای موضوعی ناآشکار کل مجموعه به کار برد.
۱۶.

برنامه راهبردی بازاریابی دیجیتال برای کسب وکارهای کتاب الکترونیکی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۵۷ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ 17 - 38

کلیدواژه‌ها: بازاریابی دیجیتال ترفندهای بازاریابی راهبردهای بازاریابی فنون بازاریابی کتاب الکترونیکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۹۷
هدف: هدف این پژوهش، شناسایی مهمترین راهبردهای بازاریابی دیجیتال برای کسب و کارهای فروش و امانت کتاب الکترونیکی در ایران و معرفی ترفند هاو فنون مهم در مسیر راهبرد بازاریابی است.روش: روش این پژوهش از نوع کاربردی با چارچوب کمّی است که به روش پیمایشی با استفاده از ابزار پرسشنامه انجام شد. روایی و پایایی پرسشنامه به ترتیب با روش سی وی آی و روش دونیم کردن (شاخص اسپیرمن- براون) انجام شد و به تأیید رسید. برای تحلیل داده ها از نرم افزارهای اکسل و اس پی اس اس و آزمون های دوجمله ای، کای اسکور و رگرسیون چندگانه استفاده شد. جامعه پژوهش، همه کسب وکارهای فروش کتاب الکترونیکی در ایران است که ساختار و اجزای یک کسب وکار را دارا بوده و 26 مورد به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که برای کسب وکارهای فروش و امانت کتاب الکترونیکی در موقعیت قوت- فرصت، کلان راهبرد تولیدگرایی، راهبرد مشتری گرا، ترفندهای رابطه گرا و فنون ارتباطی اولویت دارد؛ در موقعیت قوت- تهدید، کلان راهبرد محصول گرایی، راهبرد مشتری گرا، ترفندهای جذابیت گرا و فنون قیمتی ارجح است؛ در موقعیت ضعف- فرصت، کلان راهبرد توزیع گرایی، راهبرد سازمان گرا، ترفندهای شهرت گرا، فنون تصویری و ارتباطی مناسب است و در موقعیت ضعف- تهدید، کلان راهبرد توزیع گرایی، راهبرد سازمان گرا، ترفندهای تخفیف گرا و فنون قیمتی ارجحیت دارند. همچنین، نتایج نشان داد موقعیت راهبردی فعلی اغلب کسب وکارهای فروش کتاب الکترونیکی، ضعف- تهدید است و راهبردها و ترفندها و فنون این موقعیت، ارجحیت بیشتری دارند.نتیجه گیری: از نتایج پژوهش می توان استنباط کرد که مهمترین مشکل در صنعت این کسب وکار، جذب مشتری است و همه اقدام ها و روش ها از جمله بازاریابی ویروسی، تراکنشی، اجتماعات، ارجاعی، وابسته، چریکی، حسی، مشارکتی، طراحی و بهینه سازی وبگاه با بهینه سازی موتور جستجو (سئو) و امثال آن، باید به این سمت سوق پیدا کنند.
۱۷.

چارچوب تخصص های مورد نیاز در نشر کتاب های درسی الکترونیکی دانشگاهی: مطالعه دلفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۴۸ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ 539 - 562

کلیدواژه‌ها: کتاب الکترونیکی کتاب درسی کتاب درسی الکترونیکی دانشگاهی نشر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷ تعداد دانلود : ۳۸
هدف: هدف این پژوهش رسیدن به چارچوبی از گروه تخصصی و سازمان های مؤثر مورد نیاز برای نشر کتاب های درسی الکترونیکی دانشگاهی با توجه به ویژگی ها و مزایای این نوع کتاب هاست. بنابراین شناسایی متخصصان مورد نیاز با اجماع نظر صاحب نظران این حوزه نتیجه نهایی این پژوهش خواهد بود. روش: مطالعه دلفی با استفاده از ابزار پرسشنامه محقق ساخته در چهار دور انجام گرفت. جامعه آماری شامل چهل نفر از صاحب نظران داخلی و خارجی حوزه کتاب الکترونیکی، یادگیری الکترونیکی، کتابخانه دیجیتالی، آموزش الکترونیکی و نمونه گیری هدفمند بوده است. یافته ها: پژوهش به این نتیجه رسید که از مجموع 48 تخصص معرفی شده در پرسشنامه ها و در دورهای متنوع، مهم ترین اعضای نهایی گروه تخصصی نشر کتاب درسی الکترونیکی دانشگاهی به منظور نشر اصولی و کاربرپسند این کتاب ها شامل 19 تخصص است که عبارتند از: تولیدکنندگان محتوای تعاملی، فراهم آورندگان محتوای تعاملی، طراح آموزشی، استادان، طراح منابع آموزشی، متخصصان یادگیری الکترونیکی، متخصصان دسترس پذیری، نویسندگان محتوای تعاملی، نویسندگان، تولیدکنندگان نرم افزارهای کتاب الکترونیکی، تولیدکنندگان سخت افزارهای کتاب الکترونیکی، متخصصان رسانه، توسعه دهندگان محتوا، تولیدکنندگان کتاب الکترونیکی، متخصصان تعامل انسان - رایانه، ناشر، متخصصان فرهنگ، متخصصان قوانین و مقررات و متخصصان فناوری آموزشی. اصالت و ارزش: به نظر می رسد با توجه به بررسی های انجام گرفته، این پژوهش برای نخستین بار به شناسایی اعضای گروه تخصصی نشر کتاب درسی الکترونیکی دانشگاهی پرداخته و تکنیک دلفی نیز به عنوان شیوه جدیدی در حوزه مطالعات مربوط به کتاب های الکترونیکی در این پژوهش به کار برده شده است.  
۱۸.

کاربست نظریه دم طولانی در فروشگاه های کتاب الکترونیکی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره ۲۷ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۶) 109 - 138

کلیدواژه‌ها: نظریه دم طولانی کتاب الکترونیکی صنعت نشر کتاب فروشگاه کتاب الکترونیکی رایاکتاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹ تعداد دانلود : ۲۰
هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی و امکان سنجی کاربست نظریه دم طولانی در فروشگاه های کتاب الکترونیکی است که فروشگاه طاقچه به عنوان مورد مطالعه انتخاب شد. بدین صورت که محصولات فرهنگی و به طور خاص کتاب های کم فروش که تنوع بالایی دارند؛ اما تعداد فروش هرکدام اندک است، در دم توزیع «دم طولانی» جای می گیرند و کتاب های پرفروش که تعداد اندک، ولی فروش بالایی دارند، در سر توزیع جای می گیرند. این پژوهش درصدد است که نشان دهد هرچقدر تنوع محصولات کم فروش افزایش یابد، سنگینی دم بیشتر شده و درآمد ناشی از فروش محصولات در دم برابر و یا بیشتر از درآمد ناشی از فروش محصولات موجود در سر توزیع (یعنی کتاب های پرفروش) خواهد بود. روش پژوهش: این پژوهش از نوع کمی بوده و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش پیمایشی تحلیلی استفاده شد. جامعه مورد بررسی «فروشگاه کتاب الکترونیکی طاقچه» و نمونه شامل کتاب های گروه ادبیات داستانی بود که معمولاً بیشتر مورد اقبال عمومی قرار می گیرند. داده ها با همکاری گروه طاقچه از طریق پایگاه داده فروشگاه کتاب الکترونیکی طاقچه دریافت و مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که با افزایش تعداد کتاب ها، تابع توزیع دم طولانی نسبت به زمانی که تعداد داده ها کمتر بود، بهتر برازش پیدا می کند و دم طولانی به شکل درست تری تشکیل می شود و میزان فروش محصولات افزایش پیدا می کند. همچنین با به دست آوردن نقطه برابری میزان فروش سر و دم نمودار دم طولانی مشاهده شد که هرچه تعداد کتاب ها افزایش پیدا می کند، یافته ها به قانون 98 درصد اندرسون نزدیک می شود؛ یعنی 98 درصد از کتاب ها حداقل یک بار در سال به فروش می رسند. همچنین یافته های حاضر مثال نقضی برای قانون پارتو است. نتیجه گیری: با توجه به این موضوع که افزایش تعداد کتاب ها منجر به افزایش فروش سایر کتاب هایی که از قبل موجود بوده اند می شود، به فروشگاه های کتاب الکترونیکی پیشنهاد می شود که تا حد امکان تنوع کتاب های خود را گسترش دهند؛ زیرا تنوع کتاب ها تأثیر مثبت و مستقیمی روی دیده شدن سایر کتاب ها دارد.